trots
Gere&'fstreer aan dle Hoofposkantoor as 'n Noosblad.
Jrg. 10 KaUJI"tad, 7 1\lnart 1!151 Prys 3d. ~o. u
Ding lets Af!
Daar word berir dat daar in Meimaand weer n Empire-konferensle in Londen gehou sal word om Ryksverdediginr te be-spreek, onder andere ver-dediging van die Mldde-Ooste.Dit is die plig van on'! regering om bt>paalde voorwaardes in belanr van blank Suid-Afrika te stel by die geleentheid. Afrika moet na afloop van 'n derde wereldoorlog veilig wees vir diegene wat hom verdedig bet.
KANADA VERBRITS ONDER
FRANSE
LEIDING
Die Engelse pers herig dat die
Kanadese
nog
sal
,
..
oortgaan om God
Save the King te
sing as
,·olk!'lied
en
die
Union
Jack te wapper as
lands-vlag en
bulland
'n dominium. te noem. Die Kanadel'c
laerhuis
b
et
eenparig
'n voorstel van 'n Franss1>rckende lid, P. Cote, verwerp wat vra dat
'
n
volks-eie
vlag en volkslied ingc,
·
oer
moet
word en
dat die woord
,do
minium"
geskrap
moet word.
Hy
bet
gena dat die regering Kanada se status erkcn
as
'u
inter-nasionalc moondheid deur die aanvaarding van 'n
nuwe vlag waarin die
Union Jack in
geen vonn bcliggaam
sal wecs nie.
'lelfstandige rigting gelci sou oopgooi vir lndier-immigrasie
>vord. Maar dit het intussen en dat derglike toerewings duidelik geword dat hicrdie binnekort teenoor Pakistan en politikus klanr gcvang is deur . Ce)·lon ook gemaak o,ul word. die Britsc hcuningkwas. Onder-I
staande gctuienis van 'n Londen-
! ___ _
se korrespondcnt in diemaand-E.mpire Moenie
Verswak
Vrees
da.t
verswakklng
van
die Britse Statehood en
Brittanje
die
toekoms en behoud
van Su
id·Afrika in
gevaar
s
t
e
J
,
word
uitgespreek
in'n
hoofar
tikel
van Die Burger
waar-in die blad die
Britse koloniale
beleld wat op die likwidering
van die Britse Ryk a.fstuur, beskryf
as ,'n
geluk by
'n
ongeluk."
Die Burger vra of die Britte dan nlc kan besef dat die gelei-dellke likwidasle van die State-bond die koms van 'n republiek in Suld-Afrika verhaas nie. Dit vergemaklik die taak van die nasionalis. lUnar dit is 'n onge-luk by 'n geluk. Die Engelse beleid is be'!i&' ,om voort te snel in 'n rigting wat die aard en wese van die Stntebond ingry-pend sal verander en die State-bond as sodnnig noodwendig moet verswak, en dit is aller-mins in die belnng van die sank van die anti-Kommunisme."
Die blad gann voort deur tc verklaar dat die .,Nasionalis" aan die .,ou Empire" nooit ver-knog was nle, maar daarteen geveg het. .,Ook aan die State-bond van vandag is die Nasio-nale Afrikaner dcur gccn bande van liefde of sentiment gcbind nie, maar in die ge,·aarlike wereld ,·an vanc.lag, waarin ons blote bestaan eis dat die Kom-munisme nie die oorhnnd mag
kry nie, is dit in ons hoogste
belanr dat geen bondgenoot van die \Ve'lte, en aJiermins 'n be-langTike soo-. Engeland, vir die stryd ,.an die Weste minder sterk en wanrdevol word nie. Ons eie toekoms
en
selfbehoud, eendag ook as republlek, kan ai-leen gewaarborg bly solank die Iande van die Westerse beska-wing aile aanslae van andcr kan afslaan. Dnarom i!il dit jammerdat die Britse koloninle beleid, naas die voordeel wat dit ons bcsorg, die Brit!!e mag en in-vloed en daardeur ook die mag van die \Veste ondermyn."
Toe voormalige republikeine onder die Sap-beleid Empire-gesind geword bet, bet bulle hul op die swakheid van Suid-Afrika beroep deur te beweer dat ons die magtige Britse beskerming nodig bet. Tans beroep voormn-lige republikeine bulle op die swakheid van Brittanje as grond vir die voortbestann van die Britse Empire en Statebond en ons deelname daaraan.
Watter argument is die dode-likste vir republikanlsme? Daar was 'n jaar of twee
gc-lede sterk sprakc dat Kanada 'n selfstandige koers sou in-slaan. 'n Kommissie het selfs aanbcvecl dat die Kanadese vloot van alle Britse invloede en simbolc onthef moet word, terwyl die lnvoering van 'n eie vlag reeds In die pers ter sprake was.
blad White Africa in verband met die Empirc-konfcrensie
staaf bierdie bewcring:
LEIERSKAP IS UITGEWIS
Toe die Franssprekende Louis St. Laurent eerste minister ge-word bet, was daar 'n stille verwagting dat Kanada in 'n
Senaat
Ook
In
Australie Allig
Afgeskaf
Nadat Nu-Sccland in die begin van die jaar sy ho!!rhuis (gc-lykstaande aan die scnaat by ons} ontbind hct al5 'n vytde wiel aan die wa, Is daar ook nou 'n beweging in Australia nan die gang vir ontbinding van die senaat. Die Australiesc Arbel-dersparty-kongres het vcrlcdc week met meerderhcid van stemme besluit om by die re-gering aan te dring op die af-skaffing van die scnaat. Die kongres het versoek dat 'n volkstemming daaroor gehou moct word.
Boer
Frankryk
Fluks Vooruit
Regerings
Met
Die Fransc was in die begin van die week nog steeds besig om te worstel met hul yYftiende kabinetskrisis scdert die oorlog. Die nuwe rcgcring waarna nog gesock word, sal die sestiende wees waarmee die Franse sedert 1944 gesei!n was.
Die partypolitick hct in daar-die land reeds tot so 'n verval gelei dat daar gcmiddeld elkc vYf maande 'n nuwc regering probeer om tc rcgecr. Hoc 'n land in sulke omstandighedc die huidige wereldtocstande die hoof kan bled, Is 'n vraag wat die partypolltici allermins kan bc-antwoord.
'
HA..""DLANGERS ,.Waarskynlik die mccs uit-staande figuur, of ten mlnstc die een wat die Brltse alge-mene publiek die mecste bc-indruk het, was mnr. St. Laurent, cerstc minister van Kanada. Dit is miskicn die moeite werd om op te merk dat sommige ,·an die be-lm'llamste kampvegters '"·an die Statebondsidee mannt. was van nie-Britse afkoms. Dlt t...
moontlik dat die Frans-Kana-dees, St. Laurent, die~elfdc pad sal opguan. \'olgens pers-berigte uit Kanada is dan.rdi(l dominium besig om meer Brits in sy uitkyk te word u~;
in baie jare. Die invloed van die Verenigde State was van-selfsprekend altyd bale groot in Kanada, maar dit kom nic naby die moontlikheid om die wcsenlik Britse geaardheid van die land tc vervang nic."
\'OLG Th-ni£
Dit is verder opvallcnd dat Kanada van aile blanke domo-niums die mceste steun verleen bet aan die Britsc versoenings-bdeid teenoor Asiatiesc kommu-nisme. Die Blad Time berig in verband met die Empire-konfe-r(;nsie dat St. Laurent 'n bc-langrike rol gcspeel het in die oorbrugglng van die Westersc en Oosterse stnndpunte op die V.V.O. ,.Ons moet 'n brug bou tusscn Oos en Wcs", hct hy ge-se, waarop Pandit Nehru laat volg het: ,.Indio moet 'n ven-ster wces wnardeur die \Veste die Ooste knn sicn."
,Teen die end van die week", nidus Time, ,het sc!Cs daardie Statcbondsl<'de wat gewcier het om Roo! Sjina te erken, deur Nehru sc rooic-rige venster na Asiii en Lake Success gekyk."
'n Paar weke nO. die l(onferen-sie is berlg dat Kanada !IY gren-se weer tot 'n beperkte mate
DEUR HUIDIGE ORDE
Partypolitieke
dikta-tuur, ekonomiese
toe-stande
en
'n s
u
ssendc
pers word
deur
Intelli-gence
Digest genoem as
die belangrikste oorsake
waaron1
daar so 'n agter·
uitgang
hy
die Brit
se
leiersgroep en openlJare
mening in
die jong
ste
j a
r e
plaasgcvind
bet
dat die groo
t
ste skandaal
vandag nie meer 'n
reak-~ie
hy
die volk kan
uitlok
nif'.
Die blad verwys na die groot leiers wat Brittanjc in die ver-ledc voortgebrlng het.
Leier-skap Is bercik in 'n duidelike proses wat vandag nie meer be-staan nie. ,.Ekonomiese toe-standc maak die bcstaan van
'n lciersklas wat onafhanklik is van 'n betrekklng of van poli-tieke begunstlging onmoontllk. Leierskap het tuns oorgegaan in die lumde van 'n klns wat noulil<s te ontleNkei h. van die kommissaris wat nfhnnklik is van sy betr~>kldng, politieke be-gunstiging, parll'mtntt:re salaris of betrekkings wat \ir bulle
geskep word wunnel'r bulle nle aa.n bewind is nil'.
