Begroting van de bedrijfsuitkomsten van de tuinbouw in het gebied Venlo - Blerick - Tegelen over 1958

OVER 1958

/ . < * » r r<,-, £*r „ , , _ , , . , , „ , - „ , -,p *£ tfNi » « f t a t l t t- ï —J 2C

1 8 KAM I960

% BIBLIOTHEEK ,

Rapport No. 327

LANDBOUW-ECONOMISCH INSTITUUT

AFDELING TUINBOUW

2

-INHOUDSOPGAVE

Biz.

Woord vooraf 3

1. Doel en werkwijze 4

2. De steekproef 4

3. De resultaten 4

4. De spreiding van de gemiddelde rentabiliteit 5

5« Het gezinsinkomen 6

6. Vergelijking met vorige jaren 7

Bijlagen 8

WOORD VOORAF

Dit rapport geeft een voorlopig beeld van de financiële resultaten van de tuinbouw in het gebied Venlo-Blerick-Tegelen over 1958.

De cijfers "berusten op een begroting, in het bijzonder waar het de kosten betreft. De opbrengsten werden aan de opgaven van de veiling en overigens aan informaties op de bedrijven ontleend.

Het rapport is samengesteld op de afdeling Tuinbouw door W.J.van Winden, onder leiding van A.Holkamp.

DE DIRECTEUR,

7*

fe*

-

- 6

(Dr. J . H o r r i n g )

s(

/

's-Gravenhage, j u n i 1959

4

-1. Doel en werkwijze

Het doel van het onderzoek is, inzicht te verkrijgen in de financiële resultaten van de tuinbouw in het gebied Venlo-Blerick-Tegelen.

In dit rapport zijn de resultaten over het kalenderjaar 1958 op "basis van een voorlopige berekening weergegeven. De definitieve cijfers over 1958 zullen eerst in 1960 kunnen worden gepubliceerd, daar de jaarcijfers van de fiscale boekhoudingen eerst dan volledig beschikbaar zullen zijn.

Een toelichting op de gevolgde werkwijze bij het bepalen van de voorlopige cijfers is gegeven in bijlage 5» In deze bijlage is ook een verklaring gegeven van de in het rapport gebezigde be-grippen en kengetallen.

2. De steekproef

In het gebied, waarop het onderzoek betrekking he eft,bevinden zich ruim 700 groenteteeltbedrijven die groot genoeg zijn om aan één man gedurende een jaar volledig emplooi të verschaffen.De

in dit rapport opgenomen cijfers hebben betrekking op 66 bedrijven.

De keuze van deze bedrijven had plaats met inachtneming van de bestaande oppervlakte- en grootteverhoudingen, zodat in dit op-zicht van een representatieve steekproef kan worden gesproken.

Voor een onderscheiding van deze bedrijven naar groepen van een zelfde bedrijfstype is uitgegaan van de betekenis van het staande glas in het bedrijf. Voor deze onderscheiding heeft een schatting van de jaarkosten van de glasteelten en de opengronds-teelten als maatstaf gediend.

Jaarkosten glasteelten meer dan 65$ 35%-65# minder dan 35$ Aantal bedrijven

13

20

33

66

a. Glasbedrijven b. Opengrond/glasbedrijven c. Opengrondsbedrijven

Groep c is nog nader onderscheiden naar bedrijven gelegen in Venlo-Tegelen (18) en Blerick(l5).

3. De resultaten

De resultaten van het onderzoek zijn neergelegd in de bijlagen 1 t/m 4 van dit rapport.

In bijlage 1 zijn resp. het grondgebruik en de arbeids-bezetting gemiddeld per bedrijf weergegeven. Bijlage 2 geeft - eveneens gemiddeld per bedrijf - een beeld van de kosten, de opbrengsten en het netto-voorschot en bevat kengetallen door

middel waarvan de rentabiliteit en het inkomen tot uitdrukking zijn gebracht.

De gegevens van de bijlagen 1 en 2 zijn in tabel 1 samengevat.

