• No results found

Beangste en nie-beangste eerstejaardamestudente : 'n klinies-psigologiese verkenning

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Beangste en nie-beangste eerstejaardamestudente : 'n klinies-psigologiese verkenning"

Copied!
528
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

BEANGSTE EN NIE-BEANGSTE EERSTEJAARDAMESTUDENTE:

'

N KL I N I ES- PS I GOLOG I ESE VERKECJN I NG

WYNAND FREDERICK DU P L E S S I S

M. A. (Psigologie)

P r o e f s k r i f voorgeli? t e r voldoening aan d i e v e r e i s t e s v i r d i e graad Doctor Philosophiae i n d i e Departement P s i g o l o g i e aan

d i e PU v i r CHO onder l e i d i n g van p r o f . L.A. Gouws

POTCHEFSTROOM Desember 1982

(2)

AAN DIE VOLGENDE PERSONE MY OPREGTE DANK

*

My promotor, p r o f . L.A. G o w s , v i r s y buigsame g e s i n d h e i d , h u l p e n l e i d i n g .

. . .

:

"

Prof. P.E. van'~aarsve1d vir die beskikbaarstelling van die fasi=

l i t e i t e van d i e A f d e l i n g P s i g o f o n o l o g i e , waarsonder h b e l a n g r i k e d e e l van d i e e m p i r i e s e ondersoek n i e u i t g e v o e r sou kon word n i e .

*

Prof S. Oosthuizen v i r d i e wenk i n verband met ' n ondersoek wat ge= d e e l t e l i k op d i e r e s u l t a t e van d i e m a s s a t o e t s i n g van e e r s t e j a a r = s t u d e n t e g e b a s e e r i s e n mnr. C.J. van d e r Watt v i r d i e o r g a n i s a s i e van d i e m a s s a t o e t s i n g .

*

P r o f . H.S. Steyn e n mev. E. H i b b e r t van d i e S t a t i s t i e s e K o n s u l t a ~ s i e d i e n s v i r h u l l e i d i n g i n verband met d i e s t a t i s t i e s e v e m e r k i n g .

*

P r o f . D.P. Wissing wat d i e t a a l k u n d i g e v e r s o r g i n g met spoed e n humor b e h a r t i g h e t , asook d r . A.L. Combrink e n mnr. J.E. Coetzee wat m e t d i e af ronding van v e r t a a l w e r k behulpsaam was.

*

Mev. E. S c h u t t e v i r h a a r k e u r i g e , toegewyde t i k w e r k , t e n s p y t e van m o e i l i k e omstandighede, asook mev. L. de V i l l i e r s v i r h a a r a a n d e e l .

*

Mev. I. de Beer v i r n e t j i e s e natrekwerk.

*

Die p r o e f p e r s o n e v i r h u l h a r t l i k e samewerking

-

v e r a l d i e dames wat aan d i e t e r a p e u t i e s e programme deelgeneem e n u r e daarvoor opgeof f e r h e t .

*

K o l l e g a s , f a m i l i e e n v r i e n d e v i r o n d e r s t e u n i n g , wenke en bocke.

*

My vrou Anna, v i r h a a r i n s p i r a s i e , meelewing en b e g r i p .

(3)
(4)

Geldelike bystand van die Raad vir Geestesweten= skaplike Navorsing ten opsigte van 'n deel van die koste van hierdie navorsingsprojek word hier= mee erken. Menings in hierdie werk uitgespreek of gevolgtrekkings waartoe geraak is, is die van die skrywer en m e t in geen geval beskou word as

'n weergawe van die menings of gevolgtrekkings van die Raad vir Geesteswetenskaplike Navorsing nie.

(5)

INHOUDSOPGAWE HOOFSTUK I

.

1.1 1.1.1 1.2 1.3 1.3. 1 1.3.2 1.3.3 1.3.4 1.3.5 1.4 1.4.1 1.4.2 1.4.3 1.4.4 1.5 1.5.1 1.5. 1 .I 1.5. 1.2 1.5. 1.3 1.5.2 1.5.2.1 1.5.2.2 1.5.2.3 1.5.3 1.5.3. 1 1.5.3.2 1.5.3.3 I

...

Probleemstelling

...

Die aktualiteit van die angs~roblematiek Angs en die jeug

...

. . .

Doe1 van die huidige ondersoek

Angs as fokuspunt in enkele verbandhoudende dis=

. . .

siplines

. . .

Angs in die Teologie

Angs in die Wysbegeerte

. . .

Angs in die Letterkunde

. . .

. . .

Angs in die Psigologie

Samevatting en gevolgtrekking

. . .

Die begrip "angs" in psigologiese konteks

. . .

Enkele definisies en omskrywinge

...

Bespreking

. . .

Die etimologie van die begrip "angs"

...

Samevatting

. . .

Angs en verwante verskynsels

. . .

Angs en vrees

. . .

Angs en vrees as onderskeibare konstrukte

...

Angs en vrees as ekwivalente konstrukte

...

Angs en vrees as gedeeltelik oorvleuelende kon-

strukte

. . .

Angs en depressie

. . .

Angs en depressie as onderskeibare konstrukte

..

Angs en depressie as gepaardgaande verskynsels

in normaliteit en psigopatologie

. . .

Angs en depressie as otensiaal tot persoonlik=

Q

. . .

heidsontwikkeling

Angs en skuld

. . .

Angs en skuld as sinonieme konstrukte

. . .

Angs as resultaat van ongekonfronteerde skuld

..

Angs en skuld as verwante. dog onderskeibare

konstrukte

. . .

Angs. spanning en spanningsdruk

. . .

(6)

...

Angs. spanning en spanningsdruk as sinonieme Angs en spanningsdruk as onderskeibare. dog oor= vleuelende konstrukbe

. . .

Angs en sinvolheid/sinloosheid

...

Sinloosheidsbelewinge as meegangers van angs

...

Sinloo~heidsbelewin~e as vergestalt ing van die angs van die huidige tydsgewrig

. . .

Angs en persoonlikheidsontwikkeling

...

Angs as blokkering van persoonlikheidsontwikke=

. . .

ling

Angs as potensiGle bron van persoonlikheidsver= ruiming

. . .

Konfrontasie van angs as voowaarde vir persoon= likheidsontwikkeling

. . .

Angs en geloof

. . .

Angs as neerslag van geestelike (spirituele) on=

. . .

bewustheid

Angs as negatiewe korrelaat van geloofsekerheid Voowaardes vir die implementering van gods= dienstige waardes in angsterapie

...

. . .

Samevatting

Die neurofisiologie en biochemie van angs

...

Neurofisiologiese en biochemiese grondslag van

. . .

angs

...

Die neurofisiologie en biochemie van angs Die neurofisiologie van angs

. . .

Biochemiese ooweging: relevante navorsingsbevin=

. . .

dinge

. . .

. . .

Samevatting

&

...

Resente terapeutiese benaderings tot angs ~sigoanalities-georihteerde benaderingstotangs

...

Begrensing van hespreking

Teoretiese uitgangspunte ten opsigte van angs

..

...

Die klassieke Freudiaanse angsbeskouing

(7)

iii

Heer resente, steeds relevante ~sigoanalities- geori&teerde angsbeskouinge

...

...

...

...

...

'n KontemporGre psigoanalitiese angsbeskouing: Nann se skeidingsangsteorie

. . .

.

. .

.

.

. .

.

.

~si~oanalities-georienteerde benaderings tot angsterapie

... ... ... .... ... ... ... ... ...

Die klassieke psigoanalitiese benadering ten op= sigte van angsterapie

.

....

... ...

...

...

...

Meer resente, p ~ i ~ o a n a l i t i e s - g e o r i k t e e r d e bena- derings tot angsterapie: korttermynterapie

.

...

'n Kontemporsre korttermynbenadering tot angste= rapie

... ...

...

...

...

... ...

... ... . ...

Uitgangspunte.

...

... ... ... ... ... ... .

...

Die verloop van die terapeutiese proses

.... ...

Evaluering van die Psigoanalities-georihteerde benadering tot angs

... ...

..

... ... ... ...

Onderliggende mensbeskouing

.. ... ... ..

..

...

Angsbeskouinge

...

...

... .. ... ... ..

.. ...

Beskouinge ten opsigte van angsterapie

.

.

. . . .

.

Gedragsterapeutiese benaderings tot angs

...

...

Teoretiese uitgangspunte ten opsigte van angs

. .

Psigopatologiese toestande, (insluitende angs) word bepaal deur leerprosesse (dit wil si3 kondi= sioneringsprosesse)

... ... ... ... ... ... ....

Die leerprosesse waardeur wanaangepaste gedrag tot stand kom, kan op 'n verskeidenheid wyses plaasvind

...

...

... ... ... . ... ...

...

....

Kultureel-bepaalde faktore hou ook verband met die ontstaan van angsprobleme

. ... ... ... ....

Gedragsterapeutiese metodes ten opsigte van angsterapie

...

... ...

.:.

... ...

...

...

....

Uitgangspunte

. ...

...

...

...

... ... ... ....

Spesifieke terapeutiese benaderings tot angs

...

Ontspanningsmetodes en sistematiese desensitisasie

(8)

Sistematiese Desensitisasie (SDl...

...