.,Niemand kan t;t\ watter openbare figure verlore geg-aan het omdat 'n bevordering \·an provinsiale nn nnslonale Icier-simp nie meer moontlik is nie bebalwe bloot deur die pollt'iek
met
al die ,·ersoekingt" tot fiWnk-beid en kompromls wat byna onafskeidbaar vanJlurtybeskcr-is.
PARTYSWEEP .,Dit is geen toevallighcld dat die geweld van die
party-sweep in regstreekse verhou- ttlre rnagte van sy geskiedenis ding met die verandering van ' laat wegsmelt in die anngesig die ekonomiese toestande toe-~ van ongeewenaarde gevaar; ann geneem het nie." steenkool, wnarvan die volk vir Die blad gaan voort deur tc
verklaar dat die bestaande orde nie geduld het da.t nuwe lciers na. vore tree nie. 'n Mens sou verwag hct dat dit die opvol-ging van leiers sou aangemoc-dig het, maar dit is nie die gcval nic. ,Die teenswoordige orde bet dikwels ge,•eg teen die ondernemende neigings \'an op-komende leiers, en dit, tesame met die sosialh;Uese ekonomie bet die nuweling op elke draai
teenge~otaan. Inderdaad Iyk dit of bale van die ou orde eerder bereid wa'! om bulle deur
so-~tialli.me te laat vervang as deur nuwelinge •••
.,Die werkendc massas, wat nog innerlik gesond is, soos uit twce wereldoorloe geblyk het, is gevoed op 'n propaganda wat bulle mislei het. Hulle Is nie in staat om die gcvolge van die leuens te sien wat hulle inge-prcnt word nie. Die middel-klas moct so worstel om te be-staan dat bulle bale selde in groot sake lnmeng.
,.Aile klasse is ,·an mag be-roof. Die werkers, die middel-klas en die aristokrnnt bet af-banklik geword ,·an die stant en niemand skyn c.Iaaroor besorg te wees nie •••
SKOK NlE 1\IEER ,\Vat ook al
'n mens
!16 poli-tick mag wees, is dit moe'ilik om die gevolge te ontken. 'n Regering ka.n betrokke wees by 'n eersterangse korrupsie-skan-dnal; sy buitelandse beleid kan in duie stort; sy ekonomiese ondernemings in 'n &Toot Afri-ka-a,•ontuur kan teen 'n ko'ite van meer as tso,OOO,OOO nii.sluk;'IY boogste gebeime kan verklap word deur ¥ertroude ampte-nare; hy kan die grootste
mili-sy be11tnnn nfhanklik is, kan danr 'n kritieke tekort wees. Nouliks
'n
gemor is boorbaar. Die regering bly op sy gemak in die ku~>slngs.,.En dit is nic a! nie. 'n Land wat uitgestrekte koloniale ge-biede besit met onmeetlikc ryk-domme en wat die middelpunt is van 'n statcbond van onge-ewenaardc bronnc, Jewc eers van die hulp van 'n vreemde moondheid f'n dan ruan by ver
om die leweusbelnngrike betrek-kinge met duardie land
te
ver-nietig. Selfs sulke monumen-taJe flaters tduag nle dnarin om 'n beslissende renksie op te wek nie.''
PERS
Die blad gaan dan oor om aan te toon hoe die pcrs die grootstc belaglikhede opdis sondcr dat daar 'n woord van beswaar van die kant van die publiek geop-per word. Die een dag vcrklaar 'n koerant soos die Spectator dat die yYand in Korea verras is en dat die militerc voorultsig bale belowend is, en die vol-gende dag wannecr die Kom-muniste die V.V.O.-magte voor hulle wegvee, verklaar diesclfde blad dat die Britte maar met hul werk kan voortgaan, want daar is geen aanduidlng dat Rusland oorlog wil maak nie en dat die yYand in elk geval nog nic .,voor die poorte staan nic." In vergange dae sou 'n koe-rant wat Brittanje adviscer om tc ontspan totdat die vyand voor sy poortc staan, deur die opcnbare mening veroordeel gewecs het, veral as daar so-vee! getuienis soos vanda,g is van Rusland sc voorbereiding op oorlog.
I'
BLADSYTWEE
DIE O.B. WOENSDAG, 7
MAART 1951
DIE
O.B.
WOENSDAG, 7 MAART
1951
JODE MOET KIES
Die Sionistiese Organisasie is voornemens om aansoek
te doen om die ,morele en wetlike" status van 'n vennoot
van die regering van Israel ter opbouing van die Joodse
staat, berig die
Jewish
Herald.
Dr. N. Goldmann bet
in 'n
personderhoud verklaar dat die status en samestelling van
die Sionistiese Wereldkongres een van
die
grootste
vraag-stukke is wat die organisasie op die oomblik mee te kampe
het.
Hy
het gese:
,Die totstandkoming van die staat
Israel
het vanself 'n
fundamentele verandering in
die
taak en posisie van
die
Wereld-sionistiese Organisasie en die Joodse Agentskap
teweeggebring.
Diegene
wat oortuig
daarvan
is
dat
'n sterk
Sionistiese beweging noodsaaklik
is
vir die
konsolidering
van die staat en die
insameling van die
bannclinge
en
bowe-al om die
,
·er
b
and
tussen die Jode oor die hele wereld en
die Joodse
s
taat
te ,·erstewig
en
te
handha
af, moet 'n nuwe
grondslag
uitwerk
vir die Sionistiese organisasic.
Die
Sionistiese beweging kan aileen
herlewe indien Israel dit
erken
as
verteenwoordigend van
die Joodse volk in
sake
handelende oor die Joodse staat, en
indien
dit 'n morele en
wetlike status verleen word van vennoot
van
Israel in
die
opbou
van
die staat.
,So 'n erkenning sal in geen
opsig die
soewereiniteit
van
Israel
beperk nie.
Dit
sal eerder 'n status wces
wat
vrywillig deur die volk en regering
van Israel verleen is.
Dit
sal in geen opsig
die
politieke trou teenoor
I
srae
l
ver-onderstel
van Jode in
ander
Iande
Die,"
aldus dr.
Goldmann.
Die vraagstuk waarteenoor
die Joodse organisasie
te
staan
gekom bet,
is nie
net 'n
Joodse
vraagstuk
nie
,
maar
geld ook elke
l
a
nd
wat
'n
noemen
swaa
rdige
aantal Jode
as burgers bet.
Dat dit so is,
blyk
al
dadelik
uit
die
out-kenning
in
die slotparagraaf van
dr. Goldmann
se verklaring.
GEIIOOP
OP
OPLOSSING
Die stigting
van die J oodse staat in Palestina is deur
baie beskou as 'n oplossing van
die Joodse vraagstuk wat
in die jare voor die oorlog so aktueel geword
bet. Waar
die
Jode
as volk
bulself dwarsdeur die wereld wou handhaaf
onder
'n gemeenskaplike
wereldleiding, het
daar eintlik 'n
landlose
internasionale
staat
oor die
grense van soewereine
state tot stand gekom
-
'n staat wat
hom vera! laat geld
het
weens
die
konsentrasie
van die geldmag
in die hande
van sy ,burgers."
Mense wat nie deur haat verblind is
nie,
het
agter
bierdie Joodse
magsorganisasie 'n verklaring
gesoek. Daarin
is gesien
dieselfde geldingsdrang tot
nasieskap wat ook in
die
geval
van ander volke tot selfhandhawing en
verset
teen onderwerping
as dryfveer gedien
het. Sou die
Jod
e
dus
na
'n eie vaderland
verskoif
kan word
waar
bulle bul
self
as volk
kan uitleef langs
die
normale
wee, sal
dit die Joodse
naagstuk
oplos.
Dit i
s
inhierdi
e
Jig dat
die Sionistiese
be-weging deur baie Afrikaners
met
sim
patie bejeen is en die
Joodse
staat
se totstandkoming deur
bai
e
wat
'
n menslike
oplossing vir
<lie Jood
se
vraagstuk
begeer bet
,
verwelkom is.
Daar
moet teenoor
die Jode
verder toegegee
word dat
die opbouing van die
Joodse
staat
inIsrael
'n
oorgang-stadium meebring
wat Jode
inander
Iande
daarby betrek.
Hul oorplasing na Israel sal
vanselfsprekend geleidelik
ge-skied.
Maar
die W
es
t
erse
state
kan nie
die
oe
slult
,
·
ir die
gevaar dat Jode wat
nooit
enige voorneme
bet om na Israel
te gaan, deur middel van
'n
w
e
r
eldwye
organisasie
met die
Jood
se staa.t
verbind word nie.
Dan bring dit
g~noplos-sing van die
Jood
se
vraagstuk nie, maar verskerp dit net
die Yraagstuk.
Dan word
elke
Jood
in 'n ander
land 'n
burger
met
dubbele trou -
wat eintlik
daarop neerkom dat
hy
burgerlike
voorregte
in
die een
land
geniet,
maar trou
verskuldig
is
aan 'n ander buitelandse staat.
