Die musiekgeskiedenis van Oos-Londen 1872 - 1922

U.O.v.s.

-

BfBLfOTEEK

*198507257201220000019*

deur

Widor

du Toit

Voorgelê

ter vervulling

van

die

vereistes

vir

die

graad

Doctor

Philosophiae

in Musiekwetenskap

in die Fakulteit

Lettere

en Wysbegeerte

(Departement

Musiek)

aan

die

Universiteit

van

die Oranje-Vrystaat.

)

Promotor:

Prof.

Dr.

J H Potgieter

Medepromotor:

Prof.

Dr.

MeE

van Schoor

Bloemfontein

Junie

1985

BL; iN

!.I.;. l.· ;

985

:T 780. 968755 TOI

teenoor:

Die

Here,

sonder

wie

se krag

en genade

geen

taak

moontlik

is nie.

Prof.

Dr.

J. H. Potgieter

vir

sy duidelike

vakkundige

leiding,

volgehoue

belangstelling

en besondere

moeite.

Prof.

Dr.

M.E.C.

van

Schoor

vir

uiters

waardevolle

en

nuttige

wenke.

Die

Openbare

Biblioteek,

Oos-Londen,

vir

die

beskikbaar-stelling

van

die Daily

Dispatch

en

ander

belangrike

bronnemateriaal.

Die

Suid-Afrikaanse

Biblioteek,

Kaapstad,

vir

die

ver-skaffing

van

informasie

oor

die

vroeë

musiekgeskiedenis

van

Oos-Londen.

Die

Oos-Londen

Museu~

en veral

mev.

Jill

Vernon

vir

waar-devolle

inligting.

My

vrou,

Linda,

wat

nie

net

toegewyd

en onvermoeid

die

proefskrif

getik

en versorg

het

nie,

maar

feitlik

ook

al

die

voorlopige

tekste.

Mnr.

D.

Botha

vir

die

taalversorging.

Mejj.

L. Heydenrych

en C.

Avenant

vir

hul moeite

in

die

afneem

van

informasie.

Mnre.

P. Ware

en R.

de Lange

vir

die

neem

van

foto's.

Kirsten's

Office

Supplies

vir

die

beskikbaarstelling

van

hul

toebehore.

Griffith

Standard

vir

die

netjiese

bindwerk.

N.

G.

Kerk,

Nahoon,

vir

die

gebruik

van

hul

tikmasjien.

Voorwoord

Verduideliking

(iii)

Die

totstandkoming

van Oos-Londen

(iv)

