Testaments uyt Nicolaes Biestkens text, ende de aenwysinghen staen meestendeel
nevens de regelen, doch regelen met 2 of 3 rymen sal den soecker wel vinden, welcke
rijm het hem aenwijst: maer als het neven de regel niet staet, so ist met tekens
afgetekent, ende voor 1.Samuel staet 1.Reg. ende voor 2.Samuel staet 2.Reg. voor
1.Coninghen staet 3.Regum, voor 2. Coninghen
staet 4. Reg. Eccle beteeckent Eccelsiastes de Predicker. Eccli beteeckent
Ecclesiasticus Iesus Syrach. Iude beteeckent Iudicum, t'Boeck der Rechteren. Iudi
het Boeck Iudith. Iudas Epistel wort meest aen-ghewesen de Letter ende het Vers.
Ende ofte yemant int nae soecken eenighe fauten vonde, het welcke wellicht can
gheschieden, als ofte het wees 1.Reg. ende behoorde te zijn 2. of 3. Reg. ofte oock
andersins, soo weet dat het by versuymenisse, ende niet met wil gheschiet en is.
Vaert wel, soeckt neerstich, ende beleeft het vlytich, Amen.
[Almachtich Vader Heer]
Nae de wyse: Reyn Maechdelijck Pylaer.
Lams Bruyt en Huys-vrouwe.
1.
+
1.Co.8,6. ALmachtich Vader Heer+
+
Eph.4,6. Over al uwe Kinder,+
+
2.Co.6,18 Nae Paulus Leer+
+
Eph.3,14 Over al dat Vader heet,+
+
Ioa.16,33 Ghy zijt alleen verwinder,+
Ghy keert af sonder hinder
+
Col.1,13. T'eeuwich verdriet,+
+
1.co.10,14 Al die dees Werelt vliet,+
Die niet en siet
Wat vreuchde voorghewent,
Wijn, Suycker gulsich droncken // sy Goudt, Silver Zijd en Pronckery,
+
2.cor.4,18 Want wat oyt ooch bekent+
+
1 joan.2,17 Dat sal al nemen ent.+
2.
Want alle lust des vleysch,
+
esa.10,12 Samt alle lust der oogen,+
+
Esa.47,7. Hooghmoedich ghepreysch+
+
Psa.10,7. In alles heel rebel,+
Dat liet de Heer verdroghen, Ghelijck wy lesen moghen,
+
Esa.3.15 Drie Esaias wel,+
+
Hez.16,23 Sesthien Hesekiel+
+
Esa.47.4 Aenmerckt hoe snel+
+
Nah.3,5.
+
God haer al heeft gheschent,
+
1.Pe.1,13
+
Dus sober en sachtmoedich // strijt
+
Col.3,12.
+
Barmhertich ende goedich // zijt
+
Gal.5,22.
+
Want wat oyt ooch bekent,
+
1 joan2,16
*
Iob 8,18 14,1.
+
Dat sal al nemen*ent. 3.
Claer blijckt doch dit verstant,
+
Exo.12,37.
+
Dat de Vaders verlieten Egypten Landt
+
Exo.15,1
+
Met vreuchden allegaer,
+
Nu.14,1
+
Maer doen haer quick verdrieten
+
Exo.32,8
+
Te doen dat God haer hieten,
+ 1.co.14,10 + Verdeed hy haer, + Nu 1,21 +
Ey merckt zijn oordeel swaer, De Kinders maer
+
Deu. 1,39
+
Was goedt noch quaet ontrent,
+
Ios.3,16.
+
Die liet hy int Lant vueren // al,
+
1.ro.10,6.
+
T'voorbeelt dat eeuwich deuren // sal,
+
1.pa.30,16
+
Want wat oyt ooch bekent
+
Iob 4,20.
+
Dat sal al nemen ent. 4.
+
mt.19,14.
+
Kinderen hoort het Rijck
+
Lu.18,16.
+
Wt louter Gods ghenade,
+
mr.10,14
+
Elck hem ghelijck
+
mat.18,3.
+
Een kindt doch ommekeer,
+
1.co.14,20
+
Verstaet alleen int quade,
+
Eph.4,13
+
Int goedt Mannen van dade,
+
mar.9,33
+
Dits Christi Leer, T' is oock Pauli begeer Met allen seer
Noch blijft de Werelt blent,
Laet ons dees kintsheyt dryven // vry, Soo sal ons t'eeuwich blyven // by,
+
Psa.39,7. Want wat oyt ooch bekent+
+
Iob.7,6. Dat sal al nemen ent.+
5.
