Het verwerken van de onderdelen van het beleidsplan in de vragen van bestaande vragenlijsten: De onderdelen van het beleidsplan zijn naast de categorieën van bestaande vragenlijsten gelegd en er is gekeken welke onderdelen van het beleidsplan in overeenkomen met welke categorieën uit de bestaande vragenlijsten.
VOORBEELD: Aandringen op bord leeg eten => komt overeen met categorie ‘controle over voeding’ uit de PFSQ. Uit deze categorie halen we de bestaande gevalideerde vraag/vragen en deze zijn opgenomen in de Impuls vragenlijst.
Figuur 1: Ontwikkelingsproces vragenlijsten
Er is gekozen voor een extra vraag over voorbeeldgedrag (vermijden van het eten van snacks in bijzijn van de kinderen) om te meten of dit voorbeeldgedrag van de pedagogisch medewerkers van invloed is. Deze categorie staat niet in het beleid van Impuls, maar is in overleg met de opdrachtgever als wel belangrijk bevonden en toegevoegd.
41 De meeste vragen die het beleid van Impuls toetsen zijn afkomstig uit de HOMESTEAD-vragenlijst en de vragenlijst van het ENERGY-project. Deze vragen zijn gebruikt omdat deze individueel zijn
gevalideerd.
Het onderdeel ‘vertellen over eten’ in het beleid komt het meest overeen met de categorie ‘aanmoediging tot eten’ uit de PFSQ. Omdat deze categorie goed gevalideerd is, hebben de onderzoekers ervoor gekozen om de volledige categorie in de vragenlijst te gebruiken. Op deze manier kond de validiteit van deze vragen worden behouden.
Voor het onderdeel ‘signalering van overgewicht’ stonden geen passende vragen in de bestaande vragenlijsten. Ook zijn hiervoor geen standaard vragen. Hiervoor zijn daarom twee nieuwe vragen gemaakt die de voorgeschreven stappen uit het beleid navragen.
Voor het onderdeel ‘traktaties’ stonden geen passende vragen in de bestaande vragenlijsten. Hiervoor zijn ook twee nieuwe vragen gemaakt die de voorgeschreven stappen uit het beleid navragen.
Validering vragenlijst pedagogisch medewerkers
Hoe vaak doet u mee met de kinderen aan de beweegactiviteit in groepsverband (zowel binnen als buiten)
ENERGY, reliability ICC = 0,8 Agree = 73; validity ICC = 0,56 agree = 57
Vermijdt u het eten van zoete snacks, snoep en frisdrank in bijzijn van de kinderen?
HOMESTEAD, reliability ICC = 0.76 Agree = 57,8 Kappa = 0,61
In het algemeen, hoe vaak eet u gezamenlijk met de kinderen de volgende maaltijden
[ENERGIE, ONTBIJT: reliability: ICC = 0.79 Agree = 65 Validity: ICC = 0,80 Agree = 71, LUNCH:
reliability: ICC = 0,80 Agree = 71 Validity: ICC = 0,77 Agree = 77, DINER: reliability: ICC = 0,70 Agree = 71 Validity: ICC = 0,78 Agree = 79
Hoeveel dagen in de week zit u met de kinderen aan tafel om samen te eten? (How many days a week do your family sit at a table to eat dinner together? This includes occasions when it is just <child’s name> and yourself. 0 1 2 3 4 5 6 7)
HOMESTEAD: reliability ICC = 0,89 Agree = 75,6 Kappa = 0,79]
Spoort u de kinderen aan om alles van hun bordje op te eten?( Do you ask <child’s name> to eat everything on their plate at dinner; a) all of the time;)
HOMESTEAD: reliability ICC = 0,79 Agree = 75,0 Kappa = 0.75]
Staat u toe dat de kinderen voor een tweede keer iets krijgen als zij hun bord leeg hebben? (Do you allow children to have seconds if the finisch food from theire plates)
HOMESTEAD: reliability ICC = 0,32 Agree = 64,4 Kappa = 0,36
Eten de kinderen alleen op vaste eetmomenten? (Do you generally allow children to eat only at set mealtimes)
HOMESTEAD: reliability ICC = 0,52 Agree = 42,2 Kappa = 0,40
Vertellen over wat er gegeten word
42 Beslissing Fitnorm/NNGB
NNGB en Fitnorm zijn niet geschikt om het bewegingspatroon na te vragen van kinderen in de leeftijdscategorie twee tot drie jaar. Ze zijn bedoeld voor kinderen en jongeren van vier tot veertien jaar. De NNGB en Fitnorm worden door middel van vragen uit een bestaande vragenlijst (OBiN) wel nagevraagd bij ouders (als voorbeeldfunctie). De pedagogisch medewerkers worden niet getoetst aan de NNGB en de Fitnorm. Voor het onderdeel bewegen in de vragenlijst voor de pedagogisch medewerkers worden de onderdelen uit het beleid getoetst.
