•
Zaterdag 28 Juni 1952 - No. 216
VRIJBEID ·IN DIMOCRATlE
Onze Kamerfractie Versterkt
WEEK B L A D V A N DE V 0 L K SP A R TIJ V 0 0 R VRIJHEID EN DE M 0 CR A TIE
Een prachtige overwinning voor onze partij!
Hulde aan al onze werkers in het gehele land, die aan di.t resultaat hebben meegewerkt
D e lezers van ons blad moeten het nummer van deze week op tijd ontvangen.
Daar~om zijn wij genoopt over de uitslag der ver- kie.zingen te schrijven terwijl ons nog maar nauwelijks bekend is hoe
de~eis. Wij zullen dus later nog op meer kanten van de
beteke~nis van de uitslag ingaan. Dit is temeer
nood~zakelijk, daar zich verschuivingen hebben
ge~openbaard die een nadere beschouwing ten volle waard maken. Hèt merkwaardige is
im~i:ners, qat terwijl een ieder wist te vertellen, dat deze verkiezingen zo "lauw" waren en velen verwachtten, dat alles ook wel ,.bij het oude" zou blijven, zich juist nogal opvallende veranderingen hebben voorgedaan. Wij
wij~zen b.v. op de positie van de grote partijen.
Was tot dusverre de K.V.P:
d~grootste partij i\! ons land met 32 zetels, thans heeft zij nog 30 zetels, terwijl de P.v.d.A. aan haar gelijk is. Merkwaardig is overigens, dat het verlies van de K.V.P. niet aan de heer Welter kan worden geweten - diens winst heeft overigens tot een winst van niet meer dan één zetel geleld-. maar de K.V.P. heeft ook een zetel aan de P.v.d.A. moeten afstaan.
Voor de leiding der K.V.P. zal in dit verband zeer betekenend zijn geweest, dat de
socialis~tische partij juist in het Zuidelijke deel des lands, in de echte R.K. streken dus, zo grote winstpunt heeft behaald. Reeds hierom is een diepere analyse van de stembusuitslag
ge~wenst dan wij op dit ogenblik geven kunnen.
U it al.gemeen politiek oogpunt is er nog een merkwaardigheid vast te stellen en dat zijn de verschuivingen als zodanig.
V~rschui~vingen zijn in ons land nooit erg sterk
ge~weest en dat hebben wij vaak gevoeld als een zekere zwakte in ons stelsel, omdat
ver~starring er het gevolg van is. Wij hebben bij de verkiezingen van deze week gezien, dat ons kiezerscorps in beweging is en daarover verheugen wij ons. Dat lijkt ons in ons
demo~cratische staatsbestel een zeer opwekkend winstpunt.
Bijzonder opwekkend is voorts de
achteruit~gang der communisten. Dat zij 2 zetels
heb~ben verspeeld is verheugend. In 1946 waren zij met 10 man in de Tweede Kamer gekomen en nu zijn zij reeds gedaald tot 6. Niettemin mogen wij niet voorbijzien, dat er nog altijd 328.000 mensen hun vertrouwen aan de com-
munisten hebben gege'Ven. Waakzaamheid blijft daarom geboden!
Voor het juiste inzicht van ons volk pleit, ..
dat het aan de kleine partijtjes geen kans heeft gegeven. Voor degenen, die daar
zo~veel actie hebben gevoerd moet het nu toch wel duidelijk zijn, dat ons volk niet gediend is van
gelegenheid~criticasters,maar dat het een volk is, dat naar beginselen wil gere- geerd worden. Oe hardste slag heeft wel de
"Jong-conservatief' Feuilletau de Bruyn te
incasseren gehad. Deze heer, die iedereen bij voortduring beginselloosheid en
onstandvas~tigbeid verwijt, is bij diverse verkiezingen (ook al vóór de oorlog) telkens in andere
ge~ciaante verschenen, maar altijd zonder succes.
Zal hij nu eindelijk begrijpen. dat ons volk hem niet wenst? Ons dunkt. dat de uitspraak vernietigend voor hem is. In 1948 had hij nog 22.000 stemmen, nu is hij nog niet tot 10.000 kunnen komen. Waarlijk. een zielige
verto~ning!
Een klap heeft ook de Middenstandspartij gekregen. Ook daar treuren v,rij bepaald niet over. En dat de "Partij voor Recht en
Vrij~heid" ook als antwoord gekregen heeft, dat . men van haar ,niet is gediend, getuigt alweer van de gezonde zin van ons volk.
Geconsta~teerd moet worden, dat de kleine
splinter~partijen met elkaar weerom het aantal stem- men. nodig voor één zetel. verloren hebben doen gaan. Maar daar komen wij nog wel eens op terug.
• • •
Het wordt thans tijd, dat wij aandacht
he~steden aan onze partij. Welnu, wij
mo~gen dankbaar zijn voor hetgeen bereikt is.
Een winst van tachtig duizend stemmen is prachtig. Wie heeft ervoor gezorgd, dat,
ter~wijl wij in 1948 acht zetels hadden
~waar- van de achtste een restzetel was
~wij nu versterkt terugkomen. Negen leden zal onze fractie gaan tellen. De stijgende lijn van de
na~oorlogse
tijd wordt dus voortgezet. In
grootte zijn wij nu aan de C.H.U. gelijk ge- worden. En dit terwijl wij toch weer allerlei moeilijkheden hebben gehad. Wij denken aan de ziekte van mr Oud, die thans gelukkig weer. geheel hersteld is, wij denken ook aan de actie der andere partijen, die sterk tegen óns was gericht, wij denken evenzeer aan het feit. dat juist wij in bijzondere mate schade hebben gehad van het kortzichtige gedoe yan de voormannen der kleine partijen. Daarnaast zouden nog factoren van belangrijke politieke aard genoemd kunnen worden, maar daarin
will~n
wij thans niet treden. Men mag na zo'n overwinning ook wel eens uiting geven aan vreugde zonder alle moeilijkheden er direct weer bij te halen. En zeker mogen wij op deze
~laáts
ook wel eens wijzen op het prachtige werk, dat honderden in den lande hebben verricht om mede deze overwinning te be- vechten. In de afgelopen weken zijn wij door het gehele land getrokken en wij hebben er een behoefte aan te zeggen hoe diep respect wij vaak hebben gehad voor de opofferings- gezindheid van velen. Er is geploeterd en gezwoegd door vele groepen van onze leden en vaak onder zeer moeilijke omstandigheden.
Werkelijk, het doet goed wanneer men zo het enthousiasme kan waarnemen, waarmede mensen in alle streken van het land werken.
En vaak zijn het maar kleine groepjes, die in
een bepaalde plaats het vuur brandende heb·
ben gehouden. Maar nu is aller arbeid
he~loond! Hulde en dank willen wij aan onze vrouwen en mannen brengen, ouderen zowel als jongeren, voor al hetgeen zij ten bate van ónze beginselen en onze partij hebben gè- daan!
* • *
D ankbaar kunnen degenen zijn, die
ge~werkt hebben, maar ons leger van wer ..
kers moet worden vergroot. Te velen zijn er nog. die de zaken maar liever aan anderen overlaten. Dit moet veranderen. In deze tijd zijn er, zoals blijkt, zeer mooie kansen voor onze beginselen. Wij moeten zorgen een ap ..
paraat te hebben, dat zo doeltreffend
moge~lijk werken kan voor de verbreiding daarvan.
Anders worden de aanwezige mogelijkheden onvoldoende uitgebuit.
Een,volgende maal zullen wij ons ook be- zighouden met een ontleding der cijfers van de uitslag. Reeds nu willen wij zeggen, dat er over het algemeen dus heel mooie
vooruit~gang is geboekt, maar er zitten ook enige zwakke plekken; wij moeten zorgen daar ver- betering in te brengen.
In dit verband willen wij wijzen op de noodzaak met spoed te handelen. Volgend jaar worden de verkiezingen voor de ge- meenteraden gehouden en dan moeten wij klaar staan. Want wij moeten er voor zor- gen. dat onze partij in de sterke opgang blijft!
• * *
Û nze Tweede
Kamer~fractiezal dus voort- aan bestaan uit 9 leden. Lid zullen zijn zij, die ook in de vorige parlementaire periode zitting hadden, met uitzondering van mr Vonk, terwijl nieuwe leden zullen zijn de he- ren mr Vari Leeuwen en Ankersmit. beiden vooraanstaanden uit ons bedrijfsleven. Gaar- ne wensen wij allen met de verkiezing geluk.