I

1872 - 1902

KONSERTE

1872 - 1902

1

1.1

Enkele

georganiseerde

pogings

1877-1879

1~2

~ Moeisame

groeiproses

1881-Julie

1898

Twee

nuwe

sale

stimuleer

aanbiedinge

1881-1882

Sporadiese

opflikkering

1884-1892

~ Lewelose

tydperk

te midde

van enkele

5

verdienstelike

bydraes

1884-1887

Drastiese

afname

in aanbiedinge

8

~ Dooiepunt

1893-1894

11

~ Wisselvallige

periode

1895-Julie

1898

11

Betrokkenheid

van die

jeug

1896-1897

12

Konserte

deur

volwassenes

suksesvol

13

Resultate

wisselvallig

14

Positiewe

klemverskuiwings

Julie

1898-

15

Januarie

1899

Instrumentale

ontwikkeling

Julie

1898-

15

November

1898

Toetrede

van

instrumentale

en vokale

17

ensembles

1899

Aktiwiteite

op die Wesbank

Junie

1899

19

Kerkgeboue

vir

sekulêre

konserte

20

1.3

Historiese,

argitektoniese

en kwalitatiewe

20

ver~ikkelinge

Augustus

1899-1900

Die Anglo-Boere-oorlog

Argitektoniese

ontwikkeling

Ingebruikneming

van nuwe

stadsaal

Die Beach

Reading

Room

Kwalitatiewe

groei

1900

Betekenisvolle

mylpale

24

1.4

Opvallende

oplewing

na aanvanklike

slakkepas

26

Twee

betekenisvolle

vokale

konserte

Die Owls-kwartet

(i ) 1 1 1 3 3 5

20

21

21

22

22

26

26

Voortsetting

van

ensemble-musisering

1.5

Ernstige

musiek

in

toenemende

mate

beoefen

29

1902

~·Effense

insinking

36

Wendt

en

Moeller

verantwoordelik

vir

ver-

37

dere

verryking

1.6

Samevatting

GEWYDE

AANBIEDINGE

1872

-

1902

2

Aanbiedinge

yl

gesaai

1872-1882

2.1

2.2

Enkele

ligpunte

in ~

dorre

periode

1883-1888

2.3

Langsame

ontplooiing

1889-1892

Twee

bemoedigende

pogings

45

Cornuel

vir

momentum

verantwoordelik

46

Groter

ewewig

tussen

instrumentale

en

47

vokale

werke

1891

2.4

Momentum

ontbreek

1893-1894

~ Enkele

hoog~epunt

Geringe

oplewing

1894

Groter

doelgerigtheid

1895

2.5

~

Onverklaarbare

insinking

April

1897-Desember

1899

~ Enkele

werk

verleen

momentum

Enkele

ligpunte

2.6

Bemoedigende

verwikkelinge

Junie

1902-Desember

1902

Nuwe

orrel

~

stimulant

59

~

Oratorium

60

Kritiese

beskouings

oor

die

beoefening

61

van

kerkmusiek

in

Oos-Londen

se

gemeentes

2.7

Samevatting

3

..;;.V..;;;;E~R;..;;S~K...;;E;;..;;I;;..;;D;..;;E;;.;.~.;.;.J

H~E;;.;.I;;.;.D;;..S;;..;..;..K.;;..O

N;..;..;:;.S..;;:E

;..;R..;.T..;;:E:..,___ill2

-

190 2

3.1

~

Slakkepas

1872-1881

Aanbiedinge

'Il gesaai

Musiek

as

plooibare

medium

3.2

Klemverskuiwings

3.2.1

Wesbank-bedrywighede

1881-1894

69

Uiteenlopende

verskynsels

69

Aanbiedinge

slegs

sporadies

70

1891-1902

3.2.2

Verskeidenheidskonserte

op

die

Oosbank

71

1881-1902

29

39

41

41

43

50

50

51

53

56

57

57

59

65

65

66

67

68

Musiek

as funksionele

medium

71

Verskeidenheid

meer

opvallend

72

Drastiese

efname

in aanbiedinge

73

1884-1892

Musikale

oplewing

74

Verrykende

tendense

1893-1896

75

Ensemble-musisering

75

Musikale

inhoud

verstewig

76

Aanbiedinge

met

historiese

bete-

77

kenis

Langsame

ontplooiing

1897-1901

77

3.2~3

Die

rol van

die spoorweë

in verskeiden-

82

heidskonserte

Finansiële

doelwitte

82

Die

Railway

Orchestral

Band

83

Afplatting

gevolg

deur

geringe

83

oplewing

Aanbiedinge

skaers

in 1892-1896

84

3.2.4

Betrokkenheid

van die

plaaslike

mili~

85

têre

regiment

by

verskeidenheids-konserte

1888-1894

Optredes

in groepsverband

85

3.2.5

Jeugbedrywighede

87

3.2.6

Die

rol

van

kerk-

en welsynsorganisa-

89

sies

in verskeidenheidskanserte

1889-1902

Kerk-organisasies

89

Welsynsorganisasies

90

International

Order

of Good

90

Templars

Die

Temperance

Musical

Society

91

3.2.7

Smoking

Concerts

1883-1898

92

3.2.8

Soirees

94

3.2.9

Die Seamen-instituut

94

3.2.10

Aanbiedinge

gedurende

die Anglo-Boere-

97

oorlog

1899-1902

3.3

Samevatting

99

4

VERENIGINGS

1872 - 1900

101

4.1

Die

East

London

Choral

Society

1872

101

~ Kortstondige

bestaan

101

4.2

Die

East

London

Choral

Society

1882-1893

102

Verwarring

1884

108

Afwesigheid

van

koorensemble

108

Jaarverslag

110

Bondige

oorsig

110

Instelling

van Popular

Entertain-

111

ments

~ Ernstige

aanbieding

113

Populêre

konserte

steeds

gewild

114

4.2.2

~ Wankelrige

periode

1886-

115

Augustus

1890

Drie

ligpunte

116

4.2.3

~ Relatief

lewendige

tydperk

118

Oktober

1890-Februarie

1892

Momentum

gehandhaaf

121

4.2.4

Tydperk

van

verval

en oplewing

124

Hyde

se afwesigheid

~ gevoelige

124

slag

Effense

oplewing

125

4.3

Die

East

London

Choral

and Orchestral

Union

126

1894-1898

4.3.1

~ Nuwe

era

126

Assistering

deur bui telandse

sangers

130

Bondige

oorsig

132

4.3.2

Trae

momentum

ten

spyte

van

positiewe

133

verwikkelinge

1896-1897

4.3.3

Onenigheid

en ontbinding

September-

136

Desember

1898

Polemiek

voortspruitend

uit

137

opvoering

Griewe

voortspruitend

uit

138

opvoering

in King

William's

Town

asook

ontevredenheid

oor

vereni-ging

in die

algemeen

Laaste

konsert

140

Indrukwekkende

debuut

145

4.4

Samevatting

Die East

London

Choral

Union

141

141

Die

East

London

Choral

and

Orchestral

142

Union

4.5

East

London

Philharmonic

Society

~ Nuutgestigte

vereniging

143

143

Plotselinge

beëindiging

van

vereniging

144

Opvolgende

pogings

suksesvol

149 4.7

Samevatting

5

AANBIEDINGE

DEUR

BESOEKENDE

KUNSTENAARS

1872 - 1902

EN

GESELSKAPPE

5.1

Konserte

1872-1902

Aanbiedinge

slegs

sporadies

1a72~1883 152

~ Dooiepunt

1884-1887 153

Aanbiedinge

steeds

sporadies

dog

ver-

153

rykend

1888-1897

Uitstaande

vokale

en

instrumentale

153

bydraes

5.1.4

Plotselinge

stilstand

Augustus

1900- 163

Maart

1902 5 • 1 • 1 5.1.2 5.1.3 150 152 152

5.1.5

Teenstrydige

elemente

Maart

1902- 163

Desember

1902 5.1.6

Samevatting

5.2

Verskeidenheidskonserte

1872-1902

5.2.1 ~

Slakkepas

1872-1883

5.2.2

Momentum

steeds

traag

1884-1890

5.2.3

Momentum

1891-1893 166 168 168 169 170 5.2.4

Verskeidenheidselemente

gering

172 5.2.5

Wisselende

kwaliteit

172 5.2.6

Verskeidenheid

gehandhaaf

174

5.2.7

Verskeidenheidskonserte

gedurende

die

175

Anglo~8oere-oorlog

5.2.8

Samevatting

176 5.3

Opera

1872-1902 5.3.1

Aanbiedinge

yl gesaai

1872-1902 178 178

5.3.2

Groter

reëlmatigheid;

klem

steeds

op

178

ligte

werke

1888-1897

5.3.3

Jeuggeselskappe

1898-1901 181

5.3.4

Twee

geselskappe

verbreek

eensydighed

184

van

jeuggeselskappe

1899-1902 5.3.5

Samevatting

5.4

Blaasorkeste

1872-1902 5.4.1

Geen

bedrywighede

1872-1885 5.4.2 5.4.3 5.4.4 5.4.5

~

Taamlik

aktiewe

periode

1886-1890

Weer

eens

geen

aktiwiteite

1891-1898

Hernieude

oplewing

1899-1902

Samevatting

185 187 187 187 188 188 190

6.1

Blaasorkeste

afwesig

in Oos-Londen

se wor~

191

dingsjare

6.2

Spoorwegorkes

191

6.2.1

Optredes

sporadies

1882-1891

191

6.3

Die

Kaffrarian

Regiment-orkes

193

Enkele

optredes

193

Promenadekonserte

1887

6.3.1

Momentum

1890-1894

6.3.2

Insinking

Fred

Howe

tree

uit

Levy

Howe

nuwe

kapelmeester

Geskiloor

orkesverhoog

6.3.3

Positiewe

gebeurlikhede

Her-oopstelling

van

parke

en

Sondagoptredes

Eerste

buitelugkonsert

Wyer

publiek

betrek

6.3.4

Aktiwiteite

gering

tydens

Anglo-Boereoorlog

1899-1902

6.4

Wesbank-blaasorkes

6.5

Samevatting

7

7.1

7.2

7.3

7.4

7.5

7.6

8

8.1

8.2

9

193

194

196

197

197

197

198

198

199

200

201

202

203

SKOOLKOORKOMPETISIE

--

1899

-

1902

205

205

205

206

206

207

207

209

Inisiëring

1899

Kultuurverrykende

gebeurtenis

1900

1901

1902

Samevatting

MUS1EKoNDERWVSERS

1881-1902

210

210

221

Opvallende

veelsydigheid

Samevatting

EKSAMENAKTIWITEITE

1891

-

1902

222

9.1

Eerste

teoretiese

inskrywings

suksesvol

Toename

in

inskrywings

1893

Afname

in

inskrywings

222

222

223

9.2

Praktiese

eksamens

oorweeg

224

9.3

London

College

of Music

224

9.6 london College of Music se aktiwiteite 1899

Konflik 229

9.7 Toename in inskrywings, Trinity College 1899 231

9.8 london College of Music 1900 233

9.9 Universiteit Kaapstad 233

9.10 london College 1902 234

9.11 Samevatting 235

10 HANDELAARS, FIRMAS EN STEr"1MERS 1882 - 1902 237

10.1 Handelaars/Firmas sporadies bedrywig 1882- 237

1902

Mendelssohn se Music and Pianoforte Depot 237 Hebbes en Kie.

Hermann Krëger en Vennote Mendelssohn steeds aktief Bedrywighede gestaak

Gemis aan gevestigde verskaffer 240

Hammerland se East london Music and Piano 241 Warehouse

Hebbes en Kie.

Hammerland verstewig sy posisie Percival Grout en Carl Moeller Jackson Brothers

10.2 Stemmers

11 OORSIGTELIKE SAMEVATTING 1872 - 1902

II 1903 - 1914

1 KONSERTE 1903 - 1914

1.1 Progressiewe tendense te midde van stag- 250

nante faktore 1903-1907

1.1.1 Franz MoelIer se Orchestral Class 250

1903-1906

1.1.2 Betrokkenheid van kerke by konsert- 253

aanbiedinge 1903-1904

Klem op ligte werke 253

Popular Shilling Concerts 254

1.1.3 Konserte van Patriotiese en Histo- 256

riese aard

1.1.4 Mev. Baker se opbouende bydraes 260

1905-1907 226 238 238 238 239 241 242 242 243 243 248 250 250

1.1.6 Ensemble-musisering

1.1.7 Voortstuwing 1906

1.1.8 ~lassieke komponiste geniet verteen- 270

waardiging

1.1.9 Retrogressie 1907

1.2 Progressie en verval 1908-1912

1.2.1 Eweredige verdeling tussen ligte en

ernstige items 1908

102.2 Toename in verteenwoordiging van

werke van ernstiger aard Januarie 1909-oktober 1909

1.2.3 Afplatting November

1909-Desember 1912

Getal daal November 1909- 277

Desember 1910

Kwaliteit daal Januarie 1911- 278

April 1912

Kerk stimuleer aanbiedinge 278

1.2.4 ~ Laagtepunt Mei-Desember 1912

1.2.5 Bemoedigende faktore te midde van 281

slakkepas Januarie 1913- Julie 1914

1.3 Samevatting

GEWYDE AANBIEDINGE 1903 - 1914

2

2.1 ~onstruktiewe tendense te midde van trae pas 286

1903-1907

2.1.1 Opflikkering op instrumentaal-vokale 286

vlak 1903

Beduidende leiding deur Chapman 286

Twee orkesensembles 289

Little Orchestra 289

Beach Orchestra 290

Inwyding van kerkorrel 291

St. Andrew-kerkkoor 291

2.1.2 Positiewe en negatiewe verskynsels 291

1904

Aktiwiteite gering Januarie- 292

Julie 1904 Opvoedingswerk voortgesit Oplewing 2.1.3 Teenstrydige verwikkelinge 1905 ~ Remmende faktor Toename in koor-optredes 2.1.4 Progressie 1906

Oplewing in koorwerke duur voort Instrumentale aktiwiteite 267 268 271 273 273 275 277 280 284 286 292 293 294 294 295 300 300 303

