| Hoe D66 symbool ging staan voor het einde van de democratie – Rutger Bregman
25-05-15
Intro: Bijna vijftig jaar geleden werd D66 opgericht om het Nederlandse politieke bestel 'op te blazen.' De partij van Hans van Mierlo zou een nieuwe democratie vestigen. Maar het liep heel anders: inmiddels staat de partij als geen ander symbool voor het einde van de democratie.
Memo:
It seems to me that it is very significant that there is a form of irony already pointed out in the intro of the text. This could mean that the author is somehow ‘announcing’ the irony. Saying; ‘watch out guys, I’m going to talk about the irony of the political party D66, being founded on the principles of reinstituting democracy, now being the main symbol for the end of democracy.
By using the verb ‘zou’, the author might mean to convey an ‘intended hope or optimism gone wrong’. Another part of the sentence that is striking – ‘het einde van de democratie’ – could refer to some sort of apocalyptic image. In that sense, the irony in this phrase, might arise through the contradiction that exists between the opposing images the author calls to mind. On the one hand, the utopian ideal of new democracy contrasted to the near apocalyptic image of the ‘end of democracy’, which sounds as though humanity has lost its main form of civilization.
Aan het begin van de eenentwintigste eeuw bestaan de zuilen niet meer. Het oude bestel is ontploft. 'Er is een structurele leegte ontstaan,' verzucht Van Mierlo. 'De kiezers doen maar wat. Die pakken elke trein die voorbijkomt en er een beetje leuk uitziet.'
Wat Van Mierlo er niet bij vertelde, die dag in april, is iets wat niemand had verwacht op 17 februari 1967. Het is de grote ironie van de Democraten 66: als er één partij symbool staat voor de ‘leuke trein,' voor de ‘structurele leegte,' of sterker nog, voor de teloorgang van de democratie in onze tijd, dan is het D66.
Memo:
The irony which the author pointed towards in the intro of the text, is now made explicit. The author unambiguously states he wants to convey the irony of the situation D66 finds itself in. The irony is, like I discovered in the intro, much about conflicting images of situations or ideal types. The irony is also much in “Het oude bestel is ontploft. 'Er is een structurele leegte
ontstaan,' verzucht Van Mierlo. 'De kiezers doen maar wat. Die pakken elke trein die voorbijkomt en er een beetje leuk uitziet.” Earlier in the article, Bregman wrote about how van Mierlo had
the dream to blow up the dutch party system in the ‘60s. The type of irony we find here is similar to the one above. Again it is about the contrast between what was intended to happen and what actually happened. In that sense these are both maybe more cases where the irony is not in the actual saying but in the context or situation it is saying something about.
Toen Hans van Mierlo in de collegebanken zat […]De opkomst tijdens de verkiezingen was torenhoog, veel mensen waren lid van een partij en de electorale verschuivingen waren beperkt. De partijen vormden de ruggengraat van de democratie: ze waren het platform waarop burger en politicus elkaar ontmoetten. Hier werd het volk gerepresenteerd.
Na de Tweede Wereldoorlog begon de democratie aan een enorme opmars. Toen Van Mierlo geboren werd, waren hoogstens twintig landen in de hele wereld democratisch. Maar in de loop van de twintigste eeuw groeide het aantal democratieën naar meer dan honderd. Zelfs dictators voelen zich nu genoodzaakt lippendienst te bewijzen aan de democratie, door tenminste schijnverkiezingen te organiseren.
En toch klopt er iets niet. Toch knaagt het gevoel dat we het heft niet meer in eigen handen hebben. Het begint hiermee: als we het tegenwoordig over ‘de democratie’ hebben, dan bedoelen we steeds vaker de rechtsstaat. Kunnen zeggen wat je vindt, een bedrijfje starten, het recht op eigendom – dat soort dingen. Democratie is zo langzamerhand synoniem geworden aan ‘je ding doen.’ Het gaat hier bovenal om individuele rechten die, laat er geen misverstand over bestaan, tot de belangrijkste bouwstenen van onze beschaving behoren. Memo:
The irony in this article is of a different kind and more reflected through the writing style of the author. In reading the first paragraph, the words sound very pompously and significant. It sounds as though a wise man is speaking. Even more so, it sounds as though democracy was flourishing. Maybe not too much in the minds of people, but in practice it worked very well (according to RB). The irony the author seems to point at is that although the idea of democracy has spread into the minds of people worldwide, in practice the workings of democracy at home in the Netherlands seems to have diminished.
