Automatisering binnen Blitta B.V.
Citation for published version (APA):
Kampen, van, F. G. F. M. (1985). Automatisering binnen Blitta B.V. (TH Eindhoven. Afd. Werktuigbouwkunde, Vakgroep Produktietechnologie : WPB; Vol. WPB0232). Technische Hogeschool Eindhoven.
Document status and date: Gepubliceerd: 01/01/1985
Document Version:
Uitgevers PDF, ook bekend als Version of Record
Please check the document version of this publication:
• A submitted manuscript is the version of the article upon submission and before peer-review. There can be important differences between the submitted version and the official published version of record. People interested in the research are advised to contact the author for the final version of the publication, or visit the DOI to the publisher's website.
• The final author version and the galley proof are versions of the publication after peer review.
• The final published version features the final layout of the paper including the volume, issue and page numbers.
Link to publication
General rights
Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of accessing publications that users recognise and abide by the legal requirements associated with these rights. • Users may download and print one copy of any publication from the public portal for the purpose of private study or research. • You may not further distribute the material or use it for any profit-making activity or commercial gain
• You may freely distribute the URL identifying the publication in the public portal.
If the publication is distributed under the terms of Article 25fa of the Dutch Copyright Act, indicated by the “Taverne” license above, please follow below link for the End User Agreement:
www.tue.nl/taverne
Take down policy
If you believe that this document breaches copyright please contact us at:
openaccess@tue.nl
AUTOMATISERING BIKREN BLI~~ B.V. auteur: P.G.P.II. van Kampen
W.P.B. rapport nr. 0232 deceaber 1985
Verslag van onderzoekopdracbt.
Samengesteld door: P.G.P.II. van Kampen
Student aan de Technische Hogeschool Bindboven afdeling der Werktuigbouwkunde,
afstudeerrichting Tecbnische.Bedrijfsvoering. Afstudeerboogleraar: Prof. Ir. J.G. Balkestein Begeleiders: T.B.B. Ir. P.J.C. llikkèrs
Bedrijf Ing. C.J.P. Leurs
-VOORWOORD
In het kader van een stage-opdracht van de Technische Hogeschool Eindhoven, heb ik een onderzoek uitgevoerd naar de huidige auto-matiseringssituatie bij Blitta B.V. te Venray.
Het onderzoek vond plaats op verzoek van Blitta B.V. Dit bedrijf heeft reeds twee jaar de beschikking over een
admini-stratie-systeem, zonder dat daarvan optimaal gebruik wordt ge-maakt.
Alvorens een advies te kunnen geven betreffende automatisering, is het van belang inzicht te hebben in de informatie-struktuur van het bedrijf. Daartoe heb ik de eerste anderhalve maand
besteedt aan het in kaart brengen van de informatiestromen. Deze informatiestruktuur is met de formulierenstroom weergegeven in een compositorisch schema, waarvan de uitwerking is vervat in mijn eerste rapport: Organisatie analyse van Blitta B.V.
Het onderzoek vond plaats in de periode van 1 september tot 1 december 1985. In deze periode ben ik te gast geweest op de afdeling Administratie, alwaar ik een weerklank vond in de heer Vink. Ik dank met name de heer Vink en de dames Anja en Margriet voor de fijne samenwerking die ik heb genoten. Mijn dank gaat tevens uit naar de heer Leurs, mijn bedrijfsmentor, voor de
vrijheid die ik in mijn uitvoering van de opdracht heb gekregen. Alsmede het overig personeel dat mij ten alle tijden te woord stond en de stage-periode tot een waar genoegen heeft gemaakt.
H. I H. II H. III H. IV H. V H. VI INHOUDSOPGAVE Inleiding •••••••••••••••••••••••••••••••••••• !
Inventarisatie van de huidige automatiseringa-apparatuur bij Blitta B.V.
1.1 Canon AS-100 . • . . • . . . • . . . • . . . 3
1.2 Olivetti P6060 ••••••••••••••••••••••••• 3
1.3 Toshiba EW-100 ••••••••••••••••••••••••• 3
1.4 M.A.I. 210 ••••••••••••••••••••••••••••• 4
Gebruik en bevindingen van de aanwezige apparatuur.
2.1 Canon AS-100 ..••••••••••....•..•••••••• 5
2.2 Olivetti P6060 ••••••••••••••••••••••••• 7
2.3 Toshiba EW-100 ••••••••••••••••••••••••• 8
2.4 M.~.I. 210 •..••••••••.•••.•...• 9
De overige ongebruikte mogelijkheden en beper-kingen van de automatiseringsapparatuur.
3.1 Canon AS-100 •••••••••••••••••••••••••• 11
3.2 M.A.I. 210 ••••••••••••••••••••..••••• • 13
Hoe te komen tot een nieuwe automatiserings-opzet van Blitta B.V.
4.1 De te volgen proceduren ••••••••••••••• l7
4.2 De ontwikkelingen op de hardwaremarkt.l9
4.3 De ontwikkelingen bij softwarehuizen •• 23
Aanbevelingen en konklusies ••••••••••••••••• 25 Literatuur •••••••••••••••••••••••••••••••••• 28
Bijlages: A. De kompositorische schema's: legenda . . . 1 het verkoopproces •••••••••••••••••••••••••• 2 het produktieproces •••••••••••••••••••••••• 4 B. De informatiematrixen ••••••••••••••••••••••••• 9
c.
De ontwikkelingen in de hardwaremarkt •••••••• l2D. Het verkoop netwerk •••••••••••••••••••••••••• l4
E. Grove begroting van de te maken
INLEIDING
Het doel van dit rapport is een overzicht te geven van de auto-matiseringssituatie bij Blitta B.V. en een beeld te schetsen hoe deze in de toekomst zou kunnen worden.
Het rapport heeft de volgende opbouw:
In hoofdstuk I wordt een overzicht gegeven van de hard- en software die bij Blitta B.V. is geïnstalleerd.
In hoofdstuk II wordt uiteengezet waarvoor de apparatuur wordt gebruikt en wat de sterke en zwakke punten daarbij zijn. Tevens komen een aantal behoeftes naar voren die in hoofdstuk IV
geïntegreerd worden in het toekomstbeeld.
In hoofdstuk III worden de ongebruikte mogelijkheden van de huidige automatiseringsapparatuur bekeken.
Hoofdstuk IV geeft de weg aan hoe te komen tot een nieuwe automatiseringsopzet voor Blitta B.V. Daarnaast zal worden aangegeven wat de ontwikkelingen zijn op de hard- en
softwaremarkt.
In hoofdstuk V volgen de konklusies en aanbevelingen m.b.t. de te volgen weg bij Blitta B.V. t.a.v. de automatisering.
Ter verduidelijking volgen een aantal begripsverklaringen: M.R.P. I (materiaal requirement planning) houdt in dat er een
planning van de materiaalbehoeften wordt gemaakt.
M.R.P. II houdt in dat men naast de materiaalbehoefteplanning ook een capaciteitsbehoefteplanning maakt.
J.I.T. staat voor een planningsmethode die plant vanuit de opleverdatum. (Just In Time).
C.A.D. zegt niet meer dan dat men met een computer tekent. C.A.M. staat voor het offline besturen van de produktie. C.A.D./C.A.M. betekent dus dat men de produktie rechtstreeks gaat sturen vanaf de op de computer gemaakte tekeningen. C.P.U. is het hart van elke computer. Hierin worden alle bewerkingen uitgevoerd die van de computer worden gevraagd. <Central Processing Unit).
Lokaal netwerk systeem is een systeem waarin elk werkstation zijn eigen C.P.U. (centraal processing unit) en werkgeheugen bezet. Hierdoor kan elk werkstation onafhankelijk van zijn omgeving werken.
B.I.T. is een eenheid van informatie gelijk aan een binaire beslissing (binairy digit).
w.o.R.D. is een aaneengesloten groep bits, die een of meerdere geheugenplaatsen bezetten.
B.U.S. is het pad, waarover digitale informatie van een aantal aaneengesloten bronnen naar een aantal aangesloten bestemmingen kan worden getransporteerd.
R.A.M. (Random acces memory). Een halfder geheugen, waarin
logische "0"-en en "1"-en geschreven (opgeslagen} kunnen worden en daarna weer uitgelezen kunnen worden. (Het intern geheugen dus}.
HOOFDSTUK I Inventarisatie van de huidige automatiseringa-apparatuur bij Blitta B.V.
In dit hoofdstuk zal een overzicht worden gegeven van de hard-en software specificaties van de aanwezige automatiseringsappa-ratuur bij Blitta B.V.
