a. E-mailcorrespondentie met Jona van Keulen van RHC Groninger Archieven
Van: Jona van Keulen J.van.Keulen@groningerarchieven.nl
Verzonden: maandag 20 april 2015
Aan: "c.s.vreeling@student.rug.nl" <c.s.vreeling@student.rug.nl>
Hallo Caroline,
Het schetsboek van Louise Feith maakt deel uit van de collectie van het Gemeentearchief Groningen. Zelf werkte ik voorheen bij het Rijksarchief in de provincie Groningen en ik leerde dit stuk kennen, nadat Rijksarchief en Gemeentearchief in één gebouw waren getrokken, voorjaar 1997, en steeds meer gingen samenwerken (later zijn beide diensten gefuseerd tot het RHC Groninger Archieven). In het najaar van 1997 legden wij ter gelegenheid van een open dag wat mooie stukken in vitrines. Die moesten natuurlijk uit de collecties van beide instellingen komen en toen liet een collega van het gemeentearchief mij dit album zien.
Naar aanleiding van jouw verzoek heb ik haar ernaar gevraagd. Zij weet niet meer, hoe zij het bestaan van dit album leerde. Mogelijk gewoon gezien bij een depotcontrole of zo. Voor het goede begrip: voor de verhuizing maakten wij zelf nauwelijks presentaties (geen ruimte en voorzieningen voor en het was geen echte taak, toen) en er waren natuurlijk nog geen digitale middelen. We leenden aan musea uit op aanvraag. Dit stuk is voor zover we weten nooit (of in ieder geval niet de laatste dertig jaar) uitgeleend geweest en er is ook geen publicatie over verschenen, die wij kennen.
Ik zelf werkte dus tot de verhuizing bij het Rijksarchief. En wij hadden daar het familiearchief Feith en een paar portretten van de rijksarchivarissen. Onze vorige rijksarchivaris, F.C.J. Ketelaar, was in de familie geinteresseerd en schreef ook een artikel over hen. Na de verhuizing kwamen deze stukken dus bij elkaar.
Het Album trok na de verhuizing om een aantal redenen de aandacht:
Pandenonderzoek. Het gemeentearchief beheerde onder veel meer de bouwvergunningen (later ook bouwdossiers) van de gemeente Groningen en daar was altijd al veel vraag naar. Heel veel mensen zijn met onderzoek naar gebouwen bezig, deels omdat het hun eigen woonhuis is of was, deels vanwege verbouwing of restauratie, of om historische redenen. (Bij het Rijksarchief, dat vooral de provincie buiten de stad bestreek, ging het meer om onderzoek naar boerderijen). De belangstelling voor dit type onderzoek groeide toen al en groeit nog steeds. Dus wij gaven en geven voorlichting over en besteden aandacht aan deze vorm van onderzoek. Het album van Louise Feith werd zo een mooi stuk, dat daar mee te maken had. Natuurlijk is het uniek, maar we lieten het in dat kader wel zien.
Toen het Feith‐huis, dat jarenlang een kantoorgebouw van de gemeente Groningen was, werd
verbouwd tot grand‐café en de huidige naam kreeg, is er bouwhistorisch onderzoek gedaan en
keken wij dus ook weer naar stukken over de familie en het pand.
De portretten van de drie archivarissen Feith hangen bij ons op de gang met de werkvertrekken (zij zijn immers ambtsvoorgangers en voor de archieven en de geschiedbeoefening van Groningen heel belangrijk geweest, en aardig was natuurlijk dat het
portret van J.A. Feith ook op één van de bladen in het album voorkomt. Dit Droste‐effect laten wij
graag zien.
Na de gezamenlijke verhuizing kregen wij regelmatig verzoeken om rondleidingen. Wij deden die wel, maar eigenlijk kostte dit te veel tijd (vooraf opzoeken, klaarleggen en weer opruimen van
stukken is heel tijdrovend) . Toen hebben wij in 2010 besloten een zgn. rondleidingenweek te organiseren, dus een hele week met rondleidingen.
