Braille_Biologie_HAVO_2017_TV1_aanpassingen

(1)

AANPASSINGEN EXAMENS 2017 TIJDVAK 1 HAVO BIOLOGIE

Algemeen:

 Bij dit examen hoort een tekeningenband.

 De open vragen worden aangegeven met 'open' achter het vraagnummer.

 Let op! Vraag 32 is vervallen. De 2 punten, die bij deze vraag horen, zijn verdeeld over vraag 25 en 30. Beide hebben nu 2 punten i.p.v. 1 punt.

 Aanpassingen in het correctievoorschrift (vraag 17, 25 en 30) zijn achterin geplaatst. EXAMENOPGAVEN

titelblad

 Zin toegevoegd: Bij dit examen hoort een tekeningenband.

 Tekst aangepast (zin toegevoegd): Dit examen bestaat uit 40 vragen. = Dit examen bestaat uit 40 vragen. Vraag 32 is vervallen.

 Zin aangepast: Voor elk vraagnummer staat ... = Achter elk vraagnummer staat ...  Onder deze zin is tekst toegevoegd:

Let op: de meeste vragen zijn meerkeuzevragen. Als een vraag een open vraag is, dan wordt dat aangegeven met 'open' achter het vraagnummer.

blz. 2

 Tekst boven afbeelding 1: tekst aangepast (verwijzing naar afbeelding vervalt): Met 500 gram bakmix kunnen de drie leerlingen een brood bakken van 750 gram. Van zo'n brood kunnen zij 25 sneetjes snijden.

Het etiket op het pak bakmix geeft een tabel met de samenstelling van de bakmix voor 100 gram brood. Daarop staat onder andere: jood 32 microgram. Dat is 21% van de ADH (Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid).

 Afbeelding 1 (tabel) vervalt. blz. 3

 Tekst boven afbeelding 2 vervalt: Op het pak staat de bereidingswijze (afbeelding 2).  Afbeelding 2 (kadertekst + afbeelding) vervalt.

(2)

 Vraag 3: tekst aangepast: Vraag 3: 2 punten

Bij het bakken van brood is het belangrijk het brooddeeg te laten rijzen. Het rijzen van het deeg zorgt ervoor dat het brood een luchtige structuur krijgt.

Door welk proces tijdens het rijzen neemt het deeg in omvang toe? En welke producten worden hierbij gevormd?

enz.

blz. 4

 Tekst boven afbeelding 3 aangepast (verwijzing naar afbeelding vervalt):

Als Carine, Veerle en Evy op internet informatie zoeken over brood bakken, lezen ze in een recept (zie hieronder) dat je in plaats van gist ook zuurdesem aan het meel kunt toevoegen.

 Afbeelding 3 = tekst.

 Vraag 6 (afbeelding 4 = tekening 1): zin aangepast: ... in een grafiek (afbeelding 4). = ... in een grafiek (zie tekening 1).

blz. 5:

 Afbeelding 1 vervalt.

 Vraag 7: verwijzing naar afbeelding 1 vervalt. blz. 6: geen aanpassingen

blz. 7: geen aanpassingen

blz. 8

 Afbeelding 1 en 2 vervallen.

 Verwijzingen naar afbeelding 1 en 2 in tekst eronder vervallen. blz. 9: geen aanpassingen

blz. 10

 Verwijzing naar afbeelding 3 in tekst erboven vervalt.  Vraag 17: tekst + correctievoorschrift aangepast:

(3)

Vraag 17 open: 1 punt

Bij de genetische modificatie worden verschillende enzymen gebruikt.

Wat is de functie van het enzym dat wordt toegevoegd aan het DNA uit een cel van de gouden zijderups?

blz. 11

 Vraag 18: onderstreepte letters zijn vetgedrukt weergegeven + zin aangepast: ... (hieronder onderstreept) ... = ... (hieronder vetgedrukt) ...

blz. 12

 Afbeelding 1 vervalt.  Afbeelding 2 vervalt.

