Hof van Twente, springlèavend!

Hof van Twente, springlèavend!

Een onderzoek naar een toekomstig stimuleringsbeleid omtrent evenementen.

Emma Lemmers

5 juli 2019

Hof van Twente, springlèavend!

Een onderzoek naar een toekomstig stimuleringsbeleid omtrent evenementen.

Auteur: Emma Lemmers

Studentnummer: 421029

Opleiding: Tourism Management Hospitality Business School Saxion Hogeschool Deventer Opdrachtgever: E. Meijer

HofMarketing en gemeente Hof van Twente De Höfte 7

7471 DK Goor 1e _{examinator: M. van het Bolscher} 2e _{examinator: P. Steenhuis}

Wijzigingen

De aanpassingen in deze tweede versie van het thesisrapport zijn in een rood lettertype weergegeven. De volgende hoofdstukken en bijlagen zijn gewijzigd of toegevoegd:

- Hoofdstuk 7 - Aanbevelingen - Hoofdstuk 8 – Implementatieplan - Nawoord

- Bijlage XXX – Toelichting awards

- Bijlage XXXI – Toelichting beoordelingscriteria - Bijlage XXXII – Weging adviesopties

- Bijlage XXXIII – Productsheets - Bijlage XXXIV – Verwachte kosten

Voorwoord

Voor u ligt mijn afstudeerthesis die is geschreven voor mijn opleiding Tourism Management, bij de academie Hospitality Business School aan Saxion Hogeschool te Deventer. De thesis betreft een onderzoek voor een toekomstig evenementenbeleid in gemeente Hof van Twente. Het rapport is geschreven in de periode van februari 2019 tot en met juni 2019. In deze periode ben ik intensief bezig geweest met literatuuronderzoek, deskresearch en veldonderzoek, om het uiteindelijke advies te schrijven hoe gemeente Hof van Twente en HofMarketing evenementen kunnen stimuleren om beter aan te sluiten op de profilering. Het onderzoek is uitgevoerd voor gemeente Hof van Twente en HofMarketing in opdracht van E. Meijer, adviseur vrijetijdseconomie bij gemeente Hof van Twente. Graag wil ik E. Meijer bedanken voor de mogelijkheid om dit onderzoek te mogen doen. Tevens wil ik haar bedanken voor haar inzet, hulp en feedback die ik heb gekregen tijdens deze periode. Daarnaast wil ik haar en L. Wolberink bedanken dat zij mij hebben meegenomen in de taken bij de gemeente en HofMarketing omtrent de vrijetijdseconomie. Ik heb dit als zeer leerzaam ervaren. Ook wil ik mijn eerste examinator M. van het Bolscher bedanken voor de begeleiding en feedback die ik heb mogen ontvangen. Verder wil ik graag alle respondenten die hebben deelgenomen aan de enquête en de ondernemers die hiervoor toestemming hebben verleend, bedanken. Ook wil ik graag de ondernemers bedanken die hebben deelgenomen aan de groepsinterviews en R. Halverhout, M. Luttenberg en M. Otto die ik heb mogen spreken over hun aanpak wat betreft het evenementenbeleid. Tot slot wil ik graag mijn familie bedanken die mij hebben geholpen met het afnemen van de enquêtes en mij hebben geholpen en ondersteunt waar nodig. Zonder jullie was het niet gelukt!

Het schrijven van mijn thesis vond ik een intensief maar leuk en leerzaam proces. Het onderwerp heb ik als interessant ervaren waardoor ik genoeg motivatie had om er zoveel mogelijk uit te halen. Het rapport heeft mij veel tijd, energie en de nodige stress gekost maar ik ben tevreden met het eindresultaat.

Ik wens u veel leesplezier. Emma Lemmers

Managementsamenvatting

Vanuit onder andere evenementenorganisatoren komen bij gemeente Hof van Twente en HofMarketing vragen binnen over evenementen. Zij zoeken een visie en willen graag weten wat de gemeente wil zien. Momenteel is namelijk in Hof van Twente geen evenementenbeleid of richtlijnen aanwezig. Ook

HofMarketing heeft behoefte aan een evenementenbeleid. Zij willen graag de huidige en toekomstige evenementen in de gemeente laten aansluiten op de profilering om zo meer toeristen te trekken en de evenementen een grotere bijdrage te laten leveren aan de vrijetijdseconomie.

Het doel van dit onderzoek is door evenementen te laten aansluiten op de profilering meer toeristen te trekken, inwoners tevreden te stellen en de vrijetijdseconomie te stimuleren. Hiervoor is de volgende adviesvraag opgesteld: ‘Op welke wijze kunnen gemeente Hof van Twente en HofMarketing

evenementen in Hof van Twente stimuleren om beter aan te sluiten op de profilering van de gemeente?’. Om dit te achterhalen is gekeken naar de huidige situatie, de wensen en behoeften omtrent evenementen en is gekeken hoe andere gemeenten evenementen stimuleren om beter aan te sluiten op de profilering. Hiervoor is gebruikt gemaakt van deskresearch en veldonderzoek.

Om de wensen en behoeften omtrent evenementen in kaart te brengen zijn 300 bezoekers van 6 evenementen in de gemeente geënquêteerd. Uit de antwoorden blijkt dat 64% tevreden is over het huidige evenementenaanbod. Daarnaast geeft 43% van de respondenten aan (meer)

muziekevenementen te willen zien in Hof van Twente. Ook zijn de wensen en behoeften van 12 belangrijke stakeholders geanalyseerd door middel van groepsinterviews. De stakeholders zijn tevreden over het huidige aanbod. Beleving bij de evenementen is belangrijk en daarnaast kan een tweedeling worden gemaakt tussen evenementen geschikt voor de inwoners en evenementen die aansluiten op de profilering. De stakeholders hebben behoefte aan een evenementencoördinator waarbij kennisdeling, samenwerkingen stimuleren en verbinding, centraal staan. Hierbij is

organisatievrijheid essentieel. Een aantal stakeholders gegeven daarnaast aan behoefte te hebben aan financiële ondersteuning. Het doel was om één groepsinterview te laten plaatsvinden. Het is

noodzakelijk geweest om dit te veranderen naar twee gesprekken. Hierdoor is geen gezamenlijk beeld gecreëerd. Daarom wordt een vervolgonderzoek met stakeholders geadviseerd om één beeld te scheppen. Tot slot is gesproken met drie andere gemeenten die dienen als best practices voor dit onderzoek. Al deze gemeenten beschikken over een evenementencoördinator die ondersteunt waar nodig, kennis deelt en samenwerkingen stimuleert. Daarnaast proberen ze allen, elk via een eigen regeling, financieel de evenementen te ondersteunen.

Op basis van bovenstaande resultaten wordt een digitaal evenementenplatform geadviseerd. Op dit platform kunnen organisatoren terecht met vragen en het stimuleert samenwerking en kennisdeling. Daarnaast wordt een informatiefolder aangeraden. Deze bevat de belangrijkste informatie omtrent het organiseren van een evenement. Verder is het advies om jaarlijks twee bijeenkomsten te organiseren om kennisdeling, samenwerking en verbinding te stimuleren. Eén bijeenkomst is voor evenementen die (potentieel) aansluiten op de profilering en de andere is voor alle evenementenorganisatoren. Alle benoemde adviezen worden gemanaged door een evenementencoördinator. De coördinator heeft een proactieve houding en focust zich op kennisdeling, samenwerking stimuleren en verbindingen leggen.

Inhoudsopgave

2.5 Profilering door middel van evenementen ... 15

2.5 Destinatiemarketingssysteem ... 16 3. Methodologie ... 19 3.1. Onderzoeksvragen ... 19 3.2 Deskresearch ... 20 3.3 Onderzoekstrategie ... 20 3.4 Surveyonderzoek ... 20 3.5 Ongestructureerd groepsinterview ... 21 3.6 Best practices ... 22 4. Resultaten ... 22 4.1 Huidige situatie ... 22

4.2 Wensen en behoeften bezoekers ... 25

4.3 Wensen en behoeften belangrijke stakeholders ... 28

4.4 Best practices ... 32

5. Conclusie ... 34

5.1 Huidige situatie ... 34

5.2 Wensen en behoeften omtrent evenementen ... 34

5.3 Aanpak van andere gemeenten ... 35

6. Discussie ... 36

6.1 Betrouwbaarheid ... 36

6.3 Vervolgonderzoek ... 39

7. Aanbevelingen ... 39

8. Implementatieplan ... 45

9. Nawoord ... 49

Literatuurlijst ... 51

Bijlage I – Work Breakdown Structure ... 54

Bijlage II - Zoekmethoden ... 55

Bijlage III – Kernbegrip evenementen ... 58

Bijlage IV – PRICE-model ... 60

Bijlage V – Evenementencategorieën ... 68

Bijlage VI – Bezoekersmotieven ... 70

Bijlage VII – Succesfactoren ... 71

Bijlage VIII - Operationaliseringen ... 72

Bijlage IX - Overzicht onderzoeksmethoden ... 76

Bijlage X - Surveyonderzoek ... 77

Bijlage XI – Enquête... 80

Bijlage XII – Ongestructureerd groepsinterview... 84

Bijlage XIII - Topiclijst ... 86

Bijlage XIV – Best practices ... 88

Bijlage XV – Demografische gegevens inwoners ... 89

Bijlage XVI – Herkomst en omvang toeristen en recreanten ... 90

Bijlage XVII - Belangrijkste stakeholders ... 93

Bijlage XVIII – Top tien evenementen ... 95

Bijlage XIX - SPSS-analyse ... 96

Bijlage XX - Transcript ongestructureerde groepsinterview 1 ... 106

Bijlage XXI - Open codering ongestructureerde groepsinterview 1 ... 128

Bijlage XXIII - Fragmenten ongestructureerde groepsinterviews 1 en 2 ... 150

Bijlage XXIV - Evenementenbeleid Hengelo Promotie ... 164

Bijlage XXV - Voorbeeld verslag ... 167

Bijlage XXVI - Beoordelingsformulier aanvraag financiële bijdrage 2019 ... 179

Bijlage XXVII - Evenementenbeleid Apeldoorn Marketing ... 180

Bijlage XXVIII - Folder Apeldoorn Marketing ... 182

Bijlage XXIX - Evenementenbeleid Toerisme Rijssen-Holten ... 192

Bijlage XXX – Toelichting awards ... 194

Bijlage XXXI - Toelichting beoordelingscriteria ... 196

Bijlage XXXII – Weging adviesopties ... 198

Bijlage XXXIII – Productsheets advies 1 ... 204

1. Inleiding

In dit hoofdstuk wordt een beschrijving gegeven van Hof van Twente en de opdrachtgevers gemeente Hof van Twente en HofMarketing. Vervolgens wordt de aanleiding van dit onderzoek en het