1.1 Canon AS-100
Voor kalkulatie en typewerk wordt gebruik gemaakt van twee Canon AS-lOO's met aan elk gekoppeld: -A-1350, een combinatie van
hand- en copydiscdrive. -A-1250, een matrix printer. De apparatuur is niet gekoppeld aan elkaar.
De software bestaat uit: -Een kalkulatiepakket voor Schüco systemen.
-Een kalkulatiepakket voor andere systemen dan Schüco, de zogenaamde vrije kalkulatie.
-Een mailingpakket t.b.v. acquisitie. -Een werkvoorbereidingspakket voor
Schüco systemen.
Al deze pakketten Z1Jn ontwikkeld door Schüco, een zuster-onderneming uit Duitsland en draaien onder het C.P.M. bestu-ringssysteem.
Het totale bovengenoemde pakket en hardware is door Schüco
geïnstalleerd op leasingbasis à f 21.000,-- per jaar.
1.2 Olivetti P6060
Bij de kalkulatie maakt men tevens gebruik van de Olivetti P6060 waarop Schüco kalkulatie software draait. Deze apparatuur is Blitta's eigendom geworden na een leasingperiode van 5 jaar en een aankoopsom van DM
500,--1.3 Toshiba EW-100
Bet schrijven van offertes geschiedt op een Toshiba EW-100 met daaraan gekoppeld een WT2-535lc printer. Deze printer typt m.b.v. een letterschijf die een hoge printkwaliteit waarborgt. Deze pure tekstverwerker is eigendom van Blitta B.V. en reeds volledig afgeschreven.
1.4 M.A.I. 210
Voor een geïntegreerde projekt-, produktie-, voorraad- en finan-ciële administratie heeft men de beschikking over een M.A.I.210
(een minicomputer) en software van Infostore Nederland. Hardware specificaties:
-96 Kb systeem geheugen <werkgeheugen), waarvan 48 Kb wordt gesoupeerd door het besturingssysteem.
-5 Ergo beeldscherm - werkstations. -56 Mb winchester hard disc.
-10 Mb magneetband cassette-eenheid. -Printer 150 L.P.M. incl. standaard. Software specificaties:
-Boss eperating systeem (het besturingssysteem) -Ghost task.
-Finin pakket (Infostore). -Prodin pakket (Infostore).
-Overige pakketten om de bovengenoemde twee pakketten te koppelen en te besturen {Infostore).
Deze apparatuur is geinstallerd in december 1982. De tot nu toe gemaakte kosten zijn:
-Hardware f
153.550,--Software
63.200,---Service MAI f 1.500,-- per maand
*---=3~6___ 3 jaar lang -Advies- en ondersteuninga-f 216.750,-- 54.000,--kosten Infostore 23.327,--f
294.077,--=============
Uit dit kostenplaatje volgt dat ca. 30% van de totale kosten bestaat uit service en adviezen. Ofwel andersom, de totale kosten van een computer is 140% van de aankoopsom.HOOFDSTUK II Gebruik en bevindingen van de aanwezige apparatuur. In dit hoofdstuk zal worden uiteengezet waarvoor de in hoofdstuk I genoemde apparatuur wordt gebruikt. Daarbij zal worden aange-geven wat de sterke en zwakke punten zijn. Tevens zullen een aantal behoeftes naar voren komen die in hoofdstuk IV geïnte-greerd zullen worden in het toekomstbeeld van de automatisering bij Blitta B.V.
2.1 Canon AS-100
Een Canon AS-100 staat ten dienste van de verkoopassistente, die de kalkulatiestaten invoert voor de kalkulators. Zij verwerkt hoofdzakelijk de aluminium- en kunststofkalkulaties in zowel Schücosystemen als de zogenaamde vrije kalkulaties.
De tweede Canon AS-100 staat ten dienste van de
direktie-secretaresse, die de staten invoert t.b.v. staalkalkulaties. Ook voert zij staten in van de tekenkamer t.b.v. een
werkvoorbereiding, dit is echter meer uitzondering dan regel. Daarnaast verzorgt ze de mailing t.b.v. de acquisitie met behulp van het acquisitiepakket.
2.1.1 Sterke punten:
A. De kalkulaties van Schüco systemen lopen naar wens. B. Het mailen geeft geen onoverkomelijke problemen.
c.
De communicatiesnelheid is goed. Let wel, dit is nietde verwerkingasnelheid van de ingegeven gegevens. D. Kalkulatieberekeningen kunnen en worden 's avonds
gedaan. 2.1.2 Zwakke punten:
A. De verwerkingstijd van gegevens is lang tot zelfs irri-terend lang.
B. Het offertebestand is zéér klein. Hierdoor is de opslag van offertes erg beperkt, zodat na geringe tijd een ge-wijzigde offerte weer volledig ingegeven moet worden.
c.
De vrije kalkulatie-software is zeer gebrekkig. Het isbijvoorbeeld onmogelijk een gegeven te veranderen zonder dat daarvoor alle overige gegevens opnieuw moeten worden ingevoerd.
D. De kalkulatie output is papierverslindend.
E. Met behulp van het acquisitie-programma kunnen alleen brieven worden gemaakt.
F. Doordat het besturingssysteem, C.P.M., weinig elders wordt gebruikt is men voor software volledig
G. Met dit besturingssysteem krijgt men de volgende problemen:
1. De software is niet op een andere computer, dan de Canon AS-100 te draaien.
2. Zolang de Canon draait onder het C.P.M. besturings-systeem kan deze niet of zeer moeizaam communiceren met een andere computer.
3. Op de Canon kan geen andere software draaien voordat er een ander besturingssysteem is ingelezen.
2.1.3 Inventarisatie van de behoeften:
Naast de oplossing van de bovengenoemde zwakke punten, bleek er behoefte te zijn aan een verkoop reclamerings-systeem. Het systeem moet voldoen aan de volgende eisen: A. Er moet op 10 rubrieken gesorteerd kunnen worden.
B. Elk bestand moet een tekstruimte bezitten van 5.000 tekens.
c.
De rubrieken en tekst moeten zowel geprojekteerd alsgeprint kunnen worden.
D. Er moet vanuit het reclarneringssysteern rechtstreeks gesprongen kunnen worden naar het offertebestand en
terug.
E. Tekstverwerking t.b.v. offertes moet mogelijk zijn. De eisen die hieraan gesteld worden zijn in 2.3.3 opge-nomen.
F. Meerdere werkstations die gebruik rnaken van de be-standen moeten mogelijk zijn.
G. Het aantal bestanden is ca. 2.000. 2.1.4 Voorstellen tot verbeteringen:
A. Door een wijziging in het besturingssysteem moet het mogelijk zijn de software en haar stamgegevens samen met het onderhanden kalkulatie werk op de hard-disc te zetten en de overige kalkuiaties weg te zetten op een floppy-schijf. Hierdoor wordt een oneindig kalkulatie-bestand mogelijk.
Voordelen: -Oneindig bestand aan kalkulaties. -De verwerkingasnelheid zal toenemen. B. Een verbetering van de vrije kalkulatie-software zal
hoofdzakelijk door Blitta B.V. zelf gedaan moeten wor-den. De kosten hiervan zijn te drukken door het uit te laten voeren door stagières.
C. Een software-wijziging waardoor minder papier wordt verbruikt in de kalkulatie output zal wenselijk zijn. D. Een verbetering van het werkvoorbereidingspakket kan
wenselijk zijn. Gezien het feit dat deze gebruiks-mogelijkheid, door haar besturingssysteem, in de
toe-komst zeker zal vervallen heeft het geen zin hier ver-der op in te gaan.
2.1.5 Voorstellen tot uitbreidingen:
Bij het onderzoeken van de mogelijkheden om een verkoop reclameringssysteem te implementeren op de Canon AS-100, bleek dat dat slechts met zeer grote beperkingen mogelijk is.
Kosten: -Tekstverwerkingspakket (Canonwriter>
Handboek (Canonwriter) f 630,-- 185,-- 405,-- 260,-- 975,-- 800,---MS-DOS besturingssysteem Handboek besturingssysteem -Bestandverwerkingspakket, fridag Begeleiding -Nieuwe printer
Interface voor de printer
f 3 ..
255,--==========
f 3.000,-- 415,--f3.415,--==========
Voordeel: -Tekstverwerking op de Canon, werkte goed!-Het bestandverwerkingspakket kan op 32 ru-brieken sorteren.
Nadelen: -Het bestandverwerkingspakket is niet
geinte-greerd met de tekstverwerking, zodat de tekst-ruimte en offertes niet oproepbaar zijn vanuit dit pakket.
