Statistische resultaten

Leesbaarheids- index Jaar Logaritme woorden Net debt Logaritme activa Logaritme winst 4.2 Statistische resultaten

Voor het toetsen van de gevormde hypothesen is allereerst een correlatieanalyse uitgevoerd om de samenhang tussen de variabelen te meten, maar causaliteit is met deze analyse niet vast te stellen. Hiervoor zijn

regressieanalyses uitgevoerd die in paragraaf 4.2.2 behandeld worden.

4.2.1 Correlatieanalyse

Met behulp van SPSS 21 is een correlatieanalyse uitgevoerd, waarvan de resultaten zijn beschreven op de volgende pagina en weergegeven in tabel 5.

Tabel 5

Leesbaarheidsindex Pearson Correlation _{1 -,070 ,291}**

,226^** ,211^** ,135

Sig. (2-tailed) _{,395 ,000 ,006 ,009 ,108}

N _{150 150 150 150 150 144}

Jaar Pearson Correlation _{-,070 1 ,294}**

,013 ,138 ,071

Sig. (2-tailed) _{,395 ,000 ,875 ,092 ,397}

N _{150 150 150 150 150 144}

Logaritme woorden Pearson Correlation _,291**

,294^** 1 ,167^* ,443^** ,439^**

Sig. (2-tailed) _{,000 ,000 ,041 ,000 ,000}

N _{150 150 150 150 150 144}

Net debt Pearson Correlation _,226**

,013 ,167^* 1 ,731^** ,507^**

Sig. (2-tailed) _{,006 ,875 ,041 ,000 ,000}

N _{150 150 150 150 150 144}

Logaritme activa Pearson Correlation _,211**

,138 ,443^** ,731^** 1 ,820^**

Sig. (2-tailed) _{,009 ,092 ,000 ,000 ,000}

N _{150 150 150 150 150 144}

Logaritme winst Pearson Correlation _{,135 ,071 ,439}**

,507^** ,820^** 1

Sig. (2-tailed) _{,108 ,397 ,000 ,000 ,000}

N _{144 144 144 144 144 144}

**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed). *. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).

Op basis van de uitgevoerde correlatieanalyse zijn een aantal verbanden te onderkennen welke middels de regressieanalyse nader onderzocht zijn. De resultaten van de regressieanalyse zijn opgenomen in paragraaf 4. De correlaties tussen de verschillende variabelen zijn middels SPSS 21 getoetst op zowel het

99%-betrouwbaarheidsinterval als het 95%-99%-betrouwbaarheidsinterval.

Op het 95%-betrouwbaarheidsinterval is een significante positieve correlatie van 16,7% waargenomen tussen het logaritme woorden en de net debt. Deze correlatie suggereert dat een positief verband bestaat tussen de net debt van een onderneming en het aantal woorden van de risicoparagraaf.

De gevonden correlatie is echter vrij zwak. Dit blijkt uit het correlatiepercentage en uit het gegeven dat op het 99%- betrouwbaarheidsinterval geen significante correlatie is geconstateerd.

Op het 99%-betrouwbaarheidsinterval is een significante positieve correlatie van 29,1% waargenomen tussen het logaritme woorden en de leesbaarheidsindex. Deze correlatie suggereert dat een positief verband bestaat tussen het aantal woorden van de risicoparagraaf en de leesbaarheidsindex. Dit zou inhouden dat de leesbaarheid van de risicoparagraaf minder wordt bij een toename van het aantal woorden, aangezien een hogere score op de Gunning Fog-index een verslechterde leesbaarheid betekent. Of dit daadwerkelijk het geval is, is vastgesteld bij het uitvoeren van de regressieanalyses.

Tevens is een significante positieve correlatie van 29,4% waargenomen tussen het logaritme woorden en de variabele 'jaar'. Deze correlatie suggereert dat een positief verband bestaat tussen het aantal woorden van de risicoparagraaf en het boekjaar naarmate de tijd vorderde. Hiermee wordt het beeld uit de beschrijvende statistiek bevestigd waarin vastgesteld is dat het aantal woorden in de risicoparagraaf is toegenomen van ruim 2.000 in 2007 naar ruim 3.000 in 2011.

Op basis van de bovenstaande positieve correlaties zou een significante correlatie tussen de leesbaarheidsindex en de variabele 'jaar' voor de hand liggen. Deze correlatie is echter niet aangetoond.

