Brexit Angst in Noord-Ierland
De onzekerheid rondom Brexit zet het leven van Noord-Ieren op zijn kop
Clannad Koumans Bachelor Geografie, Planologie en Milieu (GPM) Faculteit der Managementwetenschappen Radboud Universiteit Nijmegen Juni 2019
2
Clannad Koumans s4781252 Bachelorthesis Geografie, Planologie & Milieu (GPM) Faculteit der Managementwetenschappen, Radboud Universiteit Nijmegen Juni 2019 Begeleider: Olivier Kramsch
3
I Voorwoord
Voor u ligt het eindresultaat van mijn Bachelorthesis waar ik mij sinds februari 2019 weken lang voor in heb gezet. Deze Bachelorthesis is mede te danken aan mijn interesse voor veranderingen. Aan politieke veranderingen maakt iedereen deel uit, maar dit wordt echter niet altijd
waargenomen. In het eerste semester van mijn tweede studiejaar heb ik ervoor gekozen om te gaan studeren in het buitenland. Uiteindelijk koos ik voor de Engelse stad Leicester. De
eigenzinnigheid van het Verenigd Koninkrijk trok mij heel erg aan. Daarnaast was ik nieuwsgierig naar het proces rondom de Brexit. Naast deze eigenzinnigheid en een politieke gebeurtenis die mondiaal werd besproken in het nieuws trok me de cultuur ook heel erg aan.
Aangekomen in Leicester leerde ik al snel dat de Engelsen heel netjes en beleefd zijn en men niet zo snel zijn of haar mening geeft zoals in Nederland, dit was echter anders op de universiteit. Op deze universiteit gaven studenten en docenten in veelvoud hun mening over de Brexit en over de uitslag van het referendum.
Na terugkeer in Nederland en aan de vooravond van het begin van deze Bachelorthesis wilde ik heel graag iets schrijven dat te maken zou hebben met de Brexit. Ik wilde er echter niet het hoofdonderwerp van maken, omdat ik vond dat hier al genoeg informatie over te vinden was. Na een aantal keer brainstormen dacht ik aan het vak Critical Geopolitics dat ik heb gevolgd in Leicester. Het leek me een heel leuk idee om de Brexit op een geopolitieke manier te bekijken en andere geopolitieke processen zoals The Troubles hierbij te betrekken. Hierdoor is dus uiteindelijk deze Bachelorthesis tot stand gekomen. Met deze Bachelorthesis heb ik geprobeerd om de grens tussen Noord-Ierland en Ierland uiteen te schetsen. Bovendien heb ik gekeken welke invloed het geopolitieke proces rondom de Brexit heeft op deze grens en welke angsten naar voren komen door dit geopolitieke proces.
Deze Bachelorthesis is weliswaar door mij geschreven, maar ik heb dit niet kunnen doen zonder hulp en ideeën van anderen. Zonder de studieperiode in Leicester was ik namelijk niet op dit idee gekomen en zou ik niet zoveel hebben geweten over geopolitiek. Daarnaast wil ik mijn familie en vrienden bedanken die me tijdens het brainstromen hebben geholpen om aan nieuwe ideeën te komen en zo hebben bijgedragen aan de verdere ontwikkeling van deze Bachelorthesis. Ten slotte wil ik mijn begeleider Olivier Kramsch bedanken die mij heeft geholpen tijdens dit onderzoekproces.
4
II Samenvatting
Een grens is een fenomeen dat zich altijd blijft voortbewegen. Een grens kan namelijk in vele opzichten veranderen. Zo kan een grens verschuiven of fysiek veranderen. De grondlegger van de grenzenstudies, Friedrich Ratzel, legde in zijn theorie vast dat fysiek sociale elementen en menselijke sociale elementen met elkaar in verbinding staan. Met deze theorie ontwikkelde hij het begrip ‘lebensraum’. Het uitbreiden van de ‘lebensraum’ was volgens Ratzel van belang, omdat hierdoor meer levensruimte voor personen gerealiseerd werd. Deze theorie was echter de aanzet van het Duitse expansionisme en de Duitse superioriteit dat een periode overheerste in de wereld. Het verschuiven van de grens was in de begindagen van de grenzenstudies het enige wat telde. Grenzen werden in het verleden gezien als perifere plekken die geen verschil maakte in de nationale economie van een land. Tegenwoordig zijn veel grenzen potentiële economische
groeigebieden waarbij buurlanden met elkaar samen werken en elkaars economie beïnvloeden. Een grens kan bovendien ook veranderen als er wordt gekozen voor een ander type grens. Dit zijn vaak politieke keuzes die worden gemaakt door de nationale overheid van een land.
Het geopolitieke proces rondom de Brexit zet vraagtekens bij de grens tussen Noord-Ierland en Ierland. Op dit moment is de grens een zogenaamde open en inclusieve zachte grens waarbij gebruik wordt gemaakt van versoepelde visumvereisten, een vrije doorstroming van verkeer en goederen en een ongecompliceerde uitwisseling van menselijke contacten. Vooralsnog is het nog niet bekend of de grens tussen Noord-Ierland en Ierland zal veranderen. Dit is nog niet bekend, omdat de definitie Brexit deal pas bekend wordt gemaakt op 31 oktober 2019, mits deze vertrek deadline doorgaat. De nationale overheid van het Verenigd Koninkrijk heeft echter een aantal opties voor een dergelijke Brexit deal. Een aantal van deze opties hebben een harde grens als gevolg. Bij een harde grens wordt er gebruik gemaakt van strikte visumregelingen, uitgebreide politiecontroles en controles op grensoverschrijdend transport van goederen.
Deze mogelijke grensveranderingen die kunnen ontstaan door het geopolitieke proces rondom de Brexit kunnen beangstigend zijn voor burgers van zowel het Verenigd Koninkrijk, Ierland als Noord-Ierland. Het doel van dit onderzoek is om er achter te komen waar mensen precies bang voor zijn. De hoofdvraag luidt daarom als volgt:
‘Welke angsten omtrent de Noord-Ierse grens komen naar voren door het geopolitieke proces rondom de Brexit?’
Door middel van een vieraantal subvragen is getracht om deze hoofdvraag te beantwoorden. Hierbij is er gebruik gemaakt van één theorie en twee concepten. De theorie die hiervoor is gebruikt is de Structuration Theory van Anthony Giddens. Deze theorie was de eerste theorie waarbij er onderzoek werd gedaan naar hoe samenlevingen werden gemaakt/ontstaan en opnieuw worden ontdekt. Volgens Giddens is het belangrijk dat een situatie wordt uitgelegd door middel van sociale reproductie en sociale transformatie. Naast deze theorie worden de concepten rondom
grenzenstudies en geopolitiek ook gebruikt in dit onderzoek. Uit het concept van de grenzenstudies blijkt dat er vier verschillende grenzen zijn, namelijk: een harde grens, een zachte grens, een smart border en binnen- en buitengrenzen. De smart border en binnen- en buitengrenzen zijn vrij nieuwe
5
grenzen. De smart border maakt normalerwijze gebruik van een harde grens waarbij er extra controle is en er op basis van geavanceerde technologie paspoortcontroles plaatsvinden. Binnen- en buitengrenzen komen voornamelijk voor op het Europese continent. Binnengrenzen zijn grenzen tussen twee landen die lid zijn van de Europese Unie en waarbij gebruik wordt gemaakt van een zachte grens. Een buitengrens is een grens tussen een lidstaat van de Europese Unie en een land dat geen lid is van de Europese Unie, tussen deze landen zit een harde grens.
De grens van Noord-Ierland wordt door middel van een aantal verschillende bronnen onderzocht. In dit onderzoek wordt namelijk gebruik gemaakt van vijf verschillende bronnen: literaire bronnen, songteksten, muurschilderingen, documentaires en cartoons. Bij het bureauonderzoek waar gebruik wordt gemaakt van literaire bronnen wordt de gehele geschiedenis van de Noord-Ierse grens behandelt en de geopolitieke processen die hebben plaatsgevonden in Noord-Ierland worden hier ook uiteengezet. De andere vier bronnen zijn gebruikt voor de data analyse. Deze data analyse is uitgevoerd door middel van coderen, via het programma Atlas.ti, en door middel van verslagen. Al deze bronnen hebben bijgedragen aan de gestelde hoofdvraag, waarbij de angsten die leven onder de mensen naar voren zijn gekomen.