-Omdat deze software onder het MS-DOS bestu-ringssysteem is geschreven wordt het overscha-kelen van kalkuleren naar het offerteschrijven of bestandlezen erg tijdrovend.
-Het is onmogelijk meerdere beeldschermen en/of werkstations aan de Canon AS-100 te hangen. Uit het voorgaande konkluderend, is het beter het verkoop-reclameringssysteem op een andere computer te installeren. Voorstellen hiertoe zijn opgenomen in hoofdstuk V ..
2.2 Olivetti P6060:
Deze machine wordt gebruikt door de kalkulatie t.b.v. een vrije kalkulatie BS-50 systemen. De machine wordt slechts sporadisch gebruikt door zijn gebruiksonvriendelijkheid. Een verbetering hierin is gezien de ouderdom van de machi-ne tijdverspilling .. Het voorstel is dan ook deze machimachi-ne te laten zoals deze is.
2.3 Toshiba EW-535lc:
Deze machine wordt gebruikt door de verkoopassistente voor het maken van offertes, verslagen en brieven t.b.v. de verkoop-aktiviteiten. Ondanks enkele beperkingen werkt de apparatuur naar wens.
2.3.1 Sterke punten:
A. De computer is gebruiksvriendelijk.
B. De kwaliteit van de printer m.b.t. het typewerk is goed.
2.3.2 Zwakke punten:
A. Het bestand aan standaard tekstblokken is te beperkt. B. Opzoeken en kopieëren van leveranciersadresssen kost
relatief veel tijd, men heeft ze sneller getypt.
c.
Het aantal decibels dat de printer produceert is verboven wenselijk.
D. Ook de floppy-drives maken meer lawaai dan wenselijk zou zijn.
E. Deze machine is niet te koppelen met andere computers, zodat een integratie in een groter systeem onmogelijk wordt.
2.3.3 Inventarisatie van de behoeften:
Er is behoefte aan een geavanceerde tekstverwerking die geïntegreerd is met een bestandverwerking. In 2.1.3 is reeds ingegaan op de eisen aan de bestandverwerking. De eisen aan de tekstverwerking zijn:
A. Hij moet dezelfde mogelijkheden als de Toshiba EW-535lc bezitten zoals o.a.: -tabblering
-automatische onderstreping -blad nummering
-blok uitlijning B. Minimaal 1.000 tekstblokken bezitten.
c.
Het oproepen van klantadressen moet snel en efficientkunnen gebeuren.
D. Het adressenbestand moet minimaal bestaan uit 5.000 klanten.
E. Mogelijke lettertypes moeten zijn: '
-Gewoon
-Extra breed en/of hoog. -Vette letters.
F. Tekst hoog of laag printen. G. Formules kunnen verwerken.
H. Kadering moet mogelijk zijn.
I. Het offertebestand moet op 10 rubrieken gesorteerd kunnen worden.
J. Er moet op zowel doorslagpapier, kettingformulieren als
losse bladen geprint kunnen worden. K. Een hoge printkwaliteit is vereist. 2.3.4 Voorstellen tot verbeteringen:
Gezien de ouderdom van de apparatuur zal het niet zinvol zijn wijzigingen aan te brengen. Hierdoor wordt nieuwe apparatuur wenselijk. In hoofdstuk V zal worden geprobeerd aan de behoeften te voldoen m.b.t. een geïntegreerde
verkoopadministratie op basis van een lokaal netwerk-systeem van P.C.'s.
2.3.5 Voorstellen tot aanvullingen:
Om het lawaai van de printer in te perken wordt er met medewerking van een M.T.S.-stagière een geluidskap
gemaakt. De kosten hiervan bedragen ca. f 250,--.
2.4 M.A.I. 210:
De M.A.I. wordt gebruikt voor de boekhouding. Dit wil zeggen dat alleen het Fininpakket operationeel is. Het Prodinpakket wordt niet gebruikt.
2.4.1 Sterke punten: Fininpakket:
A. Het pakket voldoet grotendeels aan de wensen. M.A.I. 210:
A. Spoeling is mogelijk.
B. Een ghost terminal kan worden gebruikt.
2.4.2 Zwakke punten: Fininpakket:
A. Overspringen van het ene menu naar het andere is omslachtig en tijdrovend.
B. Het is onmogelijk zowel een grootboek als een W/V-rekening uit te voeren. Hierdoor wordt de
W/V-rekening maandelijks met de hand opgesteld m.b.v. de extern uitgevoerde konfrontatie VC-NC.
M.A.I. 210:
A. Het Boss besturingssysteem maakt het nagenoeg onmogelijk te communiceren met andere computers.
B. Voor software is men afhankelijk van een beperkt aantal software keuzes.
C. De C.P.U. kloksnelheid is te laag om een snelle beeldschermopbouw te garanderen.
D. Het werkgeheugen is te klein om met 5 terminals en de spoeling of ghost terminals tegelijk te werken. Ook voor de back-up procedure moet een terminal worden gereleased.
E. Er is slechts één ghost task aanwezig. 2.4.3 Inventarisatie van de behoeften:
Doordat slechts het Fininpakket draait moeten veel
gegevens via een omweg worden ingegeven. Er bestaat dan ook een grote behoefte het Prodinpakket op te starten. Daarnaast bestaat de behoefte de verwerkingssnelheid op te voeren en het werkgeheugen te vergroten.
Verbeteringen van de zwakke punten zijn natuurlijk wenselijk.
2.4.4 Voorstellen tot verbeteringen:
Gezien het feit dat slechts een deel van het totale software pakket is bekeken en bekritiseerd, zou een verbeteringsvoorstel hier voorbarig zijn.
De behoeftes zoals die hierboven naar voren ZlJn gebracht zullen gebundeld worden bij de behoeftes die volgen uit het onderzoek naar de ongebruikte mogelijkheden van de software (paragraaf 3.2). Hierna volgen dan de voorstellen tot verbetering.
2.4.5 Voorstellen tot aanvullingen:
De voorstellen tot aanvullingen ZlJn, evenals bij de voorstellen tot verbeteringen, samengevoegd bij de voorstellen tot aanvullingen in paragraaf 3.2.
Hoofdstuk III De overige ongebruikte mogelijkheden en beper-kingen van de automatiseringsapparatuur.
In dit hoofdstuk zullen een aantal gebruiksmogelijkheden van de huidige apparatuur naar voren worden gebracht die tot nu toe niet of nauwelijks zijn gebruikt. Er zal daarbij worden aange-geven waarom dit is gebeurd en hoe er in de toekomst wel van de mogelijkheden gebruik kan worden gemaakt. Daarnaast zullen de sterke en zwakke punten worden aangegeven, zodat daaruit de verbeteringsvoorstellen gedestilleerd kunnen worden.
3.1 Canon AS-100:
Vanuit Schüco is er naast het kalkulatiepakket en tekst-verwerking ook een werkvoorbereidingspakket geleverd. Dit pakket wordt momenteel slechts sporadisch gebruikt, omdat de projekten die nu lopen, niet of slecht aansluiten op de mogelijkheden ervan.
Hiermee is reeds het eerste probleem bij de invoering van het pakket gesignaleerd. Doordat namelijk een aantal
pro-jekten nieuwe of afwijkende profielen gebruiken, passen zij niet in het W.V.B.-pakket. De reden dat men er bij de kalkulatie geen last van heeft, komt omdat zij slechts geïnteresseerd zijn in een grove materiaal en capaciteits-behoefte-planning.
Andere reden waarom de invoering van dit W.V.B.-pakket gestagneerd is zijn:
A. Schüco software bekijkt de ramen van binnen uit, ter-wijl Blitta B.V. dit volgens de normen van buitenuit doet. Ook hier signaleert men dat dit voor de kalku-latie van geen belang kan zijn.
B. De gebruikslay-out van dit W.B.V.-pakket ligt erg ver van de normale tekenhandelingen af. Hierdoor wordt de stap vanaf het tekenbord naar de computer zeer groot. C. Het invoeren van nieuwe profielen is erg tijdrovend. D. De profielen van Blitta B.V. zijn nog niet ingevoerd in
het systeem omdat:
-daarvoor weinig tijd beschikbaar wordt gemaakt. -er geen aparte floppy voor beschikbaar is.
E. Door een onderbezetting op de tekenkamer is er geen
tijd vrij om tekenaars te leren om te gaan met de computer. Hierdoor loopt men steeds vast bij het invoeren van een
w.v.B.
F. Door het sporadische gebruik van de computer en een
grote behoefte aan een mailing-verwerking bij de direk-tiesecretaresse is de Canon AS-100 naar haar verhuisd. De stap om met de computer te gaan werken is hierdoor nog verder vergroot.