SAMENVATTING VAN D~

Tabel 1 VCCBLCPIG BEREKENDE RESULTATEN OVER 1958,GEIŒDD2LD

PER BEDRIJF A a n t a l b e d r i j v e n i n $ Omzet i n fo S t a a n d g l a s ( a r e ) Rolbak ( d u b b . o p p e r v l . ) ( a r e ) Tuinbouw open g r o n d ( a r e ) A r b e i d s b e z e t t i n g ( m a n j a r e n ) Gemiddeld g e ï n v e s t e e r d vermogen Idem p e r m a n j a a r a r b . b e z e t . O p b r e n g s t e n K o s t e n ïïetto-overschot N e t t o - o v e r s c h o t : p e r f . 1 0 0 , - k o s t e n p e r f . 1 0 0 , - g e m i d d e l d g e ï n v e s t e e r d vermogen • p e r m a n j a a r a r b . b e z e t t i n g p e r a r e o p e n g r o n d s t u i n b o u w A r b e i d s i n k o m e n p e r m a n j a a r Gezinsinkomen p e r ondernemer A l l e b e d r i j -ven 100 100 17 4 190 2 , 0 5 3 . 0 0 0 2 6 . 0 0 0 1 8 . 9 0 0 1 8 . 0 0 0 900

5

2 400 -4 . 7 0 0 9 . 0 0 0 G l a s b e d r i j -ven 20 33 43 1 140 2 , 4 9 5 . 0 0 0 3 9 . 0 0 0 31.800 2 6 . 0 0 0 5 . 8 0 0 22 6 2 . 4 0 0 -6 . 7 0 0 1 3 . 5 0 0

Open-grondy

g l a s b e -d r i j v e n 30 34 22 1 180 2 , 1 6 0 . 0 0 0 2 8 . 0 0 0 2 1 . 2 0 0 1 8 . 6 0 0 2 . 6 0 0 14 4 I.30O -5 . -5 0 0 1 0 . 2 0 0 Openg r o n d s b e -d r i j v c n 50 33 4

5

210 1,8 4 1 . 0 0 0 2 2 . 0 0 0 I2.3OO I4.5OO •/2.200 •/ 15

•/ 5

•/1.200 •/ 8 , -3.IOO 6 . 0 0 0 O p e n g r o n d s -b e d r i j v e n t e Venlo en Tegel a i 27 15 2

8

180 1,8 3 2 . 0 0 0 1 8 . 0 0 0 1 0 . 1 0 0 1 2 . 2 0 0 / 2 . 1 0 0

•/ 17

•/. 6 / 1 . 2 0 0 •/ 8 , 7 0 3.2OO 5.9OO t e B l e r i o k 23 18 6 2 25O 1,9 50.OOO 2 6 . 0 0 0 I4.9OO I7.4OC /2.5OC •A 14

'/•

5

/1.3CÜ '/• 7 , 4 0 3 . 1 0 0 6 . 1 0 0 / is negatief

4. De spreiding van de gemiddelde rentabiliteit

In bijlage 3 is de spreiding van de rentabiliteit per bedrijf -voorgesteld door het netto-voorschot per f.100,- kosten - grafisch weergegeven. De gemiddelde rentabiliteit per groep is in dezo grafiek met een pijl aangeduid.

6

-Beperken wij de rentabiliteitskiassen tot die van "winst" en "verlies", zoals in tabel 2 is geschied, dan "blijkt welk percentage van de "bedrijven rendabel is geweest (kolom 1 ) respectievelijk welk gedeelte van de produktie van deze bedrijven afkomstig is (kolom 2 ) .

Tabel 2 HET AANTAL WINSTGEVENDE BEDRIJVEN IN PBOOENTEN

Alle bedrijven Glasbedrijven Opengrondsglasbedri jven Opengrondsbedri jven waarvan te Venlo/Togelen waarvan te Blerick Winstgevende bedrijven aan-tal

1

53/ 85/ 6 5 / 33/ 28/ 4 0 / aandeel in de produktie (op kostenbasis)

2

58/ 83/ 68/ 33/ 24/ 40/ 5. Het gezinsinkomen gemiddeld per ondernemer

Voor de samenstelling van het gezinsinkomen dat gemiddeld per ondernemer uit het bedrijf werd verkregen, raadplege men bijlage 4. De spreiding van dit gezinsinkomen is in tabel 3 tot uitdrukking ge-bracht .

