POP-poli Psychiatrie-
Obstetrie-Paediatrie
Psychiatrie-Obstetrie-Paediatrie POP-poli
Ongeveer twee op de tien zwangere vrouwen heeft last van psychische klachten. Psychische klachten kunnen onderdeel uitmaken van een psychiatrische aandoening zoals
bijvoorbeeld depressie, een angststoornis of een psychotische stoornis. Een psychiatrische aandoening of de medicamenteuze behandeling daarvan kunnen bij zwangerschap
gevolgen hebben voor de zwangere vrouw, het ongeboren kind, de zwangerschap, de bevalling, het kraambed en de pasgeborene.
Sinds 2010 heeft Tergooi een Psychiatrie-Obstetrie-Pediatrie, POP-poli.
Psychiatrische aandoeningen en kinderwens of zwangerschap
Zwangere vrouwen of vrouwen met een kinderwens met een psychiatrische aandoening (actueel of in het verleden doorgemaakt) kunnen worden verwezen naar de POP-poli om de eventuele gevolgen in kaart te brengen en een advies te krijgen hoe hiermee om te gaan.
De patiënt en partner krijgen een consult met het hele POP-team, bestaande uit de gynaecoloog, klinisch verloskundige, psychiater en kinderarts. De voornaamste activiteit van de POP-poli is consultatie waarbij advies wordt gegeven. Dit advies wordt met uw toestemming gedeeld met de verwijzer. De verwijzer blijft in principe verantwoordelijk voor de zorg en de behandeling. In sommige gevallen, bijvoorbeeld als u medicatie gebruikt, is het advies om na de bevalling één tot een aantal dagen in Tergooi te blijven.
Soms is het wenselijk de verloskundige zorg (altijd in overleg met u en uw verloskundige) helemaal in Tergooi te laten plaatsvinden.
Risicofactoren en risico’s
Iedereen kan psychisch ontregeld raken maar sommige mensen hebben daar meer kans op. Zwangere vrouwen die in een eerdere zwangerschap of tijdens het kraambed werden
geconfronteerd met een psychiatrische aandoening, of vrouwen die los van een
zwangerschap bekend zijn met een psychiatrische aandoening, hebben een verhoogd risico op het opnieuw ontstaan of het verergeren van de klachten.
Vrouwen die één of meerdere eerstegraads familieleden (ouders, broers of zussen) hebben met een psychiatrische aandoening zijn soms zelf ook meer gevoelig voor psychische
klachten. Verder is bekend dat vrouwen die te vroeg bevallen of een traumatische bevalling hebben meegemaakt, meer kans hebben op psychische klachten in de periode nadat de baby is geboren.
Symptomen
Zwangerschap en de komst van een kind betekenen een grote verandering in het leven van iedereen. Voor sommige mensen valt deze verandering zwaar. Slecht slapen, slecht eten en gevoelens van onzekerheid en zwaarmoedigheid kunnen dan invloed hebben op het
dagelijkse leven. Het is altijd belangrijk om uw verloskundig zorgverlener te informeren als u zich in de zwangerschap of het kraambed slechter gaat voelen. Afhankelijk van de
klachten kijken we dan samen met u of u extra zorg nodig heeft en waar die zorg uit moet bestaan.
Voor wie is de POP-poli?
De POP-poli is voor vrouwen met een kinderwens (preconceptioneel) of zwangere vrouwen die:
een psychiatrische aandoening hebben of hebben gehad medicatie gebruiken voor hun psychiatrische aandoening
Wie kan u verwijzen naar de POP-poli?
U kunt worden verwezen door uw huisarts, verloskundige, externe psychiater/psycholoog of Bureau Jeugdzorg. Na de verwijzing krijgt u vragenlijsten toegestuurd die wij
voorafgaand aan uw afspraak met het POP-team willen ontvangen. Tevens vragen wij u toestemming om de gegevens bij uw (voormalig) behandelaar op te vragen om u zo goed mogelijk te kunnen adviseren. Na ontvangst van de vragenlijsten en gegevens van uw (voormalig behandelaar wordt u uitgenodigd voor een gezamelijk consult met het POP- team.