G. Speciale zaken die toch geregeld voorkomen in een W.V.B. passen niet in dit W.V.B.-pakket.
H. De output van het w.v.s.-pakket is papierverslindend, onoverzichtelijk en daardoor onbruikbaar voor de rest van het bedrijf. Dit heeft tot gevolg gehad dat de out-put van de comout-puter met de hand werd herschreven op traditionele staten.
Om nu in de toekomst wel gebruik te maken van dit pakket,
zal één persoon, die er dan dagelijks mee moet werken, verantwoordelijk gesteld moeten worden voor het gebruik. Het beste is om daarvoor een tekenaar te nemen die werkt voor verschillende konstrukteurs, zolang een CAO-systeem nog niet is ingevoerd.
3.1.1 Sterke punten:
A. Een zaagoptimalisatie is mogelijk. B. Standaardisatie wordt afgedwongen.
c.
Berekeningen kunnen 's avonds worden uitgevoerd.o.
Oe communicatiesnelheid is goed.3.1.2 Zwakke punten:
A. Een irritant lange verwerkingssnelheid.
B. Het programma is geschreven onder het C.P.M. bestu-ringssysteem, wat tot gevolg heeft dat een koppeling naar ander computers onmogelijk wordt.
c.
Voor verbeteringen aan het pakket is men volledigaf-hankelijk van Schüco.
D. De overige zwakke punten zijn reeds aangegeven bij de opsomming van redenen, waarom het pakket nog niet ope-rationeel is.
3.1.3 Inventarisatie van de behoeftes:
Gezien de vele negatieve ervaringen met de Canon AS-100 en haar w.v.s.-software is het niet zinvol hiermee verder te gaan. Oesalnietemin is er behoefte aan een geautomatiseer-de w.v.B. Bij een inventarisatie van geautomatiseer-deze behoeftes bleek een CAD-systeem zeker op zijn plaats te zijn.
3.2 M.A.I. 210:
Een ongebruikte mogelijkheid op deze apparatuur Prodinpakket. Dit pakket bestaat uit:
A. Een projektadministratie B. Een voorraadadministratie
c.
Een produktie-administratie is het (Afd. verkoop) <Afd. inkoop) (Afd. produktie en tekenkamer} Uit dit kleine overzichtje blijkt meteen waar het eersteprobleem bij de invoering van het pakket ontstond. Doordat het pakket meerdere afdelingen overlapt, ontstaat er een
verantwoordelijkheidsvacuüm. Dit wil zeggen, dat er een strijd ontstaat over wie wat invoert en wie waarvoor verantwoordelijk
is. Bij deze strijd spelen twee facetten een rol:
A. Men streeft naar een zo groot mogelijke onafhankelijkheid van anderen.
B. Er zal een verschil in filosofie zijn tussen de
verantwoordelijke mensen, t.a.v. wat het pakket moet doen. Het tweede probleem bij de invoering van het pakket is, dat de mensen die betrokken zijn geweest bij de aankoop niet dezelfde zijn als degenen die er nu mee moeten gaan werken. Op zichzelf was dit niet een onoverbrugbaar probleem geweest, zolang zij de tijd hadden gehad er eerst zelf in te duiken, alvorens het over te dragen aan anderen. Doordat dit echter niet mogelijk bleek, ontstond er een onoverbrugbare kenniskloof tussen de mensen die er mee moeten gaan werken en degenen die betrokken zijn geweest bij de aankoop.
Een derde probleem was een zeer slechte en onvolledige handleiding van de software.
Om nu in de toekomst wel gebruik te maken van de mogelijkheden
staat er maar één mogelijkheid open: Stel één persoon
verantwoordelijk voor de invoering van het pakket. Deze persoon moet de mensen gaan begeleiden, softwareproblemen mede oplossen, het kontakt gaan onderhouden met het softwarehuis en de strijd tussen de verschillende afdelingen en/of mensen gaan beslechten met kennis. Deze persoon in kwestie mag daarbij niet worden
belast met aktiviteiten die samen hangen met de produktie van Blitta B.V. Dit om te voorkomen, dat problemen met de computer op de lange baan worden geschoven.
Het derde probleem is door de bovengenoemde oplossing nog niet verholpen. Een handleiding die de weg van een projekt volgt door de computer heen zal hiervoor een oplossing zijn.
3.2.1 Sterke punten:
A. Een projektadministratie is redelijk mogelijk.
B. Stuklijsten zijn op een eenvoudige wijze aan te maken m.b.v. werkorders.
C. Een urentoekenning geschiedt eveneens met werkorders op een zeer eenvoudige wijze.
D. Werkorders kunnen ten laste van een projekt worden gebracht.
E. Magazijnorders zijn op een eenvoudige manier in te voeren m.b.v. fabrikage-orders.
F. Alle overige interne orders, zoals garantie-orders, service-orders etc., zijn m.b.v. werkorders aan te maken.
G. Inkooporders zijn te melden aan het systeem, waardoor er naast een financiële kontrole ook een stukskontrole wordt ingevoerd.
H. Alle werkelijke gebruikte uren en materiaal, alsmede ontvangen goederen zijn aan het systeem te melden. Zowel gepland als ongepland.
I. De voorraadadministratie loopt volledig geautomatiseerd.
J. Er kan een nakalkulatie worden gemaakt van alle
mogelijke werk- en fabrikageorders.
K. Voorraadverschillen kunnen via het universele voorraadbeheer worden gekorrigeerd.
L. De voorraadadministratie loopt verder volledig geautomatiseerd.
M. Bij het ingeven van magazijnorders is materiaalexplosie mogelijk.
N. De financiële consequenties van de bovengenoemde
aktiviteiten kunnen feilloos worden doorgesluisd naar het Fininpakket.
3.2.2 Zwakke punten:
A. In de projektadministratie kan men geen mutaties vasthouden en zichtbaar maken.
B. Het totaal-generaal, de aanneemsom, is niet aanwezig in de projektadministratie.
C. In de projektadministratie is het onmogelijk uren in decimalen aan te geven.
D. Het aantal produktie kostengroepen is te beperkt per projektsoort.
E. Sub-totalen worden niet automatisch berekend tijdens het aanmaken van nieuwe projekten.
F. In werkorders moeten plantijden en aantallen per eenheid worden ingegeven, die verder ongebruikt blijven.
G. Melden uren werknemers en totaaltijden werknemers, gaan per opdracht. Een stapeling ervan is dus niet mogelijk.
H. Explosie tijdens het ingeven van werkorders is niet mogelijk.
I. Bij het ingeven van stuklijsten wordt niet rechtstreeks de voorraadpositie gemeld.
J. Het is onmogelijk vanuit een willekeurig pakket over te
springen naar het aanmaken en onderhoud van bestanden of overzichten ervan.
K. Inkooporders zijn slechts ten laste van het magazijn aan te maken.
L. Dummy-artikelen zijn slechts aan te maken of weg te gooien.
M. Ongeplande uitgiften op een werk- of fabrikageorder zijn niet zichtbaar te maken in het orderoverzicht. Dit geldt eveneens voor een inkooporder, waarbij een
ongeplande ontvangst moet worden gemeld.
N. Het is onmogelijk meerdere opdrachtgevers per projekt in te geven.
3.2.3 Inventarisatie van de behoeftes:
De grootste behoefte is het opstarten van dit
Prodinpakket. Om deze opstartprocedure te bevorderen zijn er een aantal veranderingen zeker wenselijk.
A. Verbeteringen van de zwakke punten uit 3.2.2. B. Een uitbreiding van het pakket waardoor een
inkoopadministratie mogelijk wordt. (Orderbevestigingen maken).
c.
Een wijziging in de software waardoor het mogelijkwordt, stamgegevens te raadplegen rechtstreeks vanuit andere bestanden. (Een geïntegreerd voorraadoverzicht). D. Een verhoging van de snelheid waarmee de beeldschermen
worden opgebouwd.
E. Een vergroting van het werkgeheugen om gebruik te kunnen maken van de ghost.
F. Een vergroting van het externe geheugen. 3.2.4 Voorstellen tot verbeteringen:
A. Een verbetering van de in 2.4.2 en 3.2.2 naar voren gebrachte zwakke punten zijn software-aanpassingen. B. Een verandering in de software waarmee stamgegevens,
ten alle tijden oproepbaar worden is wenselijk.
c.
Een verhoging van de beeldschermopbouwsnelheid betekenteen P.P.O. op de M.A.I. 210. Dit kost f 4.995,-- met
f 110,-- onderhoudskosten per maand.