managementvraagstuk gegeven. Daarna wordt de onderzoeksopzet behandeld met de advies-, onderzoeks- en deelvragen. Tot slot wordt een leeswijzer gegeven.

1.1 Achtergrondinformatie

De opdrachtgever voor dit onderzoek is E. Meijer, adviseur vrijetijdseconomie, namens HofMarketing en gemeente Hof van Twente.

Hof van Twente is een van de veertien gemeenten gelegen in het zuidwesten van de regio Twente in de provincie Overijssel. De gemeente bestaat uit zes kernen, namelijk Bentelo, Delden, Diepenheim, Goor, Hengevelde en Markelo, zoals te zien is in figuur 1. In de gemeente wonen 35.000 inwoners.

Binnen Hof van Twente is Goor de grootste kern met ruim 12.000 inwoners. Dit kan worden gezien als de hoofdkern van de gemeente en hier is dan ook het gemeentehuis gesitueerd. Hof van Twente is een coulisselandschap met veel recreatie- en verblijfsvoorzieningen. De regio beschikt over meerdere landgoederen en kastelen zoals Kasteel Twickel en Huis Nijenhuis. Verder zijn in het buitengebied van de gemeente veel agrarische bedrijven te vinden (HofMarketing, 2018).

Binnen de toerisme en recreatiesector zijn verschillende samenwerkingsverbanden aanwezig tussen verschillende destinatiemarketing partijen. De overkoepelende partij is MarketingOost, deze organisatie gaat over alle regio’s in Overijssel. TwenteMarketing gaat over regio Twente waaronder vervolgens voor elke gemeente of stad een destinatiemarketingpartij aanwezig is. Voor gemeente Hof van Twente is dit HofMarketing. De verschillende partijen werken allen samen om de provincie met de verschillende regio’s en gemeenten zo goed mogelijk toeristisch te promoten.

1.1.1 Gemeente Hof van Twente

Cijfers van 2017 (E. Meijer, persoonlijke communicatie, 13 maart 2019) laten zien dat gemeente Hof van Twente over 134 accommodaties beschikt. 43 hiervan zijn particuliere bungalows en 40 een Bed & Breakfast. De andere accommodaties zijn campings, bungalowparken, groepsaccommodaties, hotels en mini-campings. De meeste accommodaties, namelijk 58, zijn gesitueerd in Markelo. De 134 accommodaties hebben een totaal van 372.479 overnachtingen gegenereerd met een geschatte opbrengst van €380.000.

Binnen de gemeente is toerisme en recreatie een pijler van de Sociaal Economische Visie (SEV). De doelstellingen voor 2019 en 2020 zijn ondergebracht in vijf pijlers: centrumgebieden,

vrijetijdseconomie, werken, duurzaamheid en innovatie. Binnen de pijler vrijetijdseconomie wordt gefocust op de toerist en de toeristische ondernemer. Doelstellingen hierbij zijn het aantal

drie vernieuwde verblijfsaccommodaties realiseren, focussen op evenementen en de pijler

vrijetijdseconomie onderbrengen bij HofMarketing (E. Meijer, persoonlijke communicatie, 23 januari 2019).

1.1.2 HofMarketing

Stichting HofMarketing is in april 2018 opgericht. Daarbij is VVV Hof van Twente ondergebracht bij HofMarketing. De stichting vermarkt Hof van Twente op gebied van drie domeinen: wonen, werken en recreëren. Daarnaast is het doel om toerisme, recreatie en vrijetijdsbesteding te bevorderen (Hof van Twente, 2018). De ambitie van HofMarketing (z.d.) is om wat de regio biedt, beter uit te dragen. Hierbij is het behoud van de eigen identiteit van de dorpskernen belangrijk. In 2018 heeft HofMarketing (2018) een marketingactiviteitenplan opgesteld voor de periode van 2019 tot en met 2022. Hierbij wordt gekeken naar de drie domeinen. De doelstelling binnen het domein recreëren is het versterken van het toerisme en recreatie in de regio. Een onderdeel hiervan is het (door-) ontwikkelen van evenementen en arrangementen.

1.2 Aanleiding

Afdeling vergunningen in gemeente Hof van Twente verleent evenementvergunningen. Deze vergunningen worden vergeven op basis van standaard wet- en regelgeving. De gemeente en HofMarketing krijgen veel vragen vanuit inwoners en ondernemers over de evenementen in Hof van Twente. Onder andere evenementenorganisatoren en ondernemersverenigingen zoeken een visie met betrekking tot evenementen bij Hof van Twente en welke evenementen de gemeente graag wil zien. Richtlijnen of een evenementenbeleid, waarbij wordt gekeken of de evenementen aansluiten bij de profilering van de gemeente, is namelijk niet aanwezig. Twente Marketing heeft ook geen richtlijnen of een evenementenbeleid ontwikkeld wat als houvast kan worden gebruikt.

Ook vanuit HofMarketing is behoefte aan een evenementenbeleid. HofMarketing is in 2018 opgericht en zij willen graag een lijn uitzetten wat ze gaan doen omtrent evenementen. Graag willen zij de huidige en toekomstige evenementen in de gemeente beter laten aansluiten op de profilering van Hof van Twente om zo meer toeristen te trekken en de evenementen een grotere bijdrage te laten leveren aan de vrijetijdseconomie (E. Meijer, persoonlijke communicatie, 29 november 2018). In het rapport Marketingstrategie en Uitvoeringsprogramma, is de profilering van de gemeente geschetst. Hierbij zijn de kernwaarden groen, actief en betrokken gekozen (Dit is mijn hof, 2017).

Uit trends en ontwikkelingen blijkt dat evenementen in Nederland steeds populairder worden als vrijetijdsbesteding (Vermeulen, 2018 en Pretwerk.nl, 2018). Ten opzichte van 2015 is het aantal evenementen landelijk met twintig procent gestegen. Daarnaast groeit het aantal gemeentebesturen die een evenementenbeleid ontwikkelen die gericht is op het vooruithelpen van de organisatoren en de stad of gemeente zelf. Het evenementenbeleid ondersteunt hierbij de algemene beleidsdoelstellingen van de stad of gemeente.

1.3 Managementvraagstuk

Door de evenementen beter te laten aansluiten op de profilering van Hof van Twente wil de gemeente en HofMarketing meer toeristen trekken en hiermee de vrijetijdseconomie stimuleren. Wanneer de

gemeente aantrekkelijker is door de evenementen en hiermee meer toeristen trekt, zal dit resulteren in een grotere bezetting van de accommodaties. Verder zullen deze toeristen ook in Hof van Twente gebruik maken van andere faciliteiten, zoals supermarkten, zwembaden en musea. Het resulteert daarmee in een economische multiplier waarbij niet alleen de vrijetijdseconomie maar de gehele economie van de gemeente profiteert.

Naast dat aansluiting van de evenementen op de profilering van de gemeente zorgt voor een betere bijdrage van de vrijetijdseconomie, zal het ook moeten zorgen dat Hof van Twente aantrekkelijker is voor de inwoners. De inwoners bezoeken namelijk ook de evenementen en het is belangrijk dat zij zich hiermee verbonden voelen (E. Meijer, persoonlijke communicatie, 1 maart 2019). Het adviesdoel is door evenementen te laten aansluiten op de profilering van de gemeente, meer toeristen te trekken, inwoners tevreden te stellen en de vrijetijdseconomie te stimuleren en daarmee bedrijven

ondersteunen. Het doel van het onderzoeksgedeelte is door middel van mixed methods de wensen en behoeften van de bezoeker van evenementen en de belangrijkste stakeholders in kaart brengen en daarnaast andere gemeenten te analyseren die als best practice kunnen worden gebruikt, om met deze informatie tot het advies te komen. Het beroepsproduct van dit onderzoek is het creëren van een duidelijke visie waarin wordt beschreven welke en hoe de evenementen het beste kunnen aansluiten op de profilering van Hof van Twente. Dit wordt vormgegeven in een strategisch adviesrapport met een praktische vertaalslag. Dit strategisch adviesrapport dient als een onderlegger voor een nieuw evenementenbeleid voor de gemeente en HofMarketing.

1.4 Onderzoeksopzet

De adviesvraag die voorkomt uit bovenstaande aanleiding is als volgt: ‘Op welke wijze kunnen gemeente Hof van Twente en HofMarketing evenementen in Hof van Twente stimuleren om beter aan te sluiten op de profilering van de gemeente?’.

