© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving 1 www.ppo.wur.nl November 2010
INRICHTING VUL- EN WASPLAATS SPUITAPPARATUUR
Bij het vullen en reinigen van landbouwspuiten, en andere machines waarmee gewasbeschermingsmiddelen worden toegepast, moet milieubelasting worden voorkomen. Deze brochure reikt mogelijkheden aan om bij vullen en reinigen op het erf op een praktische manier aan de eisen te voldoen.
Uitgangspunten & wettelijk kader
Doel is dat restanten gewasbeschermingsmiddelen niet in oppervlaktewater terecht komen, omdat dit waterkwaliteitsproblemen kan veroorzaken. Momenteel (2010) zijn verschillende mogelijkheden toegestaan om dit doel te bereiken.
Bij het hanteren van restanten spuitvloeistof en waswater van het spoelen van de tank voorkomt u emissie door:
- De restanten in enkele stappen te verdunnen en uit te brengen over het zojuist behandelde perceel, net zolang tot de middelconcentratie zo laag is dat u de volgende toepassing veilig kunt uitvoeren.
- De restanten op te vangen; deze kunt u vervolgens afvoeren óf zuiveren zodat het water hergebruikt kan worden bij het spuiten.
Bij uitwendig reinigen van spuitapparatuur voorkomt u emissie door:
- De apparatuur te reinigen in het perceel waar zojuist gespoten is; doe dit elke keer op een andere plek in het perceel om mogelijke ophoping van middel te voorkomen en houd minimaal 5 m aftstand tot de insteek van een watergang aan.
- De apparatuur op het erf te reinigingen, waarbij u het waswater opvangt. Dit kunt u vervolgens afvoeren of zuiveren. Het reinigen moet volgens de wet gebeuren op een
vloeistofdichte ondergrond. De benodigde afmetingen zijn hierbij afhankelijk van het formaat en type spuit en variëren van ca. 10 m² voor een kleine gedragen spuit tot 30 m² en meer voor een grote getrokken veldspuit.
Bij het vullen van de spuit bestaat het risico op lekkage of morsen van middel of tankinhoud. Goed opletten verkleint het risico behoorlijk, maar omdat er met hooggeconcentreerde middelen wordt gewerkt, is het risico bij lekkage of morsen
relatief groot. Daarom gelden bij vullen van de spuitapparatuur dezelfde beschermende maatregelen als voor het reinigen. Als dus op het erf gevuld wordt, moet dit boven een vloeistofdichte ondergrond gedaan worden.
Door een vul- en wasplaats op uw erf in te richten zorgt u ervoor dat zowel voor het vullen als interne en externe reiniging een praktische en
gebruikersvriendelijke voorziening voorhanden is.
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving 2 www.ppo.wur.nl November 2010
Mogelijke uitvoering Verplaatsbaar, kunststof
Een oprolbaar of opvouwbaar doek met opstaande randen is een flexibele uitvoering van een vul- en wasplaats en is voldoende om het beoogde doel te bereiken. Enkele voorbeelden:
- De AgraClean® wasplaats / spoelplaats is gemaakt van een versterkte pvc folie met een berijdbare opstaande rand en heeft in twee hoeken een afvoer. Het
waswater kunt u in een reservoir opvangen. Standaard afmetingen variëren van 5 x 2,85 m voor €475,= tot 15 x 3,8 m voor €1.195,= (www.agraclean.nl, november 2010).
- Axe Environnement in Frankrijk heeft vergelijkbare mobiele spoelplaatsen.
Standaard afmetingen variëren van 3 x 3 m tot 10 x 5,66 m; 15 cm hoog. Prijzen op aanvraag (www.axe-environnment.eu, november2010).
Bij beide oplossingen is een (dompel-)pomp nodig om de vloeistof in een opslagtank op te vangen voor verdere
verwerking. Dit kan o.a. door gebruik van een grote put die als buffer werkt of met een kleinere opvangput met een pomp en opslagtank. Hiervoor kunnen (gebruikte) kunststof IBC containers (1 m3
vloeistofcontainers) worden gebruikt.
