• No results found

Bijlage 6 Interviewverslagen Hengelo

6.2 Voorzitter Stichting Henk Dassen

Persoon zelf:

Op welke manier bent u betrokken bij de BIZ, wat is precies uw rol?

Ik ben in de 2e helft van 2010 benaderd om voorzitter te worden van de BIZ. Daarnaast ben ik fiscalist en heb ik veel feeling met ondernemen en ondernemers. Detailhandel heeft me altijd geboeid, omdat je te maken hebt met grote partijen zoals C&A maar ook met de lokale kaasboer. Deze mix interesseert me. Daarnaast ben ik fractievoorzitter geweest en ben ik lid van verschillende partijen. Tevens ben ik lid van een Hengelose vereniging die veel gelden ter beschikking heeft. Dit kan ik mooi

87 combineren met mijn voorzitterschap van de stichting BIZ. Een muziekvereniging krijgt dan bijvoorbeeld geld van de andere vereniging als ze op de markt laten zien wat ze kunnen. Op die manier ontstaat er roering in de Hengelose binnenstad.

Zoals wel bekend zijn er drie zaken die samenhangen met de BIZ en met name de leefbaarheid trok mij erg aan. Want wat is leefbaarheid? Helemaal in de tijd van nu. En wat betekent leefbaarheid dan voor de BIZ. Op dit moment zijn er veel economische wijzigingen, zoals het nieuwe winkelen en de leegstand. Leefbaar zit hem niet alleen in de evenementen, maar ook in het nieuwe winkelen en de leegstand. De BIZ-bijdrage zullen dalen gezien de economische situatie, waardoor prioriteiten zullen verschuiven en leegstand belangrijker wordt.

Bent u vanaf de start betrokken geweest bij de BIZ?

Ja zo goed als. Duidelijke grenzen:

Vindt u dat het aantal ondernemers dat betrokken is bij de BIZ een rol speelt in het succes? Heeft u er hinder van ondervonden dat het een groot aantal is in Hengelo?

Nee juist een voordeel en sterker nog zeker in de beginfase hebben een aantal mensen bij elkaar gezeten en hebben ambassadeurs benoemd en die hebben allemaal een stuk gebied gepakt en enthousiasme gekweekt voor de BIZ. En dat betekent dat als zij er niet geweest waren er nu duidelijk geen sprake van was geweest dat we een BIZ hadden. Door inzet van de ondernemers. Maar ik moet er wel bij zeggen altijd de wat kleinere ondernemers, want de grotere ondernemers willen liever niet betalen. Ze moeten wel een positieve instelling hebben, maar hoe meer zielen hoe meer vreugd.

Is de BIZ Hengelo volgens u een succes geworden omdat de ondernemers gemeenschappelijke doelstellingen hadden?

Ik denk dat de BIZ een succes is om een aantal redenen. A achteraf gezien als de economie terugloopt mag je blij zijn dat er een juridisch wettelijk middel is om geld op te halen. Anders hadden ze het nooit betaald. Dat betekend dat door de terugkoppeling van de economie en aan de andere kant het meebetalen van grotere filialen, er in ieder geval geld is. Dat is op zichzelf genomen in tijden dat het moeilijk gaat positief. Vervolgens is het lastig om in de praktijk die grote bedrijven bij elkaar te krijgen en die mee te laten doen, op een paar uitzonderingen na doen die niet mee. En dat zeg ik omdat in Nederland natuurlijk sprake is van een fillialisering en daarom is de betrokkenheid in zo’n stad naar mijn beleving aan het afnemen. Dat baart mij best wel zorgen en dat zie je in Hengelo ook. Aan de onderkant stoppen kleine bedrijven er mee en aan de bovenkant vestigen grotere bedrijven/ketens zich, maar die zijn niet echt betrokken.

Denkt u dat een BIZ alleen kan worden opgericht als er een bepaalde financiële en organisatorische capaciteit is?

Ja als je heel gefaseerd op papier een BIZ verzint werkt het niet dus je moet die verkiezing houden. Die verkiezing is er de basis voor dat sommige partijen zich gaan inspannen en erover nadenken wat voor vorm die moet krijgen. Dus wat voor organisatiestructuur leg je daar nou op. Dat is natuurlijk ook voor Hengelo bedacht. Dat neemt niet weg dat het lastig is in de praktijk in te brengen. Dus er is geen model BIZ. Er is geen model stappenplan waar vanuit je een BIZ kunt optuigen. En dat blijft heel lastig, er blijft een hele grote afstand tussen het bestuur van de BIZ en de individuele ondernemer. De individuele ondernemer ziet toch zijn onderneming, telt ’s morgens de kassa en telt ’s avonds de kassa. Hij heeft in deze tijd moeite om zijn hoofd boven water te houden en zich nog bezig houden met de activiteiten in de binnenstad. De kwaliteit van de ondernemers om wat hoger en verder te kijken dan hun individuele onderneming is absoluut laag. En de uitzonderingen daar gelaten zijn er altijd plekken in zo’n stad waar de mensen die dat wel hebben relatief laag is.