2.2 Gangbare momentum 1908-1910

2.2.1 Verstarring 1908

Koor-aktiwiteite

Instrumentale-aktiwiteite

2.2.2 Aanbiedinge sporadies 1909

2.2.3 Momentum ten spyte van afwesigheid 309

van koor-ensembles Orreluitvoerings Sondagaandkonserte

2.3 Vaudevilles smoor gewyde aanbiedinge Januarie 1911-Julie 1914

2.3.1 Orreluitvoerings keer insinking 1911 314

2.3.2 Sondagaandkonserte Vokale konsert

2.3.3 Verdere agteruitgang 1912 316

2.3.4 Effense oplewing 318

The london Imperial Orchestra 318

Orreluitvoerings

Koor-aanbieding 322

2.3.5 Aktiwiteite gering Januarie 1914- 322

Julie 1914 2.4 Samevatting

3 VERSKEIDENHEIDSKONSERTE 1903 - 1914

3.1 Musikale verryking gering 1903-1910

3.1.1 Alle smake geakkommodeer

3.1.2 Enkele uitstaande en nuuswaardige 327

geleenthede 1904-1906

Excelsior Male Voice Party Orpheus Orchestra

Hungarian Band Musical Evenings

Ernstiger items ingesluit

~ Kwantitatiewe hoogtepunt 331

3.1.3 Verskeidenheidskonserte as in same- 332

lingsgeleenthede

Stewiger inhoud ná swak diging van musiekitems Toetrede van ensembles

3.1.4

verteenwoor-1908 1909 3.1.5

3.1.6 Toename in ernstiger items

Stimulering ten spyte van verval

1910 1911-1913 3.2 304 304 305 305 306 309 311 314 315 316 321 323 326 326 326 327 330 330 3~0 331 333 333 334 335

3.2.2

Vooruitgang

ten

spyte

van

vaudevilles

337 1912-1913

Die

Doraymees

337

Aanbiedinge

steeds

verkwikkend

338

St.

John

Glee

Party

339

Mev.

Ogilvie

se pogings

Hertoetrede

deur

Doraymees

~ Potpourri

1913

3.3

Samevatting

3.4

Verskeidenheidskonserte

op

kleiner

skaal

344

Smoking

Concerts

344

Instrumentale

items

verleen

verskeiden-

344

heid

International

Order

of Good

Templars

'345

Young

Men's

Christian

Association

346

3.5

Verskeidenheidskonserte

in Cambridge

347

Verbreding

na

aanvanklike

enge

same-

347

stellings

3.6

Seamen's

Institute

349

Stimulus

vir

besoekende

seelui

en plaas-

349

like

amateurs

4

Toename

in aanbiedinge

3.6.1

Samevatting

VERENIGINGS

1904 - 1913

4.1

East

London

Choral

Society

1904-1913

4.1.1

Herlewing

van

die

East

London

Choral

357

Society

4.1.2

Voortsetting

van

aktiwiteite

1905- 358

1906

4.1.3

Gaskunstenaars

betrek

4.1.4

Samevatting

4.2

East

London

Orchestral

Society

4.2.1

Geen

ontplooiing

1905

4.3

West

Bank

Choral

Society

1905-1908 369

4.3.1

Optredes

verdienstelik

dog

sporadies

369

4.4

East

London

Operatic

Society

1903-1909 370

4.4.1

Vereniging

populêr

ingestel

370

4.4.2 4.4.3 4.4.4

Insinking

Oplewing

Herstrukturering

geslaagd

339 341 342 343 351 356 357 357 359 367 368 368 371 371 372

4.4.6 Samevatting

5 BESOEKENDE KUNSTENAARS EN GESELSKAPPE

1903 - 1914

5.1 Konserte 1903-1914

5.1.1 Verrykende invloed in 1903

5.1.2 Hoogtepunte in 1904

5.1.3 Uitstaande instrumentaliste 1905

5.1.4 Afname in aanbiedinge, dog peil 384

gehandhaaf 1906-1908

5.1.5 Toename in konserte deur besoekende 386

kunstenaars 1909-1910

5.1.6 Kontraito's oorheers

5.1.7 Sprankel verdof in 1912

1911

5.1.8 Drastiese afname in konserte 1913- 393

1914 5.1.9 Samevatting 5.2 Verskeidenheidskonserte 1903-1914 5.2.1 Omvangryke verskeidenheid Von Biene Biograph Concerts 396

Westminster Glee Concert Party 397

Charles Saunders 397

London Gaiety Company 397

London Musical Comedy Company 398

Steele-Payne Bellringers 398

Twee internasionaal-erkende 399

ensembles

Austro-Hungarian Ladies' Band 399

Besses 0' th' Barn Band 399

Musical Madcaps en Scarlet 401

Troubadours

Troubadours, Steele-Payne 401

Bellringers en Merry Mascots

Maud Allan 401

Royal Strolling Players 402

London Trocadero Orchestra 402

Komedie-geselskappe 5.2.2 Samevatting

5.3 Operas en operettes 1903-1914

5.3.1 Opvoerings slegs sporadies 404

Moody-Manners Grand Opera Company 404

373 375 375 375 377 380 390 392 394 396 396 396 403 403 404

John

Ridding

opera-geselskap

King

William's

Town-geselskap

5.3.2

Samevatting

5.~

Besoekende

Blaasorkeste

1903-1914

5.4.1

Besoeke

van blaasorkeste

verrykend

Hungarian

Military

Boys'

Band

16th Lancers-blaasorkes

407

Cape

~ounted

Riflemen

408

3rd Manchester

Regiment

408

4th

RoVal

Irish

Dragoon

Guards

409

Cape

Mounted

Riflemen

410

5th

Dragoon

Guards

411

Band

of the

3rd Hussars

412

2nd Welch

Regiment

413

1st Battalion

King's

Own

Yorkshire

413

Light

Infantry

Duke

of Cornwall's

Light

Infantry

414

Band

March

King

Sousa-orkes

414

Duke

of Cornwall's

Light

Infantry

415

Band

Pleidooi

om populêre

musiek

416

Sixth

Dragoon

Guards

417

2nd Bedfordshire

Regiment

Band

418

King

William's

Town

Borough

Band

419

5.4.2

Samevatting

420

JEUGKONSERTE

1903-1913

6

6.1

Beduidende

ontplooiing

422

6.2

Afname

in leerlingkons8rte,

dog

gehalte

goed

426

6.3

Besondere

oplewing

430

6.4

Vooruitgang

te midde

van wisselvallige

meriete

432

6.5

Drastiese

afname

in leerlingkonserte

1912-1913

438

6.6

Samevatting

439

VAUDEVILLES

1911-1914

7

7.1

Onmiddellike

aanklank

7.1.1

Ryke

verskeidenheid

Sang

domineer

Verskeidenheid

Sang

weer

oorheersend

1911

405

406

406

407

407

407

422

441

441

442

443

444

445

7.3 Standaard en momentum gehandhaaf Januarie - 454 Mei 1913

7.4 ~ Afname in die getal aanbiedinge Junie - 456

Desember 1913

7.5 Aktiwiteite weer eens bedrywig Januarie - 459

Julie'1914

7.5.1 Bondige lys van optredes 461

7.6 Samevatting 463 8 KOMPETISIES 1903 - 1912 8.1 Skoolkoorkompetisies 8.1.1 1903 8.1.2 1904 8.1.3 1905 8.1.4 1906 8.1.5 1907 8.1.6 1908 8.1.7 1909 en 1910 8.1.8 1911 en 1912 8.1.9 Samevatting 8.2 Algemene kompetisies 1903-1912 1904-1908 8.2.1 8"02•2 8.2.3 8.2.4 8.2.5 1904 1905 Mei 1906 Augustus 1906

Belangstelling kwyn drasties 8.2.6 Samevatting 465 465 465 465 468 468 469 470 471 471 471 472 472 472 473 474 476 477

9 DIE KAFFRARIA REGIMENT-BLAASORKES 1903-1913 478

9.1 Momentum herwin 478

9.2 Promenadekonserte word ~ instelling 480

9.3 Allerlei strominge en verwikkelings 1906-1907 481

Pleidooi vir stigting van Town Band 481

Wheeler nuwe kapelmeester

Stigting van String Band misluk Programinhoud gekritiseer

Inwyding van nuwe orkesverhoog Tremdienste lei tot meer optredes

Moeller nuwe kapelmeester 485

Wenslikheid van besoekende blaasorkeste 486

bevraagteken

9.4 Afname in optredes Februarie - Junie 1908

482 482 483 484 484 485

2.1.1

Orreluitvoerings

2.1.2

Ensembles

2.2

Soortgelyke

tendense

2.2.1

~ Kantate

2.2.2

Orreluitvoerings

1915

525

526

527

527

528

9.6

Samevatting

491

10

MUSIEKONDERWYSERS

1903-1914

493

11

0,.:::O..:..:R~S~I.;;;:G~T-=E:..::L:..:I~K;.::E~..:S:.:.A~M.:..::E:..;V:..:.A.:...T:....T:....I~N:..:G:.

