De bepaling van borium m.b.v. Azomethine-H in gewas, grond en water

à ; Bibliotheek Proefstation Naaldwijk A 2 B 50

ITION VOOR DE GROENTEN- EN FRUITTEELT ONDER GLAS, TE NAALDWIJK.

De bepaling van borium m.b.v. Azomethine-H i n gewas,grond en w a t e r .

door: S.S.de Bes, P.A.den Dekker, P.A.v.Dijk. Naaldwijk,1973* 'zrzrz.^Q^o

Xu *-Xs'/

De b e p a l i n g van borium m . b . v . Aaomethine~K. i n gewas, grond en w a t e r . U- ; v:- -Prsffc.' FruiUaii 0-Inhoud p a g . I n l e i d i n g 1 Algemeen 1 Onderzoek 2 gewas 2 grond en w a t e r 6 Samenvatting 11 L i t e r a t u u r 12 Bijlagen (1 t / m 5) f e b r u a r i 1973« S . S . de Bes P.A. den Dekker P . A . van Dijk.

De b e p a l i n g van borium m.b.'v. A z ome thine -H. i n gewas, grond en w a t e r .

I n l e i d i n g :

De c o l o r i m e t r i s c h e boriumbenaling m . b . v . karmijn d i e j a r e n op h e t r e s e a r c h l a b wordt u i t g e v o e r d h e e f t een a a n t a l n a d e l e n . Zo v o l d o e t deze methode m a t i g i n w a t e r i g e e x t r a k t e n van grond vanwege een t e l a g e g e v o e l i g h e i d , bovendien s t o o r t v o l g e n s Van Dijk ( l ) h i e r b i j n i e t onaanzienlijk. Bij h e t gewasonderzoek v o l d o e t de karmijnmethode r e d e l i j k . Voornaamste bezwaar van deze methode i s d a t h e t ontwikkelen v a n h e t borium-kärmijn-komplex i n g e c o n c e n t r e e r d zwavelzuur moet

p l a a t s v i n d e n , h e t g e e n v o o r a l l a b t e c h n i s c h e e n bezwaar i s .

Gezocht werd daarom n a a r een methode welke a l s v e r v a n g e r kon d i e n e n , h e t g e e n vrij moeilyk was omdat v e l e a n d e r e methoden a a n vrijwel i d e n t i e k e bezwaren o n d e r h e v i g zijn. I n 1971 v e r s c h e e n een a r t i k e l van de hand

van d r . B. Wolf ( 2 ) w a a r i n een nieuwe methode werd b e s c h r e v e n , welke a l s s n e l en betrouwbaar wordt g e k e n s c h e t s t maar bovendien kan deze methode r e c h t s t r e e k s i n de e x t r a k t e n of d e s t r u a t e n worden u i t g e v o e r d zonder d a t h i e r v o o r g e c o n c e n t r e e r d zwavelzuur n o d i g i s .

De toepassingsmogelijkheden van (leze methode bii h e t onderzoek op h e t r e s e a r c h l a b werden nagegaan en zyn beschreven i n d i t v e r s l a g .

Algemeen:

Het p r i n c i p e van de b e p a l i n g i s a l s v o l g t :

borium vormt met azomethineH een g e e l komplex, z o d a t v i a s p e k t r o f o t o -m e t r i s c h e v e r g e l i j k i n g nu-merieke r e s u l t a t e n kunnen worden v e r k r e g e n . AzomethineK i s h e t c o n d e n s a t i e p r o d u k t van Hzuur (8amino 1 n a f t o l -3 . ó - d i s u l f o n z u u r ) en s a l i c y l a i d e h y d e . Daar deze s t o f t o t op heden i n geen e n k e l e k a t a l o g u s van de f a b r i k a n t e n i s opgenomen, v i n d t b e r e i d i n g van h e t produkt v o o r l o p i g nog p l a a t s op de l a b o r a t o r i a waar h e t g e b r u i k t w o r d t . De bereidingswijze i s vrij eenvoudig maar e n i g z i n s tijdrovend v a n ­ wege de noodzakelijke f i l t r a t i e . De bereidingswijze wordt b e s c h r e v e n d o o r Basson e . a . ( 3 ) en i s a l s v o o r s c h r i f t opgenomen i n d i t v e r s l a g

(bijlage 1 ) .

Bij deze methode s t o r e n A l ; Cu en P e . Door t o e v o e g i n g van EDTA worden deze s t o r i n g e n g o e d d e e l s o n d e r d r u k t . Tevens s t o r e n nog ammonium e n w a t e r s t o f p e r o x i d e . De e e r s t e s t o r i n g s b r o n wordt opgeheven door de z e e r g r o t e NH^-concentratie i n de b u f f e r (ammoniumacetaat) de l a a t s t e door h e t t e a n a l y s e r e n monster 10 minuten u i t t e koken.

G e t r a c h t werd dooi- nawerking van bovengenoemde methode een v o o r s c h r i f t op t e s t e l l e n v o o r de boriumbepaling i n ^ev/as- g r o n d - en w a t e r m o n s t e r s .

«•

Onderzoek:

Gewas.

De b r u i k b a a r h e i d van de azomethine-methode werd nagegaan en vergeleken met de t h a n s i n g e b r u i k zijnde karmijn-methode (bijlage 2 ) ,

A l l e r e e r s t werd een a b s o r p t i e k u r v e opgenomen, door de s t a n d a a r d e n 0 , 0 . 5 en 2 . 0 ppm B s p e k t r o f o t o m e t r i s c h t e vergelijken t . o . v . g e d . w a t e r i n h e t g o l f l e n g t e g e b i e d 390-480 nm. De r e s u l t a t e n worden gegeven i n t a b e l 1 en i n figxtur 1 : g o l f l e n g t e nm. A b s o r p t i e (A) g o l f l e n g t e nm. 0 ppm B O.5 ppiü B 2 . 0 ppm B ^ 0 . 5 - 0 ppm B ,42.0-0 ppm B 390 0 . 9 5 5 1 .150 1.80C 0 . 1 9 5 O.845 395 0 . 4 5 0 O.656 I.34O 0 . 2 0 6 0.89c 400 0 . 2 8 3 O.5O5 1 .23O 0 . 2 2 2 0 . 9 4 7 405 O.217 O.45O I . 2 0 5 0 . 2 3 3 0 . 9 8 8 410 O . I 7 7 0 . 4 2 8 1 . 2 0 0 O.25I 1 , 0 2 3 415 0 . 1 5 6 0 « \ VD 4^ 1 . 1 8 0 0 . 2 3 8 ' 1 . 0 2 4 420 O . I 3 2 0 . 3 6 8 1 , 1 4 0 O.236 1 . 0 0 8 425 0 . 1 1 7 0 . 3 4 4 1 . 0 8 0 O.227 O.963 430 0 . 1 0 2 O.314 1 .010 0 . 2 1 2 0 . 9 0 8 435 O.O91 0 . 2 8 4 O.92O 0 . 1 9 3 0 . 8 2 9 440 0 . 0 7 8 O.254 0 . 8 2 5 O . I 7 6 0 . 7 4 7 445 O.O69 0 . 2 2 2 0.728- O . I 5 3 0 . 6 5 9 450 0 . 0 6 2 0 . 1 8 9 0 . 6 2 0 O . I 2 7 0 . 5 5 8 455 O.O57 O . I 6 3 0 . 5 3 8 0 . 1 0 6 0 . 4 8 1 460 O.O5O 0 , 1 3 4 O.43I 0 . 0 84 0 . 3 8 1 | 465 0 . 0 4 8 0 . 1 1 2 0 . 3 4 8 O.O64 0 . 3 0 0

470 0 . 0 4 3 0 . 0 9 3 O.279 O.O5O O.236

475 0 . 0 4 1 O.O75 0 . 2 1 8 , O.O34 O.177

480 O.O36 0 . 0 6 1 O . I 6 8 O.O25 ü . 1 3 2

T a b e l 1 : Absorptiemetingen i n g o l f l e n g t e g e b i e d 390-480 nm.