. . .

Selfgeldingsopleiding

Kognitiewe tegnieke

. . .

Selfkontroletegnieke

. . .

Evaluering van die gedragsterapeutiese benade= ring tot angs

. . .

Mensbeskoulike grondslae

. . .

Angsbeskouing

. . .

Die beskouinge in verband met angsterapie

. . . .

Die eksistensieel-humanistiese benadering

. . . .

Teoretiese uitgangspunte ten opsigte van angs

.

Angs as uitvloeisel van die menslike bestaan

..

Angs as bedreiging van die kernwaardes van 'n

individu

. . .

Sinloosheidsangs

. . .

Die eksistensieel-humanistiese benadering tot angsterapie

. . .

Beskouinge in verband met psigodiagnostiek

. . . .

Eksperimentele bevindinge in verband met die ek= sistensieel-humanis tiese benadering tot angs

...

Die Sinvolheidstoets

...

Die Persoonlike ~ri&tasievraelys

. . .

Voorbeelde van spesif ieke eksistensieel-humanis=

. . .

tiese benaderings tot angsterapie

Eksistensie-analitiese angsterapie

...

Waarde-verhelderende terapie

. . .

'n Logoterapeutiese benadering tot sinloosheids= angs

. . .

Evaluering van die eks is tens ieel-humanist iese benadering tot angs

. . .

Die mensbeskoul5ke uitgangspunte

...

Die angsbeskouing

. . .

Die beskouing ten opsigte van angsterapie

...

Die oudiopsigofonologiese benadering tot angs

..

Teoretiese uitgangspunte ten opsigte van angs

..

(9)

HOOFSTLK 11

. . .

P r e n a t a l e oorspronge van angs

P o s t n a t a l e oorspronge van angs

...

Die gevolge van angs

. . .

Die oudiopsigof o n o l o g i e s e prosedure met b e t r e k = k i n g t o t a n g s t e r a p i e

...

Die d i a g n o s t i e s e benadering t o t angsprobleme'

...

Die b e t e k e n i s van d i e l u i s t e r t o e t s i n d i e h a n t e = r i n g van b e a n g s t e persone

. . .

Die b e t e k e n i s van d i e l u i s t e r t o e t s i n d i e kon= t e k s van ' n oudiopsigofonologiese o p l e i d i n g s p r o - gram

. . .

Die t e r a p e u t i e s e p r o s e s : Oudiopsigofonologiese o p l e i d i n g met b e t r e k k i n g t o t angsprobleme

...

A a n s l u i t i n g s p u n t e t u s s e n oudiopsigofonologie en ander t e r a p e u t i e s e benaderinge

. . .

Algemene a a n s l u i t i n g s p u n t e

. . .

A a n s l u i t i n g s p u n t e t e n o p s i g t e van p s i g o p a t a l o g i e A a n s l u i t i n g s p u n t e t e n o p s i g t e van gedragsveranz

. . .

d e r i n g ( p s i g o t e r a p i e ) E v a l u e r i n g van OPF

. . .

. . .

Onderliggende mensbeskouing Angsbeskouing

. . .

. . .

Beskouing i n verband met a n g s t e r a p i e

Samevat tende v e r t o l k i n g

. . .

Metode van ondersoek

. . .

129 ~ n l e i d i n g

. . .

129 Die ondersoekgroep

. . .

129

. . .

~ i e universum 129 Proefpersone

. . .

130

. . .

Die navorsingsprosedure 131

...

Die m a s s a t o e t s i n g van e e r s t e j a a r s t u d e n t e 131 G r o e p t o e t s i n g met behulp van twee g e s t a n d a a r d i =

. . .

(10)

Individuele toetsing: beangste en nie-beangste proefpersone

. . .

Die psigologiese meetinstrumente

...

. . .

Die biografiese vraelys

Motivering vir die keuse en gebruik van die vraelys

. . .

Die Persoonlike. Huis like. Sosiale en Formele verhoudingevraelys (PHSF)

. . .

Rasionaal

. . .

Motivering vir die keuse en gebruik van die toets

. . .

Fisieke voorkoms van die toets (A~paraat) Instruksies en toetsprosedure

. . .

Nasien van toetstellings

. . .

Interpretasie van die toetstellings

. . .

Geldigheid

. . .

. . .

Betroubaarheid

. . .

Reaksies op Alledaagse Situasies (RAS)

Rasionaal

. . .

Motivering vir die keuse en gebruik van dietoets Fisieke voorkoms van die toets

. . .

Instruksies en toetsprosedure

. . .

Nasien van die toets

. . .

...

Interpretasie van die toetsgegewens

Geldigheid

. . .

. . .

Betroubaarheid Die IPAT-angsskaal

. . .

. . .

Rasionaal

Motivering vir die keuse en gebruik van die vraelys

. . .

. . .

Fisieke voorkoms van die toet s

Instruksies en toetsprosedure

. . .

Nasien van die toets

. . .

Interpretasie van die toetsgegewens

...

. . .

Geldigheid

(11)

. . .

~ e t r o u h a a r h e i d

...

Die Boomtoets

...

R a s i o n a a l

Motivering v i r d i e keuse en g e b r u i k van bier=

d i e t o e t s

...

. . . .

F i s i e k e voorkoms van d i e t o e t s (Apparaat)

...

I n s t r u k s i e s e n t o e t s p r o s e d u r e Nasien en puntetoekenning

...

...

I n t e r p r e t a s i e van toetsgegewens Bet r o u b a a r h e i d

. . .

. . .

G e l d i g h e i d Die STAI-angsskaal

. . .

R a s i o n a a l

. . .

M o t i v e r i n g v i r d i e keuse e n g e b r u i k v a n d i e t o e t s Die f i s i e k e voorkoms van d i e t o e t s

...

I n s t r u k s i e s e n t o e t s p r o s e d u r e

...

Nasien van d i e t o e t s t e l l i n g s

. . .

I n t e r p r e t a s i e van d i e toetsgegewens

. . .

G e l d i g h e i d

. . .

Betroubaarheid

. . .

Die v e r k o r t e Beck.depressieskaa1

...

R a s i o n a a l

. . .

168 Motivering v i r d i e keuse e n g e b r u i k v a n d i e t o e t s 168

. . .

F i s i e k e voorkoms van d i e t o e t s 170

. . .

I n s t r u k s i e s en t o e t s p r o s e d u r e 170

. . .

Nasien van d i e t o e t s t e l l i n g s 171

. . .

I n t e r p r e t a s i e v a n d i e t o e t s 171

. . .

Geldigheid 171

. . .

~ e t r o u b a a r h e i d 173

. . .

Die S i n v o l h e i d s t o e t s (PIL) 173

. . .

R a s i o n a a l 173

(12)

Motivering v i r d i e keuse en gebruik van d i e t o e t s

...

. . .

F i s i e k e voorkoms van d i e t o e t s

...

I n s t r u k s i e s en t o e t s p r o s e d u r e Nasien van t o e t s

. . .

I n t e r p r e t a s i e van toetsgegewens

. . .

Geldigheid

. . .

Betroubaarheid

. . .

Die Soeke-na-Geestelike-Doelwitte-Toe t s (SONG) Rasionaal

...

Motivering v i r d i e keuse e n g e b r u i k van d i e t o e t s

...

F i s i e k e voorkoms van d i e t o e t s

. . .

I n s t r u k s i e s en t o e t s p r o s e d u r e

. . .

Die n a s i e n van d i e t o e t s

. . .

. . .

I n t e r p r e t a s i e van toetsgegewens

. . .

Geldigheid

. . .

Bet roubaarheid

. . .

Die P e r s o o n l i k e O r i k t a s i e v r a e l y s (POI) Rasionaal

. . .

Motivering v i r d i e keuse en gebruik van d i e t o e t s

. . .

. . .

F i s i e k e voorkoms van d i e t o e t s

. . .

I n s t ruks i e s en t o e t s p r o s e d u r e Nasien van d i e t o e t s

. . .

l n t e r p r e t a s i e van d i e gegewens

. . .

. . .

Geldigheid Betroubaarheid

. . .

Die S.A. Wechsler-Intelligensieskaal v i r vol- wassenes

...

Rasionaal

. . .

Motivering v i r d i e keuse e n gebruik van d i e t o e t s

...

Die f i s i e k e voorkoms van d i e t o e t s (Apparaat)

.

...

I n s t r u k s i e s en t o e t s p r o s e d u r e

(13)

HOOFSTUK TI1

...

Nasien en puntetoekenning

...

. Interpretasie van die toetsgegewens

Geldigheid

...

. . .

Betroubaarheid

Statistiese vewerkings

. . .

Tegnieke vir die bepaling van die mate waarin die steekproef nie-beangste proefpersone sta= tisties-beduidend van die universum beangste

. . .

proefpersone afwyk

. . .

CHI-kwadraat-passingstoets

...

Motivering vir die gebruik van die tegniek

. . .

Basiese aannames

Toepassing

. . .

...

Hipotesestelling en beduidendheidspeil Profielontleding vir twee onafhanklike groepe

. . .

Motivering

Hipotesestelling en beduidendheidspeil

...

Die z-toets

. . .

Motivering vir die gebruik van die tegniek

..

Basiese aannames

. . .

