tot 4 jaar:
Berebrouckx, Annemie
"De oma van Jules"
Leopold/Elzenga, Amsterdam 1999
Prentenboek met korte teksten. Kleuter Jules vraagt aan verschillende mensen in zijn omgeving wie zijn oma was om er zo met trots achter te komen dat hij op haar lijkt.
Dongen, Ingrid van
"Dag papa in de hemel"
De Bonte Bever, Utrecht 1998
Een prentenboek na het overlijden van de vader van een peuter. Gevoelens zoals boosheid en verdriet worden afgewisseld met dagelijkse bezigheden.
Ende, M.; ill. Hechelmann, F.
“Ophelia‟s schimmentheater”
Slijthof, Amsterdam 1988
Prentenboek over Ophelia die de hemel bereikt en voor het oog van engelen de lotgevallen van de mensen speelt.
Van den Berg, M.; ills. Ireland, S.
“De drie vogels”
Gottmer, Haarlem 1990
Prentenboek over de ziekte en het sterven van de moedervogel, en het verdriet van de vadervogel en kleine vogel.
Heijmans, A.; ills. Heijmans, M.
“De prinses van de moestuin“
Nadat hun moeder is overleden laat de vader zijn kinderen hun eigen gang gaan, waardoor een fantasievolle omgeving ontstaat. Prentenboek.
59
“Marianne denkt aan oma”
Over een meisje dat haar oma niet kan vergeten.
De Vries-Brouwers, Antwerpen/Amsterdam 1986 Hübner, F. en Höckner, K.
“De allerbeste oma van de wereld”
Al is oma er niet meer, ze was de beste.
De Vier Windstreken, Voorschoten 1997 De Paola, T.
“Oma boven en oma beneden”
La Rivière & Voorhoeve, Kampen 1988
Prentenboek over een klein jongetje dat twee oma‟s heeft, totdat de oudste overlijdt. Hij mist haar erg en als hij een vallende ster ziet, denkt hij dat dat een zoen van oma boven is.
Breebaart, Piet en Joeri
"Als je dood bent, word je dan nooit meer beter?"
Lemniscaat, Rotterdam 1993
Een verhaal naar aanleiding van het plotseling overlijden van het 2-jarig broertje van Joeri, Remi. Het gaat over het konijntje Fred en zijn broertje Joep, dat plotseling doodgaat.
tot 8 jaar:
Stark, U. en Höglund, A.
“Mijn zusje is een engel”
Querido, Amsterdam 1996
Ulfs zusje was al dood voor ze geboren werd. Hij heeft haar nooit gezien want ze was drie jaar jonger dan Ulf. Nu is ze een engel.
Post, Alma
"Dag Siem, dag Tom"
Altamira, Heemstede 1991
Twee kleuters nemen afscheid van hun stervende papa. Het verhaal blijft dicht bij de dagelijkse realiteit en is geschikt om gevoelens bespreekbaar te maken.
Stalfelt, Pernilla
"Het Boek van de Dood"
Hoogland & van Klaveren, Amsterdam 2000
Iedere kleuter maakt een periode door waarin hij de dood op zijn eigen omgeving gaat betrekken. En misschien kun je zelf wel doodgaan! In dit boek over de dood gaan ernst en luchtigheid samen.
Viorst, Judith
"Dat is heel wat voor een kat, vind je niet"
Kosmos, Amsterdam 1984
Troost vinden als je kat gestorven is en het wonder dat de kat het gras kan laten groeien.
Tejima, K.
“De zwanenhemel”
De Vries-Brouwers, Rotterdam 1989
Een klein zielig zwaantje slaagt er niet in om mee te vliegen naar het noorden. De andere zwanen blijven net zolang tot het gestorven is.
Darmichael, C.
“Heb jij mijn vader gezien?”
De Vier Windstreken, Voorschoten 1996
Beer droomt elke nacht van zijn vader en hij besluit hem te gaan zoeken. Maar, zal hij hem vinden?
Hardenbol, I.; ills. Van Tilburg, M.
“Thomas en de trappelende tekening”
Ploegsma, Amsterdam 1993
Zijn eigen tekening helpt Thomas het verlies van zijn ouders te verwerken.
Mandelbaum, P.