Het hoofdstuk over de geschiedenis van de Iers grens is handig voor dit onderzoek, omdat hierdoor naar voren komt hoe de huidige grens van Noord-Ierland is ontstaan en door welke gebeurtenissen deze tot stand is gekomen. Op het eiland van Ierland hebben in de loop van de eeuwen veel
conflicten afgespeeld. Deze jarenlange strijd begon in 1609 toen Brittannië de Ierse provincie Ulster koloniseerde en heroverende. Eeuwenlang vond er een politieke en religieuze strijd plaats tussen de Britse protestanten en de Ierse katholieken. Op 24 augustus 1968 muntte dit conflict uit op de meest recente bloedige strijd in Noord-Ierland, The Troubles. De nationale overheid van het Verenigd Koninkrijk probeerde er alles aan te doen om deze bloedige strijd te laten stoppen. Op 30 maart 1972 schorste zij het Ierse parlement en namen zij als Brits nationaal bestuur het Noord-Ierse bestuur over. Deze Britse overheid probeerde tot driemaal toe een overeenkomst te sluiten die voor vrede moest zorgen in Noord-Ierland . The Sunningdale Agreement of 1973 en The Anglo-Irish Agreement of 1985 zorgden niet voor deze vrede. The Good Friday Agreement of 1998 zorgde uiteindelijk wel voor vrede in Noord-Ierland. In deze overeenkomst werd officieel erkend dat Noord-Ierland deel uit zou maken van het Verenigd Koninkrijk en Ierland geen territoriale claim meer zou hebben op Noord-Ierland. Het geopolitieke proces rondom de Brexit zorgt weer voor onrust. De politieke kwestie houdt namelijk niet alleen de gemoederen bezig van de Britse parlementariërs en de inwoners van het Verenigd Koninkrijk, maar wordt mondiaal door heel veel verschillende personen, partijen en overheden besproken. Het Verenigd Koninkrijk trad op 1 januari 1973 toe tot de Europese
Economische Gemeenschap (de voormalige Europese Unie). Zij maakte echter niet deel uit van alle Europese regelgevingen die zijn opgezet door de Europese Unie. Door middel van een opt-out constructie is het Verenigd Koninkrijk namelijk geen Schengenland en heeft het een eigen munteenheid, het land maakt dus geen gebruik van de gezamenlijke munt de Euro. Het Verenigd Koninkrijk heeft echter, als geen Schengenland zijnde, wel één zachte grens. Deze zachte grens is gelegen tussen het geconstitueerde land Ierland en Ierland. In het verleden hebben Noord-Ierland en Noord-Ierland namelijk een verdrag getekend, The Common Travel Area, waarbij instaat dat er geen personencontrole uitgevoerd wordt op de grens. Vrij verkeer van goederen, personen, kapitaal en diensten is dus mogelijk op deze grens. Het geopolitieke proces rondom de Brexit zorgt voor
6
onrust, omdat de huidige grens kan veranderen als het Verenigd Koninkrijk geen deel meer uitmaakt van de Europese Unie.
Het idee rondom de Brexit ontstond tijdens politieke debatten die plaatsvonden binnen The
Conservative Party van voormalig minister-president David Cameron. David Cameron zette het Brexit
referendum in zijn verkiezingsprogramma, omdat hij eurosceptische leden van zijn partij tevreden wilde houden en hij met dit punt kiezers wilde overtuigen om voor zijn partij te stemmen.
Uiteindelijk stemde 51,9%, de meerderheid, van de kiezers ervoor om de EU te verlaten. Na deze uitslag koos David Cameron ervoor zijn functie als minister-president op te geven en werd Theresa May minister-president van het Verenigd Koninkrijk. Zij stapte echter op 7 juni 2019 ook op als minister-president, omdat er veel kritiek op haar was en het geopolitieke proces rondom de Brexit alles behalve soepel verliep. Op dit moment zijn er echter nog acht verschillende mogelijkheden wat betreft Brexit deals, namelijk:
1. Een nieuwe gemeenschappelijke markt 2. Het Brexit plan van de Labour Party 3. EEA/EFTA
4. Een douane-unie 5. Theresa May’s deal
6. Malthouse – Voorkeursarrangementen 7. Tweede referendum
8. No deal
Het verleden en de recente ontwikkelingen omtrent het geopolitieke proces rondom de Brexit hebben ervoor gezorgd dat mensen verschillende angsten hebben ontwikkelt in Noord-Ierland. In het verleden was men bang voor het verschuiven van de grens dat gebeurde door middel van annexatie. De Noord-Ieren hebben deze annexatie in het verleden meegemaakt toen de provincie van Ulster werd heroverd en gekolonialiseerd door Brittannië. Mensen zijn nu echter bang dat de grens zal veranderen van een zachte grens naar een harde grens. Een harde grens laat de inwoners van Noord-Ierland denken aan de tijden van The Troubles waarbij rellen en ontploffingen dagelijks voorkwamen. Een harde grens kan er namelijk voor zorgen dat katholieken/nationalisten zich minder verbonden gaan voelen met Ierland en dat de protestanten/unionisten zich meer verbonden voelen met het Verenigd Koninkrijk. De verdeeldheid tussen katholieken/nationalisten en protestanten/unionisten is al eeuwen volbaar in Noord-Ierland, maar een harde grens zorgt ervoor dat de Noord-Ieren worden bemoeilijkt om de grens te passeren. Dit kan uiteindelijk leiden tot frustratie en geweld. Verder is de Brexit niet alleen een politieke probleem voor de inwoners van Noord-Ierland. Een verandering van de grens kan er namelijk voor zorgen dat mensen contacten verliezen zoals klandizie. Bovendien kan een verandering ervoor zorgen dat mensen die bij de grens in de buurt wonen een heel ander leven moeten gaan leiden, omdat ze ander werken moeten zoeken of zelfs moeten verhuizen. Onder Noord-Ieren bestaat dus ook de angst dat ze hun hele leven moeten omgooien en opnieuw moet beginnen, in een nieuw begrenst Noord-Ierland.
7
III
-
I
NHOUDSOPGAVE I VOORWOORD ... 3 II SAMENVATTING ... 4 III INHOUDSOPGAVE ... 7 1. INTRODUCTIE ... 9 1.1MOTIVATIE ... 9 1.2PROJECT KADER ... 10 1.3RELEVANTIE ... 11 1.3.1WETENSCHAPPELIJKE RELEVANTIE ... 11 1.3.2MAATSCHAPPELIJKE RELEVANTIE ... 11 1.4DOELSTELLING ... 12 1.5VRAAGSTELING ... 12 1.6ONDERZOEKSMODEL ... 13 2. THEORETISCH KADER ... 14 2.1INLEIDNG ... 14 2.2STRUCTURATION THEORY ... 142.2.1STRUCTURATION THEORY EN GRENZEN ... 15
2.3BORDER STUDIES ... 15 2.3.1 Harde grens ... 17 2.3.2ZACHTE GRENS ... 17 2.3.3SMART BORDER ... 18 2.3.4BINNEN- EN BUITENGRENZEN ... 18 2.4GEOPOLITIEK ... 19 2.5CONCEPTUEEL MODEL ... 20 3. METHODOLOGIE... 21 3.1INLEIDING ... 21 3.2ONDERZOEKSTRATEGIE ... 21 3.2.1 Inleiding ... 21 3.2.2 Gefundeerde Theorie ... 21 3.2.3 Bureauonderzoek ... 22 3.2.4 Media ... 22 3.3 Onderzoeksmateriaal ... 22 3.4 Data analyse... 23
4. DE GESCHIEDENIS VAN DE NOORD-IERSE GRENS ... 25
4.1DRIE FASES VAN CONFLICT IN NOORD-IERLAND ... 25
4.2ONAFHANKELIJKHEID NA DE EERSTE WERELDOORLOG ... 26
4.3GESCHIEDENIS VAN NOORD-IERLAND NA 1921 ... 28
4.4OVERZICHT HISTORISCHE GEBEURTENISSEN NOORD-IERLAND ... 29
5. HISTORISCHE GEOPOLITIEKE PROCESSEN IN NOORD-IERLAND ... 31
5.1THE TROUBLES ... 31
5.1.1 Londonderry/Derry ... 32
5.2DE EUROPESE UNIE ... 33
8
6.1AANKONDIGING BREXIT REFERENDUM ... 35
6.2BREXIT OPTIES ... 36
6.2.1 Een nieuwe gemeenschappelijke markt ... 36
6.2.2 Het Brexit plan van de Labour Party ... 37
6.2.3 EEA/EFTA ... 37
6.2.4 Een douane-unie ... 37
6.2.5 Theresa May’s deal... 38
6.2.6 Malthouse - Voorkeursarrangementen ... 38
6.2.7 Tweede Referendum ... 38
6.2.8 No deal ... 39
7. NOORD-IERLAND EN HET BREXIT REFERENDUM/BREXIT ... 40
7.1VERDEELDHEID IN NOORD-IERLAND ... 40
7.2DE GRENS TUSSEN NOORD-IERLAND EN IERLAND ... 41
7.3TERUGKEER VAN THE TROUBLES... 43
8. RESULTATEN EN ANALYSE ... 45
8.1RESULTATEN SONGTEKSTANALYSE ... 45
8.1.1CODE HISTORISCHE GEBEURTENIS ... 47
8.1.2OVEREENKOMSTEN ... 47
8.2RESULTATEN MUURSCHILDERINGENANALYSE... 48
8.2.1CODEGROEP POSITIEF ... 50
8.2.2CODEGROEP MACHT ... 51
8.3RESULTATEN DOCUMENTAIREANALYSE ... 53
8.3.1DE GESTADIGHEID VAN HET VERLEDEN ... 53
8.3.2BREXIT EN DE NOORD-IERSE GRENS ... 54
8.3.3BREXIT VOOR- EN TEGENSTANDERS ... 56
8.4RESULTATEN CARTOONANALYSE ... 57
8.4.1 Brexit cartoons ... 57
8.4.2 Noord-Ierse grens cartoons ... 59
9. CONCLUSIES ... 62
9.1ANTWOORDEN OP DE SUBVRAGEN ... 62
9.2BEANTWOORDING VAN DE HOOFDVRAAG ... 65
9.3DISCUSSIES EN AANBEVELINGEN ... 66
9.4REFLECTIE ... 67
10. LITERATUURLIJST ... 68
11. BIJLAGEN ... 75
11.1SONGTEKSTEN ... 75
11.2MUURSCHILDERINGEN:PROTESTANTS/UNIONISTISCH ... 76
11.3MUURSCHILDERINGEN:KATHOLIEK/NATIONALISTISCH ... 77
11.4MUURSCHILDERINGEN:BREXIT ... 79
11.5DOCUMENTAIRES ... 80
11.6BREXIT CARTOONS ... 81
9
1.Introductie
1.1 Motivatie
In mijn examenjaar van de middelbare school bezocht ik voor het eerst het Verenigd Koninkrijk. Ik bezocht met mijn broer de hoofdstad, London, voor één dag. Jaren later wilde ik ook heel graag Ierland eens bezoeken en daarom besloot ik om een midweek naar Dublin te gaan. In zowel Dublin als in London voelde ik mij heel erg op mijn gemak en hierdoor wilde ik graag meer zien van deze twee landen.
