Die O.B. Jaargang 1, no.2

,

Ek

~al Ill\'

mede-

Ajri-kmw•

·

help

eu

be-.

..

1-.-

e

rm.

"

0

EEH

S

TE JAARCANG

.

'Die

WOEKSDAG, 19 NOVEMBER 19

4

1.

O

.B.

se

,

Verkeerdheid"

moet

tans

dien as

Gro

ndslag

vir Eenheid.

Dr.

Malan se Nas.

Komitee

op

Se

lfde Beginsel

Saamgestel as

Groo

t

Raad.

Te B

l

oemfon

t

e

i

n

b

et

d

r. D. F.

M

a

l

an e

ff

e

n

s verd

uid

e

li

k wat by

met

sy

Nasi

on

a

l

e K

om

itee

b

e

d

oe

l

, e

n v

a

n

wa

t

by daa

r

g-ese

h

et,

k

a

n

a

f

g-e

l

ei word

hoe die Nasi

on

a

l

e K

o

m

i

t

ee

saamg·es

t

e

l

sal

m

oet we

e

s

.

Daar hot \'Cral dric dingo duidclik uitgckorn: (1) ,Die pcrsouc daarin moet nlmal dicsc

lf-dc kocrs hou."

(2) Die \'Olk II'Ord , in die hanclc geplaas" yan die komitcc, ,wa~ dag na dag bcslnitc

namcns clio \'Olk sal JnocL nccm," d.w.s. die

.:\asionale Komitcc hct \'Olmag, soos dr. :\!alan self 'n cndjic \'Order \'Crduidclik.

(3) Die \'Olk kics nic die komitcc nit•. maar bekragt ig net clio samcstclliug.

Die bedocling \'an clio komitee i soos tk :\falan self verkla:u, om dio Afrikanonlom to \·erenig soclaL die eindc \·an clio oorlog ons nie \·erdeeld moot Yind nic. Die bcdoeling van

ons ::~nikel is nic om die voorstel Y3ll dr. ~\Jalau namens die Ossewabrand"·ag to \'Crwcrp of

te aanvanr nie, maar om hierdio \'OOrslel in \'Crb:llld lo bring mel die slryd leeu die Osse-ll':tbrnnd\\'ag.

EENHEIO WAS DAAR

V66r dr. Malan se ultimatum aan die Ossc· wabrandwag was die nasionaalgesinde Afrika· nerdom

oen

in die Ossewabrandwag en tot •n

groot mate ook eensgesind bir.ne die

Her-enigde Nasionale Party. Oaar het dus seen

gevaar bcstaan dat die einde van die oorlof{ ons as 'n verdeetde Afrikanerdom sou vind nic.

:'llaar 11':1[ p;chcur !OC'? ln~lcdc tlaL ons so <'Cnsgcsind binne ons (wee fronlc (die Osscwa-braud\\'ag: en die Parly) bly om die cindc \':lll die o01·log af tc wag, kom dr. Malan met sy

ultimatum teen die Ossewabrandwag oor 'n

bloot formele aangeleentheid van leierskap. Dat die sLryd dour rlie politici Leon die

Osso-,,-:~,brandwag nnngeknoop is om gccn nuder rode :1s leierskap nie, word bevcsLig dour dr.

:II:tlan se (ocspraak \\'aar hy die becld \'Uil die osscwa gcbruik. Omdat die volk dan clie wakis

vir die partyleiers sou gereserveer het, en die Ossewabrandwag l(wansuis op die wakis sou

wou

h

e,

daarom het die 111oeilikheid ontstaan. ln dr. :\I alan so cic \\'OOrdc lui dit: ,Hy (die

Ossewabrandwag) wou nie meer agterrycr by die ossewa wees nic, maar het ook geagitccr teen die wat op die wakis sit. 1-iULLE WOU

I EM AND ANDERS DAAROP HE ... " ,ALLEEN''

Die helc su·yd mel ~~ ge\·olglike \·erdeeld-l!Cid onder die Afrikancrdom is clus dour die

Panyleiers aangcknoop orndaL 'n grooL dec!

\':11\ die ,·olk dan ,iernaml ander " s:1arn meL ) tulle op die w:1ki~ wou ho!

\\'anL lcL \\'CI, dr . .\!alan crkcn ,.,ell daL die

O.B. nie A J,I,gK\' op die wakis wou \\·ees nic, maar sy Jdag is: , H uile wou nie op die wa ALLEEN

he

die wat aan die staat!wndigc front veg nie." :\f. a. w. clio 0. se"·abrand\\'ag sou

\·olgcns dr. :\lnlan, ook nog iemand antler nam

meL die polilici op die \\'akis \\'Oil he, en hierdie ,,begeerte" van die Osscwabrandwag was vir

dr. Mat an gCI}Oeg rede om die doodvonnis oor die beweging uit te sprcek.

Die ,-olk sal wei .~elf kan oordecl hocveel grond daar vir 'n doo<h-onnis was, sclfs al ncem ons :~an dnt dr. )!alan ~c agfcrdog jnis was.

As hicrdic \'Onnis die tlood \·an die

Osscwa-brandwag en die opwckking van die Parly glad soos die opkoms van clio son sou me

cge-bring hoi,, dan hei, die volk gecn redo gehad 0!11 dr. 1\lahw le erg kwalik lc nccm oor sy

wnaghalsighcid nie, w:1nL clan hd ,,die cindc \·an clio o01·log" ons darcm nog as 'n \'Crcnigdo Afrikancrdom ge\·ind.

Maar soos almal lwn voorspel, het dr. Malan

met sy oorlogsvert(laring teen die Ossewabrand· wag nii{S anders as stryd en skcuring bereik

nie, ja sovcel stryd en skcuring dat dr. Malan

self moes crken dat ,TENSY 01 E VOLK SV

VERLORE EENHEIO SPOEDIG TERUG·

VIND, SAL SY VURIGSTE HOOP IN ROOK

VERDWYN."

VOLMAAKTE SI<EURING

Dr. :\lalan hcL 'n beroep op ~y panyvolgc

-linge gcdocn Olll siJ!Hicr \'CI'Sllilll uit die () ~:;0-\\'abrandwng I o bodank, en LOrtie I fdcrl yd lwL die parlypors en kleincrc gcslml 'n Krugcr

-dng-on·cnsicf Icon die hcweging \':Ill st:1pcl !ani, loop.

Die gevolg was 'n volmaalde skeuring bin·

ne die gcledere van die republikeinc- ja

so volmaak en daarby so lwnsmatig dat Afri· 11aners wat seclert 1899 in aile l<risistyclperke nog steeds sy aan sy gestry hct, Illekaar

vandag in bittcrheid bcvcg, en llit oo·t so 'n

nietighcid as die vraag wie almal op die wakis

moet sit !

JO:n non claL daanlic eonhoid \\':1t daar was

-die groolslc waL ons \'Olk nog gekcn hcL

-deur die partypolitici en die pers vcrbreek is, nou kom clr. Malan met 'n voorstel om daarclie

eenhcitl weer te herstel.

Die Ossewahran(hnlg llcL n1n tlio begin af volgchon clnl (]il 'n kunsmaLigc en rock

c-,

Ek

s(il

m

y

m

ecl

e-A

fri-lam

e

r

nooit

in die

s

t

r

y

d

verlaat

uie."

No.2.

Groot

Raad

s

lid Geinte

rn

eer

Pat·tyl

e

iding

s

e

A

auhi

tsing

B

e

gin n

ou V

r

ugte Dr

a

Die mclodo ,·an die parLypolitici om deur allcrhandc beskuldigings Osscwa brandwagledc ge1nLcrnecr lc kry, hot reeds rypc \'I'Uglc af

-go,~crp ondanks die , protesvcrgadcrings" van diesclftlc aanhit ers.

'n \\Took of \\':1t gclede beL die pa1·Lypers 'n

bcrig die \\'Crcld ingesiuur as sou ds. D. J. J. . de ,-OS \'all Durban dour die o.n.-Iciding in Xaial gcskors woes omdat hy hom teen die

nasionaa 1-sosinlisme uilgcsprcek hoi. Cenl.

D. P. Eloff, wat met die skorsing vu,n cis.

De Vos to doen gehad hot en lid van die Groot

Raad is, hot hie~·dic bewering onLken en ui i-druklik \'Crklaar dat die dominco geskors is "·cons ontrouhcid nan die bewcging. Dit het

egter nie verhoed dat genl. Eloff in hegtenis geneem is vir internering nie.

Aangcsicn die politici daarin gcslang hot om 'n Groot tb adslid van clio 0.13. aglor die doringdraad Lc kry, hoop ons da.L hullc non

sal ophou om die O.B. lc \'Crwyt dat daar die nfgclopc tyd lc min O.B.-lcdc gc1nlcrnccr is!

lose \·erdoling is en dnarom hot hy :1angcdring - en docn diL nog- da.t die \'Olk in albei clio organisasies moot bly, want dan kan ons nic skcnr nic.' En ook nou nog is die Osse-wabr:1ndw:1g bcroid om onigc

to slcun w~1t die skouring, parLylciding vcroorsaak is, rnaak.

oprcgto poging wat dour die ongednan sal

MAAR WEER Dl ESELFDE

:\Jaar Jnao ons nou die \'Oorgc~tcldc middcl LOL hers tel \'an die ccnbeid loots nan die bc

-swai'O wa.L ,·an p:ntykant aangcvocr is orn die skeuring ic regverdig, Ons doen diL nie in die gees \·an foul\·indery nie, maar aHecn om aan

te toon hoe nutteloos en ongegrond llie he;e veldtog teen die Ossewabrandwag was.