H i e r u i t blijkt d a t 410 nm de meest g e v o e l i g e g o l f l e n g t e i s v o o r h e t borium-azomethine-komplex.

Vervolgens werden ijkkurven opgenomen i n d i v e r s e o p l o s m i d d e l e n .

F i g u u r 2 t o o n t duidelijk de v e r s c h i l l e n i n g e v o e l i g h e i d t u s s e n de b e i d e methoden en de d i v e r s e o p l o s m i d d e l e n . U i t deze f i g u u r blijkt ondermeer d a t de Azomethine-methode c a . 4 x g e v o e l i g e r i s dan de karmijn-methode. Door h e t g e b r u i k van HCl of H^SO^ wordt de g e v o e l i g h e i d nauwelijks

b e i n v l o e d . ( k u r v e n E en P ) . HCl werd t o t d u s v e r a l t i j d t o e g e p a s t bij h e t o p l o s s e n van de a s r e s t v o l g e n s bijlage 2 .

Daar Wolf ( 2 ) en ook Basson ( j ) hun onderzoek hebben u i t g e v o e r d i n HoS 0 , - m i l i e u , werd e e r s t nagegaan of hun bevindingen ook t o e p a s s i n g

4

konden v i n d e n i n HCl 2 ï ,

H i e r t o e werd een s t o r i n g s o n d e r z o e k opgezet a l s v o l g t : Basson e , a . _gebruikten a l s s t o r i n g s o n d e r d r u k k e r een

' 0 . 0 2 5 m EDTA-oplossing wap.rby u i t g e g a a n werd van h e t d i n a t r i u m z o u t . Gecombineerd met een b u f f e r van pH=5.1 was hij i n s t a a t om 100 ppm F e ; Cu en 300 ppm Al t e maskeren.

Wolf, g e b r u i k t ook EDTA a l s s t o r i n g s o n d e r d r u k k e r , maar hij g e b r u i k t t e t r a n a t r i u m z o u t tezamen met h e t d i n a t r i u m z o u t van n i t . r i l o t r i -azijnzuur waarmee v o l g e n s Wol-f b e t e r e s t o r i n g s onderdrukking mogelijk • i s , omdat dé o p l o s b a a r h e i d ven h e t t e t r a n a t r i u m z o u t b e t e r i s dan

d i e van h e t d i n a t r i u m z o u t . Waarbij moet worden aangetekend d a t

EDTA-4 Na bij e e n pH-5 d i r e k t o v e r moet gaan i n EDTA-2 Ka d o o r d a t p r o t o l y s e o p t r e e d t g e t u i g e ' de p r o t o l y s e c o n s t a n t e n pK^=10.3 e n pK„=6. 2 . Wolf g e b r u i k t e e n b u f f e r welke o.m. 0 . 0 9 m o l a i r i s a a n

EDTA.

I n gewasmonsters v a r i ë r e n de A l - en F e - c i j f e r s vrij s t e r k en kunnen i n extreme g e v a l l e n wel t o t 3000 ppm o p l o p e n . De Cu> c i j f e r s l i g g e n z e l d e n • boven de 20 ppm. Rekeninghoudend met een i n z e t v e r h o u d i n g van 1 gram; 10 ml oplosmiddel moet e r worden g e t r a c h t om Fe e n A l - c i j f e r s t o t 3000 ppm t e maskeren. De i n v l o e d werd nagegaan van zovrel EDTA-2 Na 0 . 0 2 5 m a l s ook EDTA-4 Na 0 . 0 9 m i n de b u f f e r , alsmede geen EDTA i n de b u f f e r . Oplossingen werden b e r e i d welk,e r e s p . 0 - 1 - 2 - 4 ppm B b e v a t t e n e n waaraan werd toegevoegd 0-50-100-200-300 ppm P e , idem met Al e n idem met zowel Fe a l s A l . Hierby werd a a n 2 ml o p l o s s i n g , 4 ral b u f f e r (met v e r s c h i l l e n d e EDTA-concentraties) toegevoegd e n met 2 ml r e a g e n s werd h e t komplex o n t w i k k e l d .

su

,j'-3 en

&

r ? u •H O 1-V"-w vi

"p

• i i ; > CQ

%

m r-J C ëj

_>

^ : 5 ë s "ch CC O c- -••••' 'T-ï

Ir

?

01

c : cm

<15

:i: c t:1. iu u c ; c U O _s*V3 :j: '

E

5... O r\J

X

03 c l c fc O H

<

<

0 1 O O O c -• - _c.; c:-i V"-** o ..'3 ». - ~i ? . : c:o ci CC •: . J c:5 o c..> c o •CD

r"*;>

S. J O cc ICS '-C CC s

c

ê

O

c:i

r::>

1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 ppm Fe 0 50 100 200 300 0 ppm B 0 . 1 4 0 . 1 4 0 . 0 3 0 . 4 5 0 . 4 5 0 . 6 3 0 . 6 0 0 . 6 0 0 . 7 9 0.81 0 . 7 4 1.16 1 .26 1 .25 2.31 1 ppm B 1 . 2 4 1 . 2 1 1 . 1 7 1 . 5 8 1.37 1 . 4 8 1 . 6 2 1 .52 1.79 1 .81 1 . 7 0 2.10 1 . 9 4 1 . 9 4 2.33 2 ppm B 2.11 2.07 2.05 2.47 2.33 2.65 2.56 2.51 2.79 2.72 2.68 3.O3 3.03 2.86 3.54 4 ppm B 4 . 1 5 3.92 4 . 0 7 4 . 3 6 4 . 1 4 4 . 5 0 4 . 5 6 4 . 3 9 4 . 8 0 4 . 7 5 4.55 5.10 5#15 4 . 9 8 5.48 ppm Al 0 50 100 200 200 0 ppm B 0 . 1 4 0 . 1 4 0 . 0 3 0 . 0 9 0 . 1 5 2.07 0 . 1 6 0 . 1 2 3.46 0.01 0.01 5.14 0 . 0 8 0 . 1 1 6.46 1 ppm B * 1.24. 1 . 2 1 1 . 1 7 1 . 0 9 1 . 0 8 3.01 1 . 2 8 1 . 2 4 4.47 1 .02 1 .01 5.85 1.10 0.99 7.02 2 ppm B 2.11 2.07 2.05 2.15 2.04 4.00 2.06 2.00 5.03 2.O4 1 .92 6.65 2.03 1 . 9 4 7.68 4 Ppm B 4 . 1 5 3 . 9 2 4 . 0 7 4 . 1 6 4 . 0 1 5 . 8 1 4 . 1 6 3 . 9 9 6 . 7 9 4 . 0 9 3-92 8 . 2 0 4 . 0 7 3-94 9 . 1 3 ppm Fe en ppm Al 0 50 100 200 20C 0 ppm B 0 . 1 4 0 . 1 4 0 . 0 3 0 . 8 4 0 . 7 4 2.90 0 . 9 6 0 . 8 5 4.10 1 . 1 5 1 . 0 0 5.71 1 . 5 7 1 . 3 6 6 . 9 3 1 ppm B 1 . 2 4 1 . 2 1 1 . 1 7 1 . 9 5 1 . 7 6 3.84 2.O6 1 . 9 6 4.73 2.23 2.02 6.46 2.5O 2.28 7.49 2 ppm B 2.11 2.07 2.05 2.92 2.77 4.73 3.14 2.92 5.81 3.13 2.92 7.12 3.56 3.35 8.34 4 ppm B 4 . 1 5 3.92 4 . 0 7 4.94 4.68 6.51 4.96 4.73 7.44 5.11 4.78 8.76 5.44 5.09 9.37 1 ) b u f f e r 0 . 0 9 m EDTA-4 Na 2) b u f f e r 0 . 0 2 5 m EDTA-2 Na 5 ) b u f f e r geen EDTA.