Als tweedejaars student koos ik ervoor om mij in te schrijven voor een Erasmus Exchange, waarmee ik zou gaan starten in mijn derde studiejaar. Ik wilde eerst heel graag naar Ierland of Noord-Ierland gaan, maar de keuze is uiteindelijk gevallen op Leicester, dat gelegen is in Engeland. Deze stad trok mij heel erg aan, omdat het een centraal gelegen stad is op het eiland Brittannië. Daarnaast vond ik het belangrijk om in een minder grote stad te wonen. Dit was van belang voor mij, omdat ik niet alleen internationale studenten wilde leren kennen, maar ook Britten en inwoners van de stad Leicester zelf. Ik vind het namelijk heel interessant en belangrijk om een cultuur van een land te ontdekken en te ondervinden wat de gewoonten en gebruiken zijn van een bepaalde cultuur.
Naast het culturele aspect en de locatie was ik aangetrokken tot de vakken die werden gegeven op de University of Leicester. Een vak dat ik volgde was het vak Critical Geopolitics dat werd gegeven door Gavin Brown. Gavin Brown is een culturele, historische en politieke geograaf. Hij doet voornamelijk onderzoek naar politieke en economische problemen die geconcentreerd zijn in zowel het verleden als in het heden. Dit doet hij door dieper te kijken naar de traditionele grenzen van sociale en culturele geografie. Hij kijkt dus naar geopolitieke processen rondom economische en politieke processen die zich hebben voldaan of zich nu op dit moment voltrekken.
De colleges van Gavin Brown gingen voornamelijk over de Apartheid in Zuid-Afrika, de Koude Oorlog, geopolitiek ontremt protestkampen, seksualiteit en verborgen geopolitieke processen. Dit vak trok mij heel erg aan, omdat ik nog niet veel wist over geopolitiek en wat er schuil gaat achter geopolitieke theorieën. Verder introduceerde Gavin Brown verschillende geopolitieke situaties die zich in het verleden hebben voltrokken en werd het geopolitieke proces rondom de Brexit ook vaak benoemd.
Het leven en wonen in het Verenigd Koninkrijk heeft mij veel voldoening gegeven. In deze tijd werd het proces rondom de Brexit en de uitslag van de Brexit veelal besproken. Door het vak van Gavin Brown ben ik me gaan interesseren in geopolitieke situaties en processen die overal ter wereld plaatsvinden. Nadat de bachelorthesis onderwerpen bekend werden trok me het onderwerp rondom grenzen het meest aan. Het leek me daarom ook leuk om de grens van Noord-Ierland dichterbij te bekijken, omdat Noord-Ierland voor mijzelf nog vrij onbekend is, maar geopolitieke theorieën en de Brexit iets bekender voor mezelf zijn door deze periode in het buitenland. Bovendien raakte ik meer geïnteresseerd in Noord-Ierland door de documentaire Reizen Waes, waarin de Oranjemarsen in Belfast werden besproken. Deze twee aspecten brachten mij op het idee om te kijken wat Brexit voor een invloed heeft op deze grens en welke angsten dit oproept bij mensen.
10
1.2 Project Kader
Noord-Ierland werd gesticht in 1921 en werd toentertijd afgescheiden van de zesentwintig zuidelijke graafschappen van de Ierse Vrije Staat(Aughey & Morrow, 2014). De afscheiding tussen Noord-Ierland en de Ierse Vrije Staat verliep voornamelijk rustig, totdat er in 1968 onrust ontstond in Noord-Ierland. Vóór deze gebeurtenissen vonden een paar mislukte campagnes van de IRA (het Ierse Republikeins Leger) plaats, deze campagnes leidden echter tot vrij weinig spanning en frustratie. Verder werden er onbewuste spanningen opgebouwd nadat Ierland en Noord-Ierland beide lid werden van de Europese Unie. De Europese Unie was vastbesloten om betekenisvolle
grensoverschrijdende programma’s te ondersteunen die transport zou vergemakkelijken tussen de twee landen. Hiermee wilde de Europese Unie ervoor zorgen dat er meer binding zou ontstaan tussen de twee landen. De landen keken echter met een scheef oog naar deze actie van de Europese Unie, omdat beide landen het ironisch vonden dat de Europese Unie geen poging had gedaan om dezelfde munteenheid toe te delen aan beide landen. Ierland maakte in deze tijd namelijk gebruik van de Ierse pond en het Verenigd Koninkrijk van de pond (Coakley, 2007). Hierdoor zou handelen moeizamer gaan en werd het duidelijk dat er spanning ontstond op de grens tussen Noord-Ierland en Ierland.
Op 23 juni 2016 werd het Brexit referendum gehouden in het Verenigd Koninkrijk. Dit referendum had betrekking op de vraag of de bewoners van het Verenigd Koninkrijk wilden dat het Verenigd Koninkrijk lid zou blijven van de Europese Unie of dat zij de Europese Unie wilden verlaten (Clarke et al, 2017).
Figuren 1 en 2: Uitslagen Brexit referendum 23 juni 2016. Bron: (BBC, 2016,https://www.bbc.com/news/politics/eu_referendum/results)
11
71,8% van de inwoners van het Verenigd Koninkrijk brachten deze dag hun stem uit. De uiteindelijke uitslag van het referendum gaf aan dat de meerderheid van de bevolking de Europese Unie wilde verlaten. Deze meerderheid bestond uit 51,9% van de stemmen. De overgebleven 48,9% stemden tegen het referendum. In de bovenstaande afbeeldingen kan men de verschillen zien tussen Wales, Schotland, Noord-Ierland en Engeland. Hieruit blijkt dat de meeste voorstanders om de Europese Unie te verlaten woonachtig zijn in Wales en Engeland. In Noord-Ierland en Schotland wilden de meesten inwoners echter in de Europese Unie blijven (BBC, 2016).
1.3 Relevantie
1.3.1 Wetenschappelijke relevantie
De situatie rondom de grens tussen Noord-Ierland en Ierland wordt tegenwoordig nadrukkelijk besproken in het nieuws. Tot op heden zijn er echter nog geen studies of onderzoeken gedaan naar de situatie rondom deze grens nadat de Brexit definitief zal zijn (Soloman-Brady, 2019). Imagine
geography over de Brexit is dus tot op heden bijna niet besproken. Bovendien zijn er nog geen
onderzoeken uitgebracht die kijken naar de geopolitieke processen en invloeden van Brexit op deze grens. Van Hecke (2016) wijst erop dat er veel problemen kunnen ontstaan als de Brexit deal doorgaat. Hij denkt namelijk dat deze deal het nationalisme in Schotland en in Noord-Ierland kan aanwakkeren en beide gebieden onafhankelijk willen worden van het Verenigd Koninkrijk. Van Hecke (2016) noemt vervolgens dat de onafhankelijkheid van deze gebieden heel slecht zou zijn voor zowel het Verenigd Koninkrijk zelf als voor Schotland en Noord-Ierland. Schotland en Noord-Ierland zijn namelijk voor een gedeelte afhankelijk van het Verenigd Koninkrijk en vice versa.
Er is veel wetenschappelijke literatuur te vinden over de geschiedenis van de grens tussen Noord-Ierland en Ierland. Deze literatuur gaat echter (bijna) alleen in op de geschiedenis van de grens, waarbij geopolitieke processen vaak niet worden betrokken. Dit onderzoek wil door middel van literatuuronderzoek en gefundeerde theorie de onbrekende kennis opvullen hoe geopolitieke processen de grens tussen Noord-Ierland en Ierland hebben beïnvloed. Hierbij wordt de Brexit betrokken. Brexit is echter uitgesteld tot 31 oktober 2019. Dit geopolitieke proces wordt daarentegen wel behandeld in dit onderzoek, omdat de Brexit bepaalde gevoelens oproept bij mensen en er veel geopolitieke besluiten zijn genomen aan de hand van Brexit. Verder houdt de Brexit de politieke gemoederen in Europa nog steeds bezig. Geopolitieke processen die in het verleden plaatsvonden worden in dit onderzoek verweven met geopolitieke processen die in het heden plaatsvinden. Dit is wetenschappelijk relevant, omdat er nog niet veel wetenschappelijke kennis is over deze situatie. Daarnaast geeft het weer hoe deze grens wordt gezien door mensen en wat de geschiedenis is van deze grens. Ten slotte kan dit onderzoek bijdragen aan verder onderzoek rondom geopolitieke processen die plaatsvinden op de grens tussen Noord-Ierland en Ierland.
1.3.2 Maatschappelijke relevantie
Dit onderzoek heeft betrekking op de grens tussen Noord-Ierland en Ierland. Noord-Ierland maakt momenteel deel uit van het Verenigd Koninkrijk. Terwijl Noord-Ierland in het verleden nog deel uitmaakte van het eiland van Ierland.
De grens tussen Noord-Ierland en Ierland is niet alleen relevant voor inwoners van Noord-Ierland en Ierland zelf. De grens wordt op het moment namelijk wereldwijd bekeken, omdat het geopolitieke proces rondom de Brexit consequenties kan hebben voor deze grens. Er
12
hebben zich in het verleden meerdere geopolitieke processen voltrokken die de gemoederen rondom de grens tussen Noord-Ierland en Ierland wereldwijd hebben aangegrepen. Het grootste geopolitieke proces dat heeft plaatsgevonden in het verleden is het conflict tussen de katholieken en protestanten in Noord-Ierland. Deze twee religieuze groepen hadden in het verleden geen goede verstandshouding. Deze spanningen zijn tegenwoordig echter nog steeds te bespeuren in Noord-Ierland.
