De opgaven in de Zuidwestelijke Delta
In de Zuidwestelijke Delta zijn de oorspronkelijke gradiënten van zoet en zout, zee en rivier en morfologie in de afgelopen 100 jaar ‘getemperd’ ten behoeve van onze veiligheid en economische ontwikkeling. De keerzijde hiervan is dat de biodiversiteit in en de
veerkracht van de
ecosystemen zijn afgenomen. In de periode 1953-1986 is de kustlijn verkort en de delta is opgeknipt in afzonderlijke bekkens, met elk zijn eigen opgaven en mate van
estuariene dynamiek.
Er is onvoldoende inzicht in de draagkracht van de Oosterschelde voor
schelpdier bestanden (zowel voor kweek als natuurlijke populaties)
De speelruimte bij het vinden van oplossingen wordt
bepaald door economisch medegebruik.
Dat zie je terug in de naamgeving van de
oplossingsrichtingen zoals het Kierbesluit (Haringvlietsluizen) of het toelaten van getempt getij in de Grevelingen.
Doordat de watersystemen sterk gemodificeerd zijn blijft het altijd een beetje een
verrassing hoe de natuur reageert op ingrepen om de ecologie een handje te helpen. Soms is blijvend beheer en onderhoud noodzakelijk om bepaalde natuur in stand te houden zoals in de
Oosterschelde (vooroever en zandplaat suppleties),
Westerschelde (bagger en stort strategie) en Voordelta (kustsuppletie programma).
Om te komen tot meer veerkrachtige robuuste natuur wordt in de Zuidwestelijke Delta
vooral gezocht naar het herstel van verbindingen tussen de bekkens en het toelaten van
dynamiek. Het is van belang om continu te zoeken naar een evenwicht tussen natuurlijke
dynamiek en economisch medegebruik.
Water-kwaliteit
Water-kwaliteit
Connec-tiviteit Diversiteithabitat
Dynamiek Dynamiek Ecologische veerkracht Economisch gebruik
?
?
Toename getijslag
Dijkversterking
Kierbesluit
Draagkracht:
Afname Mossel
& Oester groei?
Zand
suppleties
Bagger en
Stortstrategie
Kusterosie
Afname schorren
en slikken
Zuurstofloosheid
Vismigratie
Waterkwaliteit
In de afgelopen jaren is de groei van de mosselen en oesters teruggelopen, de ecologischedraagkracht neemt af. In het Volkerak-Zoommeer treedt in de zomer vaak blauwalgbloei op. Het water wordt dan lokaal giftig en zuurstofarm. Haringvliet: de
Haringvlietsluizen zijn een knelpunt voor vismigratie en beperken het getij in de Biesbosch.
Grevelingen: Door
gebrek aan getijde is het onderste deel van het waterprofiel zuurstofloos met consequenties voor de onderwaternatuur. S C H O U W E N G o e r e e - O v e r fl a k k e e G o e r e e - O v e r fl a k k e e D U I V E L A N D T H O L E N Z U I D - B E V E L A N D Z E E U W S V L A A N D E R E R N l e g e n d a M a t e v a n E s t u a r i e n e D y n a m i e k l e g e n d a M a t e v a n E s t u a r i e n e D y n a m i e k z o e t m e t d y n a m i e k z o e t s t a g n a n t z o u t s t a g n a n t b r a k s t a g n a n t z o u t m e t g e t i j z o e t m e t d y n a m i e k z o e t s t a g n a n t z o u t s t a g n a n t b r a k s t a g n a n t z o u t m e t g e t i j H O E K S E - W A A R D O u d e M a a s Voordelta G r e v e lin g e n M e e r V o l k e r ak M e e r S pu i V O O R N E - P U T T E N W A L C H E R E N N O O R D Z E E o o s t e r s c h e l d e w e s t e r s c h e l d e k o m N O O R D - B E V E L A N D S C H O U W E N D U I V E L A N D T H O L E N Z U I D - B E V E L A N D Z E E U W S V L A A N D E R E R N b r o n : A n d r i a a n s e , L . ; B l a u w , T . 2 0 0 8 . “ T o w a r d s N e w D e l t a s ” . A r t i c l e f r o m Z e e l a n d b o e k 1 1 . S t i c h t i n g Z e e l a n d b o e k , T h e N e t h e r l a n d s . H O E K S E - W A A R D O u d e M a a s H o l l a nds c h - D ie p Voordelta G r e v e lin g e n M e e r V o l k e r ak M e e r H a r i n g v l i e t S pu i V O O R N E - P U T T E N W A L C H E R E N o o s t e r s c h e l d e w e s t e r s c h e l d e k o m N O O R D - B E V E L A N D
Het Kierbesluit betekent dat de Haringvlietsluizen ‘op een kier worden gezet' als de waterstand op het Haringvliet lager is dan op zee ten bate van vismigratie.
Er ligt het voornemen om het Volkerak-Zoommeer via een opening in de Philipsdam weer te verbinden met de Oosterschelde. In zout water kunnen blauwalgen niet overleven.
Zandsuppleties, zoals bij de Roggenplaat, zijn een kijkrichting om het vedwijnen van intergetijdegebied te mitigeren. De Mosselsector experimenteert met de inzet van mosselzaadinvang installaties om de mosselopbrengsten weer te laten groeien. Met een opening in de Brouwersdam kan getijde zich gedeeltelijk herstellen.
De vaargeul wordt op diepte gehouden (baggeren) en het slib wordt strategisch herverdeeld. Connec-tiviteit Economisch gebruik Diversiteit habitat Ecologische veerkracht Ecologische veerkracht H o l l a nds c h - D ie p H a ri n g v l i e t
“De Steur terug!”
Oplossingsrichtingen
Opgaven
Discussie Info-Graphic uit project Handreiking Robuuste Natuur (BO-11-018.01-006)
Opdrachtgever Economische Zaken voor gebruik in Life IP Delta Natuur & NKWK Eindredactie J.Veraart, N.H. Holz Amorim de Sena, M.Tangelder, A.Spijkerman & E.J.v/d Meer