Bijlage I Optimix Vermogensbeheer

(1)

Bijlagen

(2)

Inhoudsopgave

ii

Inhoudsopgave

Bijlage I Optimix Vermogensbeheer... iii

Historie ... iii

Structuur ... iii

Producten & diensten ...iv

Optimix Investment Funds N.V...v

Bijlage II Analyse modelportefeuilles...vi

Koersontwikkelingen ...vi

Correlaties...vii

Sharpe-ratios...vii

Conclusie ...vii

Bijlage III Indeling fondsenuniversum ...viii

Bijlage IV Ontwikkeling R² rendement...ix

Bijlage V Ontwikkeling R² risico...xiv

Bijlage VI Ontwikkeling ß-coëfficiënten ...xix

Bijlage VII Style analysis beleggingscategorieën...xxiv

(3)

Bijlage I Optimix Vermogensbeheer

iii

Bijlage I Optimix Vermogensbeheer

Historie

Het Optimix Beleggingsfonds is in 1983 opgericht door Ruurt Hazewinkel en Peter Meyer Swantee.

Het Optimix Beleggingsfonds is het eerste Nederlandse ‘fund of funds’, een beleggingsfonds dat belegt in andere beleggingsfondsen. Oorspronkelijk belegde het fonds alleen in de vier grote Robeco- fondsen (de aandelenfondsen Robeco en Rolinco, het rentefonds Rorento en het vastgoedfonds Rodamco) en liquiditeiten. Door te beleggen in verschillende asset classes via de beleggingsfondsen, kon Optimix op een vrij eenvoudige manier asset allocatie uitvoeren. De doelstelling van Optimix was uit een wisselende samenstelling van die Robeco-fondsen op elk tijdstip de optimale mix te kiezen, vandaar de naam Optimix.

In de eerste jaren belegde Hazewinkel’s Optimix op grond van technische analyse, waarbij er voorzichtig werd belegd in de aandelenfondsen. Op basis van technische analyse heeft Optimix in de late zomermaanden de oktobercrash in Wall Street van 1987 zien aankomen. Ruim voor die crash waren de aandelenfondsen uit de portefeuilles verwijderd. Ook werd er onrust gesignaleerd in de koersgrafiek van het vastgoedfonds Rodamco in 1990 in de maanden dat het fonds over ging van een open-end naar een closed-end fonds. De koersval van Rodamco bleef Optimix en haar cliënten bespaard.

Met de opkomst van andere aanbieders van beleggingsfondsen, werden vanaf 1991 ook andere beleggingsfondsen opgenomen in de asset mix. Het fonds wisselt actief zijn wereldwijde beleggingen tussen aandelen, obligaties, vastrentende waarden, vastgoed en liquiditeiten. Het unieke aan Optimix is dat er niet rechtstreeks op de financiële markten wordt belegd, maar indirect via beleggingsfondsen van derden. Optimix maakt gebruik van termijncontracten om onder andere de transactiekosten te beperken en de koersrisico’s af te dekken.

In april 1999 is Optimix gefuseerd met Maliepark Vermogensbeheer. Daarmee werd Optimix de grootste onafhankelijke particuliere vermogensbeheerder van Nederland. Alle grote concurrenten zijn in handen van banken. Optimix en Maliepark zijn verder gegaan onder de naam Optimix Vermogensbeheer N.V.

Structuur

Optimix is een kleine organisatie met 19 medewerkers. De organisatiestructuur is een partnership.

Dit betekent dat alle werknemers tevens partner zijn van de organisatie.

De front-office van Optimix bestaat uit vier beheerders, welke de fondsen en vermogens van de klanten beheren. Daarnaast is de marketing & sales afdeling van vier personen verantwoordelijk voor het onderhouden van contacten met particuliere en institutionele klanten en andere vermogensbeheerders. De mid-office¹ houdt zich bezig met trading en de beleggersgiro’s. Twee personen zijn verantwoordelijk voor het plaatsen van de orders op de beurs en het aan- en verkopen

1 Mid-office is de term die Optimix hanteert voor de trading-afdeling.

(4)

iv

van de huisfondsen. De back-office, bestaande uit vijf personen, houdt zich bezig met de administratie van de klantenportefeuilles en fondsen, alsmede de administratie van het kantoor.