Mr Vonk zal dus niet terugkeren. Wij mis- sen in hem een hartelijk en bekwaam collega, die zeer veèl heeft bijgedragen tot wat in onze fractie steeds het hoogste geweest is en haar grote kracht heeft gegeven: de vriendschap- pelijke banden tussen haar leden en het we- derkerige respect. Maar wij weten, dat
m~Vonk ons werk actief blijft volgen en zo zullen wij ons verheugen op elke gelegen- heid die w.ij zullen hebben om contact met hem op te nemen.
• • *
De verkiezingen zijn thans voorbij. Deern- stige tijd der kabinetsformatie is nu
aan~gebroken. De fractie zal zich daarover moe-
ten beraden. En in onze volgende nummers
zullen wij dus op de politieke situatie nog wel
nader terug moeten komen! K.
•
ftiJIDID EN DEMOOKATIB ~ .JUNI 1152 - PAG. "
* *
Budgetrecht in urgente gevallen vraagt vooroverleg met Kamercommissies
Stukwerk ten aanzien van de uitvoeringsorganisatie der sociale verzekering
Op he·t ogenblik, dat wij ons zetten aan het schrijven van ons wekelijkse parlementaire overzicht (dat slechts deor bet verkiezingsnummer van de vorige week werd onderbroken), ligt de •itspraak van het kiezerscorps nog in de schoot der toekomst verborgen. Wanneer de lezers deze recelea onder ogen krijgen, zal' die uitspraak echter zijn gevallett, zal het Kabine& reeds demissionair zijn ett zullen de eerste voorbereidende stappen tot de vorming van een Dieuw Kabinet waarschijnlijk ook wel reeds zijn ondernomen.
Dit alles ontslaat ons echter niet van de plicht, ons parlementaire overzicht te vervolgen en te completeren, waarbij erop mag worden gewezen, dat de Eerste Kamer zelfs op de laatste dag vóór de verkiezingen - dus op Dinsdag 24 Juni -
nog is bijeengeweeS't. ,
Vóór de Eerste Kamer aan de agenda voor deze laatste vergadering toe was, heeft zij echter ·nog verscheidene andere ontwerpen afgehandeld. Daartoe be- hoorden allereerst de "kwestie-Pander" en de herziening van de uitvoerings- organisatie der sociale verzekering.
D
~ gang van zaken bij het debat over de "kwestie-Pander" (het afsluiten van een koopcontract onder verantwoordelijkheid van minister In 't Veld zonder voorafgaande toestem- ming van de Staten-Generaal) was in de Eerste Kamer ten dele gelijk aan, doch ten dele ook afwijkend van die in de Tweede Kamer.Dat verschil, dat tenslotte ook me- de de oorzaak was, dat onze fractie haar stem aan het ontwerp niet heeft onthouden, lag vooral in het feit, dat minister In 't Veld- al bleef de daad in beginsel natuurlijk af te keuren - een heel wat sterker verdediging voer- de dan aan de andere zijde van het Binnenhof.
De minister stelde dit zelf ook voor- op, toen hij in het begin van zijn ver- dedigingsrede zeide: "Ik wil gaarne erkennen, dat mijn verdediging in de Tweede Kamer niet zo sterk is ge- weest als zij had behoren te zijn" en de minister weet dat zelf aan het feit, dat hij uit het Voorlopig Verslag niet de indruk had gekregen, dat de Twee- de Kamer dit geval zo zwaar opnam, waardoor hij bij dé openbare behande- ling min of meer was overrompeld.
* * *
H
oe dit zij, ook uit het debat in de Eerste Kamer is in ieder geval toch duidelijk geworden, ener- zijds dat de Staten-Generaal hun bud- getrecht in beginsel beslist n i ~ t aangetast wensen te zien, anderzijds, dat er in bepaalde gevallen inderdaad een situatie kan zijn dat een minis- ter wel' eens de verantwoordelijkheid moe t nemen. Oak Colijn heeft dat,·zoals minister In 't Veld aantoonde, wel eens gedaan.
In het algemeen kon de Eerste Ka- mer daarom wel toegeven, dat dit bijzondere geval slechts een bepaald aspect was van een algemener vraag- stuk en dat hier en in andere geval- len kon worden gesproken van een
"spanning, die kan ontstaan tussen het geschreven recht en de eisen va'1 het practische leven", zoals de minis- ter het uitdrukte.
Mr Wendelaar, van onze V.V.D.- fractie, die vrij diep op (;eze zaak in- ging en er terecht de r.adruk op leg- de, dat het budgetrecht (dat herin- nert aan de "beden" uit de oude tijd) het oudste en belangrijlkste recht vaa de volksvertegenwoordiging is, vroe3 echter waarom de minister, toen hij op zeer korte termijn moest besliss.~n
en het zeer ten nadele van de Staat zou zijn geweest, wanneer hij de aan- koop niet had gedaan, geen voorover- leg met commissies uit de Kamei''l had gepleegd.
In de Tweede Kamer had dat kun- nen zijn de Vaste Commissie voor Wederopbouw en Volkshuisvesting en in de Eerste Kamer, bij gebreke van zulk een commissie, bijvoorbeeld het Seniorenconvent.
H
et geval-Pander hg nu zo, nat de heer Wendelaar en zijn fractiegenoten tegen de aankoop vaa het Haagse gebouw op zichzelf be- slist g e e n bezwaar hadden. Zij meenden, dat de argumenten, wel'\'~de minister voor de aankoop had aan- gevoerd, juist waren.
Wanneer dus wel van tevoren met de Staten-Generaal overleg was ge- pleegd, zou onze fractie in ieder ge~
val zonder de minste moeite vóór deze aankoop hebben kunnen ste:n- men.
Thans lag de kwestie uiteraard moeilijker, maar het feit, dat ·zij te- gen de aankoop op zichzelf in ieder geval geen bezwaar had; dat de Staat, blijkens een oud arrest van de Hoge RR.ad toch ook aan de koop zou vastzitten en tenslotte een aantal van de door de minister aangevoerde ar- gumenten voor dit speciale geval, hebben onze fractie uiteindelijk doen besluiten, haar stem aan het goed- keuringso'htwerp toch niet te onthou- den.
Het debat heeft in ieder geval dit goede voortgebracht, dat, wanneer dergelijke gevallen zich in de toe- komst wederom zouden voordoen, aangenomen mag worden, dat de be- w:ndsman, die in een gelijke positie zou komen, wel alles in het werk nl stellen, in ieder geval eerst de des- betreffende Kamercommissie(s) te raadplegen.
Mocht dan van verzet blij•ken, dan zou de minister van zijn plan moet'2n afzien. In die zin heeft ook minister In 't Veld zich nu trouwens uitge- sproken.
Het. ontwerp tot goedkeuring van de aankoop werd thans goedgekeurd met 33 tegen 8 stemmen. Tegen stemden alleen de A.R. en de C.P.N.
*
**
M
inister Joekes heeft vie1· jaar lang geen leiding gegeven en hij heeft in het wetsontwerp geen eigen visie neergelegd. Dat was het hoofd- bezwaar, dat de woordvoerder van on- ze fractie in de Eerste Kamer bij de behandeling van het ontwerp: "Her- ziening van de Uitvoeringsorganisatie der Sociale Verzekering", prof. Mole- naar, maakte. Prof. Molenaar mocht dat zeker vrijuit zeggen, omdat hij voor deze gang van zaken al die vier jaar reed bij voortduring had gewaar- schuwd.Nu is de minister, naar gelang van de druk, die op hem werd uitgeoefend, voortdurend van standpunt veranderd, met het gevolg, dat prof. Molenaar het ontwerp niet anders kon typeren dan als "stukwerk", al gaf hij toe, dat het ontwerP althans inhoudt de k a n s, dat er misschien op de duur iets goeds tot stand komt.
Wij zullen ons na de behandeling van het ontwerp in de Tweede Ka- mer, thans niet meer in alle bijzonder-.
heden van de historie der totstandko- ming verdiepen.
Wel willen wij eraan herinneren, dat prof. Molenaar persoonlijk eigen- lijk altijd meer gevoeld had voor het stelsel, dat kortlopende verzekeringen en de kortlopende stukken van andere verzekeringen (Ongevallenwet en In- validiteitswet) door bedrijfsverenigin- gen zouden worden uitgevoerd, terwijl de langlopende verzekeringen, zoals ouderdomsrente, en de langlopende stukken van Ongevallenwet en Invali- diteitswet door een centraal orgaan, de Rijksverzekeringsbank of een an- der lichaam, zouden worden uitge- voerd.
*
* *
P
rof. Molenaar verklaard€ echter:Ik ken geen bobbies op dit punt, ik verlang alleen een efficiënte orga- nisatie, die goedkoop is en zo min mo- gelijk moeilijkheden geeft en waarbij zo groot mogelijke medewerking van de betrokkenen kan worden verkre- gen.