“Zoals vroeger”
Infodok, Amsterdam 1990
Na het overlijden van haar vader verandert er heel veel voor Lisa. Iedereen is verdrietig. Haar opa helpt haar over haar angst en verdriet heen.
Weijters, J.; ills. Van Oorschot, J.
“Joost Jankgezicht”
Zwijsen, Tilburg 1992
Joost speelt op school niet meer mee. Hij heeft verdriet omdat zijn vader gestorven is.
61
Colle, B.
“Doodleuk”
Davidsfonds/Infodok, Leuven 1996
Opa en oma hebben een opwindend leven geleid. En wat hierna komt?
Dros, I.
“De o van opa”
Van Holkema & Warendorf, Houten 1990
Het verhaal van Jim, die een gewone opa heeft en een opa die dood is. (Voor kinderen die net kunnen lezen.)
De Moor, P.; ills. Janken, H.
“Hemelhoog op de regenboog”
Leopold, Amsterdam 1995
Iedereen vindt Kaar raar, alleen opa niet. En nu is opa dood.
Puimini, R.
“Matthijs en z‟n opa”
Querido, Amsterdam 1993
Op zijn sterfbed stelt opa Matthijs voor om een wandeling te gaan maken.
Stark, U. en Höglund, A.
“Kun je fluiten Johanna”
Querido, Amsterdam 1993
Jongetje gaat opa zoeken in het bejaardentehuis.
Tidholm, T. en A.
“De reis naar Ugri-La-Brek”
Querido, Amsterdam 1996
Ruben en Roosje zoeken hun opa die opeens weg is en zijn pijp, zijn lottobriefjes en zelfs zijn bril heeft meegenomen.
Dreesen, J.; ills. Heymans, A.
“Marieke, Marieke”
Averbode, Apeldoorn 1997
Een jongetje wacht eindeloos op zijn vriendinnetje dat dood blijkt te zijn.
Hagen, H.; ills. Geelen, H.
Van Goos, Amsterdam 1995
“Stilte a.u.b. ik denk aan kip”
Het jongetje Onno Ebbe, haan en kraai begraven kip. Kip blijft voortleven in hun gedachten en dromen.
Stark, U.; ills. Crona, U.
“King”
Lemniscaat, Rotterdam 1997
Een groepje vrienden bezorgt een oude, stervende hond de dag van zijn leven.
Het pretpark, een hamburger eten, een bezoek aan een vrouwtjeshond wordt een feestdag maar tevens de laatste dag voor King.
White, E. B.
“Charlotte‟s web”
Strengholt, Naarden
Belevenissen van kinderen en dieren op de boerderij, waarbij Charlotte, een mooie spin, sterft.
tot 12 jaar:
Emmerik, Yvonne van
"En opeens is alles anders"
Tirion, Baarn 1997
De 10-jarige Marieke schrijft brieven naar haar plots overleden moeder. De brieven tonen hoe zij omgaat met haar onmacht en verdriet.
Linn Person, Gumilla
"Allis en Ann"
Holland, Haarlem 1995
Allis verliest haar beste vriendin door een auto-ongeluk.
Monuta
"Soms moet je even huilen"
Het boekje is gratis verkrijgbaar.
Te bestellen: 055-527 63 95.
Werkboek over de uitvaart. D.m.v. plakken, knippen en tekenen geeft dit boekje kinderen de mogelijkheid actief bezig te zijn met het overlijden.
63
St. Christopher's Hospice
"Een bijzonder iemand is gestorven"
Stichting Achter de Regenboog.
Te bestellen: 030-236 82 82.
Gevoelens rond de dood van een geliefd persoon getekend en opgeschreven.
Verleyen, Karel
"Ik moet heel stil zijn"
Davidsfonds/Infodok, Leuven 1995
Mirjam ontdekt dat ze haar beste vriendje Robbie nooit weer zal zien.
Vriens, Jacques
"Achtste-groepers huilen niet"
van Holkema & Warendorf, Houten 1999
Akkie van groep acht is ernstig ziek en de hele groep leeft mee. Gelukkig kan ze zich nog heel lang overal mee blijven bemoeien maar ten slotte gaat Akkie dood.