Dit onderzoek is dus maatschappelijk relevant, omdat huidige en historische geopolitieke processen deze grens hebben beïnvloed. Dit onderzoek kan bijdragen om meer inzicht te krijgen op toekomstige scenario’s die kunnen plaatsvinden op geopolitiek niveau rondom de grens tussen Noord-Ierland en Ierland. Daarnaast kan dit onderzoek een bijdrage leveren aan mensen of politieke leiders die in soortgelijke geopolitieke situaties terechtkomen.
1.4 Doelstelling
Dit onderzoek is praktijkgericht. Het heeft namelijk betrekking op de bestaande grens tussen Noord-Ierland en Ierland. Daarnaast vinden geopolitieke processen in de praktijk plaats en ontstaan er hierdoor praktische problemen, die zich op allerlei niveaus kunnen afspelen. Deze praktische problemen kunnen zich namelijk afspelen op lokaal, regionaal, nationaal, continentaal en globaal niveau.
Het doel van dit onderzoek is om het karakter van de grens tussen Noord-Ierland en Ierland te weergeven en welke angsten naar voren komen door de huidige ontwikkelingen op de grens. Door geopolitieke processen te onderzoeken zal er een beeld geschetst worden over de grens en hoe deze grens gezien wordt door de inwoners van Noord-Ierland. Verder is het doel van dit onderzoek om de geopolitieke situatie van de grens van zowel het verleden als het heden in kaart te brengen.
Dit onderzoek zal bovendien een maatschappelijk vraagstuk aankaarten, die betrekking heeft op de Brexit. In dit onderzoek zullen namelijk de geopolitieke processen rondom Brexit aan de orde komen. De doelstelling van dit onderzoek heeft dus betrekking op het algehele proces en wil laten zien wat dit voor een consequenties kan hebben.
1.5 Vraagstelling
Aan de hand van een kritische literatuurstudie is de volgende hoofdvraag opgesteld:
‘Welke angsten omtrent de Noord-Ierse grens komen naar voren door het geopolitieke proces rondom de Brexit?’
Om deze hoofdvraag te beantwoorden zullen er een aantal deelvragen beantwoord moeten worden om uiteindelijk tot een conclusie te kunnen. In dit onderzoek zullen de volgende deelvragen aan bod komen:
‘Hoe ziet de geschiedenis van de grens tussen Noord-Ierland en Ierland eruit?’
‘Welke historische geopolitieke processen hebben zich voltrokken rondom de grens tussen Noord-Ierland en Noord-Ierland?’
13
‘Welke geopolitieke processen vinden er in Noord-Ierland plaatst sinds de uitslag van het Brexit Referendum?’
De bovenstaande deelvragen zijn ontwikkelt om de hoofdvraag van dit onderzoek te kunnen beantwoorden. Om een overzicht te krijgen over de grens tussen Noord-Ierland en Ierland wordt er in de eerste deelvraag de geschiedenis van deze grens en hoe deze grens precies is ontstaan beschreven. Deze vraag wordt als eerste behandeld, omdat de geschiedenis van deze grens nodig is om de geopolitieke processen in de geschiedenis van de grens tussen Noord-Ierland en Ierland in te kaderen. Vervolgens wordt gekeken welke geopolitieke processen zich hebben voltrokken rondom deze grens en welke betekenis deze processen hebben voor de grens. Ten derde zal er gekeken worden naar het proces rondom Brexit en wat Brexit precies inhoudt. Ten slotte wordt er gekeken hoe het Brexit referendum nieuwe geopolitieke processen in werking heeft gezet in Noord-Ierland. Al deze deelvragen zullen uiteindelijk het antwoord geven op de hoofdvraag.
1.6 Onderzoeksmodel
De onderzoeksvragen zullen door middel van het model dat is gebaseerd op het model van Verschuren en Doorewaard (2015) beantwoord worden. Het onderzoeksmodel wordt hier onder weergeven in figuur 1.
(A) (B) (C) (D)
Figuur 1: Onderzoeksmodel
Stap A in dit model is het vooronderzoek dat wordt verricht voordat men aan de Bachelorthesis zelf begint. Dit vooronderzoek is van belang en resulteert in een kritische literatuurbespreking, deze zorgt ervoor dat er meer inzicht verkregen wordt in begrippen die van belang zijn voor dit onderzoek. Daarnaast is er ook theoriegericht onderzoek gedaan. Uit deze informatie is een conceptueel model (stap B) voortgekomen. Vanuit het conceptueel model is er een onderzoek uitgevoerd op basis van bepaalde onderzoeksmethoden. Hiervan zijn de resultaten geanalyseerd (stap C). Uit al deze stappen wordt er uiteindelijk een conclusie geformuleerd en een aanbeveling geschreven in stap D. Deze conclusie beantwoord de gestelde hoofdvraag- en de deelvragen van het onderzoek.
Literatuuronderzoek
Theorie
Conceptueel Model
Onderzoeksmethoden
14
2. Theoretisch Kader
2.1 Inleiding
Dit theoretisch kader bestaat uit één theorie en twee concepten. De eerste theorie die in dit hoofdstuk wordt behandeld is de Structuration Theory van Anthony Giddens. Met deze theorie zal er gekeken worden hoe de grens tussen Noord-Ierland en Ierland is gevormd door de loop van de jaren heen. De Structuration Theory van Anthony Giddens bekijkt hoe een ruimte verandert door middel van bepaalde acties die zijn uitgevoerd door agents.
Het eerste concept dat na de Structuration Theory van Anthony Giddens wordt
besproken is het concept rondom grenzen. In dit hoofdstuk zullen verschillende soorten grenzen aanbod komen en worden uitgelegd. De verschillende soorten grenzen die hier worden
besproken zijn: de harde grens, de zachte grens, de ‘smart’ border en de binnen- en buitengrens. Dit concept is van belang voor de grens tussen Noord-Ierland en Ierland, omdat hieruit een conclusie kan worden getrokken uit welke soort grens deze grens bestaat. De grens tussen Noord-Ierland en Ierland is namelijk in de loop van de geschiedenis veranderd en zou nog kunnen gaan veranderen door de Brexit. Dit ligt echter aan de uiteindelijke Brexit deal. Het tweede concept dat wordt uitgelegd in dit hoofdstuk is het concept rondom geopolitiek. Hierbij zal uitleg worden gegeven over wat geopolitiek inhoudt en hoe deze geografische discipline is ontstaan.
Aan het einde van dit hoofdstuk wordt een conceptueel model weergeven van de theorie en de concepten die hieronder beschreven worden. Dit conceptueel model zal een visuele weergave representeren van de oorzaakgevolg relatie die wordt verwacht na de beschreven theorie en concepten van dit hoofdstuk. Het model laat verder zien welke oorzaken/gevolgen met elkaar in verband staan.
2.2 Structuration Theory
De hedendaagse gedachte van de mens wordt sterk beïnvloed door de Structuration Theory. Deze theorie was de eerste theorie van alle sociale theorieën waarbij onderzoek werd gedaan naar hoe samenlevingen werden gemaakt en opnieuw werden ontdekt. De Structuration Theory was dus de eerste theorie waarbij dit fenomeen bestudeerd werd. Voorgaande sociale
wetenschappers waren niet in staat om uit te leggen hoe individuen en hun acties een samenleving konden vormen. Deze individuen werden echter ook beïnvloed door bepaalde sociale krachten, instituties en structuren (Schatzki, 1997). Er vindt dus een wisselwerking plaats tussen individuen en hun acties en de omgeving die de acties van deze individuen bepaald. Twee dingen die volgens de Structuration Theory heel belangrijk zijn om een situatie uit te leggen zijn sociale reproductie en sociale transformatie. Sociale reproductie is een
voortzetting van een structuur die al bestaat. Hierbij passen mensen hun gedrag niet aan. Zij zetten dus de structuur voort die ze in het verleden hebben aangeleerd. Dit is kortom een continue structuur die niet wordt onderbroken. Sociale transformatie doorbreekt juist een structuur. Deze doorbreking wordt veroorzaakt door acties van mensen. Deze acties kunnen zowel opzettelijk zijn als onopzettelijk (Inglis & Thorpe, 2019).
15
zogenaamde sociale eenheden die in staat zijn om een verschil te maken. Dit verschil heeft betrekking op het veranderen van een bepaalde situatie. Hierbij stelt Giddens dat een agent altijd verschillende opties heeft voordat diegene tot actie overgaat (Cohen, 1987). Deze opties zijn er volgens Giddens altijd, zelfs in zogenaamde vastliggende sociale omstandigheden heeft een agent altijd een keuze. De keuze die een agent maakt is echter niet altijd bewust of opzettelijk uitgevoerd. Elke agent heeft in het kort gezegd de kracht om een situatie te transformeren zonder er bijbedoelingen bij te hebben of bewust te zijn van de consequenties van de actie die is uitgevoerd door de agent zelf. Dit wordt door Giddens ook wel de ontologie van potentiëlen genoemd (Inglis & Thorpe, 2019).
