1
GOOGLE GLASS
OP DE MAASVLAKTE
Hoe ziet een Google Glass applicatie eruit die de veiligheid van een AGV-monteur op de Maasvlakte verhoogt?
Afstudeerscriptie van Tjerk Smit
Opleiding: CMD Amsterdam Studentnummer: 500627708
Email: Tjerksmit@gmail.com Begeleider: Marc van Strien Oplevering: 17 Augustus 2014
3
Voorwoord
Voor u ligt de scriptie ‘Google Glass op de Maasvlakte’. Een onderzoek naar hoe Google Glass de veiligheid van een AGV-monteur kan verhogen tijdens zijn werkzaamheden. Deze scriptie is geschreven in het kader van mijn afstuderen op de opleiding Communication and Multimedia Design aan de Hogeschool van Amsterdam.
Dit onderzoek is verricht gedurende februari 2014 tot en met augustus 2014 voor De Voorhoede en TBA. Bij dit document hoort een eindproduct dat online te bereiken is op http://glass.tjerksmit.nl.
Graag zou ik aantal mensen bedanken. Jasper Moelker, mijn interne bege-leider bij De Voorhoede. Gilbert Langerak, mijn interne begebege-leider bij TBA. De medewerkers van De Voorhoede en Unitid, voor alle hulp en
Feedback. Sanne Verhoef voor het kritisch nakijken van alle teksten. Kay Larssen, Marco Leeuwenstein, Andre de Koning en alle
Management Samenvatting
Dit adviesrapport is het resultaat van het onderzoek op de vraag hoe een Google Glass applicatie de veiligheid van een AGV-monteur op de Maas-vlakte kan verhogen. Het onderzoek is gestart met een interne analyse. Bij de interne analyse is er onderzocht hoe een container terminal in de haven van Rotterdam werkt. Een container komt aan bij de terminal en wordt door een kraan op een geautomatiseerde wagen gezet (AGV). Deze AGV brengt de container naar de opslag (stack). De focus van het onderzoek ligt bij het gebied waar de AGV rijdt tussen de kadekraan en de stack.
De AGV wordt aangestuurd door software genaamd TEAMS dat gemaakt wordt door het bedrijf TBA. Wanneer een AGV storing heeft moet een mon-teur naar de AGV toe om hem te repareren. Er wordt dan een gebied afgezet (safe zone) met behulp van TEAMS zodat de andere AGV’s daar niet kunnen rijden. Er is onderzoek gedaan naar dit systeem en een aantal verbeterpunt-en opgesteld. Voor dit onderzoek zijn er, naast desktop-research, interviews afgenomen bij de monteurs.
Naast de interne analyse is er ook onderzoek gedaan naar Google Glass (hierna: Glass). Hoe werkt dit apparaat en hoe verhoudt het zich tussen andere interactieve apparaten? Daarnaast is er marktonderzoek gedaan naar bestaande relevante concepten voor Google Glass. Deze zijn geanalyseerd en in dit adviesrapport uitgeschreven per functionaliteit.
Met Google Glass is het mogelijk om content te tonen op een tweede scherm dat altijd in het gezichtsveld van de gebruiker is. Glass kan zonder handen bediend worden. Er kan maar weinig content tegelijk op het scherm getoond worden en daarom is het vooral geschikt voor microinteractions. Dit zijn kleine afgebakende productmomenten, ontwikkelt rondom één gebrui-kerstaak. Naast microinteractions draait Google Glass om context. Waar bevindt de gebruiker zich en wat is hij aan het doen? De gebruiker is in dit geval de AGV-monteur.
Om de context van de monteur in kaart te brengen is er gebruikersonder-zoek gedaan. Er zijn diepte interviews afgenomen bij monteurs die storings-dienst lopen op de Euromax terminal. Met behulp van de interviews is er een persona gemaakt en zijn de wensen en behoeften van de eindgebruiker opgesteld. Dit is gedaan in de vorm van user stories.
De belangrijkste conclusie die uit het gebruikersonderzoek kan worden getrokken is dat de monteurs geen zicht hebben op de uitgezette safe zone. Zij kunnen niet nagaan of de safe zone is uitgezet en waar de safe zone ligt. Daarnaast kan de algehele communicatie tussen de controle kamer, waar de safe zone wordt ingesteld, en de monteur worden verbeterd.
De user stories zijn gebruikt om een concept te ontwikkelen voor de appli-catie. Er is gekeken in welke context de verschillende user stories relevant zijn voor de eindgebruiker. Elke user story is ingedeeld op één of meerdere
5
locaties waar de monteur zich bevindt tijdens een storings-oproep. Zo is er overzicht gecreëerd wanneer welke user story relevant is.
Met behulp van dit overzicht zijn de functionaliteiten van de applicatie verder uitgewerkt en zijn er schetsen van de verschillende schermen van de appli-catie gemaakt. Ook hier zijn alle schermen ingedeeld op de lokatie waar ze gebruikt worden. Er zijn commando’s en notificaties bedacht die de verschil-lende functionaliteiten oproepen of tonen. Zo zijn er uiteindelijk verschilverschil-lende scenario’s gevormd.
Vanuit dit ontwerp is er een testbaar prototype ontwikkeld. Het is mogeli-jk om met het prototype alle verschillende scenario’s van de applicatie te doorlopen. Het prototype simuleert de Google Glass applicatie en is getest bij de eindgebruiker. De feedback van de gebruikerstest is gebruikt om het concept te verbeteren.
Het uiteindelijk resultaat is een Google Glass concept die vanuit de eindge-bruiker is ontworpen. Naast dat de applicatie de eindgeeindge-bruiker assisteert bij zijn algemene werkzaamheden ligt de focus voornamelijk op de veiligheid. De AGV-monteur kan met de applicatie zelf de safe zones zien, hij weet wanneer deze in TEAMS worden gelegd en wanneer de safe zones worden verwijderd.
Inhoudsopgave
Inleiding
Probleemstelling
1. Interne Analyse
1.1 Werking Euromax Container Terminal 1,2 De rol van TBA in de Euromax Terminal
1.3 Werking AGV-systeem op de Euromax Terminal 1.4 Verbeterpunten van AGV-systeem
2. Google Glass
2.1 Werking Google Glass
2.2 Verhouding Google Glass tegenover andere interactieve apparaten 2.3 Best practices voor het maken van een applicatie voor Google Glass met betrekking tot het visual en interaction design
2.4 Relevante Google Glass concepten en hun belangrijkste functionaliteiten
2.5 Samenvatting
3. Doelgroep
3.1 Wie is de Doelgroep? 3.2 Persona
3.3 Taken en doelen van de doelgroep
3.4 Wensen en behoeften van de doelgroep voor het design en interactie
4. Programma van eisen
5. Concept
5.1 Het design proces
5.2 Het concept
5.3 Verbeteringen van het concept 5.4 Het prototype
Conclusie
Bijlagen
7
Inleiding
Google Glass op de Maasvlakte. Een bijzondere combinatie en een interes-sant onderwerp voor een afstudeeronderzoek. Het onderzoek begon bij de Voorhoede: een bedrijf dat gespecialiseerd is in front-end development en waar ik een half jaar stage heb gelopen. Één van de klanten van de Voor-hoede is TBA een bedrijf dat is gespecialiseerd in logistieke software voor container-havens. Voor dit bedrijf heeft de Voorhoede meerdere applicaties ontwikkelt.
De Voorhoede is altijd bezig met de nieuwste technieken. Tijdens mijn stage heb ik met een aantal brainstormsessies meegedaan om concepten te be-denken voor Google Glass. Al snel kwamen we er achter dat de toegevoeg-de waartoegevoeg-de van Google Glass ligt bij beroepen waar men beitoegevoeg-de hantoegevoeg-den nodig heeft bij de werkzaamheden.. Zo ontstond de vraag of er een toepassing voor de Glass te bedenken is voor de Haven van Rotterdam. Ik heb toen aangegeven dat ik dit wel een interessant onderwerp vond voor mijn af-studeerproject.
Ik ben naar het hoofdkantoor van TBA gegaan om daar mijn idee te pitch-en. TBA was enthousiast en zij hadden ook gelijk een specifieke casus: de veiligheid van een monteur op een container terminal. Ik kreeg een con-tactpersoon toegewezen waar ik iedere week mee kon overleggen en ben begonnen met mijn onderzoek.
Het onderzoek heeft veel verschillende aspecten. Zo was er de interne analyse naar hoe de container terminal precies werkt. Een machtig, grotend-eels geautomatiseerd, systeem van talloze verschillende apparaten die zo efficiënt mogelijk containers van A naar B verplaatsen. Daarnaast was er het onderzoek naar Google Glass. Een nieuwe technologie, waar nog relatief weinig informatie over te vinden is. Vooral het uitzoeken hoe je het beste voor de Glass een prototype kan maken en gebruikerstests kan uitvoeren was een lastig vraagstuk.
Uiteindelijk is het gelukt om alle vraagstukken op te lossen. Het resultaat is in dit adviesrapport te vinden en wordt bijgestaan door een interactief proto-type van de Google Glass applicatie.
Probleemstelling
In de container terminal op de Maasvlakte van Rotterdam rijden Automated Guided Vehicles rond, ook wel AGV’s genoemd. Dit zijn onbemande wagens die containers in de haven verplaatsen. Er zijn speciale monteurs die deze wagens onderhouden.