En nu was prof. Molenaar o.a. van mening, dat, toen de minister overstag was gegaan met betrekking tot het in de Tweede Kamer aangenomen amen- dement-Stapelkamp (waaraan onze Tweede-Kamerfractie, naar men weet, gaarne haar stem heeft gegeven), hij niet consequent was geweest.
Naar men weet, betrof dit de ver- vanging van het in het ontwerp voor- ziene "Centraal Administratiekan- toor" door het "Gemeenschappelijk Administratiekantoor".
Prof. Molenaar nu was van mening, dat de' minister, toen hij tenslotte be- sloten had, accoord te gaan met dat G.A.K., op grond van de overwegin- gen, die hij zo duidelijk in de Memo- rie van Toelichting naar voren had jlebracht, tevens de mogelijkheid had moeten openen, dat bedrijfsverenigin- gen, die niet bij het G.A.K. zijn aan-
De V. V.D. en de winkel- sluiting
Gommissie van Advies benoemd
Doo~ de Vereniging . van Staten en 'Ra'adsleden van de V.V.D. is een Commissie van Advies benoemd voor
de winkelsluitingsverordeningen, welke de Gemeenteraden binnen af- zienbare tijd moeten maken in ver- band m·et de nieuwe winkelslui- tingswet. Tevens zal deze commis- sie advies uitbrengen over 't vraag- stuk van de bedrijfssanering. Voor- zitter van deze commissie is mr H.
s.
Siebers, lid van de Provinciale Staten en buitengewoon lid van de Gedeputeerde Staten van Gronin- gen; leden zijn mevr. G. Wijsmuller -Meyer en de heer J. Jonges, leden van de Amsterdamse Gemeente- raad, mej. mr J. J. Th. ten Broec- ke Hoekstra en mevr. E. van den Bosch-de Jongh, leden van de Haag- se Gemeenteraad, mevr. mr A. E. J.Scheltema-Conradi, lid van de Ge- meenteraad van Haarlem, mevr. P . M. Beyer-V iets, lid van de Gemeen- teraad van Wageningen, mevr. G.
Doornbosch-Oosting, lid van de Ge- meenteraad te Uithuizermeeden, de
heer G. van der Linden, lid van de Gemeenteraad van Rotterdam, de heer M. Visser, lid van de Gemeen- teraad van Arnhem, de heer W. D.
Janzen, lid van de Gemeenteraad van Harlingen en de heer J. J.
Korff te Laren. Als secretaris treedt op de heer F. L. van der Leeuw.
Het secretariaat van de Commissie is gevestigd Koninginnegracht 61, Den Haag.
gesloten en toch haar administratie wilden samenvoegen, dit éveneens konden doen.
De minister beriep er zich wel op, dat art. 23, al. 2 slechts twee moge- lijkheden kende, namelijk öf de admi- nistratie bij de bedrijfsvereniging of aansluiting bij het ene "Gemeenschap- pelijk Administratiekantoor", maar de miinster had daar, tijdens de behan- deling in de Tweede Kamer, toch, zo- als prof. Molenaar terecht opmerkte, een wijziging in kunnen aanbrengen.
Het ontwerp (eigenlijk waren het er drie, want het bevatte ook een daar- mede samenhangende wijziging der Ziektewet en van de Kinderbijslag- wet) werd in de Eerste Kamer ten- slotte op dezelfde wijze aangenomen als in de Tweede Kamer, namelijk met de stemmen van de P.v.d.A. en de Communisten tegen.
De J.O. V .D~ vraagt de aandacht voor
haar zomerkamp
Liberale jongeren van 26 Juli tot 3 Aug. in Nijverdal bijeen.
De Jongeren Organisatie Vrijheid en Democratie organiseert ook dit jaar weer een zomerkamp voor baar leden en belangstellende niet-leden.
In de omgeving van Nijverdal, tus- sen de "gouden bergen" van Overijsel is een boerderij gevonden, die geheel aan de wensen en verlangens van de kampcommissie voldeed. Goede slaap- gelegenheden, een prettige vergader- ruimte, een goed-verzorgde keuken en een stuk weiland voor sport en spel wachten de deelnemers aan dit kamp.
Ook een zwembad is vlak bij het kamp aanwezig.
Mevr. dr A. J. P. Wibaut-van Gastel (Amsterdam), drs H. A. Korthals en drs J. Schiphorst (secretaris Neder- lands Comité der Europese Jeugd Campagne) hebben toegezegd in het kamp, dat in het teken van de Euro- pese eenheid zal staan, het woord te komen voeren.
Een Belgische en een Duitse afvaar~,
diging v•m de liberale jongeren-01·ga! ' nisaties zullen een internationaal tin- tje geven aan deze vacantie-week.
De kampdata zijn van 26 Juli tot 3 Augustus.
Aanvang des Zaterdags ca. 5 uur.
Sluiting Zondag· 3 Augustus na de avondmaaltijd. Kosten: f 32,50 (waar- van f 2,50 bij de inschrijving te vol- doen). Weekendkosten f 4.25.
Laten zij, die nog niet als lid tot de J.O.V.D. toetraden in dit zomerkamp eens met de liberale jongeren-organi- satie komen kennismaken.
Geeft U dus spoedig op als deelne- mer(ster) bij de secretaresse van de kampcommissie: Mevr. W. T. Linssen- Palstra, Roelof Hartstraat 42 11 te Am- sterdilm en ge kunt U overtuigd weten van een prettige vacantie-week in li- berale (en landelijke!) sfeer.
G. v. S.
.
~ C'&l.fMa&P STALEN MEUBELEN
.,GISO"-LAMPEN
VRIJHEID EN DEMOCRATIE !8 JUNI 195! - PAG. 3
u.an WEEK to.t WEEK
De vraag of de werknemers wel voldoende waar- dering hebben voor de verworven sociale rechten, i;:; zeker meer dan eens gesteld. Het is een zeet·belangrijke vraag, die men objectief zal dienen te beantwoorden.
] uist protest
Z
eer terecht heeft de Koninklijke Nederlandse : Voetbalbond ,protest aangetekend tegen het fèit, dát de' V.A.R.A. tijdens de uitzending van de intei-landwedstrijd Nederland-Zweden, voor de mi- crofoon een politieke rede heeft uitgezonden.Wij hebben destijds reeds ons standpunt met be- trekking tot dit afkeurenswaardige op.treden van de V.A.R.A. op deze plaats uiteengezet.
Wij achten het volkomen juist, dat de Konink- lijke Nederlandse Voetbalbond deze zaak niet over haar kant heeft laten gaan en de V.A.R.A, heeft doen weten, dat deze omroepvereniging volkomen buiten haar boekje is gegaan. En dit te meer omdat het hier een v e r g u n n i n g tot het uitzenden van het verslag van deze wedstrijd betrof.
Met deze vergunning is dan wel op een zeer eigenaardige wijze omgesprongen. Naar verluidt, zal het protest van de K.N.V.B. dezer dagen in een hoofdbestuursvergadering van de V.A.R.A. worden behandeld. Wij zijn benieuwd op welke wijze de V.A.R.A. haar beleid in deze zal toelichten.
Slag zn de lucht (I)
W
el zeer op de valreep heeft de minister van Financiën, prof. Lieftinck, een o1~twerp van wet ingediend tot herziening van de omzetbelas- ting, dat ten doel heeft in hoofdzaak de kleinhan- delaren "tegemoet te komen''.Een wel merkwaardige gang van zaken, nu het kabinet demissionnair is en inmiddels een nieuwe volksvertegenwoordiging is gekozen.
Wij vragen ons dan ook af, of dit wetsontwerp niet in zekere zin een slag in de lucht betekent.
Immers, er bestaat geen enkele zekerheid, dat de nieuwe minister van Financiën geheel achter dit wetsontwerp zal staan. Wij laten hierbij volkomen in het midden, of het overigens wenselijk zou zijn, dat de nieuwe bewindsman van Financiën dit wets- ontwerp zijn volle steun zou geven.
Het gaat in de eerste plaats om de door minister Lieftinck gevolgde vorm van indiening, een wel enigszins vreemde figuur, die sterk de inslag heeft van een gebaar zonder veel practische. betekenis.
Blijkens een mededeling in het Algemeen Han- delsblad, heeft de minister dit wetsontwerp even- wel ingediend, teneinde de door hem op dit punt gedane toezeggingen alsnog te kunnen inlossen.
Welnu, wij nemen dit gaarne aan.
Dit neemt niet weg, dat de door de minister ge- volgde weg bij het scheiden van de markt min of meer eigenaardig aandoet.