De directie bestaat uit een algemeen directeur en twee vermogensbeheerders. Daarnaast is de afdeling Ondersteuning van drie personen verantwoordelijk voor het IT-beheer en het secretariaat.

Producten & diensten

De vormen van vermogensbeheer die Optimix aanbiedt lopen uiteen van collectief beheer middels de beleggingsfondsen tot beheer van particulier of institutioneel vermogen in een individuele portefeuille. Het belegd vermogen van 750 miljoen euro is voor twee derde deel van particuliere klanten en voor één derde deel van institutionele klanten.

Individueel internationaal vermogensbeheer is de core competence van Optimix. Dit betreft maatwerkbeheer van vermogens voor klanten vanaf 1,2 miljoen euro, met als uitgangspunt dat de portefeuillebeheerder een beperkt aantal portefeuilles beheert. Zo is optimale aandacht voor de individuele portefeuille gewaarborgd. Het te voeren beleggingsbeleid is afhankelijk van het verleende mandaat door de klant. In gezamenlijk overleg wordt de strategie afgestemd, waarbij factoren als beleggingshorizon, kasstroom, fiscaliteit en risicoacceptatie worden vastgelegd in een beheerovereenkomst. De vermogensbeheerder heeft verder de vrijheid om de portefeuille in te vullen naar zijn inzicht en kennis van de markt.

Een nieuwe stijl op het gebied van individueel vermogensbeheer betreft Optimix Capital Preservation. Bij dit product staat de klant en zijn/haar (eind)vermogen centraal. Op basis van het risicoprofiel en de beleggingshorizon van de klant wordt vastgesteld welk bedrag de klant op een zekere datum wil bezitten of het bedrag dat jaarlijks wordt uitgekeerd. Op basis daarvan wordt een deel van het vermogen belegd in de vastrentende sfeer. Het overige deel wordt actief beheerd in een mix van beleggingsfondsen. De strategie en de invulling van de beleggingsportefeuille worden volledig op de wensen van de klant afgestemd. Bij deze vorm van vermogensbeheer bepaalt de functie en het doel van het vermogen van de klant hoe de portefeuille eruit komt te zien. Dit in tegenstelling tot de meer traditionele vorm van vermogensbeheer, waar de inzichten en kennis van de vermogensbeheerder de invulling van de portefeuille bepalen.

Voor particuliere en institutionele klanten beheert Optimix vermogens vanaf 250.000 euro op fondsbasis. Dit vermogensbeheer op fondsbasis heeft de voordelen van een discretionaire effectenportefeuille en het gemak van beleggingsfondsen. Deze vorm van vermogensbeheer kenmerkt zich door de ‘fund of funds’ specialisatie van Optimix. Op basis van het door de cliënt gewenste risicoprofiel wordt een portefeuille samengesteld met beleggingen in gespecialiseerde fondsen van eersteklas financiële instellingen.

Optimix beheert vijf beleggingsfondsen. Het Optimix Beleggingsfonds, thans Optimix Mix Fund is een fonds dat belegt in beleggingsfondsen van derden en dat actief wisselt tussen verschilleden beleggingscategorieën. Het Optimix Income Fund is een vastrentend fonds met een aantrekkelijke dividendstroom. Het Optimix Europe Fund richt zich op de Europese aandelenmarkt. Het Optimix Technology Fund belegt in ondernemingen in de technologie-, media- en telecommunicatiesector (TMT). Het Optimix Biotech Fund investeert wereldwijd in ondernemingen met een toppositie in de

(5)

v

biotechnologiesector. De fondsen zijn goed voor ongeveer 200 miljoen euro. Elk fonds kenmerkt zich door een eigen risicoprofiel.

De aandelen van de fondsen van Optimix Investment Funds zijn genoteerd aan de Effectenbeurs van Euronext Amsterdam. Naast het kopen van fondsen via de beurs, kan men ook beleggen in de fondsen via de beleggersgiro. Via de beleggersgiro kan op eenvoudige wijze in de Optimix fondsen belegd worden tegen aantrekkelijke tarieven vanaf een bedrag van 25.000 euro.

Optimix Investment Funds N.V.