D. Het vergroten van het werkgeheugen van 96 Kb naar 128 Kb, waarmee het mogelijk wordt met 5 terminals en een
spoeling of ghost terminal te draaien, kost: f
3.2.5 Voorstellen tot aanvullingen:
A. Omdat de bestanden bij de invoering van het
Prodinpakket dermate groot zullen worden, is in de
nabije toekomst een vergroting van het externe geheugen noodzakelijk. Dit betekent een upgrading van het
systeem van 210 naar 310. Kosten f 32.996,-- met
f 135,-- onderhoudskosten per maand.
B. Bij de bovengenoemde vergroting van het externe
geheugen zou een back-up procedure ca. 3 uur in beslag gaan nemen. Tijdens een back-up procedure is het
systeem onbruikbaar voor het bedrijf, zodat een nieuwe taperecorder zeker noodzakelijk zal zijn.
De kosten van een screen taperecorder zijn f
25.298,--waarbij de onderhoudskosten per maand f 198,-- zijn.
c.
In zowel het Finin-, als het Prodinpakket is het nietmogelijk inkoopbevestigingen te maken. Hierdoor moet elke inkooporder tweemaal worden gemaakt, namelijk: 1. T.b.v. de leverancier, reclamering etc.
2. T.b.v. de bekendmaking aan het systeem.
Om dit te voorkomen zal er een extra software pakketje geleverd moeten worden.
D. Een verkoopbevestiging maken zou eenvoudig mogelijk worden als de aanvulling C is geschiedt.
E. Ten behoeve van C en D zou een tekstverwerking wenselijk zijn.
F. Om van het huidige administratiepakket een
M.R.P.-systeem te maken, vraagt een grote aanpassing. Omdat dit een grote consequentie heeft voor de totale organisatie-struktuur wil ik daar pas in hoofdstuk V op ingaan.
HOOFDSTUK IV Hoe te komen tot een nieuwe automatiseringsopzet van Blitta B.V.
Gezien de korte duur van het onderzoek heb ik mij moeten
beperken tot de kompositorische schema's en een inventarisatie
van de huidige automatiseringsapparatuur. Om tot een nieuwe
automatiseringsopzet te komen zijn gedetailleerde informatie-matrixen op verschillende niveau's in de organisatie
onont-beerlijk. Het opstellen hiervan vraagt veel tijd. Daarom zal er in dit hoofdstuk worden aangegeven welke weg men dient te volgen om tot een nieuwe automatiseringsopzet te komen. Daarnaast zal er in dit hoofdstuk worden aangegeven in welke richting de hard-en softwaremarkt zich ontwikkelt met betrekking tot de
geïntegreerde produktiebesturingssystemen. 4.1 De te volgen proeeduren
Centraal bij een produktiebesturingssysteem staat de gehele informatiebeheersing die nodig is om de produktie effektief tot stand te orengen en zo te bewaken dat deze binnen de gestelde normen en kwaliteitseisen verloopt.
Dit zijn data met betrekking tot: -projektadministratie
-planning van werkorders en interne orders m.b.t. de capaciteiten (grove planning)
-produktontwerp (konstrueren, C.A.D.)
-routing en bewerking (W.V.B., detailplanning, C.A.M.) -voorraad- en inkoopadministratie
-produktieadministratie
-financiële administratie etc.
Een beheersing van deze informatiestroom heeft tot doel een vlot verlopende produktieorganisatie te verzekeren, waardoor zo kort mogelijke en hetrouwbare levertijd, een optimale kostprijs en een goed kwaliteitsniveau gewaarborgd zijn.
Tot nu toe heeft Blitta B.V. oplossingen gezocht voor de
afzonderlijke delen van het produktieproces, waardoor de relatie tussen de afdelingen onvoldoende is bewaakt. De noodzaak van een integraal informatieheheersingssysteem, ofwel een produktie-besturingssysteem, dat op een moderne en geavanceerde wijze is opgezet en dat werkt vanuit één centrale data opslag doet zich dan ook nu sterk voelen.
De hoofddelen van dit systeem zijn:
-de materiaalbehoeftenplanning (M.R.P. I of J.I.T.) -materiaaldispositie (C.A.D.)
-capaciteitsplanning (M.R.P. II of J.I.T.)
-produktiehesturing en -regeling (Adm. en C.A.M.)
De informatie is hoogst noodzakelijk voor het nemen van
beslissingen, zowel ten aanzien van het plannen in de toekomst als voor de beheersing van de produktieprocessen in de
uitvoering van vandaag. Zij kunnen beschouwd worden als
regelsystemen analoog aan de technische meet- en regelsystemen. Een zorgvuldige analyse van het administratieve
begeleidingasysteem van de produktie dient echter aan de invoering van het systeem vooraf te gaan.
Deze analyse bestaat uit het maken van een kompositorisch schema en het opstellen van informatiematrixen, op verschillende
niveau's in de organisatie. Zoals al eerder in dit hoofdstuk is aangegeven was de duur van het onderzoek onvoldoende om dit laatste onderdeel uit te voeren.
Ter verduidelijking:
Het kompositorische schema geeft onmiddellijk inzicht in:
-de plaats (en de korresponderende funktie) waar de informatie ontstaat
-de soort van informatie
-de benodigde voorafgaande informatie
-het aantal formulieren dat moet worden opgemaakt
-de informatie-items, die op de formulieren dienen te worden vermeld
-de vereiste administratieve bewerkingen etc.
In bijlage A is het kompositorische schema weergegeven van zowel het verkoopproces als het produktieproces binnen Blitta B.V. De informatiematrixen moeten antwoord geven op de vragen: -waar bestaat behoefte aan informatie
-uit welke informatie-items bestaat die behoefte -waar worden de informatie-items gegenereerd
-hoe worden deze items geplaatst in de te volgen procedures of in de tijd?
De uitvoering zoals deze er in de praktijk uitziet is in bijlage B beschreven.
Naast deze relatie tussen informatie-items en funkties kan men ook de relatie tussen informatie-items en formulieren bekijken. Uit de kompositorische schema's en de informatiematrixen kan worden afgeleid wat de technische eisen zijn, die ten aanzien van de produktiebesturing aan de computer gesteld moeten worden en welke de relevante software pakketten zijn.
Hierna kan men overgaan op het selekteren van programmatuur, apparatuur en eventueel de leverancier(s) als er nog
Het selekteren van systemen kan ingedeeld worden in: -voorselektie
-beoordeling van voorgeselekteerde systemen -testen van apparatuur en programmatuur -opstellen van een eindbeoordeling
-vaststellen van eisen waaraan niet voldaan kan worden bij het gekozen systeem
-aanvragen definitieve offerte.
Na de aanschaf van het systeem zal men nog lange tijd nodig hebben om het te implementeren. Vakkennis in het eigen bedrijf is daarbij noodzakelijk. Dit kan worden bereikt door
goedgeselekteerde opleidingen en/of goed geselekteerde aanname van personeel.
4.2 De ontwikkelingen op de hardwaremarkt:
Tot voor enkele jaren geleden waren er hoofdzakelijk computers in de rekencentra van universiteiten, overheidsinstellingen en grote bedrijven. De computers werden gebruikt voor:
-rekenwerk, het oplossen van wetenschappelijke en technische problemen
-administratieve gegevensverwerking.
De toepassingen werden ontwikkeld door gespecialiseerd
personeel, meestal verbonden aan het rekencentrum of aan een softwarehuis. Er waren weinig toepassingen voor het midden- en kleinbedrijf en voor zover ze er waren besteedde men ze vaak uit, bijvoorbeeld salarisadministratie.
Door de prijs en kracht (bijna zo krachtig als mainframes van enkele miljoenen uit de jaren '60) van de personal computers en personal workstation wordt het voor het midden- en kleinbedrijf interessant medewerkers uit te gaan rusten met eigen computers. Hoe meer mensen er echter mee werken, des te interessanter wordt het om deze computers aan elkaar te koppelen, om informatie van het ene werkstation naar het andere te brengen.
Door de informatie te selekteren en te bundelen ontstaat een ideale stroom van informatie van managementbeslissingen. Een lokaal netwerksysteem maakt deze koppeling mogelijk. Om dit te verduidelijken is in figuur 1 een lokaal
netwerksysteem afgebeeld waarin zowel CAD/CAM werkstations als personal computers t.b.v. administratieve aktiviteiten zijn opgenomen. De opslag van software en bestanden is hierbij centraal behouden.
1- - - • - - - --- - - ·- - -
(!J.
~
'::':.! - --- - -
/ I I . / I I " I I " "!
-~~--===f
C/10/C#/1 I /'----
---//
I I I I I ,. /"
"
,.,.
"
f=====-==========!'14 'ri:ü .s ervt'r / / / / / I' / /"
/ /f:
C.
