I n f o r m a t i e b l a d
maart 2002
De Zeeuwse jeugdzorg in beweging
Over negen maanden al, per 1 januari 2003, is het zover: dan gaat het nieuwe Bureau Jeugdzorg Zeeland van start. Delen van Stichting Jeugdzorg Zeeland (SJZ), Stichting Agogische Zorgcentra Zeeland (AZZ) en Stichting Lindenhof zijn daar dan in opgegaan. En met de samenvoeging van het zorg- aanbod jeugdhulpverlening van Stichting AZZ en SJZ is voor Zeeland dan één zorgaanbieder gerealiseerd. Het nieuwe model moet structureel passen binnen het budget dat het Rijk hiervoor ter beschikking heeft gesteld.
Daarbij wordt gekozen voor een organisatorische uitwerking, zo decentraal als bedrijfseconomisch en organisatorisch verantwoord is. Daarnaast heeft de provincie zich tot taak gesteld het ’provinciaal beleidskader jeugdzorg Zeeland 2003 en verder’ op te stellen.
Via dit informatieblad willen we u regelmatig informeren over hoe de betrok- ken instellingen, Zorgkantoor en overheden met elkaar het gekozen model verder gaan uitwerken, hoe de voortgang verloopt van de herstructurering en hoe het nieuwe Bureau Jeugdzorg uiteindelijk ingericht gaat worden.
Projectmatige aanpak
Provinciale Staten van Zeeland hebben besloten om bovenstaand model ver- der uit te werken, de invoering van de herstructurering te starten, de regie- functie bij de provincie te leggen en een kwartiermaker aan te stellen voor de inrichting van het nieuwe Bureau Jeugdzorg. Gekozen is voor een project- matige aanpak, onder voorzitterschap en regie van de provincie.
Onder de naam ”De Zeeuwse jeugdzorg in beweging” is een plan van aan- pak opgesteld waarin drie deelprojecten worden onderscheiden. Deze zijn:
Provinciaal beleidskader Jeugdzorg, Opbouw Bureau Jeugdzorg en Zorgaanbod jeugdhulpverlening.
Nieuwsbrief jeugdzorg 5
Randvoorwaarden
Provinciale Staten hebben de volgende randvoorwaarden gefor- muleerd:
• de herstructurering vindt plaats in overleg met alle betrokken partijen;
• voor alle personeelsleden betrokken bij de herstructurering wordt een sociaal plan opgesteld, waarin een niet-
gedwongen ontslaggarantie en een salarisgarantie worden opgenomen;
• de provincie ondersteunt, begeleidt en faciliteert het proces dat moet leiden tot samenvoeging van het zorg- aanbod jeugdhulpverlening van AZZ en SJZ. Daarbij is gelijkwaardigheid het uitgangspunt;
• de continuïteit van de hulpverlening moet worden gewaarborgd;
• onderzocht moet worden of het wenselijk en mogelijk is de infrastructuur van het Algemeen Maatschappelijk Werk in het Bureau Jeugdzorg te benutten;
• er wordt een communicatietraject opgezet om een ieder te informeren over de voortgang van het project.
Het bestuurlijk overleg jeugdzorg
Omdat het belangrijk is dat de betrokken organisaties op bestuurlijk niveau regelmatig overleg voeren met de verant- woordelijke gedeputeerde en portefeuillehouder, de heer L.
Coppoolse, is het bestuurlijk overleg jeugdzorg ingesteld. Dit overleg heeft als taken het proces te begeleiden, het bevoegd gezag te adviseren en de voortgang te bewaken.
In het bestuurlijk overleg zijn de volgende organisaties verte- genwoordigd: provincie, gemeenten, Zorgkantoor, Stichting Agogische Zorgcentra Zeeland, Stichting Jeugdzorg Zeeland, Emergis (Ithaka), Stichting Lindenhof (advies- en meldpunt kin- dermishandeling), regionaal overleg Algemeen Maatschappelijk Werk, Raad voor de Kinderbescherming, het Klaverblad en Netwerkorganisatie Jeugdzorg Zeeland.
De ondersteunende werkzaamheden worden uitgevoerd door een ambtelijk projectteam en ad hoc ingestelde werkgroepen.
Het bestuurlijk overleg is op 19 februari voor een eerste verga- dering bijeen geweest. Een korte weergave van de huidige stand van zaken:
Provinciaal Beleidskader Jeugdzorg: Voor het verzamelen van de benodigde beleidsinformatie (de behoefte aan diensten van Bureau Jeugdzorg, ondersteuning van het lokaal gemeentelijk jeugdbeleid, enz.) is aan Scoop de opdracht verstrekt tot het opstellen van een Regioverkenning. Het Klaverblad is bezig het cliëntenperspectief in beeld te brengen. In de volgende nieuws- brief zal een artikel verschijnen over de uitkomst van beide onderzoeken.