Voordelen van mobiele vul- en wasplaatsen zijn de relatief lage aanschafprijs en de mogelijkheid om de inrichting op meerdere plaatsen te gebruiken. Daaraan gekoppelde nadelen zijn de extra arbeid voor het klaarzetten en opruimen van de inrichting en dat er meerdere handelingen nodig zijn om de vloeistof in opslag te krijgen. Daarbij geldt een wat hoger risico op contact met de
vloeistof. Bij standaard maten is een (grotere) veldspuit niet met uitgeklapte bomen door te spoelen.
Verplaatsbaar, metaal
Een kleinere verplaatsbare vul- en wasplaats kan ook bestaan uit een metalen plaat met een daarop gelaste rand waar je overheen kan rijden. Zulke vul- en wasplaatsen zijn in de praktijk gebouwd. Op deze manier is voor kleine oppervlaktes met weinig middelen een inrichting te realiseren die aan de randvoorwaarden voldoet.
VUL- EN WASPLAATS VAN AXE ENVIRONNEMENT (F)
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving 3 www.ppo.wur.nl November 2010
Vast
Alternatieve uitvoering is uitvoering in beton. Dit kan gestort beton zijn of prefab beton, waarbij naden vloeistofdicht worden gemaakt. De kosten hiervoor lopen uiteen afhankelijk van o.a. afmetingen van de vul- en wasplaats, de uitvoering en de mate waarin u eigen arbeid inzet. Enkele uitgangspunten:
- Beton kost ca. €50,-/m² voor erfverharding of €75-100,-/m3* - Betonplaten (2 x 2 x 0,14 m) kosten nieuw ca. €40,-/stuk* - Loonwerk met een mobiele graafmachine kost ca. €75,-/uur*
- Aanvullende kosten voor fundering (zandbed), storten van beton (betonpomp) en installatiewerk.
- Overige arbeid
* bron: KWIN agv 2009
De kosten voor een betonnen vul- en wasplaats kunnen uiteenlopen van naar schatting €500,= voor 2 x 5 m in
betonplaten met kitnaden, met maximale inzet van eigen arbeid, tot meer dan €10.000,- voor een uitvoering voor een uitgeklapte veldspuit (5 x 40 m) in gestort beton. Met heel eenvoudige middelen is een dergelijke grote vul- en
wasplaats echter naar schatting ook voor ca. €2.500,- te
realiseren.
Bij een vul- en wasplaats met een groot oppervlak wordt de bijdrage van het hemelwater in de totale hoeveelheid vloeistof relatief groot. Om kosten voor opslag, afvoer of zuivering van opgevangen regenwater te beperken kan gekozen worden voor afdekken/overkappen of voor het scheiden van
waterstromen door een dubbele afvoer waarvan er steeds één afgesloten is. Hierbij wordt alleen het water van het reinigen zelf en naspoelwater opgevangen en wordt overig (hemel)water normaal
afgevoerd.
WASPLAATS GESTORT IN VELDSCHUUR; vloeistof wordt via een afvoerpijp opgevangen.
GROTE VUL- EN WASPLAATS UITGEVOERD IN
BETONPLATEN; water gaat via een drainageslang naar een opvangput. Een afdekmogelijkheid is wel gewenst.
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving 4 www.ppo.wur.nl November 2010
Meer informatie
Deze brochure is gebaseerd op de momenteel (2010) geldende wetgeving. De overheid is bezig de regelgeving rond vul- en wasplaatsen te herzien; hierbij wordt regelgeving die nu in meerdere besluiten is vastgelegd ondergebracht in één Activiteitenbesluit. Goedkeuring hiervan is in de loop van 2011 voorzien. De actuele stand van zaken is te vinden op www.infomil.nl, of informeer bij het bevoegd gezag.
Colofon
Deze brochure is een uitgave van Praktijkonderzoek Plant & Omgeving vanuit het project "Opvang en zuivering restwaterstromen met gewasbeschermingsmiddelen op het erf".
De tekst in deze brochure geeft de interpretatie van de huidige wet- en regelgeving (november 2010) en hoe hier op een praktische wijze invulling aan is te geven. De samenstellers van deze brochure aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor schade van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen of beslissingen gebaseerd op informatie in deze publicatie.
Samenstelling en druk: Praktijkonderzoek Plant & Omgeving (PPO) B.V.