Uw verwijzer ontvangt het met u besproken advies door middel van een brief.
Wie maakt deel uit van het POP-team?
Gynaecoloog /Klinisch verloskundige (obstetricus)
verloskundige. Deze bekijkt met u of er, verloskundig gezien, reden is voor extra
beleidsafspraken zoals bijvoorbeeld uitgebreid prenataal onderzoek van de baby, groei- echo’s.
Kinderarts (paediater)
De kinderarts is ook een vast lid van het POP-team. Bij medicatiegebruik (bijvoorbeeld bij gebruik van antidepressiva) zal de kinderarts u advies geven ten aanzien van waar en hoe lang uw baby na de bevalling extra controles nodig heeft en of u veilig borstvoeding kunt geven.
Vaak is het advies dat, wanneer u antidepressiva gebruikt, uw baby twee tot vijf dagen op de kraamafdeling van Tergooi doorbrengt. De reden hiervoor is dat door het
medicatiegebruik de baby na de geboorte last kan hebben van ontwenningsverschijnselen.
Uw kind blijft in principe gewoon bij u op de kamer maar de verpleegkundige let goed op bepaalde symptomen en heeft nauw contact met de kinderarts.
Psychiater
De psychiater is verantwoordelijk voor het psychiatrische deel van de POP-poli. Veel patiënten van de POP-poli hebben een eigen zorgverlener (psycholoog, psychiater of psychotherapeut buiten Tergooi). Vaak bestaat er een goede vertrouwensband tussen u en uw zorgverlener. De psychiater geeft uw eigen behandelaar advies en neemt de
behandeling in beginsel niet van uw eigen behandelaar over. We vragen u voordat u onze POP-poli bezoekt of er informatie mag worden opgevraagd bij die zorgverlener om een compleet beeld te krijgen van uw klachten en om te weten te komen of uw zorgverlener bepaalde adviezen heeft ten aanzien van uw zwangerschap, baring of kraambed. De psychiater van Tergooi neemt deel aan de patiëntenbespreking en zal, wanneer dat nodig is, advies geven of de zorg overnemen, bijvoorbeeld wanneer uw klachten toenemen.
Wat kan u verwachten van de POP-poli?
De POP-poli heeft tot doel om u, wanneer dat nodig is, te adviseren bij zwangerschap en aankomend ouderschap. Deze grote verandering is voor iedereen grote stap, maar bij sommige vrouwen zorgt het voor het ontstaan of een toename van psychiatrische klachten.
De POP-poli wil u enerzijds adviseren met behulp van groeiende expertise op dit gebied en anderzijds de verloskundige zorg optimaliseren in verband met specifieke risico’s. Zo krijgt u informatie over extra onderzoeken (bijvoorbeeld geavanceerd echo-onderzoek) die gedaan kunnen worden in geval van bepaald medicijngebruik. Het voordeel om
preconceptioneel of vroeg in de zwangerschap bij de POP-poli te komen voor advies is dat er dan op tijd een plan kan worden gemaakt dat aansluit bij uw behoeften en dat van uw ongeboren kind. In geval van toename van klachten, bent u reeds bij de POP-poli bekend en kan er doeltreffend worden gekeken naar aanpassingen van zorg.
Medicatie
Misschien gebruikte u al medicatie voordat u zwanger werd en is het voor uw welzijn noodzakelijk om de medicijnen te blijven gebruiken. Bespreek dit met uw behandelend huisarts of psychiater. Laat u zo nodig verwijzen naar de POP-poli. Stop niet zonder overleg met uw medicatie! Misschien gebruikt u geen medicatie, maar merkt u dat de komst van een kind en de zwangerschap u zwaar vallen. In sommige gevallen bespreekt uw zorgverlener dan met u of het gebruik van medicatie een optie is; dit vrijwel altijd in
combinatie met bijvoorbeeld niet-medicamenteuze therapie. Wanneer u in de
zwangerschap medicijnen gebruikt, dan kunt u vóór de bevalling worden uitgenodigd op de POP-poli. De kinderarts van het POP-team bespreekt met u welk beleid er bij voorkeur wordt gevolgd na de geboorte van uw kind en waar de kinderarts na de geboorte van uw kind op zal letten.