Tabel 3

Dl SFBEIDING VA': HET GEZINSINKOMEN

( aantal ondernemers per inkomensklasse)

Inkomen < 5000 " 5OOO - 75OO " 7500 -10000 " 10000 -15000 " I5OOO -20000 " >20000 Alle be-

drij-ven

(/

(11

(32) (22) (11) (15

{

?!

(100)

8

24

16

8

11

7

74

Glas^ b e -

drij-ven

-3

3

3

4

3

16

Open-gronds/ glas-

bedrij-ven

1

9

8

2

3

1

24

Open-gronds«

bedrjj-ven

7

12

5

3

4

3

34

Opengronds-bedri;

te

Venlo en Tegelen

6

7

4

1

-18

ven

te

Blerick

1

5

1

2

4

3

16

1322

6, Vergelijking met voorgaande jaren

Een indruk van de ontwikkeling van de tuinbouw te Venlo e.o.

in de jaren 1956 t/m 1958 wordt in tabel 4

gegeven.

Tabel 4

VERGELIJKING VOOR DE JAREN 195^,1957 EN 1958

gegevens van 66(dezelfde) bedrijven, gemiddeld per bedrijf

Oppervlakte verwarmd staand

glas (are)

Oppervlakte onverv/armd staand

glas (are)

Oppervlakte rolbak

(dubb.opper-vlakte) (are)

Oppervlakte piatglas (are)

Oppervlakte tuinbouw open grond

(are)

Totale arbeidsbezetting in

manjaren

Netto-overschot (gld.)

Netto-overschot per f.100,- kosten 1

van alle bedrijven

(66)

van de glasbedrijven ( 8)

van de opengronds/

glasbedrijven (19)

van de

opengronds-bedrijvon (33)

Arbeidsinkomen per manjaar

Ge

25

ins

inkomen per ondernemer

1956

2,4

11,2

2,2

1,4

190

1,96

1400

9

29

13

•/ 6

4500

8400

1957

2,9

12,0

2,5

1,4

190

2,01

2300

13

31

20

1

5OOO

9700

1958

3,7

13,3

3,4

1,4

190

2,04

900

5

21

16

•/ 15

4700

9000

o bO cd pq 0 0 LP» ON r

-1

O PR ! - 3 H Ö

a

ffl PH

ë

R R H

3

o Ü fei M

Ü

H ENl H m t o P I H M

£

< i S ; H w M «

g

Ü R S O « O 3 > EH M Ü H ISJ « O fi (1) !> •1-2 • H fH - d O ^ ^ _{03 ©} <d +» G o fi 0) ft o >! ü • H fH O r H m G _ © G (D O r H r H © C b£ O © > • CH • fi 1 >

l-SÏÏ

G fi H O O H3 ft S o O tèfi > s O 1 fi fH O © b o p > ö ra - n <D a - H ftrH f i O bo>y fi o 1 !> CO T - J Cd 1 - H O fi xl fi p > co •<-> r-\ 1 -H 5 ^3 'S ITN T -OD T -r O m o CVl r O T— sO N U fi © > • o •H

£

_© ^> r H cd -P

S

«*! r O CM r— CM o I T \ o rn O CM o o ^ G • r l G © t> • o • H fH TH © ,<=> r H CÖ - P G et) <S O T - f O ON f -!"-( Cs ffs lis <A CC O MD T - CM © i n c - c o f ^ | C% «TS ON Cd n C O O O C - \ o t— m Î o\ o\ o cd fl LPVT-© c— I T N C M N O fH ** »\ «\ 9* 9) f O C O T - r > T * © CM C— ON CM P-| 0 \ «S « \ Q\ cd r n O N O O t - CM o> E-— r o -?=j- -^t-£-| CN c\ »\ ** cô r O r n r O r -V — 0 ft ft • d o S TJ fH © S I Ö H fn te © cd U fi £ Qi fi fH !> 3 P fi -d t> O n t - ' ra cd H bo fH © nH G O