De beleggingsfondsen van Optimix zijn ondergebracht in Optimix Investment Funds N.V. Dit is een beleggingsmaatschappij met veranderlijk kapitaal. De vennootschap is opgezet volgens een zogenaamde paraplustructuur. Dit betekent dat het aandelenkapitaal is verdeeld in verschillende series van aandelen. Het geplaatste kapitaal van elke serie aandelen vormt een fonds met een eigen beleggingsdoelstelling, eigen restricties en een eigen koersvorming.

De aandelen zijn als volgt over de verschillende series fondsen verdeeld: fonds A: Optimix Technology Fund; Fonds B: Optimix Biotech Fund; Fonds C: Optimix Income Fund; Fonds D:

Optimix Europe Fund; Fonds E: Optimix Mix Fund.

Voor elk fonds wordt een aparte administratie bijgehouden, dat wil zeggen dat de activa en passiva alsmede de kosten en opbrengsten per fonds afzonderlijk worden verantwoord. Het kapitaal dat is gestort op de aandelen van een fonds wordt afzonderlijk belegd en waardeveranderingen in de portefeuille van een fonds komen uitsluitend ten goede of ten laste van de houders van de aandelen in betreffend fonds. Optimix Investment Funds gedraagt zich op grond van haar status van beleggingsmaatschappij met veranderlijk kapitaal als een (semi) open-end beleggingsinstelling.

(6)

Bijlage II Analyse modelportefeuilles

vi

30.00 40.00 50.00 60.00 70.00 80.00 90.00 100.00 110.00

4/3/00 8/3/00 12/3/00 4/3/01 8/3/01 12/3/01 4/3/02 8/3/02 12/3/02

DefPort DefBench NeuPort NeuBench OffPort OffBench

Bijlage II Analyse modelportefeuilles

Voor het vermogensbeheer op fondsbasis bestaan drie modelportefeuilles, onderverdeeld in defensief, neutraal en offensief. De modelportefeuilles verschillen van elkaar qua aandelenweging.

Een defensieve portefeuille heeft maximaal 50% aandelen, de neutrale portefeuille maximaal 75%, terwijl de offensieve tot maximaal 100% belegd kan zijn in aandelen.

Voor elke portefeuille bestaat een benchmark. De benchmark bestaat uit een weging van de één maand Euribor (EUR001M Index), de aandelenindex MSCI World Index (MSDUWI Index), de obligatie index voor Nederlandse staatsleningen (JPMTNL Index) en de vastgoed index GPR 250 Nederland Index (G250NLEU Index). De modelportefeuilles worden geanalyseerd over een periode van drie jaar van 01-04-2000 tot en met 31-03-2003. De benchmarks zijn als volgt samengesteld.

• Defensief: 5% EUR001M, 65% JPMTNL, 25% MSDUWI, 5% G250NLEU.

• Neutraal: 5% EUR001M, 38% JPMTNL, 50% MSDUWI, 7% G250NLEU.

• Offensief: 5% EUR001M, 10% JPMTNL, 75% MSDUWI, 10% G250NLEU.

Koersontwikkelingen

Gedure nde een peri ode drie van jaar hier is de koerso ntw ikke ling van de drie modelportefeuilles weergegeven, samen met hun benchmarks. De modelportefeuilles laten een duidelijk slechter beeld zien dan hun benchmarks.

(7)

Bijlage II Analyse modelportefeuilles

vii

Correlaties

DefPort DefBench NeuPort NeuBench OffPort OffBench

DefPort 100%

DefBench 25.36% 100%

NeuPort 98.66% 16.87% 100%

NeuBench 97.54% 27.26% 97.51% 100%

OffPort 98.34% 15.38% 99.82% 96.57% 100%

OffBench 97.62% 19.49% 98.40% 99.64% 97.63% 100%

De drie modelportefeuilles vertonen een sterke correlatie met elkaar. De reden hiervoor is dat zij qua geselecteerde beleggingsfondsen veel overlap vertonen. Opvallend is dat de defensieve portefeuille weinig correleert met haar benchmark, slechts 25,36%.