Daarnaast vindt sinds 1998 de Dag van de Groninger Geschiedenis, het grootste publieksevenement rond regionale geschiedenis, plaats in ons gebouw en een vast onderdeel daarvan waren ook rondleidingen door de depots.
Daarvoor zijn we toen een lijst gaan opstellen van mooie stukken: stukken met een verhaal, die zich lenen voor rondleidingen. Dat bestand bouwen we op uit kennis van medewerkers, ontdekkingen in het kader van onderzoek, aansluiting bij de actualiteit, etc. Het is dus niet zo, dat we de hele collectie systematisch hebben doorgekeken (zo dat mogelijk is). Ook op die lijst staat natuurlijk het album van Louise Feith. Wij laten dat zien in combinatie met het portret van J.A
.Feith, de laatste archivaris en Feith‐bewoner van het pand, en met bouwtekening en
interieurfoto’s, eveneens uit de collectie van het Gemeentearchief.
Wij hebben dus niet echt een vaste canon van ‘’pronkstukken’’, maar proberen wel steeds meer de veelzijdigheid van onze collectie te laten uitkomen.
De jaarlijkse rondleidingenweek was en is niet alleen een middel om werk te besparen (één keer neerleggen en opruimen voor tientallen rondleidingen), maar ook een middel om andere doelgroepen te bereiken. Het publiek van musea en bibliotheken bestaat traditioneel vooral uit vrouwen, terwijl het publiek van archieven traditioneel overwegend uit mannen bestaat. De eerste jaren richtten wij ons met de rondleidingenweek dan ook vooral op vrouwenverenigingen, die wij als eerste uitnodigden. Juist bij dat publiek sloeg het schetsboek van Louise Feith geweldig aan. Vrouwen zijn veel meer dan mannen geinteresseerd in leefomstandigheden. En zo’n album met interieurtekeningen en staaltjes is dan een
schot in de roos.
Met datzelfde doel – breder publieksbereik‐ is toen besloten het album te digitaliseren en in onze
Schatkamer op de website op te nemen. Dit gebeurde in januari 2013, en is bekend gemaakt op de
100stesterfdag van J.A. Feith.
Verder hebben wij als PR‐artikel/weggevertje ansichtkaarten met afbeeldingen van stukken om de
aandacht te vestigen op onze websites en zo is verleden jaar ook een ansichtkaart van een blad uit dit album gemaakt, omdat we ook daarmee ander publiek willen trekken. (Het zijn inderdaad op historische dagen vooral vrouwen, die die ansichtkaart kiezen om mee te nemen).
Met Mineke Bosch sprak ik een keer over materiele cultuur, herinneringscultuur en de vorm die vrouwen daarvoor kiezen. Toen wees ik haar op het Album van Louise Feith en op de schetsen van Corrie Bos, in 2000 voor het eerst uitgegeven als: Lutjebosch. Twee eeuwen boerenbestaan op
het Groninger hogeland. Van deze schetsen bezitten wij het origineel niet; wel hebben wij de
uitgave in onze bibliotheek. In 2009 verscheen een mooier en uitgebreider heruitgave.
De boerderij Lutjebosch staat in Usquert en Corrie Bos (1911‐1991) groeide daar op.
Tot zover mijn antwoord op je vragen. Het is leuk, dat iemand nu echt studie van het album maakt. Ik denk er wel eens over, of we er meer mee zouden kunnen doen, maar daar blijft het dan bij.
Met vriendelijke groeten, Jona van Keulen
b. Digitale nieuwsbrief RHC Groninger Archieven, 28 januari 2013 – bericht over album
Louise Feith
Rijksarchivaris J.A. Feith 100 jaar geleden overleden. Groninger
Archieven bieden een kijkje in zijn woonhuis aan de hand van het
schetsboek van zijn dochter.
Vandaag, 28 januari 2013, is het 100 jaar geleden dat rijksarchivaris Johan Adriaan Feith overleed. Hij was en is belangrijk als grondlegger van de nog steeds gebruikte richtlijnen voor het inventariseren van archieven. Daarnaast wilde hij de geschiedenis van Groningen tot leven wekken. Er kon op dat terrein niets gebeuren of hij was er bij betrokken. Nog dagelijks profiteren u en wij van zijn werk. Deze 100ste sterfdag laten wij dan ook niet ongemerkt voorbijgaan. Op de openingspagina van onze website vindt u een verhaal over Johan Adriaan Feith met links naar meer verhalen op de website www.hetverhaalvangroningen.nl.