Dr . .\lahn cis dat die lede \':111 tlic komitec alma! \'an dicsclfde oortuiging moct, woes Len opsigtc \'an die toekomstige republiok en aan

die grondslag van die republikeinsc kon

sep-grondwet, wat deur die voorlopige eenhei dsko-mitee aan tlic partyleier as 'n leitlraad

toever-trou is, gebonde moet wees. (Die Burger, 21 Oklobcr).

Die Ossewabrandwag het hom ,so gebonde gevoel aan hierdie lwnsepgrondwet dat hy

dit by wyse van •n Uniale omsendbrief ge·

propageer het, maar dit op aar.drang van die partyleicr weer moes teruggetnik ~1ct.

Oor hierdie punt hOcf daar dus nooit 'n skeu·

ring to gewees het nie. Die o~scwnbrandwag heL die konscp-grondwct reeds ecnmnal :1an\·aar, maar omd:u hy dit met mcning en Cl'llS aan-Yaar hot. is hy dour die p:ntyleiding: tor dood \'Croordccl. Xou cis dr. :\falan da[, die Ossewn

-hrandwag, indicn hom ook vcrlccnwoordiging in die komi lee gegun word- die konscpg

rontl-V

e

r

volg o

p

b

ls.

2

k

ol

.

I.

T

W

E

E

W'

eet

'W

aarr

'W

errlk

Jy

~

~~

O".B. se

,

Yerkeerdheid"

r

c

r

vo

lg

'V

a

n

b

ls

.

1.

wet weer opnuut moet aanvaar sodat die ge· broke eenh~id hers tel kan word!

DIE "GROOT BESWAAR

Van ParLykanL is teen die OsSO\\·abrandwng aango,·oor dat sy Groot Rand nic dour die 1·olk gckios word nic, ma:tr clat by aangestel word mot volmag en kan doon \\·at .hy wil. Dit was een van die vernaamste ,verkeerdhede" in die Ossewabrandwag wat reggemaak moes word, of so nie moes dien as rede vir bedanking uit die Ossewabrandwag -moes dien as rede om

die voll< te skeur.

As dit 'n beginselsaal< was, moes dit stand· houdend gewecs he t -selfs vir so 'n lang tydperk as twee maande, en dan moes dit ook op aile organisasies van toepassing ge· wees het- selfs op so 'n elastiese organisa· sie as 'n politieke party.

:H::~ar nou kom die hooflcicr ,·an clio ParLy nacbt die volk tcrwillc van daardic ,bcginscl"

gcskcur is, en stel voor 'n komitee wat nie deur die volk gekies word nie, maar net van die volk volmag ontvang om ,dag na dag besluite na· mens die volk te neem." PRESIES DIESELF· DE DING AS WAT IN DIE GEVAL VAN DIE OSSEWABRANDWAG AANSTOOT EN REDE VIR BEDANKING GEGEE H ET.

l\Iaar as Lwec clicsclfdc docn, is dit glo da1·em nic dieselfdc nie.

'N VERSKONING?

Die 0$SCwabrandwag wil ogler me ,·cn,·yt

nic, en as hierdio ,·oorsLCI, wat s"·angor is

Y::tn , \"Orkoorclhcclo" waL clio O.;so,,·abrandwag

se lewc moos gckos her, bedocl is as 'n erken· ning dat die party se aanvalle ongegrond was,

en as 'n syclcling~c ,·crskoniug vir cbardio on-,·crdiondo aalH"allc, is die 0 owabranclwag be -reid om cliL (crwillc ,·an Yolkscenhoicl as 'o YOrskoning Lo aaun1ar eo die geskil uit die wercld to maak. rliaar dan verwag ons dat die

daad by die woord gevoeg word, en dat die partyleiers en pers dadelik aile aanvalle op die Osscwabrandwag moet staak.

Maar as dit nie so bedoel is nic, dan eis

reg en billikheid dat die partyleiding nou ophou om die Ossewabrandwag van ,

v

E R· KEERDHEDE" te beskuldig wat die party· Ieier self verkondig as GOED, want as die Ossewabrandwag terwille van daardie ,be· ginsel" GESKEUR is, kan dieselfde begin· sel tog immers nie goed genoeg wees om die cenheid te HERSTEL nie!- tensy iemand 'n tout gemaak het, en 'n baie duur fout ook!

SKOUBURG

H ofmeyrsaal, Groote Kerkgebou,

KAAPSTAD .

Saterdag, 22 Nov., om 3 en 8.15 n.m. ,QUEEN OF THE YUKON"

met

ClfAHid·:~ H!C'I\:L•'OllD. IRE:'\E HICH. Ool< 'n Afrikaanse Voorprogram.

Plekbcsprcking - l..lniewinkcls.

Onthou elke Saterdag.

VlL

A

E

Besit U

'

_n

K

o'"

m

m

an

do

M

ot

o

r

v

lag

F

i

et

svl

ag

O.B

.

Vlag

?

V

l

ag

£

1

-1

S-

0

2-

6

1

-3

Kontanl me( Bc~i.elling.

, DIE 0.8.," Kamer 916, Groote Kerk· gebou, KAAPSTAD.

VRAESTELLER

S GED

R

E

I

G

DEUR

P

ARTY

SEK

R

ET

A

R

IS

\Vatter metodcs gebruik ~rord om O. ll.-go-gosiodo !cdc van die Party ie iotimideer, blyk hicruit. dat acJ,•. F. C. Erasmus, sokretaris ,·an die Part~·, by 'n paar gclccnthcde a! .o -danige lode, wanucer hullo hom vrae stel,

toogcvocg hot: , Ek weet waar jy werk." By golocnLhoid van sy ,·orgaclcring vorlcdo week op Bellville, hot hy dicsolfdo woorde go -bruik too 'n lid opstaan om hom to ondcrvra.

Dit, kan niks andcrs beduie nio as:- ,J y moot oppas, ck sal jou wcrkgon·er gaan ve r-tol, sod~•t hy mot jou kan afrokeu." As hierclio

gC\·olgLrokkiug vorkocrd is waartoo die gehoor

op die vcrgadcring gokom het, laat die Sekre· taris van die Party dan verduidelik wat die

plek waar die lid werk, te doen het met sy aanwesigheid en vrae wat hy die sekretaris oor die se politieke gedragslyn stel.

IJ

R

ANDWAG

T

E -

AAN

DA

G!!!

Dit is nie

meer as

reg

om

die

naam

van u

blad te noem wanneer u

Ad

-verteerders ondersteun nie. On

th

ou

!

Advertensie

is die polsslag van ons

b

lad,

,

en

d

i

e adverteerders

v

erwag

resultate.

Ons

doen

'n

dring

·

ende

beroep op u om aileen

adv-er

t

eerders

in

,

D

i

e O.B.

''

te ondersteun en

so-doende die reklamewaarde van ons

blad op 'n

hoe

peil te stel.

HOLHEID VAN BE

S

KU

L

DliG

i

NGS

AAN DIE

K

AAK GESTE

L

, Julie is Nazi"s!" bet ons van die sLigLing nln die Ossowabrandwag gehoor. DiL is 11·at die jingo-imporialisto, clio ,·oorsLandcrs yan die llriLs-domokratieso sLolsol die O.B. noem. lfi or-clio propagand" hot so ingeslaan ook by Afri-kaners clat 1·an hulle ,·andag papagaai-gowysc

ook Lccon die 0.J3. to Ycldo trek met diosolfdo

bcskuldiging, en sommigo dit al Yrtnclag as 'n ,,geloofsaak" bcskou, en andere selfs in die

~a;llngc;,Lcldc woonl: na~ionaal-~osialismc, 'n dogma probccr ontdPk.

Hoc diL ook a! sy en waLter sinisU)ro on

onc·lu·i lclike bclckenis ,.:'"anclo ,·an alles wat af,,·yk van die Brits-libcrnlistieso clemokrasio daaraan ook :~I mag hog, is clit gcgryp as 'n wapcn teen tlio

o

.n.