Daaruit volgen de onderstaande onderzoeks- en deelvragen: - Wat is de huidige situatie?

 Wie is de bezoeker van evenementen in gemeente Hof van Twente?

 Wie zijn de belangrijkste stakeholders in Hof van Twente met betrekking tot evenementen?  Wat zijn de belangrijkste huidige evenementen in gemeente Hof van Twente?

 Wat is de huidige profilering van gemeente Hof van Twente? - Wat zijn de wensen en behoeften omtrent evenementen?

 Wat zijn de wensen en behoeften van de bezoeker van evenementen omtrent evenementen?  Wat zijn de wensen en behoeften van de belangrijkste stakeholders omtrent evenementen? - Hoe stimuleren andere gemeenten dat evenementen beter aansluiten op de profilering?

Deze onderzoeks- en deelvragen zijn gebaseerd op literatuuronderzoek wat te lezen is in hoofdstuk 2, theoretisch kader. Vervolgens is een work breakdown structure gemaakt om de onderzoeks- en deelvragen inzichtelijk te maken, deze is te vinden in bijlage I.

1.5 Leeswijzer

Het adviesrapport bestaat uit meerdere hoofdstukken waarin naar het advies wordt toegewerkt. In hoofdstuk twee wordt het theoretisch kader besproken, met daarin een literatuuronderzoek op basis van de kernbegrippen. In hoofdstuk drie wordt de methodologische verantwoording van het onderzoek besproken. De resultaten van het onderzoek worden in hoofdstuk vier beschreven. Op basis van deze resultaten wordt in hoofdstuk vijf een conclusie geschreven. Vervolgens wordt in hoofdstuk zes een discussie beschreven over de validiteit en betrouwbaarheid van het onderzoek. Vervolgens worden in hoofdstuk zeven verschillende adviesopties gegeven en worden de beste opties geselecteerd. Deze opties worden in hoofdstuk acht uitgeschreven tot een implementatieplan inclusief de kosten en baten. Tot slot wordt er in hoofdstuk negen gereflecteerd op het proces en de waarde van de thesis.

2. Theoretisch kader

In dit hoofdstuk wordt het theoretisch kader behandeld. De kernbegrippen afgeleid uit de adviesvraag zijn vastgesteld. Definities van deze kernbegrippen worden gegeven en de samenhang tussen deze kernbegrippen wordt geanalyseerd.

2.1 Zoekmethode

Kernbegrippen afgeleid uit de adviesvraag zijn:  Evenementen.

 Toeristische destinatie.

 Profilering door middel van evenementen.  Destinatiemanagement en -marketing.  Destinatiemarketingsysteem.

Een uitgebreide toelichting van de zoekmethode waaronder de zoekbegrippen, zoekmachines en relevantiebepaling van de literatuur, door middel van de AAOCC-criteria van Kapoun (1998), zijn te vinden in bijlage II.

2.2 Evenementen

Om het kernbegrip evenementen te definiëren zijn zes verschillende beschrijvingen geanalyseerd. Dit is te lezen in bijlage III. In dit onderzoek wordt de definitie van Gerritsen en Van Olderen (2017) gehanteerd, omdat deze definitie de kern van een evenement weergeeft. Volgens Gerritsen en Van Olderen kan een evenement als strategisch marketinginstrument worden gezien. Het evenement maakt namelijk deel uit van een strategie, bijvoorbeeld om een bepaalde doelgroep een boodschap mee te geven of om binding te creëren. Gerritsen en Van Olderen definiëren een evenement als volgt: ‘Een strategisch ingezet event is een geplande, unieke bijeenkomst of reeks bijeenkomsten voor één of meer (genodigde) doelgroepen waar mensen fysiek en/of virtueel samenkomen op uitnodiging van en geïnitieerd door het bedrijfsleven, de overheid of een non-profitorganisatie. De opdrachtgever wenst emotionele meerwaarde te realiseren door middel van beleving, ter ondersteuning van een vooraf geformuleerde (communicatie) doelstelling die dient te worden gerealiseerd bij één of meer afgebakende doelgroepen.’.

2.3 Toeristische destinatie

Volgens Morrison (2013) bestaat de definitie van een toeristische destinatie uit verschillende aspecten. De basis is dat een toeristische bestemming een geografisch gebied is dat toeristen aantrekt. Om de definitie verder te definiëren kunnen andere aspecten worden toegevoegd. Allereerst is een toeristische bestemming een geografisch gebied met een administratieve grens. Hierbij gaat het onder andere om landen, provincies, steden of regio’s. Verder beschikt een toeristische bestemming over

overnachtingsmogelijkheden voor de toerist. Daarnaast is een destinatie mix beschikbaar, namelijk verschillende faciliteiten zoals restaurants, bezienswaardigheden en evenementen, maar ook transportmogelijkheden en infrastructuur. Bovendien zijn stappen genomen om de destinatie te promoten en is een destination marketing organisation (DMO) aanwezig. Een ander aspect is dat een beeld van de regio aanwezig is bij de toerist. Tevens zijn wetten en regelgevingen geformuleerd met betrekking tot toerisme. Tot slot zijn verschillende toeristische stakeholders aanwezig, denk hierbij aan particuliere ondernemingen en overheidsinstellingen.

2.4 Destinatiemanagement en -marketing

Volgens Morrison (2013) hangen destinatiemanagement en -marketing nauw met elkaar samen. Destinatiemarketing is een van de taken binnen het breder concept destinatiemanagement. De definitie van destinatiemanagement volgens Morrison is dat destinatiemanagement een professionele aanpak is van het sturen van een plek, die heeft besloten om toerisme als economische activiteit te beschouwen. Destinatiemanagement heeft te maken met coördinerend en integrerend management van de

destinatieproducten (attracties en evenementen, faciliteiten, transport, infrastructuur, servicekwaliteit en gastheerschap). DMO’s zijn teams van toerismeprofessionals die alle toeristische stakeholders leiden en coördineren. De rol van DMO’s omvat leiderschap en coördinatie, partnerschap en

teambuilding, betrokkenheid, bezoekersmanagement, plannen en onderzoeken, productontwikkeling en marketing en promotie. Dit is ook te zien in figuur 2. Effectief destinatiemanagement wordt

geresulteerd door langetermijnplanning en het continu monitoren en evalueren van de uitkomsten van toeristische inspanningen.

Volgens Morrison is destinatiemarketing een doorlopend, sequentieel proces waarin een DMO programma’s plant, onderzoekt, implementeert, controleert en evalueert waarin het doel is om in de reizigers wensen en behoeften te voorzien, maar ook om de doelen en visies van de destinatie en de DMO te behalen. De DMO’s marketingprogramma’s hangen af van de moeite die andere organisaties en individuelen binnen en buiten de destinatie doen en beïnvloeden daarmee de effectiviteit van de DMO.

2.5 Profilering door middel van evenementen

2.5.1 Marketing en branding

Volgens Gerritsen en Van Olderen (2017) kan een evenement worden ingezet als live communicatiemiddel wat deel uit maakt van bijvoorbeeld een brandingstrategie. Dit wordt eventmarketing genoemd en kan voornamelijk worden toegepast in 4 vormen: relatiemarketing, marketingcommunicatie, branding en citymarketing. Binnen dit onderzoek speelt branding en citymarketing een grote rol. Hierbij worden evenementen toegepast om een gemeente of regio te ‘verkopen’ aan (potentiële) bewoners, toeristen en ondernemingen. Het integreren van het beeld van een evenement bij de consument, binnen het merk van de destinatie, is volgens Rao en Ruekert, Simon en Ruth, Washburn, Till en Priluck (in Brown, Jago, Chalip, Ali en Mules, 2011) co-branding. Hierbij is het doel om het imago en het merk van het evenement te linken aan die van de destinatie. Op deze manier kan het bewustzijn van potentiele bezoekers van de destinatie worden vergroot maar kan ook het beeld van de destinatie worden veranderd of verbeterd.

Binnen citymarketing is citybranding een manier om de stad of regio te onderscheiden. Het is een middel om te bouwen aan een duidelijke stadsidentiteit. Gerritsen en Van Olderen (2017) definiëren citymarketing als volgt: ‘Het verwerven van een onderscheidende relevante positie om de juiste

bedrijven, bezoekers en bewoners aan te kunnen trekken en vast te houden, door van binnenuit, vanuit de cultuur en eigenheid van een stad, kernwaarden vast te stellen voor een duidelijke stadidentiteit, met de inzet van betrokken partijen en aansluitend bij het beleid van de stad, wat leidt tot

verbondenheid met en inzetbaarheid voor de stad waarbij de realiteit aansluit op het gecreëerde imago.’. Citybrands ontstaan door een grote diversiteit aan middelen. Volgens Kotler, Haider en Rein (in Gerritsen & Van Olderen, 2017) zijn er vier elementen die de stad of regio aantrekkelijker maken. Namelijk urban design, infrastructure improvement, basic services en attractions. Binnen dit onderzoek is attractions van belang. Hierbij gaat het om fysieke kenmerken en evenementen waarin inwoners, bezoekers en bedrijven een rol spelen.