Sharpe-ratios

Rendement Sharpe Jensen Treynor

DefPort -6.36% -0.0616 ( 2 ) -0.0002 ( 4 ) -0.0010 ( 4 ) DefBench 0.43% -0.0316 ( 1 ) 0.0001 ( 1 ) -0.0002 ( 1 ) NeuPort -17.58% -0.0830 ( 6 ) -0.0006 ( 5 ) -0.0011 ( 6 ) NeuBench -6.13% -0.0641 ( 3 ) 0.0000 ( 2 ) -0.0004 ( 2 ) OffPort -25.97% -0.0800 ( 5 ) -0.0008 ( 6 ) -0.0010 ( 5 ) OffBench -12.24% -0.0730 ( 4 ) -0.0001 ( 3 ) -0.0004 ( 3 )

Om de modelportefeuilles goed met elkaar te kunnen vergelijken, dienen deze gecorrigeerd te worden voor het risico. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een drietal performancematen (Sharpe, 1966; Jensen, 1968; Treynor, 1965)². Met deze maten kunnen fondsen met verschillend risicoprofiel met elkaar vergeleken worden. Elke portefeuille scoort volgens de drie performancematen slechter dan haar benchmark. Dit laat zien dat elke portefeuille een slechtere rendement/risico verhouding heeft dan de desbetreffende benchmark en het aantrekkelijker is geweest om in de benchmark te hebben belegd.

Conclusie

De modelportefeuilles hebben de afgelopen drie jaar een negatief beeld laten zien. Naarmate de modelportefeuille een grotere weging in aandelen heeft, wordt het resultaat slechter. Alle drie de modelportefeuilles laten over de onderzochte periode van drie jaar een slechter beeld zien dan de desbetreffende benchmarks. Dit voor een deel te wijten aan een overweging in aandelen van de modelportefeuilles ten opzichte van de benchmarks.

De drie modelportefeuilles vertonen een vrij grote correlatie met elkaar, gezien het feit dat er ook veel overlap is in de beleggingsfondsen per modelportefeuille. Dit kan betekenen dat de slechte resultaten van de modelportefeuilles voor een deel te wijten zijn aan de selectie van dezelfde beleggingsfondsen, die een slechte rendement/risico verhouding hebben.

2 In de berekeningen is als markportefeuille gekozen voor de benchmark van de neutrale modelportefeuille.

(8)

Bijlage III Indeling fondsenuniversum

viii

Bijlage III Indeling fondsenuniversum

Indeling van het fondsenuniversum in verschillende categorieën, samen met het aantal beleggingsfondsen in een categorie.

Aandelen Euroland Large-Cap, 271 Obligaties (AUD), 11 Aandelen Euroland Mid-Cap, 20 Obligaties (CAD), 12 Aandelen Euroland Small-Cap, 19 Obligaties (CHF), 20 Aandelen Europa Large-Cap, 241 Obligaties (EUR), 149 Aandelen Europa Mid-Cap, 52 Obligaties (GBP), 20 Aandelen Europa Small-Cap, 54 Obligaties (JPY), 5

Aandelen Azië, 43 Obligaties (USD), 90

Aandelen Azië exclusief Japan, 192 Obligaties convertibles, 19 Aandelen Centraal & Oost-Europa, 67 Obligaties emerging markets, 114 Aandelen emerging markets wereldwijd, 115 Obligaties Europa, 80

Aandelen Japan, 146 Obligaties high yield (EUR), 70

Aandelen Japan Small/Mid-Cap, 56 Obligaties high yield (USD), 75 Aandelen Latijns Amerika, 54 Obligaties korte looptijd (EUR), 44 Aandelen Noord-Amerika, 243 Obligaties korte looptijd (USD), 75 Aandelen Noord-Amerika Small/Mid-Cap, 138 Obligaties overheid (EUR), 33 Aandelen wereldwijd, 286 Obligaties overheid (GBP), 11 Aandelen wereldwijd Small/Mid-Cap, 31 Obligaties overheid (USD), 18 Aandelen farmacie & gezondheidszorg, 112 Obligaties wereldwijd (EUR), 84 Aandelen financiële dienstverlening sector, 66 Obligaties wereldwijd (USD), 75 Aandelen grondstoffen sector, 65