85 The irony can be recognized in the clash of ideals/ideas, as well as through a clash of writing
styles: De opkomst tijdens de verkiezingen was torenhoog, […] De partijen vormden de
ruggengraat van de democratie: ze waren het platform waarop burger en politicus elkaar ontmoetten. Hier werd het volk gerepresenteerd. Now compare that to: Democratie is zo langzamerhand synoniem geworden aan ‘je ding doen.’ Instead of the exalted or elevated
language used in the first phrase, the second phrase is much more common. Almost referring to slang language in the clause: ‘je ding doen’.
However, when it comes to the type of irony, it is not much different from the type Bregman used before. Again he is not meaning something different than he literally said, he intends to point out that the situation or context of the history of our democracy can be viewed as ironic.
Om met de elite te beginnen: natuurlijk, we leven in een tijd waarin voortdurend wordt geroepen dat de macht terug moet naar de burger. Politici van links tot rechts hebben de mond vol van ‘zelfredzaamheid’ en ‘participatie.' Maar het wonderlijke is dat er ondertussen juist steeds meer macht wordt overgeheveld naar onverkozen bestuurders, met name op Europees niveau.
Memo:
Same type of irony as Bregman used before: Bregman is not being ironic implicitly in the sense that the reader has to deduce that he is not meaning what he is literally saying. On the contrary, he seems to mean exactly what he is literally saying. But by contrasting what the politicians are saying against what they are actually doing, het is still being ironic. [irony of conflicting actions].
Furthermore I feel that the words ‘zelfredzaamheid’ and ‘participatie’ hint at the irony in the phrase. Especially because they are placed between inverted comma’s it makes the reader conscious of a double layered meaning. Because of the way they are announced (politici van
links tot rechts hebben de mond vol van), it seems like the author wants to empty the words of
their associated meaning. It appears to be the case that the author wants to point out that these words, and what it means to live up to the true meanings of these words, is something politicians only call for, but do not actually seem to want when you compare it to their actions in real life (e.g. steeds meer macht wordt overgeheveld naar onverkozen bestuurders).
Ineens wordt ook duidelijk waarom politici zichzelf als probleemoplossers zijn gaan zien, in plaats van als volksvertegenwoordigers. Als politiek niet langer gaat over het botsen van waarden en ideeën - over wat ‘de problemen’ überhaupt zijn - dan hoeft het in Den Haag en Brussel alleen nog maar over de oplossingen te gaan.
Memo:
Again Bregman is using the same kind of pointing out how the context can be viewed ironical. Though the phrase ‘Ineens wordt ook duidelijk waarom politici zichzelf als probleemoplossers
zijn gaan zien’ is ironic in a different way too. Reading this literally, the reader expects a clear
reason for why the politician now view themselves as problem solvers. The word ‘ineens’ is a clear indicator of irony for me in this case: it reads as; something inexplicably was happening, but now, ‘suddenly’ we understand. The punchline of the irony is given in the next phrase: Als
politiek niet langer gaat over het botsen van waarden en ideeën - over wat ‘de problemen’ überhaupt zijn - dan hoeft het in Den Haag en Brussel alleen nog maar over de oplossingen te gaan. Remember, the reader was expecting a legitimate reason for why politicians are now
problem-solvers. However, in giving that reason, it becomes clear that Bregman does not at all find this a legitimate reason. He is being ironic in the sense that is not at all ‘suddenly’ clear why politicians view themselves as problem-solvers. It is still rather unclear. Meanwhile, the reason that is given is such a stark contrast with the any kind of legitimate reason in this context that we can also see the irony in that. Because “Als politiek niet langer gaat over het
botsen van waarden en ideeën - over wat ‘de problemen’ überhaupt zijn” does not fit in the
dominant cultural embedding of any discussion about politics and democracy in the Netherlands. Bregman therefore appears to be ironic in defying these cultural norms and traditions by giving the ‘only possible’ reason for what is happening in Dutch politics.
‘De PvdA zoekt de idealen niet links of rechts maar vérder dan in het regeerakkoord,’ zei Diederik Samsom in 2013 nog tegen de Volkskrant. Over de VVD, ooit de ideologische tegenpool van de PvdA, merkte hij op: ‘De richting is niet wezenlijk anders.