2.5.2 Positionering

Evenementen leveren een positieve positionering op van de gemeente of regio ten opzichte van andere gemeenten of regio’s. Hierbij gaat het om drie hoofddoelgroepen: bewoners, bezoekers en bedrijven. Evenementen dragen bij aan de leef kwaliteit en het welzijn van de bewoners en sociale cohesie binnen de gemeente. Wanneer evenementen de waarde van de gemeenschap benadrukken, zal de

gemeenschap trotser zijn op het evenement en is de bijdrage van het evenement aan citymarketing vergroot. Bovendien resulteert dit in bereidheid om te participeren in het evenement, wat zorgt voor een actieve bijdrage van bewoners met betrekking tot de positionering van de gemeente. Daarnaast zijn bewoners belangrijke ambassadeurs. Ze zullen positief over hun gemeente praten en zullen mensen uitnodigen om evenementen in de gemeente te bezoeken.

Bezoekers van een evenement genereren veel inkomsten voor de gemeente. Hierbij gaat het niet alleen om het evenement zelf maar ook additionele activiteiten zoals winkelen, een bezoek aan andere attracties en hotelovernachtingen. Naast inkomsten spelen evenementen een rol bij het overbrengen van de gewenste identiteit en kernwaarden van de gemeente of regio. Verder heeft elk evenement een bepaalde inhoud, wanneer deze aansluit op de profilering van de gemeente of regio, fungeert het

evenement als citymarketinginstrument. Hierbij is veel media-aandacht en het trekken veel bezoekers naar het evenement, een belangrijk aspect voor publiciteit van de gemeente of regio. Daarnaast nemen bezoekers hun ervaringen en herinneringen mee, wat kan resulteren in mond-tot-mondreclame of herhalingsbezoeken. Bezoekers spelen daarom een belangrijke rol bij het vergroten van de

aantrekkelijkheid van de gemeente of regio. Verder brengen bezoekers van buiten nieuwe inzichten en ander culturen mee, wat zorgt voor interculturele dialogen en uitwisselingen.

Bedrijven spelen ook een rol binnen citymarketing. Voor bedrijven en hun medewerkers en klanten, is een aantrekkelijke stad belangrijk. Het vergroot het bedrijfsimago en evenementen kunnen een bijdrage leveren aan het relatiebeheer van bedrijven. Verder kunnen evenementen door de gemeente worden gebruikt om bedrijven aan zich te binden. Bedrijven in de gemeente met dezelfde kernwaarden als de gemeente, zullen bereid zijn evenementen te sponsoren. Dit is een gewenste situatie voor het bedrijf, de gemeente, de bewoners en de bezoekers (Gerritsen & Van Olderen 2017).

2.5 Destinatiemarketingssysteem

Morrison (in Morrison, 2013) heeft het PRICE-model ontwikkeld. Het model biedt een logische volgorde van de elementen van destinatiemarketingplanning en is afgeleid

van het destinatiemarketingsysteem (DMS), welke te zien is in figuur 3. Binnen het DMS worden vijf vragen beantwoord:

1. Waar zijn we nu?

2. Waar willen we graag zijn? 3. Hoe komen we daar?

4. Hoe zorgen we dat we daar komen? 5. Hoe weten we of we er zijn?

Het PRICE-model identificeert de hoofd destinatiemarketingfuncties namelijk planning, onderzoek, implementatie, controle en evaluatie. Deze zijn te zien in figuur 4. Een uitgebreide uitleg over de werking van het PRICE-model staat beschreven in bijlage IV.

Gemeente Hof van Twente heeft reeds een profilering ontwikkeld waarin duidelijk wordt hoe de gemeente zich wil profileren op gebied van wonen, werken en recreëren. Hierbij zijn de kernwaarden groen, actief en betrokken vastgesteld (Dit is mijn hof, 2017). Het doel van dit onderzoek is om de evenementen in de gemeente te laten aansluiten op deze profilering. Het onderzoek verschilt daarmee met het ontwikkelen van een destinatiemarketingplan wat kan worden uitgevoerd door middel van het PRICE-model. Daarnaast is geen huidige visie hoe en welke

evenementen het beste kunnen aansluiten op de ontwikkelde profilering of een evenementenbeleid aanwezig. Daarom kunnen de stappen die Morrison beschrijft in dit model niet volledig worden uitgewerkt. Wel kan het model dienen als basis en leidraad voor dit onderzoek.

2.5.1 Waar zijn we nu?

Kijkend naar stap één kan deze binnen dit onderzoek worden gebruikt om basisinformatie te vergaren. Om te bepalen hoe de gemeente en HofMarketing evenementen kunnen stimuleren om aan te sluiten op de profilering is het allereerst noodzakelijk om te bepalen wat de belangrijkste evenementen in gemeente Hof van Twente zijn. Verder moet de huidige profilering van de gemeente inzichtelijk worden gemaakt. Daarnaast moet in kaart worden gebracht wie de bezoeker is van de evenementen in gemeente Hof van Twente en wie de belangrijkste stakeholders zijn in Hof van Twente met betrekking tot evenementen.

Evenementcategorieën

Om te bepalen wat de belangrijkste evenementen zijn moet worden bepaald welke categorieën de literatuur voorschrijft. Hierbij zijn de categorieën van Bladen, Kennell, Abson en Wilde (2012) en Eshel en Verhaar (2017) geanalyseerd. Dit is te lezen in bijlage V. In dit onderzoek zullen de categorieën van Eshel en Verhaar worden gehanteerd. Eshel en Verhaar hanteren meer categorieën wat met een grote diversiteit aan evenementen in gemeente Hof van Twente het beste schikt. Het gaat om de volgende categorieën:

 Zakenevenementen: alle evenementen die bedrijfsdoelstellingen ondersteunen zoals marketing en klantrelaties.

 Fondswerving: een evenement georganiseerd om fondsen, ondersteuningen en/of bekendheid te werven.

 Tentoonstellingen, exposities en beurzen: een evenement waar verkopers, kopers en andere geïnteresseerden samenkomen om producten en diensten te etaleren en te verkopen.  Vermaak- en vrijetijdsevenementen: eenmalige of terugkerende evenementen die

georganiseerd zijn om te vermaken.

 Festivals: een culturele viering voor en door het publiek.

 Politieke evenementen en overheidsevenementen: een evenement van overheidsinstanties of politiekpartijen.

 Conventies: een bijeenkomst van mensen om te netwerken.

 Sociale evenementen: een privéevenement om met genodigden iets te vieren of te herdenken.  Sportevenementen: een competitieve of recreatieve sportactiviteit om aan deel te nemen of

om naar te kijken.

Een operationalisering van deze evenementencategorieën is te vinden in bijlage VIII. Bezoekerssegmentatie

Om te bepalen wie de bezoeker van de evenementen in de gemeente is, is het essentieel om in kaart te hebben welke bezoekerssegmentatie kan worden gebruikt. Morrison (2013) en Kolb (2006) hanteren dezelfde manieren van bezoekerssegmentatie. Allereerst kan worden gesegmenteerd op basis van het reisdoel. Deze segmentatie omvat vier categorieën: toeristen en recreanten, vrienden en familie bezoekers, zakenreizigers en persoonlijke reizigers. Verder kan worden gesegmenteerd op basis van geografie. Hierbij wordt gekeken naar de woonplaats of herkomst van de bezoeker. Deze segmentatie kan worden onderverdeeld in drie categorieën. De eerste categorie is binnenlands reizen, hierbij reizen inwoners van het land binnen hun eigen land. De tweede categorie is inkomend reizen, hierbij reizen

waarbij de inwoners van het land reizen naar plekken buiten dat land. Een andere segmentatiemethode is het analyseren van psychografische gegevens. Hierbij wordt onder andere gekeken naar

levensstijlen. Daarnaast kan worden gesegmenteerd door middel van socio-demografische gegevens zoals leeftijd, opleiding, geslacht, inkomen en huishoudsamenstelling. Tot slot kan worden

gesegmenteerd door middel van koop- en reisgedrag. Hierbij wordt gekeken naar het verschil tussen herhaalbezoekers en bezoekers die ergens voor het eerst zijn.

Voor dit onderzoek wordt de segmentatie op basis van reisdoel gebruikt. Hierbij wordt echter de toerist en recreant als twee losse categorieën gehanteerd en wordt de inwoner ook als categorie gezien, deze bezoekt mogelijk ook de evenementen in Hof van Twente. Verder worden de bezoekers van evenementen gesegmenteerd op basis van de socio-demografische gegevens geslacht en leeftijd. Dit zijn namelijk essentiële gegevens om wensen en behoeften van bezoekers van evenementen te analyseren. Een operationalisering van deze segmentatie is te vinden in bijlage VIII.

2.5.2 Waar willen we zijn?

In stap 1 werden de markten die van toepassing zijn in dit onderzoek al benoemd, namelijk de bezoekers van de evenementen in Hof van Twente en ondernemers. Het is daarom niet noodzakelijk om de markten te analyseren op basis van de segmentatie criteria van Morrison (2013). Wel is het noodzakelijk om de wensen en behoeften van deze markten in kaart te brengen. Stap twee van het DMS wordt daarom gebruikt voor het veldonderzoek waarbij de wensen en behoeften in kaart worden gebracht. Ook wordt deze stap gebruikt om in kaart te brengen hoe andere gemeenten stimuleren dat evenementen beter aansluiten op de profilering. Deze gemeenten kunnen zo dienen als best practices voor dit onderzoek. Wanneer deze informatie is vergaard kan worden gestart met het beschrijven van de aanbevelingen.

