Passende vormen van pastoraat

10.1.4.1 Presentie pastoraat

We hebben gezien dat sociale relaties erg belangrijk zijn in de periode van de adolescentie en dat jongeren zoeken naar voorbeelden. Hieruit voortvloeiend is het logisch om te constateren dat presentie pastoraat een vorm is die goed bij deze leeftijdsgroep aansluit. We hebben het al kort genoemd dat ze kunnen leren van hoe we als pastoraal werkers zelf met God omgaan en onze keuzes maken in het leven. Hier komt het belang van echtheid naar voren, dat ze zien hoe we daar op een oprechte manier mee omgaan. Maar voordat je een voorbeeld functie hebt of dichtbij een adolescent kan komen, moet er een vertrouwensband gecreëerd worden. Ook hier is het aanwezig zijn heel erg belangrijk. Laten zien dat je te vertrouwen bent en dat je er bent voor ze, dat je ze serieus neemt. Je kunt op die manier een enorme steun zijn in een periode van veel onzekerheid.

Hoofdgedachte van het presentie pastoraat is dat je er bent voor de ander en de ander bemoedigd en bijstaat door beschikbaar te zijn. In het geval van jongerenpastoraat komt hier ook sterk naar voren dat je een voorbeeld bent. Dit alles is heel waardevol, maar wordt nog krachtiger wanneer je ook een voorbeeld bent in je christen zijn. Ook in het presentie pastoraat kun je de rol van getuige op je nemen en ik denk dat deze rol ook nooit weggelaten mag worden.

Het is ook een bekend gegeven dat veel christenen hun keuze voor God voor hun 18e hebben gemaakt. De adolescenten is dus ook een cruciale periode als het gaat om het geloof. Het is dan denk ik ook enorm belangrijk om er voor adolescenten te zijn in het gemeenteleven. Betrek ze daar ook bij, laat ze meedoen, meedenken. Ook weer het serieus nemen komt hier naar voren. Het is enorm stimulerend wanneer jongeren op sleeptouw genomen worden door weer wat oudere jongeren om met bepaalde taken in de gemeente te helpen. Dat actief zijn en de contacten die ze al doende opdoen, geven binding aan de gemeente en indirect ook verbinding met God.

61

10.1.4.2 Groepspastoraat

Een andere speciale vorm van pastoraat die ik goed bij jongeren vind passen is het groepspastoraat. In deze vorm van pastoraat komt weer het relationele karakter naar voren. Jongeren kunnen een traject ingaan samen met hun eigen leeftijdsgenoten. Dit maakt een drempel om hulp te vragen voor een jongere lager en wanneer ze eenmaal bezig zijn, komen ze tot de ontdekking dat ze niet de enigste zijn die met bepaalde dingen worstelen. Ze leren gaandeweg elkaar te helpen, er voor elkaar te zijn, elkaar te bemoedigen. Dit zijn waardevolle dingen om te ontwikkelen.

Een voorbeeld van groepspastoraat is Life Hurts God Heals. Dit is een programma dat gebaseerd is op Bijbelse principes. Life Hurts God Heals behandeld een proces waarin stappen worden gezet door elke deelnemer. Er worden geen technieken aangeleerd die helpen om te gaan met pijn, verdriet of problemen, maar er wordt geleerd om op een nieuwe (Bijbelse!) manier naar het leven te kijken zodat er een diepe, duurzame verandering plaatsvindt van binnenuit. Ze leren hun identiteit te zien in het perspectief van God en hoe ze met Hem samen kunnen leven en kunnen groeien in hun relatie met God Wat geweldig als je als jongere dit al mag leren toepassen in je leven!

In deze vorm hoeft pastoraat ook niet alleen zwaar en serieus laten zijn. We vertelden al dat jongeren heel snel over kunnen schakelen. De ene dag kunnen ze heel erg down zijn en de volgende dag is weer de gelukkigste dag van hun leven. Zo kunnen ze ook enorm snel overschakelen op een dag of een avond. Wanneer dan een avond is van zo’n cursus, kan dat heel serieus en diepgaand zijn, en kunnen ze op het volgende moment ook weer even opgelucht ademhalen en gezelligheid hebben met elkaar. Zo leren ze ook elkaar te troosten, elkaar te helpen, contacten op te bouwen en een goede tijd te hebben met gezelligheid.

Tieners kunnen dus heel erg wisselend in stemming zijn. Soms is daar geen aanwijsbare reden voor een stemmingswisseling. Zo kunnen tieners soms zelf ook niet goed aangeven waar ze nou eigenlijk mee zitten. Een tiener kan zich rot voelen en door een moeilijke periode gaan maar toch niet aan kunnen geven waar dat nou door komt. Hun hulpvraag kan soms totaal niet duidelijk zijn. Voor een tiener is dat lastig, maar zeker ook voor de pastorale hulpverlener. Een cursus als Life Hurts God Heals kan ook een goede manier zijn om hier meer duidelijkheid in te krijgen. Het kan als een goede opstap functioneren naar het ‘gewone’ één op één pastoraat.

Uiteraard zijn er ook nadelen te bedenken die te maken hebben met veiligheid, persoonlijke aandacht en zo meer, maar het is een vorm die toch heel werkzaam kan zijn en een prachtige aanvulling kan zijn op het individuele pastoraat.

62