Als een AGV onderhoud nodig heeft dan moet een monteur het gebied be-tredenwaar de AGV’s rondrijden. Er wordt dan een bepaald gedeelte van het terrein digitaal afgezet zodat de monteur veilig bij het voertuig kan komen. Via een systeem worden er coördinaten aan de AGV’s doorgegeven. Met dit systeem weten de voertuigen precies waar ze niet mogen komen.
TBA is de opdrachtgever van dit project en ontwikkelt de software van dit systeem. Doordat de coördinaten digitaal aan de AGV’s worden verstrekt is het afgeschermde gebied voor de monteur zelf niet zichtbaar. De veiligheid van de monteur is daardoor niet gegarandeerd.
Aangezien de monteurs beide handen nodig hebben bij hun werkzaamheden kan Google Glass uitkomst bieden. De kracht van Google Glass is namelijk dat het handsfree informatie over de omgeving kan aanbieden. Vanuit deze casus zijn de volgende hoofdvraag en bijbehorende deelvragen opgesteld:
Hoofdvraag
Hoe ziet een Google Glass applicatie eruit die de veiligheid van een AGV-monteur op de Maasvlakte verhoogt?
Deelvraag 1: Interne Analyse
1.1 Hoe werkt de Euromax container terminal in Rotterdam?
1.2 Wat is de rol van TBA in Euromax container terminal van Rotterdam? 1.3 Hoe werkt het AGV-systeem op de Euromax terminal?
Deelvraag 2 Google Glass
2.1 Hoe werkt Google Glass?
2.2 Hou verhoudt Google Glass zich ten opzichte van andere interactieve apparaten?
2.3 Wat zijn best practices voor het maken van een applicatie voor Google Glass met betrekking tot het visual- en interaction-design?
2.4 Wat zijn er voor relevante Google Glass concepten en welke belangrijke functionaliteiten bevatten ze?
Deelvraag 3 Doelgroep
3.1 Wie is de doelgroep?
3.2 Welke taken en doelen heeft de doelgroep?
3.3 Wat zijn de wensen en behoeften van de doelgroep voor design en inter-actie?
Deelvraag 4: Concept
4.1 Hoe ziet het design proces eruit?
4.2 Welke verbeteringen zijn er tijdens het ontwerp proces doorgevoerd? 4.3 Hoe ziet de applicatie eruit?
9
1. Interne Analyse
1.1 Werking Euromax container terminal in Rotterdam
Google Glass op de Maasvlakte
Europe Container Terminals
De haven van Rotterdam bestaat uit havenbekkens waar zeeschepen kunnen aanmeren en bedrijfsterreinen die zorgen voor de af en aanvoer van goederen. Havenbedrijf Rotterdam is beheerder van het terrein en export-eert delen van het gebied aan bedrijven.1 Één van deze bedrijven is Europe Container Terminals (ECT).
ECT is de grootste containerterminaloperator van Europa. In de haven van Rotterdam wordt vrijwel alle containeroverslag gedaan door ECT. ECT heeft drie verschillende container terminals in de haven van Rotterdam. De ECT Delta Terminal, de ECT City Terminal en de Euromax Terminal Rotterdam.2 Dit onderzoek is gericht op de Euromax Terminal Rotterdam. Deze terminal wordt ook wel Euromax genoemd.
Euromax is een container terminal op de noordwesthoek van de Maasvlak-te gelegen aan de Yangtzehaven (zie afbeelding 1). Deze Maasvlak-terminal kan de allergrootste containerschepen afhandelen. Het gebied bestaat uit een totale oppervlakte van 84 hectare en heeft een kadelengte van 1.5 kilometer.
Ship-To-Shore-kranen
Wanneer een zeeschip aankomt in de haven moeten de containers van het schip worden geladen. Dit wordt gedaan met de kadekranen die de contain-ers van het schip naar de scheepskade verplaatsen. Dit zijn zogenaamde Ship-To-Shore-(STS-) kranen (zie afbeelding 2). Deze semi-automatische kranen zijn zo’n 1800 meter lang en reiken tot wel 23 containers breed. In de Euromax terminal staan 12 van zulke kranen.3 De STS-kranen zijn uit-gerust met een hijsmechanisme die over een rail van de draagbalk rijdt. Aan het einde van het hijsmechanisme zit de zogenaamde spreader (spreader) waarmee een container kan worden opgetild uit een laadruim of het dek. De kraanbestuurder hoeft zich alleen te concentreren op het oppakken van de container uit het schip. Wanneer de container veilig uit het schip is en hoog boven het schip hangt neemt de computer de taak over. De container wordt op één van de twee aanwezige platformen op 16 meter hoogte aan de ach-terkant van de kraan gezet.
Hier worden de twistlocks door twee personen van de container gedraa-id. Twistlocks zitten aan elke hoek van de container en zijn bedoeld om de containers aan elkaar vast te maken. Hierdoor kunnen containers op zee niet van elkaar afvallen. Op de terminal worden de containerschepen juist veelvuldig verplaatst, waardoor deze sloten niet nodig zijn.
Nadat de twistlocks van de container zijn gehaald komt er een tweede mini kraan in actie. Deze kraan is onderdeel van STS-kraan en zet geheel autom-atisch de container op een Automated Guided Vehicle (AGV) (zie afbeelding 3, 4 en 5).
Afb.3: AGV’s met een container. Op de achtergrond zijn ASC’s te zien Afb.2: Kadekranen op de Euromax Terminal
11 1. Interne Analyse
AGV
Een AGV is een onbemande robotische wagen die het transport van de container binnen de haven verzorgd. Er rijden zo’n 96 AGV’s rond op de Euromax terminal.4 Een AGV kan één container van 40 foot of twee contain-ers van 20 foot tegelijk vervoeren. Een AGV verplaatst een container van de STS-kraan naar een stack.
De stack is de opslagplaats waar de containers voor een bepaalde tijd worden opgeslagen totdat ze verder worden vervoerd. De stack is onderverdeeld in modules. In de Euromax terminal zijn er 32 van zulke modules.5 Elke module bestaat uit een groep van opgestapelde containers. De stack heeft aan de voorkant en de achterkant een overdrachtspunt. Tussen de modules zijn paden die servicelanen worden genoemd.
Een AGV komt met een container van de STS-kraan aan bij een overdracht-spunt van een stack. Daar wordt de container door een Automated Staking Crane (ASC) op de juiste plek in de stack gezet (zie afbeelding 6).
Automated Stacking Cranes
Er zijn twee ASC’s per stack-module. Deze kranen zetten containers in de stack en halen ze er uit. ASC’s staan op rails en kunnen met hun spreader de containers oppakken en neerzetten.
ASC’s zijn net als AGV’s volledig computergestuurd. In de Euromax terminal kunnen deze kranen de containers tot tien breed en vijf hoog opstapelen.6 Containers worden vanuit de stack overgedragen naar binnenlands vervoer. Gemiddeld worden de containers 4,5 dagen opgeslagen in de stack voordat ze op het vervolgtransport worden gezet. Dit kunnen binnenschepen, vracht-wagens of treinen zijn. In de Euromax terminal staan drie kranen die de containers naar een binnenschip kunnen overdragen. Er zijn ook twee aparte kranen die de containers op de trein kunnen overzetten.
Voor het overladen naar een vrachtwagen wordt een container door een ASC uit de stack gehesen en direct op een vrachtwagen geplaatst. De vrachtwa-gen vervoert hierna de container verder het binnenland in.7
Het gehele proces wordt overzien door het Terminal Operating System (TOS). Deze software regelt verschillende onderdelen van een terminal. Het systeem zorgt voor de globale planning en dienstregeling van de haven. Daarnaast zorgt het voor containerbeheer en afhandeling
(zie afbeelding 7 voor een volledig overzicht van de Euromax terminal).
Afb.5: AGV’s rijdend in het AGV-gebied. Inzet: Monteur die een AGV nakijkt.
13 1. Interne Analyse
TBA is een bedrijf dat software levert voor container terminals. Het bedrijf is in 1996 opgericht als een consultatie bedrijf dat zich focuste op het oplos-sen van logistieke problemen. Vandaag de dag richt TBA zich specifiek op de logistiek van containerterminals. De software is gericht om een zo hoogst mogelijke productiviteit te hebben op zo’n kostenefficiënte manier. Het hoof-dkantoor van TBA staat in Delft. Daarnaast heeft TBA een kantoor in Düssel-dorf (Duitsland) en een kantoor in Satumare (Roemenië).8 TBA heeft klanten over de hele wereld, waar ECT er één van is. Voor de Euromax terminal van ECT levert TBA het Terminal Equipment Automated Management System (TEAMS) (zie afbeelding 8).
TEAMS
TEAMS zorgt voor de aansturing van alle apparatuur in de haven. Dit zijn de AGV’s, ASC’s en de kadekranen. Dit systeem is de bindende factor tussen TOS en de apparatuur.9
TEAMS zorgt ervoor dat de planning die doorkomt van TOS doorgestuurd wordt naar de apparatuur. Zo geeft het bijvoorbeeld informatie door aan de geautomatiseerde voertuigen zodat ze de juiste route volgen. Daarbij wordt er gecontroleerd of de voertuigen niet tegen elkaar opbotsen of stil komen te staan. Een belangrijk onderdeel van TEAMS is dat het ervoor zorgt dat de individuele taken die de geautomatiseerde apparaten doorgestuurd krijgen zo efficiënt mogelijk worden uitgevoerd. Dit betekent dat de kortste routes moeten worden berekend, waarbij botsing met andere apparaten wordt ver-meden en de volgende taak snel kan worden uitgevoerd.