Motieven voor het bijwonen van evenementen

Om de wensen en behoeften van bezoekers van evenementen in kaart te brengen moet inzichtelijk zijn welke bezoekersmotieven zij kunnen hebben. Volgens Shone en Parry (2010) hangt namelijk de vraag naar evenementen samen met de motieven die bezoekers hebben om een evenement bij te wonen. Het deelnemen aan een evenement kan het resultaat zijn van een breed scala aan motieven. De motieven zijn onderverdeeld in vier categorieën namelijk sociaal, organisatorisch, fysiek en persoonlijk. De motieven om deel te nemen aan een evenement kunnen primair of secundair zijn. Toelichting en voorbeelden van deze bezoekersmotieven zijn te vinden in bijlage VI. Verder bevat bijlage VIII een operationalisering van de motieven om evenementen bij te wonen.

Succesfactoren

Om de wensen en behoeften van belangrijke stakeholders omtrent evenementen in kaart te brengen moet inzichtelijk zijn wat de mogelijke succesfactoren kunnen zijn. Een Australisch onderzoek heeft plaatsgevonden over de relatie tussen evenementen en destinatie branding (Brown et al., 2011). Uit dit onderzoek zijn factoren gekomen die een rol spelen in het succesvol gebruiken van evenementen bij destinatie branding. Hierbij gaat het om de volgende succesfactoren:

 Steun van de lokale gemeenschap.

 Evenementen ondersteunen het onderscheidend vermogen van de destinatie.  Levensduur en traditie van het evenement.

 Coöperatieve planning en coördinatie tussen belangrijke actoren.  Positieve steun van de media.

 Koppeling van evenementen.

Een uitgebreide beschrijving van de succesfactoren is te lezen in bijlage VII. Daarnaast is de operationalisering van de succesfactoren is te vinden in bijlage VIII.

2.5.3 Hoe komen we daar?

Binnen dit onderzoek is het niet nodig om een marketingmix te ontwikkelen. Daarom wordt dit onderdeel niet behandeld. Wel is het noodzakelijk om adviezen te schrijven waarin wordt beschreven op welke manier gemeente Hof van Twente en HofMarketing evenementen kunnen stimuleren om beter aan te sluiten op de profilering. Hierbij wordt benoemd hoe deze stimuleren plaats moet vinden, hoe dit aansluit op de wensen en behoeften van de bezoekers en de belangrijkste stakeholders en om welke evenementen het gaat. Dit met behulp van de vergaarde informatie van de best practices.

2.5.4 Hoe zorgen we dat we daar komen en hoe weten we of we er zijn?

De vier maatstaven die ontwikkeld zijn door Morrison (2013) voor de evaluatie van het marketingplan en de drie criteria die Faulkner (in Morrison, 2013) heeft opgesteld voor de evaluatie van een

marketingplan, worden niet gebruikt voor dit onderzoek. In plaats daarvan worden de evaluatiestappen beschreven in een PDCA-cyclus (Passionned Group, z.d.).

3. Methodologie

In dit hoofdstuk wordt de aanpak van het deskresearch en veldonderzoek nader toegelicht. Hierbij wordt de onderzoeksstrategie, de waarnemingsmethoden, de onderzoekseenheden en de

analysetechnieken besproken.

3.1. Onderzoeksvragen

Om antwoord te geven op de managementvraag en zo tot een advies te kunnen komen, zijn onderzoeksvragen opgesteld in paragraaf 1.4. In onderstaande tabel zijn de onderzoeks- en deelvragen weergegeven, met het daarbij behorende onderzoek dat is toegepast. Om de

onderzoeksmethoden per deelonderzoek inzichtelijk te maken is een overzicht gemaakt. Dit overzicht is te vinden in bijlage IX.

Tabel 1. Soort onderzoek per onderzoeks- en deelvraag.

Onderzoeksvraag Soort onderzoek

Wat is de huidige situatie? Deskresearch

Wie is de bezoeker van evenementen in gemeente Hof van Twente? Deskresearch Wie zijn de belangrijkste stakeholders in Hof van Twente met betrekking tot evenementen? Deskresearch Wat zijn de belangrijkste huidige evenementen in gemeente Hof van Twente? Deskresearch Wat is de huidige profilering van gemeente Hof van Twente? Deskresearch Wat zijn de wensen en behoeften omtrent evenementen? Veldonderzoek

Wat zijn de wensen en behoeften van de bezoeker van evenementen omtrent evenementen? Kwantitatief onderzoek Wat zijn de wensen en behoeften van de belangrijkste stakeholders omtrent evenementen? Kwalitatief onderzoek Hoe stimuleren andere gemeenten dat evenementen beter aansluiten op de profilering? Kwalitatief onderzoek

3.2 Deskresearch

Voor het veldonderzoek is gestart is deskresearch toegepast. Vanuit deskresearch is gekeken naar de huidige situatie. Hierbij is de bezoeker van evenementen en de belangrijkste stakeholders van Hof van Twente met betrekking tot evenementen in kaart gebracht. Daarnaast zijn de belangrijkste

evenementen en de profilering van gemeente Hof van Twente geïnventariseerd.

3.3 Onderzoekstrategie

De overkoepelende onderzoekstrategie voor het veldonderzoek is de mixed methods methodiek. Binnen dit onderzoek vinden drie verschillende veldonderzoeken plaats. De mixed methods methodiek geeft de ruimte om per veldonderzoek de meest doeltreffende manier van informatievergaring te selecteren, namelijk een kwalitatief of kwantitatief onderzoek. Daarmee is deze methodiek dan ook het meest geschikt. Het doel van het veldonderzoek is het in kaart brengen van de wensen en behoeften van de bezoeker van evenementen en de belangrijkste stakeholders van Hof van Twente met

betrekking tot evenementen. Daarnaast is een doel om te bepalen hoe andere gemeenten evenementen stimuleren beter aan te sluiten op de profilering.

De wensen en behoeften van de bezoeker is in kaart gebracht door middel van een kwantitatief onderzoek. De motieven om een evenementen bij te wonen zijn beschreven in het onderzoek van Shone en Parry (2010). De vragen die worden gesteld en de mogelijke antwoorden zijn daarom inzichtelijk. Volgens Baarda (2014) is een kwantitatief onderzoek dan het meest efficiënt. Om de wensen en behoeften van de belangrijkste stakeholders in kaart te brengen heeft een kwalitatief onderzoek plaats gevonden. Voorkennis over de mogelijke wensen en behoeften is niet aanwezig. Daarnaast zijn de mogelijke antwoorden breed. Binnen dit onderzoek is het doel om nieuwe inzichten en ideeën te verkrijgen. Volgens Baarda (2014) is een kwalitatief onderzoek dan het meest adequaat. Om te analyseren hoe andere gemeenten evenementen stimuleren beter aan te sluiten op de

profilering hebben telefonische gesprekken met deze gemeenten plaatsgevonden. Het doel is om deze gemeenten te gebruiken als best practices voor dit onderzoek.

3.4 Surveyonderzoek

In deze paragraaf wordt een samenvatting gegeven van het surveyonderzoek. Een gedetailleerde beschrijving is te lezen in bijlage X. Om de wensen en behoeften van de bezoeker van evenementen te bepalen is een gebruik gemaakt van een surveyonderzoek als onderzoeksmethode. Hierbij is gekozen voor een mondelinge enquête. De enquête met onderbouwing is te vinden in bijlage XI. Zoals

beschreven in paragraaf 2.5, heeft de bezoeker binnen dit onderzoek drie mogelijke reisdoelen: inwoner van gemeente Hof van Twente, toerist en recreant. Om deze doelgroepen zo goed mogelijk te bereiken is de enquête afgenomen bij zes verschillende evenementen in Hof van Twente. Tabel 2 geeft de geselecteerde evenementen voor de enquête weer.

Tabel 2. Evenementen voor het surveyonderzoek.

Naam evenement Soort evenement Datum Plaats

De Maarkelse Boake Paasvuur 21 april 2019 Markelo Paasparty Bentelo Tentfeest 21 april 2019 Bentelo Openbedrijven dag Diepenheim Zakenevenement/conventie 22 april 2019 Diepenheim BigBand Festival Muziekevenement met braderie 22 april 2019 Goor Streekmarkt Twente Braderie/markt 4 mei 2019 Delden Heerlijcke markt Braderie/markt 5 mei 2019 Diepenheim

Bij elk evenement zijn door 2 tot 5 afnemers, 50 respondenten bevraagd. Dit resulteert totaal in 300 respondenten. Bij een gemiddeld onderzoek is het noodzakelijk om een steekproefgrootte van 276 respondenten te verkrijgen om een betrouwbaarheidsniveau van 90% te halen. Bij 95% is een steekproefgrootte van 377 respondenten noodzakelijk (Alles over marktonderzoek, z.d.). Het aantal behaalde respondenten zorgt daarmee voor een betrouwbaarheid van tussen de 90% en 95%. De respondenten zijn bij de evenementen door de afnemers aangesproken om deel te aan het onderzoek. Hierbij is geprobeerd een gelijkmatige verdeling tussen mannen en vrouwen te creëren. De enquêtes zijn afgenomen met behulp van het digitale afnameprogramma Qualtrics. De afnemers hebben hierbij de vragen voor de respondenten ingevuld. De Maarkelse Boake en Paasparty Bentelo vonden op dezelfde avond plaats. Daardoor was het niet mogelijk om bij beide evenementen fysiek bezoekers te bevragen. De bezoekers van Paasparty Bentelo zijn via een internetenquête benaderd. Vervolgens zijn deze enquêtes geanalyseerd met het softwareprogramma SPSS. Hierbij is gebruikt gemaakt van univariate analyses en kruistabellen.