Dit is
'n
toe-stand
wat deur
geen soewereine staat
geduld word nie,
hoe-wei
dit in ons land
nog
altyd bestaan het ten opsigte van
Brittanje weens
ons
onderhorigheid
aan
die Britse
impe-rialisme.
HUL KEUSE
Dit
moet
duidelik
wees dat
daar
vir die
Jode
'n
ondub-belsinnige keuse
is:
Hulle moet
Ofburgers van
Israel word
deur hulle
binne die landsgrcnse
van daardie staat
te gaan
vestig,
of
bulle moet
aile
verband
met die
Jood
se staat
ver-breek.
1\laar bulle kan nie
hoi
verband
met Israel deur
middel van 'n wereld-organi!lasie wat as , vennoot" van die
staat
I
srae
l
optree, gaan
handhaaf
en
selfs
verste\dg terwyl
bulle burgers van 'n ander
land
bly
nie.
lndien bulle
hul verband
met Israel wil bewaar sonder
om
daarheen te
verbuis, moet
bulle
hul burgerskap
in die
land
waar
bulle woon
opse en as
onderdane
van 'n
vreemde
staat aangeteken
word waardeur
bulle
onderhewig
sal
wees
aan die
regte
en pligte
van vreemdelinge.
Die
Jode
moet goed verstaan dat
die
gevoel
va:n
anti-joodsheid
wat
voor en tydens die oorlog
so hoog opgelaai
het in Ian de
van die
W
este vandag
bedaar het nie
as gevolg
van
die oorlogsverloop
nie,
maar hoofsaaklik
as gevolg
van
die lotstandkoming van die
Joodoc
staat
wat by 'n
groot
(Vervolg in volgende kol.)
[:Y~?:·:·~~·o~
·~;op·;~~!!.::~seJ
Di
e
Koning se Verlof
~~~~
!
Deur
Sybrand
1!1
vrome.verwyt~
_aan dieadr~s
van d1c opposisiepartye te r1g'n Rukkie gclcde het ck In nie. Die koeiH is deur die kerk.
die koerante gelcc.s dat dr. Wm. Laat my tog toe om 'n vricn- Die witman sal voortaan die
Nicol, die Administrateur van delikc waarskuwing tc rig aan prys moct betaal vir die rege-Transvaal, die regering gaan allc Afrikaners: Moenie toclaat ring se bclcid om die hcle aan-vra om Sy Majcsteit die Koning dat die Britte sodanig bc~lag geleenthcid van die handhawing sc vcrlof te kry sodat die pro- Ie op u gees dat u nie mccr van die witman sc baasskap 'n vinsie Transvaal die wapen van kan ondcrskci tussen Britsc en partypoliticke twisappel te die voormalige republiek van republlkcinse vryheid nic. maak.
Transvaal mag aannecm. Maar om terug te kecr na die Daar word 'n tyd - kort
ge-Dit is 'n onskuldige bcriggic. Transvalers en hul wapcn. Pro- lede nog - toe min. N. C. En tog wonder ek hoevecl Afri- vinsialc radc bet sckere gcdcle- Havenga, die Ieier van die Afri-kaners hul kop gekrap hct toe gecrdc magte _ en wapcnver- kanerparty, daarvoor gepleit het bulle dit gelces bet. Onwille- andering is oenskynlik nic ecn dat die kwessie van die
poli-keurig, so verbcel ek my, moes van daardie magtc nie. Dit is tieke rcgte van die nie-blankes
die vraag by sommigc ontstaan o;5nskynlik ook nie nodig dat tog nie 'n partypolitieke
twls-hct: Is Suid-Afrika dan so on- wctgewing ingcdien moet word appcl moet word nie. Min. vry dat die Koning se verlof vir die wapenvcrandering nic Havenga se nou niks. Hy swyg. gekry moet word voordat selfs daarvoor is slegs die vcrlof van Ek weet nie wat sy swye bete-Transvaal sy amptclike wapen die uitvoercnde gcsag nodig. ken nle. Dit Iyk of hy maar mag verander? En die koning besit die hoog- geswlg het voor die oormag van
Die antwoord is dat Suid- ste uitvoerende gesag. Dcr- sy stcrker bondgcnoot. Dit mag Afril{a Britsc vryheid bcsit - halwe moet Sy Majesteit sc ver- 50 wces. Ek glo egter dat die nie republikeinse vryheid nie. Iof vcrkry word. tradislonele Hertzog-beleid
van-"'ant Suid-Afrika Is mos nic dag nog, en in die toekoms, die
'n rcpubliek nle. On.s land is
Jl'"itman
ll!('llJflitmarr
onvcrbiddelike grondslag van'n koninkryk en die koning wat Suid-Afrika sc kleurwetgewing
op die S.A. troon sit is 'n Britsc moet wees. Ek sal die bcleld
vors. J<;k wil twee aspekte bier soos volg formuleer:
Aange-D ic hoogstc gesag wat in ons no<'m van die groot politiekc leenthede wat die regte van ni·e-pnrtye sc slryd oor die Kleur- blankcs raak mag nie 'n twls-land geld is die S.A. parlement I' mgwc ontwerp wat mllre by appcl tussen blankes weoa ts nle.
en die parlcment bestaan uit d. ...,
1c parlemcnt ingcdien sal word. Intecndeel blankes moct altyd {1) Sy Maje.steit die Koning; D'
1c voordcle en die nadclc van 'n geslote front toon teenoor {2) die Scnaat; en {3) die d'
1e wetsontwerp is reeds her- die nie-blankcs.
Volksraad. Gcen wet word in haaldelik bespreek en sal
on-ons land van krag voordat dit gctwyfeld nog in die tockoms
Die
Neweproduk
nie deur die Koning, die Senaat tot vcrvclens-toe voorgedra en die Volksraad goedgekeur is word. Die a:;pekte wat ek wil
nie. Troucns die Koning besit noem gcnict egtcr in die
party-die hoogste uitvoerendc gesag pers glad nie die aandag wat in ons land. Alles wat namens dit verdlen nic.
die Parlement in Suid-Afrika Die ecrstc aspek is dat die gedocn word, word gedoen in blankes in ons land 'n
langdu-naam van Sy Majesteit die rigc, bittere en kwaai stryd teen
Koning. mckaar gaan voer oor die
so-Konstilu
sio
nel<
•
Vors
Terloops wil ek net meld dat die konlng van Suld-Atrika 'n konstitusionele monarg is, en derhalwe veronderstel is om tc handel op advies van sy mini-sters - meer bepaald op
ad-vies van sy eerstc minister. In die praktyk sou dit betekcn dat die koning se verteenwoor-diger in S.A. - die Goewerneur-generaal - veronderstel i.9 om
te handel op advies van die
Eerste Minister van die Unie.
Tog gebeur dit nie altyd nie.
In 1939 bet wylc genl. Hertzog,
tocndertyd Eerste Minister, die Gocwcrneur-gcncraal, wylc sir
Patrick Duncan, vcrsoek om die
Parlement te ontbind - net die
koning of sy verteenwoordiger kan dit docn - sodat 'n
ver-kicsing gehou word oor die
kwcssie van dcelname aan die oorlog. Sir Duncan bet ge-wcicr. Ek wcet nie op wic sc advics by eindclik gehandel bet
nic, maar in Ieder geval bet by wylc genl. Smuts versock om 'n rcgering saam te stcl - wat toe die oorlog dcurgcslcn hct. Dit moet dcrhalwe nic gedink word dat die Koning se rol in die bestuurlikc sake van
Suid-Afrika gering is nie. Nogtans Is daar mensc wat in die opcn-baar verklaar dat Suid-Afrika deur 'n republiek te word nie vryer sal word as wat by tans 's nie. Dit is nie heeltemal
waar nie. Deur 'n republiek tc
word sal Suid-Afrlka republi-keinsc vryheid kry in teenstel-ling met die Britse vryheid wat hy vandag bet. En vir die
Afri-kaner bcteken rcpublikeinse vryhcid ongetwyfeld groter
vry-heid as Britse vryhcid.
(Vervolg van voorg.
kol.)
deel van die wereld
sowel
sim-patie
vir die moedige
vryheid-stryd as
hoop
op 'n
klaar-blyklike oplossing van die
vraagstuk
gebring het.
Wan-neer
die
volke van
die
wereld later moet
uitvind dat
die
staat
Israel
verre van die
Joodse
vraagstuk op te los
dit
vcel eerder vererger, sal
die
stryd
maar
net opnuut
ontbrand.
gcnaamdc rcgte van die
nie-blankcs. Witman gaan vir Wit-man aan die keel gryp oor die kwessic van die Kleurlinge se stemrcg. Die tocskoucrs van hierdic wedstryd gaan al die nie-blankes wees. Die banierc waarondcr die wedstryd gevoer gaan word, is dcur die teen-standers vir mckaar verskaf. Die een banier, wat die rege-ringspartye vir die Opposisic-partye gcgee bet, lui: Vir die nic-blankes! En die ander ba-~ier wat die opposis'epartyc vir die regeringspartye gcgce het, lui: Teen die nie-blanke.s!