Er wordt bij ouders nagevraagd of zij ervaren dat zij onvoldoende geld hebben om de kinderen goed te laten bewegen. Deze vraag wordt meegenomen in de vragenlijst zodat Impuls hier op in kan spelen en eventueel stappen kan ondernemen om kinderen op het kinderdagverblijf of de
voorschool meer te laten bewegen. In het kader van de maatschappelijke functie van Impuls is deze vraag onderdeel geworden van de vragenlijst.
De volgende vragen uit de OBiN-vragenlijst om de NNGB te toetsen zijn NIET meegenomen in de vragenlijsten omdat deze niet relevant waren voor ons onderzoek:
Weet u wat de Nederlandse Norm Gezond Bewegen is - Ja
- Nee
Hoeveel lichaamsbeweging is volgens u nodig om gezondheid te bevorderen?
- Een keer per week tien minuten matig intensief actief zijn, zoals flink doorwandelen of fietsen (15 km/uur)
- Drie keer per week tien minuten matig intensief zijn, zoals flink doorwandelen of fietsen (15 km/uur).
Gekozen antwoordcategorieën bij de vraag “Wie vult de vragenlijst in?” :
Ouder/Stiefouder
Verzorger
Ander familielid
Deze antwoordmogelijkheden zijn gekozen omdat het voor de onderzoeksvraag niet van belang is om te weten of de verzorger nu voogd of pleegouder is. Het verschil tussen stiefouder en ouder is ook niet van belang voor dit onderzoek.
Categoriekeuze
CEBQ:Deze vragenlijst is gericht op het gedrag van het kind zelf en is weggelaten in verband met de leeftijdscategorie. Een kind tussen de twee en drie jaar kan nog weinig zeggen over het eigen gedrag. Het doel is juist om het effect van de voorbeeldfunctie van ouders en pedagogisch medewerkers na te onderzoeken.
PFSQ:Er is gekozen voor het gebruik van alle vragen uit een categorie, ook wanneer de betrouwbaarheid en validiteit van deze categorie niet erg hoog was. Deze vragen zijn toch
meegenomen omdat het ‘The best practice’ is. Er is nu eenmaal geen betere vraag en een nieuwe vraag maken maakt dat er helemaal geen validering en betrouwbaarheid beschikbaar is.
Een vraag binnen de categorie emotioneel eten:“Ik geef mijn kind iets te eten als hij of zij zich zorgen maakt.” Hierbij kun je de vraag stellen of een kind in de leeftijdscategorie twee tot drie jaar zich op die manier zorgen kan maken. Deze vraag hebben wij daarom aangepast naar:
43 Wij vinden deze term beter passen bij kinderen van twee tot drie jaar. Bovendien is dit iets wat je vaak terug ziet als gedrag van familieleden naar het kind toe: iets lekkers om het vertrouwen van het kind te winnen en om het kind in een nieuwe situatie waarin het angstig kan zijn, gerust te stellen.