Tabel 2 : I n v l o e d EDTA op s t o r i n g van Fe en A i .

U i t t a b e l 2 b l i j k t duidelijk de p o s i t i e v e i n v l o e d van EDTA op de s t o r e n d e componenten. Verder kan worden geconcludeerd d a t h e t g e b r u i k van EDTA-4 Na geen v o o r d e e l b i e d t t . o . v . EDTA-2 Na. Een b u f f e r 0 . 0 2 5 m EDTA-2 Na b l i j k t wel de s t o r i n g van Al op t e h e f f e n , terwijl de F e - s t o r i n g onvoldoende wordt weggenomen.

Gezocht werd v e r d e r n a a r mogelijkheden om de Fe s t o r i n g v e r d e r t e r u g t e d r i n g e n . U i t een o r i ë n t e r e n d p r o e f j e b l e e k ' d a t wanneer de b u f f e r t e v e n s 1 fo t h i o g l y k o l z u u r b e v a t t e , de s t o r i n g t o t c a . 100 ppm Fe nog v e r d e r werd t e r u g g e d r o n g e n . Hierop werd h e t 'volgende p r o e f j e o p g e z e t , waarbij ook van l a g e r e Fe en Al g e h a l t e n werd u i t g e g a a n . Oplossingen werden b e r e i d inhoudende 0 - 1 - 2 - 4 ppm B en 0 - 1 - 5 - 1 0 - 2 5 - 5 0 - 1 0 0 - 2 0 0 ppm Fe en ppm Al i n zowel HCl 2 N a l s ook i n H SO. 0 . 7 N.

H i e r i n word h e t B-azomethine-komplex ontwikkeld waarbij een "buffer werd g e b r u i k t welke 0 . 0 2 5 ni aan EDTA was en t e v e n s 1 °/o t h i o g l y k o l z u u r "bevatte. R e s u l t a t e n i n t?.bel 3 a l s gemiddelden van een duplometing i n e n k e l ­

v o u d i g b e r e i d e o p l o s s i n g e n . ?pm Fe 3pm A l . 1 2 1 " 2 1 2 1 2 1 2 1' 2 1 2. 1 2 ?pm Fe 3pm A l . 0 1 5 10 25 50 100 200 ) ppm B 0 . 0 1 0 . 0 0 O O e O 0 . 0 0 0 . 0 2 0 . 0 1 0 . 0 2 0 . 0 0 0 . 0 3 0 . 0 2 0 . 0 6 0 . 0 4 0 . 1 0 0 . 0 1 0 . 1 8 0 , 0 6 I ppm B 1 . 0 3 1 . 0 0 1 . 0 0 1 . 0 2 1 . 0 0 0 . 9 8 1 . 0 1 0 . 9 8 1 . 0 6 1 . 0 4 1 . 0 5 1 ,02 1 . 1 4 1 . 0 6 1 . 2 0 0 . 9 7 l ppm B 2 . 0 5 2 . 0 6 2.04 2.02 2.02 2.04 2.06 2.04 2.06 2.00 2.10 2.03 2.13 2.10 2.14 2.08 \ ppm B 4.04 4.07 4.02 4.04 4.06 4.02 C \j O « * 3 -O « 4 . 1 1 3 . 9 8 4.12 4 . 1 0 4 . 2 0 4.02 4 . 2 0 4.02 ' 1 ) HCl 2 N. 2) H2S04 0 . 7 N. T a b e l 3 : I n v l o e d t h i o g l y k o l z u u r op s t o r i n g van Fe en A l .

H i e r u i t b l i j k t wel d a t 0 . 0 2 5 m BDTA-2 Na e n 1 °/o t h i o g l y k o l z u u r a a n d', b u f f e r toegevoegd de s t o r i n g van Fe en Al i n H^SO^ 0 . 7 N v e r w a a r l o o s b a a r maakt.

T e n s l o t t e v e r d de nauwkeurigheid, d u p l i c e e r b a a r h e i d en r e p r o d u c e e r b a a r h e i d g e t e s t .

Voor de nauwkeurigheid maken we de volgende s c h a t t i n g :

De a f l e e s n a u w k e u r i g h e i d van de s p e k t r o f o t o m e t e r b e d r a a g t maximaal 0 . 0 0 2 A h e t g e e n overeenkomt met een a f l e z i n g van ijkkurve E u i t f i g u u r 2 ( u i t g e t r o k ­ ken) van 0 . 0 1 ppm B. Voor hogere monsters l i g t d i t wel i e t s h o g e r .

H i e r d o o r kunnen we s c h a t t e n d a t de gemiddelde meetnauwkeurigheid van de b e p a l i n g n i e t b e t e r i s dan 0 . 1 ppm B i n h e t l u c h t d r o g e gewas. Voor de karmijnmethode wordt deze g e s c h a t op 0 . 4 Ppm B, Een a a n t a l gewasmonsters a f k o m s t i g van h e t u i t w i s s e l i n g s o n d e r z o e k werden i n duplo g e a n a l y s e e r d v o l g e n s de karrnyn- en de azomethinemethode. Vergelijkingen werden o n d e r ­ l i n g gemaakt, maar ook t . o . v . de r e s u l t a t e n geboekt door de deelnemers a a n h e t u i t w i s s e l i n g s o n d e r z o e k . De r e s u l t a t e n worden gegeven i n t a b e l 4 w a a r i n de B - c i j f e r s worden u i t g e d r u k t i n ppm B i n s t o o f d r o o g gewas:

Merk karmijn ppm B azomethine-H ppm B 8 l a b o r a t o r i a ppm B Merk

e d gem. e d gem. gemiddeld

m r t - a p r i l 72-1 9 8 8 6 . 2 _{5 . 6 5 . 9} 6 . 2 m r t - a p r i l 72-2 34 34 34 3 0 . 7 29.2 3 0 . 0 2 8 . 6 m r t - a p r i l 72-3 17 13 15 1 1 . 7 1 2 . 4 1 2 . 0 1 2 . 0 m r t - a p r i l 72-4 12 16 14 1 1 . 6 11.7 11.6 1 2 . 2 v e r v o l g t a b e l b l z . 6 5

m r t - a p r i l m r t - a p r i l s e p t - o k t s e p t - o k . t s e p t - o k t s e p t - o k t s e p t - o k t s e p t - o k t 72-5 72-6 72-1 72-2 72-3 72-4 72-5 72-6 4 37 32 13 44 34 13 4 3 36 32 13 44 33 13 2 4 36 32 1 3 44 34 1 3 3 1 . 7 2 9 . 9 33-4 1 2 . 8 4 5 . 8 3 4 . 7 1 2 . 9 1 . 6 1 . 6 2 9 . 3 3 2 . 3 1 1 . 4 4 4 . 0 3 3 . 8 1 1 . 8 1 . 8 1 . 6 29.6 3 2 . 8 1 2 . 1 4 4 . 9 34.2 1 2 . 4 1 . 7 3 . 6 2 9 . 0 3 0 . 5 1 1 . 6 3 8 . 6 2 8 . 2 1 0 . 9 2 . 8 gemiddeld 21 . 1 20.6 20.8 Î i 1 9 . 4 1 8 . 7 1 9 . 1 1 7 . 8 T a b e l 4? Vergelijking karmynmethode-azomethinemethode t . o . v . a n d e r e l a b o r a t o r i a . U i t t a b e l 4 b l i j k t d a t de u i t k o m s t e n v o l g e n s de azomethinemethode

gemiddeld l a g e r zijn dan de v o l g e n s de karmijnmethcde v e r k r e g e n r e s u l t a t e n . De v e r s c h i l l e n zijn v r i j g e r i n g . De gemiddelde u i t k o m s t e n van 8 l a b o r a t o r i a c o r r e s p o n d e r e n vrij goed met de v o l g e n s -ie azomethinemethode v e r k r e g e n u i t k o m s t e n , hoewel h i e r s l e c h t s ir^t g r o t e v o o r z i c h t i g h e i d k o n k l u s i e s a a n mag worden verbonden, want de v e r s c h i l l e n t u s s e n de 8 l a b o r a t o r i a , zijn soms a a n z i e n l i j k . Vervolgens werd de standaardafwijking berekend u i t de d u p l o ' s , v o l g e n s de azomethinemethode. U i t deze 12 duplowaarnemingen werd gevonden v o o r s=0.70 ppm B v . c . = 3 . 7 fo. Idem v o o r de karmynmethode s = 1 . 2 9 v . c . 6 . 2 ƒ»,