Ook zorgt het systeem ervoor dat de overdracht van containers tussen de verschillende apparaten zo efficiënt mogelijk wordt uitgevoerd.
Waarbij TOS de globale planning en dienstregeling regelt, handelt TEAMS de planning van de individuele taken van een apparaat af en ziet er op toe dat deze taken ook goed worden uitgevoerd. TEAMS geeft daarbij steeds status updates door aan TOS.10
Met TEAMS kan er in real-time toezicht gehouden worden op de gehele haven. In de controle kamer kan er een 2D en 3D rendering getoond worden waarin de gehele workflow in uitvoering te zien is. In deze rendering is elke beweging van de automatische apparaten te volgen (zie afbeelding 8). Een operator kan zo alle activiteiten monitoren en adequaat ingrijpen bij een storing.11
15 1. Interne Analyse
Afb.8: De grafische interface van TEAMS. Bovenin zijn de kadekranen te zien met het AGV gebied. Daaronder is de stack weergegeven verdeeld in modules met de ASC’s
In het gebied tussen de kadekraan en de stack rijden zo’n 96 AGVs. Dat doen ze met een snelheid van 6 meter per seconde.12 Dat is omgerekend 21,6 kilometer per uur.
Transpondergrid
De AGV’s rijden over een special transpondergrid in het kadeoppervlak. Dit zijn magnetische banen in het asfalt. Om de 2 meter liggen er transpon-ders in het wegdek (zie interview 1). In combinatie met het navigatiesysteem waarmee de AGV is uitgerust kan de locatie van het voertuig op 25mm nau-wkeurig worden berekend.13 Dit navigatiesysteem bestaat uit een grote grijze antennebak onder de AGV (zie interview 1).
AGV-monitor
Naast het navigatiesysteem is de AGV uitgerust met tal van andere sen-soren. Deze houden bijvoorbeeld de motortemperatuur, het olieniveau en de hoeveelheid brandstof bij.14 Al deze waardes zijn in een programma genaamd AGV-monitor op te zoeken. In TEAMS kan de status van elke AGV worden gevolgd. Dit wordt aangegeven met een kleur. Wanneer een AGV naar behoren functioneert is dit groen, maar als er een storing optreedt bij een AGV wordt deze kleur oranje of rood (zie afbeelding 8 en 9).
1.3 Werking AGV-systeem op de Euromax
terminal
Afb.9: Alarmpanel van TEAMS waarin de AGV storing wordt gemeld
Afb.10: AGV met storing in TEAMS. Het rode gebied is de save-zone die door de operator is gelegd.
17 1. Interne Analyse
Safe zone
De safe zone is een gebied waar de AGV’s niet mogen rijden. Dit gebied wordt met behulp van TEAMS digitaal afgezet door de controlekamer. De AGV’s krijgen de coördinaten van het gebied via TEAMS door, zodat ze weten waar ze niet mogen rijden. De AGV’s die zich binnen de safe zone bevinden en geen storing hebben komen volledig tot stilstand. Zodra de safe zone is gelegd kan de monteur het AGV-gebied op naar de defecte AGV. Er hangen camera’s rond het AGV-gebied waarmee de operator in de con-trolekamer kan meekijken met de monteur.
AGV
De monteur gaat met de auto naar de plek waar de defecte AGV staat. Bij de AGV aangekomen stapt de monteur uit de wagen om de AGV te inspecteren. Afhankelijk van het type storing die hij heeft door gekregen voert hij bepaal-de acties uit om bepaal-de storing te verhelpen. Het streven is dat bepaal-de monteur niet meer dan tien minuten bezig is in het AGV gebied (zie interview 1). Wanneer het niet lukt om binnen die tijd de AGV te repareren wordt de AGV met een reachstacker uit het AGV-gebied gehaald en naar de werkplaats gebracht (zie afbeelding 10). Wanneer de monteur de storing heeft verholpen dan verlaat hij het AGV-gebied. Hij geeft daarna aan de controlekamer door dat hij van het gebied af is zodat de safe zone weer verwijderd kan worden. De AGV’s vervolgen daarna hun normale route weer.
Storingen
Er zijn een aantal storingen die vaak voorkomen. Een van deze storingen is dat de AGV van het transpondergrid kan afwijken. Wanneer een AGV meer
Controlekamer
Wanneer er een storing optreedt bij een AGV is het de taak van de operator in de controlekamer om deze storing te melden. De controlekamer bevin-dt zich in het hoofdgebouw van de Euromax terminal. In de controlekamer wordt ook de planning geregeld, daarom wordt hier ook de prioriteit van elke storing bepaalt. De controlekamer geeft de storing door aan de technische dienst, ook wel de Front-office genoemd.
Front-office
De Front-office stuurt de monteurs aan. Zij krijgen de melding binnen van de controlekamer en roepen met behulp van de portofoon een monteur op. De monteurs werken voornamelijk in de werkplaats waar onderhoud aan de AGV’s plaatsvindt. Deze werkplaats bevindt zich naast de Front-office. De monteur krijgt de melding via de portofoon door samen met het stacknum-mer en de AGV-numstacknum-mer zodat hij weet waar hij heen moet.
Monteur
De monteur stapt in de auto samen met een gereedschapskist en een radiografische controller en rijdt naar de achterkant van de desbetreffende stack. Via de servicelaan kan de monteur tussen de stacks door naar de voorkant van de stack rijden. Eenmaal daar aangekomen neemt hij contact op met de controlekamer. De monteur vraag aan de controlekamer of er een zogenaamde safe zone kan worden afgezet. Dit wordt ook wel ‘een gebiedje aanvragen’ door de monteurs genoemd (zie interview 3).
dan twee transponders in het wegdek mist, wordt er een storing gegeven in TEAMS en stopt de AGV met rijden. De monteur kan deze storing oplossen door de AGV manueel te besturen. Met een radiografische controller zet de monteur de AGV weer op het grid.
Andere storingen die vaak voorkomen zijn meer van technische aard. Bij dit soort storingen moet meestal de zijklep van de AGV open. Hier zit een kleine display waar verschillende waardes van de AGV kunnen worden uitgelezen (zie interview 1). Dit zijn dezelfde waardes die met AGV-monitor kunnen worden bekeken. Een voorbeeld van een technische storing die vaak voor komt is een slipfout. Bij een slipfout lopen de motor en de generator niet synchroon.
Reset
Naast het kleine display zit ook een knop waarmee de AGV kan worden gereset. Dit wordt vaak gedaan als de technische storing niet ernstig is en de AGV nog even kan doorrijden. Er wordt dan eerst ingesteld dat de AGV naar de onderhoud moet. Er hoeft dan geen reachstacker het gebied op te komen om de AGV af te voeren. Hierdoor kan de safe zone sneller worden verwijderd en kunnen de andere AGV’s weer doorrijden.
Uit gebruik
Het kan ook zijn dat de AGV uit gebruik is genomen door de controlekamer. Wanneer de AGV uit gebruik is genomen werkt de reset niet en moet de AGV naar de werkplaats worden gebracht (zie interview 3).
19
Uit het desktop-research en de interviews zijn een aantal issues aangekaart ter verbetering van de veiligheid van de AGV-monteur tijdens zijn werk in het AGV-gebied.
• De monteur weet niet of er al een safe zone is afgezet door de con-trolekamer. Dit moet hij eerst nog een keer navragen aan de controleka-mer. Hij heeft hier zelf geen zicht op.
• Als er een safe zone is afgezet, dan weet de monteur niet waar de safe-zone ligt in het AGV-gebied. Hij kan daarbij niet zien of het juiste gebied is afgezet en hij moet daardoor vertrouwen op de controlekamer. • Wanneer de monteur zich op het AGV-terrein bevindt, weet hij ook niet
waar de safe zone precies ligt. Hierdoor weet hij ook niet precies of hij wel binnen de safe zone aan het werk is.
• De monteur kan niet zien of de AGV al uit gebruik is genomen door de controlekamer. Het kan voorkomen dat de controlekamer dit niet meldt. Wanneer de AGV uit gebruik is genomen heeft het resetten van de AGV geen zin. De monteur moet dan terug het AGV gebied op.
• De monteur kan niet gemakkelijk de gegevens van de AGV uitlezen. Hiervoor heeft hij een laptop nodig die hij moet aansluiten op de AGV. Aangezien de monteur zich maximaal tien minuten op het AGV-gebied
mag bevinden, is hier meestal geen tijd voor. De enige mogelijkheid is om de gegevens op te vragen bij de Front-office.
1.4 Verbeterpunten van AGV-systeem
Hardware
Google Glass (kortweg Glass genoemd) is een bril gemaakt door Google (zie afbeelding 10). Via een klein scherm dat rechtsboven op het montuur zit kan er informatie worden getoond in het gezichtsveld van de gebruiker. Dit wordt ook wel een head-mounted display genoemd (HMD). Dit scherm zit 1,3 cm boven het rechteroog, heeft een resolutie van 640 x 360 pixels en kan worden vergeleken met een 25inch tv scherm waar je 2,5 meter vandaan staat.15
Naast het scherm heeft het apparaat een geïntrigeerde camera voor video- en foto-opnamen. Aan de zijkant zit een touchpad waarmee de gebruiker kan interacteren. Via bluetooth kan er een connectie worden gemaakt met andere apparaten zoals bijvoorbeeld een mobiele telefoon.