3.5 Ongestructureerd groepsinterview

Hierbij wordt een samenvatting gegeven van het ongestructureerd groepsinterview. Bijlage XII bevat een gedetailleerde beschrijving. De wensen en behoeften van de belangrijkste stakeholders zijn in kaart gebracht met behulp van een ongestructureerd groepsinterview als onderzoeksmethode. Om de wensen en behoeften te achterhalen is gebruikt gemaakt van vijf onderwerpen. De onderwerpen zijn hoe de stakeholders de evenementen en een toekomstig evenementenbeleid voor zich zien in Hof van Twente, welke rol zij hebben als stakeholders en hoe HofMarketing en gemeente Hof van Twente de andere stakeholders kan stimuleren de evenementen beter te laten aansluiten op de profilering. Bij elk onderwerp zijn subtopics ondergebracht voor eventuele doorvragen. De onderwerpen van het

groepsinterview zijn gebaseerd op de succesfactoren uit het onderzoek van Brown et al. (2011) en de evenementcategorieën van Eshel en Verhaar (2017). Daarnaast zijn de onderwerpen ontwikkeld in overleg met de opdrachtgever. De onderwerpen zijn ondergebracht in een topiclijst welke te vinden is in bijlage XIII. Voor het ongestructureerde groepsinterview zijn twaalf belangrijke stakeholders omtrent evenementen uitgenodigd. Hierbij gaat het onder andere om evenementenorganisatoren, iemand namens HofMarketing en iemand namens de gemeente Hof van Twente. De selectiefase en de geselecteerde stakeholders staan beschreven in bijlage XVII. Het doel was om alle stakeholders te spreken tijdens één groepsinterview. Helaas is het noodzakelijk geweest om dit interview te verplaatsen en op te splitsen in twee groepsinterviews. Daarnaast is telefonisch of per mail contact geweest met de stakeholders die bij beide interviews niet aanwezig konden zijn. De groepsinterviews zijn opgenomen en nadien getranscribeerd. Vervolgens zijn de interviews gecodeerd met behulp van het analyseprogramma ATLAS.ti.

3.6 Best practices

In deze paragraaf is een samenvatting beschreven van de best practices. Een detailleerde beschrijving is te vinden in bijlage XIV. Om te bepalen hoe HofMarketing en de gemeente evenementen kunnen stimuleren om beter aan te sluiten op de profilering, is het essentieel om informatie te vergaren over andere gemeenten met een evenementenbeleid. Deze gemeenten en de opgehaalde informatie kunnen zo dienen als best practices voor dit onderzoek. Contact is opgenomen met Apeldoorn Marketing, Hengelo Promotie en Toerisme Rijssen-Holten. Met deze gemeenten hebben telefonische gesprekken plaatsgevonden die een beeld hebben geschetst van de aanpak van deze gemeenten. Tijdens de gesprekken is de belangrijkste data genoteerd welke zijn uitgeschreven tot een rapport.

4. Resultaten

In dit hoofdstuk worden de belangrijkste resultaten besproken. Allereerst worden de resultaten van deskresearch beschreven, daarna worden de resultaten van veldonderzoek weergegeven.

4.1 Huidige situatie

4.1.1 Bezoeker van evenementen

Zoals beschreven in paragraaf 2.5, wordt de bezoeker van evenementen in gemeente Hof van Twente gesegmenteerd op basis van het reisdoel, welke zijn beschreven door Morrison (2013) en Kolb (2006). In dit onderzoek wordt de bezoeker onderverdeeld in inwoner van Hof van Twente, toerist en recreant. Inwoner

De inwoner van gemeente Hof van Twente is op basis van demografische gegevens inzichtelijk gemaakt. Hierbij gaat het om woonplaats, leeftijd, geslacht en gezinssituatie. Op 1 januari 2017 telt gemeente Hof van Twente 35.013 inwoners. Het inwonersaantal is in de loop der jaren weinig

veranderd. Het laagste inwonersaantal in de afgelopen achttien jaar was in 2001 met 34.843 inwoners. Het hoogste aantal inwoners telde de gemeente in 2012 met 35.697 inwoners. Het hoogste percentage inwoners (16%) in Hof van Twente heeft een leeftijd tussen de 45 en 54 jaar. Het laagste percentage inwoners (9%) is tussen de 25 en 34 jaar oud. Verder blijkt dat de bevolking naar geslacht nagenoeg gelijk verdeeld is. Daarnaast telt de gemeente in 2017 4274 eenpersoonshuishoudens en 10.417 meerpersoonshuishoudens (CBS in Gerritsen, 2018). Bijlage XV bevat vier figuren die bovenstaande informatie inzichtelijk maakt.

Toerist en recreant

Gemeente Hof van Twente (2019) beschikt over een index die inzicht geeft in de herkomst en omvang van bezoekers uit Nederland naar Hof van Twente. De index geeft echter geen onderscheid tussen toeristen en recreanten. Per kern is het aantal bezoekers en de herkomst van deze bezoekers inzichtelijk van een periode tussen 2 januari 2017 en 25 november 2018. De meeste bezoekers van Delden en omstreken zijn afkomstig uit gemeenten in Overijssel. Voornamelijk uit de gemeenten Hengelo, Enschede, Almelo en Borne met gemiddeld 4.606 bezoekers per dag. Verder zijn veel bezoekers afkomstig uit Berkelland met 397 bezoekers en Amsterdam met 48 bezoekers. Wat betreft Diepenheim zijn de meeste bezoekers afkomstig uit Berkelland met 798 per dag. Verder zijn onder andere bezoekers afkomstig uit Lochem, Hengelo, Enschede en Haaksbergen met een aantal van 240. Ook in Goor zijn de meeste bezoekers afkomstig uit gemeenten in Overijssel. Vooral uit de gemeenten

Hengelo, Enschede, Wierden, Haaksbergen Rijssen-Holten, Almelo en Borne met 2.039 bezoekers per dag. Daarnaast komen 211 bezoekers uit Berkelland. De meeste bezoekers van Hengevelde zijn afkomstig uit Haaksbergen, Berkelland, Hengelo en Enschede met 514 per dag. Tot slot zijn de meeste bezoekers van Markelo afkomstig uit Rijssen-Holten met 1.190 per dag. Verder komen totaal 4.988 bezoekers uit Lochem, Berkelland, Wierden, Enschede, Deventer, Hengelo, Almelo, Hellendoorn en Haaksbergen. Daarnaast zijn veel bezoekers afkomstig uit vele verschillende gemeenten in Nederland, waaronder Apeldoorn, Twenterand en Amsterdam. Bijlage XVI bevat per kern een kaart van Nederland waarin de herkomstgebieden van de bezoekers staan aangegeven. Daarnaast bevat de bijlage per kern een grafiek met de gemiddelde bezoekersaantallen per week.

De doelgroepen van HofMarketing (2018) zijn zowel nationale als internationale toeristen. De

Nederlandse doelgroepen zijn gebaseerd op het BSR-model voor vrije tijd waarbij de Nederlanders zijn onderverdeeld in 7 segmenten. De eerste Nederlandse doelgroep zijn inzichtzoekers. Deze doelgroep richt zich op activiteiten in de natuur of culturele activiteiten. De voorkeur is hierbij om dit alleen of in een klein gezelschap te doen. De tweede doelgroep zijn verbindingszoekers. Deze doelgroep zet zich graag in voor anderen, bijvoorbeeld door middel van vrijwilligerswerk of een vereniging. De derde en laatste doelgroep zijn stijlzoekers. Deze doelgroep gaat graag naar wellness centra of sportwedstrijden en slapen graag in een mooi hotel. De Duitse en Belgische markt kan als één doelgroep worden

beschouwd, namelijk de traditionelen. 37% van de Belgische gasten en 35% van de Duitse gasten die Nederland bezoeken, vallen onder deze doelgroep. Deze doelgroep kan worden gekenmerkt door rustige vrijetijdsbesteding zoals fietsen en wandelen. Daarnaast brengen ze graag de vakantie door op het platteland, in de natuur en in een middenklasse hotel of vakantiehuisje.

4.1.2 Belangrijkste stakeholders

Om de belangrijkste stakeholders omtrent evenementen en een toekomstig evenementenbeleid in gemeente Hof van Twente te selecteren heeft een gesprek plaatsgevonden met opdrachtgever E. Meijer en twee personen welke nauw betrokken zijn met evenementen, namelijk M. Aaftink en H. Eggels. Daarnaast heeft de VTE-groep in 2016 in kaart gebracht wat de belangrijkste iconen van Hof van Twente zijn. Deze worden ook wel de zes ‘gouden eieren’ genoemd. De zes iconen zijn Landgoed Twickel in Delden, Kunst in Diepenheim, Natuurgebied de Borkeld in Markelo, Historisch centrum Delden, Landgoed Warmelo in Diepenheim en Wijngaard Hof van Twente (persoonlijke communicatie, E. Meijer, M. Aaftink en H. Eggels, 2 april 2019). Tevens is tijdens de selectie rekening gehouden met de zes verschillende kernen in gemeente Hof van Twente. Het is essentieel dat elke kern wordt vertegenwoordigd in dit onderzoek. De geselecteerde stakeholders zijn allen uitgenodigd voor de ongestructureerde groepsinterviews omtrent evenementen en een toekomstig evenementenbeleid. De volgende stakeholders zijn geselecteerd: A. Avenarius, A. Schinkel, E. Meijer, H. Eggels, I. Visscher, K. Put, M. de Beer, M. Kuil, R. Semmekrot, R. Volkers en S. Spoelder. Een beschrijving van de

stakeholders en de reden van selectie is te lezen in bijlage XVII. De stakeholders samen

vertegenwoordigen alle zes kernen van gemeente Hof van Twente en hebben elk een andere invalshoek kijkend naar evenementen.