Concluderend kan worden g e s t e l d d a t :

De b e p a l i n g van borium i n gewasmonsters v o l g e n s een methode waarbij azometbine-H wordt g e b r u i k b i e d t e n k e l e v o o r d e l e n t . o . v . een methode waarbij karmijn wordt g e b r u i k t . Zo i s deze methode g e v o e l i g e r , nauwkeuriger maar v o o r a l l a b t e c h n i s c h meer verantwoord, omdat h e t werken met g r o t e hoeveelheden g e c o n c e n t r e e r d zwavelzuur achterwege kan blijven.

De v e r s c h i l l e n i n u i t k o m s t e n zijn g e r i n g t . o . v , de karmijnmethode, terwijl goede overeenstemming met u i t k o m s t e n van a n d e r e l a b o r a t o r i a werd b e r e i k t . Een v o o r s c h r i f t werd o p g e s t e l d (bijlage 3) e n ' m . i . v . 1 — 2 —f73 i n g e b r u i k

genomen.

*

Grond e n W a t e r .

T o t voorheen kon e r van een goede boriumbepaling i n w a t e r i g e x t r a k t

e i g e n l i j k n i e t gesproken worden. Er bestond wel een v o o r s c h r i f t ( b y l a g e 4 ) maar de v e r k r e g e n r e s u l t a t e n waren v e e l a l w e i n i g b e t r o u w b a a r , omdat

e n k e l e k u n s t g r e p e n i n d i t v o o r s c h r i f t worden t o e g e p a s t , z o a l s droog-dampen e n h e t g e b r u i k van 5 cm c u v e t t e n , zo kon h e t gebeuren d a t bij bepaalde proeven waarbij borium a a n de grond was toegevoegd, toch geen borium gevonden werd.

Ook h i e r zou de azomethinemethode u i t k o m s t kunnen b r e n g e n , temeer nog d a a r NO, by de karmijnmethode wel en bij de azomethinemethode n i e t s t o o r t ,

3

A l l e r e e r s t werd e e n ykkurve opgenomen w a a r u i t de nog g r o t e r e g e v o e l i g ­ h e i d b l e e k t . o . v . de azomethinemethode i n gewas ( z i e f i g u u r 2 kurve C ) . De nauwkeurigheid van deze methode kan worden g e s c h a t a l s v o l g t ;

de a f l e e s n a u w k e u r i g h e i d van de s p e k t r o f o t o m e t e r b e d r a a g t maximaal 0 . 0 0 2 A h e t g e e n overeenkomt met een a f l e z i n g van ykkurve C u i t f i g u u r 2 van . 0 . 0 0 5 ppra B. Voor de karmijnmethode kan d i t worden g e s c h a t op 0 . 0 2 ppm B. Vervolgens werden een a a n t a l w a t e r m o n s t e r s g e a n a l y s e e r d v o l g e n s de

azomethinemethode. Deze monsters waren a f k o m s t i g u i t een maandelijkse r o u t e v o l g e n s welke h e t Z u i d h o l l a n d s G l a s d i s t r i k t wordt bemonsterd.

1 Reed's e e r d e r werden de monsters van d e z e l f d e m o n s t e r p l a a t s e n g e a n a l y s e e r d ,

e c h t e r toen v o l g e n s de karmijnmethode. Een v e r g e l i j k i n g wordt gemaakt i n t a b e l 5 waar de r e s u l t a t e n van d i t onderzoek zijn vermeld;

M o n s t e r p l a a t s Karmijn ppm B azomethine ppm B 1 4 / 7 / ' 7 1 1 1 / 8 / ' 7 1 8 / 1 1 / ' 7 2 O r a n j e s l u i s Maasdijk 0 . 4 7 0 . 4 3 0 . 3 4 Westlaan Piinacker 0 . 4 1 0 . 5 0 0 . 4 8 R o t t e Bleiswyk. 0 . 4 6 0 . 5 0 0 . 4 2 Gouwekanaal Gouda 0 . 3 6 0 . 3 8 0 . 3 4 V l i e t Rijswijk 0 . 3 2 0 . 4 6 0 . 3 6 G a n t e l Poeldijk 0 . 3 4 0 . 4 7 0 . 3 5 l e i d i n g w a t e r Naaldwijk 0 . 2 0 0 . 2 5 f O •

Tabel 5 ; Vergelijking karmijnmethode t . o . v . azomethinemethode i n w a t e r . A l s we bedenken d a t h i e r 3 v e r s c h i l l e n d e monsters worden v e r g e l e k e n kunnen we i n geen g e v a l spreken van n i v e a u v e r s c h i l l e n . Vervolgens werden i n een J C - t a l potgrondmonsters B b e p a a l d m . b . v . azomethine-H m h e t 1 ; 2 5 - e x t r a k $ h i e r i n werd v o l g e n s de karmijnmethode geen borium gevonden waarschynlyk a l s g e v o l g van N 0 ^ - s t o r i n g .

R e s u l t a t e n s t a a n i n t a b e l 6 ;

L a b . n r . B.M. Merk ppm B L a b . n r . B.M. Merk ppm B L a b . n r . B.M. Merk e d gem. L a b . n r . B.M. Merk e d gem. 21635 B 0 0 . 3 4 0 . 2 8 O.3I 21961 B 0 0 . 3 7 0 . 3 5 0 . 3 6 21636 •B 4 0 . 7 8 O.73 0 . 7 8 21962 B 4 • 0 . 4 9 0 . 5 1 O.5O 21637 B 8 0 . 9 2 0 . 9 5 0 . 9 4 21 963 B 8 0 . 7 0 O.72 0 . 7 1 21638 B12 1 . 2 6 1 . 2 6 1 . 2 6 21964 B12 0 . 7 1 0 . 7 7 0.74 21639 B16 0 . 8 2 0.84 0 . 8 3 21965 B16 0 . 8 0 0 . 8 4 0 . 8 2 21789 B 0 O.24 0 . 2 5 O.24 22078 B 0 0 . 3 3 0 . 3 3 0 . 3 3 2179O B 4 0 . 5 8 0 . 5 6 0.57 22079 B 4 0 . 4 9 0 . 4 8 0 . 4 8 21791 B 8 O.62 0 . 6 3 0 . 6 2 22080 B 8 0 . 5 0 O.5I O.5O 2179,2 B12 0.'74 0 . 7 7 0 . 7 6 22081 B12 0 . 8 9 0 . 8 8 C D C O % 0 21793 B16 0 . 6 1 0.59 0.60 22082 B16 0 . 9 2 O.9O 0.91 21921 B 0 0 . 3 1 0 . 3 3 0.32 22194 B 0 0 . 3 3 0 . 3 5 0 . 3 4 21922 B 4 0 . 5 2 0 . 5 2 0 . 5 2 22195 B 4 0 . 4 7 0 . 4 5 0 . 4 6 21923 B 8 0 . 7 6 0 . 7 0 0 . 7 3 22196 B 8 0 . 6 4 0 . 6 6 0 . 6 5 21924 B12 _{, 0 . 7 3 0 . 7 4 0 . 7 4 22197} B12 K N C D * O 0 . 8 6 0.84 21925 B16 0..83 0 . 8 3 0 . 8 3 22198 B16 0 . 9 8 0.97 0.98 T a b e l 6 : Boriumgehalten i n 1 : 2 5 - e x t r a k t e n .