+
Sap.8,1. Al in der jonghe jeucht+
+
mt.11.,29. Elck hem dit jock begheve,+
+
eccli 51.34 Met enckel deucht+
+
Sap.4,2. Tot dat hy worde grijs,+
Soo can hy lijdtsaem leven,
+
Tre.3,27. Trenorum drie het schreven,+
+
eccli.6,18. ende 30,12. Een costelijcke prijs,+
Te buyghen t'groene rijs, In't wellick wijs
Dan God zijn gaven sent,
Gaetmen hem seer benyden // dan, Omt eeuwich weer, hy 't lyden, can,
+
Iob 7,7. Want wat oyt ooch bekent,+
+
Psa.39.6. Dat sal al nemen ent.+
6.
+
exo.20,12. Besiet nae Paulus raet,+
+
mat.15,4 Betrachtet doch het beste,+
+
pro.23,14. V eyghen baet // Sal daer uyt comen voort,+
+
Col.3,20. Collossen drie int leste+
+
Eph.6,1. T' begin Ephesien t'seste,+
+
Deu.5,16 Die selfde oort+
+
Deu.6,7. In Deuteronomy hoort // Tot u confoort,+
+
exo.12,26. Oock tot u Kinders went,+
+
Deu.4,9. Dat elck zijn Ouders eere // mient,+
+
Psa.78,5.
+
Dat ghy tsamen den Heere // dient,
+
Psa.49,12
+
Want wat oyt ooch bekent
+
Sap.2,5.
+
Dat sal al nemen ent. 7.
Beyd Abraham en Ely
+
Ge.18,19
+
Laet elck zijn ons exempel, D'eene was vry,
+
1.Re.2,22
+
Maer d'ander heel bevleckt, Abrahams huys Gods Tempel
+
Eph.5,27
+
Sonder vleck ofte rempel
+ Ge.18.9 + Leert hy perfeckt + Eccli.44,21 +
God te dienen subjeckt: Eli vertreckt
+
1.Re.3,13 4,18.
+
Die straf valt in ellent, Laet ons het eene wesen // leer, Maer laet ons t'ander vreesen // seer,
+
Iob 21,12
+
Want wat oyt ooch bekent
+
luc.12,20.
+
Dat sal al nemen ent. 8.
In die Historie claer Daniels en Susanna Leest men van haer
+
Sus.1,2.
+
Schoon God vreesende net,
+
Ex.16,16
+
Israel ghebruyckten Manna,
+
1.Re.1,10
+
Vyerich ghebeden Anna
+
Deu.4,10
+
Haer Ouders bet
+
Deu. 6,7. ende 32,46.
+
Bruyckten aen haer Gods Wet, Elck hier op let
+
Psa.78,5.
+
Dat nu gheensins present
+
Psa.56,10.
+
D'ouders als stomme honden // zijn,
+
eccli.30,8. En Kinders ongebonden // Swijn,+
+
esa.22,13. Want wat oyt ooch bekent+
+
eccli 14,15 Dat sal al nemen ent.+
9.
+
1.joan.2,17 Soot alle sal vergaen+
+
Esa.40,6. Wat hier ooghen beschouwen,+
+
1.cor.4,14 Is mijn vermaen+
+
Phi.3,12. Datmen 't eeuwich nae-jaecht,+
+
heb.11,35 Al soumen hier benouwen+
+
2.Ma.6. ende 7. Beyde kinders en ouwen,+
+
mat.5,11 Lijf, leven niet beclaecht,+
+
Eph.4,3. V neerstich draecht,+
Self en u kinders ment,
En ghy haer niet hier in // verschoont, Het sal eeuwelijck zijn // gheloont,
+
Esa.5,12. Want wat oyt ooch bekent+
+
Ps.78,39. Dat sal al nemen ent.+
10.
Dochter heel jonck ghejaert Voecht uwe gantsche leven
+
Phil.2,4. Nae Christi aert+
+
Luc.2,48. Soeckt God en s'Vaders eer,+
+
Eccli.3,20 In Syrach drie beschreven,+
+
Mar.7,9. Ende in Marcus seven+
+
mat.15,4 Leest dese Leer,+
+
Ex.20,12 Noch in veel plaetsen meer,+
+
Prov.2,1. 3,1 en 4,1 V daer toe keer,+
Mijn Liedt hier niet en kent,
+
Pro.10,1. Soo sal door uwe deuchden // saen,+
+
ende 15,20
+
Ghy en u Ouders vreuchd ontfaen,
+
Iac.1,11.
+
Want wat oyt ooch bekent
+
He.13,14.
+
Dat sal al nemen ent. 11.
+
Tob.3,7.
+
Raguels Dochter plein, Sara ginck mee haer naem stellen, Die hielt haer reyn
Aen lichaem ende gheest
+
Tob. 3,15
+
Sy en liet haer niet tellen
+
Ro.12,2.
+
By Maechden noch Ghesellen in eenich feest
+
Psa.26,4.