Die 0.13. is alios wnL clko \"OOrslander van die Drits-p:HlomenUire

P"rt yst else! as kwaatl in nasionnal-sosialibmO

voorgcc io sicn of dit nou die DuiLso, PorL

u-gesc, 8pannso, of Afrikaanse is, en daardio sLo k-kc word gcgryp om hom mco Lo slnan. Sondcr hicr a! die sogcnanmdo cnwols w:~t claa.r in

die bcgrip nasionnal-so. ialismo sou ~kuil en du~

volgons parL~·-politici ook in clio O.D. aan te sLip, is tlnar "n pnnr waL hier log gcnocm moot

word. ncl om die d11·aashcid, of lic11·cr. holhcid dnan·an ann lc dni:

Die miliLcrc grondslag; die oppergosag n n

die volkslcicr en die gccu-pany-stolscl, waL dan k11·ansuis .,Yrccmd en in stryd is meL die Afr i-knnertrnclisics. ··

SUIWER. AFRIKAANS

Hy wat die geskiedenis van ons volk ken, weet dat bostaande dinge nie , vreemd en in

stryd met die Afrihaner·tradisies" is nie. Dis suiwer Afrikaans. Dis die l1ole grondslag waa

r-op die 1\frikancn·olk se bestaan opgobou on uitgcbou was lot 'n self i.andige organicse g e-hoel, die Docrc-rcpubliok.

(I) Die Docrc-s!alc ,,·as opgebou op die grondslag ,·an die kommanoo·stelsel. Die Afri

-knncn·olk hct sy ccnheid van strowc en aksio

l!C',·ind in die \"Orrning Yan kommanclo's teen

die g;cmcC'nshaplike ,._,·and. eer~ in Kanplnncl

DIE

O.B., WOK

I

SDAG

,

1

9

N

O

V

. 1

9

41.

on LOe 1·erder op die 'l'rek en in die vestiging ,·an die eersLe Doore-staat. Sy burgerlike be· stuur het gerus op sy militere, sy lwmmando·

stelsel.

(2) Die opporgcsag het horus in 'n sLaaLs -presidont bygostaan dour 'n ,·olksraad, (onder leiersl;ap van die prosiclonL). Die party·rege· ringsteisel is nie erken in die staat nie.

(3) Die grondbcginsels van die lloo ro-repu-blioko hoL o.a. ingcsluil,: 'l'oege,,·ycle Yolks~

dions \"an clke burger in clko hoodanighcicl, as -ook diensplig in die ,,·eermag. llcskorming teen oorhoorsing; deur clicgcne wat nio hul volstc

Lrou aan die Janel ,,·il goo nie, en doolbewtlsto

sLrowc om uiterliko omstanclighodo to skop waarbinno die volk hom vorlig kon ,·ocl on tot

sy hoogslc on Lplooiing sou kon kom.

0.8. SE 8ELEID

Dit is vandag die beleid van die O.B. om

daardie staatsvorm en grondbeginsels in die nuwe staat, aangepas by moderne omstandig· hede en behoeftes, weer verwesenlik te sien, of dit nou strook met die grondbeginsels van wat teenswoordig in ouer Europa as nasionaal-sosia· lisme bekend staan of nie. \\-aL nasiou:~al in Duitslantl of elders is, kan nie nn ionanl hier

\\'COS nic.

As hierdie beginsels, die wat ons vaders aan· vaar het, vanaag in Europa ook aanvaar word,

dan verdi en die 0. B. nie die beslwldiging dat hy 'n ,vreemde stelsel" wil invoer nie, eerder moet die beslutldiging teen Europa geslinger

. word, dat die volke daar 'n stelsel invoer wat aan die Boere·stelsel ontteen is en dit nasionaal· sosialisme noem - die bcginsel ,·an po. it ie,,·o nasionalismo gcgrond op chrislclik-sosiale gro

nd-slag onder bcskerming n1n 'n ware ,·olkstaat

met. (ocgowyde na iediens en louse: ,Ek is

my broer so hoeder."

Die hen·ormings w::~an-oor die

O

.

n

.

sLry,

is die Xasionalc en Christclike bcginsels om-skrywe in sy Omsendbriowo Xo. l/-H on No.

2/-11, gebascer op die bcg1·ippe Yan ,·olks -regcring ,·an clio ou Rcpublioko in lconstol

-1 i ng meL die s.g. dcmokra ticso sLolsol, d io pnrlomontero party-stelsol, en cbarby 'n

lcenhnngor van imporialismc on knpitalismo.

N

asionaal

Wat nasionaal in Duitsland is, kan nie nasionaal in Brittanje wees nie. As dit so is, ook nie nasionaal in Afrikanerland wees nie.

\-oorsion in 'n nooclsaaklikc behoefte ....

LENINGS \'Orkr~·gbnar nr onigo reg -maLigc clocl Leon uitors billiko termo. LTo;!~F OP '1\ KO-:\TAl\'l'BASif-l K'\ BLY

U Elb} BAAS.

Duisendo maak gebruik ,·an SASBANK fasiliteite om !milo ,·an die ckooomieso

juk to bony.

§A

§

BANK

is 'u kind van die \-olk en dien die Volle

l{aadpleeg Sas

bank.

PAARL: Porol-Bocdelgebou, lloofsLraa~ 327, Posbus 266. I<AAPSTAD: ParlomontsLraat 32, _{Posbus 23 7.} WORCESTER:

DI

E

O.B.

,

WOE

KS

D

r

\

G,

19

:\OV. 19

<

11.

ONDERSTEUN 'N 100·PERSENT AFRIKAANSE FIRMA

SCH 0 EM ANN

ELO~

D IRAN K

Vffi KWALITEIT EN

TEVREDEN

-HEID

DIE

G

OEDKOOPST

E

WYNE: Fonkelwyn Lewenswyn Vermouth Hanekraai (Cocktail) Likeurwyn .Jeropiko (Rooi) (Wit) Soet Muskadel .. Port Worcester Hock Pontak Spesiale Sjerrie Sjerrie BRANOEWYNE: Brand wag Brandewyn Ekstra Spes.) F.C. JENEWER LIKEURS: Kersi.e-Brandewyn Anys-Brandewyn Gemmer-Brandewyn Lemoen-Brandewyn Peperment-Likeur Van der Hum

5

/

-3/6 2/6 3/6 2/ -1/2 1/2

1

/

-1/1

1

/

-1/ -10d. 9d. 5/9 5/6 5/ -6/ -5/

-5

/-5

/-5

/

-5

/

-5/ -JENEWER·LIKEURS:

5

/

-3/6 2/6

3

/

-1/8 1/

-1

/

-lld. lld. lOd. 10d. 9d. 8d.

5

/

-4/9 4/3

5

/

-4/3 4/3 4/3 4/3 4/3 4/3 Lemoen-

J

en.ewer

6

/

-

5

/

-Suurlemoen-Jenewer 6/-

5

/

-5/6 5/6 5/

-5

/

-4/6 4/6

4

/

-3/6 26/6 25/ -23/ -23/ - 23/-23/ -23/ -23/ -23/

-Word verkoop In 12-botlel-k!ssies or 5-ge!l!ngvaatj!e9 of groter. U k!ss!e van 12 groot botte!s kan en!go ~eto.l

Wyn, Brandc\vyn, Jenewcr, Ltkcur, Vermouth en Hanop kraal bC\':Il. Vocg 4/- by vir klss!c en bo~lels. en 10 ; -vir vaatjle (lndlcn nie a'!ldcrs oorecn~;ckom met be•tuur) wo.t vergocd sal word by leru~send!ng. Terme: K.M.B., plus tretns:cld na sylyne o! K.B.A., plus treinkorumiasto.

v.o.s., Oudtshooro.

JURGENS

§CHOEMAN

PO

SBU

S

142

,

OUDTSHOORN

.

K

S

JS

dwcU

'

ckur die unic

,

so

wei

as bu itc sy g

rcn

sc

,

bckc

nd

vir gocic

dr

u

ln\

·e

rk

tee

n

konku

r

e

r

c

n

clc p

r

yse

.

B

ESTE is o

m

01

1

s Lc

raaclpl

ccg

in

Ycrba

n

d met

u b

cnodig

-hede.

P

r;-snolcrings

w

o

r

d

grati-s Ye

r

ska

[

.

Enige soort

d

rukw

e

r

k

Y

an Y

i

s

i

te

k

aa

t

tc

to

t

gc

l

cer

d

c

Di

sse

rLa

s

l

cs

w

o

r

d

o

nd

c

r

ncc

m

.

IIO

U

KO

E

R

S N

A

P

ro Ecdesia-

D

n.ll

k

ke

r

y

9

Drukk

e

rs

, U

i

tgc

w

crs en

B

oekb

incl

ers

.

D

i

e

L

aan

,

S

t

e

ll

e

nb

o

sch.

(vi) Die volksccr en vollcsLroLs sal 1·crhoog en jJcskenn word Lccn :\lies wat dit aantas.

10. BUITELANDSE VERHOUDINGE:

(i) In die vcrhouding Lot die buiteland sal 'n nicndskaplike sclfslancligheidspoliiick

ge-1·ocr word, met ,·olio n::uwaarding 1·ao clio bcsondcre bcstcmming van die Afrikancrdom tot die bcskcrming en uit.brciding 1·an die Cbris

-teliko beskawing in .\frikn.

DRlE

O.B.

was

T

wee Jaar Ge

lede reed

s op

Poli

t

i

e

k

e

T e

r

rein

.

Beweging het Sedert Dien N

o

g

N

ooit van Koers

Verander

.