De standaardafwijking u i t deze 30 waarnsmingen i n d u p l o werd berekend a l s s= 0 . 0 2 0 ppm B. v . c . = 3 . 1

Een problee.m by deze b e p a l i n g wordt v e r o o r z a a k t door de k l e u r van h e t

e x t r a k t , d a a r deze bij 410 nm n i e t onaanzienlijk a b s o r b e e r t . G e t r a c h t werd t e o n t k l e u r e n met n o r i t SX1. D i t b l e e k geen s u c c e s , d a a r met de k l e u r t e v e n s vrijwel a l l e borium g e a d s o r b e e r d w e i d . Vervolgens werd i . p . v . SX1 , DAR CO G-60 g e b r u i k t h e t g e e n een v e e l b e t e r r e s u l t a a t o p l e v e r d e , d a a r e r e c h t e r ook borium werd g e a d s o r b e e r d u i t k l e u r l o z e s t a n d a a r d e n i s ook deze

methode n i e t b e t r o u w b a a r . Ten l a a t s t e b l i j f t s l e c h t s de mogelijkheid van k o r r e k t i e d . m . v . a f t r e k k e n van a b s o r p t i e s _ o v e r . Hoewel deze methode i e c s o m s l a c h t i g i s , i s hij wel b e t r o u w b a a r . Hoe deze k o r r e k t i e h e t b e s t kan worden u i t g e v o e r d werd nagegaan:

A l s aangenomen w o r d t , d a t

1 ) de a b s o r p t i e van g e d . H2O i s s t e e d s n u l .

2) de a b s o r p t i e van de b l a n c o van de r e e k s i s t . o . v . g e d . H^O i s B. 3) de a b s o r p t i e van h e t g e k l e u r d e monster zonder r e a g e n s i s t . o . v .

g e d . HgO i s A, h i e r u i t v o l g t d a t een g e k l e u r d monster met r e a g e n s zonder borium r e e d s een a b s o r p t i e g e e f t t . o . v . g e d . 11^0 van A+B. 4 ) een g e k l e u r d monster met r e a g e n s e n boriumhoudend g e e f t een

i s h e t duidelijk d a t om de a b s o r p t i e verkegen door h e t borium-azomethine-komplex t e b e p a l e n , E verminderd moet worden met A+B. Aangezien de ijk— «kurve l i n e a i r i s mag' d i t r e c h t s t r e e k s zonder e e r s t E , A e n B a f t e l e z e n

i n c o n c e n t r a t i e s . Bovendien b l i j k t B een c o n s t a n t e p e r r e e k s t e zijn

z o d a t deze d i r e k t wordt g e ë l i m i n e e r d door n i e t ' t . o . v . g e d . w a t e r t e meten» maar t . o . v . s t a n d a a r d 0 ppm B. Wel i s h e t noodzakelijk om de s t o r i n g van de k l e u r onder d e z e l f d e omstandigheden, z o a l s t i j d s t i p , b u f f e r , e i n d -volume, t e b e p a l e n . Verder moge blijken u i t t a b e l 7 hoe g r o o t de f o u t i s , wanneer n i e t g e c o r r i g e e r d wordt v o o r de k l e u r . Tevens wordt h i e r i n ook v e r g e l e k e n de i n v l o e d v a n h e t o n t k l e u r e n met DARCO G-60 gemeten t . o . v . een, eveneens met ongeveer gelijke hoeveelheden DARCO,

behandelde standaardreeks s

L a b . n r . zonder k l e u r k o r r e k t i e met k l e u r k o r r e k t i e behandeld met DARCO G-60

B.M. ppm B ppm B ppm B

e d gem. e d • gem. e d gem.

21921 O.4O O.4O O.4O O.O6 - 0 . 0 6 0 . 0 6 0 . 0 6 O.O6

21922 0 . 5 9 • 0 . 5 9 0 . 5 9 O.52 0.34 0 . 3 3 O.24 0 . 2 4 O.24 21923 0 . 7 6 0 . 7 6 0 . 7 6 O.52 0 . 5 1 O.52 0 . 4 4 C O NN « O 0 . 4 1 21924 0 . 8 2 0 . 8 2 0 . 8 2 0 . 5 9 0 . 6 1 0 , 6 0 0 . 4 5 0 . 4 6 O.46 21925 0 . 9 6 0 . 9 4 0 . 9 5 .0.71 0 . 7 3 0 . 7 2 O.52 0 . 5 4 0 . 5 3

gem. O.7O gem. 0.45 gem. 0.34

T a b e l 7» I n v l o e d k l e u r k o r r e k t i e e n o n t k l e u r e n i n 1 : 2 5 - e x t r a k t e n . Opm. Dat de B - c i j f e r s u i t de e e r s t e kolom van t a b e l 7 hoger l i g g e n dan

de overeenkomstige c i j f e r s u i t t a b e l 6 i s waarschijnlijk t e v e r k l a r e n u i t h e t f e i t d a t dé a b s o r p t i e s van d,e e x t r a k t e n v a r i ë r e n t u s s e n de d u p l o ' s en z e l f s ook van dag t o t d a g .

Hoe s t e r k de v a r i a t i e s i n de k l e u r van de e x t r a k t e n zijn b l i j k t u i t t a b e l 8 w a a r i n de a b s o r p t i e s worden gegeven van de e x t r a k t e n z o a l s d i e op v e r ­ s c h i l l e n d e dagen werden gevonden. Gemeten werd: d i r e k t n a i n z e t t e n , n a 1 , 2 e n 5 d a g e n . De e x t r a k t e n werden bewaard bij kamertemperatuur.

L a b . n r . a b s o r p t i e s van enkelvoud gemeten n a t duplo gemeten n a : B.M. 0 dagen 1 dag 2 dagen 5 dagen 1 dag

21789 O.IO4 0 . 1 0 7 0 . 1 3 7 ' 0 . 0 9 4 0 . 0 9 3 2179O 0 . 1 0 8 0 . 1 1 3 0 . 1 3 3 0 . 1 1 4 0 . 1 1 2 21791 O.IO9 . 0 . 1 1 5 0.151 0 . 1 1 0 0 . 1 0 6 21792 0 . 1 0 1 0 . 1 0 7 O . I 4 8 O.O94 0 . 1 0 0 21793 0 . 1 0 9 0 . 1 1 0 O.I45 0 . 1 0 2 0 . 1 0 2 21961 O.I44 O . I 7 5 0 . 1 8 3 O . I 3 2 O . I 4 9 21962 0 . 1 4 3 0 . 1 6 5 0 . 1 9 1 O . I 4 5 O . I 4 5

21963 O.I24 O.I5O O . I 6 3 0 . 1 1 2 O.I29 21964 O.I4O 0 . 2 0 8 0 . 1 7 8 O.I3O 0 . 1 6 5 21965 O.I55 0 . 2 0 2 0 . 2 1 0 O . I 5 3 O.I5O 22194 O.I36 0 . 1 8 9 0 . 1 9 5 O.I44 0 . 1 2 4 22195 0 . 1 1 7 0.151 0 . 2 1 0 O.I46 c . 1 0 6 22196 0.130 O.I9O 0.221 * O.I27 0 . 1 6 3 22197 0 . 1 3 6 O.I97 O . I 9 5 O.I36 0 . 1 2 4

22198 O.I44 O.I76 0 . 1 9 8 O.I4I 0 . 1 2 6

gem. O.I27 O.I57 O.I77 O.I25 0 . 1 2 6

Tabel 8 : I n s t a b i l i t e i t van de k l e u r van 1 : 2 5 - e x t r a k t e n .

