*
Bibliotheek Proefstation
Naaldwijk
PROEFSTATION VOOR DE GROENTEN- EN FRUITTEELT ONDER GLAS TE NAALDWIJK.
A
3
N
1 7
BiBLlOTHEEK PROEFSTATION voor de ' :FRUITTEELT onder ÜLAS te
BORIUMOVERMAAT BIJ CHRYSANT, EEN POTPROEF.
d o o r :
W
.A.C. N e d e r p e l . I n t e r n R a p p o r t N o . ^ 8 N a a l d w i j k , n o v e m b e r 1 9 7 8 .-{tv-L
Ê
C
P R O E F S T A T I O N VOOR D E G R O E N T E N - E N F R U I T T E E L T O N D E R G L A S T E N A A L D W I J K .
B O R I U M O V E R M A A T B I J C H R Y S A N T , E E N P O T P R O E F .
d o o r :
n
W . A . C . N e d e r p e l .
Intern Rapport No. ^8 Naaldwijk, november 1978.
-1-I n l e i d i n g I n d e l i t e r a t u u r w o r d t d e c h r y s a n t b e s c h r e v e n a l s u i t e r s t g e v o e l i g v o o r b o r i u m o v e r m a a t ('.Voltz, 1 9 5 6 ) . G r o e i r e d u k t i e w e r d w a a r g e n o m e n b i j g e h a l t e n i n h e t b l a d b o v e n 1 0 0 p p m B ( J a y G o j u e et a l . , 1 9 7 3 ) . I n h e t v o l g e n d e p r o e f j e w e r d n a g e g a a n b i j w e l k b o r i u m g e h a l t e i n de g r o n d s c h a d e a a n h e t g e w a s w o r d t a a n g e t r o f f e n . P r o e f o p z e t M e t h e t d o e l b o r i u m o v e r m a a t s v e r s c h i j n s e l e n o p t e r o e p e n b i j c h r y s a n t w e r d o p 1 3 a u g u s t u s 1 9 7 ^ e e n e m m e r p r o e f g e s t a r t . D e e m m e r s m e t e e n i n h o u d v a n 8 l i t e r w e r d e n g e v u l d met k a l k r i j k e z a n d g r o n d a f k o m s t i g v a n h e t P r o e f s t a t i o n t e N a a l d w i j k ( p H - X C l 6 , 9 - C a C O ^ 1 , 0
%
- O r g . s t o f ^ , 2 % - A f s l i b b a a r ( < 1 6 m u ) 9 , ^ % ) • D e t o e g e p a s t e b e h a n d e l i n g e n w e r d e n v e r k r e g e n d o o r v e r s c h i l l e n d e h o e v e e l h e d e n b o r a x ( N a ^ B ^ O ^ . l O H ^ O ) t o e t e d i e n e n . D e b e h a n d e l i n g e n w a r e n ; 0 - 3 1 » 2 - 6 2 , 5 - 1 2 5 - 2 5 O - 5 O O e n 1 0 0 0 g r a m b o r a x p e r v ? . D a o v e r i g e b e m e s t i n g b e s t o n d u i t 0 , 8 7 k g 1 2 + 1 0 + 1 8 per . P e r emmer w e r d b o v e n d i e n n o g 1 l i t e r w e i n i g v e r t e e r d s p h a g n u m v e e n d o o r d e b o v e n l a a g g e w e r k t . A a n het s p h a g n u m v e e n w a s 1 2 k g E m k a l per m"^ t o e g e v o e g d . E r w e r d e n d r i e p l a n t e n p e r e m m e r g e p o o t , ê ê n p l a n t per r a s ; B l u e M a r b l e , S u p e r Y e l l o w ( S p i d e r ) e n I n d i a n a p o l i s W h i t e . D e p r o e f o m v a t t e 2 8 e m m e r s e n w e r d d u s i n v i e r v o u d u i t g e v o e r d . E r w e r d met g e d e m i n e r a l i s e e r d w a t e r g e g o t e n . T e e l t v e r l o o pO m k n o p a a n l e g t e v o o r k o m e n w e r d direkt na het p l a n t e n b e g o n n e n met e e n extra b e l i c h t i n g . A l l e b e h a n d e l