Memo:
The irony here is clear in the clash of ‘Over de VVD, ooit de ideologische tegenpool van de PvdA’ and ‘De richting is niet wezenlijk anders’. It seems that Bregman means something more with the words: ‘ooit de ideologische tegenpool’. It is not the case that he does not intend to mean what he is literally saying. He is not, explicitly, saying ‘nooit de ideologische tegenpool’, nor ‘die
ooit dezelfde ideologie deelden’. However, more than only meaning that the parties were each
other’s opposites once, he seems to be conveying a reproach. Sounding almost like: ‘Vroeger,
toen de PvdA en de VVD nog gewoon normaal deden en zichzelf waren..’. In that sense the irony
87 D66 staat voor de kloof tussen hoog- en laagopgeleid, het verdwijnen van de
oppositie, de steeds zwakkere identiteit van partijen, de groei van het pragmatisme, de wispelturigheid van de kiezer en – dit is misschien nog wel het belangrijkste – de opmars van de Europese Unie. 'Den Haag zal steeds meer het vertaalkantoor tussen Brussel en de Nederlandse samenleving worden,' stelde Pechtold vorig jaar nog tevreden vast.
Memo:
I find irony in the word ‘tevreden’. Bregman seems to convey that what Pechtold is feeling satisfied about, is not something to be feeling satisfied about at all. He does that by emphasizing all the things that are going wrong, and then throw in the quote by Pechtold as though he is somehow concluding or summarizing the developments. Then, by saying that Pechtold said so to his own satisfaction, Bregman emphasizes that (he thinks) it is complete foolery to be satisfied about something that so ‘obviously’ is the core of the problem. Even more strongly, if you contrast this paragraph to the tone of the article in general, there is another irony to be found. You could even imagine that Bregman is actually not only mocking Pechtold about being ‘tevreden’ about something Bregman does not find desirable at all, he might also be mocking about Pechtold being satisfied about ‘the end of democracy as we know it’ (which is what the article at large is about) and how Pechtold and his party D66 are being a symptom of that trend.
'Er kan geen democratische keuze zijn tegen de Europese verdragen,' stemde Jean-Claude Juncker, de voorzitter van de Europese Commissie.
Memo:
The irony can be found in how democracy is all about choices according to Bregman in the rest of the article. So for the president of the EC to say that there is no democratic choice against the European treaties, is almost more than irony, a contradictio in terminis. By quoting the president of the EC, Bregman points out that it is ironic for a politician (associated with things like democracy, choices, votes, opposition etc.) to say something that goes directly against all the norms and values they (ought to) stand for.
Zo kon het gebeuren dat, waar D66 in 1967 nog schreef dat de overheidsuitgaven niet ‘dogmatisch vastgelegd’ mochten worden ‘op een bepaald percentage,' de partij bij de vorige verkiezingen juist zo snel mogelijk aan de Brusselse 3-procentsnorm wilde voldoen.
This is an example of irony like we have seen before in the work of Bregman: it is pointing out how a situation or context is ironic by showing the inherent clash between intentions and action.
Voor een generatie van politici die zichzelf als manager ziet, is de Europese Unie een droom die uitkomt. Voor hen is een ondemocratisch Europa niet het probleem, maar de oplossing. De EU is het platform dat kan worden ingezet om experts de belangrijkste beslissingen te laten nemen. Zo hoeft er niet langer verantwoording te worden afgelegd aan de irrationele en wispelturige kiezer. Zo kan worden gedaan ‘wat nodig is.'
Memo:
I find irony in “een droom die uitkomt”. Like the other times Bregman uses irony, between what he intends and what he literally says – it seems to me that he does believe that it is a ‘dream come true’ for the generation of politicians that see themselves as managers. However, and this seems to be the key, he does seem to imply a contradiction between what he sees is happening in ‘reality’ and what he thinks ought to be happening. It is almost as though the irony is found through lacking or unconvincing logic. Like someone could only reasonably view the European Union as a ‘dream come true’ when you also believe that an undemocratic system is a solution, rather than a problem. He seems to want to point out that the inherent logic of ‘this generation of politicians’ is faulty.
More irony can be retrieved from ‘de irrationele en wispelturige kiezer’; here he extends the ‘irony of the faulty logic’ to the point where, if taken literally, one must come to the conclusion that the real problem in democracy are the people – or, the demos – which we first thought democracy was all about.