Danr word nou bcwccr dat. t!ic O.B. skiclik onder Ieiding van dr. Van H.cnsburg op so-gcnaarndo ,poliLicke icrrcin" gclrcc hcL-en

diL nogal n::t die ·mocmfonlcinsc oorcc1dcoms en daarom uilgcwis moot word!

Ook is bcwecr daL die 0.13. rcpublikcins ccrs gcmaak is dour die Oradocksc oorccnkoms. Baie lanlt voor die Cradockse ooreenkoms reeds het die Ossewabrandwag 'n grondslag vir 'n Republiek opgestel en uitgegee en is dit aan die Party se sogenaamde krisiskomitee meer as 15 maande gelede met die samesprekings geopenbaar.

•rcr inligLing van dicgcnc waL L:1ns mislci word ,word uittreksels vir vergelyking met die inhoud ,·an Omscndbricf Xo. ] /til en die

Ecn-hcidsvcddaring ,,·at. dour die H.:\'. Party op

3 Junic ook aanvaar is, hicr gcpublisccr.

Die sLuk onder die opskrif: Die Boere·Repu· blick, gcdruk by die VoorLrckkcrpcrs, Dpk.,

is indcrlyd, ongc,·ccr !,wee jaa1· gclcdc in pam -flet,·orm 1·or prci. Let op die volgende wat toe nie as ,politiel\e terrein" deur die Party bestempel was nie en let op die basliste koers daarin aangedui, wat die O.B. sedert sy sti

g-ting hou.

Dr. Van Rensburg het die O.B. met daardie

beleid, koers en aksie I\Oill kry. Hy het geen verandering van beleid en optrede I<Om invoer nie. Roos diL was mccr us 'n jaar voor sy koms, so is diL vandag nog. Die sLuk waarop clio

0.13. opgcbou was, lui o.a. as volg :

-1. GRONDSLAG:

(i) Die Doerc-Rcpublick sal op die

Christe-lik-nasion:-tlc !owens- en "·creld-bcskouing van die HoercYolk bcrus en sal 'n Yerdcro voorlsc L-Ling wees van die Jlcpublikoinsc Lradisics Yan

OilS \'Oik.

(ii) Die vryhcid 1·au godsdicns word

uan-,·aar maar die godsdiensligo en scdelike Icwo

van die ,\frikaner sal teen ondcrmyncndc prak

-Lykc beskcrm word en die selfstandige posisie van die 11erk in die volkslewe verseker word.

(iii) Die propagcring van cnigo sLaatkun-digc bclcid en die bcslaan van cnigo politieko pany wat. in slryd is me& die ,·crvulling van die Ohrislclik-nasionalc lewensrocping van die

Docrcvolk sal grondwcLiik vcrbicd word.

2. BU RGERSKAP:

(i) Die \'001'1\'Uardcs vir burgcrskap sal

so-danig gcsLcl word da& suiwcr blauko afkoms en dicns ana die Afrikaanso ,·olksrocping en in-skakcling in clio orgnniosc volkslowe 'n cerslo

vcrcislo sal wccs.

(ii) Dicgene wa,t nio ann die vcrcislcs sal ,·oldocn nic, sal as nic-stcmgcrogLigdo · Yrccm -dclingc of ondcrdano v::tn die H.epublick beskou

word en as sodanig sal in hul behocftes voor-sicn word.

3. DIE PRESIDENT:

(i) Aan die hoof van die Boere-Republiek sal die President staan wat elke vyf jaar deur die stemgeregtigde burgers gekies word.

(ii) AI die fundamcnlolo mnglo van die ll

o-publick sal in clio PrcsidcnL vir uilocfening

gC\'CSt.ig \I'CCS.

4. DIE BURGERRAAD:

(i) Die President. sal clio .Ecrslo Burger

van clio Burgcrraad, W:lL as uiLvoorendo Rand

van clio llepubliok opLrce, a:~nslcl. l\[et clio gocdkcuring 1·an die President sal clio Eersto

Burger clio ander lcdo van die Burgerraad bcnocm;

""'(ii) Die President, sal clio Burgcrraad bolas

moL die allcduagse pliglo van die Rcgoring; (iii) Die Burgcnaad is ,·ir die uiL1·oering

1·an sy pligto uitsluilcnd afhnnklik van die

ver-trouc 1·an die Pre idenL;

(i1·) Die Burgcrraud sal wcbonL11·erpc in

oorlcg met. verlecnwoordigcrs van die beLrokkc borocpo opstcl en ann die Yolksraad vir goecl-kcu ring ,·oor!C.

5. DIE VOLKSRAAD:

(i) Die \"olksruad sal mer. die President en Burgcrrnad suamwcrk ,·ir die vasslelling van die JandswcUe, die finausiclo slalo en bcgroLing goedkcnr en die jaarlikso vcrslac behandel. 6. DIE BURGERMAG:

( i) Die President. en sy Burgcrraad sal 'n KommandanL-gcncraul as hoof 1·an c~ic Burger-mag ,·an die Jlcpubliek benocm.

(ii) Die J\:ommandnnL-gencraal staan word deur 'n Kommandoraad die gocdkeuring 1·an die President gcrraucl a! snamstcl.

sal bygc-wat hy met en sy Bur-(iii) Die Kommnndant-gcncraal en sy 1\:.o m-mandoraad sal dour clio opbouing van 'n· docl-Lrcfl'cnclo Burgermag die ,·crdediging van clio H.cpub!ick bchartig.

(h·) Die Burgermag sal 'n ware Afrikaanso

\'olksinstclling met. 'n cie inhoud en knraktcr woes.

7. ONDERWYS EN UPVOEOING:

(i) Die inhoud en >·orm van die opvoeding en ondcrwys v:111 die Boerc-Ticpublick sal uiL-sluitlik bcpaal word dour die Christelik-nasio· nale lewenstaal\ van die Boeredom.

(ii) Vir die opvocding van nfwykcndo grocpo sal afsom1crlik voorsicning gcmnak word.

(iii) Docllrcffcnde behcer sal uilgeocfcn word oor die pcrs, die radio, die rolprcut, die ver-mauklikhcidsbcdryf en inslcllinge Yan \'Oik

s-Olli'Oedkundigc aard met die oog op die opbou

-ing van 'n gcsondo en skoppcnde ,·olksgces en die bcsLryding 1·au allo oudermyncodc in

-\'locdo en lendcnsc.

(i1·) Die Afrikaauso kultuur sal bC\·ordcr en bcskcrm word teen niles wat dir. ondermyn. 8. Die VOLKSHUISHOUDING:

(i) Die volksbodcm sal vcrsorg en bcskcrm word teen uitbuiLiog.

(ii) Die arbeidskrag van die 1·olk sal \'Cr -slerk en bcskcrm word teen kapitalist.icse uiL-buit.ing. Loncndc arbeid sal vir e!ke burger

vcrsckcr word.

(iii) Die privaat.-inisialicf sui binne die \'Olks

-vcrband en in die volksbelang aangcwaklmr en bcbkcrm word teen die georgunisccrde gcldmag. (i1·) Die \'Oikshuishonding sal in diens ,·an die volkswclsland as gebco! gcslel en bcheor

word.

(,·) Die boercsland sal sy fundamcnlcle pick in die Yolkslcwc \'Crsekcr word en die Iandbou

tOt. die l10ogslc ont.wikkeling bevorder word.

(Yi) Die verskillcnde ekonomicsc stando van die volk sal gcorganisccr word vir selfbcstuur en ook vir \'Crlcenwoordiging by clio sLants

-bcsLUur.

(vii) Die liscnsicring 1·ir die handel en nywcrheid sui ,·crsekcr dat allo pcrsono waL

bcvocg is loL volkscliens daurin die Ieiding sal nccm.

9. 01 E VOLKSGROEI:

(i) 'n C:csondo gcsinslewe sal opgebou word en die nat.uurlike aanwas \'Un die volk

bc-skcrm word.

(ii) Die immigrnsie van assimil<'~rbare .l!;t no-peano sal aangemocdig word.

(iii) Die volksgesonclhoid sal dour Locrcikon-dc medicso dienslc en instellingc bovordcr word.

(i") Die gcsondc YOcding ,·an die Yolk sal

doclt.rcffond gcorg;anisecr word.

(v) Die vcrarming van die volk sal slop-gesib word dour die ,·erhoging van die volks-wclvaart.

VIER

Die Na$ionale Komitee

Om alle rolkskragle in le skakel in die stryd van die Afrilmnerdorn, is et.like maande gelcde

op voorstel van dr. Van Hensburg namens die O.ll. en saam meL die leiors 1·an die ander

1·olksorganisasics 'n gcnhcidskomitco aan die

Party voorgestel. Dit is gesiig met die t

oe-Lrcding van die Pa rL.'·.