i n g e n w a a r b i j extra b o r a x a a n de g r o n d w a s toegedienc v e r t o o n d e n na v e r l o o p v a n t i j d s c h a d e s y m p t o m e n . N a a s t n e c r o s e v e r s c h i j n s e l e n i n h e t b l a d w e r d e n k l e i n e r e b l a d e r e n a a n g e t r o f f e n en v e r t o o n d e n d e p l a n t e n g r o e i r e m m i n g . D e h o o g s t e b o r a x g i f t g a f r e e d s na êên w e e k a f g e s t o r v e n b l a d r a n d e n e n na t w e e ' w e k e n w a r e n de p l a n t e n d o o d . B i j d e o v e r i g e b e h a n d e l i n g e n w e r d i n a f n e m e n d e v o l g o r d e v a n de b o r a x g i f t m e t t u o s e n p o z e n v a n ongeveeç ê ê n w e e k s c h a d e g e c o n s t a t e e r d . B i j d e l a a g s t e b o r a x g i f t w a s a l l e e n d e b l a d p u n t v a n d e o u d e r e b l a d e r e n a f g e s t o r v e n . N a z e s w e k e n w a r e n a l l e e n de o n b e h a n d e l d e p l a n t e n v r i j van s c h a d e . O p 7 n o v e m b e r , 1 2 w e k e n na h e t p l a n t e n , w e r d d e p r o e f b e ë i n d i g d . E r w e r d e n g e e n g e w a s m o n s t e r s v e r z a m e l d omdat e r bij d e z w a a r s t b e m e s t e o b j e c t e n t e w e i n i g m a t e r i a a l a a n w e z i g w a s om t e a n a l y s e r e n .
S y m p t o m e n v a n b o r i u m o v e r m a a t B o r i u m o v e r m a a t w o r d t naast e e n m i n of m e e r g e r e m d e g r o e i e n k l e i n e r e b l a d e r e n g e k e n m e r k t d o o r n e c r o s e v e r s c h i j n s e l e n . D e o u d s t e b l a d e r e n w o r d e n h e t eerst a a n g e t a s t . H e t b e e l d v e r p l a a t s t z i c h v a n d e o u d s t e b l a d e r e n naar d e s t e e d s j o n g e r e b l a d e r e n . B i j e e n z w a k k e a a n t a s t i n g i s a l l e e n d e b l a d p u n t of d e u i t e r s t e b l a d r a n d a a n g e t a s t , b i j e e n h e f t i g e r e a a n t a s t i n g w o r d e n b r e d e b r u i n e b l a d r a n d e n a a n g e t r o f f e n . O o k i n d e b l a d s c h i j f w o r d e n s o m s b i j d e t o p v a n h e t b l a d n e c r o s e p l e k k e n w a a r g e n o m e n ( 1 - 3 m m
0)
. D e a a n t a s t i n g b r e i d t z i c h v a n a f d e r a n d u i t n a a r h e t c e n t r u m v a n h e t b l a d e n het g e h e l e b l a d s t e r f t a f . H e t a f g e s t o r v e n w e e f s e l droogt p a p i e r a c h t i g i n e n i s b r u i n v a n k l e u r m e t p l e k s g e w i j s d o n k e r b r u i n e d e l e n . E e n g e l e i d e l i j k e a f s t e r v i n g v a n h e t b l a d w o r d t v e e l a l v o o r a f g e g a a n d o o r e e n g e e l v e r k l e u r i n g v a n h e t w e e f s e l B i j e e n e r n s t i g e a a n t a s t i n g k a n m e e r d a n d e h e l f t v a n d e b l a d e r e n z i j n a f g e s t o r v e n , s o m s z e l f s d e g e h e l e p l a n t . E r i