Informatie over de verschillende weefsels
Leeftijd
• Oogweefsel: van 2 t/m 85 jaar
• Huid: van 20 t/m 80 jaar
• Hartkleppen: Vrouw t/m 70 jaar; Man t/m 65 jaar
• Thoracale aorta van 20 t/m 45 jaar
• Femoraal arteriën: van 17 t/m 50 jaar
• Bot- en peesweefsel en kraakbeen: van 17 t/m 65 jaar
Hoornvliezen en harde oogrokken (sclera)
Let op:
Sluit zo snel mogelijk na het overlijden de oogleden om de kwaliteit van de hoornvliezen te behouden. Leg daarnaast ook het hoofd zo snel mogelijk hoger dan het lichaam, zodat de kans op een nabloeding bij de uitname kleiner is.
In het mortuarium worden beide oogbollen geheel uitgenomen. Vervolgens komen er prothesen in de oogkassen en worden de oogleden gesloten. De uitname duurt ongeveer een uur. Bij het opbaren is het niet zichtbaar. In een hoornvliesbank worden de hoornvliezen aseptisch van de oogbol af geprepareerd en beoordeeld op kwaliteit. Na goedkeuring worden ze in een speciaal medium bewaard gedurende maximaal dertig dagen. Mensen met een troebel hoornvlies kunnen alleen weer zien met een nieuw hoornvlies. Een bril of contactlenzen helpen dan niet. De harde oogrokken (“oogwit”) worden gebruikt voor reconstructie van ogen en oogleden.
Huid
De medewerker van de NTS vraagt u naar de kwaliteit van de huid. Inspecteer bij het schouwen de huid op eventuele aandoeningen of beschadigingen, zoals overmatige moedervlekken, ouderdomswratten, decubitus, oedemen, huidmaligniteiten en prednisonhuid.
In het mortuarium wordt huid afgenomen van de rug, de flanken, de bovenbenen en de achterzijde van de onderbenen. Het gezicht, de hals en de handen blijven ongeschonden. De procedure duurt ongeveer anderhalf uur. Na de procedure worden de afnameplaatsen omwikkeld met celstofdoeken om eventuele lekkage van wondvocht op te vangen. Daarna wordt de donor gekleed in een waterdichte overall. De eigen kleding van de donor komt over deze overall, waarna er van de huidafname niets meer te zien is. Bij de huidbank wordt de huid verder bewerkt. Huid kan twee jaar worden bewaard. Donorhuid wordt gebruikt als biologisch verband bij ernstige brandwonden. Het vermindert de pijn en de kans of infecties, en voorkomt grote littekens.
Hartkleppen en bloedvaten:
Bij hartklepdonatie wordt het hele hart uitgenomen. Bij bloedvatdonatie wordt, na de uitname van het hart, ook nog de thoracale aorta descendens (lichaamsslagader) uitgenomen. De uitname duurt ongeveer 2 uur en vindt plaats in het mortuarium. De wond is bij een normaal decolleté niet zichtbaar. Bij de hartkleppenbank worden de aortaklep en de pulmonaalklep uitgeprepareerd en beoordeeld op kwaliteit. Hartkleppen en bloedvaten kunnen maximaal vijf jaar bewaard blijven. Het voordeel van donorhartkleppen boven kunstkleppen is dat ze geruisloos zijn en dat er geen antistolling nodig is. Bij sommige vaatziekten kan een bloedvat vervangen worden door een donorvat.
Botweefsel, peesweefsel en kraakbeen
In de operatiekamer worden botweefsels en peesweefsels uit o.a. de benen en armen genomen. Dit duurt ongeveer 6 uur. Er komen prothesen op de plaatsen waar het botweefsel is uitgenomen. De donor kan hierna gewoon worden opgebaard. Bij de botbank worden hele botstukken rechtstreeks ingevroren. Deze worden zonder verdere bewerking weer getransplanteerd.
Indien noodzakelijk worden botstukken door een gespecialiseerd laboratorium tot kleinere botproducten verwerkt.
Botweefsels en peesweefsels kunnen drie tot vijf jaar worden bewaard. Donorbot vervangt aangetast bot, bijvoorbeeld bij kanker of bij heupoperaties. Kraakbeen en pezen worden soms gebruikt bij de behandeling van bepaalde aandoeningen zoals reuma. Aanvullend kan er bij uitname van botweefsel ook uitname van femoraal arteriën plaatsvinden. Deze worden gebruikt in de tumorchirurgie bij infecties van de vaten, of bij ledemaatischemie.