Feedbackronde
Wat is de juiste manier van culturele achtergrond navragen? Vraag 5 over culturele achtergrond:
- Er is gekozen voor de huidige vraagwijze omdat alleen het navragen van geboorteland van het kind een vertekend beeld zou kunnen geven. Het kan zijn dat zowel ouder als kind in Nederland zijn geboren, maar nog wel de Marokkaanse (eet)cultuur aanhouden. Opa en Oma zijn dan bijvoorbeeld wel in Marokko geboren waardoor deze invloeden nog wel in het eetpatroon terug te vinden zijn.
Wat is de juiste vraagstelling bij het in kaart brengen van de sociaal economische status (SES)? Vraag 9 over opleidingsniveau:
- Voor deze vraag is gekozen om de standaard vraagstelling van de RIVM Jeugdgezondheid Monitor te gebruiken. Deze vraag is gevalideerd en betrouwbaar bevonden. Daarnaast zijn eerder overwogen vraagstellingen (open vraagstelling of aantal jaren onderwijs) niet haalbaar en te sturend. Er is met de standaard vraagstelling van het RIVM gekozen voor het navragen van het opleidingsniveau van zowel vader als moeder. In vergelijkbare studies werd vooral naar de scholing van de moeder van het kind gekeken maar in dit onderzoek is de betrokkenheid van de vader evenzeer meegenomen.
Hoe kan de thuissituatie van het kind in kaart worden gebracht? Vraag 4 over gezinssamenstelling:
- Voor deze vraag is een nieuwe vraag geformuleerd op basis van de vragen over
gezinssamenstelling uit de HOMESTEAD- vragenlijst. Er is gekozen voor het navragen van de gezinssamenstelling boven de burgerlijke staat van de ouder die de lijst invult want de gezinssamenstelling is van grotere invloed op het kind dan de burgerlijke staat van de ouder. Hoe kan na worden gevraagd of er al dan niet gerookt wordt in de omgeving van het kind?
Vraag 11 over roken:
- Naast de vraag of een of beide ouders van het kind roken is er een extra vraag toegevoegd over of dit in het zicht van het kind gebeurd. Dit om weer te geven dat roken in het zicht van het kind van invloed kan hebben op het gedrag van het kind op latere leeftijd. Er kunnen namelijk ouders zijn die niet roken waar hun kind bij is.
Waarom is er gekozen voor de niet-gevalideerde vragenlijst van OBiN terwijl de SQUASH-vragenlijst wel gevalideerd is?
Vraag 12 t/m 17 over bewegen:
- Er is gekozen voor de vragenlijst van het OBiN-onderzoek omdat de vragen uit de SQUASH erg lang en gedetailleerd zijn. De vragen van de OBiN-vragenlijst zijn wel gebaseerd op de vragen van de SQUASH en het valideringsonderzoek van deze vragenlijst wordt op dit moment uitgevoerd. Dit betekent dat er nog geen gegevens bekend zijn.
Aanpassingen aan de hand van de pilot
Vragenlijst ouders
Geslacht anders vragen: meisje, vrouw, man, jongen gesloten vraag van maken.
Aanvullen voorbeelden beweegvragen voor kinderen
Vraag 9: twee vragen van gemaakt omdat de tabel moeilijk was af te lezen
44 Vragenlijst pedagogisch medewerkers
Vraag 9: schaalverdeling veranderen
vraag 10: vraag categorie 5-6 dagen veranderen naar 5 dagen of iedere dag
EETDAGBOEKJE
Indien er geen aantal is ingevuld, zijn de onderzoekers ervan uitgegaan dat er 1 stuk geconsumeerd is.
Toegevoegde onderdelen:
- omelet ontbreekt, nu ingevuld als ei, kaas en eetlepel melk; - kokosolie;
- cornflakes met melk als avondsnack;
- in de loop van de middag, hier mist de verstrekkingswijze bij melk/karnemelk; - de verstrekkingseenheid stuk mist bij brood (i.v.m. Turks brood);
- bij de avondmaaltijd mist bij overig een vakje voor het aantal; - verstrekkingseenheid zakje (i.v.m. chips) mist bij tussendoortjes; - paginanummers missen in het eetdagboekje.