Tegenwoordig is zijn woonhuis ook bij velen bekend als grandcafé het Feithhuis aan het Martinikerkhof in de stad. Van dit huis, waar J.A. Feith vanaf 1889 met zijn gezin woonde, maakte zijn dochter Louise Feith in de jaren 1912-1914 een album met aquarellen: van de buitenkant, van het uitzicht, maar vooral van het interieur. U ziet de gangen, de kamers, waaronder de studeerkamer van J.A. Feith, de zolders en de kelders. Op één van de afbeeldingen (blad 7) hangt aan de wand onder meer het portret van Feith, in 1904 geschilderd door F.H. Bachg, dat nu bij de Groninger Archieven hangt. Achter in dit schetsboek zijn ook een paar staaltjes van behang en gordijnstoffen ingeplakt. De 61 bladen van dit album hebben wij gedigitaliseerd en kunt u vanaf vandaag bekijken via onze website. Onder het verhaal over deze laatste van drie archivarissen Feith staat de link naar de afbeeldingen van het ‘schetsboek Louise Feith’ in de vitrine. Zo krijgt u een uniek kijkje in het woonhuis van J.A. Feith en zijn gezin, 100 jaar geleden.
c. Emailcorrespondentie tussen Jona van Keulen, Henk Kampman en Renate Meijering van
RHC Groninger Archieven over te kiezen aquarel voor ansichtkaart, oktober 2014
Van: Jona van Keulen <J.van.Keulen@groningerarchieven.nl> Verzonden: Dinsdag 28 april 2015
Aan: "c.s.vreeling@student.rug.nl" <c.s.vreeling@student.rug.nl> Onderwerp: FW: Schetsen Louise Feith voor ansichtkaart
Hallo Caroline,
Onderstaand de mails, die ik in mijn box vond over de keuze van het blad voor de ansichtkaart. Ik heb dus eerst advies gevraagd aan de adviseur PR+communicatie, die toen tijdelijk bij ons werkte. Zij koos twee bladen uit en daarna heb ik onze vormgever de uiteindelijke keus laten maken. Het is JPEG nr. 31 geworden.
We hebben er nog wel een voorraadje van, dus als je er een aantal wilt hebben, hoor ik het graag. Met je postadres.
Met vriendelijke groet, Jona van Keulen
Van: Jona van Keulen
Verzonden: maandag 27 oktober 2014 Aan: Henk Kampen
CC: Renate Meijering
Onderwerp: FW: Schetsen Louise Feith voor ansichtkaart
Hallo Henk,
Ik wil graag voor de rondleidingenweek (en ook daarna) een nieuwe ansichtkaart laten maken en wel van een afbeelding uit het Album van Louise Feith.
Op mijn verzoek heeft Renate twee bladen uitgekozen, die zij geschikt vindt. Ik vind ze allebei geschikt en laat de verdere keus graag aan jou over.
Het album heeft cat.nr. 1536 inv.nr. 6812. Het gaat dan om scans 2 en 31. (zie ook de bijlagen).
Op de achterkant graag de volgende tekst:
Uit het album van Louise Feith over het pand Martinikerkhof 10 te Groningen. Collectie Groninger Archieven (1536-6812)
Vinden en bekijken van mooie stukken uit onze collectie: www.groningerarchieven.nl
Groeten van Jona
Van: Renate Meijering
Verzonden: vrijdag 24 oktober 2014 Aan: Jona van Keulen
Onderwerp: Schetsen Louise Feith voor kaart
Hoi Jona,
Wat is het toch een prachtig boek! Ik heb twee briefjes ingestoken;
- De centrale hal is het meest herkenbaar en daar kan ook een horizontale uitsnede uit worden genomen
- De blauwe kamer vind ik voor het vrouwelijke publiek erg geschikt. Deze is mooi licht; de andere schetsen zijn inderdaad vrij donker.
Groet, Renate