Fysiotherapie bij COPD: longrevalidatieprogramma

(1)

FYSIOTHERAPIE

Fysiotherapie bij COPD

het longrevalidatieprogramma

ADVIES

(2)

De longen

Hieronder ziet u enkele afbeeldingen van de longen. Omdat u van voren tegen het lichaam aan kijkt, ziet u de rechterlong links op de plaatjes en de linkerlong rechts.

Figuur 1 Luchtpijp en longen Figuur 2 Bronchiën, bronchiolen en longblaasjes.

Bij u is COPD vastgesteld. Uw longarts heeft u verwezen naar de afdeling Fysiotherapie om een longrevalidatieprogramma te volgen. In deze folder kunt u lezen wat COPD is, wat het longrevalidatieprogramma inhoudt en wat u ervan mag verwachten.

Fysiotherapie bij COPD

het longrevalidatieprogramma

(3)

Figuur 3 Ingeademde zuurstof komt via de longblaasjes in het bloed terecht. En koolzuurgas komt vanuit het bloed via de longblaasjes in de uit- ademingslucht terecht.

Wat is COPD?

COPD staat voor Chronic Obstructive Pul- monary Disease (= chronisch obstructief longlijden).

Mensen met COPD lijden aan chronische bronchitis en/of longemfyseem. Verderop kunt u lezen wat deze ziekten inhouden.

De klachten bij COPD zijn:

• benauwdheid;

• hoesten;

• slijm opgeven.

Mogelijke oorzaken zijn:

• roken;

• inademing van giftige gassen (zoals van verf en lijm);

Chronische bronchitis

Gezonde longen hebben een zelfreinigend systeem. Dat bestaat uit twee delen:

• een enorm aantal trilhaartjes aan de bin- nenkant van de bronchiën en de luchtpijp;

• een ‘deken’ van slijm, die op de trilhaartjes rust.

Verontreinigingen, zoals stofdeeltjes en virussen, komen vast te zitten in de slijmlaag. De trilhaartjes duwen de slijmlaag, als een soort lopende band, voortdurend naar boven.

Figuur 4 Chronische bronchitis

Bij chronische bronchitis:

• zijn de luchtwegen gezwollen en ont- stoken;

• zijn de trilhaartjes beschadigd, zodat er slijm (met vuil) in de longen achterblijft.

(4)

Longemfyseem

Longen moeten heel elastisch zijn. Bij elke inademing moeten ze uitzetten en bij elke uitademing moeten ze inkrimpen. Daarom zijn de longen omgeven door een netwerk van elastische vezels.

Figuur 5 Longemfyseem

Het fysiotherapeutische longrevalidatieprogram- ma

U gaat het fysiotherapeutische longrevalidatieprogramma volgen. Dat betekent dat u heel wat moet doen. Het doel van de revali- datie is om:

• uw conditie en spierkracht te verbeteren*;

• te leren omgaan met inspanningsgren- zen;

• uw levensstijl blijvend aan te passen.

* Dit maakt uw longen niet beter, maar uw algemene gezondheid wel, waardoor uw klachten kunnen afnemen.

De longrevalidatie bestaat uit:

• een intake met een aantal testen;

• een trainingsprogramma (individueel of in groepsverband) om conditie en spierkracht te verbeteren, 2 tot 3 keer per week, 3 tot 6 maanden;

• (als het nodig is) het aanleren van een goede ademhalingstechniek;

• (als het nodig is) het goed leren ophoesten van slijm;

• (als het nodig is) ontspanningsoefenin- gen.

Roken verlamt de trilhaartjes tijdelijk. Op den duur gaan de trilhaartjes er blijvend van kapot. Door te roken zorgt u er dus voor dat uw luchtwegen vol slijm en vuil komen te zitten. Roken is de belangrijkste oorzaak van COPD.

(5)

Aanpassen van de levensstijl

Oefeningen en slijm ophoesten, helpen on- voldoende als u uw levensstijl niet aanpast.

Dat houdt in:

• stoppen met roken!;

• uw medicatie goed innemen;

• minimaal tweemaal per week trainen,;

• levenslang actief blijven na de revalida- tie.

Stoppen met roken

Rookt u? Dan is stoppen met roken van levensbelang! In het schema hieronder kunt u zien wat het effect is van stoppen met roken. U hebt er veel voordeel van als u stopt, zelfs als uw longen al aangetast zijn.

Leefregels

Aanpassen van de levensstijl houdt ook in dat u zich aan de volgende leefregels moet houden:

• Als u zich inspant, kunt u het beter rus- tig aan doen dan (te) snel. We noemen dit ook wel: de arbeid verdelen. Dit geldt ook voor lichaamsbeweging: ‘veel’ bewegen is beter dan ‘zwaar’ bewegen;

• Leg het accent op de uitademing. Als u goed uitademt, gaat het inademen van- zelf.;

• Verricht ‘zware’ inspanningen op de uitademing;

• Til geen zware dingen;

• Vermijd persen. Dus: blijft steeds goed doorademen.

(6)

Na de longrevalidatie

Na de longrevalidatie is het belangrijk dat u het behaalde resultaat behoudt. Dus: blijf bewegen! Denk bijvoorbeeld aan lopen, fietsen, krachttraining en/of in groepsverband aan sport en spel doen. Het is belangrijk om iets te kiezen dat u goed kunt volhouden. Wij kunnen u helpen een keuze te maken.

Nog vragen?

Hebt u vragen? Bel ons dan gerust. U vindt het telefoonnummer in het grijze kader hiernaast.

Blijf bewegen!

(7)

St. Antonius Ziekenhuis T 088 - 320 30 00

E patienteninformatie@antoniusziekenhuis.nl www.antoniusziekenhuis.nl

Notities:

_________________________________________________________________________________________________________________________

(8)

Meer weten?

Ga naar www.antoniusziekenhuis.nl Dit is een uitgave

van St. Antonius Ziekenhuis