En die nie-blanke toeskoucrs gaan vanselfsprckend skrce vir die kant op wie se banter gc-slrryf staan: Vir die nic-blankcs. En dit is maar net menslik dat hierdie kant so sal optree dat by applous van die pawiljocn sal ultlok. Dit bcteken dat die Klcurlingwetsontwcrp 'n dlep-gaande verdcling tusscn
\Vit-man en Witman bcwerkstellig en terselfdertyd 'n veelseggendc bondgcnootskap smee tussen ecn dccl van die blanke bevol-king - terloops 'n baie groot dcel - en die nie-blankc be· volking van die land. En bier-die bondgenootskap sal opcreer teen die ander deel van die blnnkc bevolking.
Die Regeringspers
se
Klag
Dit is nic net ek wat hicrdie gcvaar raaksien nie. 0, nee. Die Burger, lyforgaan van die rcgcring, hct dit ook raakge-sicn. In 'n klaagartikcl, deur die blad se polltieke korrcspon-dcnt, word gcwys op die same-'lpanning tusscn die nie-blankes en die opposisiepartye sc pers, in sovcrrc laasgenocmdc publi-slteit gee aan cersgcnoemde sc protesbcwcgings. Die blad is bevrees dat die protcsbcwegings van die nic-blankes <wat min-z;tcns stilswyend gcsteun word
dcur 'n groot dec! van die blanke bcvolking) hand-uit kan ruk. Ja, ek vrees dit ook.
Maar die regerlng hct opset-lik die hcle kwessie van die polit'ckc regte van nie-blankcs in die pa.rtypolitiek geslecp. En dit sal bulle nou niks help om
Die tweedc aspek wat ek wil
noem is eintlik 'n neweproduk van die eerstc. As gevolg van die stryd waarin die
Klcurling-wctsontwerp ontvang is en bes
moontlik gcbore sal word, het
dit reeds tot 'n sekerc mate en sal dit ongetwyfeld in die
toe-koms tot 'n mecrdere mate, die cenwording van aile nie-blankes
bcvorder. Nie-blanke ccnheid is 'n ou idcaal wat nlc-blanke voormannc nog altyd oor ge-droom hct, maar nog nooit kon
bcwerkstellig nie. Dit lyk
as-of die regcring se optrede nou
hicrdie nic-blanke idcaal gaan
verwesenlik. Volgens berigte
in die pers bet die African
Peoples Congress sowel as or-ganisasics wat die Aslatc-bevol-kin,g van die Unie
vcrteenwoor-dig, bulle gcwig onvoorwaardc-lik ingegool by die Kleurlinge in
hul stryd teen ,onderdrukking."
Die tocscgging van steun bet nie net by woorde gcbly nie; en
daar i.9 glo reeds 'n soort ska-kelkomitec tussen Naturelle,
In-diers en Kleurlinge in die !ewe geroep deur hul onderskcle
hooforganlsasies. Die proses
wat tans aan die gang is, Is versprcidc plaasllke skakellng tussen plaaslike en onderge-skiktc organisasics van die drie rasscgrocpe. Die verwagting van die nie-blankes se
voor-mannc is dat die hitte van die
stryd wat voorl~ volkome
nie-blankc eenheid sal smee.
V
oornwlige
.
,K.o
mmunist
e''
'n Verderc verontrustende feit is dat die persone wat be-slg Is om uit te stoot na die spits van die nic-blankc ccn-heidsbeweging meestal alma! voormalige .,kommuniste" Is. Hierdie mcnse wen nou nuwe invlocd by die nie-blankes on-der dekking van 'n stryd wat hoofsaaklik in die pa.rlement tusscn regcring en opposisle gc-vocr sal word. En die rcgering kan nie die stryd belet waar-deur voormalige .,kommuniste" na nuwe lclersposisies onder die nie-blankes klim nic, want
dan moet hy ook die opposlsie bclet. En die regering kan tog nle sy wcdcrhelf belet nle.
Blanke verdeeldheld, nie-blanke ecnhcid, en 'n
bondge-nootskap tussen een deel van die blankes en die hclc
nie-blankedom - dit is sommige gevolgc van die
Kleurlingwets-ontwerp.
(\•ervolg op bladsy 3 kolom 2)
r
WaardE
A~
In
'u
heidsorgan
die
hegin~ewensbeho
e
word. Dit I
derskla
s
w4kla
s
gt>plaa
ke
bedryf
was
nog ui
EltON VRY\~ Vera! in Arg sionale ekononi in die hande landse belang1 ekonomicse vrjland van gro
telefoonstelsel, binnelandse ha die uitbuiting buitelandse wat dividende van 'n bewee~ kon uitbctaal gentynsc beleg
Die mag val taal bet die Ia
bv. die willekE
van treintarie\
maar cen be)( wat 'n hcle Is
kan ontwrig. Dit word bew
talisticse belar1
bcdrae uit die
gcput bet as ontvangers va !ewer. IIELE 01\11\IE Omler hierdh moes iemand k kecr teweeg te die opheffing ' dio uitwerping kupltalisto en < 'n &terlt naslo behels. Dit RllE ,·crrlg. t•ERON SE Die vcrvocrw wens, treinc is Die mag van
landse kapitalls en die dcur vir
'n sterk staat Is gewcldige naslo volkswelsyn he likheid ontvang gcesdriftige a~ die welbckcnde Matia Eva Dua~
die reuse-organ~
Vryhei«
Brant
Heide
Heidelberg CK jubafccs gehou Februarie op die kommandant, msoos laas jaar.
Die verrigting~
Skriflcsing en g
Uys, waarna ges
Is. Die vryheid~ steek <leur lcdc mando ~>n die Bo
mnr. Uys die ge~
L. Swart, versoel
sy stukkie bout
gooi, bet ellrec1
voorbecld gevol
offerkissic bet
£3 3s. 3d. opgclc Nadat afgeslul
van die Stem,
mnr. C. Gildenhu
bet alma! verda~
woning waar ko
nye bcdien is en
Iige aand is saa
Die Vryhcidsvut b~r~ brand nog!
SLADSY
VDm
DIE O.B. WOENSDAG, 7 MAART 1951
I'~
n:a
OQT•881'FJ.8Jal&D.S &DVJ:amao.: Balalil04lclell.ke IUlluWIJ'ewblp:(VeriOWIDJ', huwelllt, l'tbOorte, llterfce~. In memoriam, l'•lukwenan>'
tD.t.) ld. per woord; mlntmum 2/8 psr plulnc. Vooruttbetaalbaar'. VIr htrballnp 25 pat. &tala&.
llaedelaaclverteutee:
Eerete p!Uing, 2d. per woord. VIr herhallllsa 211 pat. ate~. Iatek•~cl op ,Ole O.U." (ftl'lk7tl w~>: 12/8 per Ja.ar of 8/3 per ' maande. Vooruttbetaalba.ar. Stuur advertenaleceld, be,wteUin&a, an lnteltenctld II& VOOBSLAO (E0ll8.) B.Pil., .P011bu Hll, lllaapataL
HUWELIKE
VA.N DER Sl\UT.-George en Betsle (Bteenkamp), Outjo, ma.a.k bekend dat bulle op 23 Februarie 1.1. In die hu-wellk C"ttree bet. Mnr. van der Smlt Ia noc een van die O.B.'a wat vae-ataan en koershou in B.,V.A.
7/3/18. IN 1\IEl\:IORIMI PIDNSLOO. - In broerheld dink ona teruc - n 1 Maart 194::>, toe van
OM wegceneem Is, ona dlerbare moe-der Maehteld Qertrulda. Die Jere mel verby maar vul ole hlerdle
leem-te Ill 011.1 harte nie. Ben ell Esther. 7/3/1 WIE KAN HELP'? Vrlende ek Is 'n Afrikaner wat bale belangstel In besigheld. Wll bale craa&: vorentoe in die !ewe. Ek kort net dle geld om • n sukaes te maak van my ondernemlng. Ek bet .£200 of £300 drlngend nodig. Wle
kaon my help? 20 vrlende wat my
byvoorbeeld elk £111 kan leen vir ~
Jaar ot Ianger sal II% rente ja.a.rlikl beta&!. As sekuritelt alegs uitkerlnga lewenapolts £1110 nou 8 jaar oud. Hele lewenspolta £6:10 nou :; jaar oud. Eerllkbeld as waarbors. Qebruik nie
l~rk drank. Kac getulgskritte kry van persone asook van 'n bankbe· atuurder dat ek eerllk 11. Kom vrlen· de help my aeaebllet, u wat dlt kan doen. Ek bet u bulp so drlngend nodlg. Bkryt asaebllet aan : -,Korporaal", Posbua 1411, Kaapatad.
7/3/1 DIS LATER AS WAT ONS l)INK. Bevel" Kornmunlame, Gee die nMu· rei die Bybtl. Wll u grug 'n by· dracgte akenll: om dit moontl:ll: te maak dat die Bybel In sy ele taal aan dle nature! aegee kan word en ook leesboeke ~;oedgekeur deur die Kerk en die Staat.