s g e e n g r o o t v e r s c h i l i n g e v o e l i g h e i d v a n d e d r i e g e t o e t s t e r a s s e n . S u p e r Y e l l o w h a d m i n d e r a f g e s t o r v e n b l a d e r e n d a n d e b e i d e a n d e r e r a s s e n e n l i j k t d u s m i n d e r g e v o e l i g . B l u e M a r b l e w i j k t a f d o o r d a t b i j dit r a s d e a f g e s t o r v e n b r u i n e d e l e n niet a l l e e n b e p e r k t b l e v e n tot d e b l a d r a n d , m a a r o o k p l e k s g e w i j s i n d e b l a d s c h i j f v o o r k w a m e n . G r o n d o n d e r z o e k A a n het e i n d v a n d e t e e l t w e r d e n v a n d e v e r s c h i l l e n d e b e h a n d e l i n g e n g r o n d m o n s t e r s v e r z a m e l d e n o p b o r i u m o n d e r z o c h t . H e t b o r i u m g e h a l t e w e r d b e p a a l d v o l g e n s d e m e t h o d e o p het B e d r i j f s l a b o r a t o r i u m t e O o s t e r b e e k t o e g e p a s t ( D e V r i e s & D e c h e r i n g , 1 9 é 0 ) . O o k w e r d h e t b o r i u m g e h a l t e b e p a a l d i n het v e r -z a d i g i n g s e x t r a c t . U i t h e t g e h a l t e i n het v e r -z a d i g i n g s e x t r a c t w e r d h e t g e h a l t e i n h e t 1 : 2 v o l u m e - e x t r a c t b e r e k e n d , h i e r b i j i s d e o m r e k e n i n g s f a c t o r 3 g e b r u i k t ( z i e ; S o n n e v e l d & V a n d e n E n d e , 1971)« I n t a b e l 1 z i j n d e r e s u l t a t e n w e e r g e g e v e n .-3-T a b e l 1 . H e t b o r i u m g e h a l t e i n d e g r o n d , i n h e t v e r z a d i g i n g s e x t r a c t e n i n h e t 1 : 2 v o l u m e - e x t r a c t . b o r a x g i f t i n g per m ^ B - w a t e r - g e t a l ' O o s t e r b e e k ' p p m B i n de g r o n d p p m B i n h e t v e r -z a d i g i n g s e x t r a c t p p m B i n het 1 : 2 v o l u m e - e x t r a c t 0 0 , 9 6 0 , 2 4
0,08
3 1 , 2 2 , 8 0 1,31 0 , 4 4 6 2 , 5 3 , 8 4 2 , 2 0 0 , 7 3 1 2 5 7 , 4 o5,86
1 , 9 5 2 5 010,56
9 , 5 0 3 , 1 7 5 O O 1 7 , 4 4 2 0 , 8 4 6 , 9 5 1 0 0 0 4 5 , 4 869,00
2 3 , 0 0 U i t d e t a b e l b l i j k t dat h e t b o r i u m g e h a l t e d u i d e l i j k t o e n a m n a a r m a t e m e e r b o r a x w a s t o e g e d i e n d . W a a r n e m i n g e n a a n h e t g e w a s T i j d e n s d e teelt w e r d e n de o v e r m a a t s s y m p t o m e n r e g e l m a t i g b e s c h r e v e n . E e n s a m e n v a t t i n g v a n d e b o r i u m o v e r m a a t s v e r s c h i j n s e l e n i s r e e d s w e e r g e g e v e n . A a n het e i n d v a n d e t e e l t w e r d v a n e l k e b e h a n d e l i n g p e r r a s het g e w i c h t i n v e r s e t o e s t a n d g e n o t e e r d . B i j a l l e r a s s e n n a m het g e w i c h t a f n a a r m a t e m e e r b o r a x a a n d e g r o n d w a s t o e g e d i e n d . I n f i g u u r 1 i s h e t gewicht p e r plant ( h e t g e m i d d e l d e o v e r a l l e r a s s e n ) u i t g e z e t t e g e n h e t b o r i u m g e h a l t e v a n de g r o n d .80