1

O fi G • H S En m cd = .M ra m • H J 3 Cd -5 -^ t_{G = cd bo} 1 © ,£> - P fH r H Cd Cd O r H te fn ft <-o i n (M CO c— v -rn T — CM NO 0 0 T " T — S f T -(M •N O ON «3-vo CM ON CO T*~ • * * " CM CM • r -^» CM ITN CO T—• CM T - * CM & 2 O fi G •H 0 - P CO - d G o & G © ft ü te d o fi fi • H 3 - p rJ cd cd - p o EH O v -VO CM r -•^f CO LfNCO <r— T— t — C O ( « I T -i n o ^— T -f - C O T " ITNLfN CM ^~ j ^ H © © - P © © > fi © O 3 P Ö f d rf3 G fH cd © r O CM

S

C— ^~ T — CM T=l G cd rH M cd cd fn ^2 G © O , Q © G G © t -T — O T — CM T -CO m O •vT o •«* CM •^t T -r O •5J-vo CM r O r™ T ™ t ™ C— r n CM ' d / CO CM 0) - P

•a

• c i N >

ss

ft G ft © o •3 _{cd o} ftrH cd © h • d - P G ra © cd > xS ' O Cj • H ^ H ^Q © H •> cd CH - P fH O ^ î> n M EH c— O «s ^— o o n T" m o »s T~ o CM es T -rO CM • t T -CM T ™ 9* T" bû G • H - P - P © » © fi m - d •r) O

£

cd o - d G S? > © • H -P cd o • H «H • H Ü © ft t o t H • o • H fH - d © fi U © ft ra fH © a © G fH © • d G O H cd • p G cd «>J MD I f N r T CM «3 T T -C\ G\ 9\ Ç* T - O O O rn O r O ON O NO O O o \ es « \ «s T - o o o • - • ~ — • — - " ~ ' ^ f ^ o v o O T * iT\ O T " 9 \ «% w e \ T - o o o CM T - ON CM <"<") ITN T T -e% «s e . e» •c- O O O O I T N r - C— ITN ^ t CM CM Os *V (N 9 \ T - O O O NO T - C I ^ f CM I T N i T -OS «S «V «V î - o o o fi 5 • O S E S

S

S G _ / N ta — ' r H fH O r-i C0 © © S G G © © © O G G - d M O fn © h m O H Q f i ncl M ft © fi fi ft O - H - P N 03 M © © cd o - d bO > rH fi G fi a cd cd çd cd > > > > • d t j " ö " d • H - H -H - H © ffl © © P r l p P

3 3 3 3

r o ON •> T— ITN t— ff\ T - » r o CO «\ r » ^ t T — •V CM r O •* •S OJ " * * • o • V CM ^_ S bû G • H - P • P © tq © P M • d • H © fi U cd © H cd • p o EH ON CO C"! ON r * ON VO CO O CO c~ CO o ^ c • H v ^ G • H N © bo G © fH © E © fi fH © - d a o fH O o - d - d • H © fi U < CM CM

CM © 1-} •H bO a © > •r-3 •ri

S

O (D _Q 1"» CQ •d C O & Ö o Pi O j y o •H fH © H m c _ © Ö _© O rH rH © Ö 00 © © > ÊH 1 ö

. 4 ?

s c -o <D O 1 'H ft h © h O 0 0 , 0 - d > O Ö h © (30 1 > Ö CO -r» <D Cd 1 -H Pi H © H O bO,a -d Ö © 1 > CQ T 9 03 1 -H iH © U o p - o > Q) T-5 M 1 -H £j p 'S LT\ T ~ 00 T " r q rO O CJ r o v VO VO Ö © !> rO CM C— CM O i n »

8

o o T ~ ^ c •H Ö © !> 00 r -i n T— rO rO -st-r o rO rO O o T — o o o • i n ON O O O • O MD O O O » O m o o o • CVI rO O O O • T — «* O o o • rO m § 60 O S u © > -d FH © © -P © © > S o o o o o o o o o o o o o o CV) CVI C — 0 0 V O O N o • • • • 0 T- T- c— cvi m o o o o o o o o o o o o o o f - r O O V f O f O f - O • • • C— T-o O O O O O T-o o o o o o o o O <"<"> r o irv ^ CM co • • • • • T T C—CVJ T -o -o -o -o -o -o -o o o o o o o O t— rO_{• • ft • •} T - ON CM VO 00 v CM C O n") T -o O O O O O -o o o o o o o o Ov < • « ^ ON VO CM c— • • • • • e CM r O r CO VO CM O O O O O O O o o o o o g o vo rnovcAOv^_{• • • • •} - o T ~ T - C— rO CM o o st-• c— T — o o CM ft CM T ~ o o ITN • •<d-T ~ o o VO • CO T— o o o • VO CM o o o • 00 T — o o