Toepassing

. . .

Hipotesestelling en beduidendheidspeil

...

Die Wilcoxon-gepaarde-range-tekentoets as teg= niek vir die evaluering van twee toegepaste

...

terapeut iese programme

Motivering vir die gebruik van die tegniek

..

Basiese aannames

. . .

Toepassing

. . .

Hipotesestelling en beduidendheidspeil

...

Resultate van die ondersoek

...

205

...

(14)

Agnbieding v a n d i e d a t a s o o s v e r k r y d e u r m i d d e l van d i e v o l g e n d e m e e t i n s t r u m e n t e

. . .

Die b i o k r a f i e s e v r a e l y s : a a n b i e d i n g e n e m p i r i e = s e m a n i p u l e r i n g v a n d i e gegewens t e n o p s i g t e

. . .

van d i e b e a n g s t e e n n i e - b e a n g s t e g r o e p F a k t o r e met b e t r e k k i n g t o t d i e h u i s l i k e a g t e r =

. . .

g r o n d A a n t a l k i n d e r s i n d i e h u i s g e s i n ( p r o e f p e r s o n e i n g e s l u i t ) s o o s t e n o p s i g t e van d i e b e a n g s t e e n n i e - b e a n g s t e g r o e p

. . .

. . .

Geboorte-orde H u i s t a a l

. . .

P e r s o n e h o o f s a a k l i k v e r a n t w o o r d e l i k v i r v e r s o r =

. . .

g i n g t y d e n s p r o e f p e r s o n e s e k i n d e r j a r e B e r o e p s b e o e f e n i n g d e u r moeder t y d e n s p r o e f p e r -

...

s o n e s e k i n d e r j a r e Vader s e b e r o e p

. . .

Kerkverband

. . .

Lewende o u e r s

. . .

F a k t o r e met b e t r e k k i n g t o t v o o r s k o o l s e o p l e i d i n g K l e u t e r s k o o l o p l e i d i n g

...

Tydperk van k l e u t e r s k o o l o p l e i d i n g u i t g e d r u k i n

. . .

maande F a k t o r e met b e t r e k k i n g t o t s k o o l o p l e i d i n g

...

Ouderdom t y d e n s s k o o l t o e t r e d e

...

M a t r i k u l a s i e j a a r

. . .

A a n t a l h e r h a l i n g s van ' n s k o o l s t a n d e r d

...

Deelname a a n s p o r t

...

V e r b l y f s i t u a s i e t i d e n s s k o o l l o o p b a a n

. . .

L e i e r s k a p s p o s i s i e s t y d e n s s k o o l l o o p b a a n

...

H o o f p r e f e k

...

Skool-. k o s h u i s - of k l a s p r e f e k

...

L i d v a n b e s t u r e o f v e r e n i g i n g s

. . .

...

D i r i g e n t e of s a n g l e i d s t e r

(15)

...

Kapteine van 'n s p o r t s p a n F a k t o r e met b e t r e k k i n g t o t d i e u n i v e r s i t s r e

. . .

s i t u a s i e

...

Ouderdom tydens t o e t s i n g Huidige v e r b l y f s i t u a s i e

. . .

Sekerheid met b e t r e k k i n g t o t d i e gekose s t u = d i e r i g t i n g

. . .

....

Hoogste d o e l w i t met b e t r e k k i n g t o t s t u d i e Behoefte aan b e s p r e k i n g van ~ e r s o o n l i k e proe

...

bleme

. . .

Die PHSF-verhoudingevraelys

Gegewens van d i e b e a n g s t e groep

...

Gegewens van d i e nie-beangste groep

...

Empiriese manipulering van d i e d a t a v e r s t r e k

...

onder 3 . 2 . 2 . 1 en 3 . 2 . 2 . 2

Vergelyking van groepe met behulp van p r o f i e l =

. . .

o n t l e d i n g

Beduidendheid van v e r s k i l l e t e n o p s i g t e van s u b t o e t s t e l l i n g s van d i e b e a n g s t e en nie-be- a n g s t e groep

...

Die ZPAT-angsskaal en d i e RAS (Reaksies op Alledaagse S i t u a s i e s )

. . .

Gegewens van d i e b e a n g s t e en nie-beangste groep Die Boomtoets

. . .

Gegewens van d i e b e a n g s t e en nie-beangste groep Empiriese manipulering van d a t a v e r s t r e k onder

3 . 2 . 4 . 1

. . .

Die STAI-angsskaal

. . .

Gegewens van d i e b e a n g s t e en n i e - b e a n g s t e g r o e p t e n o p s i g t e van g e s t e l d h e i d s a n g s

. . .

Empiriese manipulering van d a t a v e r s t r e k on=

. . .

d e r 3.2.5.1

Gegewens van d i e b e a n g s t e en nie-beangste

. . .

groep t e n o p s i g t e van t r e k a n g s

Empiriese manipulering van d a t a v e r s t r e k onder

(16)

xii

Die verkorte Beck-depressieskaal

...

Tellings soos behaal deur die beangste en nie-

. . .

beangste groep

Empiriese manipulering van data verstrek onder

3 . 2 . 6 . 1

. . .

. . .

Die Sinvolheidstoets (PIL)

Routellings ten opsigte van sinvolheidsbelewing soos deur die beangste en nie-beangste groep be=

. . .

haal

Empiriese manipulering van data verstrek onder

3 . 2 . 7 . 1

. . .

...

Die Soeke-na-Geestelike-Doelwitte-Toets

Routellings ten opsigte van die soeke-na-gees= telike-doelwitte soos deur die beangste en nie- beangste groep behaal

. . .

Empiriese manipulering van die data verstrek on=

. . .

der 3 . 2 . 8 . 1

Die S.A. Wechsler-intelligensieskaal vir volwas=

. . .

senes

Gegewens ten opsigte van die beangste groep

...

Gegewens ten opsigte van die nie-beangste groep. Empiriese manipulering van die data soos verstrek onder 3 . 2 . 9 . 1 en 3 . 2 . 9 . 2

. . .

Vergelyking van groepe met behulp van profiel- ontleding

. . .

Beduidendheid van verskille ten opsigte van sub= toetstellings van die S.A. Wechsler-intelligen= sieskaal

. . .

Die Persoonlike ~rientasievraelys (POI).

...

Gegewens van die beangste groep

. . .

Gegewens ten opsigte van die nie-beangste groep Empiriese manipulering van die data verstrek on=

. . .

der 3 . 2 . 1 0 . 1 en 3 . 2 . 1 0 . 2

Vergelyking van groepe met behulp van profiel= ontleding

. . .

(17)

x i i i 3 . 2 . 1 0 . 3 . 2 Beduidendheid v a n v e r s k i l l e t e n o p s i g t e v a n d i e s u b s k a l e van d i e P e r s o o n l i k e O r i h t a s i e v r a e l y s . 3 . 2 . 1 1 Akademiese p r e s t a s i e

...

... ... ... ... ...

...

3 . 2 . 1 1 . 1 Gegewens v a n d i e b e a n g s t e e n n i e - b e a n g s t e g r o e p . 3 . 2 . 1 1 . 2 E m p i r i e s e m a n i p u l e r i n g v a n d a t a v e r s t r e k o n d e r 3 . 2 . 1 1 . 1

.. ... ... ... ... ... ...

... ...

...

B e s p r e k i n g v a n d i e r e s u l t a t e van d i e psigome- t r i e s e o n d e r s o e k

... ... ... ... ...

...

... ...

271 I n l e i d i n g

... ... .. ... ... ... ... ... ... ...

271 Raamwerk v i r d i e b e s p r e k i n g v a n d i e r e s u l t a t e . .

.

271 Volgorde w a a r i n t o e t s r e s u l t a t e b e s p r e e k word

...

272 Bespreking van d i e r e s u l t a t e s o o s v e r k r y d e u r d i e v o l g e n d e m e e t i n s t r u m e n t e

...

... ... ..

...

Die P e r s o o n l i k e , H u i s l i k e

,

S o s i a l e e n Formele v e r h o u d i n g e v r a e l y s (PHSF)

.

. .

.

. . .

.

.

. . .

R e s u l t a t e e n a f l e i d i n g s

...

..

... ...

..

...

P r o f i e l o n t l e d i n g : R e s u l t a t e e n a £ l e i d i n g s

. . . .

Die z - t o e t s : R e s u l t a t e e n a f l e i d i n g s

.

. . . . .

.

P e r s o o n l i k e v e r h o u d i n g e

... ... ... ... ... ...

H u i s l i k e v e r h o u d i n g e

..

...

...

... ... ...

...

Sos i a l e v e r h o u d i n g e

. . . .

.

.

. . .

.

. . .

. .

Formele v e r h o u d i n g e

. .

. . .

.

. .

. .

.

.

. .

.

. .

.

B e s p r e k i n g v a n d i e r e s u l t a t e t e n a a n s i e n van v e r w a n t e b e v i n d i n g e

. . .

.

. . .

.

.

.

.

. .

Die b e t e k e n i s van d i e r e s u l t a t e i n d i e l i g v a n d i e j e u g t y d p e r k

.. . . .. .

.. ... ...

...

... ...

Die r e s u l t a t e a s a a n d u i d i n g v a n p r o b l e m a t i e s e i d e n t i t e i t s v e s t i g i n g

..