2
3
Bureau Jeugdzorg Zeeland: Een eerste concept van de statu- ten voor het nieuwe bureau is besproken en wordt nader uitge- werkt. In mei wordt de kwartiermaker aangetrokken. Dan is ook het sociaal statuut voor het nieuwe Bureau Jeugdzorg gereed en is er duidelijkheid over het gebruik maken van de infrastructuur van het algemeen maatschappelijk werk en de vormgeving van het advies- en meldpunt kindermishandeling.
Zorgaanbod jeugdhulpverlening: De provincie ondersteunt en begeleidt het fusietraject tussen het zorgaanbod jeugdhulpver- lening van AZZ en SJZ. Een extern bureau krijgt de opdracht om advies uit te brengen over de randvoorwaarden, opdat recht wordt gedaan aan gelijkwaardigheid van de fusiepartners.
Sociaal Kader: Er wordt een zogenaamd tripartiete-overleg ingesteld, wat betekent dat hierin drie partijen vertegenwoor- digd zullen zijn: werknemers, werkgevers en de financier, in dit geval de provincie. Een adviesbureau is gevraagd om een con- cept sociaal plan jeugdzorg te ontwikkelen voor zowel het Bureau Jeugdzorg als het zorgaanbod.
Co Van Schaik
Wethouder van Jeugdzaken gemeente Axel lid van het bestuurlijk overleg jeugdzorg
Eenduidig toegankelijk en samenhangend zorgaanbod Vanuit mijn positie als wethouder van Jeugdzaken, maar ook aanverwante portefeuilles zoals Sociale zaken,
Werkgelegenheid en Onderwijs kijk ik met spanning uit naar het uiteindelijk resultaat van de nieuwe Wet op de jeugdzorg, die per 1 januari 2003 van kracht zal gaan.
De nu nog geldende Wet op de jeugdhulpverlening biedt jonge- ren en hun opvoeders een zeer ondoorzichtig werkveld van allerhande zorgaanbod waarbij door de bomen het bos niet meer is te zien. Ook de gemeenten, dicht bij de problemen van de burger staand, hebben er een handje van om voor elk pro- bleem een oplossing te bieden. Zo is er, dikwijls op initiatief van bestaande instellingen voor Jeugdzorg, extra aanbod ont- staan waardoor het veld nog onoverzichtelijker werd. Het opvoeden zó, de opvoedbureaus, de opstapbijeenkomsten, de leesprojecten voor ouders……. Vult U zelf maar verder in.
Tijdens een bijeenkomst met de Stuurgroep Regiovisie Jeugdzorg, een tussenstap naar de nieuwe wet toe, heb ik in het bijzijn van gemeentelijke en provinciale bestuurders tijdens
4
een werkconferentie een opsomming gegeven van zorgaanbod voor de jeugd. Een ellenlange opsomming, maar absoluut geen samenhangend geheel.
In het dagelijks leven ben ik, weliswaar parttime, ook leraar Nederlands aan een scholengemeenschap, waarbij ik mijn kun- sten aanbied aan met name de VBO groep (tegenwoordig VMBO bb/bk en LWOO genoemd).
Vooral het Weer Samen Naar School beleid vraagt om een één- duidige aanpak van het aanbod aan zorg voor jeugdigen. Op de zorgvraag van jongeren in dit onderwijs moet onmiddellijk gere- ageerd kunnen worden.
Als gemeentebestuurder belast met de zorg voor de jeugd zie ik uit naar een Bureau Jeugdzorg waarbij de samenhang in het aanbod wordt versterkt, de versnippering verdwijnt en een een- duidige toegang ontstaat. Zorgvragers met hun opvoeders kun- nen op maat van de hulpvraag snel zorg ontvangen.
Peventietaak gemeenten
In de nieuwe wet wordt een grote taak toebedeeld aan de gemeenten. De gemeentebesturen zullen het lokaal jeugdbeleid af moeten stemmen op het voorkómen van de zorgvraag. Dit beleid zal in nauw overleg met provincie, zorgaanbieders en gemeenten vorm moeten krijgen. Beleidsinformatie moet uit het nieuw op te richten Bureau Jeugdzorg
komen.
Het is uiteraard niet vanzelfsprekend, dat een nieuwe wet plotseling de oplossing is voor gesignaleerde tekortkomingen.
Vooral de mensen die werkzaam zijn op het terrein van de jeugd zullen in moeten zien dat samenwerken, lui- steren naar elkaar en vraagge- richt werken hard nodig wordt.
Een sterke positie van het Bureau Jeugdzorg is daar- bij onontbeerlijk.
