• No results found

Groß Pampau weer in het nieuws

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Groß Pampau weer in het nieuws"

Copied!
2
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

114 afzettingen wtkg 37 (4), 2016

Groß Pampau weer in het nieuws

Adri W. Burger 1

De locatie Groß Pampau, gelegen ten zuiden van de snel-weg tussen Hamburg en Berlijn, is bij velen nog bekend vanwege de vondst van walvisresten gedurende de late tachtiger jaren van de twintigste eeuw. Ook de WTKG heeft de groeve, toendertijd van de firma Ohle, tijdens een excursie bezocht.

De toenmalige locatie was gelegen aan de westzijde van de weg. Reeds lang is de winning van de miocene klei daar gestopt.

De nieuwe groeve ligt aan de andere zijde van de weg. Hier was jarenlang een ondiep profiel van dezelfde miocene af-zetting te bemonsteren. Bezoeken leverden steeds leuke vondsten uit de toplagen van de Langenfeld-Stufe, geken-merkt door het voorkomen van Astarte gleui.

Mijn laatste bezoek daar, ergens in de late negentiger ja-ren, liet geen miocene klei meer zien. Wel een, zeker ook mioceen, zand met dunne kleilensjes, waarin echter geen kalkige fossielen te vinden waren.

Deze zomer dook de naam Groß Pampau plotseling weer op, zowel in het internet, als in de lokale kranten uit de om-geving van de plaats. Er was een tamelijk compleet ske-let gevonden van een zeehond, mogelijk zelfs een nieuwe soort voor de wetenschap. Dit bericht was de aanleiding om de locatie weer eens te bezoeken. Dit bezoek vond 21 augustus plaats. Tot mijn grote genoegen kon ik

vaststel-len, dat er een grote ontsluiting was van miocene klei, die werd afgegraven in drie terrassen. Het totale profiel omvat, ruw geschat, zo`n vijftien meter. Mijn bezoek viel tijdens een langere droogteperiode, dus was het geen probleem de locatie te betreden: alles was kurkdroog.

De diepte van de ontsluiting deed vermoeden, dat hier ook de zone met Astarte anus zou zijn ontsloten. Dit bleek te kloppen. De bovengrens van deze zone bevindt zich een halve meter onder het tweede terras.

Zicht over de groeve naar het oosten.

(2)

115 afzettingen wtkg 37 (4), 2016

Zicht over de groeve naar het zuiden, de 2 diepste terrassen.

Twee locaties waren gemarkeerd als opgravingsplaats van het museum in Lübeck. Deze bevinden zich in het diepe-re deel van de zone met Astarte gleui. Alle skeletdiepe-resten uit de groeve gaan naar het Museum für Natur und Um-welt in Lübeck.

Wat betreft de vondstmogelijkheden van molluskenres-ten kan worden opgemerkt, dat de bovenste twee meter het rijkst aan fossielen zijn; dieper wordt de fossielinhoud geringer. Leuke vondsten zijn ook in het diepere gedeelte zeker mogelijk, maar er moet wel voor worden gewerkt. Hoe de situatie zal zijn na een regenperiode kan ik op dit moment niet inschatten.

1

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Of het nu gaat om een van de talloze spellen die Conway bedacht, zijn ont- moetingen met scholieren op wiskun- dekampen, de ingewikkelde groepen- theorie of zijn Free Will Theorem,

«Ik verwacht niet dezelfde hype als vorig jaar.. Gaan de mensen die het al deden, de uit- daging voor de tweede

„Je kunt er gewoon uitkomen voor je geloof”, vertelt Nathan, en hij geeft toe dat hij dat elders niet al- tijd durft.. Dat geloven niet voor ‘seuten’ is, bewijzen de dertig

Dit servicedocument biedt handvatten voor schoolbesturen in het funderend onderwijs om uitvoering te geven aan de landelijke maatregelen die op 15 maart bekend zijn gemaakt en op

- dat type ‘begrijpend lezen’-onderwijs is zeer goed te toetsen omdat vormkenmerken van teksten bevraagd worden, maar het levert volgens PISA een vorm van leesbegrip op die

Wat wij zien en horen kunnen wij niet toetsen met onze emoties of door ervaring: de enige remedie voor bedrog is de Waarheid, de objectieve waarheid van Gods Woord.. Wij moeten

Smallstonemediasongs.com printed & distributed by: GMC Choral Music, Dordrecht - www.gmc.nl Vermenigvuldigen van deze bladmuziek zonder toestemming van de uitgever is

1988 Talpa Music t/a Classic Music, Laren,