VIr beaonderbede skryC aao : -Kamer No. 3, Kloothuls, Knyana.. 7/3/1 PLANllo"E
o:u
GELD TE l\IAAKMaak bale celd tuls ISOnder kapltaal.
Ona sal u wya hoe. Qefrankeerde koe-vert sal cratla lnllgtlnc verstrell:. l'osbna 10, - O.B., Robinson,
Trans-vaal. 7/3/T.K.
GEWEERS TE KOOP 1. Lee-Met ford (B.M.L. R.) met tell· Ilk nuwe loop deur deakundlge gepak en vooralen van bykomstlce ~tjtea
Visier. Eeraleklaa toeatand. Volkome akkuraat. -
.u:s.
2. Duttse Malll!er, .22 kallber. Eer-ateklae In aile opslgte Welnig gebrulk. Pragatuk. Ook voorsien van bykom-atlge gaatjleavlaler vir akytsklel - £30. 8. Zldl (:1.0 m.m.) Oorsprooklike Dultae maak met magasyn vtr 5 pa· trooe. Eerateklaa jaggeweertJie. Vin· nig en akkuraat - i30, en 800 patro-ne teen L2 per 100.
Boataande geweers Is beAe goed ver-aorc en opgepu. Alma! gellsenaleer. Doen dadellk aansoek by: J. A. Smith, Yymer, Georce.
TE KOOP
1 Krlnk-bokwa, 15 vt., vier vere, voor· en a.gterremme - £20. 1 Drlevoor-ploeg, nuwe akare - £25.
1 Tweevoor-ploeg, nuwe skare - £111. 1 Eenvoor Vletor-Tuloploeg - U of
£60 die lot.-Skl')'f Oerneke, Bl&-aleldam, l'etnnburr, O.V.S.
28/2/2B Voortrel<kerltlapak (No. 4.) geaklk vir feeageleenthede. Pu peraoon van
:S voet 9 dm., £10 of redellke aanbod. ilkryf a.a.o - ,werklooa", Poabna l411, Kaapstacl. T.K. Dllltae Mertn<>-rammetJiea uJn·erkoop. Plaaa besteliinp vir November-atle-werlnga om teleuretelllng te voorkom. Qeteel van opre~;geteelde Elaeoburs· vadera. C. clu Tolt, Maianltaale.
31/1/7B RADIO
WUW EN LOU\V, die Beroemde Radlo·logenleun, Stulewec, PAROW, verkoop en berate! Radio'• eo Elektrleae Toeatelle. Gereclatreerde Elektrlaltelta·
l&Jl.Demen. Voon 9-84.311 GRYSBARE
ORYSHARE berate!, aklltero ver-;yyder, barecroel bevorder, jonr;voor-ltoma veraeker, dit waarborc ORYS-IIA.ARWO!'iDEB, die Jongate kuns-mati.&e wereldwonder haar- en kopvel voedtogamlddel u, akadeloot, kleuratot-orry, 5/· per bottel seld met beatelhns. Boe"'cenuemlddela, P001bua un, lobanneeburc. C/1/D/49 Antlgl')'a heretel IT)'SbAre en baard tot natuurllke kleur. Geen kleuratof. Verwyder aklltera, laal hare croel, ens. Gewaarbors ot geld terus. :S/6 Per bottel, poevry. Kootant met heateliiog. Ole Boerevroo, Poebua 75119,
Johannes-borg. EH/8/110
1\-IEDISYNE
Venvyder die wortel van u kwaa.• •t elekte en berate! u recmatlgt 'rfenia QEBONDHEID, ona beaklk oor lie mlddela eo behandel aile alektee.
•kryt, lnllctlos graus.-~~ceneea·
nlddel5, l'OOibU t%7%, Joha.nn .. bnrc. A./l/t/4P BEHANDELINO GRATIS. - ODI ta daar so oortulg van dat one • n egte Suld·A!rlkaoote geneesmiddel vir Ru-matlek, Lendepyn, HeupJIC en verwante kwale ontdek bet, dat ooa • n gratis proetmouter aan enlge lyer eal stuur. - Stuur 1/11 vtr poeceld, eM., aan: ANDREWS BE PYNPLEISTERS, Pos· bus 77:5, Pretoria. 6/12/:S
Jln.l~~etule II ftltda van hulle ~
bevry. Talle vlod daaglika b-t. IVaarom sal u Ianger ly. Bkryf dadelik., raadpleeg Die Boerevrou, BWI 7559, Johanneaburg. (Nr. 8) 1/9/4.9
MEUBELS
~IEl'BELS.- Beter meubela teen ollllll:er pryee Babawaeotllea, atoot-karretJiea, drlewlele, lllloleums, tapyte,
~na., ook altyd In voorraad. Geeo Katalogue. Meld w&aorln u belangstel -VISSEJl..)IEUBELS, Langatraat 1711,
Kaapatad. ll/12/11
~~~~.r~~~~~4r~~~~~4r~~~~~4r~~~~~~r~'~
Teken
1n
•
op
DIE 0.8.!
Suid-Afrika is vandag 'n Koninkryk onder 'n Britse koning: DIE O.B. veg vir 'n Republiek onder 'n Afrikaanse President. DIE O.B.
e
Verwerp die Pnrtystelsel wat die volk verdeel en veg vir die Partylose Eenheldstaat.e
Verwerp verteenwoordiging deur handlana-ers van politieke partye en veg vir regering dcur vrye volksverteenwoordigen. en deskundige beroepsverteenwoordigers.e
Verwerp die Kapitalisme en veg vir 'n Afrikaner-volks-ekonomie.e
Verwerp die polltleke, maatskaplike en ekonomiese integrasie van die nle-blanke en vcg vir territoriale apartheid. DIE O.B. wll 'n vrye, eensgcsinde, en welvarcnde S.A. bou. DIE O.B. se ideaal Is ook u ldcaal. Help om dit te verwescnllk.~
I ntekenvorm
Neem asseblief my naam op as intekenaar
op
,,Die
O
.
B."
tot ek
uin kenni3 stel om toesending
te
staak.
Bier
by ingesluit
vind
u
die
bedrag van
... ..
... ..
uir
die eerste
... ... .
maande.
N.A.AM
...
...
..
<Naam en Adres in Blokletters>
POBADREB ... .
B
andtekening.
Intekengeld:
12/6 per
jaar of
6/S
per
halfjaar.
Voes a.ssebllef Kommiasle by plattelandae tjek&
Ander Se Menings
MOET EERS BOETE DOEN
SE
BRIT
,
Voordat
ons verder gaan op die pad na. die derde
wereldoorlog pas
dit
ons om ons eie
saak
baie noukeurig na.
te
gaan en ons eie gewetes
baie
decglik te ondcrsoek ten
einde vas te
ste
l
of ons
saa
k
inderdaad werd is om voor te
veg
en
ons hande skoon
genoeg
om dit te ondersteun,"
skryf
John Beckett in die
Peoples Post nadat
hydie stelling
neergele
bet dat
'n mens
die
kwaa.<l aileen met deug ka.n bcvcg en dat
geweld volgens Christelike maa.tstaf
a
il
een
as
'
n laa:
ste
toe-vlug geneem kan word maar dan ook alleen wanncer die
swaar
d
opgeneem word deur mense wat oortuig is van
hul
eie regverdigheid.
nadat aile twyfel uit die weg gcruim was dat die oorlog ge-wcn Is. Verhorc, tcrcgstcllings, georganiscerde moorde, rowery en buitery is alles gcplccg op 'n wecrlose vyand na die oorwin-ning. Hoc vcr hct ons nie af-gedwaal van ons aanspraak dat ons 'n deugsame en sporticwc volk is nie!
BESOEDELDE
BESKERM-HERE In die dcrtig jaar wat ek
dcel-genecm hct aan die opcnbare !ewe kan ek my nie herinner dat ek ooit aan die kant van die meerderheidsopinic ge-staan het nic. Toe ek die ccrste maal die politick betrec hct, was dit as 'n teruggekeerdc soldaat wat beswaar gemaak hct teen die ,.diewekombuis van Versail-les." .Met stem en pen bet ek voorspel dat bierdie bose ver-drag 'n tweede weretdoorlog
binne twintig jaar HOU veroor-saak. Ek het my baic ongewild gemank, en ongelukkig was ek reg. Sedert 1984 bet ek my ver-eenselwig met diegene wat
ann-getoon bet dat DuUsland ons
natuurlike bolwerk teen die ge-vaar
'
'an
Asiatiese kommunisme is en dat elke poging aungewend behoort te word om sy wettigt> griewe uit die Wt>g te ruim en hierdeur of 'n 'rit>nd van Adolf Hitler te maa]{ of sy greep op die Duitse volk dermate te ver-swak dat enige bedreiging uitgc-skakel sou word. Geen sodanigc poging is aangcwend nie en die tweedc wereldoorlog is aange-knoop vir die voorgewende oog-mcrk om Pole te bevry en Duitsland tc demilitariseer.!\.'IE JUIS BETER NIE Dicgene wat soos ek gedink het, is in die tronk gesmyt son-der aanklag of verhoor ooreen-komstig die beste kommunisticse gcwoontes, wat aandui dat die
here Churchill, Morrison en Kie., wat dit so genict het om hul tccnstanders dcur middel van gcheimc bevele In tronke tc :stop, nle juis 'n bale groot sede-like voorsprong het op die kom-munistc wat hulle nou wil beveg nic.