Aandelen onroerend goed sector, 54 Garantiefondsen, 57

Aandelen sector overig, 117 Hedge funds, 11

Aandelen TMT sector, 240 Mixfondsen (CHF), 11

Mixfondsen (USD), 56

Geldmarkt (USD), 62 Mixfondsen defensief, 50

Geldmarkt (EUR), 11 Mixfondsen neutraal, 91

Geldmarkt dynamisch (EUR), 25 Mixfondsen offensief, 51 Geldmarkt stabiel (EUR), 25 Niet gecategoriseerd, 13

(9)

Bijlage IV Ontwikkeling R² rendement

ix

Bijlage IV Ontwikkeling R

²

rendement

-0.200 0.000 0.200 0.400 0.600 0.800 1.000

Rit Sit Jit T it IRit SOit Fit Mit

-0.200 0.000 0.200 0.400 0.600 0.800 1.000

(a) Performancematen t.o.v. Rit+1/4 (b) Performancematen t.o.v. Rit+1/2

(c) Performancematen t.o.v. Rit+3/4 (d) Performancematen t.o.v. Rit+1

(e) Performancematen t.o.v. Rit+1 1/2 (f) Performancematen t.o.v. Rit+2

Figuur IV.1: ontwikkeling R² rendement categorie ‘aandelen Europa Large-Cap’

(10)

x

-0.200 0.000 0.200 0.400 0.600 0.800 1.000

Figuur IV.2: ontwikkeling R² rendement categorie ‘aandelen TMT sector’

(11)

xi

-0.200 0.000 0.200 0.400 0.600 0.800 1.000

Figuur IV.3: ontwikkeling R² rendement categorie ‘aandelen Wereldwijd’

(12)

xii

-0.200 0.000 0.200 0.400 0.600 0.800 1.000

Figuur IV.4: ontwikkeling R² rendement categorie ‘obligaties Euro’

(13)

xiii

-0.200 0.000 0.200 0.400 0.600 0.800 1.000

Figuur IV.5: ontwikkeling R² rendement categorie ‘obligaties Emerging Markets’

(14)

Bijlage V Ontwikkeling R² risico

xiv

Bijlage V Ontwikkeling R

²

risico

-0.200 0.000 0.200 0.400 0.600 0.800 1.000

(a) Performancematen t.o.v. σit+1/4 (b) Performancematen t.o.v. σit+1/2

(c) Performancematen t.o.v. σit+3/4 (d) Performancematen t.o.v. σit+1

(e) Performancematen t.o.v. σit+1 1/2 (f) Performancematen t.o.v. σit+2

Figuur V.1: ontwikkeling R² risico categorie ‘aandelen Europa Large-Cap’

(15)

xv

-0.200 0.000 0.200 0.400 0.600 0.800 1.000

Figuur V.2: ontwikkeling R² risico categorie ‘aandelen TMT sector’

(16)

xvi

-0.200 0.000 0.200 0.400 0.600 0.800 1.000

Figuur V.3: ontwikkeling R² risico categorie ‘aandelen Wereldwijd’

(17)

xvii

-0.200 0.000 0.200 0.400 0.600 0.800 1.000

(e) Performancematen t.o.v. σ_{it+1 1/2} (f) Performancematen t.o.v. σ_it+2

Figuur V.4: ontwikkeling R² risico categorie ‘obligaties Euro’

(18)

xviii

-0.200 0.000 0.200 0.400 0.600 0.800 1.000

(e) Performancematen t.o.v. σ_{it+1 1/2} (f) Performancematen t.o.v. σ_it+2

Figuur V.5: ontwikkeling R² risico categorie ‘obligaties Emerging Markets’

(19)