Lank bet him·dic koordinerendo liggaam nie

bestaan nie. Eers is daar 'n aanval van

P<1rty-lmnL op die lciors van die Rcddingsdaadbond

en die F.A.K. in die Komitec, en wei in die

Paal'l van 'n opcnbarc verhoog, dour die

Parly-~ekrctaris gedocn en as gcvolg ,·an agtcrafsc dmachrckkery waL clnarop gcvolg hot, is gcnocm

-de organisasies ged11·ing om uit le tree. Daarop

hot die Part~· uitgclree. Die eerste nasionale

komitee is dus verongeluk deur die Partyleiers.

TOTIUS SE VOORSTEL

Daarop hot weer go1·olg 'n voorstel 1·an Totius

1·ir die ,·arming van 'n nasionale komilcc maar hicrdic kcer ecn ll'at weens sy samestclling

bokant a! die volksorganisasies staan, dus ook

bokant die Pan.y en die O.ll. Weer is hierdie

voorstel wat ook 'n nasionale komitee beoog,

deur die Kommandant·generaal en die Groot

Raad goedgekeur.

Hierdic paar feitc dien om aan te toon dat die beginsel van die stigting van 'n belcid-aangcwonde of koordincrcnde liggaam, ll'at b

e-lcid bctrcf, nog steeds die goedkeuring van die

0.8.·1eiding weggedra het. '

:l\Iaar wat mccr is, toe dr. :\lalan na hierdio paging met 'n voorslcl van 'n Nasionalo

Komitcc gekom hot, hct die

Kommandant-gcncraal ingcwillig om saam met 'n komitce van bomiddelaars dr. l\lalan tc gaan sprcck

om to 1·ernecm 11·aL hy presies beoog met sy

voorstel, na hy reeds cors die Eenheids

ko-mitce opsy gcskuif en Jaat verongeluk het, en toe weer die 'l'otius-voorstcl ,·en·ang hot

dour sy voorstel.

Jlim·die 11·oek sou die komitee 1·an bemiddc

-laars, vcrgesel van dr. Van Rensburg, ch.

Malan probocr sprcck hot. Wat die resullato sal woos, kan op hierdic oomblik neg nic voorspcl word nie. In sy Paarlso toespraak het die Komrnanclant-gcncraal in ,·crband met gc

noem-do voorstcl die "versekering gegee dat die 0.8.

soos altoos, gewillig is om aan elke eerbare en opregte poging om die gesllOnde Afrikan

ereen-heid te hers tel, gchoor sal gee."

GEEN BY8EDOELINGS

Dit was noclig na wat sever reeds plaasgc-vincl hot en met die oog op die steeds bittcrdcr wordcnde aanvalle van Party-kant op die O.ll.

dat die K.G. moes beduic dat dit "eerbare en oprcgtc" pogings moot woos. M.a.w. dit moet

nie met bybedoelings gedoen word net om weer

'n nuwe wapen teen die 0.8. in hande te kry nie. Die Partyloiding moot met 'n praktiese, voorstel kom vir 'n Nasionale Komitce waarin daar samewerking van clio verskillcnclo fronte en nie oorheersing kan bcstaan nie. Dit moet inderclaad 'n nasionale komitco wees, 'n volks -komitee, met crkenning van die interne self -standighcid van clkeen van clio lirmamc wat

onder sodanigo komitee ingcskakel

0

word in clicns van die volk. Dit moet b.v. nie 'n komi·

tee wees wat weens sy samestelling net 'n ver·.

heerlikte party·komitee is nie. Soicts is scker

nio nodig nic, char die Party reeds 'n Fedcralc

]bad vansclf bcsiL. l!;n word die voorgcstolclc asionalc I\:omilee so saamgcsi.cl clat dit 'n

brcor liggaam is as die Fcdcralc Raacl of IIoof

-bestuur van ' ',n Party, en volksbelei

claangc-wcnd gomaak, volg dit tog vanself dat ander

volksorganisa~ies. daarin min of meer gelyke verteenwoordiging moet hil en hul interne self· standigheid erlten en behoue bly. Dan aileen

kan clit 'n ware asiooalc Komitcc 11·cos wat

allc tcrrcine 1·an die volJ;slewe c1ek. As clit nio clio gcval is nic, dan bly die ,·erskillcndo frontc in die 1·olkstryd or-saamgesnoer. ·want

hoe mens ook a! rcdenccr, bly daar verskil

-Jonclo frontc en kan nio con front, en allC'nnins

'rl party-front, allo frontc clek 11io.

DIE

O.B.,

\

VOENSDAG,

19 NOV.

1941.

Waar die Ossewabrandwag vandag-

deur mede-Afrikaners

beskuldig word

dat hy die uitheemse d

o

e

l

stellings

daarop

n

ahou

wanneer

hy die huidig-e

demo-kratiese ste

l

sel veroordeel,

is dit be

l

angwekkend om te

weet wat

'

n

E

n

g

e

l

s-sprekende se

mening

in

d

i

e verband

i

s

.

In

sy pas verskene

b

o

ek ,There a

r

e

n

o South

Africans,"

sln

·

yf mnr

.

G.

H

.

Ca

l

pin,

redakteur

van

"The

Natal

Witness,

"

o.a.

as

vo

l

g:

-(Bls. 289). ,Deur die Engelssprckcndcs v~1n DIE AFlUKANER HI'l'LER VOORUI'l' GE-die eerste af meL suspisie bejceo, word die LOOP 1\IE'l' 1\lEER AS 'N HALWE EEU. Osscwabrandwag nou beskou as ondormynond 'n Ecnparty-stclsol was 'n kcnmcrk van die en 'n ge,·aar l'ir die swat, sLreng gckant teen llocre-Hcpublickc. Hicrnaloe wil hy icrugkeer die om·log, en bcrcid om die Rcgcring on11·er om die staat to bony l'an wat hy nocm uit

-tc gooi deur konstiLusionele mctodes of an- heemsc en on-nasionale elementc- die libcrale

dorsins. Die politicke filosofle \'an die

o.n.

is pors, die beheer \'aD groot besighoid, georga

ni-nog nooit duidclik uiteengesit nic, miskicn seerdc Jododom. Jiierdie doolstollings YOrm ook

omdat hy nog steeds volhou r.lat hy nie 'n die grondbcginsols l'a.n Nazismc, alhoewel hulte

politieke organisasie is nio. Sy doe! in bree terselfdertyd by uitstek Afrikaans is, en In lyne is cgtcr duidelik. !1ierdie land aanwesig was voordat Nazisme van

,Sy lcicrs hou vol dat die libcralc-lmpiLalis- gehodr is."

ticse demokraLicsc ordo 'n Brits-Joodse skcp- (Bls. 306). .,Wat cos m 'uid-Afrika moot

ping is wat nccmd ,·an die Afrikaner se erken, is daL a! sy ,ondergrondsc' elemcntc

lcwensbeskouing is. 1::\' HIERDIE OPSIG HET nie ,ondrnngbaarhecle van buiie af inge1·oer' is nie. Daar is so 'n ding soos , uid-Afrikannse

Nazisme en Suid-Afrikaanse l!'ascisme, wat,

alhoewel diL inspirasio skep nit die omw

on-INT

EK

EN

ING OP

._D

IE O.B."

toling in Europa, nogtans 'n Su.id·Afrikaanse produk is-die opstand teen die ongelyke ver·

Nie-lede van

d

ie Ossewabrandwag

kan

inteken

op

die blad

:

-( 1)

Deur

hul

naam

en

adres

in

te handig

· by

die

naaste

Komman

-dant. Die

i

ntekengeld is

5/-

per

jaar

we

l

ke

bedrag die

inhand

i

ging van

die naam

moet

v~rgesel.

(2)

Deu

r

die

na

am

en adres

a

an

adv.

J.

d

e

Vos, Groote Kerk-gebou

916,

Adderleystraat, Kaapstad,

te

stuur.

Intekengeld is dan

7

/

6

per

jaar. Die

nodige bed

r

ag moet

die

bes

t

elling verg·ese

l

.

,DIE O.B.

''

word

we

ekliks re

g

-streeks

aan

d~e

adresse gepos

.

NIE ALLEEN NIE

Om dan die \'Oorgestelde 1\asionale Komitee te kan aaovaar, moet daar sokerhcid woes

wat bogenoemde sake betrcf, en mocL daar werklik ware conhcid bewerkstellig kan word

en dan as gcvolg clao,rvan 'n algemonc v

olks-lcicr aangewys word. Een van die organisasies

aileen kan dit nie doen nie.

Te o_ordC'cl na die onverbiddelike sLryd, die

aanklagte teen die

o

.

n

.

by die Regcring

nl. dat hy , blood" en "rebcllie" ua&trewc,

wat uie 'n vrugtclose aansporing 1·an die

Regering tot intcmering van mecle-Afrikancrs

blyk ie wees nie, is daar sckcr goon bcwys

van goeie trou van clio kant van die Party

-loicling hoegcnaamd gelewer nic.

Teen die venynige aanvalle in wil hulle

he

moet die O.B. kruip en soebat om oor die s.g. aanbod van 'n Nasionale Komitee met hulle en hulle as sy verklaarde vyand, te kom gesels. Vyand? ja, ''yand want wat die United Party

en sy regering nog nie reg gekry het om die

O.B. skade te berokl1en nie, kry die H.N.