 Verwijzing naar afbeelding 2 in tekst erboven vervalt. blz. 13

 Vraag 22 (afbeelding = tekening 2): tekst aangepast: Vraag 22: 2 punten

Tot nu toe heeft de dromedarispopulatie zich elke acht jaar verdubbeld.

Welke van de vier grafieken in tekening 2 geeft de populatieontwikkeling van de

dromedarissen in de afgelopen eeuw weer? In de grafieken staat op de x-as het jaartal tussen 1920 en 2000 en op de y-as de populatiegrootte tussen 0 en 500000.

enz. A grafiek A B grafiek B C grafiek C D grafiek D blz. 14  Afbeelding 3 vervalt.

 Vraag 24: tekst aangepast: Vraag 24 open: 2 punten

Geef aan waarin de lengte van de dikke darm en het oppervlak van de dunne darm van de dromedaris verschillen van de mens en wat de functie van dat verschil is.

 Vraag 25 (meerkeuze i.p.v. open vraag): tekst + aantal punten (2 punten i.p.v. 1 punt) + correctievoorschrift aangepast:

(4)

Een deel van een niereenheid beperkt het vochtverlies via de urine tot een minimum. Welk deel is dit?

A afvoerkanaaltje

B glomerulus (haarvatkluwen) C kapsel van Bowman (nierkapsel) D verzamelbuisje

blz. 15

 Verwijzing naar afbeelding 1 in tekst erboven vervalt.  Afbeelding 2 vervalt.

 Verwijzing naar afbeelding 2 in tekst erboven vervalt: Een deel van zijn resultaten staat in afbeelding 2.

 Vraag 26: eerste zin aangepast: Over de lijst met waarnemingen worden de volgende uitspraken gedaan: = Over deze waarnemingen worden de volgende vier uitspraken gedaan:

blz. 16:

 Vraag 27: verwijzing naar afbeelding 3 vervalt.  Afbeelding 4 vervalt.

 Verwijzing naar afbeelding 4 in tekst ernaast vervalt. blz. 17

 Verwijzing naar afbeelding 5 in tekst erboven vervalt: In afbeelding 5 zie je ... met een cijfer aangegeven.

 Vraag 30 (meerkeuze i.p.v. open vraag): tekst + aantal punten (2 punten i.p.v. 1 punt) + correctievoorschrift aangepast:

Vraag 30: 2 punten

Zenuwcel 1 geeft een impuls door aan zenuwcel 2.

Op welk onderdeel van die twee zenuwcellen is muscimol werkzaam waardoor een bedwelmend effect in de hersenen ontstaat?

A op het cellichaam van zenuwcel 1 B op het axon van zenuwcel 1

C op het uiteinde van zenuwcel 1 bij de synaps D op het membraan van zenuwcel 2 bij de synaps

blz. 18

(5)

In een hooikoortskalender staan gegevens wanneer een bepaalde plant bloeit, bijvoorbeeld:

- hazelaar: februari t/m april - els: maart en april

- struisgras: juni t/m augustus - doddengras: juni en juli

blz. 19: alle tekst + afbeelding + vraag 32 zijn vervallen!  Vermelding in het bestand:

Vraag 32 is vervallen.

blz. 22

 Verwijzing naar afbeelding 1 in tekst erboven vervalt. blz. 23

 Afbeelding 2 = tekening 3.

 Verwijzing naar afbeelding 2 in tekst erboven aangepast: ... (afbeelding 2) ... = ... (zie tekening 3) ...

blz. 24

 Verwijzing naar afbeelding 3 in tekst erboven vervalt. AANPASSINGEN IN CORRECTIEVOORSCHRIFT vraag 17 (maximumscore 1)

1 pt een gen losknippen uit dit DNA vraag 25 (maximumscore 2 i.p.v. 1) 2 pt A

(6)

vraag 30 (maximumscore 2 i.p.v. 1) 2 pt D