... ... ... ... ... ...

Die r e s u l t a t e a s a a n d u i d i n g v a n w o r s t e l i n g op d i e t e r r e i n v a n i n t e r p e r s o o n l i k e v e r h o u d i n g e

..

Die r e s u l t a t e a s a a n d u i d i n g van probleme met b e t r e k k i n g t o t d i e omlyning v a n waardes en l e = wensoogmerke

...

...

... ... ...

...

... ... ...

283

(18)

x i v

. . .

Die b i o g r a f i e s e v r a e l y s 284

...

Die r e s u l t a t e e n a f l e i d i n g s 284 F a k t o r e met b e t r e k k i n g t o t h u i s l i k e a g t e r g r o n d . . 284 F a k t o r e met b e t r e k k i n g t o t v o o r s k o o l s e o p l e i d i n g 285

...

F a k t o r e met b e t r e k k i n g t o t s k o o l o p l e i d i n g 286 F a k t o r e met b e t r e k k i n g t o t d i e u n i v e r s i t z r e s i = t u a s i e

. . .

287

Bespreking van d i e r e s u l t a t e t e n a a n s i e n van

...

verwante b e v i n d i n g e 289

Lede van d i e n i e - b e a n g s t e g r o e p f i g u r e e r bedui=

...

dend s t e r k e r a s k a p t e i n e van s p o r t s p a n n e 289

Die b e a n g s t e groep e r v a a r beduidend meer onse- k e r h e i d met b e t r e k k i n g t o t gekose s t u d i e r i g t i n g . 290

Die b e a n g s t e groep s e akademiese a s p i r a s i e p e i l i s beduidend l a e r a s d i g van d i e n i e - b e a n g s t e groep

. . .

290 Die b e t e k e n i s van d i e r e s u l t a t e i n d i e k o n t e k s van d i e jeugtydperk

. . .

291 Meer b e p e r k t e b e k l e d i n g van l e i e r s k a p s p o s i s i e s op s p o r t g e b i e d s u g g e r e e r probleme op d i e v l a k van l i g g a a m l i k e e n i n t e r p e r s o o n l i k e u i t l e w i n g by d i e b e a n g s t e groep

. . .

292 S t e r k e r o n s e k e r h e i d met b e t r e k k i n g t o t gekose s t u d i e r i g t i n g s u g g e r e e r problemat i e s e s e l f b e = lewing en v e r g e s t a l t i n g van ' n b a s i e s e ontwik= k e l i n g s t a a k van d i e j eugtydperk

. . .

293

Beduidende l a e r akademiese a s p i r a s i e v l a k by d i e b e a n g s t e groep s u g g e r e e r ' n meer algemene remming t e n o p s i g t e van s e l f o n t p l o o i i n g

...

294

Die IPAT-angskaal en d i e Reaksiesop A l l e d a a g s e S i t u a s i e s (RAS)

...

294

Die Boomtoets

. . .

295

R e s u l t a t e e n a f l e i d i n g s

...

295

Bespreking van d i e r e s u l t a t e t e n a a n s i e n van

verwante b e v i n d i n g e

. . .

297

Betekenis van d i e r e s u l t a t e i n d i e k o n t e k s van d i e j e u g t y d p e r k

. . .

299

(19)

Die r e s u l t a t e d u i gemeenskaplike b e l e w i n g , naamlik o n s e k e r h e i d s g e v o e l e n s , aan

... ... ...

Die r e s u l t a t e t i p e e r d i e b e a n g s t e g r o o p a s d i e meer kwesbare g r o e p

.

.

. . .

.

.

.

. . .

.

. .

.

.

Die STAI-angsskaal

. .

. .

.

. . .

.

. . .

. . .

.

R e s u l t a t e en a f l e i d i n g s

.

.

. . .. .

.

. . . .

.. . .

.

B e s p r e k i n g v a n d i e r e s u l t a t e t e n a a n s i e n van r e l e v a n t e b e v i n d i n g e

.. ... ... ... .. ... ...

Die b e t e k e n i s van d i e b e v i n d i n g e i n d i e kon- t e k s van d i e j e u g t y d p e r k

..

. .. ..

. ..

...

. ..

HOG angs a s u i t v l o e i s e l van o n o p g e l o s t e o u e r - kind-verhoudingsprob leme

.

.

.

.

. . .

.

. .

.

. . .

.

.

Hoe angs a s a a n d u i d i n g van v e r d e d i g i n g t e e n p s i g i e s e g r o e i e n persoonlikheidsverruiming

.

.

HOG a n g s p e i l e a s a a n d u i d i n g van p o t e n s i a a l v i r t e r a p i e

...

... ... ... ...

...

... ... ... ..

Die v e r k o r t e B e c k - d e p r e s s i e s k a a l

.. ... ...

..

R e s u l t a t e e n a f l e i d i n g s

..

. . . .

.

. .

..

. .

.

.

.

.

B e s p r e k i n g van d i e r e s u l t a t e t e n a a n s i e n v a n v e r w a n t e b e v i n d i n g e

... ... ... ... ... ...

..

A a n s l u i t i n g by s t u d i e s t e n o p s i g t e van d i e Vera band t u s s e n hoz angs en d e p r e s s i w i t e i t

. . . .

.

A a n s l u i t i n g by s t u d i e s met s t u d e n t e p o p u l a s i e s . Die b e t e k e n i s v a n d i e h u i d i g e b e v i n d i n g e i n d i e k o n t e k s van d i e j e u g t y d p e r k

... ... ... ... ..

Matige d e p r e s s i w i t e i t a s k o r t s t o n d i g e aanpasP s i n g s r e a k s i e t e n o p s i g t e v a n d i e u n i v e r s i t e i t - s i t u a s i e

...

...

...

...

... ... ... ... ... ..

Geneigdheid t o t d e p r e s s i w i t e i t a s r e a k s i e op v e r l i e s

...

... ... ... ... ... ... ... ... ..

Geneigdheid t o t d e p r e s s i w i t e i t a s a a n d u i d e r van moont l i k e s t u d i e s t a k i n g

. . .

. . . .

. .

. . . .

.

.

Geneigdheid t o t d e p r e s s i w i t e i t a s moontl i k e a a n d u i d e r van s e l f m o o r d ~ o t e n s i a a l

. .

. . . . . .

.

.

(20)

x v i Die S i n v o l h e i d s t o e t s (PIL)

.., ...

...

... ...

313 R e s u l t a t e e n a f l e i d i n g s

... .. ...

...

... ...

313 ~ e s ~ r e k i n g v a n d i e r e s u l t a t e t e n a a n s i e n van v e w a n t e b e v i n d i n g e

... ... .. ... ... ... ...

314 A a n s l u i t i n g by b e v i n d i n g e t e n o p s i g t e van s i n t v o l h e i d s b e l e w i n g , n e u r o t i s i s m e e n e k s t r a v e r s i e 314 A a n s l u i t i n g by b e v i n d i n g e t e n o p s i g t e v a n s i n = v o l h e i d s b e l e w i n g , angs e n l o k u s van b e h e e r . . . . 315 A a n s l u i t i n g t e n o p ' s i g t e v a n b e v i n d i n g e i n v e r = band met d i e negatiewe v e w a n t s k a p t u s s e n s i n - v o l h e i d s b e l e w i n g e n d e p r e s s i w i t e i t

... ... ...

316 A a n s l u i t i n g t e n o p s i g t e van verbandhoudende a s p e k t e t u s s e n s i n v o l h e i d s b e l e w i n g en s e l f = a k t u a l i s e r i n g

... ... ... ...

...

... ... ....

318 Die b e t e k e n i s van d i e r e s u l t a t e i n d i e k o n t e k s van d i e j e u g t y d p e r k

...

...

...

...

... ....

319

Twyfel o o r d i e s i n e n b e t e k e n i s van d i e lewe.. 319

Twyfel op g o d s d i e n s t i g e t e r r e i n . .

. .

.

.

. .

.

. . .

320 B e l e m m e r d e d o e l g e r i g t h e i d e n lewensoorgawe

...

320

Die Soeke-Na-Geestelike-Doelwit t e - T o e t s (SONG) 32 1 R e s u l t a t e e n a f l e i d i n g s

... ... . ... ...

....

321

Bespreking van d i e r e s u l t a t e t e n a a n s i e n van

v e w a n t e b e v i n d i n g e

... ... ... ... ... ....

322

Die b e t e k e n i s van d i e h u i d i g e b e v i n d i n g e i n

d i e k o n t e k s v a n d i e j e u g t y d p e r k

.

.

.

.

. . . .

. .

. .

322

Die S.A. Wechsler-intelligensieskaa?

.

.a..

.

. .

. .

324

R e s u l t a t e e n a f l e i d i n g s

... ... ... ...

..

....

324

Die g l o b a l e i n t e l l i g e n s i e p r o f i e l e van d i e twee g r o e p e

... ... ... ... ... ... ... ... ... ....

324

Die p r o f i e l e van d i e v e r b a l e komponent van i n = t e l l i g e n s i e

... .. ... ...

...

... ... ...

....

325

Die p r o f i e l e van d i e n i e - v e r b a l e komponent van i n t e l l i g e n s i e

....

