S K O O LP R O JE K T E
Die O p b o u van 'n Insekversameling
Elke biologieklas b eh o o rt *n sistem atiese insek- teversameling te he. O or *n aantal jare kan *n pragtige versameling opgebou w ord en kinders kan reeds in die prim ere skool gem otiveer w ord om die skool se versameling aan te vul.
A. Ve r sa meli n gsappar aat
Vir skoenlappers en ander vlieende insekte w ord die lugnet gebruik. V ir die versameling van w aterinsekte w ord ’n skepnet gebruik w at *n p latk an t h et sodat d it o p die bodem van die poel w ater getrek kan w ord. A nder w aterin sekte kan o nder klippe en stom pe in die w ater gevind w ord. Die m eeste w aterinsekte kan in 70%—80% alkohol gepreserveer w ord, Baie grondlew ende insekte soos kewers kom onder klippe en in v errotte boom stom pe voor en w ord m et die hand versamel.
(i) Gewone inseknet.
(iii) Was m odder deur ’n fyn sif om w aterin sekte te versamel.
(iv) Suig-buis om klein insekte, soos m iere mee op te suig. 1
(vi) Aangelok deur ’n skerp lig vlieg die insekte teen die skuins glas vas en val in die gifbottel.
DRMDRAAM
(ii) Net-ram e vir versam eling in w ater
(v) ’n Wit laken o f k a rto n m et lam p lok insekte in die nag.
(vii) Lokval vir skoenlappers. Insekte vlieg alty d na bo en in die vangnet.
’n Lokaas van.oorryppiesangs en bruin- suiker w ord gebruik.
(viii) ’n V angput om insekte soos grondkewers te vang. V erro tte vlcis, vis, bene en beesmis w ord as lokaas gebruik.
DOODMAAKMIDDEL
(ix) G ifbottels
(a) As doodm aakm iddel op die w atte word
Etiel asetaat CH3COOC2H2
o f Chic roform CHCI3
o f Ber.sien c6h6
o f K
oolstof-tetrakloried CC14
o f
Trikloro-etileen C2HC13
(b) Plaas ’n druppel w ater op die kladpa- pier m et *n p ipet. Die w ater begin die reaksie w at sianiedgas vrystel. Hierdie
m etode w ord nie aanbeveel vir skool- kinders nie aangesien sianiedgas ui- ters giftig is.
irmillllNlllllllllTTTTTTT
NiURIUM SIIINIDE
(x) Verskeie groottes van bottels m et 70%—80% alkohol m oet gebruik w ord om die larwes van insekte te preserveer: 6. O pspeld van insekte
(i) Insekte m oet so gou m oontlik nadat dit versam el is, opgespeld w ord. Insekte wat nie dadelik opgespeld is nie en reeds droog is m o et eers w eer saggemaak w ord, anders breek die po te, vlerke o f voelers af sodra d it opgespeld w ord. N eem ’n houer m et *n wye nek m et sow at 4cm skoon sand onderin. Maak die sand klam m et w ater en voeg *n paar druppels karbol- suur by om swamme te dood. Bedek die sand m et k arto n sodat die insekte nie direk in aanraking m et die n at sand kom nie. Maak die deksel dig toe. Na tw ee dae is die insekte w eer “ sag” en buigbaar.
(ii) Insekte w ord eers op spanborde opge speld om in die verlangde posisie droog te w ord alvorens dit in insektekissies oorgeplaas w ord. G ebruik an d er spelde om p o te en voelers in die verlangde posisies te hou. Die m etode van opspeld verskil in die verskillende ordes van insekte sodat bepaalde eienskappe vir die klassifikasie daarvan nie beskadig w ord nie. G ebruik spesiale roesvrye insek- spelde. By Neuroptera, Orthoptera, E p h e m e r id a , Odonata, H om optera, M ecoptera, Trichoptera, L epidoptera en H ym enoptera m o et die speld deur mid-
del van die thoraks (bors) gcsteek word. Die insekspeld kan so effens regs deurge- druk w ord ten einde nie stru k tu re in die m ediaan dorsale lyn te beskadig nie.
H em iptera w ord deur die thoraks (scutel-
lum) en Coleoptera (kewers)^ deur die regtervlerk opgespeld. Diptera (vliee) w ord deur die m esothorax gespeld so effens regs van die middel.
B a ie klein Hem iptera, H om optera, Coleoptera en H ym en o p tera m oet met
w itlym op klein kartondriehoekies vasge- sit word.
Die vlerke van skoenlappers en m otte w ord oopgesprei op ’n spesiale spanbord m et ’n groef waarin die insek se liggaam pas. G ebruik papierstroke om die vlerke in posisie te hou.
C. E tikettering
’n Klein etiket w aarop die naam van die versamelaar en datum en plek van versameling aangegee w ord, w ord aan die speld o n d er die insek geplaas, Gebruik ’n houtblokkie m et gaat- jies om alle e tik e tte op dieselfde hoogte te plaas en die lengte van die speld b o k an t die insekte se liggame ewe lank te m aak. Name van ordes en families kom nie aan die insekte self nie maar slegs in die kissies.
D. Versorging van die Versameling
’n Plat kissie m et ’n glasdeksel w ord as perma- n ente h o u e r vir die versameling aanbeveel. Die bodem van die kissie w ord uitgevoer m et kurk o f plastiekskuim sodat spelde m aklik daarin gesteek kan word. Hierdie insekkissies m oet feitlik lugdig wees. G ebruik Paradikloroben- seenkristalle om enige an d er organismes w at die droe insekte kan vreet weg te hou. Vervang dit gereeld.
P A P I E R S T R O K E
W e r k s w i n k e l
Die maak van uitstallings is ’n belangrike funksie van die Museum. Die bou van vertoon- kaste is so ’n integrerende deel hiervan dat ’n hoogs bekw am e tegniese personeel en ’n goed toegeruste w erksw inkel daarvoor nodig is. Dit is egter nie alleen vertoonkaste en die uitstal- vlakke daarin w at vanuit die werksw inkel gebou w ord nie. Daax is o nder meer al spesiale m eubelm ent vir kantore en laboratoria vervaar- dig, ’n houtm o d el gebou vir ’n rekonstruksie van ’n uitgestorw e buffel, m etaalhake gemaak vir die ophys van ’n dooie olifant to t ’n natuurlike staande posisie, ’n rekonstruksie gemaak van ’n S oeloe-hut, historiese meubel- stukke gerestoureer, ens. ’n G ro o t projek waar- aan tans gewerk w ord, is die om skepping van die bestaande kunssaal in ’n lesingsaal.
Die nuw e uitstalling in die Geologiesaal sal b in n eko rt vo lto o i wees. Op hierdie f o to is die skrynw erkers besig aan die n uw e vertoonkas vir fluoresserende minerale. Hierdie m inerale wat onder ultraviolet beligting “g lo ei" Is maar n et een van die a antreklikhede in hierdie saal.