__

~1 90 3 - Jul i e

19 14

498

III

1914

-

1918

1

KONSERTE

GEDURENDE

DIE

EERSTE

WêRELDOORLOG

1914

-

1918

500

1.1

Oplewing

en

opvallende

klemverskuiwings

500

1.1.1

Patriotisme

oorheers

500

Aanbiedinge

ten

bate

van

die

Balgian

504

Widows'

and

Orphans'

Fund

Enkele

ernstiger

items

505

1.2

Afplatting:

konserte

steeds

vir

finansiële

506

gewin

1914

1.2.1

Groepsaanbiedinge

506

Ernstige

items

skaars

1.3

Toename

in

aanbiedinge

1916

1.4

Aanbiedinge

1917

1.4.1

Mev.

Ogilvie

se

pogings

1.4.2

Die

Lyrics

507

508

510

511

513

1.4.3

Aanbiedinge

deur

groepe

dames

515

1.4.4

Twee

prysenswaardige

aanbiedinge

516

1.4.5

Twee

aanbiedinge

sonder

oorlogtemas

517

1.5

Konserte

1918

1.5.1

Konserte

van

ernstiger

aard

1.5.2

Verskeidenheidskanserte

The

White

Diamonds

~

Reeks

winterkonserte

The

Catholic

Choral

Union

518

518

520

520

520

522

523

1.6

Samevatting

2

GEWYDE

AANBIEDINGE

1914

-

1918

525

2.1

Afname

in

getal

aanbiedinge,

maar

handhawing

525

van

standaard

1914

2.4

Meer

konserte

met

afplatting

in

gehalte

1917-1918

2.4.1

2.4.2

Orreluitvoerings

Goeie

balans

tussen

vokale-

en

instru-mentale

items

Mev.

Peterson

se aanbiedinge

Mev.

Jack

se aanbieding

Mev.

Peterson

weer

werksaam

Aanbiedings

met

ernstiger

inhoud

2.4.3

2.4.4

2.4.5

2.4.6

2.5

Samevatting

3

AANBIEDINGE

DEUR

BESOEKENDE

KUNSTENAARS

ENI

OF

GESELSKAPPE

1914 - 1918

3.1

Konserte

1914-1918

3.1.1

Dapper

pogings

maar

momentum

ontbreek

536

536

Kaapstadse

munisipals=orkes

Grahamstadse-geselskap

Alfred

Hollins

Brockless

Montaque

Borwell

John

Connell

William

Jackson

Cherniavsky-trio

3.1.2

Samevatting

529

530

531

531

533

533

534

535

536

536

537

538

539

539

540

541

542

543

3.2

Verskeidenheidskonserte

deur

besoekende

gesel-

543

skappe

3.2.1

Opvoerings

slegs

sporadies

Pantomime

en Masqueraders

Scarlet

Troubadours

'n

Revue

The Three Queries

Weer

'n Revue

Die

8ellringers

Die Musical

Mionas

~ Revue

en die Bellringers

3.2.2

Samevatting

Augustus

1914-1918

3.3

Opera

en operettes,

Gaietv-geselskap

Royal

Comic-geselskap

King

William's

Town-geselskap

543

544

544

544

545

545

545

546

546

546

547

547

547

547

4.1 ~

Verwarrende

tydperk

4.101

Imperial

Orchestral

Band

4.1.2

Pogings

tot

hergroepering

van

orkes

misluk

4.2

Besliste

oplewing

4.2.1

East

London

District

Band

4.2.2

Kaffrarian

Rifles

Band

4.2.3

Stigting

van

munisipale

orkes

Gemengde

reaksie

Eerste

uitvoering

4.3

Oorlog

vertroebel

verhoudinge

4.4

Wilson-orkes

4.4.1

William

Smith

nuwe

kapelmeester

4.5

Samevatting

548 548 549 550 550 551 552 552 553 554 555 556 557 5

MUSIEKONDERWYSERS

1915 - 1918 558 6

OORSIGTELIKE

SAMEVATTING

1914 - 1918 560

IV

1919 - 1922 1

KONSERTE

1919 - 1922 562 562 1.1

Enkele

ligpunte,

Maart

1919 -

Mei

1920

1.1.1

Soliste

verbreed

opset

1.1.2

Toetrede

van

orkesensembles

1.1.3

Patriotiese

konserte

1.1.4

Trinity

Guild

konsert

562 562 563 564 564

1.2 ~

Nuwe

era,

Julie

1920 -

Desember

1921 564

1.2.1

Programme

getuig

van

ernstiger

inhoud

564

1.2.2

Tydelike

insinking

567

1.2.3

Tendens

met

betrekking

tot

ernstiger

569

werke

duur

voort

1.3

Konserte

verval

in

ou

populêre

groef

1922 572

1.3.1

Effense

oplewing

573

1.3.2

Populêre

konserte

weer

oorheersend

574

1.4 1.3.3

Vertroostende

faktore

574 1.5

Samevatting

575 2

GE W V DE

AA

r~

8 IE,.:;.D.:.I:.:.,N

G:.:E=--.

__

1~9~19~_9 2_2 ₅₇₇ 2.1 ~

Wisselvallige

periode

1919-1922 2.1.1 ~

Armoedige

tydperk

1919

Orreluitvoering

577 577 577

2.1.2

Toename

in gewyde

aanbiedinge

1920

Instrumentaal-vokale

konserte

Orreluitvoerings

2.1.3

Beduidende

vooruitgang

1921

Goodacre

en Chapman

se bydraes

580

Kaaraktiwiteite

582 2.1.4

Insinking

Kantates

Sond8gaandkonserte

1922

Kerkmusiek

Orreluitvoerings

2.1.5

Samevatting

3

VERSKEIDENHEIDSKoNSERTE

1919 - 1922 3.1 ~

Bloeitydperk

1919

3.1.1

Pogings

deur

ensembles

Die

White

Diamonds

The

Lyric

Concert

Party

Catholic

Choral

Union

590

Die

Irresponsibles

590

3.1.2

Konserte

georganiseer

deur

amateur-

590

musici

Mev.

Ogilvie

Mnr.

Raphael

3.1.3

Verskeidenheid

gehandhaaf

3.2

Momentum

gehandhaaf

1920 594

3.2.1

Dominoes

Concert

Party

594

3.2.2

Ensemble-musisering

en

dansitems

opval-

594

lend

3.3

Afplatting

1921

3.4

Afplatting

duur

vaart

3.5

Samevatting

1922

4

AANBIEDINGE

GESELSK.C\PPE

DEUR

BESOEKENDE

KUNSTENAARS/

1919 - 1922

4. 1

Konserte

1919-1922

4 • 1 • 1

4.1.2 4. 1.3

Invloed

van

oorlog

Geringe

oplewing

1921

n Hoogtepunt

Sydney

Rosenbloom

1919

negatief

1920

Mona

:.Jatson

577 579 579 580 584 584 585 586 587 587 589 589 589 589 590 591 591 592 595 596 587 599 599 599 599 601 602 603

Fort

Hare

Native

Choir

Kaapse

Simfonie-orkes

Ellie

Marx,

Elsie

Hall,

Pattie

Price

Sydney

Rosenbloom

4.1.4

Standaard

gehandhaaf

1922

Arnold

Harmonic

Quartette

Kaapse

Simfonie-orkes

Harold

Samuel

Kaapse

Simfonie-orkes

4.1.5

Samevatting

605 605 606 4.2.