88 Regels afstemmen op lokale omstandigheden:

Denkt u dat een BIZ slechts van start gaat als er een oprechte wens voor verandering is?

Ja als er echt verandering is en met verandering bedoel ik dan zich eigenlijk vanuit stilstand willen voortbewegen. Dan is de nood hoog en toch is de vraag of de individuele ondernemer een BIZ zou willen, want het BIZ initiatief lag feitelijk bij de gemeente. Zij zien ook dat ze in die binnenstad een rol hebben, maar ook dat ze niet iedere individuele ondernemer kunnen aanspreken. Ze hebben een soort georganiseerd platform nodig. Dan ligt het initiatief natuurlijk bij de overheid en in de beginfase kost dat Hengelo geld om dat op te tuigen. Je moet iemand van buiten inhuren die dat gaat aanjagen. Dat zouden die ondernemers niet hebben bedacht, ja wel bedacht maar niet hebben uitgevoerd.

Vindt u dat de kleine en middenbedrijven die gelegen zijn in de aanloopstraten van het centrum (de B en C locaties) meer profiteren van de BIZ dan de winkels die echt op de A1 locaties gesitueerd zijn?

Geloof ik niet, omdat de activiteiten zich afspelen in het kernwinkelgebied. Dat is al één. Twee, aanloopstraten hebben hun eigen dynamiek ook zeker in deze tijd en die hebben de neiging om kapot te gaan/ leeg te lopen. Daar zit ook een dilemma voor de BIZ en het BIZ bestuur, want wat zie je door de leegstand krijg je in Nederland de discussie van een krimpende stad. De binnensteden moeten krimpen dus als je hele binnenstad een BIZ gebied is, iedereen betaalt en jij zou zeggen ja inderdaad er moet een stuk af, dan is dat heel merkwaardig. Je krijgt wel geld uit die straat, maar je komt er niet voor op want je zegt zij doen niet meer mee. Dus psychologisch is dat heel merkwaardig. In Hengelo heb je zeg maar 420 betalende winkelbedrijven en als je zegt er moeten er 100 weg in verband met het inkrimpen dan zaag je ook een stuk van je contribuanten af. Maar ik ben het er niet mee eens dat de aanloopstraten meer plezier hebben van de BIZ. Sterker nog die aanloopstraten hebben er misschien wel minder plezier van op het moment dat je werkelijk gaat inkrimpen.

Vindt u het een voordeel van de BIZ dat elke BIZ zich kan aanpassen aan de omstandigheden zoals veel of weinig belasting en waar het geld aan wordt besteed?

Ja dat lijkt me heel verstandig. Aan de andere kant ik moet zeggen ik heb de tarieven niet bedacht. Ik ben niet bij dat proces betrokken geweest en je kunt de tarieven nu niet meer verhogen.

Vond u het moeilijk om enthousiasme te kweken bij de ondernemers tijdens het opstarten van de BIZ?

Ja, maar ik had wel het geluk we zijn begonnen in januari en dat was na de kerst. Dan is het donker en één van de aspecten, want dat is heel moeilijk hoe maak je de werking van de BIZ zichtbaar, en het meest zichtbare was op zoek gaan naar nieuwe sfeerverlichting. Er was veel geld en het was een makkelijk doel om maar zo te zeggen zichtbaar te maken dat er meer verlichting was, het langer scheen en eerder werd opgehangen. Dat was in het begin een verschrikkelijke aanjager om die BIZ te starten. Het was voor iedereen zichtbaar. Daarna is het aantal zichtbare zaken, mede door de economische ontwikkeling, niet echt van de grond gekomen. Er wordt veel overlegd, er wordt veel gepraat, maar de ondernemers zien het niet of in ieder geval onvoldoende.

Vindt u dat er teveel eisen zijn waaraan een activiteit volgens de BIZ moet voldoen(collectief, openbare ruimte, publiek belang)?