Tabel 6 v e r a n d e r t i n t a b e l 9 wanneer e r g e c o r r i g e e r d wordt v o o r de k l e u r .

L a b . n r . B.M. Merk ppm B L a b . n r . Merk PP® B L a b . n r . B.M. Merk e d gem B.M. Merk e u. gem. 21655 B 0 0 . 1 1 0 . 1 2 0 . 1 2 21961 B 0 O.14 0 . 0 9 0 . 1 2 21636 B 4 0 . 5 5 0 . 6 2 0 . 5 8 21962 B 4 O.26 0.31 0 . 2 8 21637 B 8 0 . 7 8 0 . 8 1 0 . 8 0 21963 B 8 O.5O O.52 0 . 5 1 21638 B12 1 . 1 4 1 . 0 9 1 . 1 2 21964 B12 O.52 O.51 O.52 21639 B16 0 . 6 0 O.69 O.64 21965 BI6 0 . 5 5 0 . 6 2 0 • VJl CO

21789 B 0 0 . 0 9 0 . 1 0 0 . 1 0 22078 £ 0 0 . 1 5 0 . 1 3 0.14 2179O B 4 0 . 4 0 0 . 3 8 0 . 3 9 22079 B 4 0 . 3 4 O.29 0 . 3 2 21791 B 8 O.42 0 . 4 6 0.44 22080 B 8 0 . 3 0 0.37 0 . 3 4 21792 B12 O.6O 0 . 6 1 0 . 6 0 22081 B12 0 . 7 3 0 . 7 9 0 . 7 6 21793 B16 0 . 4 3 O.4I 0 . 4 2 22082 b i 6 O.70 0 . 7 5 0.72 21921 B 0 0 . 1 1 O.I4 0.12 22194 B 0 O.14 0 . 1 8 0 . 1 6 21922 B 4 0 . 3 4 0 . 3 3 0 . 3 4 22195 • B 4 0 . 3 6 0 . 3 3 0 . 3 4 21923 B 8 0 . 4 9 0 . 4 7 0 . 4 8 22196 B 8 0 . 5 4 0 . 5 7 O.56 21924 B12 O.52 0 . 5 8 0 . 5 5 22197 B12 O.70 0 . 7 1 O.70 21925 B16 0 . 6 6 0.64 O.65 22198 BI6 O.90 0 . 8 8 0 . 8 9 T a b e l 9 : Boriumgehalten i n 1 : 2 5 - e x t r a k t e n na , k l e u r k o r r e k t i e .

De standaardafwijking b e d r a a g t nu s= 0 . 0 3 0 ppm B v . c . = 6 . 3 D i t i s a l s v o l g t t e v e r k l a r e n : de standaardafwijking i s i e t s toegenomen omdat h e t r e s u l t a a t nu berekend wordt na twee metingen i . p . v . é é n . Bovendien l i g t h e t gemiddelde nu v e e l l a g e r . 0 . 4 8 ppm B t . o . v . O.65 waardoor de v . c . hoger l i g t . H i e r u i t blijkt wel d a t de ontwikkelde methode redelijk v o l d o e t en d e r h a l v e werd een v o o r s c h r i f t o p g e s t e l d (bijlage 5) en m . i . v . 1 - 2 - ' 7 3 'in g e b r u i k genomen.

Samenvatting;

* De b r u i k b a a r h e i d van een nieuwe boriumbepaling v o o r gewas, grond en wate onderzoek werd nagegaan. Deze methode waarbij azomethine-H wordt g e b r u i k t a l s r e a g e n s b l e e k g e v o e l i g e r en l a b t e c h n i s c h b e t e r u i t v o e r b a a r dan de karmijnmethode, d a a r h i e r b i j n i e t gewerkt b e h o e f t t e worden met geconcen­ t r e e r d zwavelzuur. Derhalve werden v o o r s c h r i f t e n o p g e s t e l d en m . i . v . 1 - 2 -17 3 werd de karmijnmetbode vervangen door de azomethinemethode..

R e s e a r c h l a b . f e b r u a r i 1973» S . S . de B e s ,

L i t e r a t u u r .

1 ) Dyk P . A . v a n :

Boriumbepaling i n grond v o l g e n s karmynmethode i n v e r z a d i g i n g s e x t r a k t . I n t e r n v e r s l a g P r o e f s t a t i o n Naaldwijk (1961)..

2) Wolf d r . B . :

The d e t e r m i n a t i o n of boron i n s o i l e x t r a c t s , p l a n t m a t e r i a l s , composts, manures, w a t e r and n u t r i e n t s o l u t i o n s .

Communications i n S o i l S c i e n c e and P l a n t A n a l y s i s 2(5) p365 — 374 (1971)• 3) Basson W.D., Böhmer R.G. and S t a n t o n D.A.:

An automated procedure f o r t h e d e t e r m i n a t i o n of boron i n p l a n t t i s s u e . The A n a l y s t , v o l 94 p1135-1141 (19Ó9).

i p ^ l g L g e 1 B e r e i d i n g Azomethine-K v o o r b o r i u m b e p a l i n g .

Voor c a . 9 gram azomethine-Hs

Weeg 10 gram 8 - a m i n o - 1 - n a f t o l - 3 » 6 - d i s u l f o n z u u r mononatriumzout a f i n b e k e r g l a s van î l i t e r .

Voeg t o e 500 ml g e d . v a t e r .

N e u t r a l i s e r e n met NaOH 10 $ ( m . b . v . pH-meter). Breng v e r v o l g e n s de pH op 1 . 5 door g e c . HCl 38 p . a . t o e t e voegen.

Voeg t o e 10 ml s a i i c y l a l d e h y d e . K r a c h t i g schudden of r o e r e n onder z a c h t verwarmen gedurende 1 u u r .

L a a t s u s p e n s i e v e r y o l g e n s minimaal 16 u u r s t a a n om v o l l e d i g e s c h e i d i n g ' t e b e w e r k s t e l l i g e n .

D e c a n t e e r de bovenstaande v l o e i s t o f en g o o i ze weg. F i l t r e e r h e t n e e r s l a g door p o r c e l e i n e n f i l t e r k r o e z e n (P2) en was 5 maal u i t met g e d . e t h a n o l 96 °/o, t o t d a t f i l t r a a t k l e u r l o o s i s .

Vervolgens minimaal 3 u u r drogen bij 100°C.

.#

0

<sa« $ o®.

i» ia»teltea*r

tot 530*0,

s*fttkelv*n

t

23 «X»

«rl^aayyyri, §ö »1» bur«t, karmin, 50 »1.

coloriast«r, M*lka*t £lff» voortiaa van «#» l»te*f«*«ati«fllto* 590

cest£i|tt|«» irt*t*lba»r 'tot 5000

%MM

H

p»V «lÄUUt.