Slag zn de lucht (11)
I
ndien wij dit wetsontwerp wat nader beschou- wen, moeten wij tot de conclusie komen, dat het eveneens op grond van zijn inhoud min of meer een slag in de lucht betekent.Immers, waaruit bestaat de "tegemoetkoming"
met betrekking tot de kleinhandel? Zeker niet - en daar gaat het toch in feite om - uit een verlich- ting der fiscale lasten.
Het totale bedrag van f 210 millioen, dat de om- zetbelasting via de kleinhandel opleverde, moet ook bij het nieuwe wetsontwerp worden opgebracht al is de wijze waarop deze op~rengst moet worden
Hoe Haarlem de woningbouw aanpakt
verkregen, enigszins veranderd. Het totale beeld ondergaat in feite echter geen wijziging.
Wij willen hiermee slechts betogen, dat men dit nieuwe wetspntwerp niet al t.e . optimistisch moet bezien als een belangrijke bijdrage om de noden en zorgen van de kleinhandel te verlichten.
Want zo is het bepaald niet. Wel zal de klein- handel een verlichting'krijgen op het stuk van de administratieve rompsj,omp, die ·aan deze belastin- gen zijn verbonden.
Slag 1n de lucht (111)
I
~ oe voorzichtig men moet zijn, het nieuwe wets- .i. ontwerp van minister Lieftinck, door een rooskleurige bril te bekijken en hoe onverstandig· het is te vroeg een juichkreet aan te heffen, moge o.m. blijken uit het feit, dat bepaalde groe~n in de kleinhandel er niet beter, doch integendeel ll,lechter van worden. · · ·
Dit is met name het geval voor de banketbakkers en anderen, die als fabrikanten-detaillisten in de zin van de wet op de omzetbelasting, aan het pu- bliek leveren.
Door de met de vrijstelling in de kleinhandel verband houdende verhoging van het percentage voor leveringen door fabrikanten, wordt de belas- tingheffing voor de fabrikanten-detaillisten, die op het ogenblik 4% moeten betalen voor leveringen aan particulieren, verhoogd tot 5%.
Restauranthouders, banketbakkers, beeldende kunstenaars, apothekers: tandartsen en maat)deer- makers zullen op grond van het bovengenoemde eveneens een hogere belasting gaan betalen.
Aldt<s kan onze eerste indruk van dit wetsont- werp zeker niet onverdeeld gunst~g zijn, zodat wij dan ook moeten waarschuwen tegen een oppervlak- kig en vroegtijd:ig optimisme.
Al met al staat het geheel nog op zeer losse schroeven en dienen wij af te wachten hoe de nieu- we minister van Financiën tegenovei· dit wetsont- werp staat en hoe tenslotte de nieuwe volksvCl'te- genwoordiging hierop zal reageren.
Het wil ons voorkomen, dat aan het wetsont- werp, zoals dit er op het ogenblik uitziet, nog wel het nodige zal moeten worden geschaafd, wil het voor de middenstand een wezenlijke practische betekenis hebben in die zin, dat van een ware fis- cale verlichting sprake kan zijn.
Geen blad voor de mond D
e verhondssecretaris van ie Katholieke Arbei-dersbeweging (K.A.B.), de heer J. A. Mid- delhuis, heeft dezer dagen in een vergadering te Nieuwenoord van de Katholieke bond van kleding- en textielarbeiders "Sint Lambertus", geen blad voor de mond genomen, toen hij de vraag stelde, of de arbeiders in het algemeen wel voldoende waardering hebben voor de verworven sociale rechten.
De arbeiders klagen, volgens de heer Middelhuis, nog al eens over de werkgevers. Duizenden onge- organiseerden onder hen (arbeiders) nemen, vol- gens spr. een onsoeiale houding aan. Tegenover vele werkgevers, zo betoogde spr. tenslotte, die so- ciaal begrip hebben, staan veel te veel arbeiders, die zich nog niet organiseren.
als volgt verlopen:
Het merkwaardige is echter, dat, als zij van werkgeve1·szijde wordt opgeworpen, de arbeiders en zeer vaak de vakbondsleiders, hierop fel en op een geprikkelde wijze reageren. Overigens geheel ten onrechte.
Immers, het gaat er om de werknemers op gl'ote schaal er van te doordringen, dat de sociale maat- l'egelen slechts in stand kunnen worden gehouden of eventueel- uitgebreid, indien het nodige verant- woordelijkheidsgevoel wordt opgebracht. Het is tenslotte niet zo, dat de sociale voorzieningen om niet worden verkregen.
Daarom kunnen wij ons er slechts over verheu- gen, dat de heer Middelhuis in een bijeenkomst van werknemers heèft verzocht, zich omtrent deze belangrijke vraagstukken te bezinnen.
Het scheppen van een dergelijke sfeer zal de samenwerking tussen werkgever en werknemer in hoge mate bevorderen, hetgeen niet alleen bevor- derlijk is voor onze riatienale productiè,' doch even- eens leidt tot het opheffen van vele misverstanden;
die er helaas altijd nog tussen kapitaal en arbeid bestaan.
Geen medic~jnman
Generaal Eisenhower heeft de vorige week eni- ge deining - in het bijzonder in Amerika - doen ontstaan door zijn verklaring, dat hij zijn campagne als republikeins candidaat voor het pre~
sictentschap voortaan op eigen wijze zal voeren en de door zijn adviseurs opgestelde redevoeringen zal verscheuren.
Het mag zijn, dat generaal Eisenhower hiermede een oude Amerikaanse traditie verbreekt, zijn be- sluit getuigt van een grote eerlijke drang om zijn persoonlijk contact met de kiezers te versterken.
Eisenhower blij[t met zijn beide bonen op de grond staan getuige zijn woordelijke uitspl'aak:
"Ik ben geen medicijnman en heb geon univer- seel gencesmiddel voor onze k\valen".
Het kan goed zijn bij de betekenis van deze uit- spraak even te blijven stilstaan, vooral nu in ons land de verkiezingsstrijd zo juist is beëindigd.
Immers. de woorden van generaal Eisenhower hebben een wijdere strekking. Zij zijn van toepas- sing op elke politieke partij als zodanig.
Ook de V.V.D. is geen medicijnman. Wij mogen constateren, dat zij zich in de zojuist geëindigde verkiezingscampagne ook niet als zodanig heeft voorgedaan.
Onze Kamerfractie zal opnieuw haar parlemen-, taire werk aanvatten en handelen zos)s van haar vetwacht mag worden.
Zij zal daarbij zeker ook niet de rol van medi- cijnman kunnen en willen vervullen, doch er ze- ker met uiterste krachten naar streven, de belan- gen van het Nederlandse volk naar haar beste we- ten te verdedige~.
Wie zich in de politiek als medicijnman voor- doet, d.w.z. als geneesheer voor alle kwalen, pleegt bedrog en wekt daardoor ongemotiveerde en hoog- gespannen verwachtingen.
Moge het onze nieuwe Tweede Kamerfractie ge- geven zijn, er veel toe bij te dragen, om de zor- gen en noden van ons volk naar vermogen op te heffen en te verlichten.
(;ezond initiatief fractie der
van de Raads- V.V.D.
De deelnemers zullen wekelijks een bedrag betalen zg. huur, al is dit fei- telijk geen huur. Van dit bedrag, dat beneden f 10.- blijft, is ongeveer f 2.50 bestemd voor aflossing van hypotheek en obligatielening. De aflossing hier- van wordt bespoedigd:
hun eigen naam kunnen krijgen, zo- dra de Wet op de horizontale eigen- dom in werking treedt.
Voor huurverhoging behoeven zij niet bang te zijn, maar wel kunnen zij in de toekomst verlaging van de zg.
huur verwachten.
Veel mensen, die nu in woningwet- woningen wonen, zouden tot hetzelfde in staat zijn geweest, maar moeten nu huur blijven betalen met kans op la- tere verhogingen.
Een interessant voorbeeld ter navolging
Hoe erg de woningnood is, weten wij allen; daar behoeven wij niet meer de aandacht op te vestigen. Wat wel onder de aandacht gebracht moet worden, is een actie om het probleem te helpen oplossen.
Zo'n actie heeft de V.V.D.-fractie van de Haarlemse gemeenteraad onderno- men, op initiatief en onder leiding van haar lid de heer J. W. Th. Fibbe.
Deze oplossing bestaat in het doen bouwen van
e
i gen w on in g en voor kleine middenstanders en spaarzame arbeiders.De eerste steen van het eerste com- plex zal binnenkort gelegd worden en dan zullen er 42 flats verrijzen voor de Woningstichting ,.De Kleine Mid- denstander", eigen woningen voor mensen, die heus geen kapitalisten zijn, maar behoren tot de minder draagkrachtigen en die, toen zij be- gpnnen, niet over de nodige middelen
beschikten. ·
.'wat is het geheim hiervan?