Ja, in het geval van de BIZ kan ik zeggen dat de activiteiten die je aan de BIZ stelt voor 80/90 procent door de overheid worden bepaald. Met andere woorden je hebt dus een partner in crime, lees de overheid, lees de gemeente en die heeft natuurlijk ook een hele aparte rol als het gaat om de samenwerking met de BIZ. Dus je ziet in Hengelo ook dat het een soort egeltjes vrijen is. Om een voorbeeld te geven in het begin, ohh wat fijn er is een BIZ gelukkig maar één bestuur met een voorzitter. Lekker een piramide opbouw als ik boven wat vertel kan het mooi naar beneden uitwaaieren. Ja dat heeft een kern van waarheid zeg ik, maar nu heeft de gemeente 900 leden is daar

89 dan ook zo’n piramide. Bovenin zit de coördinerend wethouder waarmee wij alles bespreken en die geeft het weer door. Maar o nee wacht eens we hebben economische zaken en we hebben verkeer. Dus wij hebben een mooie piramide, maar ik zeg wel eens de gemeente heeft per vierkante meter een ambtenaar en ik heb alleen Gerard Veldhof en die werkt parttime terwijl de rest fulltime werkt en ik doe het zelfs vrijwillig. Iedere ambtenaar heeft zijn eigen specialiteit en het is heel lastig om daarop in te spelen.

Vindt u het een minpunt van de BIZ dat er geen garantie is dat de activiteiten aansluiten bij de wensen van de individuele ondernemer?

Dat vind ik geen gemis. Je weet van tevoren dat je niet iedereen het naar de zin kan maken, dus je hebt van tevoren ook allemaal gezeik van jan en alleman. Dat blijft ook zo dus je zult er mee moeten leven dat je lang niet elke individuele ondernemer tevreden kunt houden. Je moet juist uitkijken dat je je niet voor het karretje laat spannen van één ondernemer. Je wilt altijd wel iemand helpen, maar je wilt ook niet het verwijt krijgen dat je Jantje wel helpt maar Klaasje niet of dat je Jantje helpt ten koste van Klaasje en als Jan vraagt of we hem gaan helpen en Kees vraagt het ook dat zullen we Kees ook moeten helpen. Het moet wel in verhouding blijven met elkaar. En Gerard doet al veel meer dan waar die voor betaald wordt, maar dat maakt me niet uit want ik word helemaal niet betaald. Dat praat ook heel makkelijk, want ik zeg ook weleens tegen de gemeente anders houd ik er mee op. Ik weet ook dat ze me in de loop der tijd ook wel waarderen in mijn aanpak. Dat werkt ook weleens in mijn voordeel.

Collectieve keuze mechanismen:

Wat vindt u van het wettelijke en administratieve proces omtrent de start van de BIZ? Bijvoorbeeld de kosten en het stemmingsproces (is deze laatste een voordeel).

Die kosten heb ik niet gezien, die heeft de gemeente betaald. Ik vind wel dat de gemeente neemt het besluit om de uitvoering van de BIZ wetgeving te delegeren. Nou heb ik de definitieve uitgaven voor 2011 en dat was teveel dus nu wordt het tekort betaald uit 2012 en 2013 (zie interviewverslag Gerard Veldhof). Dus het financieel kader is ook aan de kant van de gemeente in mijn beleving niet helemaal onderkent. Het stemmingsproces, nou wat je ziet toen wij de BIZ starten waren wij de grootste van Nederland. Wat je ziet is een optelsom van partijen die moeten stemmen. Als C&A en V&D al tegen betaling waren dan zullen ze ook niet voor de BIZ stemmen. Het is anoniem dus ik weet niet wie er voor of tegen heeft gestemd, maar als je de grote lijnen pakt zeg ik dus dat de filiaalbedrijven al tegen bijdragen waren en die zullen dat in de BIZ stemming hebben laten gelden. Maar de koppeling van het trekken van grenzen in de binnenstad met de voorwaarden die bij de BIZ wetgeving gelden leidden ertoe dat je ermee kunt spelen. Dus dan krijg je een beeld als een gemeente die heeft een stadhuis staan, wat is dat stadhuis waard. De gemeente heeft een koppeling met een woningcorporatie die heeft panden in de binnenstad. Dus dan krijg je een optelsom van een aantal partijen die geen winkel hebben, maar die wel onroerend goed in de binnenstad hebben. En als de gemeente voor de BIZ is dan weet je dat ze hier dus voor stemmen met het onroerend goed dat beschikbaar is. Er zijn dus al een aantal basis objecten en waarden die dus voor de verkiezing al mee lopen en die tellen dus mee in het spel. Als je die eruit zou halen is het maar de vraag of je een BIZ zou hebben. Dus mijn indruk is dat er op dat punt ook wel wat mazzel is geweest.

Vindt u dat ook de eigenaren af moeten weten van de regeling en moeten kunnen stemmen en niet alleen de gebruikers of juist alleen de eigenaren ipv de gebruikers?

Ik denk dat in een tijd waar we nu inzitten het misschien niet zo veel zou schelen. In de tijd van hoogconjunctuur is dat maar de vraag. Maar in laagconjunctuur zou het weleens meer kunnen werken dan in hoog. Maar aan de andere kant heb ik ook de vraag dat als eigenaren dat doen, ze

90 dezelfde onderwerpen zouden aanpakken als de BIZ nu doet. Met andere woorden het zal me niet verbazen als ze andere thema’s hebben. Zo kan het best zijn dat ze straten mooier maken en gevels.