Naast agents is structuur een belangrijk begrip voor Giddens. Volgens hem maken agents namelijk structuren. Hij stelt vast dat structuren nooit kunnen bestaan als er geen mensen zijn die handelen en structuren voortzetten of veranderen door acties die zij onbewust of bewust uitvoeren. Daarnaast stelt Giddens vast dat hij geen structuralist is. Structuralisten kijken namelijk naar structuren die vast liggen en concluderen dat sommige structuren niet kunnen veranderen. Met de Structuartion Theory van Giddens is er juist wel sprake van verandering tussen structuren of stelt Giddens vast dat het altijd mogelijk is om een bepaalde structuur te veranderen (Giddens, 1984).
2.2.1 Structuration Theory en grenzen
Agents en structuur zijn essentieel voor grenzen en grenzenstudies, zij zorgen er namelijk voor dat grenzen worden gecreëerd en grenspraktijken plaatsvinden (Ferdoush, 2018). Een van de gebeurtenissen die rondom een grens plaatsvindt is het passeren van de grens. Bij deze gebeurtenis zijn mensen die de grens passeren de agents en de staat is de structuur. De staat kan namelijk regels en wetten opleggen hoe de grens gepasseerd mag en moet worden. Deze opgelegde wetten van de staat kunnen voor beperkingen of mogelijkheden zorgen om de grens te passeren.
Volgens Giddens (1984) is een grens een sociale structuur. Hierbij kunnen de agents, die bijvoorbeeld een grens willen passeren, hun eigen rol en positie identificeren ten opzichte van de keuzes die ze maken en de acties die ze uitvoeren. Hun acties kunnen ze vervolgens in verband leggen met bepaalde gebeurtenissen, waardoor zij de wereld en hoe die is beter
kunnen interpreteren. Grenzen zijn alleen ‘zichtbaar’ als mensen hierover praten of discussiëren. Hierdoor wordt het fenomeen van de grens gereproduceerd of gereconstrueerd. Bovendien kan een grens getransformeerd worden, maar dit wordt later in dit hoofdstuk behandeld.
Grenzen zijn dus structuren die zijn gemaakt door de mens zelf. De grens tussen Noord-Ierland en Noord-Ierland is geen uitzondering hierop. Agents zijn de sociale eenheden die verandering kunnen maken op een grens en de waarde van een grens kunnen bepalen. Een voorbeeld hiervan is goedkopere grond aanbieden voor bedrijven rondom een grensgebied. Hierdoor worden zowel binnenlandse als buitenlandse bedrijven aangetrokken om rond dat gebied een bedrijf te vestigen. Dit wordt vaak in werking gezet door de overheid van een land die een bepaalde situatie wil creëren of vasthouden zoals die al is (Twigt, 2008). Het concept rondom grenzen is dus door veranderingen van structuren gerelateerd aan de Structuration Theory van Giddens, daarbij is elke grens anders waardoor er geen sprake is van een vaste structuur.
2.3 Border Studies
16
grondlegger van grenzenstudies/border studies. Uit de theorieën van Malthus en Darwin ontleende hij een eigen theorie waarbij fysiek sociale elementen en menselijke sociale
elementen elkaar konden verbinden. Hiermee ontwikkelde hij het concept ‘lebensraum’ oftewel leefruimte. De wetenschap rondom politieke geografie was volgens Ratzel namelijk gevestigd rondom natuurlijke selectie en evolutie waarbij het volk, een territorium en de staat met elkaar in verbinding stonden. Hiermee wilde Ratzel duidelijk maken dat grenzen zich verder moesten ontwikkelen en er meer levensruimte moest ontstaan. Dit moest gebeuren door middel van annexatie. Deze grenzenstudie van Ratzel stond aan het startpunt van het Duitse expansionisme en de Duitse superioriteit, die uitmuntten in de horrors van het nazisme (Costachie & Damian, 2010). Hierdoor werden grenzenstudies in het begin gezien als iets negatiefs, terwijl
grenzenstudies ook veel positivisme brengen.
Tegenwoordig wordt er veel gesproken over grenzen en hoe om te gaan met deze grenzen. Grenzen worden namelijk veel meer in een mondiaal perspectief bekeken door de opkomst van globalisering. Na de Tweede Wereldoorlog vond dekolonisatie plaats, waardoor er een snelle toename van nieuwe grenzen ontstond (Wilson & Donnan, 2012). Deze creatie van nieuwe grenzen zorgden ervoor dat meer mensen geïnteresseerd raakten in grenzen en
onderwerpen die met grenzen te maken hadden. Het interessegebied bleek erg groot te zijn. Zo keken onderzoekers naar de specifieke plaats van een grens, het passeren van een grens en het achterland van een grensgebied. Bovendien begrepen onderzoekers hierdoor grote
veranderingen ten aanzien van een grens, waardoor onderzoekers dit in een bepaald
grenzenperspectief konden plaatsen (Wilson & Donnan, 2012). Een van de eerste onderzoekers die onderzoek deden naar grenzen en theorieën ontwikkelden over grenzen waren Starr en Most (1976). Voor deze tijd werden grenzen voornamelijk gezien als een gebied dat zich verder moest uitbreiden door middel van annexatie, waarbij het doel was van annexerende landen om territorium van een ander land over te nemen. De theorie van Starr en Most (1976) was de eerste die grenzen bekeek vanaf een globaal perspectief. Het concept rondom globalisering kwam namelijk op en meerdere theorieën werden vanaf dit moment op globaal niveau bekeken door wetenschappers. Dit kwam mede ook door de groei van nieuwe grenzen na de Tweede Wereldoorlog.
Naast dat grenzen steeds meer in een mondiaal perspectief werden bekeken door globalisering en er veel nieuwe grenzen ontstonden, leidde de toename van steeds meer beveiligde internationale grenzen ook tot meer aandacht naar gebeurtenissen rondom grenzen. Twee voorbeelden van beveiligde grenzen zijn: het bouwen van muren op een grens en de toename van verhoogde surveillance bij een grens (Andreas, 2012). Vanaf het jaar 2001 tot en met 2018 zijn er 28 plannen gemaakt om muren te bouwen op een al bestaande grens, hieruit blijkt dus dat er meer vraag is naar beveiligde grenzen (Vallet & David, 2012). Deze muren en beveiligde grenzen zijn echter niet efficiënt voor landen die handel met elkaar willen drijven. Een voorbeeld van een grens waar veiligheidscontroles worden uitgevoerd is bij de grens tussen de Verenigde Staten en Canada. Deze veiligheidcontroles zorgen voor vertraging, waardoor de handel tussen de twee gebieden wordt vertraagd. Voor betere doorstroom op deze grens moeten verladers van goederen getraind worden. Tevens moeten de verladers de goederen op een andere manier inpakken en zijn er langere wachttijden om de goederen over de grens te krijgen. Hierdoor worden de kosten om goederen te importeren en exporteren hoger voor landen als Canada en de Verenigde Staten (Tanguay & Therrien, 2005).
17
2.3.1 Harde grens
Harde grenzen worden vaak gekenmerkt als gesloten grenzen. Daarnaast zou er sprake zijn van barrières en wordt de grens gezien als iets exclusiefs. Het beleid dat wordt gevoerd bij harde grenzen heeft betrekking op strikte visumregelingen, uitgebreide politiecontroles en controles op
grensoverschrijdend transport van goederen (Debardeleben, 2005).
Deze politiecontroles en controles op grensoverschrijdend transport van goederen maken grensoverschrijdende samenwerking moeilijker en minder toegankelijk voor bedrijven of personen (Hataley & Leuprecht, 2018). Daarnaast kunnen deze politiecontroles en controles op
grensoverschrijdend transport van goederen een bepaalde impact hebben op de sociale economie van een land en de politieke relaties van buurlanden met elkaar (Donnan & Wilson, 1999). De grensoverschrijdende samenwerking tussen Rusland en Estland is een voorbeeld binnen Europa met een harde grens waar streng toezicht geldt en deze grens impact heeft op de sociale economie en de relatie tussen de landen. In 1991 waren de landen Rusland en Estland één land, de Sovjet-Unie. Toentertijd was er geen sprake van een grens tussen de twee landen. Estland en Rusland waren in deze tijd gekoppeld aan elkaar door een brug van gezamenlijke bronnen die door iedereen in de Sovjet-Unie werden gebruikt. Tegenwoordig ligt er een grens tussen Estland en Rusland. De twee steden Narva in Estland en Ivangorod in Rusland, zijn fysiek gescheiden door de rivier Narva. Dit is echter niet de enige grens tussen de landen. Naast deze fysieke grens, wordt er gebruik gemaakt van een grensregime (Hataley & Leuprecht, 2018). Dit grensregime is streng en maakt gebruik van strenge paspoortcontroles, visa en verschillende checkpoints. Dit zou er volgens de twee landen voor zorgen dat drugssmokkel, georganiseerde misdaad en mensensmokkel wordt tegengehouden (Berg & Ehin, 2006).
Een harde grens is een optionele Brexit deal en wordt werkelijkheid als er uiteindelijk geen deal komt tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Deze grenstransformatie zou kunnen betekenen dat er weer spanningen ontstaan tussen katholieken en protestantse groeperingen en het geweld dat tijdens The Troubles heerste tussen deze groepen weer terugkeert.
2.3.2 Zachte grens
Zachte grenzen zijn vrijwel het tegenovergestelde van harde grenzen. Zachte grenzen zijn namelijk open en inclusief. Bovendien wordt een zachte grens als communicatief gezien, omdat de
wisselwerking tussen landen die gebruik maken van een zachte grens soepeler verloopt dan bij een harde grens. Het beleid dat bij zachte grenzen wordt uitgevoerd omvat versoepelde visumvereisten, een vrije doorstroming van verkeer en goederen en een ongecompliceerde uitwisseling van
menselijke contacten (DeBardeleben, 2005).