Praktijkvoorbeelden
Voorbeeld 1
Mevrouw X is zwanger van haar tweede kind. Haar verloskundige begeleidt de
zwangerschap. Mevrouw is sinds lange tijd bekend met depressies maar heeft met behulp van gesprekken bij de psychiater en na het starten van antidepressiva de situatie goed onder controle. Zij is niet meer in therapie en de huisarts schrijft de medicatie voor.
Tijdens de zwangerschap van haar eerste kind heeft mevrouw geprobeerd te stoppen met de medicatie, maar voelde zich weer toenemend somber. Mevrouw blijft dus haar
medicatie gebruiken in de huidige zwangerschap. In verband met de medicatie laat zij zich in overleg met haar verloskundige verwijzen naar de gynaecoloog van het POP-team in Tergooi. Op die manier is mevrouw daar bekend en kan de kinderarts haar adviseren om na de bevalling 48 uur (de duur is afhankelijk van welke medicatie) in Tergooi door te brengen en de voor- en nadelen van medicatie en borstvoeding te bespreken. Mevrouw blijft dus gewoon onder zorg bij haar eigen verloskundige en zij begeleidt idealiter ook haar bevalling. Het advies is echter wel om na de bevalling (thuis of poliklinisch in Tergooi) een klinisch kraambed in Tergooi te hebben, zodat de baby extra kan worden gecontroleerd.
De psychiater van de POP-poli adviseert de eigen behandelend psychiater van patiënte over de medicatie, mevrouw blijft ook in behandeling bij haar eigen psychiater.
Voorbeeld 2
Mevrouw Y is zwanger van haar eerste kind. Zij is onder zorg bij de verloskundige en is niet in zorg bij een psycholoog of psychiater. De zwangerschap valt haar zwaar ondanks het feit dat de baby gewenst is. Naarmate de zwangerschap vordert, zorgt mevrouw steeds minder goed voor zichzelf. Ze heeft zich ziek gemeld op haar werk en slaapt slecht door piekeren.
Haar partner is geduldig en zorgzaam, maar het lukt het paar niet om samen uit de
de baby er is. Mevrouw ontmoet het POP-team. In overleg met de psychiater komt de patiënte in behandeling op de polikliniek psychiatrie.
Het POP-team ziet mevrouw eventueel nogmaals verderop in de zwangerschap. Voor de verloskundige zorg (zwangerschap, bevalling en kraambed) blijft mevrouw gewoon bij haar verloskundige, tenzij er op andere (medische) gronden een indicatie ontstaat om de zorg over te nemen. Omdat mevrouw geen medicatie gebruikt, hoeft er geen advies met
betrekking tot een klinisch kraambed van één tot enkele dagen gegeven te worden door de kinderarts.
Vragen?
Uw verloskundige of huisarts kan u verwijzen naar de POP-poli van Tergooi. Afspraken, met verwijzing, kunt u maken via de poli Gynaecologie, T 088 753 11 30.
Contact
Gynaecologie en Verloskunde - Polikliniek T 088 753 11 30
klantcontactcentrum@tergooi.nl Ma t/m vr 08:30 - 16:30 uur
Psychiatrie - Afdeling T 088 753 23 59
ma t/m vr 08:30 - 17:00 uur
Psychiatrie - Polikliniek T 088 753 13 20
Ma t/m vr 08:00 - 16:30 uur
Verpleegafdeling - Kraam/Verloskunde B20 T 088 753 11 30