Internet
Met WIFI is het mogelijk om een koppeling te maken met het internet. Wan-neer er geen WIFI-netwerk beschikbaar is kan er via een
bluetooth-connectie gebruik gemaakt worden van het mobiele netwerk van een telefoon.
Geluid
Glass gebruikt een nieuwe technologie voor het genereren van geluid. Google noemt dat ‘bone conduction transducer’.
2.1 Werking Google Glass
2. Google Glass
Afb.12: Schematische afbeelding van Google Glass !
Afb.13: Persoon met Google Glass op. Rechtsboven is de Glass display te zien. Dit is een voorbeeld van Remote first person
21 2. Google Glass
Google Now
Via Google Now kan er allerlei informatie worden opgezocht. Google Now is een dienst die gekoppeld is aan het Google account van de gebruiker. Daar-mee kan de gebruiker bijvoorbeeld informatie krijgen over zijn agenda, mail en met GPS ook over zijn omgeving. De gebruiker kan afspraken opzoeken, informatie vinden over een vlucht die hij heeft geboekt, weersvoorspellingen bekijken, notificaties krijgen over files, zien wat er in zijn omgeving allemaal te doen is en meer.
Ok Glass
Alle bovengenoemde functionaliteiten zijn via spraak uit te voeren. Dit doe je door ‘Ok Glass…’ te zeggen gevolgd door de activiteit. Om een foto te maken zeg je ‘Ok Glass, take a picture’, voor een video ‘OK Glass, record a Hierbij wordt het geluid via de schedel doorgegeven aan het binnenwerk van
het oor. Hierdoor blijft het oor vrij en kan de gebruiker geluid in zijn omgeving blijven horen.16
In Glass is ook een microfoon ingebouwd waarmee geluid kan worden opge-nomen. De batterij gaat 5 à 6 uur mee. Totaal weegt het apparaat zo’n 40 gram en heeft het 16GB flash geheugen.17
Google Glass kan worden bestuurd met spraak, het touchpad aan de zijkant, maar ook met bewegingen van het hoofd en oog van de gebruiker. Met een knipoog kan er bijvoorbeeld een foto worden genomen.
Functionaliteiten
Google Glass heeft een aantal functionaliteiten standaard ingebouwd. Met de camera kunnen er foto’s worden gemaakt en worden gedeeld. Naast foto’s kunnen er ook video’s worden gemaakt. Het is mogelijk om een videogesprek te hebben. De gebruiker ziet dan het beeld van de ander in het scherm en tegelijk ziet degene waarmee de gebruiker praat zijn camera beelden (zie afbeelding 11).
Als Google Glass gekoppeld is met een telefoon kunnen er sms berichten verstuurd worden met spraak en kan er gebeld worden. Door een koppeling te maken met een mobiele telefoon kan er ook gebruik gemaakt worden van de mobiele GPS. Dit is bijvoorbeeld te gebruiken in combinatie met de stan-daard navigatie die ingebouwd is in Google Glass.
nodig hebben. Zo moet de gebruiker voor het maken van een video altijd een spraak commando gebruiken of tappen op het touchpad.
Deze controverse heeft weinig invloed op de ontwikkeling van Glass appli-catie voor de haven van Rotterdam. In een werkomgeving zijn deze punten niet van toepassing. Het enige probleem hiervan kan zijn is dat Google Glass door de strengere privacy-wetten later op de Europese markt verschijnt.
Timeline
Wanneer je de Google Glass opstart begint de gebruiker in de timeline (zie afbeelding 12). De timeline wordt gebruikt voor de navigatie in Glass. In de tijdlijn staan zogenaamde timeline cards. Deze kaarten worden gebruikt om informatie te tonen aan de gebruiker. Kaarten zijn de belangrijkste interface componenten van Glass. Hier wordt bijna alle content op getoond.
Met het touchpad kan er door deze kaarten worden geswiped. Timeline kaarten kunnen in vier secties worden onderverdeeld. Home, Past, Present & Future en Settings. De Home-kaart is het startscherm van Glass(zie afbeeld-ing 13). Er wordt een klok op getoond en het is mogelijk om vanaf deze kaart naar andere delen van de applicatie te navigeren.18
Past-kaarten
De ‘Past’ sectie staat voor de gebruiker rechts van de Home-kaart in de tijdlijn. Dit is de geschiedenis sectie en bestaat uit Static Cards met eerdere gebeurtenissen. Static Cards zijn kaarten die zoals de naam al zegt statische content bevatten (zie afbeelding 14).
video’ en voor navigatie ‘Ok Glass, get directions to…’. Daarnaast is er ook een mogelijkheid om de functionaliteiten uit te voeren met het touchpad aan de zijkant.
Glassware
Naast de standaard functionaliteiten is er ook een mogelijkheid om appli-caties te installeren. Dit wordt Glassware genoemd. Glassware kan via de myGlass pagina in de browser geïnstalleerd worden. Hierop is een platform te vinden waar ontwikkelaars hun eigen applicaties kunnen publiceren. Het is te vergelijken met de Appstore van Apple of de Playstore van Google voor Android.
Controversieel
Sinds de aankondiging van Google Glass is er controverse rondom het ap-paraat. Met name over de privacygevoeligheid van het apap-paraat. Met Glass is het mogelijk om altijd en van iedereen foto’s te nemen of video’s op te nemen. Zonder dat de persoon in kwestie hiervan op de hoogte is. Daar-naast is het mogelijk om met andere zaken bezig te zijn op Glass tijdens een gesprek met iemand.
Google Product director Steve Lee heeft in een reactie aangegeven dat het display express rechts boven het oog geplaatst is. Dit zorgt ervoor dat de gebruiker weg moet kijken wanneer hij het scherm van Glass wil zien. “zo weet je altijd of iemand wel oplet wanneer je in gesprek bent”. Aldus Lee. Daarnaast zegt hij dat het maken van video’s en foto’s zichtbare handelingen
23 2. Google Glass
Present & Future kaarten
De ‘Present & Future’ kaarten staan links van de Home kaart. Dit kunnen Static Cards zijn of Live Cards. Live Cards zijn kaarten die constant au-tomatisch worden geupdated (zie afbeelding 15). Op deze kaarten staat informatie die op dat specifieke moment belangrijk is voor de gebruiker. Live Cards kunnen bijvoorbeeld worden gebruikt in combinatie met GPS, of andere sensoren, van andere apparaten (met een bluetooth-connectie) om zo de context van de gebruiker te gebruiken om relevante content te tonen. De meest linker kaart is de Settings Card. Hier kan je instellingen aanpassen die systeembreed worden toegepast. Wifi en volume zijn hier een voorbeeld van.
Immersion
Eenmaal op een kaart kan er een vervolgactie worden uitgevoerd. Dit kan met stem commando of met een tap op het touchpad. Een voorbeeld van een vervolgactie is een ‘Immersion’. Immersions zijn aangepaste gebruikersinterfaces die je uit de tijdlijn halen en het scherm als het ware overnemen. Immersions zijn bedoeld voor toepassingen waarbij de aandacht van de gebruiker lang nodig is.
Afb.15: Home kaart
Afb.16: Static kaart
Google Glass maakt op twee manieren remote vision mogelijk. Remote first person perspective en remote device perspective. Bij Remote first person perspective kan iemand met de gebruiker meekijken door de camera van Glass. Met remote device perspective kan de gebruiker meekijken met een beeld van een camera. Dit kan ook op andere apparaten, maar het grote verschil is dat bij Glass de handen van de gebruiker vrij blijven.
Dit is dan ook het grote voordeel van Google Glass. De gedachte achter Glass is dat de techniek niet meer in de weg zit. De gebruiker krijgt de infor-matie direct in zijn gezichtsveld zonder dat hij er een extra scherm bij hoeft te pakken. Dit zorgt ervoor dat Glass een natuurlijker onderdeel is van de dagelijkse bezigheden.
Context
Daarbij is het belangrijk dat de gebruiker alleen informatie krijgt die op dat specifieke moment relevant voor hem is. Het is dus nodig om de context van de gebruiker te weten. Waar bevindt hij zich en waar is hij op dat specifiek moment mee bezig?
Middleware
Google Glass is geen echte concurrent van andere interactieve apparaten zoals een smartphone. Het streeft er niet naar om deze te vervangen. In plaats daarvan werkt het juist samen met interactieve apparatuur. Daarom
wordt Google Glass ook middleware genoemd. Het is een verbindende fac-tor tussen verschillende apparaten. Gebruikers hebben meestal al meerdere apparaten bij zich die informatie kunnen opslaan en op specifieke moment kunnen tonen. Daarnaast heeft Glass een klein scherm waar maar een bep-erkte hoeveelheid content op getoond kan worden. Het is daarom niet een geschikt platform om gehele functionaliteiten van mobiele telefoon, tablet of laptop over te zetten.
Internet of things
Glass past door deze eigenschappen goed in de visie van the Internet of Things (IoT). Het IoT concept beschrijft een toekomst waarin alledaagse fysieke objecten verbonden zijn met het internet. Er ontstaat een netwerk van apparaten die informatie aan elkaar kunnen uitwisselen. De mens wordt hier ook onderdeel van door draagbare technologie zoals Google Glass. Met Glass is het bijvoorbeeld mogelijk om al die data te visualiseren en daaraan acties te koppelen. Een ander voordeel van IoT is dat de context van de gebruiker beter te achterhalen is. Doordat hij onderdeel is van het netwerk kan er informatie verkregen worden van waar hij zich bevindt en wat hij aan het doen is.19 Applicaties van Google Glass kunnen die context gebruiken om bepaalde content aan de gebruiker te tonen of een functie uit te voeren.