Party·leiers reg - selfs om die internerings· beleid te verskerp! En intussen gaan hul l'c

id-tog teen die O.ll. \'OOI't.

\Vat kan die ,·olk nou van 'n ecnsydig saa

m-gcstclde ::\'asionalc Komitce ,·erwag wic so

kopstukke die \'Olk skcur, die

o.n.,

die Red

-dingsclaadbond en F.A.K. probeer vernietig en

die Party solf verdecl? Hoe kan daar 'n

Na-sionalc Komitoc woes wat namens die hole volk kan praaL met 'n vcrskeurde Afrikanerdom? llierclie Hae rnoct. cers bcantwoord en

bcwys gel ewer word van 'n 1·cel be tor gcsind

-11Cid en bcharLiging van die bclangc \·an die hole Afrikanerclom ,·oor die O.ll. of enigc andcr

,·olksorganisnsic hom kan bind aan 'n kornitcc.

Hulle wat die stryd aangebind het, moet dit

cers ontbind.

deling van mag en rykdom.

,Die

terme

Naz

i

s

me en

Fasc

i

s

me is n

i

e

t

e

vind in

die

taal van die

Trek

b

oer en

Grensbo

.

er nie,

maa

r daard

i

e

vroee g

e

-meenskap

bet die grondbeginsels

van a

l

-twee geken,

en

dit

is nog

·

deel

van

d

i

e

erfporsie v

an d

i

e

Afrikaner.'

'

WIE HUL

LE BESKULDIG

"}[aar die Afrikaner wat gci'nlcrnccr word,

weet nic wio hom bcskuldig of waan·an nic."

Hierdie II'OOrde \'an protes is deur dr. }lalan

in Pretoria gebcsig teen die iniemcring n1n

Afrikaners.

Die Afrikaners waL vandag geinLcrueer word,

wect cgtcr baic good wie lnlllo beskuldig: dit

is dr. Malan en ander partyleiers. IIulle wooL

ook waarvan hullc bcskuldig word: dat hulle deur rebellie 'n republiek sou wil bewerkstellig.

Op Vryhcid hot dr. )lalan nog weer gese:

,Daar word daagliks gcpraat l'an rcbellie of

'n staatsgrccp of con of andcr vorrn van gc

-woldplcging en die Ieiding van die 0.8. kan nie skuld ontken dat hy in sekere mate verant

-woordelik is vir daardie indruk nie." (Die

Burger, 1 Oldobcr).

W

ATTEU. WEG

IS

NOU

U.EG?

Dr. )Jalarr I'Crklaar op 6 1\ovember jl. m

Pretoria:· ,\Vanneor die rcpubliek kom, sal dit

wecs omdat in die vcrlcde gesLry, gcly en ge

-stor[ is."

)laar op Vr~'heid \'Crklaar hy op 17 Oktober:

,Daar word daagliks gepraaL ,·an 'n rcbellic of 'n staat~grccp of con of arrdcr 1·orm 1·an

ge\\·eldplcging.... )laar 1·ir so1•er dit

Suicl-.Afrika beLJ·cf, is die naag of dit die weg is

wat ingcslnan sal moot word om 'n rcpubliek

Le 1·crkry. My besliste mening is dat dit nie

die aangewese weg is nie."

NOG

AL

TYD

WAAR

"

Ek

het

a

l

tyd

g

·

evoel dat

deur

slegs

'

n politie

ke

stryd, ons

nie ons

vo

l

k

kan

red

nie

-

daar m

o

et

'n

algemene volksorg-anisasie

wees.

Die

O.B

.

vervul daardie

behoef

te.

'

'

D

i

t

is

wat dr. Ma

lan

in Februarie

te

Winburg

ver

kla

a

r he

t

.

Daarby

h

et

hy

ge

vo

eg: ,Hy

kon geen beter

le

ier gekies

he

t

nie,

as

dr.

J.

F.

J.

Y

an

Rensburg.

''

\\Taarh

cid

bly waarhe

icl.

onde

r

alle

omstancl

i

ghe

d

e.

DJE

O.B., WOEKS

DA

G,

19

rov.

19

4t.

Oorlogverklaarders

speel tans

die

Rol

van

Martelaars

Skeurders

van· O.B.

Begin

ook Party Opbreek

Politici wou

Ossewabrandwag

V

e

rnietig

om

Besieling

vir

Party te Kry

.'\asionalc Pany-lede 11·ord nou uiL die !'any

geskop op bc,·cl 1·au adv. F. C. l~rasmus c•n

andcr salarisnckkcnde ampleuare ,·an die

Party.

Op llclll'illc heL ad1·. Erasmus, clio hoofsc-kref<lris 1•an die ),arty, dtlS die man ll'<tl. uamons

die P<trLy-lciding praat, volgcns vorslag 111

Die Hurgcr gedreig om almal uit te skop wat nie sy beleid volg 0111 teen die O.B. te

veg nic.

In

hul

w

anhoopstryd

tee

n

die

Ossewabrandwag

beskuldig die

partypo-liti

ci

die

beweging· tans

dat hy die

Herenigde

Party sou aanval.

H

ul

argu

-mente

wat

die doodvonnis

oor die O.

B

. rnoet regverdig, is so

onbeholpe

en

on

gegr

o

nd

dat hierdie

eenheidstrewers nou

blykbaar m

et

behulp

van

Holl

y-woodse

ondervi

nding die

ro

l

va

n

martelaar sp

ee

l.

_{1\an die Hand mnr. 'l'. J. H<wts, hoof}

-\'olgcus hicrdic mcnsc moes da:n dan glo 'n hclo bocl drukfoutc die afgclopo tyd in clio

pors ,·oorgekom her. Die ,·crnnamsto drukfout

sou dan wces dat dr. :\[alan nie die Icier

,·:ln die IIcrcnigdc Party is nic, ma<ll" dr. Yan

Rcn'>burg en daL dit nio dr. :\!alan was 11·aL

op 27 Augustus 'n ultimatum aan die O

ssc-""abrandwag gcrig hcL nic, maar cintlik dr.

\'au Rcnsburg wac diL op daardio dnwm en

pick aan die Pany gcrig hct!

\\'annccr Lwcc mcnsc handgemccn is, is dit

1·ir cnigc buitcstandcr mocilik om YaS lc slcl

wie die a:llll':tllcr en wio die aangcl"aldo is

tensy hy kan bcpaal wie die eerste hou geslaan

het. In hi01·dic stryd gcbrnik die poliLici nou

clio sLof wat in die loop ,·an die gcn~g opgoskop

is as rookskcrm waaragtcr hullo hut aa{l\·nllo

OJl dro 0.D. I"CI"herg, ll1n3l" die skuJdigC kan

maklik aangcwys word dcUl· navrang tc docn

n:-~ wic die cersi.e hou gcslaan hct.

DIE GESKILPUNT

In sy oorsig 1·an die gcskil ws~cn die t11·co liggame hct clr. )[alan onlangs in Bloemfontein 1·crduidclik daL die moeilikheid OillStnan hot

omdat die volk die partyleiers op die wakis

sou geplaas het, en dat daar toe van die kant

van die Ossewabrandwag op die wallis gesldct

is omdat die

o. B

. dan ook iemand anders sa am

met die politici op die wakis wou hiL

Die ht'le mocilikhcid hcL sy onll:>laan dus char

-in daL tlaar op die wakis gcskid is, I"Oigcns die

lcicr van die Party. En non moct gocd vcrslaan word daL clr. :\lal:m mol, wakis nie clio Party

as sodanig bedoel nic, maar die leiersposisie waL

dan aan die Parlylcicrs son tocgeken gcwccs

hcl. Die hele stryd gaan dus oor niks anders as leierskap nie.

Dit is nodig om hi01·dic feiL tc bcldcmloon,

want afgesicn daarvau daL die Yolk reeds by hcrhaling: hom uitgcspreek hc·L teen sy I"Crske

u-ring oor so 'n nicrighcid as lcicrskap, opcnbaar

diL ook die motief wat. nglcr die sLJ·~:cl sit en

by wic daardic moticf aanwcsig is.

EERSTE MOEILIKHEIO

Die ccrstc wry11·ing t.ussen die 0.13. en die pa rtylciding hct, volgcns prof. Du Pl<'ssis so

,·erldaring, on!slaan loo die Parl_,·Icicling lor

-wille nm sclfhandhawing omsl,recks :\lei hic

r-dio jaar meL 'n rcorganisasieplan Le voorskyn

gckom he!. wat op die model van die O.B.

in-gerig was.

Ondanks die feit ciao lagtig gcncraals l"an

die Os~cwahrandwag met

cen

teen lcm hullc teen die reorgani~a~icplan 1·an die l,<nty uit -gc preck hct, het die O.B. hom uiteindelik

neergele by die Party se optrede omdat hy die eenheid van die Afrikanervolk hoer geag

het as die bcs11erming van sy eie stelsel.

H iervan het die volk nooit in die koerante gelees nie. Die O.B. het dit binne vier mure bespreek, en binne vier mure laat rus.