-60
ko
20
0 V e r s g e w i c h t i n g per plantt
»
—1 1 5 010
20
25
ppra B i n het 1 : 2 v o l u m e - e x t r a c t H e t g e w i c h t per plant i n v e r s e t o e s t a n d n a m z e e r b e t r o u w b a a r ( P < 0 , 0 1 ) a f n a a r m a t e h e t b o r i u m g e h a l t e h o g e r w a s . D i s c u s s i e D e b e w e r i n g dat de c h r y s a n t g e v o e l i g z o u z i j n v o o r b o r i u m o v e r n m t b l i j k t d o o r dit o n d e r z o e k j e b e v e s t i g d . D e t o e d i e n i n g v a n d i v e r s e h o e v e e l h e d e n b o r a x a a n e e n k a l k r i j k e z a n d g r o n d b l e e k i n a l l e g e v a l l e n s c h a d e t e v e r o o r z a k e n . A l l e e n d e o n b e h a n d e l d e o b j e c t e n m e t e e n g e h a l t e v a n 0 , 0 8 p p m B i n het 1 : 2 v o l u m e - e x t r a c t ( = B - w a t e r - g e t a l 0 , 9 6 ) v e r t o o n d e n g e e n o v e r m a a t s v e r s c h i j n s e l e n . H e t l a a g s t e g e h a l t e i n d e g r o n d w a a r b i j s c h a d e w e r d g e c o n s t a t e e r d w a s 0 , ^ p p m B i n h e t 1 : 2 v o l u m e - e x t r a c t ( = B - w a t e r - g e t a l 2 , 8 ) .-5-V o l g e n s D e -5-V r i e s e n D e c h e r i n g m o e t v o o r b i e t e n i n v e r b a n d m e t h a r t r o t e e n B - w a t e r - g e t a l v a n 0 , 3 0 op e e n z a n d g r o n d a l s v o l d o e n d e w o r d e n a a n g e m e r k t . E e n extra b o r i u m b e m e s t i n g b i j e e n d e r g e l i j k g e h a l t e z o u i n n a t t e j a r e n k u n n e n l e i d e n t o t b o r i u m o v e r m a a t . G e z i e n d e r e a c t i e v a n het g e w a s c h r y s a n t i n dit p r o e f j e e n de b e v i n d i n g e n v a n b o v e n g e n o e m d e a u t e u r s b i j b i e t e n z o u o p e e n z a n d g r o n d e e n g e h a l t e v a n 0 , 1 p p m B i n het 1 * : 2 v o l u m e - e x t r a c t a l s z e e r v o o r l o p i g e g r e n s w a a r d e k u n n e n w o r d e n b e s c h o u w d .
J a y G o g u e , G . , a n d K . C . S a n d e r s o n : B o r o n t o x i c i t y o f c h r y s a n t h e m u m . H o r t S c i e n c e , 8 ( 1 9 7 3 ) i+73-'+75' S o n n e v e l d , C . , a n d J . v a n d e n E n d e : S o i l a n a l y s i s b y m e a n s of a 1 : 2 v o l u m e e x t r a c t . P l a n t and S o i l 3 5 ( 1 9 7 1 ) 5 0 5 - 5 1 6 . V r i e s , 0 . d e , e n F . J . A . D e c h e r i n g : G r o n d o n d e r z o e k . B e d r i j f s l a b o r a t o r i u m v . G r o n d - e n G e w a s o n d e r z o e k M a r i ë n d a a l - O o s t e r b e e k , U i t g e v e r i j C e r e s - M e p p e l , b e d r u k , 1 9 6 0 , 2 1 5 P P * W o l t z , S . S : S t u d i e s o n t h e n u t r i t i o n a l r e q u i r e m e n t s o f c h r y s a n t h e m u m s . P r o c . F l a . S t a t e H o r t . S o c . 6 9 ( 1 9 5 6 ) 3 5 2 - 3 5 6 .