4.1.3 Belangrijkste huidige evenementen

Om te bepalen wat de belangrijkste huidige evenementen zijn in Hof van Twente is vanuit twee visies gevraagd om een top tien. Allereerst is gevraagd wat de top tien van evenementen is volgens de medewerkers van de afdeling vergunningen. Deze medewerkers zijn dagelijks bezig met het selecteren en keuren van de evenementen in gemeente Hof van Twente en zijn daarmee capabel om deze top tien te maken. De medewerkers hebben hierbij gekeken naar de grote van de evenementen en de

hoeveelheid bezoekers (L. Bongers en L. Koetsier–Davidsz, persoonlijke communicatie, 25 april 2019). Daarnaast is L. Wolberink (persoonlijke communicatie, 13 juni 2019), medewerkster bij HofMarketing, gevraagd om een top tien te maken. Vanuit HofMarketing heeft zij veel kennis over de

vrijetijdseconomie en de evenementen die worden georganiseerd in de regio. Daarom is zij geschikt om een top tien te maken. Hierbij is gekeken naar evenementen welke (potentieel) aansluiten bij de profilering (Dit is mijn Hof, 2017). Deze profilering wordt in de volgende paragraaf toegelicht. De geselecteerde evenementen vanuit afdeling vergunningen en HofMarketing staan in bijlage XVIII. De lijst van de afdeling vergunningen bevat voornamelijk dorps- en tentfeesten. Daarentegen bevat de lijst van HofMarketing veel verschillende soorten evenementen. L. Wolberink heeft besloten een top twaalf te maken maar geeft aan dat er veel meer evenementen zijn die bijdragen aan de profilering en passen bij de gemeente. De evenementen in de lijst zijn slechts voorbeelden. Het enige evenement wat in beide lijsten voorkomt is BigBand Festival in Goor.

4.1.4 Huidige profilering

In 2017 is samen met betrokken partijen en inwoners een profilering van gemeente Hof van Twente ontwikkeld (Dit is mijn Hof, 2017). Het profiel dient als uitgangspunt bij de promotie van de gemeente. Het doel van de profilering is het gebied, Hof van Twente, te versterken. Een sterk gebied resulteert namelijk in goede voorzieningen, werkgelegenheid, gemeenschapszin en een prettige omgeving om in te leven, werken en recreëren. Hof van Twente wil een aantal strategische doelen realiseren. Een positief imago en heldere positionering van de gemeente zullen deze doelen ondersteunen. Daarmee is de profilering, naast lobby en regionale samenwerking, een essentieel instrument voor Hof van Twente. Om in de toekomst aantrekkelijk te blijven wil de gemeente het aanbod verblijfs- en

recreatiemogelijkheden verbreden en aantrekkelijker maken voor andere doelgroepen. Dit kan worden bereikt door investeringen in verblijfsaccommodaties en door nieuwe of andere arrangementen en recreatieve infrastructuur. Hierbij is het belangrijk dat ook wordt gekeken naar de behoeften van de inwoners en werknemers. De profileringsstrategie richt zich op een gewenst imago dat past bij de doelen en opgaven van de gemeente. Verder bouwt het voort op het bestaande imago. Het gebiedsprofiel wordt als volgt omschreven: “In Hof van Twente vind je nog het kenmerkende coulisselandschap waar landbouw, recreatie, wonen en werken naadloos worden ingepast.

Ondernemers zijn maatschappelijk betrokken en dragen bij aan werkgelegenheid en een duurzame samenleving, inwoners voelen zich onderdeel van een gemeenschap en mensen wonen niet naast maar met elkaar (noaberschap). Toeristen en bezoekers zijn welkom en krijgen van mensen in de Hof nog oprechte aandacht.”. De volgende drie kernwaarden zijn hierbij ontwikkeld: groen, actief en betrokken. Groen gaat over het coulisselandschap met landgoederen en kastelen maar ook over een duurzame balans tussen wonen, werken, natuur en recreëren. Actief heeft betrekking op het ondernemerschap in de gemeente, de mix van inspanning en ontspanning, van cultuur en natuur en sport en recreatie voor

bewoners en bezoekers in Hof van Twente. Betrokken gaat over duurzame en maatschappelijk

betrokken ondernemers, nabuurschap, vrijwilligers en een rijk verenigingsleven en oprechte aandacht voor bezoekers. Voor de marketingstrategie van Hof van Twente zijn de volgende uitgangspunten van de profilering gebruikt:

 Uitgaan van eigen kracht en verbinden met de regio.

 De kernwaarden groen, actief en betrokken vertalen en verbeelden.

 De kwaliteiten van Hof van Twente uitstralen met positieve en verfrissende voorbeelden en verhalen uit de gemeente, om het imago van Hof van Twente te versterken en de actieve en onderscheidende kant te laten zien.

Voor toerisme en recreatie profiteert Hof van Twente van de kracht van het merk Twente. In de profilering wordt dit sterke imago vertaalt en verbonden met Hof van Twente. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de landschappelijke kwaliteit en de waardering van bezoekers. Om het aantal

overnachtingen te laten toenemen wordt ingezet op het verder versterken van het recreatie- en toerismeaanbod. Om nieuwe doelgroepen te trekken wordt het routenetwerk, de evenementen en arrangementen doorontwikkeld. Verder worden sterke punten in Hof van Twente nadrukkelijker gepromoot onder toeristen en inwoners. Relevante doelgroepen hierbij zijn inwoners, meerdaagse bezoekers, actieve gezinnen en senioren en als nichemarkt het kunst- en cultuurpubliek. Belangrijke stakeholders hierbij zijn regionale en lokale samenwerkingspartners. Vertaald naar middelen gaat om het gastheerschap bij vrijetijdsondernemers, ondersteunen van evenementenorganisaties, online tools en informatie en aanwezig zijn als gastheer voor de toerist en bezoeker.

4.2 Wensen en behoeften bezoekers

In deze paragraaf worden de belangrijkste resultaten van de enquête weergegeven. Allereerst is er een analyse van de frequentieverdeling van de enquête. Daarna wordt de bezoekersmotivatie weergegeven. Vervolgens wordt de tevredenheid over het huidige evenementenaanbod besproken. Tot slot wordt weergegeven welke evenementen de bezoekers (meer) zouden willen zien in de gemeente. Ter ondersteuning zijn alle resultaten van de enquête ook weergegeven in grafieken in bijlage XIX.

4.2.1 Frequentieverdeling

De analyse laat zien dat een bijna gelijkmatige verdeling aanwezig is tussen mannen (48%) en vrouwen (53%). Verder is 54% van de respondenten inwoner uit de gemeente, 32% recreant en 14% toerist. Net zoals het geslacht, is de leeftijd bijna gelijkmatig verdeeld. Met uitzondering van respondenten onder de 15 jaar (1 respondent) en ouder dan 75 jaar (8 respondenten), komt elke leeftijdsgroep tussen de 43 en 56 keer voor.

4.2.2 Bezoekersmotivatie

De bezoekersmotivatie is inzichtelijk gemaakt per evenement. De evenementen zijn namelijk elk verschillend en daarmee ook de bezoekersmotivatie per evenement. De belangrijkste

bezoekersmotivaties bij Paasparty Bentelo is samen zijn met vrienden en/of familie (44%) en

gezelligheid (42%). Ook als tweede reden komen deze motivaties het meeste naar voren, gezelligheid met 42% en samen zijn met vrienden en/of familie met 26%. Bij Maarkelse Boake komen drie redenen het meest voor. Allereerst gezelligheid (34%), daaropvolgend samen zijn met vrienden en/of familie

(32%) en tot slot traditie (24%). Ook bij de tweede bezoekersreden komen deze motivaties het meeste voor, traditie met 34%, gezelligheid met 30% en samen zijn met vrienden en/of familie met 16%. De belangrijkste bezoekersmotivatie bij Open Bedrijvendag Diepenheim is interesse in de bedrijven (32%). Daarnaast wordt het samen zijn met vrienden en/of familie benoemd (18%), gezelligheid (12%) en nieuwsgierig (12%) in de open antwoorden. De tweede bezoekersmotivatie is voornamelijk gezelligheid (38%) en interesse in de bedrijven (22%). De bezoekersmotivatie die bij het BigBand Festival het meeste naar voren komt als belangrijkste reden is gezelligheid (60%). Verder wordt samen zijn met vrienden en/of familie en muziek beide benoemd met 12%. De tweede reden van bezoek is wisselender. Samen zijn met vrienden en/of familie wordt benoemd met 18% en gezelligheid en muziek met 16%. Bij de Streekmarkt Twente is de belangrijkste bezoekersmotivatie lokale producten (44%). Verder wordt gezelligheid benoemd (18%) en samen zijn met vrienden en/of familie (10%). Als tweede

bezoekersmotivatie komt gezelligheid het meest naar voren (34%). Verder worden verse producten (14%) en lokale producten (12%) benoemd. Tot slot is de belangrijkste bezoekersmotivatie bij de Heerlijcke Markt per toeval (38%). Verder wordt gezelligheid benoemd (28%), lokale producten (14%) en er is niks anders om te doen (12%). Als tweede reden wordt voornamelijk er is niks anders om te doen aangegeven (44%). Verder wordt per toeval en lokale producten als reden opgegeven met 16%.