2.2 Verhouding Google Glass zich ten opzichte van
andere interactieve apparaten
25 2. Google Glass
Feedback
Alles wat de gebruiker kan voelen, zien of horen en hem helpt de regels van de microinteractie te begrijpen wordt feedback genoemd. Deze feedback kan heel prominent zijn, of juist subtiel. Feedback kan een gebruiker een metafoor geven voor wat er daadwerkelijk gebeurt. Het ondersteunt het mentale model wat de gebruiker heeft bij de uitgevoerde actie.
Loops & Modes
Loops en Modes bepalen de metaregels. Dit zijn regels over het systeem van de microinteractie. Wat er bijvoorbeeld gebeurt met een microinteractie na verloop van tijd. Leert de microinteractie van de gebruiker en past hij zich na verloop van tijd aan? Of blijft de actie hetzelfde? Ook kunnen er verschillen-de moverschillen-des aan een microinteractie zitten. Door bepaalverschillen-de instellingkeuzes van de gebruiker kan een microactie anders werken.
Microinteractions
Google Glass werkt het beste met microinteractions. Microinteractions zijn kleine afgebakende productmomenten, ontwikkelt rondom één
gebruikerstaak.20 Een voorbeeld van een microinteractie is een wachtwoord uitkiezen, een status-bericht ‘liken’ of je wekker zetten. Een microinteractie bestaat uit vier onderdelen:
Trigger
De trigger activeert de microinteractie. Dit kan door de gebruiker zelf gedaan worden of door het systeem. De gebruiker kan dit doen door bijvoorbeeld op een knop te klikken of in het geval van Glass een stemcommando uit te voeren. Het systeem kan ook automatisch een trigger initiëren. Wanneer er bijvoorbeeld een bepaalde waarde behaald wordt.21
De gebruiker moet een trigger kunnen initiëren die op dat moment voor hem belangrijk is. Hierbij speelt context een rol. Waar is de gebruiker, wat is zijn situatie en wat wil hij bereiken?
Rules
Regels bepalen hoe de microinteractie reageert op de trigger. Wat er bijvoor-beeld gebeurt wanneer de gebruiker een stemcommando uitvoert. Wanneer de actie wordt uitgevoerd en hoe vaak. Welke en wat voor een soort data wordt er gebruikt. Bijvoorbeeld de geolocatie, tijd van de dag, informatie over het weer etc. Wat de gebruiker kan doen tijdens het uitvoeren van de actie. Welke feedback de gebruiker krijgt en wat er gebeurt wanneer de mi-crointeractie is uitgevoerd. Daarbij hoeven niet alle regels bekend te zijn voor de gebruiker.
Bij het maken van een applicatie voor Google Glass zijn er groot aantal best practices waar rekening mee moet worden gehouden om tot een goed de-sign te komen. Google heeft zelf een lijst met regels opgesteld.
Visueel
Het grid
Om de gebruiker een consistent gevoel te geven, wordt er aangeraden om een standaard layout te gebruiken voor de verschillende kaarten in Glass.
De grijze kleur geeft de ruimte voor schermvullende achtergrondafbeeldin-gen aan. Dit is voor applicaties die een grote afbeelding achter hun tekst hebben.
Het rode gedeelte geeft aan waar content zoals tekst moet komen te staan. Dit tekst is standaard Roboto Thin font en de grootte van de tekst past zich automatisch aan zodat alle tekst past op hetzelfde scherm.
Het blauwe gedeelte is de footer. Dit is voor extra informatie over de kaart. Bijvoorbeeld een bron van een getoonde afbeelding of een timestamp. Ook kan hier een reverentie staan van een binnenkomende notificatie.
Het gele gedeelte geeft de statusbar aan. Deze kan drie verschillende states hebben. De slider-state laadt de huidige lokatie van de kaart in de set van kaarten. De progress period state laat de progressie zien van een actie die uitgevoerd wordt. De candycane state lijkt op de progress period state, maar laat een doorlopende animatie zien wanneer een actie wordt uitgevoerd. De paarse lijn geeft de ruimte aan voor een linkerkolom met tekst of een afbeelding.
Als laatste zijn er de groene vlakken die de padding aangeven voor alle content.22
2.3 Best practices voor het maken van een applicatie
voor Google Glass met betrekking tot het visual en
interaction design
27 2. Google Glass
Voorkom menselijke fouten
Menselijke fouten kunnen voorkomen worden door de gebruiker minder con-trole en input te geven. Een goed design zorgt ervoor dat een gebruiker geen fouten kan maken. Een foutmelding mag alleen getoond worden wanneer het systeem zelf niet goed kan reageren. De regels van de microinteraction zijn hier een onderdeel van. Wanneer de regels van de actie beperkt zijn en op één taak focussen kan deze niet gebruikt worden voor een ander doel dan waarvoor het is bedoeld.
Wees menselijk
Gebruikers reageren goed op menselijke reacties. Ook al komen deze van een machine. Dit komt omdat gebruikers systemen van nature vermenseli-jken. Zij rekenen motivaties en karakteristieken aan machines toe die ma-chines niet bezitten.
Door een machine bijvoorbeeld de applicatie menselijke feedback te laten geven krijgt de gebruiker meer affiniteit met de applicatie. Vriendelijk en direct met de gebruiker praten zorgt ervoor dat de taakuitvoering met de applicatie een natuurlijk onderdeel vormt van het werk.
Tekst
Er is een gelimiteerde ruimte voor de tekst. Om optimaal gebruik te maken van de ruimte heeft Google richtlijnen opgesteld.
Houd het kort en simpel.
Gebruik korte woorden en vermijd lange tekst. De eerste twee woorden van de tekst moeten de belangrijkste zijn. Zoek bij lange tekst naar alternatieven zoals de content hardop laten voorlezen of een video of afbeelding te tonen. Wanneer dit niet lukt dan is het misschien beter om bepaalde features in zijn geheel te verwijderen.23
Interactie
Voorkom complexiteit
Glass heeft een klein scherm waar een beperkte hoeveelheid content op getoond kan worden. De complexiteit van de applicatie moet laag blijven. Belangrijk hierbij is om Tesler’s Law of the Conservation of Complexity in ge-dachten te houden. Tesler’s Law komt er op neer dat elke actie die uitgevo-erd kan worden niet eindeloos versimpelt kan worden. Er komt een punt dat dit niet meer kan. Dit kan op twee manieren worden opgelost. De complexe taak kan worden opgedeeld in meerdere kleinere acties of een deel van de acties kan door het systeem zelf uitgevoerd worden.
Begin niet bij nul
Zoals eerder al genoemd is context van de gebruiker erg belangrijk. Gebruik de context van de gebruiker om relevante content te tonen waarmee bepaal-de mircointeracties door bepaal-de gebruiker te triggeren zijn. Of gebruik bepaal-de context om automatisch acties te initiëren.
Doordat de ontwikkeling van Google Glass nog in de beta fase verkeerd en het apparaat nog maar schaars verkrijgbaar is, zijn er nog maar weinig daad-werkelijke applicaties. Op ‘my glass’ zijn er totaal 71 applicaties te vinden. Deze zijn allemaal gericht op de consument. Er zijn wel uitgewerkte con-cepten te vinden. Vaak is er een video gemaakt van het concept met daarin voorbeelden van de verschillende functionaliteiten. Relevante concepten zijn onderzocht en de functionaliteiten zijn uitgeschreven.
Brandweer
Er zijn meerdere concepten voor een applicatie met een brandweer man. Er bestaat een Amerikaanse24 en een Nederlandse concept video.25 Hieronder de functionaliteiten die in de concepten voorkomen:
Nieuwe oproep
Wanneer er een nieuwe oproep is krijgt de brandweerman dat gelijk te zien met Google Glass. Ook de lokatie is te zien en wat voor soort oproep het is. Uitrusting-check
Met Google Glass is het mogelijk om bijvoorbeeld de zuurstoftank te check-en om te controlercheck-en of er nog gcheck-enoeg zuurstof in de tank zit.
Routebeschrijving
Onderweg naar de oproep toe krijgt de brandweerman een
routebeschrijv-ing te zien met Google Glass. Met behulp van GPS weet hij precies waar hij heen moet rijden met de brandweerwagen.
Informatie auto
Door het kenteken van een verongelukte auto te scannen kan er informatie over de auto worden opgevraagd. Bijvoorbeeld instructies hoe de auto kan worden opengeknipt mocht dit nodig zijn.
Brandkraan
Met een spraakcommando kan er op lokatie de dichtstbijzijnde brandkraan worden gevonden. Via GPS wordt de lokatie van de brandweerman bepaalt, waarna hij een kaart te zien krijgt waarop de brandkraan te zien is.
Plattegrond
De brandweerman kan een plattegrond opvragen van een huis dat in brand staat.
Hierdoor heeft de brandweerman een idee van waar hij heen moet wanneer hij in het huis opzoekt moet gaan naar mensen.
