22 < syscope 30 > 23
Noord-Hollanders timmeren van oudsher niet zo aan de weg. Dat lijkt in korte tijd flink te veranderen. Het begon met het initiatief van de provincie Noord-Holland in 2009 voor de oprichting van het plat form Agriboard om de agrarische regio boven de lijn Alkmaar-Hoorn een stevige impuls geven. Het moet dé verstuin van Noordwest-Europa worden. De basisvoorwaarden zijn er. Hier vind je een unieke com-binatie van agrosectoren: akkerbouw, veehouderij, glastuinbouw (onder andere Agriport A7), vollegrondsgroente-, bollen-, fruit- en pootgoedteelt en een internationaal sterke zaadveredelingsector, de Seed Valley.
>> Innovatieclusters
Maar om daadwerkelijk de verstuin te worden is innovatie nodig. Daarom is in de zomer van 2011 het vierjarige samenwerkings-programma “Vizier op de toekomst” van start gegaan. Agriboard fungeert hiervoor als coördinator en werkt nauw samen met AOC Clusius College, Syntens en Wageningen UR, die het voortouw om een regionale kennis- en innovatieagenda op te stellen. Vincent Wouters, regionaal InnovatieManager van Syntens Noord-Holland en project-partner van Vizier op de toekomst: ‘We willen vooral inzetten op sectoroverschrijdende innovatieclusters met ondernemers die elkaar niet vanzelf opzoeken. Als voor bepaalde onderwerpen belangstelling is, brengen we ondernemers bij elkaar en gaan we hen intensief begeleiden. Afhankelijk van de complexiteit van de innovatievraag kunnen de clusters bijvoorbeeld onderzoekers van Wageningen UR of leerlingen van het Clusius College inschakelen. De resultaten zullen breed worden verspreid naar andere ondernemers in de regio.’
>> Regio aan zet
Vizier op de toekomst is een aanvulling op het landelijke beleid Regio aan Zet en het provinciale project Kansenkanon. Via Regio aan Zet gaf het voormalig ministerie van LNV voorzetten voor vernieuwing in regio’s door in te zetten op versterking van de regionale kennis infrastructuur. Het ministerie selecteerde samen met de Groene Kennis Coöperatie (GKC), Wageningen UR en Netwerk Platteland tien Nederlandse regio’s om de samenwerking tussen regionale partijen te bevorderen en de
betrokkenheid met het groene onder wijs en onderzoek te vergroten. ‘De regio is een mooie maat om samen te werken, vooral voor het hbo- en mbo-onderwijs dat vaak vooral goed regionaal verankerd is. We keken bij de keuze van de regio’s naar bijvoorbeeld economische urgentie, draagvlak voor vernieuwing en de aanwezigheid van kennis- en onderwijsinstellingen’, legt René van Schie, beleidsmedewerker van EL&I, uit.
Noord-Holland Noord werd ook uitgekozen, al heeft het groene onder-wijs er alleen het Clusius College. Voor aoc’s is het lastig om complexe vragen op te pakken. Daarom werden omliggende hbo-instellingen en Wageningen UR er ook bij gehaald. Er wordt onder meer gewerkt met de methode “De Werkplaats”, een kruisbestuiving tussen onder wijs, onderzoek, bedrijfsleven, burgers en overheden. Studenten hebben een belangrijke rol in dit geheel. Zij hebben een frisse blik en belichten vraagstukken vaak vanuit een ander perspec tief. Projecten waaraan studenten en leerlingen in Noord-Holland werken, zijn bijvoorbeeld een ontwerp voor een landschapspark met moestuin voor bewoners op het terrein van Stichting Willibrordus Heiloo en voor het Holland Flowers Festival een imago-onderzoek en een marketing plan. Maar ze werken ook aan heel andere onder werpen, zoals recreatieve moge lijkheden voor De Helderse Vallei en toekomst scenario’s voor bewoners van gemeente Kolhorn. Van Schie: ‘Het is belangrijk de jeugd te laten zien dat er van alles te doen is in de regio en interessant werk, zodat ze er willen blijven.’