Vindt u het een voordeel van de BIZ dat hij maximaal 5 jaar mag bestaan zonder tussentijds stemmen?

Nou ik vind het geen voordeel, maar ook geen nadeel. Er zijn nu twee beelden. Het ene beeld is dat je kunt zeggen het is maar voor vijf jaar, het is helemaal niet zeker dat de BIZ er over vijf jaar nog is. Dus elke investering en actie die je doet hebben maar een horizon van maximaal vijf jaar. Dat is op zichzelf genomen niet zo erg als je geen verplichtingen aangaat, maar bijvoorbeeld sfeerverlichting die schaf je niet voor vijf jaar aan. Dus wij hebben gezegd mochten wij niet langer dan vijf jaar bestaan gaat de sfeerverlichting over naar de gemeente. Wat je nu begint te voelen zijn twee beelden als we niet worden herkozen dan houdt het op dus waarom zouden we nog dit of waarom zouden we nog dat. Kortom je krijgt een soort verkiezingskoorts van we moeten nog snel even iets doen of iets laten. En de gemeenteverkiezingen komen er ook nog tussen. Maar aan de andere kant zeg ik één keer in de vijf jaar even zo’n thermometer in zo’n stad om te kijken of men nog voor of tegen zo’n BIZ is is op zich genomen niet verkeerd. Maar als er dan meer panden leegstaan dan zit je met het probleem dat er meer eigenaren moeten stemmen en ik weet niet of die dat doen. Dus ik vind dat lastig en niet makkelijk om daar antwoord op te geven.

Wat vindt u van het feit dat de som van de WOZ waarden van bijdrageplichtigen die zich voor inwerkintreding hebben uitgesproken, hoger moet zijn dan de WOZ waarden van de groep die zich tegen inwerkingtreding heeft uitgesproken?

Is prima, vind ik wel logisch. Maar ik moet er wel onmiddellijk bij zeggen dat een stem is een stem en een object is een object. Dus een stem voor van de V&D met een groot pand weegt anders dan een stem tegen van het bakkertje op de hoek met een klein pand. Dus een stem is een stem maar die waarden kunnen dus heel anders zijn. Ik denk ook dat Hengelo er geluk mee heeft gehad dat er een aantal partijen waren die voor hebben gestemd die een grote waarde vertegenwoordigen. Als die partijen kleiner waren geweest was er misschien wel wat bereikt in stemmen maar niet in waarden. Toezicht toetsbaar:

Hoe belangrijk is het voor de werking van de BIZ om één manager te hebben die zich hier mee bezig houdt?

Ik denk dat het in de huidige situatie doorslaggevend is. Heel belangrijk. Aan de andere kant zie je dat er zoveel onderwerpen op je bordje kunnen komen dat één man dat eigenlijk niet kan doen. Daar komt ook bij wat voor type manager heb je dan en wie kun je vinden om deze hondenbaan dan te doen. Die baan is tijdelijk vervolgens werp je je in een enorm wespennest. Dus je kunt niet een jongen man of vrouw dat één, twee, drie laten doen. Je moet een stukje ervaring hebben. Wat voor type mensen zijn dat dan die dat willen doen? Gerard is nou eenmaal zo’n man, daar hebben we geluk mee gehad anders wordt het heel lastig. Dus hij is essentieel, maar het is ook super gevaarlijk omdat je er maar één hebt. Als hij morgen ziek wordt of hij gaat op vakantie dan liggen heel veel zaken stil. Dat is ook heel lastig, want dan zij ik dan ga ik wel en Gerard deed dat voor mij maar dan ga je op de verkeerde plek zitten, eigenlijk is dat niet goed. Ik praat met de wethouder en Gerard met de ambtenaar. Anders zijn de rollen voor mensen niet meer duidelijk. En Gerard en ik verzetten met zijn tweeën tien keer meer werk dan één ambtenaar.

Is het toezicht toetsbaar voor de betrokken actoren?

Gerard loopt hier de hele dag in de binnenstad. Dit is een redelijk overzichtelijk en compact terrein. Hij praat met iedereen en dat is toetsbaar en ook zichtbaar. Dat wil niet zeggen dat al hetgeen wat wij doen zichtbaar en toetsbaar is. Dus je ziet heel vaak heel veel dingen die lang duren en

91 binnenkamers worden besproken. Dus per saldo gebeurt er veel meer dan die ondernemers zien, heel veel.

Was het een probleem om te bepalen wie hoeveel bijdraagt aan de BIZ en aan welke activiteiten deze gelden besteed worden?

Het is al jaren een gevecht om de goede snaren te raken over wat eruit gaat. Wat er binnen komt dat