...

...

... ... ... ... ....

327

B e s p r e k i n g van d i e r e s u l t a t e t e n a a n s i e n van

v e w a n t e b e v i n d i n g e

.. ... ... ...

... ... ....

329

Die b e t e k e n i s van d i e r e s u l t a t e i n d i e k o n t e k s van d i e j e u g t y d p e r k

.

.

.

.

.

. . .

.

. . .

.

.

330

(21)

xvii

...

Resultate en afleidings

Resultate en afleidings ten opsigte van die

. . .

profielontleding

Resultate en afleidings ten opsigte van die z-

t o e t s

...

Bespreking van die resultate ten aansien van

. . .

verwante bevindinge

Bevestiging van die onderskeidingsvermo~ van die POI ten opsigte van persone wat op verskil= lende vlakke van geestesgesondheid funksioneer. Aansluiting ten opsigte van bevindinge met speP

. . .

sifieke subskale van die POI

Weerspreking van 'n spesifieke bevinding oor die moontlike positiewe verband tussen angs en

. . .

positiewe geestesgesondheid

Die betekenis van die resultate in die konteks van die jeugtydperk

. . .

Die resultate weerspieEl die selfbeperkende bestaanswyse van die beangste groep

...

As aanduiding van potensiaal vir verdere per3

soonlikheidsontwikkeling

. . .

Akademiese prestasie

. . .

Die resultate en afleidings

. . .

Bespreking van die resultate ten aansien van verwante bevindinge

. . .

Aansluiting tussen huidige bevindinge en talle navorsingsresultate met betrekking tot meting van algemene angs en akademiese prestasie

....

Die invloed van faktore soos leesvaardigheid, studiegewoontes en -houdinge en geheue

...

Die betekenis van die resultate in die konteks van die jeugtydperk

. . .

Die resultate as aanduiding van gemiddelde funksionering sonder enige negatiewe betekenis.

(22)

xviii

4 . 2 . 1 1 . 3 . 2 As aanduiding van redelike akademiese f unksio= nering, maar sonder die waarborg van volgehoue bevredigende funksionering tydens toekomstige meting

. . .

346 4 . 3 Samevattende integrasie

. . .

347

4 . 3 . 1 Die resultate toon globale ooreenkomste tussen

sommige aspekte van die groepe

...

347

4 . 3 . 2 Die resultate weerspieEl beduidende positiewe

verskille ten gunste van die nie-beangste groep 348

4 . 3 . 3 Die resultate beklemtoon die kwesbaarheid van

die beangste groep

. . .

349

4 . 3 . 4 Die ondersoek openbaar 'n sterk behoefte aan en

voldoende potensiaal vir 'n terapeutiese pro= gram

. . .

352

HOOFSTUK V

'n Toegepaste ondersoek na beangste en nie- beangste eerste j aardamestudente met behulp van oudiopsigofonologiese opleiding

. . .

Inleiding

. . .

Motivering vir die toegepaste terapeutiese on=

. . .

dersoeke

Doelstel lings van die terapeut iese programme.

.

Doelstellings ten opsigte van die beangste groep

. . .

Doelstellings ten opsigte van die nie-beangste groep

. . .

Seleksie van die proefpersone

. . .

Die beangste eksperimentele groep

. . .

Seleksie van die nie-beangste eksperimentele groep

. . .

Apparaat

. . .

~ i e oudiopsigofonologiese opleidingsprogramne aan die beangste en nie-beangste proefpersone.

(23)

x i x

...

Die angsverminderingsprogram Die l u i s t e r s e s s i e s van o u d i o p s i g o f o n o l o g i e s e s t i m u l e r i n g

...

. . .

Die i n d i v i d u e l e g e s p r e k s t e r a p i e Die h e r t o e t s p r o g r a m

. . .

Die s t i m u l e r i n g s p r o g r a m aan d i e nie-beangste

. . .

p r o e f p e r s o n e

Die l u i s t e r s e s s i e s van oudiopsigof o n o l o g i e s e op= l e i d i n g

. . .

...

Die i n d i v i d u e l e onderhoude Die h e r t o e t s p r o g r a m

...

. . .

R e s u l t a t e O r i f n t e r i n g

. . .

Die r e s u l t a t e van d i e b e a n g s t e e k s p e r i m e n t e l e e n b e a n g s t e k o n t r o l e g r o e p

. . .

Die IPAT-angsskaal

...

Bespreking van d i e r e s u l t a t e

. . .

Die STAI-angsskaal

...

. . .

Bespreking van d i e r e s u l t a t e Die S i n v o l h e i d s t o e t s (PIL)

. . .

...

Bespreking van d i e r e s u l t a t e

Die S.A. Wechsler-intelligensieskaal

. . .

Bespreking van d i e r e s u l t a t e

. . .

Akademiese p r e s t a s i e

. . .

Bespreking van d i e r e s u l t a t e

...

Die P e r s o o n l i k e O r i & t a s i e v r a e l y s

. . .

Bespreking van d i e r e s u l t a t e

. . .

Die Boomtoets

. . .

Doe1 van d i e b e s p r e k i n g

. . .

Bespreking van d i e k w a l i t a t i e w e a s p e k t e van d i e t e k e n i n g e van d i e b e a n g s t e e k s p e r i m e n t e l e groep

.

Bespreking van d i e r e s u l t a t e van twee p r o e f p e r =

...

sone u i t d i e b e a n g s t e e k s p e r i m e n t e l e groep P r o e f p e r s o o n A

. . .

P r o e f p e r s o o n B

...

(24)

Bespreking van d i e k w a l i t a t i e w e a s p e k t e van d i e

. . .

t e k e n i n g e van d i e b e a n g s t e k o n t r o l e g r o e p Bespreking van d i e r e s u l t a t e van twee p r o e f p e r =

...

sone u i t d i e b e a n g s t e k o n t r o l e g r o e p

. . .

Proefpersoon C

. . .

Proefpersoon D

. . . .

Die angsverminderingsprogram i n p e r s p e k t i e f Die program lewer b e t e k e n i s v o l l e v e r a n d e r i n g e dog noodsaak ewewigtige v e r t o l k i n g daarvan

. . . .

Onduidelikheid met b e t r e k k i n g t o t d i e r e l a t i e w e bydrae van e l k e komponent van d i e program onder=

. . .

s t r e e p d i e b e h o e f t e aan v e r d e r e n a v o r s i n g R e s u l t a t e e n bespreking t e n o p s i g t e van d i e n i e - b e a n g s t e groep

. . .

Die STAI-angsskaal

. . .

. . .

Bespreking van d i e r e s u l t a t e

Die S.A. Wechsler-intelligensieskaal

...

. . .

Bespreking van d i e r e s u l t a t e

Die P e r s o o n l i k e ~ r i k h t a s i e v r a e l ~ s

...

Bespreking van d i e r e s u l t a t e

. . .

Die Boomtoets

...

Bespreking van k w a l i t a t iewe a s p e k t e van t e k e n i n = ge van d i e nie-beangste e k s p e r i m e n t e l e groep

...

Bespreking van d i e r e s u l t a t e van twee p r o e f p e r e sone u i t d i e nie-beangste e k s p e r i m e n t e l e groep

..

Proef persoon E

. . .

Proefpersoon F

. . .

Die r e s u l t a t e van d i e stimuleringsprogram i n

. . .

p e r s p e k t i e f

Persoonlikheidsontwikke l i n g met behulp van ou= d i o p s i g o f o n o l o g i e s e o p l e i d i n g kan s e l f s i n skynbaar goed-aangepaste (nie-beangste) e e r s t e P

. . .

(25)

x x i

Onsekerhede met b e t r e k k i n g t o t d i e invloed van s p e s i f i e k e komponente van d i e program noodsaak

...

ook v e r d e r e n a v o r s i n g i n h i e r d i e verband 395 Die opvolgondersoek

...

396 Motivering

...

396

. . .

Navorsingsgesentreerde oorweginge 397

...

P e r s o o n s g e s e n t r e e r d e o o w e g i n g e 397 Proefpersone

. . .

398 Die beangste en nie-beangste e k s p e r i m e n t e l e groep 398

. . . .

Die beangste en nie-beangste k o n t r o l e g r o e p 398

. . .

Die toetsprogram 399

R e s u l t a t e en bespreking

. . .

401 R e s u l t a t e e n bespreking t e n o p s i g t e van d i e be= a n g s t e eksperimentele en beangste k o n t r o l e g r o e p 401 Die IPAT-angsskaal

. . .

401 Bespreking van d i e r e s u l t a t e

. . .

402 Die P e r s o o n l i k e OriGnt a s i e v r a e l y s

. . .

404 Bespreking van d i e r e s u l t a t e

. . .

405 Die opvolgvraelys

. . .

406 R e s u l t a t e e n b e s p r e k i n g t e n o p s i g t e van d i e n i e - beangste e k s p e r i m e n t e l e en nie-beangste k o n t r o r l e g r o e p

. . .

408 Die P e r s o o n l i k e 0 r i G n t a s i e v r a e l y s

...

408 R e s u l t a t e e n b e s p r e k i n g t e n o p s i g t e van d i e nie- beangste e k s p e r i m e n t e l e en nie-beangste kontro=

l e g r o e p

. . .

