Verbinden en versterken van informele en formele zorg
3. Welzijn en zorg 3 Vrijwilligerscentrale
Vrijwilligerswerk is de afgelopen jaren niet minder geworden, maar wel veranderd. De Vrijwilligerscentrale krijgt steeds vaker te maken met vrijwilligerswerk dat niet meer altijd helemaal vrijwillig is. Denk hierbij aan de maatschappelijke stage en stimulering van inzet van mensen met een uitkering. We noemen dit ‘geleid vrijwilligerswerk’.
De Vrijwilligerscentrale gaat echter steeds uit van de eigen kracht van mensen en streeft naar inzet van mensen op een wijze die recht doet aan kwaliteit en wens van de kandidaat-vrijwilliger en de kandidaat-vrijwilliger die reeds actief is. Wanneer iemand doet waar hij goed in is, wordt vrijwilligerswerk duurzaam voor het individu en voor de samenleving.
De Vrijwilligerscentrale richt zich op alle sectoren waarin vrijwilligerswerk een belangrijke pijler is: niet alleen zorg en welzijn, maar ook sport, cultuur, onderwijs. Wij vinden dat ook in deze sectoren de inzet van vrijwilligers aandacht verdient.
Bij de Vrijwilligerscentrale meldt zich een jonge vrouw van 32 jaar, die vanaf haar 17e in het leger heeft gezeten. Ze is gewend orders op te vol-gen en heeft zich prima staande weten te houden in de mannenwereld van defensie. Sinds een half jaar is ze thuis en niet meer actief in het leger.
Ze woont samen en heeft weinig contacten in de eigen omgeving. Ze geeft aan het erg moeilijk te vinden contact te leggen met mensen en is vooral zoekende naar een plek in de burgersamenleving.
Ze wil graag vrijwilliger-swerk doen. We zoeken naar een plek waar ze korte contacten heeft, zodat ze kan oefenen in het leggen van nieuwe contacten en ze kan aan de slag bij de buurtbus.
Daar moet ze op tijd rijden en hoeft ze zelf niet na te denken. Ze heeft veel korte contacten op een dag en kan, onder begeleiding van de vri-jwilligers van de buurt-bus, aan de slag. Na een paar weken meldt zij zich opnieuw. Ze vindt het moeilijk en het blijkt dat er heel veel speelt waar ze nog geen raad mee weet. Verwerking van
Verbinden
Wat zien we?
Er zijn mensen die vrijwilligerswerk zoeken en er zijn organisaties die vrijwilligers zoeken. Die twee komen niet altijd op eigen kracht bij elkaar. Veel van het werk wat binnen een organisatie gedaan moet worden, wordt niet in de vorm van een vacature uitgezet, maar men zoekt naar oplossingen om dit werk gedaan te krijgen. Organisaties zijn op zoek naar kennis om hun organisatie goed vorm te geven en het werk goed te organiseren. En niet iedere vrijwilliger is geschikt om een standaard taak binnen een organisatie uit te voeren.
Wat doen we?
Als maatschappelijk makelaar bemiddelen we kandidaat-vrijwilligers naar een goede vrijwilligersplek, ongeacht leeftijd of achtergrond. Mensen die niet op eigen kracht een passende vrijwilligersplek vinden, omdat ze niet goed weten wat ze willen, een beperking hebben of onvoldoende kennis van wat er mogelijk is, schenken we extra aandacht. Met hen zoeken we niet alleen binnen de bestaande vacatures, maar gebruiken we ook onze kennis van de vrijwilligersorganisaties. Ook kijken we naar de vraag achter de vraag. Wat is de werkelijke motivatie om vrijwilligerswerk te willen doen? Niet altijd is de inzet als vrijwilliger het antwoord op de vraag van de klant. We versterken vrijwilligersorganisaties om zelf beter in staat te zijn hun werkzaamheden met vrijwilligers te organiseren, waardoor zij beter in staat zijn om vrijwilligers te werven en aan zich te binden. We brengen vrijwilligersorganisaties onderling met elkaar in contact of met bedrijven of onderwijs. Hierdoor kunnen ze ervaringen en kennis uitwisselen. Hierdoor wordt het verband tussen formele en informele zorg versterkt.