Die toestand vandag rig 'n duidelikc uitdaging aan die ecr-likheld van daardic politic! wat ons in 1939 in die oorlog gesleep het. Pole, ver.keur met ons
t()('-st('mming en medewerking, lewe onder
'n
tirannie veel erger as wat die Nazi's kon ingevoer bet en verre van Duitsland te demi-litariseer, stop ons nou wapenH in die Duitsers se hande en vrn bulle om geret>d te wees om weer te veg.Na die eerste wereldoorlog het ons skcrp beswaar gemaak teen die barbaarse wyse waarop die Franse die wcerlosc liggaam van die neergevcldc vyand gcskop hct, maar ons scdclikheid hct dcrtig jaar later so gedaal dat ons gedrag vee! erger was as cnigicts wat die Franse in 1918
gcdoen het.
,Ongelukkig vir ons aan-spraak om tans soos sir Galahad teen die kwaad tc veg, maak hierdie oncrkende en onbclydc misdade en vergrype ons ver-ldaarde dcug ietwat yl en die gewone volke van die wercld kan sekerllk met heelwat agtcr-dog kyk na die besoedcldc wa-penrusting van hul aanstaande beskermcrs.
.,Die mensheid staan voor die NOG GEEN APOLOGIE grootste bcproewing van ay
be-staan. Kommunisme is die lis-,.Sclfs nou hct ons nog nic tigste vyand waarteenoor die be-daardie apologie aangeteken en skawing en Christendom te boete gedoen wat nodig is voor- staan gckom het. Elke hcrbewa-dat ons met skoon hande kan pening wat aangepak word, vcg nie. Afgcsicn van die kwcs- moet vergcscl gaan van 'n krag-sie van vcrskonlng en vcrgoc- tige poging aan die kant van die ding aan die ctlike duiscndc gemccnskap en enkeling om hul-mense wat jarc van gevangcnis- self waardig te maak om vir 'n opsluiting ondergaan het deur in regvcrdlge saak te vcg, en ek
1940 te so wat hul vervolgers en wil afsluit dcur te
sc
dat indien tronkbcwaarders vandagse,
het hierdlc poging sukseavol is, sal ons die blocd en misdaad aan die moontlikheid om geweld te ons handc en op ons gewcte gebruik grootliks verminder van 'n vcrwocste Europa. wces, want deug sal dan soos 'n Honderdduisend vrouc en kin- ligbaken uittoring om so bale ders is gcnadeloos deur bomme van ons huidige vyandc aan te om die !ewe gebring in die trek dat dit makllk alleen kan vreedsame stad Dresden lank 1triomfeer."
Agteruitgang Van
Volksedes
f
I
Soos Ons Lesersj
Dit Sien
:Unr. J. Stemmet, Knysna, skryf: Ek stem saam met mcv. Theron van Koffiefontcin dat Amajuba ook 'n dag van dank-baarhcid is. In die Ou Testa-ment word geskryf dat die Is-raelietc sckcrc verpligtingc ge-had hct om na te kom by hul feesdae. Net so het ons ook vandag ons feesdae, bv. Gclofte-dag. Hoc hou ons dit vandag? Dit is in bale opsigtc nic meer 'n dag afgcsonderd vir God uit dankbaarheid nie, maar bloot 'n vakansiedag. Maar sal dit nie beter wces as ons Amajubadag neem as 'n dag van vcrootmoe-diging voor G<>d nie? As gevolg van sonde was die Isracliete verdruk dcur die heldcne. Is ons ook nie vandag besig om die godsdlens en tradlsies van ons vaderc te vertrap nic? \Vord daar nog huisgodsdicns in ons Afrlkaanse huise gehou? Word daar nog op Sondac bymekaar gekom om G<>d tc dnnk vir die week wat verby is, vir hulp en secningc?
Ons hef vandag die slagspreuk so baie aan: Vryheid! Vryheid! Ons wil vry wccs, maar waar-van? Moet ons nle God bid vir vryheid van sondcbande soos dronkenskap, onscdclikheid en wat dies mecr sy? Het ons jong dogters en jong mans nog die skaamte en eerbicd teenoor mckaar? Dink vera! aan die klcrcdrag van die modernc da-mes van ons volk. Ek is nic 'n ou man of 'n getroude man nlc; ek is 'n jong man van 28 jaar oud. Is die huwelik.slewc nog vandag iets helllgs by ons volk?
Dink aan die velc
egskciding-1
k . Gee die nature! sake wat daagliks in ons geregs- ~frc~ b 7ees.
howe voorkom. Is ons Jciers van c Y e · vandag nog alma! mensc wat
G<>d ecr en dicn or is baie van
Versprei Die O.B.
hullc mcer vir eiebdang as virdie belnng van G<>d, vir sy land en volk? Ek wcicr om vandag tc glo aan 'n Icier . dit maak nic saak wie hy is nic - as hy nie 'n man is wat God eer en dicn nie.
Tydens die Kerklike Kongrcs insakc Sosiale Euwcls het die volgcnde punte aan die lig ge-kom: Volgens prof. C. M. van den Heever hct afkeurenswaar-dlgc sensasie-lecstof die Afri-Afrikaanse boekcmark verowcr. Seks hct die plek van godsdiens In ons lctterkunde vcrower.
In Transvaal alleen word maandeliks cen-cn-'n-half mil-joen boeke versprei waarvan dr. Frank Laubach van Amerika die volgcnde uitlating gemaak hct: ,.Dit is vir nicmand goed nic. As 'n Amerlkancr skaam ek my oor sulkc leesstof afkomstig uit my
,Korporaal," Suidwe!itelike Di 'l-trikte, skryf:
Ek is 'n jong Afrikaner. Hier waar ek bly, is glo nie baie wat die O.B.-blad kry nie. Ek hct darem 'n paar personc a! gena-dcr om in te tekcn. Die toc-sprake van die K.G. het ek deur die pos aan vriende en persone wat nie die O.B. kry nie, gc-stuur. Kom vricnde, maak u ook so; bestel 'n dosyn of mecr en dcel uit onder die mense so-dat hul oe kan oopgaan vir die Waarheid.
Vcrder, mcncer, is ek maar ccn wat ook moet spartcl om vooruit tc gaan en finanslecl is ek nie so goed daaraan toe nie, maar waar mnr. Stander £10 aanbied as u nog 1,000 kry (ek mcen elk gee dan £10) sal ek £1 stuur so gou moontlik. Ek land.
Dr. D. Wcrtham, direktcur vra dan nog dicselfde te doen. 10,000 lcsers om van 'n kliniek in New York, stcl
dit onomwondc dat die hcden-daagse ,Comics" en aanver-wante lccsstof net korrcspon-dcnsiekursussc in misdaad Is.
Behalwe Kanada en Australic
Leiers Moet Nie
Huiwer
is Suid-Afrika die enigstc land :\I J Tl e en J vnn der wat die soort lecsstof toelaat <en • ev.;_1 ' 1Kr01"
1. f t ·. kryf• · d' d d' t' lk) •• erwe, o 1e on Nn, s . ons IS IC go s 1~ns •ge vo · Ons hoor so baie van die na-. Ons praat so. bale oor kommu- turelle- of kleurprobleem. 'n msme onder die natu~ellc, maar
I
Sckerc huisgesin wat glo dat jy wat docn ons om dit teen te . id I , d liks moct uitleef werk? Die beste wapen daar- JOU ea c aag •teen is die By bel.
Laat
ons slag- <vervolg op bladsy 15 kolom 1)Kleur
WE
vo
In
'n
rellebe,·o
vnn
Stelle
to
ckomsti
elke hlan
Dieb
Bcnewens uit vrecmde g stc nnder \\ volking kan van gcboortes laasgenoemde hede bestaan gegewens nie, beskikbaar is, 'n 1\tonsterstu heidscntrum b bv. 'n verblu!f stcr!tesyfer v 115.6 in 1945. van enige m inligting, reg strceks, moet cnigc vorderin van geboorte-dc onder Nat T.o.v. die gegewcns word in agten
die Wit waarskynlik van onaklmr gegewens inh die tekortko vcrband soos Die trcknrb saak 'n gcdur· mensegetallc; vind pla.as vol nie volgens w die tckortkomi neutrallscer sterftes van van die Witwa ( vervolg van bjhet 'n bediend~
nie tcvrede ko 'n swart vel het die huisv aangcwcnd om sef dat 'n Alw bedoel het en hct die besef dring dat 'n wces op jou Sy hct dan o ontwikkcl vir hulsclf wou w trots was op nooi nan 'n v hoort. By die kindjic hct sy vir die Boere sy die verbasi se gesig sien, stan dig en se: mensc wil h moct ons help doen wat ons sal cendag bly later ook we witmense nie brandwag beh
Dit wil lyk die O.B. sc hcids- en pllg strek sovcr as stcdc en groot grootste dee! volking op die dorpics onbcke volk.sbeweging vrede stcl met ligting van pc voel om die hou en die ja stclling uitspr gcen redding van so 'n nard ons altyd vert die goeie dac publieke gchad Moontlik is rig omdat hu en swak opko Here J csu.s he standing eers verskyn v66r c sa kon vcrecr ' woordigheld. wil Jaat tr:omf wag?