Jeugdzorg en jeugdbeleid
Wat is wat
Jeugdzorg, jeugdhulpverle- ning, jeugdbescherming, geestelijke gezondheids- zorg voor jeugdigen, jeugdgezondheidszorg, jeugdbeleid, jeugdwelzijns- beleid. Allemaal termen die op tafel komen als we bezig zijn met het proces van herstructurering van de jeugdzorg in Zeeland.
Om niet met elkaar in een Babylonische spraakver- warring verzeild te raken is
het nodig om goed op een rijtje te hebben wat de inhoud is van deze begrippen.
De begrippen jeugdzorg en jeugdbeleid zijn de centrale begrip- pen waar we de andere begrippen het best aan kunnen ’ophan- gen’.
Jeugdzorg
Met de nota ”Regie in de jeugdzorg” is het begrip jeugdzorg door de rijksoverheid ingevoerd. Jeugdzorg is daar de verza- melnaam van de begrippen jeugdhulpverlening, jeugdbescher- ming en geestelijke gezondheidszorg voor jeugdigen.
In de Wet op de jeugdzorg krijgt het begrip jeugdzorg weer een wat andere invulling. De wet maakt het begrip breder dan dat ”Regie in de jeugdzorg” dat deed. Jeugdzorg is daarin het ondersteunen van jeugdigen en hun ouders (in voorkomende gevallen stief-, pleeg- of adoptiefouders) bij het oplossen van opgroei- of opvoedingsproblemen. Jeugdzorg is dus gericht op de jeugdige of het gezin waar een jeugdige deel van uit maakt.
Het gaat om het helpen bij het oplossen van problemen die individuele jeugdigen hebben met het opgroeien of problemen die ouders hebben bij het opvoeden.
De ondersteuning kan geboden worden door de jeugdhulpverle- ningsinstellingen, door zorginstellingen voor verstandelijk gehandicapten, instellingen voor geestelijke gezondheidszorg, maar ook door gemeentelijke instellingen. Denk bij dat laatste bijvoorbeeld aan de jeugdgezondheidszorg van de GGD of aan het Algemeen maatschappelijk werk.
Jeugdbeleid
Jeugdbeleid is alle beleid van overheden dat zich specifiek richt op jeugd. Een groot deel van het onderwijs kan daaronder begrepen worden. Vaak wordt de term echter gebruikt voor specifiek jeugdwelzijnsbeleid, het beleid van gemeenten en pro- vincie dat zich richt op het welzijn van jeugdigen. Het gaat dan om goede voorzieningen en activiteiten voor in principe alle jeugdigen, bijvoorbeeld jongerencentra, sportvoorzieningen, speeltuinen, vakantieweekactiviteiten, culturele activiteiten voor jongeren, etc. Of er sprake is van opgroei- of opvoedingspro- blemen doet hier niet terzake. Een goed jeugdbeleid zal er ove- rigens wel toe kunnen bijdragen dat er minder problemen ont- staan.
Communicatie
Werkconferentie
In juni wordt een werkconferentie georganiseerd voor de staten- commissies Welzijn van zowel de provincie als de Zeeuwse gemeenten. Daarbij worden ook de wethouders Jeugd en de betrokken instellingen uitgenodigd. Over een datum, de locatie en het programma volgt nog nadere informatie.
5
Informatie
Medewerkers van de provincie, gemeenten, het Algemeen Maatschappelijk Werk, Stichting Jeugdzorg Zeeland en Stichting Agogische Zorg Zeeland werken samen in een communicatiewerk- groep De Zeeuwse jeugdzorg in beweging om informatie uit het bestuurlijk overleg via verschillen- de kanalen over te brengen aan een ieder die daar belang bij heeft.
Met vragen over het project De Zeeuwse jeugdzorg in beweging kunt u terecht bij de projectlei- ding, mevr. J.W. Ruysink-Ba- rentse, telefoon 0118 63 14 40, e-mail jw.ruysink-barentse
@zeeland.nl.
Afdeling Voorlichting
Abdij 9 - postadres: Postbus 6001 4330 LA Middelburg
Telefoon (0118) 63 14 00 Colofon
Deze nieuwsbrief wordt uitgegeven onder redactie van de werkgroep communicatie De Zeeuwse jeugdzorg in beweging.
Uitgave: provincie Zeeland
Eindredactie: afdeling Voorlichting provincie Zeeland Foto’s: Jaap Wolterbeek
Illustratie: Jan Zandstra
Opmaak: afdeling Informatievoorziening en Documentatie provincie Zeeland Druk: drukkerij Verhage & Zn, Middelburg
Een abonnement en extra nummers van de nieuwsbrief zijn gratis verkrijgbaar bij het provinciaal informatiecentrum, Abdij 9, postbus 6001, 4330 LA Middelburg, tel. 0118- 631400, e-mail infocentrum@zeeland.nl