>> Kansenkanon
De faciliteit Kansenkanon van Syntens is er voor alle mogelijke individuele MKB-ondernemers in heel Noord-Holland. Zij worden onder steund bij innovaties en zo nodig in contact gebracht met partijen die hen verder kunnen helpen. Vizier op de toekomst borduurt voort op dit concept, maar focust op de agribusiness en op innovatie clusters. ‘Ons streven is om zestien innovatieclusters op te zetten. Zij gaan aan de slag met onderwerpen gedestilleerd uit de kennis- en innovatieagenda. We hebben er de ondernemers en de partners voor’, licht Jacques Dekker, programmamanager Agriboard, toe. Met enkele innovatieclusters zijn we al gestart. ‘Vier
Innovatie in de regio
Noord-Holland Noord
De agribusiness in Noord-Holland Noord wil de internationale concurrentiepositie behouden en versterken.
De regio pakt dit op analoog aan het topsectorenbeleid van het ministerie van EL&I, waarbij het draait om
samenwerking tussen ondernemers, kennisinstellingen en overheid.
Meer informatie: José Vogelezang, t 0317 481245, e jose.vogelezang@wur.nl en Floor Geerling-Eiff, t 070 3358160, e floor.geerling-eiff@wur.nl
bollentelers ontwikkelen nieuwe marktcombinaties, samen met een marketing bureau en onder begeleiding van Syntens. Iets soort-gelijks gaat gebeuren met duurzaam geteeld fruit. Met veertig pootaardappel telers proberen we nieuwe bestrijdingsmethoden te ontwikkelen voor onder meer de lastige ziekte Erwinia. De telers kijken ook hoe bollentelers de ziekte aanpakken. Nooit eerder overlegden zij met elkaar.’
>> Topsectorenbeleid
Agriboard realiseert naast krachtenbundeling meer successen. Onlangs is het gelukt de felbegeerde greenportstatus binnen te halen. Daarmee krijgt de regio voorrang bij de toekenning van landelijke en Europese subsidies. Ook wil Noord-Holland Noord deel uitmaken van het topsectorenbeleid. Van Schie vindt Noord-Holland Noord een goed voorbeeld. ‘Het is belangrijk dat regio’s aan de slag gaan. Daarmee ontstaan regionale accenten van landelijk beleid. De crux van de gouden driehoek is, zoals Agriboard laat zien, een intensieve samenwerking van het bedrijfsleven met het onderzoek en onderwijs, een gezamenlijke visieontwikkeling en financieel commitment van alle partijen.’
>> Lerende regio
De programma’s van GKC (onderwijs en arbeidsmarkt), Syntens (versterken innovatievermogen MKB) en Wageningen UR (innovatie-agenda Agriboard) dragen ieder bij aan versterking van de agri business in Noord-Holland Noord. Via Vizier op de toekomst komen de kennis-partners samen in één (virtuele) werkorganisatie, zodat kennis tussen de samenwerkende organisaties ook daad werkelijk kan gaan stromen (zie figuur). De regio-aanpak en de manier waarop de partijen en initia-tieven samenwerken monden uit in een ‘lerende regio’. Het intensieve contact met bedrijven levert kennisvragen op, waar studenten mee aan de slag gaan. Zij doen daardoor competenties op voor hun toe-komstige beroeps praktijk. Door onderzoek en onder wijs bij elkaar te brengen zijn ook slimme combinaties te maken van expertises, door onder zoekers bijvoorbeeld in te zetten als inhoude lijke experts in projecten die uitgevoerd worden door studenten. Het intensieve contact tussen de kennispartners zal er ook zeker aan bijdragen dat de nieuwste inzichten vanuit onderzoek makkelijker door stromen naar onderwijs en bedrijven. In het centrum van de samenwerking tussen de kennispartners (zie figuur) ontstaat zo de krachtenbundeling die nodig is voor het innoverend vermogen van een regio. (JV en RD)
GKC
Innovatie
agenda
Innovatie
agenda
In
In
GKC
Onderwijsvernieuwing op basis van speerpunten NHN Marktvraag ondernemers Vergroten innovatief vermogen Doorlopende leerlijnLeven lang leren
Inspirerende leeromgevingen Beproefde kennis