De leesbaarheidsindex kent wel significante positieve correlaties met de net debt en het logaritme activa. De positieve correlaties zijn respectievelijk 22,6% en 21,1% en zijn hiermee vrij zwak. Deze correlaties suggereren dat een verband bestaat tussen de leesbaarheidsindex en de omvang van de onderneming.

Zowel de net debt als de activa zijn componenten van de balans van een onderneming. De balans kan worden gebruikt als maatstaf bij het bepalen van de omvang van de onderneming. Op basis van de correlatieanalyse lijkt geen correlatie te bestaan tussen de leesbaarheidsindex en het logaritme winst. Wel is een vrij sterke significante positieve correlatie vastgesteld tussen het logaritme woorden en het logaritme winst en logaritme activa.

De positieve correlaties zijn respectievelijk 43,9% en 44,3% en suggereren dat een verband bestaat tussen de winst van de onderneming en het aantal woorden dat de risicoparagraaf bevat.

Logischerwijs is een sterk positieve correlatie van 73,1% gevonden tussen de net debt en het logaritme activa. Dit is logisch wanneer bedacht wordt dat een onderneming vermogen aantrekt om te kunnen investeren in bedrijfsmiddelen of om voorraden in te kunnen kopen. Het aangetrokken vermogen zal in veel gevallen vreemd vermogen zijn (crediteuren, bankkredieten) waardoor de net debt stijgt. In het verlengde hiervan is tevens een significante positieve correlatie van 50,7% gevonden tussen het logaritme winst en de net debt.

Ook is een sterke positieve correlatie van 82,0% gevonden tussen het logaritme activa en het logaritme winst. Deze correlatie suggereert dat een verband bestaat tussen de hoeveelheid bezittingen die een onderneming heeft en de omvang van de winst. Hiermee wordt het gezegde 'met geld maakt men geld' eer aangedaan. Overigens wordt hiermee niet gezegd dat een onderneming die meer bezittingen áltijd meer winst maakt.

4.2.2 Regressieanalyses

Met behulp van SPSS 21 zijn een aantal regressieanalyses uitgevoerd, waarvan de resultaten zijn beschreven op de volgende pagina en weergegeven in tabel 6.

Allereerst zijn een vijftal enkelvoudige lineaire regressieanalyses uitgevoerd waarbij de relaties tussen de

onafhankelijke variabelen en de afhankelijke variabele worden getoetst. De analyses toetsen de volgende relaties: 1) invloed van de omvang van de onderneming op de leesbaarheidsindex;

2) invloed van het aantal woorden op de leesbaarheidsindex; 3) invloed van de nettowinst op de leesbaarheidsindex; 4) invloed van de net debt op de leesbaarheidsindex;

Tabel 6

Ten eerste wordt opgemerkt dat uit de resultaten blijkt dat van een significant jaareffect geen sprake is.

Dit houdt in dat de data in de afzonderlijke jaren niet dusdanig zijn verstoord dat het analyseren van deze data tot verkeerde uitkomsten zou leiden in de regressieanalyses.

Op het 99%-betrouwbaarheidsinterval is een significant verband aangetoond tussen LN_Activa en de

leesbaarheidsindex. De significantie bedraagt 0,0095 en daarmee is de relatie net significant op 99% ( < 0,01). Hieruit blijkt dat een significant verband bestaat tussen de omvang van de onderneming en de hoogte van de leesbaarheidsindex. Op basis hiervan kan gesteld worden dat de leesbaarheid van de risicoparagraaf verslechterd naarmate de onderneming groter wordt.

1 2 3 4 5 Constant 9,580 8,156 10,804 18,487 14,119 LN_Activa 0,386*** 0,187 0,425* -0,039 LN_Woorden 0,793*** 1,264*** LN_Winst -0,099 -0,208 Net debt 0,051*** 0,059** Jaareffect 2007 0,429 Jaareffect 2008 -0,295 Jaareffect 2009 -0,098 Jaareffect 2010 0,066 Jaareffect 2011 -0,645 R-Squared 0,045 0,093 0,039 0,051 0,164 Adjusted R-Squared 0,038 0,081 0,026 0,044 0,121

*** = Significant op 99%-betrouwbaarheidsinterval bij een two-tailed normale verdeling. ** = Significant op 95%-betrouwbaarheidsinterval bij een two-tailed normale verdeling. * = Significant op 90%-betrouwbaarheidsinterval bij een two-tailed normale verdeling. De aanduiding van de betrouwbaarheidsintervallen is ook toegepast in tabel 7 en tabel 8.