Zachte grenzen herontwikkelen als het ware publieke ruimten. Deze herontwikkeling wordt in werking gesteld door een bepaalde collectieve actie van een groep mensen dat zich over een grens beweegt of een grens passeert. Deze acties vinden plaats op zowel symbolische grenzen als op territoriale grenzen (Mostov, 2008). Symbolische grenzen zijn grenzen die door mensen op verschillende manieren kunnen worden waargenomen. Voor de ene persoon is deze grens wel relevant, maar voor een ander heeft deze grens geen specifieke waarde. Symbolische grenzen zijn niet alleen gerelateerd aan vastliggende grenzen/territoriale grenzen. Symbolische grenzen kunnen namelijk ook gerelateerd zijn aan verschillende culturele objecten die worden gebruikt door een bepaalde culturele groep (Peters et al, 2018). Het bewegen over de grens of het passeren van de grens wordt beïnvloed door verschillende factoren. Zo kan men afhankelijk zijn van een functie die zich afspeelt op de grens of is het puur uit interesse om op deze grens te bewegen (Mostov, 2018).
18
Zachte grenzen komen veel voor in Europa. Een belangrijk aandeel hierin zijn de Verdragen van Schengen die op 14 juni 1985 werden getekend in Schengen, Luxemburg. Op deze dag
ondertekenden de regeringsleiders van België, Nederland, Luxemburg, Duitsland en Frankrijk dit verdrag. Dit verdrag zette de afschaffing van personencontrole op aangrenzende grenzen van deze landen af, waardoor er zachte grenzen ontstonden tussen deze landen (Davis & Gift, 2014). Ierland en het Verenigd Koninkrijk hebben alleen een Schengenverklaring, maar zijn geen Schengenland. Het meenemen van medicijnen wordt door de Schengenverklaring geaccepteerd. De grens tussen Noord-Ierland en Noord-Ierland is echter wel een zachte grens. Deze grens is een zachte grens gebleven door de
Good Friday Agreement of 1998. De grens is dus sinds 1998 ‘verzacht’ waardoor de lokale economie
in zowel Noord-Ierland als in Ierland de mogelijkheid heeft gekregen om te herleven en opnieuw op te bloeien (Leontidou et al, 2005).
2.3.3 Smart Border
In december 2001 tekenden Canada en de Verenigde Staten de Smart Border Declaration. Deze werd getekend ter bestrijding van terrorisme en terroristische activiteiten. Daarnaast wilde men zorgen voor een betere publieke en economische veiligheid tussen de twee landen. De
aanleiding van deze smart border waren de gebeurtenissen rondom 11 september 2001, waarbij er meerdere terroristische activiteiten op één dag plaatsvonden in de Verenigde Staten (Côté-Boucher, 2008).
De smart border bevindt zich zowel binnen als buiten de geopolitieke locatie van een grens. Op een groot aantal locaties bevinden zich personen die deze grens bewaken en beveiligen. Deze beveiliging maakt gebruik van zowel zichtbare als onzichtbare objecten, er is sprake van een wisselwerking aan apparaten omdat dit de beveiligingstaal genereert en daarbij typologieën van objecten produceert waardoor het nog veiliger is volgens Amoore et al (2008). In Europa werd er het eerst over smart borders gepraat na aanleiding van de
vluchtelingenproblematiek. Hierbij werd nagedacht over een EES-Systeem (Entry/Exit-System). Bij dit systeem moet elke persoon die Europa binnen wil komen, als niet bezoeker, een
gelaatsscan doen en tien vingerafdrukken afdragen. Bij een dergelijk vertrek van deze persoon of bij het verstrijken van de visumperiode wordt er een signaal verzonden naar de Europese
Grensbewaking (Van Summeren, 2016).
Een smart border bestaat normaal uit een harde grens waarbij er extra controle is aan de grens en men eerst wordt gecontroleerd aan de grens door middel van een paspoortcontrole. Dit is ook te zien aan de grens tussen Canada en de Verenigde Staten. De grens tussen Noord-Ierland en Noord-Ierland is op dit moment echter een zachte grens, waar vrij verkeer van goederen, mensen, kapitaal en diensten mogelijk is. Als men een smart border wil implementeren op deze grens dan moet er geen wantrouwen bestaan tussen de twee landen. Daarnaast moeten bedrijven die handelen over de grens geregistreerd worden als ‘betrouwbare handelaren’ waardoor ze makkelijker de grens kunnen passeren dan andere mensen of bedrijven die (nog) niet geregistreerd staan als ‘betrouwbare handelaren’. Anders zou het handelen te veel tijd kosten, waardoor deze handel te weinig winst zou opleveren voor deze bedrijven en er geen handel meer plaats zal vinden tussen de twee landen (Karlsson, 2018).
2.3.4 Binnen- en buitengrenzen
Binnen- en buitengrenzen zijn grenzen die voornamelijk voorkomen binnen Europa. Deze begrippen zijn ontstaan door de Verdragen van Schengen. Een binnengrens is een grens tussen twee landen die lid zijn van de Europese Unie (De Ridder, 2008). Bij deze grenzen is
19
personencontrole afgeschaft en kunnen mensen, goederen, kapitaal en diensten zich vrij verplaatsen op en over de grens van deze landen (Davis & Gift, 2014). Een buitengrens is een grens tussen een land dat lid is van de Europese Unie en een land dat geen lid is van de Europese Unie (De Ridder, 2008). Hierbij is geen sprake van vrij verkeer tussen mensen, goederen, kapitaal en diensten en is er sprake van een harde grens waar grenscontroles plaatsvinden.
Als het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie verlaat zal de grens tussen Noord-Ierland en Ierland kunnen veranderen van een binnengrens naar een buitengrens. Het Verenigd Koninkrijk en Ierland hebben echter in 1923 The Common Travel Area wet opgesteld. Deze wet stelt inwoners van Ierland en het Verenigd Koninkrijk in staat om te reizen en te verblijven zonder noodzaak van dergelijke grenscontroles. Deze wet komt in het gedrang met de
buitengrens die een niet-lid van de Europese Unie moet hebben (House of Commons Northern Ireland Affairs Committee, 2018). Een scenario wat zou kunnen plaatsvinden als het Verenigd Koninkrijk geen lid meer is van de Europese Unie is dat deze wet rond The Common Travel Area ongeldig wordt verklaard door de Europese Unie.
2.4 Geopolitiek
De politieke geograaf Rudolf Kjellén was de eerste geograaf die de term geopolitiek gebruikte aan het eind van de 19de eeuw (Dodds & Atkinson, 2000). De term geopolitiek is volgens Kjellén: “The science, which conceives of the state as a geographical organism or as a phenomenon in space”(Parker, 1985, p55). Theorieën die gebaseerd zijn op geopolitieke fenomenen zijn altijd
gerelateerd aan beweging. Dit wordt mede veroorzaakt omdat geopolitiek gerelateerd is aan een grote variëteit van geografische disciplines en daarbij is er ook sprake van spreiding over meerdere regio’s in de wereld. De theorie van geopolitiek kwam eerst op in Latijns Amerika, India en Japen, waardoor het langzamerhand een globaal gebruikte theorie werd. In de jaren 90 van de vorige eeuw bekeken wetenschappers de theorie rondom geopolitiek kritischer. Hierdoor ontstonden er theorieën rondom kritische geopolitiek. Dodds (2005, p28) omschrijft kritische geopolitiek als volgt: “To consider the ways in which geographical discourses, practices and
perspectives have measured, described and assessed the world”. Door het gebruik van
verschillende discoursen, praktijken en perspectieven wordt de theorie rondom geopolitiek partijdig. Dit komt mede doordat kritische geopolitieke situaties en processen bekeken worden vanaf verschillende perspectieven en hierdoor een beeld wordt geschept van hoe de wereld eruit ziet als men dieper kijkt naar geopolitieke beslissingen die worden gemaakt en anders bedoeld zijn dan in tekst vorm wordt beweerd.
Elke soort grens is een grens die zich in de loop van de jaren blijft voortbewegen. Bovendien is het een bepaald bestaand geografisch organisme dat altijd zal blijven bestaan. In het verleden werden grenzen en grensgebieden namelijk gezien als perifere regio’s die niks voorstelde in tegenstelling tot de nationale centrums. Tegenwoordig worden grenzen echter gezien als potentiële economische groeigebieden waarbij samenwerking met buurlanden veel voorkomt en er verschillende discoursen plaatsvinden (Anderson & O’Dowd, 1999).
Dit onderzoek maakt gebruik van theorieën rondom geopolitiek, omdat de grens tussen Noord-Ierland en Ierland veel geopolitieke processen heeft meegemaakt, waardoor er sprake is geweest van veel beweging en een wisselwerking van samenwerking met haar buurland Ierland. Brexit is een situatie waarbij de grens veel ter sprake is gekomen en veel politieke
gebeurtenissen plaatsvonden en nog steeds plaatsvinden. Door het vergelijken van verschillende discoursen, praktijken en perspectieven op een kritische manier zullen de geopolitieke situaties
20
rondom de Brexit worden verhelderd en kan er worden gekeken hoe deze de grens tussen Noord-Ierland en Ierland hebben beïnvloed.
2.5 Conceptueel Model
In dit conceptueel model, te zien in figuur 2, worden de verbanden tussen de belangrijkste begrippen uit het theoretisch kader weergeven. Dit conceptueel model geeft weer dat de grens tussen Noord-Ierland en Noord-Ierland beïnvloed wordt door een aantal geopolitieke processen. De pijlen in dit
conceptuele model geven relaties weer. Hierbij zijn zowel eenzijdige relaties als tweezijdige relaties terug te vinden.