409 Die opvolgvraelys

. . .

410 Die b e t e k e n i s van d i e ondersoeke

. . .

411 Die r e s u l t a t e s u g g e r e e r primgr d a t oudiopsigofo= n o l o g i e s e o p l e i d i n g a s ' n waardevolle hulpmiddel t o t d i e t e r a p e u t i e s e benadering van kwesbare (be=

...

a n g s t e ) damestudente aangewend kan word 412 Die r e s u l t a t e d u i aan d a t d i e skynbaar goed-

aangepaste (nie-beangste) e e r s t e jaardamestudew t e ook t o t beduidende p e r s o o n l i k h e i d s g r o e i met

(26)

xxi i

HOOFSTUK VI

behulp van oudiopsigofonologiese opleiding gee stimuleer kan word

...

Die geselekteerde psigologiese toetse sugge= reer toepaslikheid as evalueringsmiddele van oudiopsigofonologiese opleiding en as vertrek= punte vir die ontwikkeling van nog meer toe=

. . .

paslike instrumente

Die prosedures onderliggend aan beide terapeu= tiese programme benadruk besondere leemtes en behoeftes aan verdere navorsing

. . .

Die ondersoek as betekenisvolle groei-ervaring.

. . .

Aanbevelings

Aanbevelings ten opsigte van kwesbare (beangste) studente

. . .

Aanbevelings ten opsigte van nie-beangste stu- dente

. . .

Aanbevelings vir die beplanning van oudiopsi- gofonologiese opleidingsprogranrme

. . .

Slot

. . .

. . .

Samevatting/Summary 421

Probleems telling en doe1 van huidige ondersoek (Hoofstuk I)

. . .

4 2 1 Literatuurstudie (Hoof stuk I)

. . .

42 1

Metode van ondersoek (Hoof stuk 11)

. . .

4 2 4 Resultate deur die psigometriese ondersoek op= gelewer (Hoofstuk 111)

. . .

425 Bespreking van die resultate van die psigome= triese ondersoek (Hoof stuk IV)

. . .

4 2 5 'n Toegepaste ondersoek na beangste en nie-be= angste eerstejaardamestudente met behulp van

(27)

x x i i i

Summary

. . .

4 3 2

Problem and g o a l of p r e s e n t s t u d y (Chapter I )

.

4 3 2

Survey of t h e l i t e r a t u r e (Chapter I )

. . .

4 3 2 Method of s t u d y (Chapter 11)

. . .

4 3 4 R e s u l t s provided by t h e psychometric i n v e s t i g a e

. . .

tion (Chapter 111) 436 Discussion of t h e r e s u l t s of t h e psychometric i n v e s t i g a t i o n (Chapter IV)

. . .

4 3 6 An a p p l i e d i n v e s t i g a t i o n with r e g a r d t o a s a w p l e of anxious and a sample of non-anxious f e z male f i r s t - y e a r s t u d e n t s by means of audio-

psycho-phonological t r a i n i n g (Chapter V)

...

4 4 0 Bylaag I

...

4 4 3

...

Bylaag I1 4 5 2

. . .

Bylaag 111 4 5 6 Bylaag IV

...

469 B i b l i o g r a f i e

. . .

4 75

(28)

xxiv

LYS VAN TABELLE

Aantal k i n d e r s i n d i e g e s i n ( p r o e f p e r s o n e i n g e l u i t ) soos t e n o p s i g t e van d i e b e a n g s t e e n nie-beangste groep

. . .

Geboorte-orde van d i e b e a n g s t e e n nie-beangste groep H u i s t a a l van d i e b e a n g s t e e n nie-beangste groep

. . . .

Persone h o o f s a a k l i k verantwoordelik v i r v e r s o r g i n g tydens d i e b e a n g s t e en nie-beangste groep s e k i n d e r = j a r e

. . .

Beroepsbeoefening deur moeders van d i e b e a n g s t e en nie-beangste groep tydens p r o e f p e r s o n e s e k i n d e r j a r e . Beroep van vader van d i e b e a n g s t e en uie-beangste groep

. . .

Kerkverband van d i e b e a n g s t e e n nie-beangste groep

.

.

Lewende o u e r s van d i e b e a n g s t e en nie-beangste groep. K l e u t e r s k o o l o p l e i d i n g t e n o p s i g t e van d i e b e a n g s t e en nie-beangste groep

. . .

Tydperk van k l e u t e r s k o o l o p l e i d i n g t e n o p s i g t e van d i e b e a n g s t e en nie-beangste groep u i t g e d r u k i n maande

..

Ouderdom van b e a n g s t e en nie-beangste groep tydens s k o o l t o e t r e d e

. . .

M a t r i k u l a s i e j a a t van d i e beangs t e en nie-beangste groep

. . .

Aantal h e r h a l i n g s van ' n s k o o l s t a n d e r d deur d i e be= a n g s t e en nie-beangste groep

. . .

Deelname aan s p o r t d e u r d i e b e a n g s t e en nie-beangste groep

. . .

V e r b l y f s i t u a s i e van d i e b e a n g s t e en nie-beangste groep tydens h u l skoolloopbaan

...

Bekleding van amp van hoofprefek deur d i e b e a n g s t e en nie-beangste g r o e p

. . .

Bekleding van amp a s skool-, koshuis- of k l a s p r e f e k deur l e d e van d i e b e a n g s t e e n nie-beangste groep

...

Verteenwoordiging op b e s t u r e van v e r e n i g i n g s deur d i e

. . .

b e a n g s t e en nie-beangste groep 219

(29)

Waarneming as dirigente of sangleidster deur die

...

beangste en nie-beangste groep 220

Waarneming as kapteine van 'n sportspan deur lede van

...

die beangste en nie-beangste groep 220

Ouderdom van die beangste en nie-beangste groep tydens

. . .

toetsing 221

Huidige verblyf situasie van die beangste en nie-be=

. . .

angste groep 221

Sekerheid met betrekking tot die gekose studierigting soos weerspieel deur die beangste en nie-beangste groep 222 Hoogste doelwit met betrekking tot studie soos weer-

...

spieel deur die beangste en nie-beangste groep 223 Behoefte aan bespreking van persoonlike probleme soos

...

deur die beangste en nie-beangste groep weerspiegl 224 Stanegetellings soos behaal deur die beangste groep op die PHSF-verhoudingevraelys

. . .

225 Stanegetellings soos behaal deur die nie-beangste groep op die PHSF-verhoudingevraelys

. . .

226 Tellings ten opsigte van Selfvertroue soos deur die be- angste en nie-beangste groep behaal

. . .

227 Tellings ten opsigte van Eiewaarde soos deur die be= angste en nie-beangste groep behaal

. . .

228 Tellings ten opsigte van Selfbeheer soos deur die be= angste en nie-beangste groep behaal

. . .

228 Tellings ten opsigte van Senuweeagtigheid soos deur die beangste en nie-beangste groep behaal

. . .

229 Tellings ten opsigte van Gesondheid soos deur die be= angste en nie-beangste groep behaal

. . .

229 Tellings ten opsigte van Gesinsinvloede soos deur die beangste en nie-beangste groep behaal

...

230 Tellings ten opsigte van Persoonlike Vryheid soos deur

d i e beangste en nie-beangste groep behaal

...

230

Tellings ten opsigte van ~osialiteit (algemeen) soos deur die beangste en nie-beangste groep behaal

...

231 Tellings ten opsigte van Sosialiteit (teenoorgestelde

(30)

xxv i

g e s l a g ) soos deur d i e b e a n g s t e en nie-beangste groep b e h a a l

. . .

T e l l i n g s t e n o p s i g t e van Morele I n s l a g soos deur d i e

. . .

b e a n g s t e en nie-beangste groep b e h a a l

T e l l i n g s t e n o p s i g t e van F o m e l e Verhoudinge soos deur

. . .

d i e b e a n g s t e en nie-beangste groep b e h a a l

T e l l i n g s t e n o p s i g t e van d i e Gewenstheidskaal Soos

. . .

deur d i e b e a n g s t e en nie-beangste groep b e h a a l

S t i e n t e l l i n g s en gemiddeldes t e n o p s i g t e van d i e IPAT- angsskaal en d i e Reaksies op Alledaagse S i t u a s i e s (RAS) soos b e h a a l deur d i e b e a n g s t e en nie-beangste groep

. . .

R o u t e l l i n g s t e n o p s i g t e van d i e Boomtoets soos b e h a a l deur d i e b e a n g s t e en nie-beangste groep

. . .

T e l l i n g s t e n o p s i g t e van afwesigheid van ' n b a s i s l y n en w o r t e l s i s t e e m soos b e h a a l deur d i e b e a n g s t e en nie- b e a n g s t e groep

. . .

T e l l i n g s t e n o p s i g t e van s t e r k tendens of i n k l i n a s i e na l i n k s , soos deur d i e twee groepe b e h a a l

. . .

T e l l i n g s t e n o p s i g t e van s k a d u e r i n g en b a s op d i e stam, soos deur d i e twee groepe b e h a a l

. . .

T e l l i n g s t e n o p s i g t e van gebroke en naasliggende l y = ne soos deur d i e twee groepe b e h a a l

. . .