Wat bereiken we hiermee?
Met deze inzet willen we bereiken dat vrijwillige inzet toeneemt en mensen op de voor hen geschikte plek zitten. Daarnaast dat organisaties hun doelstellingen beter kunnen bereiken door de inzet van vrijwilligers.
verlies van haar baan, verwerking van ervarin-gen in de oorlog waar ze gediend heeft, leren als vrouw een plek te vinden in onze samenlev-ing, eigen ritme opbou-wen. In overleg met haar neem ik, tijdens het gesprek, contact op met maatschappelijk werk.
Een aantal maanden later vertelt ze dat de maatschappelijk werker samen met haar aan de slag is gegaan haar plek in onze burgersamenlev-ing weer te hervinden.
Dat vrijwilligerswerk komt later wel.
Vertalen
Wat zien we?
We zien maatschappelijke ontwikkelingen die voor vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties van belang zijn. Bijvoorbeeld:
• verschraling in de zorg
• toenemende armoede en schulden
• grotere werkloosheid
• meer vragen naar vrijwilligerswerk als zinvolle dagbesteding
• meer behoefte aan projectmatig vrijwilligerswerk.
Wat doen we?
De Vrijwilligerscentrale vertaalt deze vragen naar de praktijk. Dat betekent:
• deze signalen aan de orde stellen bij vrijwilligersorganisaties;
• deze signalen aan de orde stellen bij de gemeente;
• deze signalen vertalen in projecten. Voorbeelden hiervan zijn:
armoedeproject waar o.a. de formulierenbrigade uit voortgekomen is, maatjesproject Voor Elkaar.
Wat bereiken we hiermee?
De Vrijwilligerscentrale zorgt dat het vrijwilligerswerk en de Vrijwilligerscentrale toegerust blijven ook onder veranderende omstandigheden.
3. Welzijn en zorg
3.3 Vrijwilligerscentrale
De Vrijwilligerscentrale wordt gebeld door een vereniging die twee jaar geleden een workshop volgde m.b.t. werving van leden en vrijwil-ligers. Tijdens de work-shop kwam het knelpunt op tafel: jongeren ver-lieten op een bepaalde leeftijd de vereniging.
De opdracht aan henzelf was deze jongeren bin-nen te houden. Tijdens dezelfde workshop kreeg de vereniging het advies: stap uit je oude denken van werven en werf vanuit de wensen van deze jonge mensen.
Laat hen meedenken en stel jezelf de vraag:
wat moet de vereniging doen om aan die wens te voldoen. Maak vervol-gens een plan en voer dit plan uit. Het bestuur van de verenging is met deze twee adviezen aan de slag gegaan en dit is succesvol verlopen. Het plan werd uitgeschreven en ieder voerde het plan ook uit. Ze ontwikkelden een a-b-c methode die kinderen de kans gaf om te groeien. Dat sprak hen aan. Jongeren die eerder afhaakten, bleven actief binnen de vereni-ging omdat de nieuwe methode aansloot bij de leeftijd en wensen van de jongeren.
Versterken
Wat zien we?
Vrijwilligersorganisaties moeten vaak op veel gebieden kennis van zaken hebben. Denk aan financiële organisatie, veiligheid, omgaan met klanten met een beperking, aansturen van vrijwilligers. Er zijn veel vragen en er is veel kennis aanwezig bij de verschillende organisaties. Verder zien we vrijwilligers die veel in contact komen met (kwetsbare) mensen en veel kunnen signaleren, maar niet altijd weten wat ze met signalen aan moeten.
Wat doen we?