EN
I uit die weg die oorlog ge-, teregstellingsge-,
oorde, rowery s gepleeg op 'n a die
oorwin-et ons nie
af-aanspraak dat en sportiewe BESKERM-E ereldoorlog het ~r gemaak teen
yse waarop die se liggaam van vyand geskop edelikbeid het so gedaal dat erger was as Franse in 1918
wir ons
aan-~
os
sir Galahad te veg, maak e en onbelyde rrype onsver-lwat yl en die
~
n
die wereld heclwatagter-esoedelde wa-ul aanstaande
staan voor die 'ng van sy
be-sme is die
lis-rteenoor die be-pristendom te
Elke
herbewa-rngepak word,
!Ln van 'n
krag-ie kant van dkrag-ie
.1keling om hul-baak om vir 'n
te veg, en ek
~ se dat indien ksesvol is, sal om geweld te s verminder al dan soos 'n
lg om so baie vyande aan te lik aileen kan
.
Lesersj
1
en
e die nature!Die 0.8.
westelikeDis-~
frikaner. Hier o nie baie wat nie. Ek het rsone algena-en. Die toe-G. bet ek deur de en persone
kry nie,
ge-bnde, maak u dosyn of meer die mense
so-_pgaan vir die
[ is ek maar t spartel om finansieel is laraan toe nie, Stander £10 1,000 kry (ek __ £10) sal ek ~oontlik. Ek 000 lcsers om
et Nie
.
n
J.van
der ~ontein, skryf:fe van die na-•probleem. 'n
at glo dat jy
moet ultleef, y 5 kolom 1)
DIE O.B
.
WOENSDAG, 7 MAART 195
1
BLADSYVYF
Kleur
en
die Toekoms (I)
WETENS
K
APLIKE BEREKEN
VO
LKSGR
OEI VAN RASSE
In 'n referaat oor die demog
r
afiese en be
ro
epsaspekte van die Natu
·
rellebevolking van die Unie het prof
.
dr.
J,
L.
Sa
di
e van
d
ie Universiteit
van Stellenbosch op die jaarkongres van Sabra ges
k
atte syfers verstrek oor
toekomstige bevolkingsyfers van blank en n
i
e
-
b
l
ank
il}Suid
-
Afrika wat deur
elke hlanke met oorpeinsing gelees moet wor
d
.
Die hoofpunte van sy
l
esing word in meegaande artikel weergegee
.
Benewens netto immigrasie in aanmerking geneem word-; eerste lewensjaar. Die lewens-uit vreemde gebiede, is die enig- die registrasie van geboortes tabelle impliseer 'n kindersterf-ste ander wyse waarop 'n be- (waarop die kinderkindersterf-sterftesyfer tesyfer- aantal kindersterf-sterfgevalle by volking kan groei 'n oormaat gebaseer moet word) soos ook kinders onder 1 jaar per 11000
van geboortes oor sterftes. Oor waarskynlik van die sterftes geboortes - van 314 vir seuns laasgenoemde twee aangeleent- self, is onvolledig. 'n Slueeu- en 285 vir dogters of 'n
gcmid-hede bestaan daar haas geen ende voorbeeld hiervan is die delde van 300. Die waarskyn
-gegewens nie, en die wat wei statistieke van Randfontein likheid dat 'n naturellekind sy beskikbaar is, is onbetroubaar. waar daar in 1947 16 geboortes eerste verjaardag sal bereik is
'n Monsterstudie in die gesond- en 41 sterftes van kinders onder slegs .74. Hierdie koerse is so heidsentrum by Polela openbaar 1 jaar sou gewees bet. Dit gee hoog dat dit foutief skyn te bv. 'n verbluffende daling in die 'n kindersterftesyfer van 2,600 wces. Hoewel die moontlikheid sterftesyfer van 38.3 in 1942 na per 1,000!! Daarbencwcns sal van oorskatting erken moet 15.6 in 1945. Ons sal ons egter 'n gewone of rowwe sterftesyfer, word, meen die ondersoekcr tog van enige moontlike statistiese wat op die totale aantal sterf- dat dit nie buitekant die gren-inligting, regstreeks en onreg- tes en inwoncrs gebascer is, 'n se van waarskynlikheid val nie. streeks, moet bedien indien ons vcrwronge beeld van gesond- In 'n Europese land soos Roe
-enige vordering in die navorsing heidstoestande
gee
aangesien menie, bv. was die kindersterf-van geboorte- en sterftetoestan- die lceftyds- en geslagsindeling tesyfer in 1947 byna 200; in de onder Naturelle wil maak. van bogenoemde stede abnor- Chile was dit nog 262geduren-STERFTE
T.o.v. sterftes beskilt ons oor die gegewens wat ingesamel word in agt groot S.A. stede en die Witwatersrand, wat
waarskynlik 'n klciner mate van onaklmraatheid as ander gegewens inhou. Nogtans Is die tekortkominge in hierdie verband soos
volg:-Die trekarbeidstelsel veroor-saak 'n gedurige wisscling van mensegetalle; die registrasie vind plaas volgens sterfplek, en nie volgens woonplek nie-hier-die tekortkoming word deels ge-neutraliseer deurdat o.a. die sterftes van die grootste dee1
van die Witwatersrandse gebied (vervolg van bladsy 4 kolom 5) het 'n bediende gehad wat maar nie tevrede kon raak omdat sy 'n swart vel het nie. Taktvol het die huisvrou aile middels aangewend om haar tc laat be-sef dat 'n Alwyse God dit goed bedoel het en langsamerhand het die besef tot haar deurge-dring dat 'n mens trots kan wees op jou eie ras en kleur. Sy het dan ook soveel agting
ontwikkel vir Afrikaners wat hulself wou wees dat sY later trots was op die felt dat haar nooi aan 'n volksbeweging be-hoort. By die geboorte van 'n kindjie hct sy 9/- kom aanbied vir die Boerejeug-fonds. Toe sy die verbasing op die huisvrou se gesig s'ien, was sy net op-standig en se: ,As ons bruin mense wil he die witmense moet ons help, moet ons ook doen wat ons kan, en my kind sal eendag bly wees." Sy wou later ook weet waarom aile witmense nie aan die Ossewa-brandwag behoort nie.
maal is. Die aangewese weg de 1934 - hoewel dit daarna is die opstel van lewenstabelle, sterk gedaal het - terwyl die soms ook ster~tetabelle genoem, syfer van Malta in die resente waarby genoemde faktore in ag verlcde selfs die van Suid-Afri-geneem word. ka oortref bet.
Met behulp van statistieke 'in-sake geboortes, sterftes en leef-tydsindelings van die grootste dee! van die Witwatersrand, na inagneming van die probleme hierbo genoem en uitskakeling van gegewcns wat onsinnige re-sultate !ewer, deur middel van vergelykings en herbaalde eks-perimente, en op grond selfs van intui:tiewe aanvoeling, het die skrywer lewenstabelle vir Naturellemans en vroue opge-stel, waarby erkende aktuariele metodes gebruik is.
RESULT ATE
KEERPUNT
Wanneer die Naturellekind eers die dodelike siektes van die eerste twee jaar vrygespring of oorlewe het, word die voor-uitsigte vir 'n verdere voortset-ting van die !ewe redelik gun-stig. Vanaf die vyfde
leeftyds-jaar is die waarskynlike lewens-duur van die gemiddelde
natu-re! dieselfde as die van die kleurllng. By ouderdom 80 'is die verwagte lewensduur van eersgcnocmde selfs hoer
as
die oorecnstemmende blanke syfer. Enersdeels behels hierdie ver-skil 'n foutiewe skatting deurNaturelle van hul ouderdomme.
Maar andersdeels is mens
ge-neig om te dink dat dit in 'n mate mag ooreenstem met die werklikheid 'insoverre die Na-turelle vir 'n groot gedeelte nog !ewe in ooreenstemming met die beginsel van ,survival of the fittest", en dat die vcrswakking van die weefsels, wat met se-niele aftakeling gepaard gaan, nie so spoedig sy slagoffers onder hierdie oorblywende sterkstes cis as by blankcs nie.
SIEKTES
Uit die ontleding in die
voor-afgaande afdeling blyk dit dui-delik dat dit geen toeval is dat aangebore misvorming, diarree en enteritis, bronchitis en long-ontsteking en sifilis 44 persent van die totale aantal sterfge-valle geeis bet nie. Hierdie siektes vind vera! hul slagoffers onder pasgebore en jong kin-ders, en scos ons tevore gesien bet, is dit vera! laasgenoemde
wat verantwoordelik is vir die
hoe sterftekoers onder Natu-relle.