»»»tuff» acii 5i m »«*• »OUtEUür, mi t 8f p.t.

t&c *1 ?e HCl ptü« mmmllm

tot

1 * 0 1

m«t

$pêwtimwi&lm*9ê Mat*

«fSflPfff* V04f ^

0,05 ft la ft )( UJiQ^t

O»ft * fc*ra$n oplo***a in

1.0

1 96

$

S

g

SO^t

d#a# »fi®»»!»# in

mm

ferula«

ilm tommm® mn gmû

af»luit*a.

hoofdeUadwAoplogging, lOO^B $•* *1*

C.285? fir fcecrtuur j>.*. aftrmuldn tot 500.0»l «Mit HCl 2 a*

;t CftO| f

aifrftiftat, hü . ü„

Oy-B par t «1 0 al. fcaaflat« a*n*ullaa tot 100*0 a l a •t 2 a SOI

2^/ B par g al 1.0 Bl M M » » » M 4>B *•* t «1 2,0 a i « » # w m « 5^S !•* 2 »3, 5.0 a l « « tot 200.0 a l M p«r 2 »1 4*0 al M «t tot 100.0 a l •» 10^-13 par f ni 5»0 »1 « *» M H H M par 2 »1 20.0 a l » « tot 250.0 a l M

20^ B par g «1 10.Ö a l « » tot 100. 0 a l «I

«l*y<t*ojGr<sa# I0H f m p.*. »

56.0 * K0H, p.a •m i

!

f <#• 1.0 1 Mit mê*

»lR«r*li-1.000

g mwtgm

wet too

mg

6*0 in

mm povmlttima

schaaltje, Voorzichtig "Tftrlcol#» «a óaaama

mtSmlm %% $00

»950

°c

(ni«t ho««») gotunm&i 5 nur* S» afkoal#n

10»0 «lim

HCl voorzichtig

Mit rtlMt viMt IfUTiifini 90 «*»*•« 1»%*« «tiuB iméftap herhaald

Sa inhoud se voXXtdig a®«aX$k ta «ta 0«**tri£\*g*ïmi« m 5 fe 10 adnutsm W 50Ö0 fMart» pa* ainuut o«atrifu«t*ta.

Vaa 4« *o»»t«r» uit de eaatvifttcaltalBaa ta van <ta «tanda&rdan 2»© »I la Mâ •rl«naiBy«r ran 50 »X pipotttran.

To«vo»g«m a et

taurat 10.0

al 96 ^ swavoXamur, aengen door o»»v«mk«n «a afko*X®n. Mit «ta feruiaa irant 10.0 «l ttuttgadpleatia# 0.05 i>

totvoefta,

gmâ mm&m m

afalaitaa#

fit aonatar» •» etaadaa*4an 45 aiiwttaa Ia à«t tiariker lataa etaan. TaaaXaUa it «xtinoUa feapalaa *#©•*. O*/"» pa* t «X fcü filtav 590 aa.

OXatvavk mat vum 1 a kallloa* feahandeXan.

ifiilülai, „yin, M .«fcttswiim»«

•tandaardan ia^feoriua pur

2

a l .

D« via da atandaardeurva Y#j?k*#«aa reauXtat«« 1%/-» per 2 »X

•tr-oanigYuldigan aat 0.005 * 'j|' "t£f * °/®* 8 op «toofdroog aatariaaX,

RaauXtatan apftvaa ia 5 dttlaalta

b ü A o . . 2» i m BORIUM BEPALING. A p p a r a t u u r ; p o r c e l e i n e n s c h a a l t j e s , 0 c a . 9 mm, e l e k t r i s c h e k o o k p l a a t j e s , r e g e l b a a r bijv. G e r h a r d t , t y p e SV3, e l e k t r i s c h e m o f f e l o v e n , i n a t e l b a a r t o t 500°C. c e n t r i f u g e , i n s t e l b a a r t o t 3000 t o e r e n p e r m i n u u t , f l e s j e s , v a n 10 ml of 30 m l . s p e k t r o f o t o m e t e r , Z e i s s PMQ, I I . R e a g e n t i a : < £alc.iumoxyde, CaO p . a . zwavelzuur 2 N, H S 0 . 2 N p . a .

Vul 5ó ml H^SO^ 98 fo p . a . a a n t o t 1 . 0 l i t e r met g e d , w a t e r .

^ ^ ^ P, a*

Vul 28 ml H2S0^ 98 i° p . a . a a n t o t 1 , 0 l i t e r met g e d . w a t e r .

Los 25O gram ammoniumacetaat p . a . (CH^COONH^) op i n 400 ml g e d . w a t e r . Voeg t o e 125 ml azijnzuur 99 P«a. (CE-^COOH). Los h i e r i n op 6 . 7 gram e t h y l e e n d i a m i n e t e t r a - a z i j n z u u r d i n a t r i u m z o u t p . a . (EDTA-2 Ka) e n 6 ml t h i o g l y k o l z u u r 80 $ p . a . (HSCH^COOH). a z o m e t h i n e - H - r e a g e n s ,

Los 0 . 9 gram azomethine-H e n 2 gram a s c o r b i n e z u u r p . a . onder

z a c h t verwarmen op t o t 100 ml i n g e d . w a t e r . F i l t r e e r o v e r Whatman 540 en bewaar i n de k o e l k a s t . B e p e r k t houdbaar!

h o o f d s t a n d a a r d o p l o s s i n g , 100 ppm B.

Los O.572Ó gram boorzuur p . a . (H^BO^) op t o t 1 . 0 l i t e r i n g e d . w a t e r , t u s s e n s t a n d a a r d o p l o s s i n g , 10 ppm B. Vul 1 0 . 0 ml h o o f d s t a n d a a r d o p l o s s i n g a a n t o t 1 0 0 . 0 ml met g e d . w a t e r , s t a n d a a r d o p l o s s i n g e n , 0 - 5 ppm B . 0 ppm borium? 0 ml t u s s e n s t a n d a a r d o p l o s s i n g e n 35 ml H2S^4 2 N a a n v u l l e n t o t 1 0 0 . 0 ml met g e d , w a t e r . 0 . 5 ppm borium; 5 ml idem 1 , 0 ppm borium; 10 ml idam 2 , 5 ppm |)orium; 25 ml idem «? 5 , 0 ppm borium; 50 ml idem U i t v o e r i n g van de a n a l y s e :

Weeg 1 . 0 0 0 gram l u c h t d r o o g gewas a f i n een p o r c e l e i n e n s c h a a l t j e . Mengen met 100 mg calciumoxyde. V o o r z i c h t i g verwarmen op e l e k t r i s c h e k o o k p l a a t ,

1 o

Moffel d a a r n a Ig- u u r bij 500 C i n e l e k t r i s c h e m o f f e l o v e n . Na a f k o e l e n 1 0 . 0 ml 1 N t o e v o e g e n . Gedurende een h a l f u u r r e g e l m a t i g omroeren»

¥ A s r e s t e n l a t e n bezinken e n bovenstaande v l o e i s t o f a f s c h e n k e n i n c e n t r i

-• f u g e b u i z e n . C e n t r i f u g e e r t o t d a t o p l o s s i n g e n h e l d e r zijn. D i r e k t d a a r n a 2 ml p i p e t t e r e n van m o n s t e r s en s t a n d a a r d e n . Toevoegen 4 ml m a s k e r i n g s -b u f f e r . Mengen! Toevoegen 2 ml a z o m e t h i n e - r e a g é n s . Mengen! Na 2 u u r de a b s o r p t i e meten bij 410 nm i n e e n 1 cm c u v e t m . b . v . s p e k t r o f o t o m e t e r , t . o . v . s t a n d a a r d 0 ppm borium. B e r e k e n i n g : De v i a de ijkkarve v e r k r e g e n r e s u l t a t e n s t a a n i n ppm B i n h e t e x t r a k t , dus : a f l e z i n g x 1 0 - ppm B i n l u c h t d r o o g gewas. R e s u l t a t e n opgeven i n 1 d e c i m a a l .

i T _{. » S Ç}

âJmasisis*

erl« .-f r/8?8| 50 il»