Verskeidenheidskonserte

4.2.1

Afplatting

Steele-Payne

Bellringers

1919 - 1922 608 609 609 610 611 612 612 613 613 613 613 613 614 615 615 615 616 616 616 617 617

African

Theatres

New

London

Company

Musical

Comedy

Company

New

Musical

Comedy

Company

Sleeping

Beauty

1"1usical Madcaps

Steele-Payne

Bellringers

Momentum

traag

1922 4.2.2

Samevatting

4.3

Operas

1919 - 1922 4.3.1

Oplewing

ontbreek

5

_---

KOMPETISIES

EN

KUNSWEDSTRVDE

1921 - 1922 618 5.1

Musical

Competition

1921 618 620 5.2

Oos-Londen

se eerste

volwaardige

kunswed-stryd,

Januarie

1922

6

VERENI~G~I~NG~S~

1_9~1~9~-~1~9~2~2 622

6.1

Cambridge

Music

Society

6.2

West

Bank

Society

622 625

7

BLAASORKC:STE

1919

-

1922

7.1

Verwikkelinge

lei

tot

stewige

grondslag

7.1.1

Wilson's

Band

Nuwe

voorstelle

7.1.2

East

London

Municipal

Band

7.1.3

East

London

City

Band

7.2

Samevatting

626 626 626 626 627 627 630

9

OORSIGTELIKE

SAMEVATTING

_{1919 - 1922} 633 635 642 683 703 712

Verwysings

Bylae

A

Bylae

8

Bibliografie

Die bronnemateriaal van hierdie proefskrif is feitlik geheel en al geneem uit die p12aslike nuusblad, die Daily Dis~tch, wat dikwels gedetailleerde verslae oor Oos-Londen se konsert-aktiwiteite gepubliseer het. Aangesien daar baie min ander stof met betrekking tot hierdie onderwerp oor die tydperk 1872-1922 bestaan, is die proefskrif dus in hoofsaak ~ breedvoerige uiteensetting en evaluering van die konsert-lewe van Oos-Londen soos uit beriggewing in die Daily.Dispatch geneem. Hierdie evaluering het hoofsaaklik om twee aspekte gewentel, naamlik die aard en kwaliteit van werke wat

uitgevoer is, en die frekwensie van aanbiedinge binne

sekere periodes en omstandighede. Bespreking het binne ~

relatiewe raamwerk geskied, met ander waarde, uitstaande teenoor minder noemenswaardige gebeurtenisse en/of tendense binne slegs Oos-Landen self se musikale milieu is in oënskou geneem. Daar is nie geëvalueer in verhouding tot meer ont-wikkelde musieksentra in Suid-Afrika of oorsee in die

dienoor-eenkomstige tydperk nie. Konserte is volgens hulle musikale betekenis en aard in verskillende kategorieë opgedeel om evaluering te vergemaklik.' Met hierdie indeling kon sekere tendense en riglyne makliker geïdentifiseer word. Daaruit-spruitend was dit moontlik om die geheelbeeld duidelik te omskryf.

Die problematiek van hierdie projek het hoofsaaklik daarin

gelê dat die Daily Dis£~ feitlik die enigste bron vir

navorsing was, en dat dié bron se gegewens uiteraard een-sydig was. Oos-Londen se konsertbedrywighede is gerapporteer

hoofsaaklik met die daelom kultuur te bevorder, wat ~

mate van eensydigheid onvermydelik gemaak het. Daarbene-wens het die feit dat belangrike musiekgeleenthede slegs

selde plaasgevind het (soos blyk uit hierdie bron) en die feit dat baie min ander relevante bronnemateriaal bestaan en dat persone wat eerstehandse kennis gedra het oor die periode onder bespreking reeds oorlede is, die vloei en deurlopendheid van die proefskrif bemoeilik.

Deeglik bewus van die feit dat talle van die verslae deur subjektiwiteit gekleur is, dat aktiwiteite nie altyd deur persone geresenseer is wat artistieke aanvoeling gehad het nie, en dat resensente soms sekerlik bloot opbouend wou wees, is die ontwikkeling en ontplooiing van Oos-Londen se musiekgeskiedenis nie soseer aan dié gegewens gemeet nie, maar aan die konkrete gebeure. Gebeure soos onder meer die dorp se koorvereniging wat na ~ lang sukkelbestaan plotseling werke van hoogstaande gehalte uitvoer, die totstandkoming van instrumentale- en vokale ensembles, en die solo-uit-voerings van gewigtige werke deur ~ amateur in ~ dorp waar konserte deur talle items van populêre aard op een program gekenmerk is, is maatstawe wat gebruik is vir beoordeling. Aanhalings en kommentaar van resensente dien meestal hoof-saaklik om die tydsgees, die benadering en musikale milieu van die periode weer te gee. Daarbenewens is die plasing van volledige programme ~ nuttige metode om die konsert-geskiedenis van die dorp meer volledig te weergee. Onge-lukkig kan die afwesigheid van sommige komponiste in die programme nie verhelp word nie, aangesien die koerant nie die betrokke programme volledig gepubliseer het nie.

Die proefskrif is dus ~ poging tot ~ getroue weergawe en evaluasie van die musiekgebeure in Oos-Londen gedurende die tydperk 1872-1922.

VERDUIDELIKING

Die

verwysingstegniek

wat

in hierdie

proefskrif

gebruik

word,

volg

die

riglyne

van:

1.

Reaney,

G.,

Manuscripts

of P~£bonic

Music,

11th-early

14th

Century,

Répertoire

International

des

Sources

Musicales

8 IV

1, Henle

Munchen,

1966.

2.

Roux,

P.J.A.,

Raferensiet~~,

Departement

Biblio-grafie

en Biblioteekkunde,

Universiteit

van

Suid-Afrika,

Pretoria,

1967.

3.

Van

Schoor,

M.C.E.