Aanpassingen:
- altijd eerst type product en dan verstrekkingswijze;
- categorie overig pap/yoghurt: hieruit moet duidelijker naar voren komen dat ook bij het eten van bijvoorbeeld cornflakes aangegeven moet worden of dit met yoghurt/melk/plantaardige vervanging gegeten is;
- water en thee moeten apart van de andere dranken worden gezet met een apart vakje voor de in te vullen hoeveelheid. Hierdoor kan er onderscheid worden gemaakt tussen gezoete dranken en water en thee.
RESULTATENVERWERKING
Hieronder zijn de resultaten genoemd die in het hoofdstuk ‘resultaten’ niet opgenomen. Deze resultaten zijn van minder groot belang voor de verwerking in de vragenlijsten en eetdagboekje. Deze resultaten kwamen voort uit de hardopdenkmethode die tijdens de pilot werd toegepast.
Vragenlijst ouders
- Er bleek een kind te zijn dat zowel naar de voorschool als het kinderdagverblijf ging(N=1) - Een ouder gaf aan dat zij de beweegvragen voor kinderen vreemd vond, omdat kinderen van
twee tot drie jaar nog niet echt ‘sporten’(N=1)
Vragenlijst pedagogisch medewerkers
- Onderdeel traktaties: hierbij werd aangegeven dat de pedagogisch medewerkers er alles aan doen maar dat het uiteindelijk toch van de ouders afhangt wat er wordt getrakteerd;
- De duur van het invullen van de vragenlijst: 15 minuten; - Lastige term: verscheidenheid.
45 BIJLAGE III: AANKONDIGINGSBRIEF
Beste ouder of verzorger,
De gezondheid van jonge kinderen is een actueel onderwerp. We willen allemaal het beste voor ons kind. Voeding en beweging zijn heel erg belangrijk voor de gezondheid. Daarom onderzoekt Impuls het gedrag dat van invloed is op het voedings- en het beweegpatroon van de kinderen.
Wij willen u als ouder of verzorger dan ook vragen mee te werken aan dit onderzoek. Uw antwoorden zijn voor ons erg waardevol.
HET ONDERZOEK
In samenwerking met de Hogeschool van Amsterdam doet Impuls onderzoek bij kinderen van 2-3 jaar, de ouders en verzorgers van de kinderen en de pedagogisch medewerkers van Impuls. Met behulp van vragenlijsten en eetdagboekjes worden de voeding, het eetgedrag en het beweegpatroon in kaart gebracht. De gegevens zullen anoniem en zeer zorgvuldig worden verwerkt.
WAAR EN WANNEER
Op [dag en datum] en [dag en datum] aanstaande nodigen wij u uit de vragenlijst te komen invullen. Tijdens het invullen zijn de onderzoekers aanwezig om vragen te beantwoorden. Na het invullen van de vragenlijst ontvangt u een eetdagboekje waarbij wij u vragen om van twee dagen(thuis) bij te houden wat uw kind eet. Hierbij zit een begeleidende brief die u belangrijke aanvullende informatie geeft over het invullen hiervan. Wij verwachten u om [tijdstip aanvang].
Uw medewerking en de medewerking van uw kind zijn vrijwillig. Op ieder moment kunt u uw medewerking en die van uw kind intrekken. Wel willen wij benadrukken dat uw bijdrage aan dit onderzoek van groot belang is. Met uw medewerking draagt u bij aan de toekomstige gezondheid van uw kind en de gezondheid van alle andere kinderen in Amsterdam.
CONTACTGEGEVENS
Voor meer informatie kunt u te allen tijde contact opnemen met de onderzoekers via onderstaande gegevens: [E-mail onderzoeker nr. 1]
[E-mail onderzoeker nr. 2]
Wij hopen dat wij u bij deze voldoende hebben geïnformeerd en dat wij u op [datum 1 en datum 2] van harte welkom mogen heten!
Met vriendelijke groet, [Onderzoeker nr. 1] [Onderzoeker nr. 2]
46 BIJLAGE IV: AANKONDIGINGSPOSTER
47 BIJLAGE V: VRAGENLIJST VOOR OUDERS