_{«a WJ «» «r «A «w i«a *• tifl ««}

Bt.50 '?r>J

«*«»** «s«*

Mjatf brui a $Q si*

spek tx-ofoto&e tere üeiea HîQ 11 of

ooi02 .Vi Kip»#

HClf $ee* 5S$ pes« H C I | 2 a® g«ft«p

160 al HCl J9$ p.ß. utavullext tot 1*0 1 ®s% gede»# w»t«ï»

HgSÔaI e«a» pefte

M««««»

Ksra^notilosslß«?« 0«Ü5J%»

0»«y MM»«*«w«v«»«VMt«*••&>«!&«»

0»? g k&rmî:n oploeeea In 1 î ä^SO. $6j& p»&* Ses« ûplm&ing la

®ea bniia© fie®

bevaren

eu

goeé afsluiten»

llooféetandserôoslos0λg| 100 doa 1#

_{«9 «»«»*» ** ®» w «a» «ifc «# *# «s» •» m» sa» S»*» «ss» «s» t. a- «s» <s» 35»}

0#2ô59 g boor&uu* p»a» oploeaea «s aanvullen tôt 500»0 k1 m%

ICI

2

a,

Btanii.aaï'ëcmlöasic^ïRi

SAUA«* *SB **» «?> *o *> »«S4 vi» fd# G» «* <«•«» **• *»«*> «a

0

dg© Bs

0 ni feoofdst» aaavullsii tôt 1C0.Q «1 »«% 2 a

HCl«-Ö»5 öpa B » $.0 ad

"

«

" 1000,0 »

»

«

*

t

ûpn

8 i 5*0 al

»

* . • *

500,0 *

#$ « fi « f*

2

dpa S i 5®0 ®1

**

M M

250.0

2«5 àpu B i n,0 s i

«

»

*

200.0 *

KQÏÏÎ 1 a s _{«»«»•*»}

56 g KOS p.fe, oploeeon t@t 1#ö J «sot §®â®m, wat«r8

ffltvoeriftg v a n ö« a t e l ^ e e i

Hot gl&»w©x*k vooraf bohanâelen ».et tra*»« KOI 1 n«tl I

S»

bepaling

wordt

uitirovoerd la

he*

versadlglsgaéstract, Van

ée »oaatsrs en

atasdaartfsa vordt

2»0

ïsl gepiketteerd la erlenseyer«

van

50 al (&&& ast®)«

Voeg

toe 2

druppel»

gee,

HCl# Vervolgens

toevoegen

alt

«son buret 10

ml

gee«

11?30^» Ha

afkoelen uit «es

iitifst m, gmâ swakstt d« ufaltiittn*

S# BOïieter» we£»»fcte« cp ©«» fictóters pisats® Ms 45 »iauiea#

t»o.v. st&Hdßsni 0 äps 4« feiemrtntesgttei t l>«pal©a m% bsimXp

v&a «ten ftpirtttarafotowt»* in ç,w»%$m vwi i;ea hij 5t»Ö na»

(ïûsteliiag

ô

_{j3ktrv.i'«toaater .„®isg Us, Hi t/lO/lOt epl&et '>}

s

. 1

ks Hôte» By so©;? lage fcorl'us /-Culte» «an feöavofcliiöiß (b«v# 10 al) in ®«m

©rleœseyei? van 50 «X tiruo^s^p#» op esa nt-omabai«

Hy de

2' «rappale. ps» KCl en 2*0 si g«4«ss<> va tes? to#»

Yoegtm)*

V&rû&r het mavmihs

iff vol. gsm#

SSSStoâMi.

Ba via da

mrkr^gm v&mltn.im m%mm Xu

4g» B# B®

»«*

«ro2tet*m woM@?j öpg'»g«s/0fi als âps B ia Isei ver»« extsoat»

<tps. ?J « aJMMmiJLÂ

' 1

BORIUM BEPALING. A p p a r a t u u r : f l e s j e s , 10 ml of 30 m l . s p e k t r o f o t o m e t e r , Z e i s s PMQ I I , R e a g e n t i a : m a s k e r i n g s b u f f e r ,

Los 25O gram ammoniumacetaat p . a . (CH^COONH^) op i n 400 ml g e d . w a t e r . Voeg t o e 125 ml azijnzuur 99 i° p . a . (CH^COOH). LOS h i e r i n

op 6 . 7 gram e t h y l e e n d i a m i n e t e t r a - a z i j n z u u r d i n a t r i u m z o u t p . a . (EDTA-2 Na) -en 6 ml t h i o g l y k o l z u u r 80 $ p . a . (HSCH^GOOH). a z o m e t h i n e - H - r e a g e n s ,

Los 0 . 9 gram azomethine-H e n 2 gram a s c o r b i n e z u u r p . a . onder z a c h t verwarmen op t o t 100 ml i n g e d . w a t e r . F i l t r e e r o v e r Whatman 540 en bewaar i n de k o e l k a s t . Beperkt houdbaar! h o o f d s t a n d a a r d o p l o s s i n g , 100 ppm B.

Los O.572O gram boorzuur p . a , (H^BO^) op t o t 1 . 0 l i t e r i n g e d . ' w a t e r . t u s s e n s t a n d a a r d o p l o s s i n g , 10 ppm B. Vul 1 0 . 0 ml h o o f d s t a n d a a r d o p l o s s i n g a a n t o t 1 0 0 . 0 ml met g e d . w a t e r . s t a n d a a r d o p l o s s i n g e n , 0 - 2 ppm B. 0 ppm borium - 0 ml t u s s e n s t a n d a a r d o p l o s s i n g a a n v u l l e n t o t 1 0 0 . 0 ml met g e d . w a t e r . O.25 ppm borium - 5»0 ml t u s s e n s t a n d a a r d o p l o s p i n g a a n v u l l e n t o t 2 0 0 . 0 ml met g e d . w a t e r . 0 . 5 0 ppm borium - 5*0 ml t u s s e n s t a n d a a r d o p l o s s i n g a a n v u l l e n t o t 1 0 0 . 0 ml met g e d . w a t e r . 1 . 0 0 ppm borium - 1 0 . 0 ml idem 2.0C ppm borium - 2 0 . 0 ml idem U i t v o e r i n g van de a n a l y s e : * Van de d i v e r s e w a t e r i g e e x t r a k t e n e n van de w a t e r m o n s t e r s 4 ml p i p e t t e r e n i n f l e s j e s van 10 ml of

$0

m l . Voeg t o e 1 n l m a s k e r i n g s b u f f e r . Mengen! Voeg t o e 1 ml a z o m e t h i n e - r e a g e n s . Mengen! Na 2 u u r de a b s o r p t i e meten

by 410 nm i n een 1 cm c u v e t m . b . v . s p e k t r o f o t o m e t e r t . o . v . s t a n d a a r d 0 ppm borium.

Vervolgens opnieuw 4 ml e x t r a k t of monster p i p e t t e r e n i n f l e s j e s van

* 10 ml of 30 ml. Voeg t o e 1 ml m a s k e r i n g s b u f f e r . Mengen! Voeg t o e 1 ml

g e d . w a t e r . Mengen! Na 2 u u r de a b s o r p t i e meten by 410 nm i n een 1 cm c u v e t m . b . v . s p e k t r o f o t o m e t e r t . o . v . g e d . w a t e r . A b s o r p t i e B. B e r e k e n i n g ; De v i a de ijkkurve v e r k r e g e n r e s u l t a t e n s t a a n i n ppm borium i n h e t e x t r a k t of i n h e t watermonster» dus : t , ( A b s o r p t i e A - A b s o r p t i e B) X a f . l e z i n g = ppm B i n h e t e x t r a k t of m o n s t e r . R e s u l t a t e n opgeven i n 2 d e c i m a l e n .