en Eales,

Mo,

Handleiding

by die

~~~~

van

werkst~,

Universiteit

van

die

DIE TOTSTANDKOMING VAN OOS-LONDEN

Aanhoudende onrus in die Grensgebied veroorsaak deur Xhosa-bendes het die vestiging van ~ staande troepemag gedurende die dertiger en veertiger jare van die negentiende eeu

nood-1

saaklik gemaak.

Dit was n§ die Oorlog van die Byl wat geduur het vanaf

2

Maart 1846 tot Desember 1847 , dat die regering oortuig geraak het dat ~ veilige hawe naby die oorlogsfront nodig

3

was. Die militêre pos is Fort Glamorgan genoem en die

eerste inwoners was die offisiere en soldate van ~ Skotse

. t

4

reg~men •

In Januarie 1848 is ~ klein nedersetting aan die Wesbank gevestig en op 14 Januarie het die Goewerneur van die Kaap, sir Harry Smith, die riviermond en die gebied 'for two miles all round' geannekseer en geproklameer as

00s-Londen.5

Om groter stabiliteit aan dié gebied te verleen, het sir George Grey in 1856 Brits-Duitse Legioensoldate na oos-Londen laat kom6, t2rwyl 153 Ierse jonge dames asook 21 Engelse huisgesinne aan die einde van November 1857 in

7 Oos-Londen aangeland .het.

Afgesien van die Duitse soldate het daar ook vyf skeep-vragte Duitse boerefamilies tussen Junie 1858 en Januarie

1859 in Oos-Londen geland. Soos die soldate is hulle deur die gebied Kaffraria versprei. Dié wat in 005-Londen aangebly het, het hulle tuisgemnak op die

ooste-1· k_{1 e oewer van} d···_{18 rlVler.} 8

I n 187 4 i sdi e a a n b[Cu IJ2n 'n spoor 1y n van Oos - L0n den n a

King William's Town, wat langs die oostekant van die Buffelsrivier sou afloop, deur die owerheidsweë onderneem. Die gevolg is dat die oostelike deel van Oos-Londen, wat tot 0P d a a r die tyd s tip 'n v ree d s a m e dor pie van D u its e

Setlaars was, ewe skielik in ~ toneel van bedrywigheid verander het. uie spoorwegarbeiders het die bevolking kom aanvul en in ~ kort tydperk het Oos-Londen se swaar-tepunt van die westelike na die oostelike oewer van die 8uffelsrivier verskuif.9

1

KONSERTE

1872 - 1902

Buiten die kortstondige bestaan van ~ koorvereniging in 1872 was die sam~stelling en omstandighede van die dorpie nog veels te wankelrig om musiek op ~ georganiseerde basis te kon

beoefen. Verskeie faktore was vir hierdie situasie

ver-antwoordelik. Rondom die tydp9rk 1872 - 1879 het Dos-Londen best~an uit ~ stewige kosmopolitiese samestelling van Skotte, Engelse, Duitsers en Iere, wat in hul huis-like kringe dikwels musiek en dan veral eie volksmusiek

1

beoefen het. Daarbenewens het Oos-Londen tot en met

1873 uit drie aparte nedersettings best3an, naamlik Oos-~onden- Wes en Oos (wat gestrek het van die Buffelsrivier tot by Unionstraat) en Panmure (wat na Lord Panmure ver-noem is). Ordonnansie 37 van 1873 het hierdie drie neder-settings in een munisipaliteit geamalgameer by wyse van ~ proklamasie op 22 April 1873 deur die Goewerneur, sir

2

Henry Barkly. ~ Aantal vooraanstaande openbare figure

het as munisipale kommissarisse opgetree, onder andere mnr. John Gately wat as voorsitter opgetree het en later president van die East London Choral Society sou word.3

Hierdie vormingsjars van die dorpie is om begryplike redes gekenmerk deur slegs enkele verdwaalde pogings tot musi-kale uitvoerings, waartydens hoofsaaklik musiek van popu-lêre aard bp-oefen is. Heelwaarskynlik het die gebrek aan ~ geskikte saalook tot so ~ kulturele leegte bygedra. Hoe dit ook al sy, musiek is wel beoefen nieteenstaande

versk~ie remmende faktore.

1.1 Enkele oearqani889rde Dooings 1877 - 1879

Soos reeds gemeld het musiekaande op ~ ongeorganiseerde grondslag aan huise plaasgevind, en ofskoon die dorpie ná 1873 op verskillende terreine meer monentum openbaar

het, het die eerste georganiseerde konsert eers in 1877 plaasgevind.

V0k a le solo IS, d.u e t tea so0k 'n kla v ier due tis deu r b y kan s

tweehonderd belangstellendes aangehoor toe ~ Amateur Concert op 29 Junie 1877 ten bate van die

Panmure-biblioteek in die pakhuis van mnre. WaIters en Vincent,

Commercial Square, Gangebied is.4 Bondig is gemeld dat

hierdie aanbiading lin every way all that could have been desired' was.

By gebrek aan geskikte akkommodas~ is nog ~ konsert in ~ pakhuis aangebied, dié keer op Maandagaand 22 April 1878 in die New Store on the Market Square, Panmure, ten bate van die nuwe Anglik8anse kerkgebou wat op die Oosbank

ver-rys het.5 Te midde van die gebrek aan aanbiedinge het die rese:

sent sy dankbaarheid uitgespreek oor die verblydende opkoms wat hierdie aanbieding gekenmerk het:

We are quiet easy going people and we certainly do not, nor indeed can. wa, c nmp Lain of being overburdened wi th public amusements, so that whatever it be that caters to us from a Punch and Judy show to a high toned concert, is pretty sure of securing an audience, but when we have laid before us a programme on which appear the names of those who constitute our local talent and who willingly render their services in the advancement of such a cause as the erection of a church, it is no marvel that we meet with such an audience as that which attended the concert given on Monday evening.

Talryke liedere, meesal van populêre 2ard, is met genoeg-doe nin g a a n 98iloor: Jjh2:.E.__E££'£'_

w

i

11,

Sw e

..ê..:LJ::!.£~,

.§.~.ê. e t

-H e a

.E..!.§,

~Janc

Ll::£E

6 , Let ~_ d r.ê.~~_.9..9.ê. in, 8a.E.~y_.Q~_!i.ê...Y ; terwyl verskeidenheid verleen is deur vokale duette en ~ vokale kwartet, gelewer deur mejj. Tapson en Shepperson en mnre. Ellis.en Attwell.

Kor t d a a r n2. is'n ':0 n ser tin die m i d del van Jun i e 1878 in

die groot 10k3al van die spoorwegstasie aangebied, weer ter

verstE:wiging van fondsa vir die Anglikaanse kerkgebOu? L.iedere er v0k ale due t t e het cor h eer s, m5a ris a a n g e v u 1 deu r 'n kla

-rinet en vioolduet Iwhich was exceedingly well executed and formed a very pleasant break in the programme'.

Vroeg in Januarie 1879 is die Railway St3tion Waiting R oom wee r geb rLJi k v i r 'n a an bie din g wat gek ate gor i see ris

as 'one of the best of its kind that has yet been given

in East London,.8 Die mees uitstaande items was die

vol-gende liedere: White Blossoms, ~Me_Q~~m A~in en

~~~~~£Q~~1E,

die vokale duet The_2ail£!~lg~~ en die klavierduet Sweetheart's Waltz.

~1eer bet eke nis vol was 'n a an bie din g wat i nOk tob erd e u r mnr. F Barratt gereël is en wat in die pakhuis van mnre. Uhitaker, Dyer en Dyer plaasgevind het. 9 'n Ouvertu~~

in D majeur van DIA8ELLI met mnr. Barratt (viool),

mev. Barratt en mej. Wilson (klavier) en mej. Gately (orrel) as kunstenaars het die konsert geopen, gevolg deur ~ vokale kwartet vir eerste en tweede sopraan en

eerste en tweede alt. Daarbenewens het mnr. en mev.

A1m0n d (k lar in ete n kla v ier) 'n a ant alk e u r sp e1e u i t Gb e r.£I!.

vertolk gevolg deur mej. C Donoghue van King William's Town, wat haar 'powerful voice' oortuigend aangewend het in die lied Warblinos at Eve.

1881 - Julie 1898

Oos-Londen se musikale aktiwiteite het maar stadig toege~

neem in getal en gehalte gedurende die tydperk 1881

-1898. D a a r was egt e r wel 'n a ant a1 a an bi:3din g8 wat

van inisiatief en ondernemingsgees getuig het, en op groei gedui het.

Twee nuwe sale stimuleer Ganbiedinge 1881 - 1882

'n 0 p v a11end e t0en a m8 i n meer ambisieuse werke, ~ ryker

ver s kei den h9id. e n 'n hoë r m u sik ale 9 e h a I t e het die a an -I

biedinge van 1881 - 1882 gekenmerk. Die oopstelling van

twee sale, die Mutualsaal en die Spoorweginstituut, het waarskynlik bygedra tot ~ meer entoesiastiese musikale ingesteldheid.

Min informasie bestaan oor die oprigting en akoestiese

kwaliteit van die Mutualsaal. John Denfield het wel in

sy boek Pioneer Port berig dat daar geen amptelike ope-ningseremonie was nie en dat die eerste funksie die Queen's Birthday Ball, net na afloop van die Buffalo Regatta, op 24 Mei 1880 was.10 Dit het plaasgevind net

voordat die gebou voltooi is. Die eerste

vokaal-instrumentale konsert aldaar het op 2 Julie ten bate van die Wesleyaanse kerk plaasgevind.

Ter versterking van die War Relief Fund is ~ suksesvolle konsert op 5 Januarie 1881 in die Mutualsaal gehou waar-tydens twee indrukwekkende koorwerke,

1~~~~_Te1-lin.9. en Die Hal1e111jakcor onder leiding van mans. Audouin aangehoor is. 11 Ander verruklike items was die liedere

1L!:..§.~L

u pon the Spr a'i van M AY, L a Zin 0a ra van D

mn

ZET TI,

Kathleen Mavourneen van CR~UCH12, ~ serenade van GOUNOD

met begeleiding op -klavier, viool en harmonium, ~ vokale duet uit Il Trovstore van VERDI, ~ klavier en

harmonLum-duet Robi~££E van LEFEBRE-WELY, en ~ vokale kwartet

~~!.9.ht Beloved. Hierdie lywige dog tintelende program

wat met 'undiminished interest' aangehoor is, het voorts

bestaan uit ~ klavierduet van ROSSINI, liedere van ASCHE~,

ADAM, MOLLOY, PONI~TOWSKI,

'n Soortgelyke konsert het op 13 vind met gunstige gevolg.

asook g1e e sen 'n har mo n i u m solo. Dinsdag 8 Februarie

plaasge-'n Konsert wat in Aprilmaand p138sgevind het, het die ver-kwikkende verskeid8nheid behou toe liedere, kooritems,

'n kwartet, ~ klaviersolo, ~ vokale trio en ~ vokale duet 14

aangebied is. As sangeres het mev. Powell, wat ook met

onderskeiding opgetree het in die konsert van 5 Januarie, haar manjifieke staD treffend laat geld in A Leaf from the

50~~, John ~nderson my Jo en Th.ê._!:.~!~~_Ei_2~~. 15

Op Woensdag3and 13 Julie was mev. Powell ook ~ prominente deelneemster aan die openingskonsert van die nuwe

Spoor-weginstituut ~~ 'roomy apartment about 150 feet long bV

in die sing van dia liedere Kathleen Mavourneen en Non Piu Mesta (R03SINI).

(CROUCH)

Tydens ~ genotvolle Grand Concert wat in November in die Mutualsaal aangebied is en waarin onder andere die

Queens-town Band opgetree het, het mev. Powell weer eens haar besondere begaafdheid as sangeres getoon. 17 3enewens

skynbaar foutlose vertolkings van verskeie 'beautiful songs',

het sy geskitter in die lied Non_~~~!~ met

blaasorkes-beg e lei din g • TV den s 'n G ran dCa nc ert wat 0p Sat erd ag

14 Januarie 1882 aangebied is, het sy weer met die louere weggestap.18

Behalwe vir ~ konsert wat op 28 November in die Mutualsaal plaasgevind het19, was dit die werksaamhede van die East London Choral Society ~at~naf Mei 1882 die plaaslike toneel oorheers het (k-Vk Deel I, p , 102 ).