Spoedeisende hulp
Er zijn twee verschillende conceptvideo’s voor Google Glass bij de spoede-isende hulp. De één is door Philips26 gemaakt en de ander is door het bedrijft Wearable Intelligence27. Hieronder een lijst met functionaliteiten die in de video’s voorkwamen:
2.4 Relevante Google Glass concepten en hun
belangrijkste functionaliteiten
29 2. Google Glass
Bouwplaats medewerker
BAM is bezig met het testen van Google Glass op de bouwplaats.28 Doel van de test is om een applicatie te ontwikkelen die de veiligheid en productiviteit verhoogd. Hiervan is nog geen concept video of publieke applicatie. Er is wel een persbericht uitgezonden met daarin de omschrijving van de appli-catie. De applicatie richt zich voornamelijk op één functionaliteit.
Werkinstructies
Het is mogelijk om werkinstructies te bekijken met daarin maten en tek-eningen. Een voorbeeld wordt gegeven over de bouw van een raamkozijn. Nu moeten bouwplaatsmedewerkers nog tien pagina’s met werkinstructies meenemen. Dit is onveilig op als de medewerker op grote hoogte moet werken.
Een bijkomstig voordeel is dat er minder fouten worden gemaakt en er een hogere productiviteit is. De medewerker hoeft namelijk niet helemaal terug naar de bouwkeet wanneer hij zijn werkinstructies is vergeten, maar kan dit digitaal opvragen.
Politie New York
De New York City Police Department (NYPD) gebruikt Google Glass om te testen of de bril kan helpen bij het politiewerk.29 Ook hiervan is nog geen applicatie of concept-video. Alleen een persbericht met een tweetal func-tionaliteiten:
Medisch dossier
Wanneer een persoon met de ambulance wordt meegenomen kan het am-bulancepersoneel het medische dossier van de persoon opvragen. Zo kan er gekeken worden met welke factoren rekening gehouden moeten worden. Bijvoorbeeld medicijn gebruik.
Nieuwe oproep
De dokter krijgt een oproep van een nieuwe patiënt. Hij kan het medische dossier in zien. Wanneer de patiënt al in het ziekenhuis ligt dan kan hij zien in welke kamer de patiënt ligt.
Vitale functies
De dokter kan de vitale functies, zoals bloeddruk, hartslag en zuurstof, van de patient opvragen en realtime volgen. Dit kan doorgegeven worden vanuit de ambulance of van de monitor-apparatuur in het ziekenhuis.
Notities
De dokter kan notities aan het medische dossier van de patiënt toevoegen. Ook kan de dokter notities maken voor zichzelf en deze opslaan in een soort dagboek.
Meekijken
De dokter kan advies vragen aan specialisten. Dit kan gedaan worden door notities van de dokter op te sturen, maar ook met realtime video-opnamen. De specialist kan met de camera van Google Glass meekijken en zo advies geven aan de dokter.
Statistieken
Het is ook mogelijk om realtime gegevens en statistieken op te vragen. Bi-jvoorbeeld de druk van een bepaalde pijp.
safety checklist
Wanneer er voor een taak meerdere veiligheidsmaatregels moeten worden getroffen dan kan er een checklist worden opgeroepen. Er komt een stap-penplan in beeld, met welke stappen zijn gedaan en welke nog bevestigd moeten worden. Wanneer de gebruiker zelf een stap heeft uitgevoerd kan hij dit bevestigen door ‘CHECK’ te roepen. Hierdoor weet iedereen in het veld welke stappen al zijn uitgevoerd en welke nog gedaan moeten worden. Dossierfoto’s
Een politie agent zou met behulp van Google Glass dossierfoto’s kunnen opvragen om zo sneller criminelen op te sporen. Ook zijn er plannen voor het dicteren van boetes. Daarnaast is de NYPD aan het bekijken of gezicht-sherkenning een mogelijk is met Google Glass.
Oliewinning
Het bedrijf Wearable Intelligence heeft ook een conceptvideo met een Google Glass toepassing voor het veldwerk in de oliewinning.30 Naast dat er gekeken is hoe het werk efficiënter kan worden uitgevoerd, is er ook gekek-en naar hoe de veiligheid van de medewerkers kan wordgekek-en verhoogt. De functionaliteiten die in de video naar voren komen:
Inventory management
Via spraakcommando’s kan er een inventarisatie gemaakt worden welke soorten pijpen aanwezig zijn. Gegevens als serial-nummers, de lengte, aan-tal en de kromming van de pijp kunnen worden opgeslagen en verzonden worden. Door de barcode van de pijp te scannen kunnen deze gegevens ook, zonder spraak, automatisch opgeslagen worden.
Instructiefilms
Wanneer een werknemer niet helemaal precies weet hoe hij een taak moet uitvoeren, kan hij een instructiefilm voor de bepaalde taak opzoeken en afspelen. Bijvoorbeeld hoe een regelkraan kan worden geblokkeerd of ont-lucht.
31
Google Glass is een head-mounted display die het mogelijk maakt om een tweede scherm in het gezichtsveld te tonen en die handsfree te besturen is. De visie van Glass is dat hierdoor technologie niet meer in de weg zit, maar een natuurlijker onderdeel is van de dagelijkse bezigheden.
Glass is gericht op de context van de gebruiker. Met behulp van die context kan er relevante informatie getoond worden op Glass. Het is daarom belan-grijk om deze context te bepalen. Dit kan met behulp van andere apparaten en sensoren. Bijvoorbeeld met de GPS van een mobiele telefoon voor de locatie.
Het is niet de bedoeling om constant informatie te tonen op Glass. Dat leidt te veel af. Daarnaast moet die informatie kort en bondig zijn, omdat de display van Glass niet groot is. Glass draait daarom om kleine afgebakende productmomenten ook wel microinteractions genoemd.
Het aantal Glass applicaties is nog schaars. Er zijn wel relevante concepten met uitgewerkte video’s te vinden. Bruikbare functionaliteiten zijn:
• Notificatie van een nieuwe taak
• Informatie opvragen over een bepaald onderwerp • Actuele waardes tonen
• Expert laten meekijken met wat de gebruiker ziet • Checklist opvragen voor een bepaalde taak
2.5 Samenvatting
De doelgroep van de applicatie zijn de AGV-monteurs die storingsdienst in de Euromax container-terminal lopen. Per ploeg is dat één persoon. Totaal zijn er vijf ploegen en dus ook totaal vijf monteurs die storingsdienst lopen. Om erachter te komen wie de doelgroep precies is zijn er met drie monteurs een diepte-interview afgelegd. (zie bijlage 1) Van te voren is er een half ge-structureerde vragenlijst opgesteld. Er zijn voornamelijk open vragen gesteld aan de gebruiker om zo de kans te geven om zijn verhaal te laten vertellen.31 Met behulp van de interviews is een persona geconstrueerd (zie 3.2). De per-sona is bedoelt om de eindgebruiker beter te begrijpen en het design daarop aan te passen.32
Opvallende feiten uit de interviews
Tablet & Smartphone
De monteurs hadden allemaal smartphones en tablets, maar ze gebruikten deze niet of nauwelijks. Ze hadden weinig applicaties op de apparaten staan en zochten voornamelijk alleen informatie op via de browser.
Veiligheid
Voordat het interview plaats vond wisten de monteurs alleen dat er het gesprek zou gaan over een Google Glass applicatie, die hen zou assisteren bij hun taakuitvoering in het veld. De monteurs begonnen zelf over dat de veiligheid tijdens het werk kan worden verbeterd.
kan geconcludeerd worden dat ze veiligheid een belangrijk onderwerp vinden.
Google Glass
De monteurs zijn enthousiast over Google Glass. Ze hebben er al van ge-hoord en weten ongeveer wat het kan. Tijdens het interview hebben ze de Google Glass zelf opgehad en wat simpele taken uitgevoerd. Ondanks dat het een totaal nieuw apparaat is met een unieke interface en nieuw bedien-ing, hadden ze weinig moeite met het gebruiken van Google Glass.
3.1 Wie is de doelgroep?
3. Doelgroep
33 3. Doelgroep
Toepassingen
Nadat ze de Google Glass op hadden gehad en beter door hadden wat het apparaat allemaal precies kon, waren ze onder de indruk van de mo-gelijkheden. De monteurs kwamen zelf al met suggesties voor mogelijke toepassingen. Bijvoorbeeld om de safe zone die gelegd is door de controle kamer te tonen op Google Glass. Een andere toepassing die naar voren kwam was het uitlezen van actuele AGV-waardes op Glass.
Karakteristieken
Sociaal, technisch, ondernemend, handig
Omschrijving
Jordy is al 4 jaar AGV-monteur en is bijna klaar met zijn technische MBO opleiding op niveau 3.
Jordy is bekent met de nieuwe ontwikkelingen op technologisch vlak. Hij heeft een iphone waar hij voornamelijk mee Whatsapped. Erg veel appli-caties gebruikt hij niet. Hij is ook in het bezit van een tablet, in eerste instan-tie gekocht om op de bank snel wat op internet te kunnen opzoeken, maar gebruikt daarvoor nu toch liever zijn laptop. Daar kan meer mee.
Jordy is geïnteresseerd in techniek. Hij vindt zijn werk leuk en gaat er met plezier heen. Het boeit hem hoe alle grote apparaten in de haven met elkaar samenwerken. Hij vindt veiligheid belangrijk op zijn werk. Hij houdt zich goed aan alle veiligheidsvoorschriften, maar vindt dat er nog wel verbeterpunten zijn. Zelf kijkt hij altijd extra goed om zich heen als hij aan het werk is. In zijn vrije tijd rijdt Jordy graag op zijn nieuwe motor en drinkt graag een biertje met zijn vrienden. Verder is hij een echte doe-het-zelf’er. Klussen aan zijn huis vindt hij leuk om te doen.