£> °

C— CM • • rO T -T — o o C A W • ON o o o o VO f ~ t T ™ T " o o o o T - T** • T ~ CM o o o o V O CM • T -m o o o o * * \C\ • CO T -O O O N • •<• V ™ o o T ~ • o o

8

• CM T -O o CM « T -CM O O 00 • V — rO O O ON t 00 T -o o i n • ^ V. o o r -•

f°

V . O o CM * ^ X o o VO « CM O

S

• i n o o ON Ö © <d O <D iH ttO ca -H N > m s 'cd H © o cd © cd © 00 -P rH -P o ö o © o Ö Ö © ËH Pt EH O © Pi rap cd Ö fn co CD »d © © U nd U -P P i © £H CÖ 03 e o d m Ö -d © -d • c © -P rH p! fn CD QO^i CÖ ÊH C |> fH -p p o cd © cd x o •«t m o T - O rO • T — X \ \ C—vo O i - O CM • v ^ . r : V. V. V. i n i f t o T- o CM • V ™ X " X > S •«* - « 4 - 0 T - O m • T " CM v o O CM O "51-• CM t n CM o o <3-ß o bO o a © s > -H . -p •p +• « ©

s «

S. O W Kl c d> -n © bn-H +> T © © S <9 fi © h •• x hn «d •¥> o O O T » » C l o o CNI ft rO o o T ~ • rO O O i n 9 i n o o r— • vo o o t— • •<•

ä

cd • o • s s (H CD P t fi o o T -• vo o o ON • i n o o o • VO O O CM » O T ~ O o i n • rO V " O O O • O N fH © e o © ' d ö o fH © Pi

10

-VENLO E.O. BIJLAGE 3 D E S P R E I D I N G D E R 3 E D R I J F S U I T K 0 M S T E N O V E R 1 9 5 8 AANTAL BEDRIJVEN 4 r 2 2

-( ELK VAKJE STELT EEN BEDRIJF VOOR ) GLASBEDRIJVEN ( 13 ) 7-r, iU 7.10 10

Î

rr

7.10

30 50 70 NETTO - OVERSCHOT PER ƒ 100.- KOSTEN

O P E N G R O N D / G L A S B E D R I J Y E N ( 20 )

lO'f 30 50 70 NETTO - OVERSCHOT PER ƒ 100.- KOSTEN

13?.? 10 r8 2

-r—U;M

ài—d '%W 7.50 7;30 'f.io 7-N

M

s, A ,-S. ^ 10 30 12 10 8 6 4

-k

IÎ

7 - S

v-4

• t .

U-4

I

m

4

OPENGRONDBEDRIJVEN ( 33 )

NETTO - OVERSCHOT PER ƒ 100.- KOSTEN ALLE BEDRIJVEN TEZAMEN ( éé )

I

Q j BEDRIJVEN TE VENLO/TEGELEN Q BEDRIJVEN TE BLERICK

GEMIDDELDE VAN DE GROEP ( ONGEWOGEN )

o bo cä rH •1-3 •H pq « ta G o > •r-3 • H h TS , 0 O m -;<* 'd G 0 & G CD P< O M 0 • H r i O rH

w

G 0 G o O r H H O G 60 O O f > E H 1 G CO Q> 1 t i > G G . -n> O O 1 -H W - d G 0 G 3) 1 > G ra - o O CÖ 1 ri P i r H CD h O h o p i t i G 0 1 *> CQ - O Cd 1 - H riOh O ,Q - d G O > O •<-> r-\ 1 - H r H CD r i -4 ,0 m i n T-" 0 0 ^— r o r O Q CM CO T — SQ M3 G O vo T — co ^~ •vl-r o «=fr CM V 3 T - * ü -c— CQ r i O S O O rn • CM > s O O • CM X O O CO « CM V. 0 0 CJ • CM 0 0 c— • s j -0 0 0 0 • p 0 0 «3-• i n 0 0 CO • ' H -O O v— • i n 0 O T ™ 9 i n O O C— • i n 0 0 CO • LPv U O S 0 Ö u CO •ti G O O m • T — O O r— 0 0 0 • T — O O CM « T — O O CO • T — O O CO • T" * *S