Figuur 2: Conceptueel model
‘The Troubles’
Brexit Type grens
Ontstane angsten omtrent de grens van Noord-Ierland
21
3. Methodologie
3.1 Inleiding
Het doel van dit onderzoek is de gestelde hoofdvraag, ‘Welke angsten omtrent de Noord-Ierse
grens komen naar voren door het geopolitieke proces rondom de Brexit?’, te beantwoorden en
kritisch te onderzoeken. Vooralsnog is er weinig duidelijkheid over het geopolitieke proces van de Brexit en hoe deze bepaalde angsten naar voren laat komen omtrent de Noord-Ierse grens. Om hierover meer duidelijkheid te verkrijgen wordt er in dit onderzoek gebruik gemaakt van gefundeerde theorie. Deze kwalitatieve sociaalwetenschappelijke onderzoeksmethode zal meer duidelijkheid scheppen over dit geopolitieke proces. Hierbij wordt gekeken wat dit geopolitieke proces precies betekent en wat er schuil gaat achter dit proces. In de volgende paragrafen worden de onderzoekstrategie, het onderzoeksmateriaal en de data-analyse uiteengezet.
3.2 Onderzoekstrategie
3.2.1 Inleiding
In dit onderzoek is er gekozen voor een kwalitatieve onderzoeksmethode. Er is gekozen voor deze onderzoeksmethode, omdat de hoofdvraag van dit onderzoek betrekking heeft op de waarnemingen en overtuigingen van personen. Met dit onderzoek worden bestaande theorieën niet alleen maar aangevuld, maar wordt de nieuwe theorie ook onderbouwd door al bestaande wetenschappelijke theorie.
Het kwalitatieve onderzoek dat hier wordt uitgevoerd is een voorbeeld van een diepte onderzoek. Het is namelijk een diepte onderzoek, omdat het onderzoek kleinschaliger wordt aangepakt. Hierdoor wordt het mogelijk om te kijken naar meer gedetailleerde en complexere opgaven die rondom de grens tussen Noord-Ierland en Ierland spelen (Verschuren &
Doorewaard, 2015).
3.2.2 Gefundeerde theorie
Creswell (2007) verwijst in zijn boek naar vijf verschillende onderzoeksmethode op het gebied van kwalitatief onderzoek. Deze vijf onderzoeksmethoden zijn: verhalend onderzoek,
fenomenologisch onderzoek, etnografisch onderzoek, onderzoek op basis van gefundeerde theorie en de casestudy.
Dit onderzoek wordt uitgevoerd op basis van de onderzoeksmethode; gefundeerde theorie. Deze methode kijkt niet specifiek naar een individu of een groep personen. Deze onderzoeksmethode kijkt namelijk naar het proces dat een groep personen heeft ervaren. In dit geval is dat het geopolitieke proces dat heeft plaatsgevonden op de grens tussen Noord-Ierland en Ierland. Dit proces wordt door middel van de gefundeerde theorie dieper bekeken. Het doel van een gefundeerde theorie is namelijk om verder te kijken dan geformuleerde concepten, theorieën en uitspraken die als waar worden aangenomen en niet verder worden geanalyseerd. Het hoofddoel van gefundeerde theorie is om een theorie te genereren of een nieuwe theorie te bedenken op basis van een al bestaande theorie (Strauss & Corbin, 1998).
22
theorieën van Strauss en Corbin (1990, 1998). Dit type heeft betrekking op systematische procedures die voorkomen in een samenleving. Het tweede type is gebaseerd op de theorie van Charmaz (2005, 2006). Dit type kijkt via een constructivistische benadering naar een proces. Het type dat in dit onderzoek wordt gebruikt is het type van Strauss en Corbin (1990, 1998) dat betrekking heeft op systematische procedures. Door middel van coderen worden de verzamelde data geanalyseerd en via een conditional matrix worden er connecties gelegd tussen de
verschillende data. Strauss en Corbin (1998) maken gebruik van de conditional matrix om connecties te maken en te verduidelijken tussen macro en micro processen die invloed uitoefenen op een bepaald fenomeen. In dit geval is het fenomeen de grens tussen Noord-Ierland en Noord-Ierland. Deze connecties zullen ervoor zorgen dat de geopolitieke processen worden verduidelijkt en hoe ze in verband met elkaar staan.
3.2.3 Bureauonderzoek
Naast de onderzoeksmethode gefundeerde theorie zal er gebruik worden gemaakt van een bureauonderzoek. Dit soort onderzoekt vindt niet in het veld plaats, maar juist achter het bureau, de bibliotheek en in de archieven. Het onderzoek wordt dus gedaan met al bestaande informatie. Deze bestaande informatie wordt verkregen door al bestaande (wetenschappelijke) literatuur. Naast deze literatuur kan de informatie ook verkregen worden door middel van materiaal dat is verzameld door andere onderzoekers. Het verzamelen van de informatie wordt gezien als de eerste stap van een bureauonderzoek. De tweede stap hiervan is het analyseren van alle verkregen data.
3.2.4 Media
Het idee om verschillende soorten media te gebruiken in dit onderzoek is ontstaan na het bekijken van de documentaire van Reizen Waes over Noord-Ierland. Naast vijf verschillende documentaires zijn er tien songteksten, acht muurschilderingen en negen cartoons onderzocht en geanalyseerd. Alle soorten media die zijn gebruikt in dit onderzoek verschaffen informatie voor het onderzoek. Bovendien worden al deze mediaproducten gebruikt als propaganda of als waarschuwing. Door middel van propaganda wil de maker van het media medium ervoor zorgen dat andere mensen die dit medium zien worden aangespoord om actie te ondernemen. Bij een waarschuwing is dit ook het geval, al worden hierbij mensen ook met de neus op de feiten gedrukt en soms aangespoord om een verandering in werking te zetten.
3.3 Onderzoeksmateriaal
Literatuur is het startpunt van dit onderzoek. Deze literatuur zal niet alleen literair zijn, omdat er ook wordt gekeken naar opiniebladen en websites. Verschuren en Doorewaard (2015) geven aan dat er verschillende soorten onderzoekmaterialen zijn. Voorbeelden hiervan zijn mensen,
objecten, situaties, media en documenten. In dit onderzoek komen al deze voorbeelden aan bod. Er wordt namelijk gekeken naar geopolitieke processen uit het heden en het verleden die
betrekking hebben op mensen en bepaalde situaties.
Media is naast literatuur een belangrijk soort onderzoeksmateriaal in dit onderzoek. Geopolitiek is namelijk verweven met communicatie, die wordt weergeven in meerdere vormen. Zo wordt communicatie gebruikt in toespraken, interviews, social media en in het nieuws. Bovendien komt communicatie ook voor in cartoonvorm. Deze verschillende soorten
23
zijn echter vaak anders bedoeld dan ze omschreven worden door diezelfde gemeenschap. Deze verschillende soorten communicatie middelen zijn allemaal voorbeelden van populaire
geopolitiek (Van der Wusten & Mamadouth, 2015). Media is dus een soort onderzoeksmateriaal wat dieper bekeken moet worden en op allerlei vlakken moet worden geanalyseerd. Verder spelen documentaires en songteksten van bands een belangrijk rol omtrent mediabronnen. Documentaires leggen vaak verschillende feiten naast elkaar en leggen deze feiten voor aan mensen die betrokken zijn bij de situatie. Hierdoor krijgt dit onderzoek meer diepgang en zullen de verbindingen tussen geopolitieke processen beter aan het licht komen.
Songteksten worden ook gebruikt in dit onderzoek. Veel bands hebben namelijk liederen bedacht en gemaakt rondom de conflicten die hebben plaatsgevonden in Noord-Ierland en op de grens. Naast de tekst zelf, hebben liederen vaak een diepere betekenis voor de artiest zelf waarin ze hun politieke gevoelens en politieke teleurstellingen kunnen verwoorden (Brennan, 2016).
Naast songteksten en documentaires worden muurschilderingen en cartoons ook meegenomen in dit onderzoek. Deze twee bronnen zijn voorbeelden van visuele data. Deze twee bronnen brengen onderliggende gedachten en fragiele sociale processen aan het licht (Carey, 1975). Deze muurschilderingen en cartoons die op het eerste gezicht geen diepe
betekenis hebben krijgen juist een doorgronde betekenis na het onderzoeken en analyseren van randzaken en specifieke tekens (DeSousa & Medhurst, 1982).
3.4 Data analyse
In dit onderzoek wordt er gebruik gemaakt van vijf verschillende bronnen. Deze vijf bronnen worden op drie manieren geanalyseerd. Allereerst vindt er een literatuurstudie plaats waarbij verschillende bronnen met elkaar worden vergeleken en er één theorie ontstaat die gebruikt wordt in dit onderzoek. Verder worden de mediabronnen in hoofdstuk 8 op twee verschillende manieren geanalyseerd.
De songteksten en de muurschilderingen worden geanalyseerd door middel van het programma Atlas.ti. Dit programma stelt de onderzoeker in staat om open en axiaal te coderen (Friese, 2017). Het eerste proces bij coderen bestaat uit open coderen. Hierbij omschrijft de onderzoeker een bepaald stuk tekst van de songtekst of een gedeelte van de muurschildering door middel van een korte code. Nadat de onderzoeker dit heeft afgerond, gaat de onderzoeker axiaal coderen. Hierbij worden verschillende codes in een overkoepelende codegroep geplaatst. Hierbij ontstaat een tabel van een codegroep waarin verschillende open codes terug te vinden zijn. Bij de codegroepen staat ook aangeven hoe vaak een code voorkomt in de gehele
uitgevoerde analyse. Dit staat aangeven onder de kolom Grounded. In hoofdstuk 8 zal verder toegelicht worden waarom bepaalde codegroepen zijn gekozen voor dit onderzoek en worden de codegroepen met aantal gebruikte codes afgebeeld.