Quotes
“Ik heb de nieuwste telefoon en tablet, maar doe er helemaal niks mee. Ik gebruik eigenlijk helemaal geen applicaties. Mijn Ipad ligt ook alleen maar in de kast.”
“De techniek vind ik vooral leuk van mijn werk. Dat is echt geweldig. Als je kijkt hoe alles automatisch rondrijdt op de terminal, dat is toch echt bij-zonder.”
“Ik heb soms de veiligheid niet helemaal in handen als ik op lokatie ben. Niet dat ik me heel onveilig voel als ik daar bezig ben, maar soms heb wel eens zo’n gevoel”
“Je bent spekkoper als er 50 dagen geen ongeluk gebeurt op de terminal”
3.2 Persona
Demografisch
Naam: Jordy van der Linden Geslacht: Man
leeftijd: 28 Jaar Beroep: AGV-monteur
Opleiding: MBO Elektrotechnische industriële producten en
systemen 3
35
De taken en doelen zijn uitgeschreven in user stories. User stories zijn korte simpele beschrijvingen van een taak die vanuit het perspectief van de persoon is geschreven die de taak moet uitvoeren. Dit is de eindgebruiker.33 Met user stories wordt de focus gelegd op de doelen van de eindgebruiker en zijn volgens het volgende model uitgeschreven:
Titel van de user story Als een (type gebruiker) Wil ik (een taak uitvoeren) Zodat ik (een doel kan bereiken)
De user stories zijn gecreëerd uit verschillende facetten van het vooronder-zoek en vormen de basis van het uiteindelijke concept. Deze facetten zijn:
• Het onderzoek naar het AGV-systeem en de daaruit voortgekomen verbeterpunten.
• De interviews met de monteurs en de gemaakte persona.
• Het marktonderzoek met de relevante functionaliteiten uit de concept-video’s
User stories
Positie in de haven
Als een monteur,
wil ik mijn positie in de haven weten
zodat ik precies weet waar ik ben en wat er om mij heen gebeurt.
Roteren van de kaart
Als een monteur,
wil ik de kaart kunnen roteren, zodat ik mijzelf beter kan oriënteren.
Inzoomen van de kaart
Als een monteur,
wil ik kunnen inzoomen op de kaart,
zodat ik meer details van mijn omgeving kan bekijken.
AGV gebieden
Als een monteur,
wil ik alle AGV gebieden kunnen zien,
zodat ik weet waar AGV’s allemaal kunnen rijden.
3.3 taken en doelen van de doelgroep
Safe-zone verwijdering
Als een monteur,
wil ik een bevestiging dat er een safe zone is verwijderd,
zodat ik weet dat de AGV’s weer gaan rijden en ik uit het gebied moet zijn.
Safe-zone waarschuwing
Als een monteur,
wil ik een waarschuwing krijgen wanneer ik mij buiten de safe-zone beweeg, zodat ik weet dat ik in een onveilig gebied ben en terug moet naar de safe zone.
Taak nieuw
Als een monteur,
wil ik een melding krijgen van een nieuwe taak, zodat ik weet dat ik naar het AGV gebied moet gaan.
Taak details
Als een monteur,
wil ik details van een nieuwe taak zoals een stack-nummer en AGV-nummer, zodat ik weet waar ik heen moet en welke AGV precies defect is.
AGV monitor
Als een monteur,
wil ik waardes uit AGV-monitor kunnen oproepen,
zodat ik zonder de AGV open te maken kan zien waarom de AGV mogelijk defect is.
AGV posities
Als een monteur,
wil ik de real-time posities van de AGV’s zien, zodat ik precies weet waar de AGV’s zich bevinden.
AGV routes
Als een monteur,
wil ik de routes van de AGV in mijn omgeving zien,
zodat ik weet waar de AGV’s heen rijden en ik daar rekening mee kan houden.
AGV respondergrid
Als een monteur,
wil ik de positie van de AGV ten opzichte van de responders in het wegdek zien, zodat ik de AGV weer goed terug kan zetten wanneer hij van zijn koers is afgeweken.
Safe-zones lokatie
Als een monteur,
wil ik alle actieve safe-zones zien,
zodat ik weet of de safe-zone juist is gelegd.
Safe-zone bevestiging
Als een monteur,
wil ik een bevestiging dat er een nieuwe safe-zone is gelegd, zodat ik weet of ik al het AGV gebied in kan.
37 3. Doelgroep
Veiligheids Checklist
Als een monteur,
wil ik een veiligheidschecklist,
zodat ik zeker weet dat ik alle veiligheids-stappen voor een bepaalde taak heb doorlopen.
Instructiefilm
Als een monteur,
wil ik een instructiefilm over een bepaalde taak,
zodat ik weet hoe ik een bepaalde taak moet uitvoeren.
AGV uit dienst
Als een monteur,
wil ik weten of een defecte AGV al uit dienst is gehaald door de controlekamer, zodat ik weet of ik de AGV kan resetten.
Inloggen camera’s
Als een monteur,
wil ik kunnen inloggen op de camera’s van het AGV gebied,
zodat ik een overzicht heb van mijn omgeving en die in de gaten kan houden.
Onderhoudgeschiedenis
Als een monteur,
wil ik de onderhoudsgeschiedenis van een AGV kunnen bekijken,
zodat ik een veel voorkomend defect sneller kan constateren bij een storing.
Meekijken
Als een monteur,
wil ik dat een andere monteur met mij mee kan kijken met mijn werkzaam-heden, zodat ik van zijn kennis gebruik kan maken.
Noodoproep
Als een monteur,
wil ik een noodoproep kunnen doen,
Uit de interviews zijn een aantal aspecten naar voren gekomen waarmee rek-ening moet worden tijdens het ontwerpen van een applicatie.
Snelheid
De applicatie moet snel zijn. Een monteur mag zich 5 tot 10 minuten in het AGV-gebied bevinden. Het is daarom belangrijk dat de applicatie snel op-start en snel acties kan uitvoeren en niet te lang bezig is met data ophalen of verwerken.
Veiligheid
De applicatie moet zorgen voor een hogere veiligheid van de monteur. De applicatie moet niet in de weg zitten of afleiden. De applicatie moet alleen informatie geven op het moment dat het nodig is of wanneer er om gevraagd wordt. De AGV-monteur moet ten alle tijden zijn omgeving in de gaten kun-nen houden.
Relevant informatie
De informatie die de AGV-monteur krijgt moet relevant zijn. De applicatie moet rekening houden waar de gebruiker is en wat hij precies aan het doen is.
Specifiek informatie
De informatie die gebruiker krijgt moet specifiek zijn. Geen lange lijsten met
bijvoorbeeld waardes van de AGV, maar alleen een aantal waardes die vaak gebruikt worden
Handsfree te bedienen
De monteur heeft beide handen nodig om sommige taken uit te voeren. Bijvoorbeeld bij het terug zetten van de AGV op het transponder grid, dan bestuurd hij de AGV met een radiografische controller met beide handen. Het kan per taak verschillen of de monteur beide handen gebruikt of vrij heeft om met één hand de applicatie te bedienen. Voor elke taak moet daar-om apart een overweging worden gemaakt of deze handsfree uitgevoerd kan worden of niet.
3.4 Wensen en behoeften van de doelgroep voor
het design en interactie
39
Uit al het onderzoek is het volgende programma van eisen opgezet waaraan de Google Glass applicatie moet voldoen.
Functioneel
De applicatie moet de volgende functionaliteiten hebben:
• De monteur moet zelf de status en de ligging van de safe zone kunnen inzien en controleren.
• De monteur moet zijn eigen positie ten opzichte van de safe zone kun-nen bepalen.
• De applicatie moet de monteur ondersteunen bij het doorlopen van de veiligheidsprocedure
• De applicatie moet er aan bijdragen dat de monteur zo efficient mogeli-jk kan werken in het AGV gebied, zodat de duur van zijn verblijf in het AGV-gebied zo kort mogelijk is.
• De applicatie moet eraan bijdragen aan dat de monteur de controle heeft over zijn eigen situatie in het AGV gebied zodat hij zich ten alle tijden veilig voelt.
Interactie
De applicatie moet aan de volgende interactie eisen voldoen:
• De applicatie moet handsfree te bedienen kunnen zijn. De monteur heeft bij veel taken beide handen nodig.
• Er moet niet constant informatie worden getoond op het scherm. Dit leidt te veel af.
• Er moet rekening gehouden worden met de context van de gebruiker om zo de juiste informatie op de juiste locatie te kunnen tonen.
• Functionaliteiten moeten onderverdeeld worden in microinteractions zodat er korte en heldere productmomenten ontstaan.
• Menselijk contact moet een belangrijk onderdeel blijven. Dit zorgt voor een groter gevoel van veiligheid bij de gebruiker.
Visueel
De applicatie moet aan de volgende visuele eisen voldoen:
• Omdat de display niet groot is moet er worden gekozen voor korte en simpele teksten
• Roboto Thin font en de standaard Glass kleuren gebruiken, zodat de applicatie een consistent gevoel geeft.
• Voor de layout het standaard grid volgen aangeleverd door Google, zodat de applicatie één geheel vormt.