'De woningen, die alle .l woonkamer, 3; slaapkamers, keuken, douchecel, bal- con en in het sousterrairi. een afgeslo- t~n bergruimte bevatten' en die in drie 'toonlagen gebouwd . yvorden, kosten f, 11.300.- per stuk, inclusief de aan- kjoop van de grond. f 3800.-wordt als rijkspremie ontvangen
en
f 4500.-te- gen 4 3/4%· rente onder hypotheek op- genomen; er moeten 2 obligaties vanf 1000.- met 4%% rente worden ge- plaatst en tenslotte, of liever om te be- ginnen, moet f 1000.- in contanten worden gestort, zodra het bouwvolu- me is verkregen.
Voor zover de deelnemers deze f 1000.- nog niet bij elkaar gespaard hadden (en zo was het bij de mees- ten) hebben zij die geleend van werk- gever of familie, tegen regelmatige te- rugbetaling.
De obligaties, waarvoor zij ook zelf moesten zorgen, werden meestal ge- plaatst bij pensioenfondsen, kerkelij- ke instellingen of dergelijke.
Het voornemen bestaat bij het vol- gendé complex woningen de obligatie•
rente op niet hoger dan 4% te stellen.
Eenvoudige financiele afwikkeling De verdere financiële regeling zal
le. door de zg. huur, die door de af-
lossingen~en dus de dalende rentever- plichtingen telkens iets zou kunnen worden verlaagd, niet te verminderen voordat alle obligaties zijn afgelost, waardoor er dus jaarlijks meer aan af- lossing besteed kan worden.
2e. doordat de deelnemers, die nu f 1.- per maand contributie betalen, dit nog een poosje blijven volhouden;
3e. doordat verschillende firma's een korting geven op sanitair, electrische benodigdheden, stoffering en meubi- lair, dat door de bewoners wordt aan- geschaft.
Door een en ander komt een bedrag beschikbaar voor versnelde aflossing.
De gemeenteraad van Haarlem heeft het voorstel van de P.v.d.A. om de grond in erfpacht te geven verworp.en.
De grond wordt thans verkocht vol- gens het verlangen van de aanvragers;
Behalve dat deze erfpacht 5% van de waarde van de grond zou bedragen, zou er ook het nadeel zijn, dat de erf- pacht steeds betaald zou moeten wor- den, terwijl de hypotheek door aflos- sing afloopt. Verder levert erfpacht moeilijkheden op bij hypotheek en verkoop.
De deelnemers zullen een flat op
Geen wonder, dat de belangstelling groot is. Oorspronkelijk was de opzet speciaal voor de· kleinere midden- groep, voor welke categorie zo goed als niets gedaan wordt, maar toen bleek dat er spaarzame arbeiders zijn die ook in staat zijn voor de gelden te zorgen.
Te hunnen behoeve werd toen de Woningstichting "Ons Eigen Huis"' op- gericht.
Behalve voor de deelnemers zijn er ook voordelen voor de gemeente, want deze behoeft voor deze huizen geen leningen aan te gaan en geen jaar- lijkse tekorten bij te passen.
Van algemeen maatschappelijke be- tekenis is het, dat dit een middel is om de woningnood te hell)en oplossen onder eigen verantwoordelijkheid. En welk een goede invloed kan er niet uitgaan van het bezit van een eigen huis!
Deze actie van de V.V.D. in Haar- lem dient een groot sociaal belang.
JOH. H. SPRINGER.
.41JHEID EN DEMOCRATIE U JUNI 1952 - PAG •. &
NIEUW-S VAN ONZE AFDELINGEN
De heer louwes sprak te Wageningen
Op Maandag 16 Juni hield de V.V.D te Wageningen in Hotel "De Vvereld"
een geslaagde openbare vergadering, waar als spreker optrad de heer ·'I.D.
Louwes met als ondenverp: ,,Positi<~
van de libt:rale gedachte nuJ"
De grote belangstellin~ die er voor 'leze reèe bestond uitte zich ;. m. in het stellen van vele vragen, die zee1·
tot genoegen van de aanwezigen doo1·
de spreker werden bear.twoord.
APELDOORN BOJ·;KTE LEDEX\\'I;·.;::,,'f
In de volle zaal van La Dordelai.~e
s;n·aken voor honderden aanwezigen de he1·en mr S. Willir.ge Gratama, A. Willering en mejuffrouw dra S.
Boekhoff in de openbare bijeenkon,st die 20 Juni werd gehouden.
De heer Willinge Gratama hekelde de lauwheid, vooral ook in onze krin- gen; de heer vVBlering gaf uitvoerig aan, hoe onze partij denkt over de lnvestie Nieuw Guinea; mejuffrouw Böekhoff behandelde to~ slot de pr J-
blemen der pensioenen.
Daarna werdèn enig<~ vragen be- antwoord. De aanwezigcH waren zeer voldaan, hetgeen ook bleek uit het feit, dat spontaan nieuwe aan_meldin- gen als lid kwamen.
Ook de secretaris van de Centraie toonde zijn belangstelling.
GESLAAGDE AVOND TE WAPENVELD
Vrijdagavond 15 Juni hield de afde- ling Heerde der V.V.D., onder leidillg van de voorzitter A. Lyphart een openbare vergadering te Wapenveld.
Het Tweede Kamerlid, cle heer Zege.
ring Hadders sprak over politieke problemen in deze tijd.
De spreker wist de 8.andacht der aanwezigen tot het eind~ te boeien.
Na de pauze werden vragen ge- steld, die uitvoerig werden beant- wQord.
't Was een succesvolle avond, waar- voor de voorzitter de spreker harte- lijk dankte.
DEN BRIEL OPENDI•; DE POOR'r Op Donderdagavond 19 Juni werd in. Den Brie!. in het FeeEtgebouw een openbare vergadEring gehouden van de afdeling Den Brie! van onze partij onder voorzitterschap van mr Van Róssem.
Voor een goed bezochte zaal sprak de heer D. W. Dettmeijer, lid van het Hoofdbestuur van onze, partij, over:
"Doet open de poort", waarbij h~i in het bijzonder de internationale en de nationale politieke toestand uiteen zette en vervolgens opwekte om de poort van de geestelijke vrijheid open te houden door onze partij te steunen..
Na de pauze werden op deze geslaag- de vergadering enige schriftelijke en mondelingen vragen beantwoord._
VRIJHEID EN DEMOCRATIE
riee.KDiaÓ ••n de VolkspartU
~oor l'rUheld en Demoeratle
Voorzitter Redactie-camm.:
Drs. H. A. Korthals.
Waarn. Red. secr. G. Stempher.
Adres: Prinsengracht 1 077, tel.
35343, Amsterdam.
Administratie: Postbus 43, Amersfoort, tel. 3147.
Abonnementsprijs f 1.90 p. kwar- taal,
f
7.50 per jaar.Voor het zenden van abonne- ments- en advertentiegelden:
Postgiro no. 245103, ten name van de Penningmeester van de Stichting "Vrijheid en Democra- . tie" te Amersfoort.
Losse nummers 15 cent.
Voor advertenties wende men zich tot de administratie.
UITSTEKENDF~
SLOTVERGADERING IN DEN HAAG
Als laatste in een reeli.~ openbare
vergaderin~en, welke de afdeling Den
·Haag van onze partij gehouden heeft in verband met de actie voor de Tweede Kamerverkiezingen, werd op
Vrijdagavo~'ld 20 Juni in de grote zaal van de Haagse Dierentuin een open- bare verkiezingsvergadE-ring gehou- den.
Het woord werd gevoerd door de heren mr H. van Riel, vice-voorzitter van het Hoofdbestuur van onze partij en lid van de Provinciale Staten van Zuid-Holland c1 drs H_ 11.. Korthals, lid van de Tweede Kamer. In het tweede gedeelte van deze goed be- zochte vergadering werden meer dan veertig schriftelijke vragen beant- woord. -
DRUii BEZOCHTI<~ VERGADERING IN BILTHOVEN
In de grote zaal van hotel "De Leyen" te Bilthoven hieJu de afdeling Bilthoven van onze partij op \Voens- dagavond 18 Juni een drukbezochte . vergadering, welke geleiä werd door
de heer Maas Geesteranus.
De heer D. \V. Dettmeijer, lid van het Hoofdbestuur, spral; over het on- derwerp: ,,Geen derde weg, wel der- de macht". In het tweede gedeelte
van de avond beantwoordde hi_: enig~
vragen.
VERGADERING TE SOEST BBA{{H'f LEDENWINST.
