Risico’s in het huidige toezichtbeleid

Alle toezichtmethodieken dragen risico’s met zich mee. Zo ook het Convenant brandveiligheid in de zorg.

Omschakeling van regelgericht naar risicogericht toezicht

Eén van de risico’s die het Convenant met zich meedraagt is de omschakeling van regelgericht naar risicogericht toezicht. Dit is een nieuwe aanpak en vraagt om een andere kijk van de brandweer, Omgevingsdienst en het ziekenhuis. De partijen dienen goed samen te werken om een goed resultaat te behalen (Gemeente Amsterdam, Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied, Sigra & Brandweer Amsterdam-Amstelland, 2018).

Vragenlijsten (nulmeting) te algemeen

Bij het opstellen van de nulmeting wordt er gebruik gemaakt van vragenlijsten. Tijdens het invullen van de vragenlijsten door de ziekenhuizen is naar voren gekomen dat de vragenlijsten niet specifiek genoeg zijn. De vragenlijsten die zijn opgesteld zijn te algemeen voor verschillende instellingen en organisaties. De gebouwen en het gebruik van de gebouwen lopen uiteen. De vragenlijsten die bij de nulmeting worden toegepast zijn dus niet toereikend genoeg voor alle gebouwen (Gemeente Amsterdam, Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied, Sigra & Brandweer Amsterdam-Amstelland, 2018).

Processchema gaat uit van en eindsituatie

Daarnaast is er een processchema opgesteld voor het doorlopen van alle stappen van het Convenant. Tijdens de pilotperiode is het niet gelukt om het gehele proces te doorlopen. Dit heeft mede te maken met tijdsgebrek. In het processchema wordt uitgegaan van een begin- en eindsituatie. Dit is vreemd, want de brandveiligheid van een ziekenhuis is een onderwerp dat continue in proces is en dus geen eindsituatie kent (Gemeente Amsterdam, Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied, Sigra & Brandweer Amsterdam-Amstelland, 2018).

Geen goede borging van risicogericht toezicht houden bij de Omgevingsdienst

Binnen de Omgevingsdienst is er geen goede borging van het proces. Binnen de methodiek worden er risico’s inzichtelijk gemaakt. Dit proces gaat samen met veel documentatie. De borging van het proces dient nog verder te worden ontwikkeld. Dit proces is nog niet goed geborgd binnen de organisatie, omdat de systemen van de Omgevingsdienst niet zijn ingericht op risicogericht toezicht houden.

Convenant gaat er van uit dat ziekenhuizen voldoen aan minimale brandveiligheidseisen

Het Convenant gaat er in de basis vanuit dat de ziekenhuizen voldoen aan de minimale eisen van het Bouwbesluit 2012. Vanuit de minimale eis wordt het traject opgestart om de risico’s inzichtelijk te maken en het ziekenhuis naar een hoger brandveiligheidsniveau te brengen. In de praktijk kan het echter voorkomen dat (onderdelen van) gebouwen niet altijd voldoen aan de minimale eisen van het Bouwbesluit 2012. Wat betekent dat er niet alleen naar een hoger niveau dient te worden gewerkt, maar dat de (brand)veiligheid in zijn algemeenheid ook dient te worden meegenomen.

Geen afspraken met betrekking tot de toezichtcontrole

De kwaliteit die is behaald na het afronden van het project dient te worden geborgd. Na afronding van het project zijn de brandrisico’s van het ziekenhuis in kaart gebracht, waardoor hierop periodiek toezicht kan worden gehouden en kan worden gestuurd. Daarentegen zijn er voor deze

toezichtcontroles nog geen afspraken gemaakt met de zorginstellingen. Ook de Omgevingsdienst heeft hier nog geen oplossing voor bedacht. Het vervolgtraject dient dus nog te worden

vormgegeven.

5.2.1 Enquête

De deskundigen hebben in de enquête aangegeven dat deze manier van toezicht houden de brandveiligheid weer onder de aandacht brengt. Het toetsingskader heeft een duidelijke koers, waaruit meetbare uitkomsten komen. Amsterdam UMC locatie VUmc heeft bijvoorbeeld een project watermistinstallatie voor de patiënten gebieden in het ziekenhuis opgezet naar aanleiding van dit Convenant. Ook speelt de risicoanalyse een belangrijke rol om de risico’s in beeld te brengen. Daarnaast geven de deskundigen aan dat het Convenant het mogelijk maakt om gelijkwaardigheden te bespreken.

Moeizaam proces / risico’s prioriteren

Echter, de deskundigen geven ook aan dat het Convenant een moeizaam proces kent. De intentie is goed, maar er wordt onvoldoende resultaat geboekt. Door de grootte en de complexe gebouwen is het moeilijk om de brandveiligheid van de ziekenhuizen in zijn geheel in een keer naar een hoger niveau te tillen. Daarom is het noodzakelijk om de risico’s te prioriteren en op basis van deze prioriteiten toezicht te houden.

Voortgang proces waarborgen

Verder hebben de deskundigen tips gegeven en opmerkingen gemaakt over de mogelijkheden tot het verminderen van de eventuele risico’s op het brandveilig gebruik. Door risicogericht toezicht te houden, helpt de Omgevingsdienst mee in het risicogericht denken, zodat de ziekenhuizen een omslag kunnen maken. Er dient te worden gewerkt met een risicoanalyse en te worden ingezoomd op de risicofactoren. De risicofactoren dienen te worden geprioriteerd en de voortgang van het proces dient te worden geborgd (PDCA-cyclus).

Het voeren van periodieke overleggen

Ook geven de deskundigen aan dat het voeren van periodieke overleggen met de Omgevingsdienst, de brandweer als adviseur en de ziekenhuizen geschikt zijn om kennis te delen en een

verdiepingsslag te maken. Op deze wijze kunnen de zwaktepunten in de brandveiligheid worden aangescherpt. Er wordt aangevoerd dat de toezichtcontroles een auditvorm dienen te krijgen,

waarbij ook de juiste werking van de brandveiligheidsvoorzieningen dienen te worden gecontroleerd.

Praktische invulling geven aan het veranderende brandveilig gebruik

De deskundigen geven aan dat het organiseren en borgen van BIO-maatregelen belangrijk is, Amsterdam UMC locatie AMC gaat bijvoorbeeld een automatische blusinstallatie aanleggen als gelijkwaardigheid voor het tegengaan van rook. Tevens is het bewustwordingsproces en het op orde hebben van een BHV-organisatie van belang. Amsterdam UMC locatie VUmc zal binnenkort een e- learning module uitrollen voor de medewerkers, waarbij de aspecten alarmeren, onveilige situatie, brandveiligheid, locatiedraaiboeken en de BHV aan de orde komen. Er dient te worden gekeken naar een praktische invulling voor het veranderende brandveilig gebruik van de ziekenhuizen, zonder dat er telkens een nieuwe vergunning/melding dient te worden aangevraagd.