Netwt!rk. I I I --- --- -- - - --- --- ___ JFile server: 32 bit C.P.U.
1,5 Mb intern geheugen) ca. f
50.000,--max. 2 multibus slots, per stuk èa. f
20.000,--max. 2 x 500 Mb extern geheugen, per stuk ca.
f
100.000,--Max. 8 P.C. per multibus slot, die op een zeer gefasseerde wijze zijn uit te voeren met randapparatuur.
Gemiddelde kosten per P.C. ca. f 9.000,-- excl. randapparatuur.
Max. 6 tot 10 CAD/CAM werkstations per file server in verband met de data-opslag (per station 70 tot 100 Mb) en het
dataverkeer op de ring. De kosten per werkstation liggen op
De voordelen van dit systeem ten opzichte van een mainframe zijn:
A. Doordat elk werkstation zijn eigen C.P.U. en intern geheugen bezit is men verzekerd van een korte responstijd, ongeacht het aantal werkstations dat er in het netwerk zijn opgenomen. B. Indien er een goed netwerk aan de basis van het systeem ligt
is deze op een gefaseerde wijze uit te breiden. Men kan natuurlijk per werkstation, afhankelijk van de behoefte, vaststellen:
-welke C.P.U. nodig is (16, 32 of zelfs 64 bit)
-hoe groot het intern geheugen moet worden (64 Kb tot 6 Mb) -welk toetsenbord en/of eventueel puk met tablet er nodig is -of er eventueel een printer of plotter nodig is
-welke besturingssysteem het meest geschikt is.
Hierdoor kan elk werkstation worden geoptimaliseerd naar de eisen die eraan gesteld worden.
De randvoorwaarden die aan elk werkstation gesteld moeten worden, opdat deze in het netwerk past zijn:
-voldoen aan de netwerkspecificaties die door de producent zijn gesteld
-kunnen communiceren volgens het geëiste protocol.
c.
Indien een werkstation niet meer voldoet, dan kan deze wordenvervangen door een nieuwe, waarbij de oude apparatuur op een andere plaats kan worden ingezet of verkocht kan worden als stand alone apparatuur.
D. Doordat elk werkstation losgekoppeld kan worden van het
netwerk, kunnen de service- en reparatiekosten worden gedrukt (de oproeptijd van een monteur mag langer zijn).
Dit geldt natuurlijk niet voor de file server en het extern geheugen!
Een voordeel van dit systeem t.o.v. een mainframe is dat de totale kracht van het systeem niet gelijk is aan de som van de krachten per werkstation.
Hiervan zal Blitta B.V. geen hinder ondervinden, omdat zij weinig exercief groot rekenwerk hebben.
4.2.1 De huidige generatie personal computers kost minder dan
f 10.000,-- per stuk en bezit:
-een 16 bit C.P.U.
-een intern geheugen variërend tussen 64 Kb en 1,2 Mb -een kloktijd van ca. 5 Mhz.
+ ---Deze drie samen bepalen de kracht van de computer.
-en ca. 8 slots t.b.v. randapparatuur zoals:
a. monochroom display of 16 kleuren beeldscherm van
24 x 80 posities met regelbare helderheid en kontrast b. los toetsenbord met eventueel curser besturing en/of
programmeerbare funktietoetsen
c. floppy disk drives van 360 Kb en/of hard disk drives van 10 of 20 Mb als extern geheugen
d. printer en/of plotters in vele kwaliteitssoorten
e. interfaces t.b.v. netwerk, eigen randapparatuur zoals tijdklokken, telex etc. etc.
Gezien de ontwikkelingen op deze markt zullen de personal computers nog krachtiger en goedkoper worden.
4.2.2 Werkstations t.b.v. CAD/CAM-aktiviteiten zijn krachtiger dan personal computers en zijn dan ook beter te
omschrijven als een personal werkstation met de C.P.U. kracht van een super mini computer.
Deze apparatuur kost ca. f 40.000,-- en bezit:
-een 32 bit C.P.u.
-een intern geheugen van 1 tot 6 Mb. -een kloktijd groter dan 6 Mhz.
-aansluitingen voor een toetsenbord en puk met tablet -2 slots t.b.v. randapparatuur zoals:
a. meerdere schema's (2 stuks)
b. printer en/of plotters in vele maten en kwaliteiten c. extern geheugen in de vorm van hard disk drives van 70
tot 1.000 Mb.
d. interface t.b.v. machinebesturingen, eigen randapparatuur etc. etc.
e. slots t.b.v. koppeling met personal computers.
De tendens op deze markt is dat deze personal werkstations ook krachtiger en goedkoper worden. Er zijn reeds
werkstations met een C.P.U. van 64 bit.
4.2.3 Het geheugenstation, ookwel file server genoemd, heeft dezelfde kracht als een werkstation <zie 4.2.2) en wordt uitsluitend gebruikt t.b.v. de coördinatie van het
dataverkeer op het netwerk, alsmede de opslag van de software en bestanden. Het heeft daartoe de beschikking over een extern geheugen van 500 of 1.000 Mb en twee
multibus slots t.b.v. de koppeling met personal computers. Dit station heeft geen beeldscherm!
4.2.4 De communicatie-link die de werkstations verbindt is niet meer dan een soort coacs kabel waarover informatie razend snel heen en weer kan worden gezonden: elk werkstation fungeert daarbij als versterker voor het signaal.
Ten aanzien van de ontwikkelingen van apparatuur t.b.v. lokaal netwerksystemen, lopen momenteel Sun, Apollo en I.B.M. voorop. Hierbij wordt met name Apollo als beste geklassificeerd, omdat hiervoor meer software beschikbaar is en het netwerk beter aansluit op I.B.M. apparatuur of I.B.M. compadebels.
Ter extra verduidelijking van de ontwikkelingen in de
hardwaremarkt is in bijlage C een tijdschema getekend waarin het marktsegment en de kracht van de computer is uitgezet.
4.3 De ontwikkelingen bij softwarehuizen.
De tijd van verkopen en wegwezen is voorbij, de softwarehuizen hebben zich gerealiseerd dat hun produkten een continue
ondersteuning vraagt. Ze richten zich dan ook steeds meer op één of een beperkt aantal bedrijfstakken, waarvoor ze grove
standaardpakketten ontwikkelen.
Per bedrijf worden aanpassingen gemaakt op het standaardpakket. Hiervoor is vakkennis binnen het bedrijf onontbeerlijk, men zal namelijk duidelijk moeten kunnen omschrijven wat de wensen zijn, alvorens de computerspecialist hieraan kan voldoen.
De informatiematrixen, zoals deze in bijlage A is beschreven, alsmede het kompositorische schema zijn daarbij een uitstekend hulpmiddel.
Welke softwarepakketten relevant zijn voor Blitta B.V. is na deze korte onderzoekperiode onmogelijk te zeggen. Wel was duidelijk dat de softwarehuizen, met de betere CAD/CAM
pakketten, trachten de software los te maken van specifieke hardware eigenschappen.
Een goed voorbeeld hiervan vinden we bij Cadmes B.V., hun
software is gebaseerd op een goed, modern basisconcept, waarbij de systeemafhankelijke software los te koppelen is van de
/' " ' - - - - 7"'"" - - - .... - ... ,, I •! I t I : ;;"lfMH~
1
t I fT t ' I'
....___ _
I I+
P~
J()jlvM"e I f6rut'Ker.J.Jp(l(/4reJ!.slee~>? cnttji. ._spftvar~
..Jy.slun
(:J.jJ .
.:s~t'V~tre ( /I'H~N. s-ht /o %.)_$,t.Jit!'t:'IH S ~/(VA .I"(' ( /3e.sh~n'h/..s S,?•d<!'tNn)
De betere tekstverwerkings- en bestandverwerkihgspakketten draaien onder MS-DOS, of ook wel P.C.-DOS genoemd, de versies 2.0 of hoger.
Welke softwarepakketten voor administratieve- en planningsakti-viteiten het meest effektief funktieneerden was niet duidelijk.
HOOFDSTUK V Aanbevelingen en konklusies
A. Gezien de ingrijpende wijzigingen, die de invoering van een geïntegreerd produktiebesturingssysteem in een organisatie met zich meebrengt, (het raakt alle vezels van het bedrijf) eist dat er een intensieve begeleiding vanuit het
managementteam aanwezig is. Wil Blitta B.V. met succes kunnen automatiseren, zal er een deskundige binnen de organisatie moeten gaan funktioneren.