De Vrijwilligerscentrale adviseert individuele organisaties op aanvraag. Deze adviezen vinden plaats in een eenmalig contact of een traject van enkele bijeenkomsten. Als een vraag bij meerdere organisaties voorkomt organiseert de Vrijwilligerscentrale een themabijeenkomst. Daarbij maken we steeds meer gebruik van kennis die al bij organisaties aanwezig is. We faciliteren dat informatie gedeeld en uitgewisseld wordt en dat mensen kunnen leren van elkaars deskundigheid en ervaringen. Dit kan door bijeenkomsten met uitwisseling te organiseren (Vrijwilligerscollege) of door digitale platforms.
We versterken vrijwilligersorganisaties ook door de signaleringsfunctie van vrijwilligers te versterken. Dit kan variëren van signalen van eenzaamheid tot analfabetisme, seksueel geweld of pestgedrag. Door met vrijwilligersorganisaties het gesprek hierover aan te gaan en hen (beschikbare) handreikingen aan te bieden, zorgen we dat vrijwilligers niet alleen zaken signaleren maar hier ook naar handelen.
De Vrijwilligerscentrale zet daarmee onderwerpen op de agenda van vrijwilligersorganisaties die direct te maken hebben met kwetsbare burgers. Eén daarvan is het onderwerp veiligheid en vertrouwen (met daarbij expliciet aandacht voor seksueel misbruik) binnen het vrijwilligerswerk. Dit wordt bespreekbaar gemaakt en we bieden handreikingen voor preventie en aanpak binnen de organisaties.
In Someren faciliteert Onis de gemeenschapshuizen met het voeren van de financiële administratie.
Wat bereiken we hiermee?
Met deze inzet zorgen we ervoor dat vrijwilligersorganisaties voldoende kennis hebben om de inzet van vrijwilligers goed vorm te kunnen geven. Ook zorgen we dat vrijwilligers eerder problemen signaleren en weten wat ze met deze signalen kunnen doen.
Verbreiden
Wat zien we?
Vrijwilligerswerk is steeds meer bekend en gewaardeerd en we willen graag dat het nog beter bekend wordt. Te vaak denken mensen bij vrijwilligerswerk alleen aan koffie schenken of denken ze niet geschikt te zijn voor vrijwilligerswerk.
We kunnen veel basale voorzieningen zoals sport en zorg niet meer realiseren zonder vrijwilligers.
Wat doen we?
We brengen vrijwilligerswerk onder de aandacht door waarderingsacties, het laten zien van goede voorbeelden en het stimuleren en faciliteren van zaken als NL doet, Burendag, Nationale Sportdag enz. We verzamelen signalen waarmee de gemeente succesvol hun waardering voor vrijwilligers kan laten blijken. De Vrijwilligerscentrale zorgt voor verbreiding door blijvend te publiceren over vrijwilligerswerk. Verschillende mensen vragen verschillende marketinginstrumenten. Daarbij denken we aan lokale media, website, informatiestands, social media, folders, posters etc.
Wat bereiken we hiermee?
Met deze inzet zorgen we ervoor dat vrijwilligerswerk blijvend op de kaart wordt gezet en dat vrijwilligers waardering krijgen voor hun werk. Vrijwillige inzet blijft hiermee op peil.
3. Welzijn en zorg
3.3 Vrijwilligerscentrale
Verankering
Wat zien we?
Het is belangrijk de kwaliteit en effectiviteit van de Vrijwilligerscentrale hoog te houden.
Ook de borging van nieuwe taken vraagt aandacht.
Wat doen we?
De Vrijwilligerscentrale is in het bezit van het keurmerk NOV (Vereniging van Nederlandse organisaties vrijwilligerswerk) en draagt er zorg voor dat dit behouden blijft. Hiermee wordt het werk verankerd.
Dit vraagt om methodiekbeschrijving en het vastleggen van procedures, maar ook om het meten van tevredenheid. De komende jaren wordt extra ingezet op het zichtbaar maken van de effecten van het werk.
Wat bereiken we hiermee?
Hiermee zorgen we ervoor dat de aanwezige kennis overdraagbaar is en dat er zicht is en blijft op de kwaliteit van het werk.