:\laar toe die

o

.

n.

'n paar weke daarna weens

mis,·crstnnd by d•·. )Jnlan tc Yccl bcsondcrhedc

uit. 'n rcpublikcinsc konsep-grond11·ot propag;cer

wat dcur die Eenheiclskomiiec nan die party

-Icier toel"ortrou is vir gebruik, het dr. Malan

daarin genoeg rede gevind om •n ultimatum

-•n voorwaardelike oorlogsverklaring- aan die 0.8. te rig, Hi01·dic oorlogs,·cl"idaring wat op

Slcllcnbosch 1·anaf ·n opcnbarc 1·orhoog gclos

is, hcL gcpaarcl gcgaan meL "n toe prank wat kolommc in die kocrante beslaan het, en waarin

dr. Malan 'n aanval op die 0.8. en sy leiers

was dat dit eintlik pyn aangcuoen het om tc

dink dat hierdic sldtterende betoog sy grond

moes vine! in die kleinlike geskilpunt van ,jy

ploeg met 'n andcr man se kaH!" - die ge· leende kalf.

OOR 8ESITSREG!

Oor die ciendomsreg van 'n voorwaardelikc

geskenk is die getwis begin en is die eerste houe

geslaan deur die partyleier. :\faa r nou vemcern ons tlaL diL cintlik die 0. B. was waL die I ':ll"l.'" aangc,·al hcl!

HcL die Ossc-wabr:tndwag we teruggcslaan soos hy heel Lema! lcrcg kon gcdocn h<'L ,

·ol-gcns die n1<1alslaf van politicko parLyc? Nee,

hy het voldoen aan die eise van die ultimatum en sy omsendbrief teruggetrel\ ondanks die

feit dat dr. Malan die

o

.

B.-leiding beskuldig dat hy 'n vreemde stelsel nastrewe en daardie

omsendbrief juis die onwaarheid van daardic bewering aan die kaak stel. :\laar ook hior heL

die O.H. Afrikancrccnhcid gestcl bo sy cio b

e-lange.

lnmid<lcl~ het die panypcrs en politicko

dernagoe 'n vcldlog teen die

o.n

.

geloods

ll"!lL die "\frikancr as di;, sclfs lccn 'n ,·olk

s-,·yand gcmunt was, nic eer nan on gcdoen

heL nie. Oic 0.13. en sy Ieiding is die

ge-mccn 'tc moticwc loegcclig. Die J\

ommandanL-gcncrnal sou dan meL ,·eldmaarskalk Rmuls .·kakel, maar !erselfdorLyd ook 'n Duilsc ~~asio­

nanl-sosialis "·cc•s. Fluislcn-eldlogle is teen die

Q

.

H

.

oplou gcsi[, en van polil ieke 1·erhoe af is deur partyleiers verl{ondig dat die O.B. se

ledc nou te min gelnterneer word, en dat die

beweging daarom 'n vriend moet wees van die

Regering- en dit ondanl1s die feit dat die Party se voormanne nog almal buite die inter·

neringskampe in vryheid beweeg, indien so

iets as maatstaf vir vriendskap moet geld.

LEIER SE OFFENSIEF

Dn:uby hec cliL nic gebly nie. Dr. )lalan

hot 'u kruistog v:~n die 11·cslo LOL die oostc

uilgovoor en die een bittere en persoonlike aan· val na die ander teen die O.B, en sy leiers gedoen. Van dr. ,~,ln Jlcnsburg hct hy gcso

daL hy nooit lid van die Xasionalo ParLy was

nio - 'n bcwcring 11·aL soos mis in die son

verdamp ,·oor die ktrde feito van clio wcrklik

-l1Cid. 1Jicnlic persoonliko aanval \"an die kant

van die Icier 1·an die Party teen die lcior van

die 0.11. i gedocn ondanks die teit dat die 0.8.

nooit gebruill gemaal{ het van die feit dat dr.

Malan nie lid van die Ossewabrandwag was nie.

kommandano 1·an die 0. 13. in )layfair, rC'eds

dour die afdeling~bcsLUnr van diC' llerl·nigde

Xas. Party gc~kor· as lid 1·an die Party

om-daL hy by gclecntheid ,·an ,·ergatlcring~ op

J,iJHl<'n <'ll Urosby nic vir die rno~ie Yan die

Pany gcstcm hot nie.

So word die Party nou ook opgcbrcck.

l•:enkanL dry! hy en die P:Hly-l<'iers die

.\frikancrs om lC bcdank 1·ir die O.B. en

ann die anderkant . kop hnllo Parlyl('(lc ook

ui t.

So handel tlie mense wat voorgee dat hulle

eenheid wil he, eenheid deur die Party op tc

breek en die O.B.! Hnllo beworkslellig ·n ,

·or-sl,eurdo Parly en 'n I"Orskcurclc volk. \'olgens

hicrdie bclcid sal eenhoid aileen ,·crluy lmn

\\"Ord as nN ccn oorbly - a<ll·. l·:rasnHIS.

Op hierdic tocr l'an hom hcL dr. .\!alan tlie

volk ~o opgc~11ccp teen die O.H. daL s.l' cie

vcrgadcrings op sommigo plckkc, soos op K

uru-man, aan hom op bcleefde wyse te kcllll<' gcr,ce

hd d:n hullc nic met sy skcurplannc gC'dicnd

. . I

IS 111e.

:\laar 1·olgens die bcwet·ing nlll die politic·i

Yandag, was dit glo cintlik dr. \'an Hensbur!!;

wat, ,·an Kuruman tOL in )lossclbaai a:nll"allo

teen die Party geloods hot, en dr. .\lalan en

die l\Ht~·lciers 11":1~ die Yolk tot kalmle en oc•usg<>si ll(]hcid gomaan he~.

BE DANK!

Op cJI,c 1·crgadering ll'al. hy gchou hol, hcL

dr . .\I alan gcse: My advies aan julie is om te bedanl1, indicn julie nie kan regmaak wat verkeerd is in die Ossewabrandwag nie, en ek

weet nie hoe jul!e dit kan reg l1ry nie."

Sou mocL die volk ,·crnccm dal hil'rdic tra

-gic:sc nc!l·ics cintlik Yan dr. Yan Rensburg r~f­

kom~tig was en berrekking gchad hct op die

Party!

Toe die partypolitici egtcr mcrk dat hicrclic aanl"allc op die O.B. niks uit,·oc•r nie, heL

lntllo gckom meL die laakbaar~tc nul aile

stryd-mclodcs. H ulle het die Ossewabrandwag voor

die Regering aangekla dat hy op 'n rebellie

afstuur en 'n republiek met bloed en gewcld wil bewerkstellig! Hoor \'Jat se dr. Malan op

Vryhcid: ,Daar word daaglil<s gcpraat van rebellie of 'n staatsgreep of die een of ander vorm van gewe!dpleging en die Ieiding van die

0.8. kan nie skuld ontken dat hy in sekere

mate verantwoordelik is vir daardie indruk

nie."

l~CtTOlg

op bls

.

6 kol.

3

.

BRANDW AGTE!

KEN

U

fVIEDE-AFRIKANER OP PAD

DEUR HIERDIE I<ENTEKEN

-

DIE SLEUTEL

TOT

GE

MO

EDELIKE

VERKEER

EN KAMERAADSKAP

0

DIE EERSTE EN ENIGSTE AFRIKANER-EIE MOTORKLUB WAARBY

AL-REEDS MEER DAN 6000 AFRIKANER-MOTOREIENAARS AANGESLUIT

HET. VIR DIE GERINGE BEDRAGGlE VAN £1 JAARGELD ONTVANG U

DIE VOLGENDE:

C ratis Sleepdiens; Goedkoper M otorversekering; Gratis Regsadvies; Pad- en

Rocte-kaartc; Snelle Afleweringsdiens van enige soort IVIotortoebehore en Orige Dele teen

Groothandclspryse, en nag Ta/Je Ander Dienste en Voordele. SLUIT NOU AAN!

\VoortrciH~er flDotorl~lnb 1J3cpcrl~,

Groote

1f'cr"

Gebou,

·n{aap~tal>.

Totius

se Voorstel

v~r

Eenheid.

DEUR

OSSEW ABRANDW AG

UEEDS

AANV AAU

Die volksdigter Totius (prof. dr.

J.

D. du

Toit), wat die eenheidseed by M

onumentkop-pie op 9 September 1939 afgeneem en kort

gelede 'n roeren"de beroep op eenheid in

die pers ged.-:Jen het, het 'n paar weke gelede

met 'n voorstel gekom om die gesk-:Jnde

Afri-kanereenheid te herstel. Hy het dit aan die

Groot Raa-d van d:e Ossewa-Brandwag

voor-gele sowel as aan dr. D. F. Malan as Ieier

van die Herenigde Party.

Die volk het egte•· nog me d'r. Malan se

antwoord vet·neem nie.

Nog voor dr. Malan met sy voorstel gekom

het vir 'n Nas.ionale politieke raad, is die

Totius-voot·stel deur die Groot Raad aan

-vaar, nl.:

1. '•> Volksraad wat bestaan uit persone

deur die verskillende volksO'rganisasies aan

-gewys.