In combinatie met LN_Winst, zijnde de omvang van de nettowinst van de onderneming, bestaat enkel nog een significant verband op het 90%-betrouwbaarheidsinterval. Ten aanzien van de nettowinst is geen significant verband aangetoond met de leesbaarheidsindex, hoewel uit de correlatieanalyse (zie tabel 5) een correlatie bleek tussen de nettowinst als onafhankelijke variabele en de leesbaarheid van de risicoparagraaf als afhankelijke variabele.

Een sterk significant verband is aangetoond tussen de omvang van de risicoparagraaf (gemeten als LN_Woorden) en de leesbaarheid van de risicoparagraaf. De significantie bedraagt 0,0058 en evenals in de correlatieanalyse is deze relatie significant op het 99%-betrouwbaarheidsinterval. In combinatie met de overige onafhankelijke variabelen wordt de (significante) invloed van de omvang van de risicoparagraaf op de

leesbaarheid nog sterker en bedraagt de significantie 0,00002. Op basis hiervan kan gesteld worden dat de leesbaarheid van de risicoparagraaf verslechterd naarmate de omvang van de risicoparagraaf toeneemt. Tot slot is op het 95%-betrouwbaarheidsinterval een significant verband aangetoond tussen de net debt en de leesbaarheid van de risicoparagraaf. Met een significantie van 0,017 is deze relatie net niet significant gebleken op het 99%-betrouwbaarheidsinterval. De correlatieanalyse liet eerder al een significante positieve correlaties zien van 22,6%.

Om te toetsen welke invloed de wet- en regelgeving heeft op de relatie tussen de onafhankelijke variabelen en de afhankelijke variabele, is in SPSS 21 een interactieterm aangemaakt. Uitgangspunt hierbij zijn de in tabel 1 genoemde percentages. Gebleken is dat het zeer moeilijk, zo niet onmogelijk is om veranderingen in wet- en regelgeving op objectieve gronden te kwantificeren.

1 Constant 17,171 LN_Activa -,074 LN_Woorden 1,205*** LN_Winst -0,171 Net debt 0,056** Moderatie-effect -1,912* Tabel 7

1 2 3 4 Constant 10,730 8,156 14,942 19,567 LN_Activa 0,407*** 0,187 LN_Woorden 0,793*** LN_Winst 0,186 Net debt 0,052*** R-Squared 0,051 0,093 0,039 0,054 Adjusted R-Squared 0,038 0,081 0,026 0,041 Tabel 8

Uit tabel 7 blijkt dat sprake is van een significant moderatie-effect op het 10%-betrouwbaarheidsinterval. De gevonden significantie bedraagt hierbij 0,077. De interactieterm heeft zodoende een redelijk zwakke modererende invloed op de relatie tussen de onafhankelijke variabelen en de afhankelijke variabele.

Dit blijkt tevens uit de resultaten in tabel 8, die grote gelijkenis vertoont met de resultaten in tabel 6. Ondanks de modererende invloed van de wet- en regelgeving, blijven de significante verbanden onveranderd.

Ten aanzien van de onafhankelijke variabelen LN_Activa en LN_Winst zijn geen significante relaties aangetoond. Wat betreft de onafhankelijke variabelen LN_Woorden en Net debt is de significantie vrijwel onveranderd. De variabele LN_Woorden heeft een zeer sterke significante relatie op het 99%-betrouwbaarheidsinterval die veranderd is van 0,00002 naar 0,00004, terwijl de variabele Net debt een vrij sterke significantie heeft op het 95%-betrouwbaarheidsinterval die veranderd is van 0,017 naar 0,023.

De vier regressies in tabel 8 bepalen, rekening houdend met de interactieterm, de: 1) invloed van de omvang van de onderneming op de leesbaarheidsindex; 2) invloed van het aantal woorden op de leesbaarheidsindex; 3) invloed van de nettowinst op de leesbaarheidsindex; 4) invloed van de net debt op de leesbaarheidsindex.