Yumoto, Kazumi
"De kippige, de dikke en ik"
Querido, Amsterdam 1997
Yamashita's oma is gestorven en dat zet hem en zijn twee vrienden aan het denken over de dood. Zij sluiten vriendschap met een oude man die hen veel over het leven kan vertellen.
Dreesen, J.
“Mammie! Mammie!”
Averbode, Apeldoorn 1995
Over een zwaarzieke jongen en zijn moeder die er alles voor over zou hebben om hem beter te maken.
Lindgren, A.; ills. Wikland, I.
“De gebroeders Leeuwenhart”
Ploegsma, Amsterdam 1993
Een sprookjesachtig verhaal over de avonturen van de broertjes Kruimel en Jonathan aan de andere kant van het leven.
Pelgrom, E.; ills. King, T. T.
“Kleine Sofie en Lange Wapper”
Querido, Amsterdam 1992
Zwaarzieke Sofie denkt na over hoe de wereld in elkaar zit en wat er met je gebeurt als je dood bent.
Schuyesmans, W.
“Stilstaan”
Altiora, Averbode/Apeldoorn 1995
Benjamin is pas tien als hij sterft. Op het kerkhof leert hij andere doden kennen. Samen doen ze gekke dingen. Elke avond gaat hij naar huis om zijn familie te troosten.
Stolp, H.; ills. Postma, L.
“De gouden vogel: dagboek van een stervende jongen”
Lemniscaat, Rotterdam 1987
Het verhaal van Johan, die in beeldtaal vertelt hoe hij zijn aanstaande sterven ervaart.
Van Assen, K.; ills. De Wit, J.
“Gwinnie”
Querido, Amsterdam 1991
Nadat haar moeder is overleden hebben Gwinnie en haar vader veel te verwerken.
Baete, M.
“Het donker ligt één duim voor je”
Facet, Antwerpen 1992 De dood van een vader.
Bohlmeijer, A.
“Ik moet je iets heel jammers vertellen”
Van Goor, Amsterdam 1994.
Na een verkeersongeval is de moeder van Rozemarijn overleden. Haar vader heeft opgeschreven wat er die weken gebeurt, wat Rozemarijn denkt en voelt.
Hij laat zien hoe verdrietig en sterk zij is, hoe het na zoiets heel moeilijks toch goed met haar gaat.
65
Dahl, R.
“De reuzenperzik”
De Fontein, Baarn 1993 De dood van ouders
Dreesen, J.; ills. Baeten, L.
“Het jongensbed”
Altiora, Apeldoorn 1986
Lien gaat logeren bij haar grootouders en mag in het jongensbed van haar overleden vader slapen.
L‟Ecluse, L.
“Dan kom ik naast je zitten”
Clavis, Hasselt 1993 Dood van vader
Kander, K.; ills. Brouwer, M.
“De Leidse weesjongen”
Kok, Kampen 1987 Dood van ouders Korczak, J.
“Koning Matthijsje de Eerste”
Van Goor, Amsterdam 1990 De dood van ouders
Van Lieshout, T.
“Van verdriet kun je grappige hoedjes vouwen”
Leopold, Den Haag 1986
Verhalenbundel met onder andere verhalen over dood van een vader en een broer.
Little, J.
“Bij het vallen van de nacht”
Ploegsma, Amsterdam 1986
Jeroen leert dat het leven na het overlijden van zijn vader doorgaat.
Mars, V.; ills. De Heij, F.
“Pas goed op jezelf, Robinson”
Ploegsma, Amsterdam 1986 De dood van een moeder.
Meinderts, K.; ills. Fienieg, A.
“Spin in de morgen”
Ploegsma, Amsterdam 1986
De moeder van Marijke is gestorven en haar vader hertrouwt met de beste vriendin van zijn vrouw.
Oliviers, W. en Smets, M.; ills. Heuninck, R.
“De verliefde Winterman”
Deltas, Oosterhout 1986 Dood van een vader Verschoor, D.
“Tessa”
Holland, Haarlem 1986 Dood van een vader White, G.
“Ginny”
Piramide, Amsterdam 1993 Dood van een vader
Bröger, A.
“Oma, Tanja en Dikkie”
Holland, Haarlem 1987
Als Tanja uit school thuis komt, ligt oma stil en wit in bed.