De taakomschrijving voor deze deskundige is: -opstellen van gedetailleerde informatiematrixen
-onderzoek van de ontwikkelingen op de hard- en softwaremarkt -selekteren van mogelijke leveranciers m.b.t. een
geïntegreerd produktiebesturingssysteem -de implementatie van het systeem begeleiden -evalueren van het ingevoerde systeem.
De funktie omschrijving:
-goede kontaktuele vaardigheden bezitten
-goede mondelinge en schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid bezitten
-inventief en doortastend kunnen optreden
-kennis bezitten van de ontwikkelingen op de hard- en software markt
-een goed inzicht bezitten in de produktiebesturing
-werktuigbouwkundig of bedrijfskundig geschoold op akademisch niveau.
B. Om de stap naar een geïntegreerd produktiebesturingssysteem
te verkleinen is het opdoen van ervaring met kleine systemen zeker wenselijk.
-De invoering van het Prodin-pakket op de M.A.I. 210 is in dit kader zeker aan te bevelen. In paragraaf 3.2 is reeds aangegeven hoe het invoeren met succes kan worden
uitgevoerd. Aanpassingen zoals deze in paragraaf 3.2.4 naar voren zijn gebracht zullen daarbij een goede ondersteuning zijn.
-Naast de invoering van het Prodin-pakket zal een
automatisering van de verkoopadministratie (aquisitie) zeker wenselijk zijn. In paragraaf 2.1 en 2.3 zijn reeds de
behoeftes t.a.v. dit systeem geïnventariseerd. Met het oog op de toekomst adviseer ik hiervoor een lokaal
netwerksysteempje van personal computers. De opslag van bestanden is hierbij centraal gehouden in het
D
Jy.sfllt!ln-6t~.~t4e.hl XT
.triKt. ~~o~:::=
JÜ }(/,/;;riJ
[--J
...
~---if.Ji;tee..,.
een/Jt! .. .tri K& 'd XT.liP k<~ .()<
[J
__ _
~·
3.De eisen die t.a.v. de apparatuur gesteld moeten worden zijn: 1. de apparatuur moet I.B.M. compatibel zijn.
2. het hoofdwerkstation moet minimaal het volgende bezitten: -16 bit C.P.U.
-intern geheugen van 256 Kb of meer -kloktijd van ca. 5 Mhr.
-extern geheugen in de vorm van: 1 hard diskdrive (10Mb) en 1 floppy diskdrive (356 Kb). -monochroom beeldscherm
-los toetsenbord
\
-kwaliteitsprinter (schijfprinter> met automatische papiertoevoer en geluidskap.
De overige werkstations:
-16 bit C.P.U.
-intern geheugen van 118 Kb of meer -kloktijd van ca. 5 Mhr.
-extern geheugen van:
2 floppy diskdrives (356 Kb)
-monochroontbeeldscherm -los toetsenbord.
3. Het te prefereren besturingssysteem is MS-DOS 2.0 (of
hoger)
De eisen die t.a.v. de software gesteld moeten worden zijn in 2.1 en 2.3 reeds geïnventariseerd.
De kosten die dit systeem met zich meebrengt Z1Jn in
bijlage D begroot, hierbij moet worden opgemerkt dat het een grove raming betreft op basis van slechts één leverancier
(I.B.M.).
-De aanschaf van een klein CAD-systeem kan de drempel naar computer ondersteunend verlagen.
Door een juiste keuze van apparatuur kan men voorkomen dat deze na de leerperiode overbodig wordt.
Ik denk hierbij aan bijvoorbeeld een I.B.M. AT. waarop Autocad kan funktioneren. Deze apparatuur kan na de leerperiode ingezet worden t.b.v. administratieve toepassingen.
c.
Gezien de omvang van de investering <zie bijlage E) t.b.v.een geïntegreerd produktiebesturingssysteem is een meerjaren plan noodzakelijk. Een goed basissysteem waarop zeer
gefaseerd kan worden uitgebreid is dan ook onontbeerlijk. De keuze van dit systeem zal moeten komen van het managementteam dat wordt ondersteund door een deskundige. Deze deskundige zal na de definitieve keuze de totale invoering moeten begeleiden, opdat het ook een succes kan worden.
HOOFDSTUK VI Literatuur
-Via een administratieve analyse naar een produktiebesturingssysteem.
Ing. F.L. Langemeier
THE, W.P.B. 0157, januari 1985
-Documentatie "Computer aided ondernemen" bedrijvendagen T.H.E. 1985
-Reklamemateriaal I.B.M. PROM. M.A.I.
B.E.C. systeem services Van Rietschoten houwers Info '80 B.V.
Commodore I.G.O.S.
R.A.E.T. software & Computer services
N.C.R. Burroughs Apollo
-Beslissende faktoren bij de invoering van C.A.D./C.A.M. De ingenieur nr. 11 nov. 1985
-Vakbeurs C.A.D./C.A.M. Nederland
ontwerpen met beeldschermen en computer I2-Werktuigbouwkunde nr. 12-1985
LEGENDA
=======
--~--Bijlage A
Afdeling, bureau, dienst etc.
Informatiestroom met richtingaanduiding
Mondelinge inf"ormatie-overdracht 0 = (Stroom) Knooppunt
1
Schriftelijke inf"ormatie-drager
=
formulier 0 = formulier invullenFormulierenstroom
Splitsen/samenvoegen, afhankelijk van de pijlen
Kontroleren
Tijdelijke opslag
Langdurige opslag (archief) Verder verloop niet af"gebeeld Voorgaand verloop niet af"gebeeld Sorteren
Aanvullen (van gegevens) Kopieëren
Paraferen
PRINCIPAAL
monc:l. owrteg notulenARCHITEKT
mond. overleg · notulenBLITTA
mond: overt.g notulen..(])--- --
---1-~
---1-- ---
~--([}_
I
I I I I I1
I I-
-I-',
' ) I I I I I r---LI..,I
bouw- I tt'kening- : en ~ ~I
--
ct~--~~- ~
00 I ~ I /I
y JI
\ i - - l f I I offerte I I(Y~,._-+---f~o
(>--
EY~----....~rl'\'"'---'
I I I I I I II
'/~\
AANNEMER
mond. ~/~
mond. overlegL_ __
j '~\r---
- - - ---~-~-
- - - -----~,:])_
( offerte I I I"
' ' 1','ti}-.
1---1
I / I ; I ( I Il
I I ~o'--1--+----ill(~~'---~+e---
r
I I offerte tekening ' '·-·--l
\ I I ~, 'I
I
I
I
offerteI
J
y )of---f-+---\00)--...>(0---Ör-~loo!----__..j(l'\.__
_ _ _,/6\
/~\
2
~---VE.RKOPER
I
DIRECTIE
mond. overleg notutenx ---
~-<D
"
-I L bouw- tekening-en butekVERKOOPAFOEUNG
CONSTRUCTEUR
offerte tekmrlgCALCULATIE
I I L L I-
- inkoop- toelich-ting J
~- ~
--{0<----)---...-)-l-+-+---... computer output"/
/"
/ / / I } yy
mond. offerte mond.
strategie
,
@tJ-+---o*(_>y
/ / / Paming off«tetoeliCh-X--
<)-
---0 --
-o
---~
ting / /~
~}4---+--+---+----+--+--<Ó/
mond. toelich-ting / / / /---- -o
---1
.____________
---L..---~yOPDRACHTGEVER
VERKOOP
~---~~
kJRDE
RADMIN
lSTRATtE
--
---~---0/lx
't>
~-1 I I I I I I I I OFFERTE I I I Q1 P\.4 Tf;l2- Ct1 ÇU TCQ. ~TATE'foJ joUTPUT 31 IIJTeRN 5 6é5TÇK I .B.1 .._ 1 - r.e.2. Y'~ _ 1- r.e. 2a ~~ _ ~ r.e.3 ~0
L -0
0
r-~~-.0'---Jirsi ~
À~~~r---~A~~·~~~~~~~- ~
INKOOP iiZ:ltuCHTII.( I I I I I I I I I I I0
!
~~s=o)---+-j----l{o~
I I I I0
....
~
0
0
y/~\
/~
LO~~A~.A~~--~
TEKENKAMER
~~---~~ À , , / /___
_, ( T.T. ! Icrr--
I \ \ \ \ \ I \ I ~.s. \ \ \ I \ \ \ \ \ ' \ \ I \\ ... <$
' , , ' I I I I · / / ZAAC>:>TAT~N/t>
2. Vervolgens aoet vastgesteld worden waar de inforaatie-iteas gegenereerd en verzonden worden. Daarbij dient vastgesteld te worden welke voorgaande inforaatie nodig is oa de rele-vante gegevens op te kunnen stellen.
De inforaatie-iteas kunnen nu gegroepeerd worden volgens de afdelingen waar ze ontstaan.