.§..E.£l:adieseoeflikkering 1884 - 1892

Konsertaktiwiteite, en meer spesifiek Vocal and Instrumental Concerts, is nie in die tydperk 1884 - 1892 deur

noemens-waardige vooruitgang wat kwaliteit of kwantiteit betref,

geken-merk nie. Talle plaaslike amateurs het energiek en onbaat-sugtig hul steun aan konserte toegesê, -maar dit was slegs enkele uitstaande individue soos mev. Edwards, die plaas-like klavi8ronderwyseres, en die Hydes ~at van King William's Town afkomstig was, wat af en toe betekenisvolle bydraes tot die andersins beskeie konsertaktiwiteite van Oos-Londen gemaak het. Die grootste nie-musikale invloedsfaktor was fin an s i e sen in h i8r d i8 0psi g het m u s i e k aCln bie din g s 'n w a ar -devolle, funksionele rol vervul.

bvdraes 1884 - 1887

'n Lewelose tvdperk te midde van enkele verdienstelike

Konsertaktiwiteite het in 1884 begin met ~ treffende Vocal and Instrumental Concert wat op Vrydagaand 18 Januarie in

die Mutualsaal plaasgevind het. Veral die ouverture van aOïELDIEU Caliph of Bagdad op klavier, viool en harmonium het gunstige reaksie uitgelok. 20

Twee maande later op Saterdagmiddag 29 Maart, het wakker optrede deur die plaaslike Mendelssohn en Kie firma tot g e vol g g eh add a t 'n nu w8 Br in sm e a d - v 1 e u el kla v ier wat v ir

Queenstown bestem was, inderhaas in die Mutualsaal inge-skuif is vir ~ konsert waartydens die plaaslike

musiekon-21 derwyseres mev. Edwards ~ waardevolle bydrae gelewer het. S y het wer k e van 'n'-1,1]ë art ist i eke p e i 1 voo r ges pee L Die

instrument is gekenmerk deur 'beautiful finish' en Jfine tone'. Haar program was as volg:

Sonate in F ma4eur

Rondo Piacevole in E majeur

Improm~ in ~-kruis majeur o~Q (sic!)

Sonate in c-kruis mineur (Maanlig) Lieder Ohne Worte

MENDELSSOHN SCHur~ANN PARADIES W 5 BENNETT SCHUBERT BEETHOVEN MENDELSSOHN Konsert i~ mineur Arabeske

---No. 1 in E majeur Boek 1

No. 6 in A m~~ Boek 5

Tarantelle in A-kruis majeur op. 85 (sic!)

Wals in A-kruis majeur o~ 42 (sic!)

HELLER CHOPIN

Geen verdere besondere konserte het in 1884 plaasgevind nie.

Daadwerklike meelewendheid by die afsterwe van ~ sekere mev. Maclean se gade het daartoe gelei dat die gemeenskap van Oos - L0n den 'n :z0n ser top 7 Feb r u a ri e 1885 gel 0 0ds het

waarvan diE opbrengste finansiële verligting vir die dame sou mee b rin g. 2 2 'n B8moe dig end e bed rag van oor die 1:20 i s

ingesamel met ~ program wat onder meer twee ouvertures, die eerste Prelude van BACH en vokale en instrumentale trio's ingesluit het.

Steeds gemik op broodnodige finansiële steun het 'n lei-dende welwillendheidsorganisasie, die Ladies' Benevolent Society, voordeel getrek uit twee konserte wat in Junie en November aangebied is.23 Twee ensembles, die blaas-orkes van die Kaffraria Regiment en die Railway Institute GIBe Society het tydens die eerste konsert met flink

optre-des vorendag gekom. Organisatoriese hapering tydens die

tweede konsert,wat in die Duitse kapel plaasgevind het, het die volgende kommentaar uitgelok:

we would suggest in future that the curtain be a little

more securely fastened as well as a little thicker. In

the present case those sitting in the body of the hall could without difficulty see what was going on behind the scenes, the curtain notwithstanding.

Konserte as funksionele finansiële middele is voortgesit toe daar op 29 Desember ~ konsert in die plaaslike kloos-ter aangebied is ter versterking van die bcufondse vir

die Rooms Katolieke Kerk.24 Mnr. en mev. James Hyde,

die vermaarde kunstenaars uit King William's Town (kyk Deel I,

pp. 118 - 124) het hulonbaatsugtige dienste aangebied

en die artistieke vlak van die konsert merkbaar verhoog: the concert derived its brilliancy from the presence of these capable executants.

Mev. Hyde se vertolking van die lied 1~_Lo~~ord25 is

gekenmerk deur 'liquid enunciation and pure rendering of the music', terwyl mnr. Hyde se vioolsolo 'entrancing' was.

Na ~ tussenpose van'etlike maande waarin slegs ~ konsert

in Januarie 1886 ter ere van die Skotse Digter BURNS (patrio-tiese konserte word behandel in Deel II, p.256 ) a an q eb La d is26, het die ~ydes Oos-Londen weer op 6 Mei besoek met

~ konsert in die Mutualsaal.27 Benewens ~ duet vir

kon-sertina en klavier deur mnr. en mev. Hyde het mev. Hyde 'n kom pos i si e van h a a r m anT heL and 0f G0 0d ~ 28 voo r g

e-sing, ~ komposisie wat gekomplimenteer is deur die gedagte 'it deserves to live' .29 NietEenstaande die musikale oor-heersing van die Hydes het ~ dertienjarige dogter van

van die lied The Banks of Allan water.

Nogeens met die voortreflikhede van die Hyde-egpaar as grondslag, vir opbrengste wat weer aan die Rooms Katolieke Kerk geskenk sou word, en ~ konsentrasie op ballades, is 'n konsert op Vrydagaand 3 Desember 1886 in die Mutualsaal

b· d 30 M H d h t hk· .

aange le • ev. y e e weer aar man se omposlsle

voorgesing, en ~ duet vir viool en klavier deur hulle is hoë lof toegeswaai:

Anything more beautifully harmonious and affective has seldom if ever been heard on the boards of the Mutual Hall. Voorts het. mev. Hyde gesing Q_Qitt~E~~ieE~~ogel~i~

(GUMBERT). James Hyde het ~ vioolsolo Un Ballo in Maschera (ALARD) voorgespeel terwyl albei in ~ duet vir viool en

klavier uit La Sonnambula van BELLINI opgetree het.

Die Ladies' Benevolent Society het weer (soos in 1885) ~ gebrek aan fondse ondervind en met die oog op finansiële verligting is ~ konsert op 13 April 1887 in die Mutualsaal aangebied, wat deur uiters bemoedigendeondersteuning

geken-merk is.31 Mev. Edwards wat tevore in 1884 met die

aan-koms van die Brinsmead-vleuelklavier vermelding geniet het, het by die geleentheid die volgende komposisies

voor-gespeel: Sonata in E-mol majeur van DUSSEK, Ho~~~~

Home van THAL8ERG, en KUHE se Com~_g~~!£_frin wat

sy genoodsaak W5S om te herhaal.

Drastiese afname in aanbiedinge

'n Besliste afname ten opsigte van konsertaanbiedings het in die jare 1888 - 1392 voorgekom. (Hierdie verslaoping

was ook by die aktiwiteite van die East London Choral Society w a a r nee m b a a.r, ) 'n D u i del ikek 1 e m ver sku i win g nag e wyd eko n ser te, vermaaklikheidskanserte en enkele optredes deur die

besie-lende Hydes het egter die musieklewe in hierdie tydperk aan die gang gehou.