+
Daermen God niet en vreest,
+
Eph.4,11
+
Dit selve leeft
+
Pro.1,10.
+
En gheeft doch gheen consent,
+
1.Ti.2,22
+
Tot ontucht spelen // ydelheyt Vant eeuwich veel besyden // leyt,
+
2.cor.4,18
+
Want wat oyt ooch bekent
+
1 joan.2,17
+
Dat sal al nemen ent. 12.
+
Lu.16,10
+
Tittel, letter noch woort
+
Eph.4,13
+
Als ghy nu tot u dagen
+
1.co.13,11
+
Zijt comen voort,
+
heb.10,26
+
Overtreet moetwillich niet,
+
3.3.22,24
+
Liever onschuldich slaghen
+
mr.14,64
+
Hier lanckmoedich verdraghen,
+
Ioa.19,3
+
Soo 't God toeliet
+
2. ma.6,26
+
Dan eeuwich int verdriet,
+
Heb.12,2.
+
Hier op doch siet,
+
1.Pe.4,4.
+
Hout u altijt absent
+
Heb.12,1.
+
Van alle spottelijcke // jeucht,
+
Eph.3,4. ende 4,23. Altijt met Goddelijcke // deucht,+
Verciert u pertinent,
+
1.Pet.3,3. Eccle 3,1. Nu heeft dit Liedt een ent.+
[Al is een mensch van aert]
Nae de wyse: Reyn Maechdelick pylaar.
Lams Bruyt en Huys-vrouwe.
1.
AL is een mensch van aert Wt der eerster gheboorte,
+
1.co.2,14. Zedich vermaert+
Ghetrou ende oprecht,
+
jer.14,13. En leeft sonder verstoorte+
Met elck een nae behoorte,
+
Col.2,18. In cleedingh slecht+
+
Ro.16,17. Sonder eenich ghevecht,+
Oock niet behecht
+
1.Ti.6,10 Met giericheyt onversaet,+
+
Ioh.1,13 Sonder weder gheboren // fijn,+
+
mat.18,3 Moetmen dan noch verloren // zijn+
Van jonghs dient dit ghevaet,
+
Ioa.3,5. Iohannis drie het staet.+
2.
+
Rom.6,4 Effen dit selve leeft+
+
Eph.4,23 Oock claer inde Schriftuere,+
+
Rom.8,9 Van Godes Gheest+
Corinthen twee gheraeckt.
+
Gal.6,17.
+
Die leeft nae der natueren, Hoe gherechtich ofte puere T'wort noch ghelaeckt,
Gods Gheest niet eens ghesmaeckt, Maer heel versaeckt:
+
Ro.8,13.
+
Staet noch Romeynen acht,
+
1.Co.3,16
+
Wie dat hier niet verwurven // heeft Des Heeren Gheest, verdurven // leeft,
+
Mar.9,44
+
En vaert in d'Helsche gracht,
+
Lu.16,24
+
Waermen eeuwelijck smacht. 3.
Ghelijck hier is ghemelt Wedergheboort en Gheeste, Hier by oock stelt
+
mt.16,16.
+
Het oprecht Gheloof,
+
Col.3,17.
+
Al u werck minst en meeste,
+
Phi.4,18.
+
Offerhand, hooghe Feeste,
+
heb.13,16
+
Paulus doet cont,
+
Ro.14,24
+
Sonder Gheloof ist sont, En seyt gaet ront
+
Heb.11,6.
+
Hebreen elf staet,
Sonder Gheloof hoe clachelijck Wert niemant God behagheijck,
+
Acto.4,12
+
Daer is anders gheen raet,
+
1.cor.4,20
+
Hier ghelt gheen schoone praet. 4.
Tot dese saken doet
+
2.tes.3,12
+
Dat Liefde niet ontbreke,
+
1.co.13,13
+
Het beste goet
Nau vele deuchden claer,
Al waert dat ick conde spreken Als menschen, liet niet ghebreken,
+
1.Co.13,1 D' Enghelen schaer+
+
1.Co.4,20 Int Woort te volghen naer+
T'ghelt niet een haer, Dit is Paulus bediet,
Al gaf ick goet en panden // veel,
+
1.Co.13,3 En liet mijn lichaem branden // heel,+
Sonder de Liefde siet Ist altemael om niet.
5.
+
Ioan.3,3. ende 1,13. Iohannus drie besiet,+
Wie uyt God is gheboren
+
1 joa.5,18 Die sondicht niet,+
+
heb.10,26 Hier is moetwil ghement,+
+
2.Cor.4,3 Wildy niet zijn verloren+
+
2.Co.13,5 Soo gaet u selfs besporen,+
+
Psa.32,5. Niet en verneent+
+
mt.26,72. V sonden maer beweent,+
+
Psal.6,7. Sucht ende steent+
+
Ro.7,24. Over u broossche staet,+
+
Mat.5,4 Salich zijn die bedroeven // seer,+
+
1.Pet.2,2 Met alle die behoeven // meer+
+
Luc.6,25. Wee die lacht is versaet,+
+
mt.25,11. Met al die comt te laet.+
6.