-ä

cd • p 0 , 0 G cd T 3 -d r i O O r-i 3 0 r H cd ü O O O <• • "* O O * * • ro O O ON • m 0 0 i n • CO 0 0 CO • CM T ~ O O CM • t— V i • H

3

CD , Q • P • H 3 r i 0 S O

g

a • d G 0 0 0 c— • V O O i n • CM O O ^— 0 CM O O C— • T ™ O O ro • <r-O O CO • T -G CD nd CD r-{ CQ G • H N P O O T— • vo 0 O OS • i n 0 0 0 • vo O O co • 0 T " 0 0 i n • m *™ 0 0 0 • os <H • r s • H r i <d Ü P • P •H 0

12

-Bijlage 5 ALGEMENS TOELICHTING

a. Begrippen en kengetallen 1. Het netto-overschot

Het economische resultaat wordt tot uitdrukking gebracht door middel van het begrip netto-overschot. Het wordt gevormd door

het verschil tussen de opbrengsten en de kosten. Be wijze van berekening van opbrengsten en kosten is elders in bijlage 5 toe-gelicht.

Op deze plaats volstaan wij met te vermelden, dat in de kosten geen bedrag is opgenomen als vergoeding voor de functie

van leiding on toezicht van de ondernemer. Daar deze kostenelementen derhalve nog in het netto-overschot aanwezig zijn, mag dit laatste niet zonder meer worden aangezien voor de bedrijfseconomische winst. Netto-overschot gemiddeld per bedrijf

Be kosten, de opbrengsten en het netto-overschot zijn voor elke onderscheiden groep van bedrijven in een gemiddeld bedrag per bedrijf weergegeven. Behalve in absolute bedragen per bedrijf is hot netto-overschot - ten behoeve van de vergelijkbaarheid met andere typen en takken van bedrijf - vervolgens door middel van de volgende verhoudingsgetallen tot uitdrukking gebracht. Netto-overschot per f.100,- kosten

Bit kengetal is berekend door het totale netto-overschot per groep van bedrijven te delen door 1$ van de kosten van die bedrijven (gewogen gemiddelde).

Netto-overschot per eenheid produktiefactor

Het netto-overschot is vervolgens betrokken op de produktie-factoren grond, kapitaal en arbeid, produktie-factoren uit welker samenwerking het resultaat in feite is ontstaan.

Baar de vraag in welke mate de produktiefactoren tot het bereiken van het resultaat heeft bijgedragen - door de onoplosbaar-heid van dit probleem - niet kan worden beantwoord, is het netto-overschot ten volle met elk van de genoemde produktiefactoren in

verband gebracht. Het netto-overschot is bij deze voorstellingswijze derhalve beurtelings aan één produktiefactor toegerekend.In dit verband onderscheiden v/ij de volgende kengetallen.

a. Netto-overschot per are grondoppervlakte

Als gevolg van de gemengde structuur van de meeste bedrijven konden deze, voor een resultatenweergave per are grondoppervlakte, niet onder één noemer worden gebracht. In verband hiermede is slechts het netto-overschot van de opengrondsbedrijven per are uitgedrukt

Herleiding van oppervlakten onder glas tot die van de open grond had hierbij plaats op "basis van arbeidsbezettingsnormen.

b . Netto-overschot per f.100,- gemiddeld geïnvesteerd vermogen Het gemiddeld geïnvesteerde vermogen is voorgesteld door het bedrag, dat verkregen wordt door optelling van:

1. de verkoopwaarde van de grond5

2. 6 0 $ van de vervangingswaardo van de slijtende duurzame produktiemiddelen'

3. de normale behoefte aan vlottende middelen.

De berekeningen zijn gebaseerd op taxaties op basis van het prijsniveau aan het begin van 1958»

Met de waarde van teoltvergunningen is geen rekening gehouden. c. Netto-overschot per manjaar arbeidsbezetting

Voor de berekening van dit kengetal is het netto-overschot gedeeld door de - tot volwaardige arbeidskrachten herleide en in manjaren uitgedrukte - arbeidsbezetting.