So m m i gek 0n ser t a i s d a u r 'n 0nop ges m u k tea tm0sf eer gek en mer k •

Sekstet-mars The Salute LISZT r·'lej.Carrington ~~nr. jj Dickie RORCHEl Mev. Hodges OTTO ROEDEii ["1ev. Street, Mej. Coutts, [vlnre. Z Baylv, S Bayly, CheshirE Fraser

wat meesal in die Mutualsaal gevier is, m?ar in Januarie 1890 langs die oewers van die Buffelsrivier gehou is en waarty-dens die Spoorwegorkes welkome verskeidenheid aan ~ vokaal-instrumentale program verleen het.32 Ook omring deur vro-likheid en ongebondenheid was die Vocal and Instrumental

Concert wat op ~oensdagaand 9 April in die Mutualsaal plaas-gevind het na afloop van ~ basaar wat die oggend om 09h30 'n aanvang geneem het.33 Opbrengste sou aan die wesleyaanse Kerk oorhandig word. 'n Wyduiteenlopende program van glees, v i0 01solo' s, san g, 'n vak ale due t, 'n tri 0 bes t a and e u i t kla

-v ier, 0r rel en v i001, en 'n 0r rel keu r s pel i s a an geb i ed. 34

~ Mnr. Cheshire het in hierdie konsert uitmuntend gesing

en sy vertolking van die praglied Rank and File 'brought

down the house'. Die Frontier Standard was oak van

mening dat mnr. Cheshire uitstekend gesing het en het sy vertolkings as die 'palm of the evening' beskryf.

35

Voorts was die nuusblad van mening dat die begeleidste~ mev. Street, 'n amateur van besondere gehalte was wat met haar 'handsome

arms and hands, lovingly' die' softest murmurs as well as the gr~ndest sounds' uit die klavier gehaal het.

By ~ latere geleentheid, tydens ~ konsert in die Haman-saal op Saterdagaand 5 Julie, het Cheshire hom weer ander-s kei d aUr 'n gein sp ire erde ver tolk ing van ThlL.!:.£!2.9.~lJ.££~~,

met ~ resultaat soortgelyk aan di~ van die vorige konsert -'he quite fetched the house' .36 Daarbenewens het twee

sitersoio's deur ~ mnr. 0 Muller, die Lyra jJaltz en die

_;_.§.l!~£~.E..9._

8 e 11 s')gun s tig ere aks i e u i t gelok •

'n h0n ser t wat bes 1 i s 'il var s m u sik ale b r i8 Sie geb rin g het deurdat nuwe items ingesluit is, het op Saterdag 12 September

1891 in die Mutualsaal plaasgevind.37 Die volledige program was:

rilaviersolo

Lied Lied

(Naam nie gegee nie) 'jan bV a Rose

Lied White Wi!:!...9.~ PINSUTI Mev. Gasson Lied

Lied

Thy Sentinel am I The River of Years

Mnr. Mills MARZIALE fvlev. Brookes

Lied The Monarch of the Woods

GODIFROID

Mej. Carrington CHERRY

Mnr. Pakeman t"11aviersolo Les Souoirs

Sekstet Lie d Lied

Bagatelle

Auld Robin Gr.ê..Y. Kathleen Mavourneen ERNEST REITER Mej. Esson CROUCH Mev. Gasson Vokale duet Sekstet

The Echo Duet

The Old Guards' Waltz

BRAHAM

OTTO ROEDER

Senuweeprobleempies het veroorsaak dat mej. Carrington nie kon laat reg geskied aan LISZT se ~Re~!!~Ven~ia~

38

nie ,maar ~ sekstet bestaande uit mev. Street (klavier), mej. Coutts (orrel), mnr. S Bayly (klarinet), mnr. Z Bayly

(tweede viool), mnr. Cheshire (eerste viool) en mnr. Fraser (fluit) het die resensent genoop om die gunstige invloed van die ensemble op die ontvanklike gemoedere van die toe-hoorders as volg te beskryf:

Some expectation was rife as to the performance of this body of instrumentalists, and we may confess to a feeling of gentle surprise at the excellent results attained.

Nie alleen het die resensent van die Frontier Standard die indrukke van die rseds aangehaalde resensent onder-skryf nie, maar die h o o p uitgespreek dat: 39

As orchestral music has 'at last been introduced at our

concerts, let us hope it will take a firm stand. No

music is so effective and ple~sing as that produced by a combination of instruments.

Die geliefde lied Kathleen Mavourneen is besonder verdien-stelik deur mev. Gasson gesing, terwyl h3ar vertolking

van

~bl~~l~~

as die 'palm of the evening' deur die

resen-van die StanQ~ bestempel is. Selfs die nuwe

Ravestaff-vleuelklavier is lof toegeswaai weens sy 'distinctly superior

tone as well as build'. Hierdie voortreflike aanbieding het

Our best congratul8tions are offered to the array of talent brought forward on this occasion, and we trust that the instrumentalists will continue to cultivate sweet harmonies and favour a discriminating audience on many more opportunities.

~ Dooiepunt 1893 - 1894

Gedurende die tydperk 1893-1894 was daar nie van hierdie soort

Vocal and Instrumental Concerts nie. Alle aktiwiteite is

gekanaliseer in konserte deur die verskeie verenigings,

besoekende kunstenaars, en in gewyde aanbiedinge en vermaak-likheidskonserte.

~ Wisselvallige periode 1895 - Julie 1898

Vanaf 1894 was daar egter weer ~ effense oplewing op die gebied van Vocal and Instrumental Concerts alhoewel die musikale meriete van die aanbiedinge wisselvallig was.

Twee konserte is deur die Junior Club van Oos-Londen gereël en wel op Saterdug 2 Maart en Saterdag 20 Julie 1895.40 In die eerste konsert het 'n mev. Newcombe se vokale bydraes geesdriftige applous ontvang en in albei konserte het ~ sekere mnr. Knobel gunstige kritiek uitgelok met sy

banjo-spel. Die tweede konsert is gekenmerk deur die feit dat

'the programme was not so remarkable for its length as for its items of both classical and popular composers'.

Mnr. 0 J Griffith se sangsolo's ~hel~re~ale en The

gggl~,

en mnr. Franz Moeller se vioolsolo's Carnival de Venice en German Patrol was van die voortreflikste

items. Franz Moeller het daaropvolgend in ~ konsert in

die Public School o~ woensdagaand 7 Augustus op die Jesbank opgetree, waar 'n ovasie hom te beurt geval het vir sy ver-kwikkende vioolspel41, terwylouvertures deur ~ orkesen-semble best~ande uit mev. Lewis en mnre. Lewis en ~illiams van 'becoming vivacity' getuig het. Mnr. Knobel was weer eens op die voorgrond met ~ welkome banjosolo, terwyl die alomteenwoordige liedere asook komiese liedere sonder haak-plek verloop het.

herdenking van die Skotse digter ROBERT BURNS in die Die jaar 1896 het nie JU1S veel meer belofte getoon nie

en die wurggreep van Verskeidenheidskonserte42 het slegs 'n skrale aantal Voc31 and Instrumental Concerts toegelaat.

Weer was dit die East London Junior Club wat met inisia-tief vorendag gekom het met ~ verdienstelike konsert op Saterdag 4 Julie 1896.43 ~ 'Well-assorted and balanced orchestra' bestaande uit viole (mnre. Moeller, Seaward en Andre), klarinette (mnre. Geddie en Longmore), eufonium

(mnr. McAlister) , kornet (mnr. F Howe), kontrabas (mnr. Farmer), klavier (mnr. Day) en dirigent (mnr. J Tryal Beavan) het vir 'n lofwaardige vertolking van Le Reveille de Lion gesorg en ook 'n 'ver y s tir rin g set' van Eng els e A irs voo r ges pee 1 • Franz Moeller se vioolspel het weer beïndruk, hierdie keer met vertolkings van Scotch Airs en Sou~~~ir~h~beck.

In dieselfde maand, op Dinsdagaand 21 Julie, is die

eeufees-Mutualsaal gevier met ~ konsert wat bestempel is as ~ Grand Vocal and Instrumental Concert.44 Vooruitstrewende amateurs naamlik mnr. Lowe-Gillings.(sang), mnr. Beavan (klavier) en mnr. Moeller (viool) het hcogstaande bydraes gelewer wat verder versier is deur die vaardige spel van die orkes van die East London Choral and Orchestral Union.

Betrokkenheid van die jeuo 1896 - 1897

Onder die toegawyde sorg van die goed toegeruste musikus Tryal Beavan, wat besig was om besonder verdienstelike baanbrekerswerk in Oos-Londen te verrig, is die Panmure Junior Singing and Instrumental Society gestig wat op Saterdag 14 November hulle openingskonsert in die

Mutual-saal aangebied het.45 'n Juniororkesensemble met ~ instru-mentasie van klavier, trompette, 'cuckoos, rattles, drums with thrush and nightingale' het HAYDN

uitgevoer. Dié uitvoering is ongelukkig belemmer deur swak

intonasie. Defektiewe intonësie het ook gepla toe die

seniorleerlinge RDi'18ë:RG se SQeel.9.0~imfonie aangedurf het. (Die resensent van die Standard was egter van mening dat

--- 46