Want zeg nu zelf, de wereld is complexer dan ooit. Globalisering, financialisering, robotisering: wie gelooft nog dat het volk – dat wispelturige, ongeduldige, en vaak zo domme volk – kan regeren in de eenentwintigste eeuw? Memo:
This reminds me of the irony packed as a rhetorical question. The irony here speaks mostly from the adjectives he uses to describe ‘the people’. I feel that this is the first time in the article where Bregman really uses this type of verbal and implicit irony. The text convinces the reader that Bregman does not really regard ‘the people’ as ‘wispelturig’, ‘ongeduldig’ and ‘vaak zo
dom’. Especially because the tone of the article at large seems to convey that Bregman thinks
89 Maar wat ik wel weet, is dat er iets heel waardevols op sterven ligt.
En toen las ik dit:
‘Ons democratisch systeem schiet in essentieel opzicht tekort. En het zijn vooral de politieke spelregels die er de oorzaak van zijn. Verslapping is er het gevolg van. En vermoeidheid. En onverschilligheid. En ondoorzichtigheid. […] Politieke tegenstellingen vervagen en worden opgeofferd aan het allesbeheersende compromis. De grondslagen van het regeringsbeleid worden niet door de verkiezingsuitslag bepaald, maar door het politieke spel daarna.’
Boven het stuk staat: “APPEL AAN IEDERE NEDERLANDER DIE ONGERUST IS OVER DE ERNSTIGE DEVALUATIE VAN ONZE DEMOCRATIE.”
Geschreven door: Het Initiatiefcomité D’66. Datum: 15 september 1966.
Conclusie: Soms zijn er geen nieuwe idealen nodig, maar volstaat het om de oude in ere te herstellen.
Memo:
This part is referring back to the irony pointed out by Bregman in his intro-text and later on in the article. The irony again happens because of the clash of ideals and reality and because of the clash of ideals within the same political party. The irony is in the contradiction between D66 being depicted as the symbol of the fall of democracy because of their current practice in this article, and the party’s ideals written down in its manifest in 1966.
| Waarom je Heineken lekkerder vindt dan Schultenbräu (terwijl er geen verschil is) – Rutger
Bregman 03-04-15
Karel Vuursteen, de topman van Heineken, heeft twee uur op de praatstoel gezeten. Trots heeft hij verteld over het heerlijk, heldere bier dat zijn unieke smaak ontleent aan de chemische verbinding die op 1 januari 1886 werd ontdekt door dr. H. Elion. de assistent van niemand minder dan Louis Pasteur, de beroemde scheikundige.
Aan het einde van het interview rest journalist Frénk van der Linden nog één vraag. Zou Vuursteen even een blinddoek willen omdoen? ‘Als u twee uur lang loopt te verkondigen dat Heineken het best smakende bier is,’ glimlacht Van der Linden, ‘dan mogen we toch wel veronderstellen dat u het herkent, wanneer we nu voor u vier verschillende biertjes inschenken.’
Vuursteen trekt lijkbleek weg. ‘Godverdomme!’. Zijn voorlichter eist dat de cassetterecorder uitgaat. Maar dan bedenkt de topman zich. ‘Nee,’ verzucht hij. ‘Hij blijft lopen, zo ben ik niet.’
‘Wij verkopen helemaal geen smaak, wij verkopen een imago.’ Memo:
There is irony in the conflict between the ‘unieke smaak’ of Heineken beer, according to the CEO of the company, and how that same CEO later has to admit: ‘Wij verkopen helemaal geen
smaak, wij verkopen een imago.’. In this case Bregman is not so much being ironic himself as
much as he is pointing out a situation that is ironic. Much like his other articles really.
Uiteindelijk is bierdrinken veel meer dan het waarnemen van een chemische verbinding. Een pilsje gaat echt beter smaken als we geloven dat het een lekker pilsje is. Een shampoo geeft echt een beter gevoel als er botanische extracten en dodezeemineralen in zitten – ook al hebben we geen idee waar het allemaal goed voor is. Een goed product moet niet alleen goed zijn, maar ook goed voelen. Zouden we de reclame industrie dus niet gewoon dankbaar moeten zijn voor al die fijne gevoelens?
Memo:
This is an example where Bregman himself is being ironic, rather than pointing out the irony in ‘the world out there’. Here the irony is in the rhetorical question at the end of the paragraph.