De afdeling Soest heeft op Maan- dagavond 16 Juni een openbare ver- gadering georganiseerd in de grote zaal van hotel "De Gouden Ploeg". De heer W. G. Bouwman, die de vergade-·
ring leidde,·
kon
zijn voldoening uit- spreken over het feit, dat de zaal ge- heel vol was.De heer D. W. Dettmeijer, lid van het Hoofdbestuur van onze partij, hield hierop een rede over: "Meepra- ten of napràten", waarin hij uitvoerig de politieke situatie in ons land en daarbuiten besprak.
Na de pauze werden door hem ver- schillende schriftelijke en mondelin- ge vragen beantwoord. Verschillende nieuwe leden konden als resultaat van deze avond worden genoteerd.
HEILOO HAD EEN GESLAAGDE AVOND Maandag 16 Juni hield de V.V.D. te Heiloo een openbare vergadering in de Rustende Jager. Spreker was Mr Berkhouwer van Alkmaar over de po- litieke situatie.
De opkomst was zeer goed. Met gro- te belangstelling volgden de bezoekers de rede. Het was werkelijk een mooie en nuttige avond.
ASSEN TROK EEN VOLLE ZAAL Maandag 16 Juni werd te Assen een openbare vergadering gehouden voor een volle zaal. Vooral van de buiten Assen gelegen afdelingei1 waren zeer velen opgekomen. Mr dr baron de Vos van Steenwijk bewoog zich in zijn re- de op het algemene beginselprogram- ma.
Mevr. Elerha-Bakker begaf zich meer op het propagandistisch gebied om bij de vrouwen grotere politieke belangstelling op te wekken.
Tenslotte behandelde de heer Zege- ring Hadders op zijn bekende geest- driftige manier de practische politiek.
Al met al een zeer geslaagde propa- ganda-avond.
OOSTERBEEK STEEDS IN STIJGENDE LIJN
Op 16 Juni sprak de heer Willering op een goed bezochte vergadering ge- organiseerd door de afdéling Ooster- beek van de V:V.D. Vele vragen wer- den door de spreker naar genoegen beantwoord.
Het aantal leden van de afdeling Ooaterbeek is no& steeds stijgende.
HATTEM ZAG EEN OUDE BEKENDE
De afdeling Hattem hield op 17 Juni j.l. een openbare· verga~ering in de kleine zaal van Hotel Steenman'. Spr.
was de heer A. Meyer te Zeist, oud- wethouder der gemeente Hattem.
Aan de zeer behoorlijk bezette zaal . was t-e zien, dat spr. voor velen der aanwezigen lang geen onbekende was.
Op boeiende en interessante wijze gaf de heer Meijer een inzicht in het doel en het werkprogramma der VVD.
In de pauze was er gelegenheid tot vragen stellen. ·
Een geslaagde avond.
VEEL BELANGSTELLI:"<G lN NIJMEGEN
Op 17 Juni werd een openbare ver- gadering gehouden die door een voor Nijmegen verheugend groot aantal. le- den en belangstellenden werd bijge- woond.
Als eerste spreker trad op de heer J. C. J .. Mens, die o.m. op duidelijke en overtuigende wijze het probleem van de wederopbouw en zijn bezwa- ren tegen 's ministers beleid uiteen- zette.
Drs H. A. Korthals besprak daarna de politieke situatie in het algemeen . Van de gelegenheid tot het stellen van vragen werd daarna druk gebruik gemaakt.
Verantwoording inzake ons V erkiezingsfonds
Hartelijk dank aan de gevers!
Afd. Bloemendaal VVD f 500.-; P.
W. B. te B. f 2.-;. G. L. S. te 's-G.
f 25.-; K-~iJ. S. v. ·L.-ib.tè'-·H:o··.f: 10,,..-;
A. v. R. V. ie- H. f 10.::....-; J.
'H:.
R.B.
te K. f 5.-; W. G. B. te S. f 10.-; M.
H.-K. te G. f 25.-; J. K. v. G. te 's-G. f_ 10.-; H. S. te H, f 25.-; A.
de K. te B. f 2.50; D. W. D. te 's-G.
f 0.12; A. H. B.-W. te P. f 25.--:; J. L.
S. te H. f 2.50; E. IJ. v. B.-v. H. J. te R. f 25.-; A. v. d. V. te W. f 10.-;
L. C. A. v. E. te A. f 100.-; afd. Delft VVD f 25.-; G. R. F. C. v. H .. te W.
f 10.-; A. C. T. te R. f 10.-; B. B.
te M. f 10.-; G. J. N. T. te A. f 5.::_;
G. Ph. v. G. te 0. f 10.-; P. L. D. te W. f 10.-; N. N. f 5.-; afd. Aduard VVD f 25.-; C. P. te Z. f 100.-; M.
E. L. v. G. te B. f 10.-; W. A. B. te B.
f 3.-; R. H. 0. te Z. f 2.-; A. -J. S.
v. L. te U. f 10.-; W, P. M .. te W.
f 5.-; T. F. te R. f 10.-; G.
v.
H. teZ. f 25:-; P. D. te 's-G.'f 5.-; M. M.
te H. f 5.-; H. I<. 0. te W. f 10.-;
J. H. S. te Z. f 2.-; Mevr. v. B. te R.
f 5.-; J. P. K.-de G. te H. f 20.-,
Grootse demonstratie te Amsterdam
De verki~zingsbijeenkomst, die de afdeling Amsterdam Maandag 23 Juni j.l. in het Concertgebouw hield, , is uitgegroeid tot een grootse demon-
stratie.
Met grote voldoening kon worden geconstateerd, dat in df' grote zaal van het Concertgebouw geen pla8ts onbezet bleef.
Als sprekers traden op, mevrol,W Fortanier-de Wit, en de heren mr Oud, prof. Molenaar en mr v. Leeu- wen.
Vooral de redevoeringen van me- vrouw Fortanier-De Wit en de heer Oud verwekten bij de overvolle zaal een zeér groot enthousiasme.
Kortom, een wel buitengewoon ge- slaagde av_ond van grote propagan- distische waarde.
A fdeli nossecretariaten in Overijssel
Zwolle: lVh 0. F. Ebbens, R. Vis- scherstraat 28, Zwolle.
Nieuwleusen: G. H. !<:rol <tijd.), Ommerdijk 93, Den Hulst.
Kampen: J. W. Holtland <tijd.), Nieuweweg 120, IJsselrnuiden.
Steenwijk: Th. A. Rijkmans, G.
Borgesiusweg 3, Steenwijk.
N.O.-Polder: mevr. T. H. Stikker
<tijd.), Ki=lweg 15, Emm.eloord.
Vollenhove: H. D. S. Tanger, (in oprichting), St Jansklooster.
Deventer: H. R. Mulder, Hoge Belt 15, Deventer.
Diepenveen: dr J. J. Swart, "De Pieterman", Schalkhaar.
Olst: W. J. Lipke, Koningin Juliana- laan 7, Olst.
Wijhe: H. Zomer, Raafterweg 2, Wijhe.
Holten: J. M:etzger, hotel ,.'t Losse Hoes", Holten.
Ommen: D. W. Hulst, Hammerweg 42, Ommen.
Dedemsvaart: J. Visser, Juliana- straat 9, Dedemsvaart.
Balkbrug: J. H. Groetenhuis (tijd.), eoevorderweg 12, Balkbrug.
Hardenberg: J. G. A. v. d. Sanden, A 65, Heemse (gem. Hardenberg).
Gramsbergen, R. Groeneveld (tijd.), I 75, De Krim <gem. Gramsbergen).
De Krim: R. Groeneveld (tijd.), I 75, De Krim gem. Gramsbergen).
Hellendoorn/Nijverdal: H. J. Vier- dag, Trompweg 12, Nijverdal.
Almelo: M. Kuiper, Grootestraat 66 achter, Almelo.
Oldenzaal: G. H. Bouman, Spoor- straat 37, Oldenzaal.
Hengelo: mevr. Van den Toorn, Lansinkweg 48, Hengelo.
Delden: mr Th. Enklaar, Hengelose- straat 3, Delden.
Haaksbergen: B. G. Westendorp (tijd.), Blankenburgerstr. 36, Haaks- bergen.
Enschede: ?. E. Salverda, Gooika- tenweg 166, Enschede.
Overheid en Kunst
Een eenzijdige conclusie in
"Vl'ij Nederland"
I
n Vrij Nederland geeft J. v. d. W.een beschouwing over de conclu- sies, waartoe de door de V.V.D. inge- stelde commissie is gekomen betref- fende subsidie-verlening door de over- heid aan de kunst.