3. In deze stap worden de inforaatie-iteas op de verticale as
.
.
gezet in volgorde van ontstaan. Indien aogelijk kunnen groe-pen bij elkaar genoaen worden. De groep (of itea) die het eerst ontstaat wordt bovenaan geplaatst bijvoorbeeld de ge-gevens die door de klant verstrekt worden bij het gunnen van een order.
De betekenis van de gebruikte syabolen:
0 Ontstaan en verzending van een itea; X Ontvanger;
X/0 Een itea wordt gegenereerd uit enderaeer de toegezon-den gegevens.
... ,,,,,1 ~· ~---... -..._ •...• _ . . . . ,.,..
,I
I
I iI
I • • ! f1
~
I
I • ::; .!i
e ë..
; ;;1
i
I.
'li • •j
! ii
t
. .
!:
l
I
i
~ !'j
I, ~ r Ij
!I !!
t " ij
î
I
i
I
I
1
ii
t.
'
~ ;; lt..
.
! 0: ;: t..
;; m hl"' itda~t 0 x : • x I x x ~laf'lt _. . . .,.~, \) II
l
x I I ArteHf'1.,..adr•• () I J x r Qr<MI"ftt". klant .. 11 x l l I l ~t-oNC:f'tt"I.!Yil'l. 0 I I x x x I x x Pnt~Ukt.~.oá• 0 l I I ' x I I AonUl 0 I x x I r x I ~d 0 x r I r x ' r ~ 0 l I x x o ... ..,,tol_t.,. 0 I I I I x I Verpakk1ftpYOOI"aehrt tt 0 I I Ir_t,..
0 J I J ttl&..-taal~ klil"t 0 I I I I MJt..-$.ul...oueftrt~v1:t, lel. 0 x I I I I I O.W. Of'd•rplUUlftC 0 I I lnurt\ ol"far'ft_,_r c x I I r I I I I *t•rual~ 1nta". c x I I I I r "lt•rtaal·'béo•tt.• (brvto) c J I I Mltert.aalftftfte14 0 l I I I At<t•ll,..._...,. c I I ",~··-·'" J - U - l o l d t _ . . , 0 I . . . . btYet"ttfiCl•f' 0 I I r I I I I"""""_,
...
-
0 x r I l!&t._IUI-Oh•tJYiftl 1. 0 I I x l( I I fltt•rtMl•eoft l4tftf"Mtet.r 0 x I I I Lo . . rUJd 0 I ltotol-td 0 I,, • .,. .. ,.,...._td
0 x ~ 0 I I... ,.u ..
0 I ltnol!!_.llhold 0 I I ~"•t• lt'Nt"datw. 0 I a.etelorH~,. 0 I I ._ve•tl•L"I ltv•,.«•tua 0 r I . . . t 111"1 prLJ• () l a..ttt.tctna tto.v.altMld 0 l I Orû,.n.r. l.nNnCt•r 0 I I Wet"ke 11dll• l•vei"'Ûtu. 0 I I I Werl:tU~K• nor~HUteid 0 x l I Pt:kN~r 0 l x f.actUUt"'ftuMitl" 0 I I x '••twrorLJ• 0 I 1 x Daeuet '-!!!!!!~ •t•rtul 0 x l lVe..WU~It• e:od. t•v•rdttua • 0 x 1 hv"trle I nasvo lFrd• 0 x PHdUktle•tart 0 x • O.l"'ft4M\d1!!, order 0 x x ,..,..pt:ldc:lft . . . lj&• 0 x f Cepi"''fNcnnl unta 1 0 x r x V•r•ntWOOf"d• u,.an () f Ve,.brvlkt •ter'tU1 0 x I leftUl e).enrd 0 x I llll!à 111•nri 0 I
•
~~· U 1•vef'•PI 0 I t Aantal pclt.U 0 I At'l•v•rL-nc•tMmn~r 0 f x kl"'ltdlt•um~,. 0 x htul":tat.Wt 0 x "Ot>ttlt~;aMU.&-r' 0 I 'lll"koeptaittuurnr. 0 r f•ktuu,.da~- 0 r !'aktuurtle>Jrac 0 r I BTW eO<ie 0 1 1/0I)'I''"U'.l"YtC!I~hf. 0 Ka~ieullt. t•l!~v•ftt 0 1IJ
Mainframes
Supermini
Bijlage
c
12; Deze apparatuur vindt men hoofdzakelijk bij rekencentra•s, overheid en grote bedrijven t.b.v. grote rekenproblemen. Doordat de mainframes te duur zijn voor het midden- en kleinbedrijf is de supermini ontstaan.
; Deze apparatuur wordt hoofdzakelijk gebruikt t.b.v. administratieve aktiviteiten of als i/o (input/output) van mainframes. Doordat meerdere gebruikers op één computer werken en i/o vragen, krijgt men problemen met de
communicatiesnelheid. Om dit te omzeilen kan
men proberen de intelligentie dichter bij de gebruiker te brengen.
Personal computers; De personal computer is hiervoor heel geschikt mede door haar kracht en lage prijs. Hierdoor staat het lokaal
netwerksysteem enorm in de belangstelling. Doordat C.A.D./C.A.M. aktiviteiten veel communicatie vragen tussen de computer en gebruiker is de personal computer hiervoor te klein.
Personal mini ; De personal mini is daar echter uitermate
voor geschikt. Het is dezelfde apparatuur als supermini's, echter nu slechts voor één gebruiker! Door deze apparatuur in een
netwerk te koppelen kan men de opslag van software en bestanden centraal houden. De verwachting is dat de supermini leveranciers zich gaan splitsen in twee groepen:
-grotere systemen, richting mainframes, t.b.v. administratieve aktiviteiten die absoluut on-line moeten zijn (verkoop bij grote warenhuizen).
-nog krachtiger t.b.v. C.A.D./C.A.M. aktiviteiten met één gebruiker (personal supermini's).
Daarnaast zullen de personal computers krachtiger worden, zodat deze in afzienbare tijd de personal supermini's in kracht zullen benaderen.
---,
lt
'F~IldE5 I•
---..1 I I'
1----.[111' E.t /11ft// lfJ"P ... w : -I !/) _,."..,.,
/ /"
/ I' ,.I --~---~~---~ /~« .,f ~ I / I ... "' t :.,_...,~...._ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ L.C::::::....--...;.! _ _ _ _ _ . !tj.l lbGrove schatting kosten van een P.C. verkoop netwerk:
BOOFDWERKSTATION: Personal Computer XT.2. Systeemeenheid XT 256 Kb-360Kb/10Mb
Toetsenbord PC/XT
Monochroom beeldscherm
Monochroom heelscherm/printer adapter IBM Proprinter
Standaard voor printer Printerkabel programmatuur: IBM PC DOS 2.1 TWEEDE WERKSTATION : P.C. Systeemeenheid XT 256Kb - 2 x 360Kb Toetsenbord PC/XT Monochroom beeldscherm
Monochroom beeldscherm adapter programmatuur: IBM PC DOS 2.1 Netwerk Software tekstverwerker Software Bestandeverwerking 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 f 10.636,--f 796,--f 789,--f 767,--f .2.130,--f 181,--f 181,--f 246,--Totaal f 15.726,--f 6.907,--f 796,--f 789,--f 767,--f 246,--Totaal f 9.505,--f 2.361,--f 1.500,--f 2.500,--Totaal . . . • f
31.592,--===========
Ieder extra station kost f
Bijlage E 15 De totale investering aan hardware zal voor Blitta B.V. ongeveer uitkomen op:
File server
Multibus slot 2 x f
20.000,--Extern geheugen van 500 Mb
Werkstations t.b.v. CAD/CAM 8 x f
40.000,--Personal computer werkstations, incl. schermen toetsenbord, besturingssysteem en geheugen
8 x f 9.000,--Randapparatuur: Plotter AO printer {grote) schijfprinters (kwaliteit) schermen werkstations 8 x f 1.500,--grafische schermen 8 x f
10.000,--toetsenborden met puk en tablet f 20.000,--n 4.000,--n 8.000,--" 12.000,--11 80.000,--11 8.000,--f 5o.ooo,--tt 40.000,--n 100.000,--n
320.000,--..
72.000,--..
Diversen zoals besturingssystemen, adapters etc. " 122.000,--
100.000,--Wat de kosten aan software zullen zijn is moeilijk te schatten, maar zullen zeker in de buurt liggen van
Naast bovengenoemde kosten moet men zeker met het volgende rekening houden:
Begeleiding vanuit het softwarehuis Interne mankracht bij de invoering
Totaal-generaal f