.Afrikaners Neem
Toe Op Skoo
l
Die getalsterkte van Afri-kaans.sprekende Ieerlinge 'in Transvaalse staatskole het in
die afgelope paar jaar aan
sien-lik toegeneem terwyl die van
die Engelssprekendes 'n veel ge-ringer toename toon. Wat die
provinsle as geheel betref, het die Afrikaanse Ieerlinge van 126,282 (68.86 persent) in 1947
tot 138,321 (68.9 persent) in 1949 toegeneem teenoor 'n toename van Engelssprekende leerfinge van 54,897 (29.45 persent) in
1947 t{)t 57,209 (28.5 persent) in 1949. In albei jare was daar
4,050 tweetaliges.
Wat die platteland betref, bet
die getalle van die Engels-sprekendes agteruitgegaan, ter-wyl daar 'n geringe styging van Afrikaanssprekende leerlinge was. Die syfers is onderskei-delik 70,667 en 71,178 in die ge-val van Afrikaans- en 6,646 en 6,587 in die geval van Engels-sprekendes.
In 1947 was daar 40,601
Afri-kaanssprekende leerlinge in
Randse staatskole teenoor 42,251 Engelssprekendes. In
1949 was die syfers onderskei-(vervolg van vorige kolom) sterf, is ook betreklik klein, nl. 4.5 persent. Die ooreenstem
-mende syfer vir blankes is 21.9 persent volgens gegewens van 1941 - 43. Die rede vir bier
-die verskil is dat soveel Natu-relle op jeugdige leeftyd sterwe
dat daar slegs 'n geringe getal
oorbly om aan genoemdc kwale,
wat as ouderdomsiektes
bestem-pel kan word omdat bulle 'n funksie van weefselverswakking is, te beswyk.
Hoewel dit nie in regstreekse verband met oorsake van die dood staan nie, maar meer be-paald met gesondheidstoestande geassosieer word, is 'n ander aangeleentheid wat bier kort-liks genoem kan word, die ver-skynsel van doodgebore kinders. Uit die 1945-47-gegewens van die S.A. Stedclike gebicde, lei ons af dat die doodgebore kin
-ders, uitgedruk as 'n aantal per 1,000 totale geboortes (dood-gebore en lewendig (dood-gebore kin-ders) 'n resultaat van 105 vir scuns en van 83 vir dogters !ewer, of 'n gemiddelde van 94 per 1,000. Dit is viermaal boer as die koers van die blankes. Die manneverhouding van dood-gebore kinders is 131.5 : 100 wat nog verder getulg van die
gro-ter swakheid van die seun om
lewensgevare te trotseer. (Word Vervolg)
delik 49,657 en 44,918. Dit wil
se
die meerderhe'id kinders in blanke staatskole aan die Rand is vandag Afrikaans.Boerejeug
Hou Uitstappie
Ongeveer sewentig lcde van die Skiereilandse Boerejeug het
'n aangename uitstappie gehad
toe bulle op Saterdagmiddag, 11
Februarie 'n waatlcmoenfees by
Bloubergstrand gehou het onder toesig van mnre. A. Breden-kamp (komt.) en W. Wilkenson (veldkt.) en mej. Aletta C!oete (komdte.).
Hul vrolikheid het onder mecr ook die aandag van die Minister van Justisie in die verbygaan getrek wat wou wcct ,van
wat-ter skool bulle is." Ongclukkig het die minister so gou weer
ge-loop dat hom nie 'n waatlemoen-skyf aangebied kon word nie.
S
o
m
ertabberds
In Hul
H
e
ld
ere
Pat
rone
B
Y
..
DIE
M
OD
EWINKEL
Paro
w
,Besoek on• Tak in die Wan<IPI· gang, Groote Kerkgebou. vir Radlo3, Elekblese ToeateUe en Meubels. Skryf aan ona Posbestelllngaafdellng, PhU \lorkel, PoabWI 27:!1, Ka.ap8tAd ...
&RILLE
Bring u oogarta ee voorakrlt vir brllle na ona.
GOEIE WERK TEEN BUJ.IKE PBYSE.
G
E
HOORA
P
P
A
RA
AT
OOK IN VOORRAAD
Die Voortrekker ... Apteek
Kerklaan, KAAPST
A
D
.
M
a
itl
andst
r
a
at,
B
LOEMF
O
NTEIN.
Dit wil lyk of ons leiers van die O.B. se verantwoordelik-heids- en pligsgevoel alleenlik strek sover as net seltere paar stede en groot dorpe, terwyl die grootste dee! van die boerebe-volking op die platteland en die dorpies onbekend is met hul eie volksbeweging en hul moet te-vredc stel met derderangse in-ligting van persone wat geneig voel om die volk verdeeld te hou en die jammer en teleur-stelling uitspreek omdat daar gcen redding meer kan wees van so 'n aard soos ,my vader ons altyd vertel, soos bulle in die goeie dac van die vrye Re-publieke gehad bet nie."
Moontlik is ons leiers huiwe-rig omdat bulle klein gehore en swak opkomste vrees. Die Here Jesus het tog na Sy op-standing eers aan die enkelinge
Uit die lewenstabelle kan die sogenaamde ,korrekte" sterfte-syfer afgelei word deur die ver-wagte lewensduur by geboorte
in 1,000 te dee!. Dit 'is ,korrek"
in die sin dat al die misleiden-de gevolge van onreelmatighemisleiden-de in die Jceftydsindeling van die werklike bevolking uitgeskakel is. Hierdie resultate word ook die sterftesyfer van die sta
-sionere bcvolking genoem, d.w.s. van 'n bevolking wat met 'n gelyke aantal geboortes en sterftes steeds aan dieselfde sterftetoestande onderhewig sal wces. Die gemiddelde syfer vir Naturellemans en -vroue kom op 30 per 1,000 te staan wat twee maal so hoog soos die van blankes, en 20 persent boer as die Klcurlingsterfte, is. Na 'n
vergelyking van die leeftydsin-delings van die lewenstabel en die werklike bevolking, en na oorweging van die ondervinding van ander Iande wat analogiese toestande vertoon, is tot die volgtrekking geraak dat die ge-wone of stcrftesyfer, d.w.s. die werklike jaarlikse aantal sterf-tcs uitgedruk as 'n verhouding
tot die totale werklike
bevol-king, ongeveer 29 per 1,000 meet wees. Die verskil tussen die korrekte en gewone sterftesyfer is dus baie klein in teenstelling met wat onder blankes waar-geneem word waar die syfcrs onder.okeidelik 15 en 9 per 1,000 is. Hierdie verskynsel moet toe-geskrywe word aan die feit dat Naturellekinders van wic die sterftekoerse bale hoog is, 'n groter gedeelte uitmaak van die totale bevolking as in die ge-val van blankes. In hierdic
opsig is daar egter ooreenstcm-ming tussen die Kleurlinge en die Bantoes.
KINDERS
Kanker is 'n onbela.ngrikc
doodsoorsaak in tcenstelling met Tuberkulose wat vir 15 per-sent van die totalc aantal sterf-gevalle verantwoordelik was.
Dit is blykbaar 'n vcrskynsel wat veral by primitiewe volkcre aangetref word. Presies die teenoorgestelde geld vir S.A. blankes waar kanker as oor-11;il
saak van die dood driemaal so 1:
belangrik as tuberkulose is. Die relatiewe belangrikheid van die twee siektes is waarskynlik 'n funksie van die peil van stof-lilte welvaart; hoe boer Jaas-genoemde hoe groter die
aan-tal slagoffers,
vergelykender-wys, wat deur kanlter opgeeis word.
Beeoek 0011 of llkryt om lk!eollfle.l'bede.
NET
.
'N
~
PA
~
AR**
IT
EMs&
41
om u
instaat
te
ste
t
om ons pryse te verge
l
yk
Boston Potlood-skerpmakers .. . .. . ... ... ... @ 15/- elk Mercury Draadheg-masjiene . .. . .. .. . . . . . . . @ 29/G elk
Dubbele Glas-Inkpotte ... ... ... ... ... . .. ... @ 6/9 elJ( Afrolpapler, 13 dm. x 8 dm. . . . ... .. . ... @ 7/- per Riem Tikpapier, 13 dm. x 8 dm. ... ... . .. ... @ 7/8 per Riem Tikpapier, 10 dm. x 8 dm. . .. ... . . . ... @ 5/7 per Riem Losblad Grootboeke - aile groottes in voorraad,
pryse vanaf
£3/5/-All
e
Kantoorb
enodigd
h
ede voo
rr
adig
-
Dit
11sal u b
e
taal om u
v
ol
gende
b
este
ll
ing
b
y
on
s
t
e
plaa
s.
verskyn v66r en aleer die mas-
I
Die grootste potensialiteit virsa kon vereer word met Sy teen- die verlaging van die
sterfte-woordigheid. As God sy volk koers is gelee in die voorkoming wil laat triomfeer, waarom dan
I
van sterftes by kinders onder wag? 2 jaar en vera! gedurende dieHARTKWAAL Die aantal wat aan harsing-bloeding, hartsiektes en ander sieJ.ttes van die bloedsomloop
(vervolg in volgende kolom)
SOLMS VAN NIEKERK (EDMS.) BPK.
Groote Kerkgebou 822, KAAPSTAD Telefoon 2-7071