Alleen reeds het woord ,,particu- lier" heeft op deze heer gewerkt als een rode lap op een stier. Begrijpt men hem goed, dan heeft de particu- lier met de kunst niets meer te ma- ken en is het alleen zaak van de over- heid.
Geen ,.steun" meer van particulie- ren en daarom heeft belastingdruk niets met kunst te maken, beweert
deze J.
v:
d. W. ·Het is moeilijk te zeggen of deze beschouwing uit domheid of kwaad- willigheid is voortgesproten.
De heer J. v. d. W. zij alleen dit ge- zegd: wij behoren tot de particulie- ren,_ die met aandacht de vo~rtbreng
selen van de Nederlandse literatuur volgen. Volgden.
Want wij kochten vroeger ook de boeken van de heer J. v. d. W; er staan er een aantal in onze boeken- kast.
Maar wij kopen nu geen boeken meer, omdat wij ons tengevolge van de hoge belastingdruk deze luxe - want, waarde heer, boeken zijn tegcnwoor- . dig luxe - niet meer kunnen veroor- .loven.
Had de heer v. d. W. niet eens even·
met zijn of andere uitgevers kunnen praten aleer hij zijn boosaardig arti- kel schreef?
En zou het ook niet meer van wer- keJijke cultuur hebben getuigd, wan- neer hij zich niet tot de. eerl!te con- clusi,e : hàd bepáald màar. zijn lezers ook de- anderè conclusies van genoem- de commissie had voorgehouden en dus de samenhang recht had doen wedervaren?
VRIJHEID EN DEMOCRATIE '!~ .JFNJ 19:12 - PAG. 5
Onze Tweede Kamerfractie
versterl~t uit de strijd
Mr P.J. OUD
H. J. ANKERSMIT, Dev-enter.
Geboren: 28 December 1895
Bezocht een 5-j. JI.B.S. Studeerde scheikunde aan
deHogeschooL te Karlsruhe en aan
deUniversity of California Berkeley. Behaalde de graad van Bachelor of Arts (B.A.
hoofdvak chemie). Is directeur van Textiel en Chemische Industrie.
Nevenfuncties: In Bankwezen.
LidRaad van Beroep Directe Betas- tingen,
LidPolderbestuur Salland,
LidWoningbouwvereniging.
F.
DEN HARTOGDrs H. A. KORTHALS Mevr. A. FORTANIER-DE WI~
De ·twee nteuw gekozenen: •
R.
ZEGERING HADDERS& G. IL
OORNELISSENMr H. F. VAN LEEUWEN.
Laren (N.H.) Geboren: 26 November 1890.
Bezocht gymnas1·mn. Studeerde rechten, maar had meer belang- stelUng voor economie. Trad in
dienst van "De Twentsche Bank"
te Amsterdam in
1921,werd direc- teur bijkantoor Rotterdam in
1925,en lid van de hoofddirectie in
1929.Nevenfuncties: Bestuurslid van
deNederlandse en Amsterdamse Ban- kiersve1·eniging en diverse vereni- gingen en oTganisaties in het bank- en effectenwezen.
Diverse
publicaties veTschenen va>t
zijn hand.G. RITMEESTER
V"RIJBEID EN DEMOCRATIE
Met verdubbelde energie ten strijde voor een ·militan,t· liberalisme
Laten WIJ lering trekken uit het verleden, doch het oog gericht houden
op de toekomst
Op het ogenblik, dat wij deze beschouwing schrijven, is de uitslag van de verkiezingen voor de Tweede Kamer nog niet bekend. Mam·
wel is de verkiezingsveldtocht, zoals deze is gevoeYd, achte1· de rug.
Dat geeft gelegenheid tot een bUk terug en tot een blik vooruit op het- geen voor de toekomst nodig ~s.
Die blik terug geeft aanleiding tot een wrange bijsmaak, omdat ook dit keer weer van meer dan één zijde de normen van fatsoen zijn over- :;chreden. We zullen er
op dit
ogenblik, nu de verkie.zingen nèt achter de rug zijn, niet veel meeT over zegge.n, .maar ook dàaruit valt voor de toekomst lering te putten.De verlkie::ingsstrijd is, naar men in verschillende kranten kon lezen, rus.- tig, te rustig geweest.
\'Vij vragen ons wel eens af, wat men zou lezen, als er, gelijk in an- dere landen, vechtpartijen, opstand- jes, gewonden en misschien zelfs do- den bij een verkiezingsstrijd zouden z\in. Men mag in feite naar onze me- ning waardering hebben voor de rust en evenwichtigheid, waarmede het Nederlandse volk de verkiezingsstrijd voert, omdat het daardoor bewijst een democratisch volk in zijn nv<'c- grote meerderheid te Lijn.
De uitwassen beperken zici1 in hoofdzaak tot wat er gezegd, geschr(o'.
ven en geadverteerd wordt. Dat b.?- tekent anderzijds niet, dat er niet ge- sproken werd en .("Pdach!: over de ve,'- kiezingen.
Maar in deze tijd, waarin de mo- derne communicatiemiddelen, zoals de dagbladpers en de radi•J dagel~ks in grote mate datgene, wat voor elke bur:c;er van belang is, in de huiska ..
rner brengen, wordt daarov0r bin- nenskamers gesproken en wordt oolz binnenskamers beslist, hoe men zr.l gaan stemmen.
Stellig hebben op dJt uitbrengE:n van die stem allerlei factoren invloed.
Datgene, wat men leest, dat, wat .
n~en hoort door dl?. radio,. of in parti- ' culiere gesprekken, op YErgaderingn1 eh bijeenkomsten van politieke par-
tijen, vormt mede met éle artikeien en advertenties in krantt>n en week- bladen aanleiding tot de keuze, zoals men die op 25 Juni j.l. gedaan heeft.
Er wordt wel gezeg•.!, dat als anc politieke partijen hun campagne ach- terwege zouden laten, het resultaat van de verkiezingen-prP.cies hetzelfde zou zijn als met alle verkiezing,<;pla- ten.
Het bewijs daarvoor kan niet ge- leverd worden, omdat tot dusverre nog geen keer deze proef genomen is.
Wel moeten wij zeggN;., dat wij b.v.
gemeentelijke aanplakborden, waar- llp bij deze verkiezingf;;'i 13 plate'l naast elkaar geplakt ucgen, die O<J ons weinig indruk maakten en dat hiervau geen propagandistische w~>'•
king uitrring, al vvas het n1isschien een negatieve, dat men kon zeggeil:
wat is dat een slechte Plaat van di.~
of die partij, neigeen rlan hetrekkin.~
had op de uitvoering.
Voor de toekomst kunnen wij uit deze \·erkiezingsstrijd le-ring trekken.
Lering in die zin, dat wij als partij moeten overgaan tot het uitdragen van de beginselen van het liberalis- me, tot de actie voor een militant liberalisme.
Stellig zijn er allerlei zaken, waar- op bij de verkiezingsstrijd de aan ..
dacht gevestigd moet worden van ma- terieel belang. Stellig moet duideli:ik gewezen worden op hetgeen men hij andere partijen niet goed vindt, wtcl- ke zaken van materieel belang men veranderd wenst te zien.
Maar daar boven uit stijgt het uit- dragen van de beginselen, waarop
Amsterdam reeds gedurende vier jaar wordt uitgereikt aan de jonge mensen die tot de stemgerechtig- de leeftijd zijn gekomen.
Copie voor deze rnbriek te
~enden naar: Mejuffr. Joh. H.
Springer, Alexanderstraat 16.
ffaarlem.
De conclusie van mevrouw Schouwenaar was, dat opvoeding tot burgerzin, dus tot de wi! om een goed burger te zijn, de taak is van iedere instantie, van gezin tot staat, en wel in de eerste plaats door het goede voorbeeld te geven. Maar niet mindet· be·
langr:ük is volgens spr. de kennis van staalsinrichting als theoreti,- sche scholing voor het burger- schap.
Mevrouw Stoffels, lid der Pro- vinciale Staten en candidate voor de Tweede Kamer, belichtte de socialistische wereldbeschouwing die tot staats-almacht leidt, als tegenstelling tot de vrijheidsge- dachte, die een vruchtbare ont- plooiing van alle menselijke krachten mogelijk maakt.
Uitstekende bijeenkomst te Amsterdam
Vrouwen uit Noord-Holland bijeen
Donderdagmiddag 12 Juni wa- ren op uitnodiging van de Y.rouwengroep Amsterdam om·
streeks vijftig vrouwen uit ver- schillende plaatsen van Noord- Holland. in de Vrouwenclub bijeen -om te luisteren naar twee emi-
nente figuren uit haar midden:
mewouw A. Schouwenaar-Fran- sen, die sprak over :Elurgerschap en Burgerzin, en mevrouw J.