4. Programma van eisen
5.1 Het design proces
Alle user stories zijn uitgeschreven op kaarten (zie afbeelding 20). Elke story heeft een nummer gekregen. Daarna is er gekeken naar overeenkom-stigheden van de verschillende user stories. Hieruit zijn de volgende groepen ontstaan: • Nieuwe Taak • Kaart • Instructies • AGV informatie • Portofoon
• Safe zone informatie
Google Glass draait, zoals eerder besproken, om de context van de gebrui-ker. Er is daarom een overzicht gemaakt van de locaties waar een monteur komt wanneer hij storingsdienst op de Euromax terminal loopt. Deze locaties zijn: ‘de werkplaats’, ‘onderweg naar de storing’, ‘in het AGV-gebied’, en ‘uit het AGV-gebied’. Om een overzicht te krijgen, is er gekeken naar wanneer welke user stories relevant zijn. Dat is gedaan door een groot vel te verdelen in de vier verschillen locaties en daarop de nummers van de user stories in te delen (zie afbeelding 21). Hieruit is gekomen dat sommige user stories alleen relevant zijn voor korte perioden en andere over meerdere locaties belangrijk zijn voor de gebruiker.
5. Concept
41 5. Concept
Met dit overzicht is er een begin gemaakt om de verschillende schermen van de applicatie te gaan schetsen. Er is gekeken naar hoe de user stories kun-nen worden omgezet naar functionaliteiten van een Google Glass applicatie. Alle schetsen van de schermen zijn ook weer ingedeeld op een groot vel papier met daarop de vier verschillende locaties (zie afbeelding 22). Op de afbeelding zijn de schermen als gele post-its te zien.
Er zijn ook commando’s bedacht die de verschillende functionaliteiten van de Glass applicatie oproepen. Deze zijn in het oranje weergegeven. De com-mando’s volgen de besproken best practices die door Google zijn aange-geven. De roze post-its die op afbeelding te zien is, zijn de aantekeningen die bij de schermen zijn gemaakt.
Met Sketch 3 zijn de schetsen omgezet naar echte ontwerpen. Bij het ont-werp is rekening gehouden met de design regels en het standaard grid die door Google worden aangeraden. De iconen in het ontwerp zijn de stan-daard iconen die in Google Glass worden gebruikt. De schermen zijn uitge-print, uitgesneden en op tafel gelegd om zo een overzicht te hebben van de gehele applicatie en verbeteringen te kunnen doorvoeren.
Van de schermen is er een testbaar prototype gemaakt. Het resultaat is een interactieve applicatie die in de browser te bedienen is. Met het prototype is het mogelijk om alle Google Glass commando’s van de applicatie uit te voeren en de vervolg scenario’s te doorlopen. Daarnaast zijn ook alle noti-ficaties te activeren. De commando’s en notinoti-ficaties zijn te zien in de linker
Glass wordt getoond, te zien. Daaronder zijn de mogelijke vervolg comman-dos te zien van de desbetreffende scenario’s.
Voor het prototype zijn de geluiden van Google Glass gebruikt en zijn de animaties zo nauwkeurig mogelijk nagebootst. Dit is gedaan om een zo real-istisch simulatie te maken van een Google Glass applicatie.
Het prototype is gebruikt om het concept te testen bij de gebruiker. Dit is gedaan door terug te gaan naar de Euromax terminal en daar de applicatie op een laptop uit te testen (zie afbeelding 23 en 24). Een monteur is door alle verschillende scenario’s gelopen. Bij elk scherm is er gevraagd of de mon-teur kon uitleggen wat hij precies zag, wat hij dacht dat de bedoeling was en of hij dat logisch vond. Verder is er gevraagd naar wat algemene verbeterin-gen zouden zijn, welke functionaliteiten hij nog zou toevoeverbeterin-gen of juist welke hij weg zou laten. Deze feedback is verwerkt in het eindproduct.
43
Het concept is onderverdeeld in verschillende microinteractions. Deze kun-nen in de vorm zijn van een notificatie die worden getoond op Google Glass door middel van een commando waarmee een functionaliteit kan worden aangeroepen.
New Job
Type: Notificatie
Wanneer er een nieuwe storing door de front-office wordt doorgegeven aan de monteur dan krijgt hij een nieuwe melding op zijn Google Glass. Hierin staat een afbeelding uit TEAMS weergegeven met de lokatie van de AGV. Daarbij is is te zien wat het nummer van de AGV is, in welke module de AGV staat en wat voor een soort storing de AGV heeft. De monteur krijgt de optie om de taak te accepteren. Dit doet hij door het commando “Accept Job” te gebruiken. Wanneer hij dit doet krijgt hij een bevestiging en de suggestie om de status van de AGV te bekijken.
AGV status
Type: Commando
Commando: “Ok Glass, show status AGV”
De monteur kan de status van een AGV opvragen. Wanneer hij een nieuwe storing heeft geaccepteerd dan hoeft hij alleen het commando “show status AGV” te gebruiken. Wanneer hij de status van een andere AGV wilt zien, dan kan hij dit doen door het nummer van de AGV achter het commando te gebruiken. Bijvoorbeeld “show status AGV 23”.
De monteur kan de drie belangrijkste waardes bekijken in het status scherm. Ook kan hij zien of de AGV nog in gebruik is. Door te swipen, met het touch-screen aan de zijkant van de Google Glass kan de onderhoudsgeschiedenis van de AGV worden bekeken.
Safe zone request
Type: Commando
Commando: “Ok Glass, request safe zone”
Wanneer een monteur met zijn auto aan het einde van de servicelaan staat en het AGV-gebied op wil moet hij eerst een safe zone aanvragen. Dit doet hij met het commando ‘Request safe zone’. Er wordt via Glass gebeld met de controlekamer zodat de monteur kan melden dat hij een safe zone wil. Hierna wordt er de safe zone checklist getoond. Deze checklist laat de stap-pen zien die de monteur moet doorlostap-pen voordat hij veilig het gebied in kan.
Nadat de eerste stap is doorlopen moet er gewacht worden op de bevestig-ing dat de safe zone daadwerkelijk is neergelegd in TEAMS door de con-trole kamer. Wanneer dit is gebeurd verschijnt er de tweede check van de checklist. Nu moet de monteur alleen nog zelf bevestigen dat de safe zone veilig is neergelegd. Hij krijgt een beeld van TEAMS te zien met daarin de betreffende safe zone en de AGV. Klopt dit niet, dan kan de monteur met het commando ‘No’ opnieuw de controlekamer opbellen en start de veiligheid-sprocedure opnieuw. Als het gebied goed is neergelegd dan wordt de laatste check van de checklist getoond en krijgt hij een bericht dat hij nu veilig het gebied in kan.
5.2 Het concept
trefwoorden na het commando in te spreken.
Wanneer er een resultaat gevonden is dan wordt de video getoond met de instructies.
Buiten de safe zone
Type: Notificatie
De monteur krijgt een waarschuwing wanneer hij zich in het AGV-gebied bevindt, maar buiten de safe zone staat. Er wordt aangeraden dat hij richting de AGV moet lopen om weer in de safe zone te komen. Ook krijgt hij de sug-gestie om het “show safe zone” commando te gebruiken om zo zijn positie in het AGV-gebied en de safe zone te kunnen bekijken.
Safe zone overzicht
Type: Commando
Commando: “Ok Glass, show safe zone”
Met het ‘show safe zone’ commando krijgt de gebruiker een kaart uit TEAMS te zien waarop zijn positie met de rode stip wordt aangeduid. Verder kan hij de safe zone zien die om de AGV is neergelegd. Met deze kaart kan de gebruiker zien of hij zich wel binnen het veilige gebied bevindt en waar hij heen moet lopen wanneer hij zich buiten het gebied bevindt.
Safe zone verwijderd
Type: Notificatie
Het kan gebeuren dat er een safe zone wordt verwijderd. Er verschijnt dan een melding in Google Glass met daarin een waarschuwing. Er wordt een vraag gesteld of de monteur zich daadwerkelijk in het AGV-gebied bevindt.
Safe zone verwijdering
Type: Commando
Commando: “Ok Glass, remove safe zone”
Wanneer de monteur klaar is op het AGV gebied dan kan hij met het com-mando ‘Remove safe zone’ de procedure starten om een safe zone te ver-wijderen. Er wordt weer met de controlekamer gebeld en wanneer de safe zone daadwerkelijk is verwijderd krijgt de monteur een bevestiging. Onder-tussen krijgt hij een checklist te zien waarin uiteindelijk het bericht wordt getoond dat de juiste veiligheidsprocedure is doorlopen.
Calling for backup
Type: Commando
Commando: “Ok Glass, call for backup”
Wanneer een monteur informatie nodig heeft over hoe hij een taak moet uitvoeren in het AGV-gebied dan kan hij video-instructies opzoeken, maar ook voor assistentie vragen. Dit doet hij door het “call for backup” command te gebruiken. Hij krijgt dan een lijst te zien met de personen die beschikbaar zijn. De monteur kan iemand uit de lijst opbellen. De persoon die hij opbelt kan vervolgens via de camera van Glass meekijken met de monteur en zo instructies geven aan de monteur.
Instructions
Type: Commando
Commando: “Ok Glass, show instructions”
Met het “show instructions” commando kan de gebruiker video-instructies opvragen over een bepaalde taak die hij moet uitvoeren. Dit doet hij door