Bijlage VI Ontwikkeling ß-coëfficiënten

xix

Bijlage VI Ontwikkeling ß-coëfficiënten

-0.500 0.000 0.500 1.000 1.500 2.000 2.500

-0.600 -0.400 -0.200 0.000 0.200 0.400 0.600 0.800 1.000 1.200 1.400 1.600

-0.600 -0.400 -0.200 0.000 0.200 0.400 0.600 0.800 1.000 1.200 1.400

-0.800 -0.600 -0.400 -0.200 0.000 0.200 0.400 0.600 0.800

-1.000 -0.800 -0.600 -0.400 -0.200 0.000 0.200 0.400 0.600

-1.200 -1.000 -0.800 -0.600 -0.400 -0.200 0.000 0.200 0.400 0.600

(a) Performancematen t.o.v. R_it+1/4 (b) Performancematen t.o.v. R_it+1/2

(c) Performancematen t.o.v. R_it+3/4 (d) Performancematen t.o.v. R_it+1

(e) Performancematen t.o.v. R_{it+1 1/2} (f) Performancematen t.o.v. R_it+2

Figuur VI.1: ontwikkeling ß-coëfficiënten categorie ‘aandelen Europa Large-Cap’

(20)

xx

-1.000 -0.500 0.000 0.500 1.000 1.500 2.000 2.500

-1.000 -0.500 0.000 0.500 1.000 1.500

-1.000 -0.500 0.000 0.500 1.000 1.500 2.000

-0.800 -0.600 -0.400 -0.200 0.000 0.200 0.400 0.600 0.800 1.000 1.200

-0.600 -0.400 -0.200 0.000 0.200 0.400 0.600

-0.800 -0.600 -0.400 -0.200 0.000 0.200 0.400 0.600

Figuur VI.1: ontwikkeling ß-coëfficiënten categorie ‘aandelen TMT sector’

(21)

xxi

-0.500 0.000 0.500 1.000 1.500 2.000 2.500

-0.500 0.000 0.500 1.000 1.500 2.000

-1.000 -0.500 0.000 0.500 1.000 1.500 2.000

-1.000 -0.500 0.000 0.500 1.000 1.500

-0.800 -0.600 -0.400 -0.200 0.000 0.200 0.400 0.600 0.800

-0.800 -0.700 -0.600 -0.500 -0.400 -0.300 -0.200 -0.100 0.000 0.100 0.200

Figuur VI.3: ontwikkeling ß-coëfficiënten categorie ‘aandelen Wereldwijd’

(22)

xxii

-0.500 0.000 0.500 1.000 1.500 2.000 2.500

-0.200 0.000 0.200 0.400 0.600 0.800 1.000 1.200 1.400 1.600 1.800

-0.200 0.000 0.200 0.400 0.600 0.800 1.000 1.200 1.400 1.600

-0.200 0.000 0.200 0.400 0.600 0.800 1.000 1.200 1.400 1.600 1.800

-0.200 0.000 0.200 0.400 0.600 0.800 1.000 1.200 1.400 1.600

-0.200 0.000 0.200 0.400 0.600 0.800 1.000 1.200 1.400

Figuur VI.4: ontwikkeling ß-coëfficiënten categorie ‘obligaties Euro’

(23)

xxiii

-0.500 0.000 0.500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000

-1.500 -1.000 -0.500 0.000 0.500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000

-1.500 -1.000 -0.500 0.000 0.500 1.000 1.500 2.000 2.500

-1.000 -0.500 0.000 0.500 1.000 1.500 2.000

-0.500 0.000 0.500 1.000 1.500 2.000 2.500

(c) Performancematen t.o.v. R_it+3/4 (d) Performancematen t.o.v. R_it+1

Figuur VI.5: ontwikkeling ß-coëfficiënten categorie ‘obligaties Emerging Markets’

(24)

Bijlage VII Style analysis beleggingscategorieën

xxiv

Bijlage VII Style analysis beleggingscategorieën

Aandelen Europa Large-Cap

0.00 0.10 0.20 0.30 0.40 0.50 0.60 0.70

Euribor EurGrowth EurValue NorthAm AzPacific GovInter GovLong Corp orate

Aandelen TMT sector

0.00 0.10 0.20 0.30 0.40 0.50 0.60 0.70

Aandelen Wereldwijd

0.00 0.10 0.20 0.30 0.40 0.50 0.60 0.70

Figuur VII.1: Style analysis beleggingcategorieën

(25)

Bijlage VII Style analysis beleggingscategorieën

xxv Obligaties Euro

0.00 0.10 0.20 0.30 0.40 0.50 0.60 0.70

Obligaties Emerging Markets

0.00 0.10 0.20 0.30 0.40 0.50 0.60 0.70

Figuur VII.2: Style analysis beleggingscategorieën