Stoffels-Van Haaften, die bet belang van de komende. verkie- zingen uiteenzette.
De eerste spreekster, oud-ge- meenteraadslid van Rotterdam, verwees naar het boekje met de- zelfde titei als haar lezing, een uitgave van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, dat in haar woonplaats nog niet, doch in
Al is de geleidelijke ondermij- ning en afbrokkeling van de vrij- heid hier te lande niet in over- eenstemming met de oorspronke- lijke gedachte van Marx, die een socialistische revolutie predikte, dit streven van de linkse partijen is zeker niet minder gevaarlijk, dus de V.V.D. moet met alle oir- bare middelen hiertegen blijven vechten.
Terwij~ de eerste spreekster betoogde, dat een land het best gediend is met een waarlijk de-
mocratische regeringsvorm, maak.
te haar opvolgster duidelijk, dat de. ideale democratie het best be- naderd wordt door de Liberale gedachte.
Zij haalde o.a. . de houding de·r Belgische socialisten bij de ko- nings-kwestie aan, die zich, in tegenstelling tot de Liberalen, zich niet bij het besluit van de (geringe) meerderh.eid hadden neergelegd, hetgeen hun feitelijk het recht ontneemt, zich demo- c:·aten te noemen.
onze partij, de V.V.D., gebasee~d is.
Dat lijkt ons d~ .Hi;:tk voor de tne•
komst.
Op die wijze werken wij aan 1e vorming van een vaste; onwrikbare kern, die samengebonde•1 is op grond van dezelfde overtuiging, op gt0'1d van dezelfde gedachtenwereld.
Als richtsnoer voor dit uitdragen van een militant liberalisme kan naar onze mening op voortr~ffelijke wijze dienst doen het eerste gedeelte van artikel 4 van ons beginselporgram., waar geschreven staat:
De vrijheid van de mens, naar zijn aard bestemd om als vrt;e persoonlijkheid in gemeenschap. te leven, beschouwt de partij als het kostbaarste goed. Zij acht de vrije menselijke geest de levenskr-acht :Ier gemeenschap. Zij ziet de . uit het gemeenschap:;verband voort- vloeiende gebondenheid van de in- dividuele mens niet als een beper- king zijner vrijheid, doch als een onmisbare voorwaarde om die vrU- heid rechtens en feitelijk te ver- wezenlijken. Zij verlangt, dat bij het bepalen van de mate en de vorm dier gebondenheid steeds als :loel voor ogen zal staan het waa1·-
~orgen ener zo g1·oot mogel~ikc :;eestelijke, staatkundige en maat-
>chappelijke vrijheid voor allen.'' Als wij dit in de komende tijd•.:n uitdragen, dan malken wiJ het funda- ment, waarop onze partij berust, hechter, onze kern sterleer en onze weerstand tegen alle materiële vraagstukken, welke zich voordoe:J, groter.
Om de waarden, welke in dit arl1- kel van ons beginselprogram zijn op- gesomd, gaat het ·uiteindelij-k naar onze mening.
En met deze achtergrond wordt het voeren van een verlkiezingsstrijd, voor een militant liberalisme een zaak, die hoofd en hart inspireert.
DE WEEDE.
Alle aanwezige vrouwen van stad en platteland hebben geboeid naar de beide opgewekte en ,.. · wekkende betogen geluisterd en namen van deze contactmiddag, die met een gemeenschappelijke maaltijd werd besloten, vele goede indrukken mee, die zij weer in eigen kri.lg kunnen uitdragen.
H.S.-M.
Twee nieuwe Vrouwen- groepen versterken
de lelederen
Geslaagde bijeenkomsten te Driebergen en
Alphen a. d. Rijn
'l
oals U gezien zult hebben, was er in het vorige nummer·geen plaats voor de Vrouwenru- briek, zodat' er een 11antal versla7
gen is blijven liggen, die wij ach- toereenvolgens hopen te plaatsen.
In de eerste plaats zijn er twee nieuwe vrouwengroepen, die wij met vreugde begroeten.
In Driebergen hield de Vrou- wengroep onder voorzitterschap van mevrouw M. Humme-Am- merlaan op 6 Juni haar eerste zé.or geslaagde bijeenkomst met alé<
spreekster mevrouw dr A. J. P.
Wibaut-Van Gastel uit Amster- dam over het onderwe<rp: ,.Wat wij vrouwen van de politiek moe- ten weten''·
Op buitèngewoon boeiende wijze zette spreekster haar beschou- wingen over de regeringsdaden na 1945 uiteen en wees da8JI'bij op de noodzaak voor o~ . vro~n. · om actief deel te n~meh
·.aan
de politiek en lid te zijn van èen po- litieke partij.Na beëindiging van de causerie
•
28 JUNI 1952
PAG. 6
IN MEMORIAM J. DE GROOT Jaczn.
Op 17 Juni l.l. is op 75•jarige leeftijd overleden de heer J. de Groot Jaczn., die in het boeren- leven en op politiek gebied in de IJssel- en Lekstreek vele ja- ren . een. vooraanstaande figuur is geweest en daar zeer belang- rijk werk heeft verricht.
In de gemeenteraad van Ber- kenwoude heeft hij van 1923...:.
1949 zitting gehad als vertegen- woordiger van de Liberale Staatspartij en later van onze partij, welke gemeente hij ook van 1940-1949 als wethouder hielp besturen.
Aldaar is hij vele jaren voor- zitter van de Liberale Kiesver- eniging geweest, directeur van de Coöp. Boerenleenbank, voor- zitter van het Groene Kruis en van het polderbestuur, bestuurs- lid van de Onderlinge Zieken- verpleging. ·
Gedurende enige jaren had hij zitting in de Provinciale Staten van Zuid-Holland. In de tot- standkoming en in de uitbouw van de coöperatieve boerenbc- weging, welke in het bekende bedrijf van "De Producent" te Gouda zulk een belangrijke ge- stalte kreeg, heeft hij, op en top agrariër zijnde, een eerste rol gespeeld.
Onder groL belangstelt;:·,g is het stoffelijk overschot van deze stoere werke!' te Bcrkenwoudc aan de aarde toevertrouv.·d. Vee- scheidene sp1·ekers voerdlen aa::
het graf het woord, o.a. de heer M. Gautie;·, burgcmeestc" van
Berkenwouc~c.
Namens het Hoofcibcstuu~· van onze partij heeft de heer K. H.
Brandt een laatst" groet 01
dank gebracht aan wijlen de heer de Groot voor het goede werk, dat deze in de Krimpener- waard zovele jaren op zulk een uitzonderlijke wijze heeft ge- daan voor behartir,!r"j van cl0 liberale cc/ é c:~
UIIIUUIIUIIIIIIHIIIIUIIIIfiiHifll!lliiHHIHIIIIillllllllllllllllllllllt181111
AFDELINGSEF.CRF.TARISSf~!'i,
Onze administratie is gaa.rne bereid met U te spreken over de mogelijk··
heid van uitbreiding van onz': lezers·
kring.
llllltlllllllllltlllttiiiiiiiiiiiiii"HI~~~IIIIIlillll:l!IMIIIIIR
volgde een levendige gedachten- wisseling over verschillende so- ciale maatregelen.
Mede aanwezig was mevrou· .- mr Veder-Smit uit Huis tel' Heide, die e~n belangrijk aand~l
heeft gehad in de totstandkoming van deze nieuwe groep. Besloten werd om in de tweede helft van September opnieuw een bijeen- komst te houden.
In Alphen a/d Rijn kwam op 12 Juni een aantal dames bijeen om te luisteren naar het overzicht dat onèergetekende gaf van het beginselprogramma.
De 24 artikelen daarvan bevat- ten te veel om deze in één keer uitvoerig te kunnen behandelen.
In de gemeente Avifauna werd een en ander dan ook slecht~ in vogelvlucht bekeken.
Zou het niet nuttig zijn als de verschillende vrouwengroepen eens wat meer aandacht aan het beginselprogrammn schonken?
J. H.S.
Vacantie en correspondentie Wat wel moet doorgaan
Nu de verkiezingen met alle drukte die er aan vooraf·
ging, achter de rug zijn, zullen de meesten onzer vroeg of Iaat met vacantie gaan.
Wilt U er aan denken maatre- gelen te nemen
dat er
geen V.V.D.-correspondentie onQehandeld blijft liggen? · ·
Al is de zomer een stille tijd, helemaal. , stopzetten gedurende een paar maanden kunnen wij de werkzaamheden toch niet en het is lastig als het er;~ stagneert.
. Ondergetekende lS'.tot half Juli afwezig, maar "bus.inéss as usu- al": voor de post wordt gezorgd.
J. H_