2. Aanwysing van 'n algemene volksleier,

met leierskap-in-rade. Die raad sal wees die

verteen woordigers van die organisasies.

3. Dr. Malan te versoek om die vol

ksleier-skap te aanvaar.

4. Die H. N. Party, wie se Ieier dan die

volksleier van die gekoordineerde

volksorga-nisasies word, te versoek 'n Ieier te kies wat

saam met die leiers van al die ander organi

-sasies onder die hoofleierskap van dr. Malan

staan.

5. Interne selfstandigheid van elkeen van

die gekoordineerde liggame te verseker.

6. Perskontrole deur die Beleidsraad.

Hierdie voorstel wat deur die Groot Raad

aanvaar is,_ is aan dr. Malan deur Totius

oorgebring.

Die

V

oortrekker-Skoenhospi~a2ll

Waa

rbo

rg Goe

i

e Werk teen Billi

ke

Pryse

.

Di" enigs!e suiwer Afrikaanse Besigheid

van •Y soort in Kaapstad

AFRIKANERS,

ONDERSTEUN

AFRIKANER BESIGHEDE!

FOON 3-0164

Langstraat

303,

Kaapstad

DIE O.B.

,

VVOENSDAG,

19

NOV.

1941.

Dro

Malan

kom

met Nuwe Aantyging§

~e

en dli~

(())JB1o

Bring

ook

B

eskuldigings

1n

.

teen Duitsland.

In

Die Vaderland van 10 deser verskyn

'n

berig- van

'

n onderhoud

wat

die blad

g-ehad het met

'

n vooraans taande

lid

van

die Transvaalse

Hoofbe

-stuur

van die Herenigde Nas

.

Part

y

oor dr.

Malan

se toespraak

in

die

jong-ste

vergadering

van die hoofbestuur, en waaruit

laasgenoemde se vyandige hou.

ding teenoor

die O.B

.

geopenbaa

r

word. Die berig

lui

as volg-:

-L"it waL die hoofbcs~uurslid ons mccgcdccl

hct, blyk ook tc11en~ waL dr. )!alan mcc die

1\asionalc I\omit.ee-plan in die skild 1·ocr. Yolgcns ons scg~man he~ dr. :\Ialan, toe dour

mnr. Tom l'<audc ,·oorgc~tcl is da~ hy. met

die oog op die samc~tclling Yan die :\asionale

Komilcc meL <.lie vcrskillcndc rcpublikcinsgc

-sinde organisasics mocL ,ondcrhandcl~" beslis

geweier ,omdat daar dan deur dergelike lig·

game aan hom voorwaardes en eisc gestel sal

word wat net tot verwarring sal lei." Hy hot

ook tc kcnnc gcgec dat hy .. gcskiktc"' pcrsonc

op so ·n komitce wil

he

,.wat. ook in die grond

Yan die saak vnn ccn bcskouing is. Anders

kry jy krisis op krisis soos die Paldrcgering gchad hot."

Kenmorkond 1·nn dr. :'lfalan so uiLiat.ings

op die vorgadcring was die opcnliko

vynndig-heid en wantrouo wat dr. !.Jalan dcurgaans

tenoo1· dr. Yan Hensburg en die Osscwa

-brand11·ag ann die dng gele het.

,DUITSLAND SE SPEL!"

Volgcns die hoofbest.uurslid hot hy onder moor

vcrklaar dat. Duit.sland in Suid-Afrika 'n op

-stand wil sicn en ,dat Duit.sland so spcl is om dour 'n hand van niondslw.p na 'uid-A f rik:~.

nit to st.cck, soveel moontlik Yerwarring t.c skcp in die .\frikan!'r-g!'lcdcrc.'· Duitsland sou, ,·olgons dr. !.falan, in die eorstc pick soos enigc oorlogvoorendo land, graag 'n opstand in die

land sicn om ons mililor tccnoor hom to 1·or

-swak. In hicrdio 1·crband YO]g Duilsland dic

-selfdo mctodo us wat genl. 8mut.s Lcenoor die

1\asionalo Party to0gopas hot too hy ons in

DEFT ICE

DAMES

DRA

D

;i

GBREEl(-K4RTELS

Skakel

2

-56

62

C)

D

AGBREEK-AMES.

HAREVERSORGING SALON

OMINION-GEBOU

Langmarkstraat Hl, KAAPSTAO.

DIE

EN

clio oorlog wou sleep, hot dr. :\!alan geso.

Yolgcns die hoofbcstuurslid hct dt·. :\Ialan op die vcrgadcring ,·crklaar dat dr. Yan RensbuJ'g

venroulik en in die openbaar 'n opstand as 'n dwa<lshcid afkour. .-\nqersycls bestaan daar

'n binne-organisasic van clio Osscwabrandwag waL op 'n robollio afstuur.

,Oorspronklik was die Ossowabrandwag vel-gens sy konst.itusio en soos ons hom gckcn hot 'n onskuldigo en nuttige orgaoisasio, maar in sy optrcdc onder die teonswoordigc Ieiding

het by glad icls andcrs gcword," hot dr. :'llalan

1·crk\aar en onder meer be weer dat 'n binne

-kl·ing van die Osscwabrandwag vcran!,woordelik

was 1·ir die aanplak 1·an kommunistieso biljeLte

onmiddcllik nCL Duitsland sc inval in Ruslaod.

Yolgens dr. )lalan bet hullo dit godocn met

die docl om die indruk tc wok dat Suicl-Afrika op die rand is 1·an 'n kommunisticso rewolusie

en dat daar net een manicr sou woes om dit to kccr, naamlik dour die aa01·aarding van

nasionaal-sosialismc.

Dr. !.Ialan het dr. Van H.ensburg op die

boofbcst.uursvcrgadoring in so 'n politieko lig 1·oorgcslcl dat. mnr. Jan Groblcr, L.V., pro

-testcrcnd in die vcrgadoring die opmcring go

-maak het dat dr. :'llalan Yir dr. Van Rcnsburg a 'n ,skurk"' uitgcmaak hct.

r

ervo

lg

van bls

.

5

.

!.[aar ook hierdic laakbaarslc van aile

aan-vallo op 'n rcpublikeinsc organisa io moet glo nou cint.lik 'n drukfout wccs, want die politici

bowccr dnt. dit. die O.D. is wat clio Party

aanvall

DIE HOOGTEPUNT

XadaL · die gemoedere Yan die volk Lot 'n hoogt.cpunt gaando gcmaak is teen die Ossewa-brandwag, hot dr. !.lalan die kroon op alles gcplaas deur sy volgelinge ,dringend" te ver·

soek om uit die O.B. te bedanlt, on hy sluit

sy ,·eldlog af met die 1·ersckcring dat dit nou nie mcer saak maalt of daar 'n

Ossewabrand-wag is nic, want die Party het die stelsel van

die O.B. oorgeneem: , DiL kom hiorop necr,"

he~ sy woordo in die slotpnragraaf gclui, ,dat

ons nuwe partyorganisasie met sy groepstelsel en met sy meer verantwoordelike leierskap in opgaande range hom uitstekend leen tot die

nodige aksie ... "

.En dan hot hierdie mouse nog die moed om to praat 1·an aam·alle op en ondcnnyning 1·an

die l'arly dour die Ossewabrandwag! Die O.B.

is nie aileen aangeval en ondermyn nie, maar

sy stelsel is hom, ondanks protes, ontneem so·

dat die Party met nuwe geesdrif besiel

kan word, wan~ dr. !.!alan sprcck sy vold

aan-hcid oor w~tt hy bcrcik hot, as volg uit: ,Deur

b~leid en aksie met mekaar te verbind, sal die

party met nuwe geesdrif besiel word .... "

UiTRUSTER

Die O.D. mocs die aksiofront van die Party word, of so nio doodgemaak word sodat die parlyleiding sy cio aksiefront kon st.ig om

daar-mee nuwe geesdrif vir 'n party- hierdie ster·

wende produk van die liberalisticsc demokrasie

- in te blaas!

VAN

KAAIP'§T AD

~

een

van

..

die

eeid-te

~A~hane-t

-

~eat?h-ecle

~

?'l-

o.na-...4foecleia Cad

?"ofz-"n

7tJt..

?ee

tevted~e.·n?

en

veia'i

en

o.n~itJC

Pun~

·n?.

ADDERLEYSTRAAT 134

KAAPSTAD

::\laar aan die Yolk word nou vcrt.cl dit is

eintlik clio Osscwabrandwag w:1t die ,Afrikaner -clem so Party" aanval! .En dit ondanks Die

'l'ransvalcr van 9 Oktobcr self 'n aam·al op die O.D. crkcn wa:n hy so: ,Die H.N.P. se

offensief begin more op Standerton."

Die P:~.rtyleiding los 'n Krugerdag-ofTcnsief

teen die

o

.

n

.,

en kondig clit in die pcrs aao, maar int.ussen doen hulle bnlsolf as martclaars

voor wat aangevat word.