2. Het inkomen

Het arbeidsinkomen per manjaar

Van het inkomen per produktiefactor is alleen het arbeids-inkomen - per manjaar arbeidsbezetting - tot uitdrukking gebracht.

Onder het arbeidsinkomen is verstaan het bedrag dat door hen, die arbeid in het bedrijf.hebben verricht, als inkomen is ont-vangen. Het is berekend door hot netto-overschot te vermeerderen met het bedrag dat als kosten van-arbeid is opgenomen. Na deling van dit inkomen door het aantal - tot volwaardige arbeidskrachten herleide - manjaren wordt het bedrag gevonden dat gemiddeld per manjaar als inkomen werd verkregen.

Het gezinsinkomen per ondernemer

Tenslotte is berekend, welk bedrag uit de bedrijfsexploitatie aan de ondernemer in totaal ten deel viel. Het gezinsinkomen per ondernemer is'opgebouwd uit het netto-overschot en uit de als

kosten opgenomen beloning voor de handenarbeid van de ondernemer(s) en de gezinsleden, alsmede uit de rentevergoeding voor het door de ondernemer(s) geïnvesteerde eigen vermogen. Het op deze wijze berekende totale inkomen is vervolgens gedeeld door het aantal

14

-ta. De w i j z e van "berekening

I , De k o s t e n

a. De gewaardeerde kosten

De "bedrijfsresultaten zijn "bepaald volgens de "bij het L.E.I. gebruikelijke methode. Deze houdt in, dat de "berekening van rente en afschrijving van de duurzame produktiemiddelen is gebaseerd op de vervangingswaarde en dat kosten, welke niet tevens uitgaven zijn (handenarbeid van de ondernemer en zijn gezin, rente van eigen vermogen e.d.)zijn gewaardeerd.

Voor deze kostenwaardering zijn de benodigde gegevens op het bedrijf verzameld.

Rente en afschrijving ii

De berekening van de rente had plaats op basis van <b$ over het gemiddeld in het bedrijf vastgelegde vermogen. Dit vermogen werd als volgt berekends

a. de verkoopwaarde van de grond;

b. 60$ van de vervangingswaarde van de overige duurzame produktiemiddelen;

c. de normale behoefte aan vlottende middelen. Arbeid van ondernemer en gezinsleden

Als vergoeding voor de arbeid, welke door de ondernemer en zijn gezinsleden is verricht, is alleen de handenarbeid in rekening gebracht. Voor een waardering van de kosten, welke voor leiding en toezicht en voor het dragen van het risico door de ondernemer waren in te calculeren, ontbreken ni. de daartoe.benodigde normatieve gegevens.

De kosten van de handenarbeid zijn berekend op basis van een taxatie van de door de ondernemer en zijn gezinsleden verrichte hoeveelheid handenarbeid. Deze arbeid is gewaardeerd overeenkom-stig het loon (inclusief sociale lasten) volgens de collectieve arbeidsovereenkomst voor volwassen mannelijke en vrouwelijke arbeiders en jeugdigen.

b. De betaalde kosten

De betaalde kosten over 1958 waren ten tijde van het onder-zoek nog niet bekend.

Deze moesten derhalve worden begroot, Voor deze begroting is gebruik gemaakt van taxaties door de deelnemers aan het

onderzoek. Met inachtneming van eventuele capaciteitsmutaties zijn de betaalde kosten overigens getoetst aan de opgaven,

welke terzake van de betaalde kosten over 1957 van -^e

administra-tiekantoren van de deelnemende bedrijven zijn verkregen. II, De opbrengsten

De verkopen geschiedden grotendeels via de plaatselijke veiling, welke veiling ons desgevraagd een opgave verstrekte van de netto-veilingomzet per deelnemer. Dit was mogelijk dank zij de machtiging die voor dit doel door de tuinders was verleend.

De opbrengsten die niet via de veiling worden verkregen zijn, in samenwerking met de deelnemers, geschat tijdens het bezoek dat na afloop van 1958 a an d-e bedrijven werd gebracht.