De documentaires en cartoons zijn in dit onderzoek door middel van verslagen
geanalyseerd. Hierbij is gebruik gemaakt van observatie. Zowel tekst, beeld als de mening van de maker is van belang bij deze mediabronnen. Coderen zou bij deze bronnen te weinig resultaat opleveren en te oppervlakkig zijn. Door middel van observatie is er gekeken naar diepere betekenissen en gedachtegangen van personen.
Door het gebruik van deze vijf verschillende type bronnen ontstaat er triangulatie. Triangulatie ontstaat als een onderzoeker verschillende soorten bronnen onderzoekt door
24
middel van verscheidende onderzoeksmethodes. Hierbij worden op het eind van het onderzoek de resultaten met elkaar vergeleken en wordt er gekeken of deze met elkaar overeenkomen. Kortom, worden de resultaten van de analyses die betrekking hebben op de documentaires, de songteksten, de muurschilderingen en de cartoons vergeleken met de uitkomsten van het bureauonderzoek. Als deze uitkomsten hetzelfde zijn dan wordt het betrouwbaarheidsniveau hoger (Vennix, 2011).
25
4. De geschiedenis van de Noord-Ierse grens
De geschiedenis van een bepaalde plek of van een bepaald land is bepalend voor de ligging van deze plek. Deze plek of dit land is op deze plek gevestigd, omdat er een bepaalde historie is verbonden aan deze plek. Geografie is de wetenschap die plaatsen, plekken en ruimtes onderzoekt. De Noord-Ierse grens is een grens die nog niet heel lang bestaat. De geschiedenis van de officiële grens tussen Noord-Ierland en Ierland, die is ontstaan in 1921, is dus nog vrij kort, maar de gebeurtenissen rondom deze grens gaan verder terug in de tijd. Er is dus sprake van een vrij nieuwe grens. De grens is niet gelegen op het eiland Brittannië waar de andere
geconstitueerde landen, Schotland, Wales en Engeland, van het Verenigd Koninkrijk zijn gelegen. Deze geconstitueerde landen grenzen namelijk niet aan een ander land, maar aan de zee. Noord-Ierland is echter wel een geconstitueerd land van het Verenigd Koninkrijk dat grenst aan een ander land. Dit aangrenzende land is Ierland. Deze huidige grens is ontstaan door bepaalde processen die zich hebben voltrokken in het verleden. Dit hoofdstuk weergeeft de historie van deze grens. Daarbij wordt duidelijk gemaakt waarom deze grens tussen Noord-Ierland en Ierland hier ligt en hoe deze is ontstaan.
4.1 Drie fases van conflict in Noord-Ierland
1921 is het jaar waarin het geconstitueerde land Noord-Ierland werd gesticht en er een grens ontstond tussen Noord-Ierland en Ierland. Noord-Ierland werd namelijk in dit jaar afgescheiden van de Ierse Vrije Staat (Aughey & Morrow, 2014). Deze afscheiding is het gevolg van een aantal gebeurtenissen die zich vóór 1921 hebben afgespeeld.
Deze gebeurtenissen hebben voornamelijk betrekking op conflicten die op het eiland van Ierland zelf afspeelden en tussen de twee eilanden van Ierland en Brittannië. Deze conflicten zouden volgens Todd (2009) afkomstig zijn uit drie tijdelijke fases die zich hebben voortgedaan in het verleden. De eerste fase stamt uit de 17de eeuw waarbij er twee verschillende religieuze
groepen opkwamen en er nieuwe machtsverhoudingen ontstonden. Dit conflict stamt uit 1609. In dit jaar koloniseerde en heroverde Brittannië de provincie Ulster. Deze kolonisatie werd uitgevoerd door voornamelijk Britse en Schotse protestantse kolonisten en was bedoeld om het gehele eiland van Ierland te koloniseren. Door deze kolonisatie van het eiland Ierland zou namelijk een nieuw land aan het Gemenebest van Brittannië toegevoegd kunnen worden. Ierland richtte echter een tegenhervorming op waarbij Ierse katholieke priesters werden getraind . Dit werd gedaan om de Engelse protestantse reformatie tegen te houden. Dit conflict om land vond dus niet alleen plaats vanwege een etnisch onderscheid tussen Schotten, Engelsen en Ieren. Het was namelijk ook een conflict dat verbonden was aan religie. Hierdoor werden de machtsverhoudingen op het eiland Ierland scheef (Ruane & Todd, 1996). Bovendien werd het conflict nog complexer, omdat verschillende activiteiten door zowel katholieken als protestanten werden uitgevoerd via formele en informele instellingen en netwerken.
De tweede fase die Todd (2019) beschrijft heeft betrekking op de nationalistische mobilisatie en de staatsvorming van Noord-Ierland die plaatsvonden aan het einde van de 19de
eeuw en aan het begin van de 20ste eeuw. In de 18de eeuw wilden de kolonisten van Brittannië
het eiland van Ierland veiligstellen en alle macht hebben op dit eiland. De Ieren werden door de revoluties die plaatsvonden in zowel Frankrijk als in de Verenigde Staten geïnspireerd. De revoluties brachten de Ieren op het idee om te protesteren tegen het Ierse parlement dat op dat moment werd gedomineerd door de protestantse Britten. Daarnaast wilden de Ieren dat de
26
emancipatie over de Ierse katholieken zou stoppen en er geen Engelse heerschappij meer zou zijn in het land. Na veel conflicten rondom deze kwesties trad de Act of Union van 1801 op waarbij het Ierse parlement werd afgeschaft en Ierland werd toegevoegd aan het Verenigd Koninkrijk (Clius, n.d.). In de loop van de 19de eeuw werd de positie van katholieken op het
eiland van Ierland steeds beter. Deze positie werd in werking gezet door middel van democratisering. Naast deze verbetering van de positie van katholieken op het eiland van Ierland, nam de nationalistische omvang onder de katholieken toe en was er meer sprake van een effectieve democratisering. Het nationalisme van de katholieken werd in eerste instantie intact gehouden door het religie verschil van henzelf en de protestante Britten. Na een tijdje werden deze nationalistische gevoelens echter ook gedreven door een bepaald gezamenlijk gevoel die werd ervaren door de katholieken Ieren. Zij voelden zich namelijk ondergeschikt aan de Britten. Zij hadden het gevoel dat het eiland van Ierland een periferie was van het Verenigd Koninkrijk. Daarbij zagen ze het eiland van Brittannië als het centrum van het Verenigd
Koninkrijk (English, 2006). Deze revoluties, rellen en nationalistische gevoelens zorgden er uiteindelijk voor dat Noord-Ierland in 1921 ontstond en er een grens werd geplaatst tussen Noord-Ierland en Ierland. Dit werd mede mogelijk gemaakt door de onafhankelijkheidsoorlog die plaatsvond tussen 1919 en 1921.
De derde fase die Todd (2009) beschrijft is het gevecht rondom burgerrechten en de gewelddadige conflicten die plaatsvonden van 1969 tot 1972. Dit conflict vond plaats tussen de unionisten (de Britse protestanten) en de nationalisten (de Ierse katholieken). Hierbij was er een strijd gaande tussen deze twee partijen, waarbij men trachtte om een acceptabele samenleving en staat te creëren binnen de staat van Noord-Ierland. De nationalisten wilden namelijk dat zij gelijke burgerrechten zouden krijgen ten opzichte van de unionisten. Deze eis zette echter een conflict opgang tussen de unionisten en de nationalisten. De IRA besloot om de nationalisten, die in minderheid verkeerde, te helpen. Na veel onrust in Belfast en in Derry, besloot de Britse regering om militairen naar deze steden te sturen om unionisten en nationalisten uit elkaar te houden. Één tragedie die plaatsvond tijdens deze jaren van terreur was Bloody Sunday. Bloody
Sunday vond plaats in Derry op 30 januari 1972. Op deze dag werden veertien katholieken
burgers doodgeschoten door het Britse leger na aanleiding van een demonstratiemars in Derry die deze dag plaatsvond en waarbij rellen uitbraken (Conway, 2003). Na deze gebeurtenissen en twee maanden van verdere onrust en rellen in Noord-Ierland deelde de Britse regering op 30 maart 1972 mede dat het parlement van Noord-Ierland voor een jaar werd geschorst en dit bestuur direct zou worden bestuurd vanuit London (VPRO, n.d.). Uiteindelijk wordt er in 1998 een vredesverdrag getekend door middel van The Good Friday Agreement.
4.2 Onafhankelijkheid na de Eerste Wereldoorlog
Tijdens de Eerste Wereldoorlog, die plaatsvond tussen 1914 en 1918, streden in totaal rond de 210.000 Ieren in naam voor het Britse leger. Militairen uit de meeste landen die meevochten aan de Eerste Wereldoorlog vochten mee voor hun eigen land. In Ierland waren de redenen om mee te vechten aan deze oorlog echter zeer verschillend. Het land was namelijk verdeeld tussen nationalisten en unionisten die individuele beslissingen maakten en niet zo snel naar het belang van het land keken. Nationalisten waren toegewijd aan hun leider John Redmond (Jeffery, 2011). Redmond streefde er naar om unionisten en nationalisten te verzoenen zodat zij zonder enig conflict gemoedelijk samen zouden kunnen leven. Hij wilde dit bereiken door middel van Iers zelfbestuur (BBC, n.d.). Veel nationalisten en unionisten kwamen op voor hun land, maar hadden