T e l l i n g s t e n o p s i g t e van merke, g a t e en gebroke t a k = ke soos deur d i e twee groepe behaal

. . .

Genormaliseerde t e l l i n g s t e n o p s i g t e van d i e STAI- .

a n g s s k a a l (Gesteldheidsangs) soos deur d i e b e a n g s t e en nie-beangste groep b e h a a l

. . .

T e l l i n g s t e n o p s i g t e van Gesteldheidsangs soos deur d i e beangste en nie-beangste groep b e h a a l

. . .

Genormaliseerde t e l l i n g s t e n o p s i g t e van d i e STAI- angsskaal (Trekangs) soos b e h a a l deur d i e b e a n g s t e en nie-beangste groep

. . .

T e l l i n g s t e n o p s i g t e van Trekangs soos deur d i e be= a n g s t e en nie-beangste groep b e h a a l

. . .

(31)

oute el lings ten opsigte van die verkorte Beck-depreso sieskaal soos deur die beangste en nie-beangste groep

...

behaal

Tellings ten opsigte van de~ressiwiteit soos deur die beangste en nie-beangste groep behaal

...

Routellings ten opsigte van s inv~lheidsbelewin~ soos deur die beangste en nie-beangste groep behaal

...

Tellings ten opsigte van sinvolheidsbelewing soos deur die beangste en nie-beangste groep behaal

. . .

Route1 lings ten opsigte van soeke-na-gees telike-doel= witte soos deur die beangste en nie-beangste groep be= haal

. . .

Tellings ten opsigte van die soeke-na-geestelike-doel= witte soos deur die beangste en nie-beangste groep be=

. . .

haal

Standaardtellings ten opsigte van die subtoetse van die S.A. Wechsler-intelligensieskaal vir volwassenes, soos behaal deur die beangste groep

...

Standaardtellings ten opsigte van die subtoetse van die S.A. Wechsler-intelligensieskaal vir volwassenes, soos behaal deur die nie-beangste groep

...

Tellings ten opsigte van Inligting soos deur die be= angste en nie-beangste groep behaal

. . .

Tellings ten opsigte van Algemene Begrip soos deur die beangste en nie-beangste groep behaal

...

Tellings ten opsigte van Rekenkundige Redeneervermoe soos deur die beangste en nie-beangste groep behaal.. Tellings ten opsigte van Syferherhaling soos deur die beangste en nie-beangste groep behaal

. . .

Tellings ten opsigte van Ooreenkomste soos deur die beangste en nie-beangste groep behaal

. . .

Tellings ten opsigte van verbale intelligensie soos deur die beangste en nie-beangste groep behaal

. . .

Tellings ten opsigte van ~rentvoltooiing soos deur die beangste en nie-beangste groep behaal

...

(32)

xxviii

Tellings ten opsigte van Voorwerpsaamvoeging soos

...

deur die beangste en nie-beangste groep behaal

Tellings ten opsigte van Blokpatrone soos deur die beangste en nie-beangste groep behaal

. . .

Tellings ten opsigte van ~~fersimboolvervanging soos

...

deur die beangste en nie-beangste groep behaal

Tellings ten opsigte van Prentrangskikking soos deur die beangste en nie-beangste groep behaal

...

Tellings ten opsigte van nie-verbale intelligensie soos

...

deur die beangste en nie-beangste groep behaal

Tellings ten opsigte van totale intelligensie soos

...

deur die beangste en nie-beangste groep behaal

Routellings ten opsigte van die subskale van die Per= soonlike ~riihtasievraelys soos deur die beangste groep

. . .

behaal

Routellings ten opsigte van die subskale van die Per= soonlike Oriihtasievraelys soos deur die nie-beangste groep behaal

. . .

Tellings ten opsigte van Tydsbevoegdheid soos deur die beangste en nie-beangste groep behaal

. . .

Tellings ten opsigte van Innerlike Ondersteuning soos deur die beangste en nie-beangste groep behaal

...

Tellings ten opsigte van Selfaktualiserende Waarde soos deur die beangste en nie-beangste groep behaal

..

Tellings ten opsigte van Eksistensialiteit soos deur die beangste en nie-beangste groep behaal

. . .

Tellings ten opsigte van ~evoelsreaksie soos deur die beangste en nie-beangste groep behaal

. . .

Tellings ten opsigte van Spontaneiteit soos deur die beangste en nie-beangste groep behaal

. . .

Tellings ten opsigte van selfagting soos deur die be= angste en nie-beangste groep behaal

. . .

Tellings ten opsigte van ~elfaanvaarding soos deur die beangste en nie-beangste groep behaal

. . .

Tellings ten opsigte van Mensbeskouing soos deur die beangste en nie-beangste groep behaal

. . .

(33)

xxix

Tellings ten opsigte van Sinergie soos deur die be=

angste en nie-beangste groep behaal

...

267 Tellings ten opsigte van Aanvaarding van ~ g ~ r e s s i e soos deur die beangste en nie-beangste groep behaal

...

267 Tellings ten opsigte van Kapasiteit tot Intieme Kontak soos deur die beangste en nie-beangste groep behaal

...

268 Tellings ten opsigte van die som van Tydsbevoegdheid en Innerlike ~ndersteuning soos deur die beangste en nie-

...

beangste groep behaal 268

Gemiddelde Juniepunte soos behaal deur die beangste en nie-beangste groep

. . .

269 Tellings ten opsigte van akademiese prestasie soos deur die beangste en nie-beangste groep behaal

...:...

270 HOOFSTUK 5

Gemiddelde stientellings van die beangste eksperimen= tele en beangste kontrolegroep op die IPAT-angsskaal

..

364 Gemiddelde tellings soos deur die beangste eksperimenz tele en die beangste kontrolegroep op die STAI-angs= skaal behaal

. . .

367 Tellings soos deur die beangste eksperimentele en die beangste kontrolegroep op die Sinvolheidstoets behaal.

.

369 Tellings soos deur die beangste eksperimentele en die beangste kontrolegroep op die S.A. Wechsler-intelli= gensieskaal behaal

. . .

371 Gemiddelde halfjaar- en eindeksamenpunte soos deur die beangste eksperimentele en beangste kontrolegroep be=

. . .

haal 373

Tellings soos deur die beangste eksperimentele groep op die Persoonlike OriEntasievraelys behaal

. . .

375 Tellings soos deur die nie-beangste eksperimentele groep

. . .

op die STAI-angsskaal behaal 387

Gemiddelde tellings soos deur die nie-beangste eksperi= mentele groep op die S.A. Wechsler-intelligensieskaal behaal

. . .

388 Tellings soos deur die nie-beangste eksperimentele groep

(34)

XXX

op die Persoonlike OriEnta~ievrael~s behaal

...

389 5.10 Stientellings soos deur die beangste eksperimentele en

die beangste kontrolegroep op die IPAT-angsskaal hehaal 401 5.11 Gemiddelde tellings soos deur die heangste eksperimens

tele en die beangste kontrolegroep op die Persoonlike Orientasievraelys behaal

. . .

404 5.12 Gemiddelde tellings soos deur die nie-beangste eksperi=

mentele en die nie-beangste kontrolegroep op die Per=

. . .

soonlike OriEntasievraelys behaal 408

Bylaag I1

Tellings op die angsskale, die Sinvolheidstoets

,

Per= soonlike Orientasievraelys en die S.A. Wechsler-intel= ligensieskaal tydens die aanvanklike toetsing en her= toetsing soos deur proefpersone A en B van die beangs= te eksperimentele groep behaal

. . .

Tellings op die angsskale, die Sinvolheidstoets en die S.A. Wechsler-intelligensieskaal tydens die aan= vanklike toetsing en hertoetsing soos deur proefper= sone C en D van die beangste kontrolegroep behaal

...

Tellings op die angsskaal, die sinvolheidstoets, die S.A. Wechsler-intelligensieskaal en die Persoonlike OriZntasievraelys tydens die aanvanklike toetsing en hertoetsing soos deur proefpersone E en F van die nie- beangste eksperimentele groep behaal

. . .

(35)

1 PROBLEEMSTELLING

1.1 DIE AKTUALITEIT VAN DIE ANGSPROBLEMATIEK

Een van die wyses waarop die huidige eeu getipeer kan word, is in terme van konflik. Twee wEreldoorloZ, h koue oorlog en groeiende onsekerheid oor die toekoms van die wsreld is aanduidings van die aard, intensiteit en impak daarvan op samelewing en individu. Onopgeloste konflik vorm die grondstof van angs. Waar diC aspekte inderdaad op soveel destruk= tiewe hantering van konflik dui, asook op h onwil tot h positiewe kon- frontasie van konflik, is dit begryplik dat die huidige eeu a1 as die eeu van angs getipeer is (Auden, 1947).

Die huidige eeu kan egter ook as die eeu van snelle verandering getipeer word. Hierdie verandering word onder andere weerspiegl in die oorgang van die eeu van angs gedurende die vyftigerjare (May, 1977, p. 51, na die eeu van angs en depressie (costello, 1976, p. I), die era van align=

. - .

asie, tot dit in 1977 as die era van letargie, middelmatigheid en onegt= heid getipeer is (Chrzanowski, 1977, p. 49). Die mees resente tipering van die ~Zreldsituasie is did van Rogers. Volgens hom verkeer die wtreld tans in "an agony of turmoil, of travail" (Rogers, 1982, p. 1).