4.2.3 Tevredenheid huidige evenementenaanbod

49% van de respondenten is het eens met de stelling: ‘Ik ben tevreden over het huidige

evenementenaanbod in Hof van Twente.’. Verder is 29% neutraal en 15% het helemaal eens met de stelling. Wanneer de stelling per reisdoel wordt bekeken blijkt dat 56% van de inwoners van Hof van Twente het eens zijn met de stelling. Verder is 20% helemaal eens, 11% neutraal en 12% oneens met de stelling. Recreanten en toeristen zijn het daarentegen voornamelijk neutraal of eens met de stelling, zoals is te zien in figuur 5.

Figuur 6 laat de tevredenheid over het huidige evenementenaanbod per leeftijdscategorie zien. Met uitzondering van de leeftijdsgroepen jonger dan 15, 25-34 en 55-64, zijn de meeste respondenten in de andere leeftijdsgroepen het eens met de stelling. Dit gaat om percentages tussen de 44% en 77%. In de leeftijdsgroepen 25-34 en 55-64 zijn de meesten respondenten neutraal, namelijk met 43% en 46%. De meeste respondenten die het oneens zijn met de stelling zijn afkomstig uit de leeftijdsgroepen 15-24 en 45-54 met beide 16%.

Reden mate van tevredenheid

Nadat de respondenten hebben aangegeven of ze het wel of niet eens zijn met de stelling is gevraagd wat de reden hierachter is. De meest voorkomende reden is dat de respondenten tevreden zijn over het huidige aanbod (43%). Daarnaast geeft 36% aan geen mening te hebben. De voornaamste reden van de respondenten die het helemaal mee eens zijn is tevredenheid over het huidige aanbod (91%). Van de respondenten die het eens zijn met de stelling is dit ook de grootste reden (55%). Verder wordt geen mening aangegeven (24%) en dat te veel evenementen tegelijk zijn (7%). Van de respondenten die neutraal zijn over de stelling heeft 80% geen mening. Verder benoemt 12% behoefte te hebben aan meer evenementen en een breder evenementenaanbod. De respondenten die het oneens zijn met de stelling hebben ook behoefte aan meer evenementen en een breder evenementenaanbod (54%) en meer evenementen voor jongeren (38%). Eén respondent is het helemaal oneens met de stelling, de reden hiervoor is dat is de kern Goor weinig te doen is.

4.2.4 Soort evenementen

Op de vraag welke evenementen de respondenten graag (meer) zouden willen zien heeft 43% muziekevenementen benoemd. Daarnaast wordt braderieën/markten (27%),

kunstfestivals/straattheaters (25%), dorps-/tentfeesten (22%), festivals (20%) en foodfestivals (18%) veel aangegeven. Alle benoemde evenementsoorten zijn ook te zien in figuur 7. Wanneer per reisdoel wordt bekeken welke evenementen de respondenten (meer) willen zien blijkt dat inwoners van Hof van Twente vooral muziekevenementen belangrijk vinden (42%). Verder wordt dorps-/tentfeesten (29%), braderieën/markten (25%), festivals (25%), foodfestivals (22%) en kunstfestivals/straattheaters (20%) het meest benoemd. De recreant heeft ongeveer dezelfde voorkeuren. Hierbij wordt door 49% van de respondenten muziekevenementen benoemd. Daarnaast wordt kunstfestivals/straattheaters (31%) en braderieën/markten (27%) veel aangegeven. Ook deze groep benoemd dorps-/tentfeesten,

foodfestivals en festivals regelmatig, dit ligt tussen de 14% en 17%. De toerist benoemd

braderieën/markten het meest (37%). Verder komt kunstfestivals/straattheaters vaak aanbod met 34% en muziekevenementen met 29%. Daarnaast hecht 17% waarde aan tentoonstellingen, exposities en

Als per leeftijdsgroep wordt bekeken welke evenementen de respondenten (meer) willen zien blijkt dat de enige respondent jonger dan 15 jaar waarde hecht aan dorps-/tentfeesten, obstakelruns en paardenwedstrijden. De leeftijdsgroep van 15-24 jaar benoemt muziekevenementen het meest met 66%. Verder wordt festivals (62%) en dorps-/tentfeesten (60%) vaak benoemt. Aan foodfestivals wordt ook waarde gehecht met 30% van de respondenten. De leeftijdsgroep 25-34 jaar benoemt ook muziekevenementen het meest (60%). Verder komt foodfestivals (43%), dorps-/tentfeesten (40%) en festivals (26%) vaak aan bod. In de leeftijdsgroep van 35-44 jaar wordt ook muziekevenementen het meest genoemd (35%). Daarnaast zijn braderieën/markten (30%) en foodfestivals (21%) belangrijk. De leeftijdsgroep van 45-54 jaar wordt ook muziekevenementen het meest aangegeven (43%). Daarnaast zijn braderieën/markten (39%) en kunstfestivals/straattheaters (34%) belangrijk. De leeftijdsgroep van 55-64 jaar hecht de meeste waarde aan braderieën/markten (36%) en daarnaast

kunstfestivals/straattheaters (32%) en muziekevenementen (29%). Voor de leeftijdsgroep van 65-74 jaar zijn kunstfestivals/straattheaters het belangrijkst (35%). Verder wordt braderieën/markten (31%) en muziekevenementen (29%) vaak benoemt. Tot slot benoemt 25% van de leeftijdsgroep 75 jaar en ouder muziekevenementen, braderieën/markten en kunstfestivals/straattheaters.

4.3 Wensen en behoeften belangrijke stakeholders

In deze paragraaf worden allereerst de resultaten van de ongestructureerde groepsinterviews besproken op basis van de axiale codes. Vervolgens worden de gesprekken nadien behandeld. Het transcript van groepsinterview één is ondergebracht in bijlage XX en de open codering van het groepsinterview in bijlage XXI. De audio-opnames van groepsinterview één en twee, zowel als het transcript en de open codering van groepsinterview twee, staan op de bijgeleverde USB-stick. Verder bevat bijlage XXII een codeboom van de axiale codes en in bijlage XXIII zijn de fragmenten van de groepsinterviews geordend op basis van de axiale en open codes te lezen.

4.3.1 Gestructureerde groepsinterviews

Hieronder worden de resultaten van de twee gestructureerde groepsinterviews besproken op basis van de axiale codes.

Evenementen

Uit de twee ongestructureerde groepsinterviews blijkt dat het huidige evenementenaanbod in de gemeente voldoende en divers genoeg is. De huidige evenementen moeten worden behouden en het is niet noodzakelijk om als gemeente of HofMarketing evenementen te ontwikkelen. De respondenten benoemen de verschillende kernen die allen een eigen identiteit hebben. Volgens R. Semmekrot

(bijlage XXIII) kan een tweedeling worden gemaakt tussen de evenementen: ‘Maak een scheiding tussen evenementen voor de burgers en maak een scheiding waar je potentie in ziet. Waar je je mee wilt profileren. Je moet keuzes durven maken. Dit zijn onze beeldbepalende evenementen, die zorgen ervoor dat wij ook meer mensen naar onze gemeente trekken.’. De respondenten uit groepsinterview twee hebben het voornamelijk over de beleving die de belangrijke evenementen bieden. De soort beleving verschilt per evenement en doelgroep.

Spreiding van evenementen

Volgens de respondenten is spreiding van evenementen belangrijk. De respondenten ervaren dat evenementen regelmatig op dezelfde dagen zijn wat als hinderlijk kan worden ervaren. Echter, de traditie van de evenementen is essentieel, geven A. Avenarius en A. Schinkel aan tijdens het tweede groepsinterview. Deze kunnen volgens de respondenten niet zomaar worden verplaatst. Meerdere evenementen op dezelfde dag kunnen elkaar ook juist versterken volgens R. Volkers. Spreiding mag worden gestuurd maar evenementen mogen niet worden belemmerd door deze sturing. Volgens A. Avenarius zijn grote evenementen afhankelijk van verschillende organisaties, voor deze evenementen kan moeilijk rekening worden gehouden met spreiding. Na afsluiting van het groepsinterview is het idee ontstaan om op de gemeentewebsite, bij de vergunningsaanvragen, een overzicht te plaatsen met informatie van alle evenementen die een vergunning hebben verkregen. Op deze manier kunnen evenementen zelf de spreiding reguleren en kijken of hun evenement andere hindert of juist versterkt, geeft A. Avenarius aan.

Evenementencoördinator

Vanuit de respondenten in groepsinterview één is behoefte aan een evenementencoördinator. De respondenten missen een visie en een beleid vanuit de gemeente. Graag zouden zij een coördinator zien die verbindt, adviseert en faciliteert. De bedoeling is dat een centraal punt wordt gerealiseerd waar evenementenorganisatoren vragen kunnen stellen, advies kunnen krijgen en waar kennis wordt gedeeld. De coördinator dient een proactieve rol te hebben waarbij onder andere evenementen worden bezocht en nadien met deze evenementen wordt geëvalueerd. Hierover zegt R. Semmekrot (bijlage XXIII) het volgende: ‘Je kunt natuurlijk niet alle evenementen bezoeken maar je kunt wel zeggen, dit jaar ga ik deze evenementen bezoeken en volgend jaar die. Daar naartoe gaan en achteraf is even bellen van goh, ben je tevreden over je evenement, hoe is het gegaan?’. De coördinator moet flexibel en goed bereikbaar zijn. Het gebruik van de coördinator verschilt volgens de respondenten. Nieuwe evenementen hebben vaker advies nodig dan organisatoren met ervaring. Daarnaast hebben de respondenten behoefte aan een bijeenkomst waarbij organisatoren elkaar leren kennen en kennis wordt gedeeld. Bij de respondenten van groepsinterview twee gaat het voornamelijk om het