+
sap.19,5. Aldus en can Gods Gheest+
+
joa.14,17. Gheen Werelts mensch ontfanghen+
En sy gheneest
Der quatwilligher gheen,7
+
Mat.5,6
+
Maer die met groote verlanghen
+
Ro.8,14.
+
Gheestelijck volghen haer ganghen Betrachten met een
+
Eph.5,9.
+
's Gheestis vruchten alghemeen, Zijnde seer reen
+
Gal. 5,22
+
Galaten vijf ghetelt
Liefde, vreuchd, vreed, lanckmoedicheyt, Vriendelijck al met goet // gescheyt Vint ghy u dus ghestelt,
+
mt.11,12
+
T'rijck crijcht ghy met ghewelt. 7.
+
Heb.11,1
+
Neemt nu t'gheloove voort
+
Ro.10,17
+
Wt het ghehoor ghecomen
+
Ia.5,24
+
Van Godes Woort,
+
Ier.23,29
+
Het hert makende claer, Waer door dat alle vromen
+
2.Pet.1,5
+
Soo 't Petrus ons gaet noemen, Bewysen haer
Met veel deuchten aldaer,
+ Ro.8,35. + t'Perijckel swaer + 2.co.11,31 +
Haer daer niet af berooft,
+
Heb.11.36
+
Door 't Gheloof sy betrouwen // sterck Daer men niet can beschouwen // t'werck
+
1.Cor.2,9
+
Noyt mensch heeftet ontclooft,
+
Esa.64,17.
+
T'welck God ons heeft beloofd. 8.
Soeckt mede te verstaen
+
Cant.8,6
+
Den aert der Liefden gloedich,
+ Eph.5,2. + Daer in te gaen + 2.Cor.6,2 +
Terwijl u God gheeft tijdt,
+
1.cor.13,4 De Liefde is lanckmoedich,+
Vriendelijck ende goedig, Niemant benijt,
Met schalckheyt niet en strijdt, Van haer is wijt,
Opgheblasentheyt siet, De Liefd is niet bedriechelijck,
+
Phil.2,4. Sy soecket haer niet criechelijck,+
+
1.cor.13,5 Goet doen haer niet verdriet+
Erch te doen dencktse niet. 9.
Dit staet te samen stijf Sonder dat hier yet misse
+
Gal.5,6. Galaten vijf,+
+
Col.3,11. In Christo Iesu merckt+
+
1.cor.7.19 Ghelt besneden ghewisse,+
+
Ro.10,12 Noch onbesnydenisse+
Maer t' Gheloof sterckt, T'welck door de liefde werckt, Dit onbeswerckt
+
Gal.6,17 Leeft een Capittel voort+
+
2.co.5,17. Dat is een creatuere // ny+
Na ons meeningh dit puere // sy Met gheheel Schrifts accoort Die rechte wedergheboort.
10.
+
Ps.51,12. Roept tot God om zijn Gheest+
En zijns Woorts informacy
+
Lu.11,13 Lucas ellef leest,+
+
Gala.3,5 Galaten drie betracht.+
Hier door gheeft God zijn gracy Door s'Gheloofs perdicacy
+
Ro.8,11.
+
En door s'Gheests cracht Wort dit alle volbracht, Neerstich u wacht Al was rebel elcks aert,
+
2.cor.10,4.
+
Gheloovich 'twoort seer crachtich // strijt
+
Eph.6,18
+
In u ghebedt aendachtich // zijt, Ghy wort wederghebaert, Door t'Woort en Gheest verclaert.
11.
+
Lu.16,10.
+
Tittel noch stip veracht
+
mt.28,20.
+
Van alle Gods gheboden,
+
Psa.1,2.
+
Maer dach en nacht
+
Iosu.1,8.
+
Hout daer op u ghesicht
+
Colo.3,5.
+
Teghen dit, t'zijn Afgoden,
+ Act.4,17. + Al dreychtmen u te dooden + Ro.8,12. + Acht u verplicht + joa.12,35. +
Te wandelen int licht,
+ mt.15,13. + S'menschen ghedicht + Col.2,18. +
Looft niet hoe 't is van toon,
+
Gala.5,6
+
T'gheloof door Liefde wercken // moet
+
Phil.2,13
+
God zijn gheboort dus stercken // doet,
+
2.Ti.4,8.
+
En gheeft een croon, seer schoon
+
mt.13,43.
+
In s'Hemels troon // te loon.