Den Hollander, V.
“De oma van Niels”
Van Holkema & Warendorf, Houten 1991
Niels is heel verward en verdrietig omdat zijn oma dement is en uiteindelijk overlijdt. Opa en zijn ouders proberen hem uit te leggen dat oma vroeger ook anders was.
Minkema, J.-S.
“Oma is niet dood”
Zwijsen, Tilburg 1992
Oma is overleden en begraven. Maar, Jenny weet het zeker: oma woont nu in een luchtkasteel.
67
Nuyens, A.
“Sneeuw voor de laatste keer”
Helmond, Helmond 1987
De opa van de tienjarige Ruben overlijdt aan kanker.
vanaf 12 jaar:
Boendermaker, Conny
"Het verhaal van Anna"
van Tricht, Twello 2000. Troef-reeks.
Anna verliest door een ongeluk haar enige en oudere broer Bas. Het verhaal gaat ook over haar ouders, haar vrienden en over Maarten. Ze hebben allemaal te maken met het verdriet over Bas. Maar het verhaal is van Anna, van Anna alleen.
Fiddelaers-Jaspers, Riet
“Wie ben ik zonder jou? Jong zijn en verder leven na een verlies”
In de Wolken, Heeze 2000
Je bent jong en je hebt iemand verloren: je vader, moeder, broer, zus, vriend of vriendin of iemand anders die belangrijk voor je is. Leren leven met zo'n verlies is moeilijk, veel moeilijker vaak dan je in eerste instantie denkt. Sommige
jongeren voelen niks, andere zijn boos, verdrietig of angstig, en het is ook normaal als je je jaloers of schuldig voelt. Natuurlijk mogen mensen van wie je houdt niet doodgaan maar het gebeurt en als het jou overkomt, roept het van alles bij je op.
Frankenhuyzen, Karin van
"Jou langzaam loslaten"
De Toorts, Haarlem 1993
Voor beschrijving zie hoofdstuk 'verlies van ouders' Goudsmid, Bobje
"Afscheidsbrief"
Holland, Haarlem 1999
De moeder van Anicke wil haar overleden dochter blijven gedenken door op haar verjaardag haar vrienden uit te nodigen. Marit wil echter vooruit kijken, verder leven. In een brief vertelt ze aan Anicke waarom ze niet op haar verjaardag wil komen. Zij neemt afscheid van haar vriendin.
Lindell, Unni
"De zuigzoen"
Lemniscaat, Rotterdam 1996
Stella's moeder is overleden. Haar vader kan er niet over praten en haar beste vriendin is bang voor Stella's verdriet. Pas als ze Tora, een therapeute ontmoet, verandert haar leven ingrijpend.
Manders, Hans
"Bestemming onbekend"
Ploegsma, Amsterdam 1997
Femke is vijftien als haar moeder plotseling overlijdt. Haar tegenstrijdige gevoelens worden beschreven, de worsteling, de goed bedoelde maar verkeerd vallende hulp, de verliefdheid gekoppeld aan schuldgevoelens.
Priemen, An
"Familiegeheim"
Clavis, Hasselt 1999
Vera probeert, als zij zestien is, de zelfgekozen dood van haar twaalfjarige broertje Tim te verwerken. Dan ontmoet Vera Jeroen en wordt ze verliefd.
Door een toeval ontdekt ze dat er meer aan de hand is bij haar thuis. Met Jeroen probeert ze dat te begrijpen.
Reef, Odiel
"Alles is voor altijd anders"
Sjaloom, Amsterdam 1998
Soms heeft Nina geen zin meer om verder te leven, dan wil ze zelf ook dood om weer samen te zijn met haar moeder. En intussen gaat het gewone leven door. In haar dagboek schrijft Nina over de moeilijke dingen waarover ze met niemand durft te praten.
Saint Exupery, A. de
”De kleine Prins'”
Danken, Rotterdam 1995
Zingeving in wijze en betoverende verhalen.
St. Christopher's Hospice
"Je vader of moeder is doodgegaan"
Stichting Achter de Regenboog.
Te bestellen: 030-236 82 82.
Deze brochure richt zich op pubers die met eenzaamheid en nieuwe
69