Die afleiding uit die voorgaande paragrawe dat angs hom as sodanig tans nie so prominent as tydens die vyftigerjare manifesteer nie, word deur skrywers soos Frank1 (1968b, p. 1131, Burton (1976a, p. 115) en

Chrzanowski (ibid.) bevestig. Of h afdame van angsmanifestasies inder= daad h afname in beangstheid weerspiegl, is h hoogs bevraagtekenbare saak. Chrzanowski verbind die toestand byvoorbeeld regstreeks aan die "geweldige toename" in die verbruik van kalmeermiddels. Verder vermeld May gedurende 1977 dat meer as 6,000 studies oor angs en verwante aspekte sedert 1950 gepubliseer is (May, 1977, p. xiii). Indien die populariteit . --

van angs as navorsingstema enigsins h aanduiding van die aktualiteit daarvan sou wees, word vervolgens afgelei dat die angsvraagstuk steeds prominent figureer, hoewel moontlik meer in die ondergrond van belewinge soos apatie, belewinge van sinloosheid en onegtheid.

(36)

Oor die omvang van narkotiese middels as angsonderdrukkers in ons huidige kultuursituasie skryf Bugental (1978, p. 128-129) soos volg: "Much, but by no means all, of TV, radio, motion pictures, commercial spectator sports, gambling, and many other 'entertainment' offerings in our culture may be seen as ways of affording the essentially passive viewer a

narcotic to suppress the anxiety of living or to mask the emptiness of being an object."

Wat Suid-Afrika betref is dit duidelik dat die huidige situasie op polities-maatskaplike gebied h vrugbare teelaarde vir angs bied: polarisasie op volkeregebied, die noodsaaklikheid van veranderinge en die onsekerheid ten opsigte van volkereverhoudinge skep kragtige kon= flikpotensiaal en hou oor h wye terrein bedreiging in vir tradisionele sekuriteitgewende waardes en gebruike.

Teen die agtergrond van bogenoemde kritieke ontwikkelingsfase waarin Suid-Afrika tans verkeer, is dit geen wonder dat die begrip "angs" as sodanig in die massamedia verskyn nie. Slegs een verwysing word gegee.

In Rapport (4/1/81) verskyn daar byvoorbeeld h kommentaarartikel met bespiegelinge oor die politieke vooruitsigte vir die jaar (1981) en word daar onder andere verwys na die probleem van angs met betrekking tot die toekoms. Die betekenisvolle stelling wat hierna volg, lui soos volg: "Ons moet die angs aanvaar as h positiewe emosie wat h prikkel is om oop te wees vir oplossings."

*

Teen bogenoemde agtergrond blyk dit dus dat die angsproblematiek h be= sonder aktuele wiSreldverskynse1 is en moontlik in die RSA selfs h

intensiteitstoename mag ondergaan, as gevolg van die talle veranderinge op volkeregebied en die implikasies wat dit vir die individu mag inhou.

1.1.1 ANGS EN DIE JEUG

Die jeugtydperk bied besondere geleenthede tot nuwe groei en ontwikke= ling omdat dit onder andere die vestiging van h eie identiteit as ont= wikkelingstaak stel. As nuwe ontwikkelingsfase impliseer dit egter potensigle konflik tussen bereidwilligheid tot die intrede van nuwe, onbekende ontwikkelingsprosesse en h regressiewe teruggryp na bekende,

(37)

vertroude denk- en leefpatrone van vorige ontwikkelingsfases. Verder - -

impliseer die jeugtydperk betekenisvolle skeidingsituasies deurdat matrikulante die huis verlaat om universiteit of weermag toe te gaan. Derhalwe is hierdie fase ook ryk aan potensiaal tot intense angsbele- winge as aanduiding van die belewing van konflik eie aan die eise van die jeugtydperk.

1.2 DOEL VAN D I E HUIDIGE ONDERSOEK

In die lig van die voorgaande uiteensetting word aanvaar dat angs ook onder studente teenwoordig sal wees. Een moontlike aanduiding hiervan mag verband hou met die druipsyfer van 22% onder eerstejaarstudente aan die PU vir CHO gedurende 1978. Ofskoon hierdie druipsyfer bepaald h funksie van talle faktore mag wees, aanvaar ondersoeker dat die blok= kerende effek van angs ook in diC opsig h meeganger van druiping kon wees. In die afwesigheid van studies oor die angsverskynsel as sodanig onder studente, word die huidige ondersoek dus uitgevoer ten einde twee oogmerke te bereik:-

.

Die insameling van inligting veral betreffende die beangste studente. Dit geskied deur middel van h psigometriese vergelyking van h groep beangste en h groep nie-beangste eerstejaardamestudente. Aspekte soos intelligensie, demografiese veranderlikes, persoonlikheidsfaktore, depressie, belewing van sinvolheid, selfaktualisering en akademiese prestasie sal daarin betrek word.

.

Die uitvoer van h terapeutiese program ten einde die doeltreffendheid van h spesifieke angsverminderingsmetodiek te kan evalueer en aanbe- velinge ten opsigte van die hantering van beangste eerstejaardamer studente te kan maak, hopelik om druiping sover moontlik uit te skakel en ook om die potensiaal van hierdie geremde groep nader aan optimale ontluiking te kan bring.

(Die begrip I1beangste" gee taalkundig en klinies h'juister aanduiding van die krag en impak van h ho2 angspeil en word derhalwe in stede van "angstige" ("anxious") met verwysing na die groep met hot angs, gebruik).

(38)

1.3 ANGS AS FOKUSPUNT IN E N K n E VERBANDHOUDENDE DISSIPLINES

Verwysings na en besprekings van die angsvraagstuk word aangetref in die filosofie, die teologie, die letterkunde en natuurlik die psigologie. Aangesien die fokus in die studie op die bestudering van angs vanuit psigologiese perspektief val, word voorlopig volstaan met enkele op= merkings oor die rol van angs in elk van di6 dissiplines.

1.3.1 ANGS IN DIE TEOLOGIE

Eerstens moet vemeld word dat die ervaring van angs op h aangrypend helder wyse in die Bybel uitgebeeld word. (Vergelyk bv. Van Vuuren,

1979, in di6 verband.) Tweedens verwoord die Bybel die twee pole: angs en sekerheid (in terme van geloofsekerheid) waartussen die mens lewenslank in sy geloofslewe skommel. Die prominensie van die mens se angsbestaan sou dus waarskynlik ook neerslag moes vind in die werk van prominente teoloki. Aan die hand van May (1977) word slegs verwys na die werk van Niebuhr, omdat angs in sy denkraamwerk h sentrale plek inneem. Niebuhr skryf soos volg: "In short, man, being both bound and free, both limited and limitless, is anxious. Anxiety is the inevitable concomitant of the paradox of freedom and finiteness in which man is involved" (p. 16).

h Nog belangriker aspek voortvloeiende uit die mens se angsbestaan is volgens Niebuhr die feit dat angs intiem vervleg is met sonde. Hy stel dit 900s volg: "Anxiety is the internal description of the state of temptation" (in May, a.w., p. 16).

1 .3.2 ANGS IN DIE WYSBEGEERTE

Aspekte van die huidige begrip vir die angsvraagstuk en selfs spesifieke benaderings tot angsterapie kan, a1 sou dit onregstreeks wees, herlei word na die impak van h paar prominente wysgere.

Hierdie bewering in verband met die prominensie van angs in die wysbez geerte word soos volg gemotiveer:

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Zastępca kierownika, dziś pierwszy dzień w pracy po dwutygodniowej nieobecności, już po odprawie i rozmowie z szefem działu dostaje sygnał, że coś złego dzieje się z

First finding of the parasitic fungus Hesperomyces virescens (Laboulbeniales) on native and invasive ladybirds (Coleoptera, Coccinellidae) in South Africa.. Danny Haelewaters 1,*

In dit onderzoek bestuderen we niet zozeer wat de verantwoordelijkheden zijn van de overheid voor voedselveiligheid, maar hoe ze vorm gegeven worden.. Daarbij kent het on- derzoek

FIGDUR 6.25 DKHDROGR!H VAH BKTKKKNISVOLLE VERDKLERS TEH OPSIGTK YAH DIE BKLAMGRIKHEID YAK DIE BEHOEFTK AAH SK&URITKIT {bv. sekuriteit oor per1anente pos). 25

Dit maakt Taalvariatie een afwisse- lende en betekenisvolle lessenserie, waarin bovenbouw- leerlingen aantoonbaar taalkundige kennis kunnen opdoen: niet door uit hun hoofd te

toekomsplanne van die Mandaatregering met betrekking tot die Duitse skole uiteengesit. Op l April 1920 sou al1e Duitse skole en koshuise deur die Regering

noegsaam water en elektriese krag, buitelugskuilings soos bome, ens.. onderv~sers met twintig kinders toegelaat word. Dan is daar die Kindertuin vir sub. Cb) Vir

Hier is dus reeds die grondslag van 'n Algemeen Beskaafd aanwesig. Maar bij die drang naar eenheid vertoon die 17de eeuwse literatuur nog 'n'rijke verskeidenheid.