OPHAALPUNT WAGENINGEN VAN BINNEN

AFBEELDING 8 OPHAALPUNT WAGENINGEN VAN BINNEN - GROENTEN EN KAAS

12 |

V

ERBINDING BOER

-

BURGER

C

ONTACT

Geert Jan van der Burgt is verantwoordelijk voor de zuivelverwerking, administratie en distributie. Hij geeft aan, dat hij nauwelijks contact heeft met de leden van de boerderij. Hij komt ze wel af en toe tegen als hij de koelwagens weer vult met producten van de boerderij. Dat vindt hij dan ook altijd leuk en staat hun vragen uitgebreid te woord. Volgens hem hebben ook de andere boeren en ook Jan Wieringa niet zo veel contact met de leden. Daar staat tegenover, dat op de website een 06 nummer staat. Als men dat belt, krijgt men dus zo maar Jan Wieri ga of Marijke Do urg of ee a der o der e er aa de telefoo . I die zi is het ee heel kort lij tje e dat oet ook eslist zo lij e , aldus a der Burgt.

Volgens hem is het wel jammer, dat er niet zo veel contactmomenten zijn, aan de andere kant is het deel van het systeem met de koelwagens en zijn er veel andere mogelijkheden om contact te hebben bijvoorbeeld tijdens open dagen, de jaarlijkse algemene ledenvergadering (ALV) en door vrijwilligerswerk. Hij kan zich voorstellen, dat het contact met de burger, hun leden, in toekomst iets intensiever kan. Dat er twee momenten in het jaar zijn, waar boeren en leden elkaar ontmoeten en kunnen bespreken wat ze voor elkaar kunnen betekenen. Nu gebeurt dit één keer per jaar bij de ALV. Ten opzichte van veel boeren bedrijven, die maar één ope dag i het jaar he e aak de lekker aar de oer -dag), heeft Veld en Beek er twee open dagen. Dit heeft twee doelen: de binding met bestaande leden houden of versterken en nieuwe leden werven. Daarvoor is één keer per jaar volgens van der Burgt te weinig. De open dag in de zomer is dan ook bewust niet de lekker naar de boer dag om alleen regionaal publiek te trekken, vertelt Marijke Domburg.

M

EEWERKEN

De boerderij is wel redelijk afhankelijk van de hulp van vrijwilligers. De meningen hierover verschillen, maar het is duidelijk dat het zonder vrijwilligers nog veel meer werk zou zijn en er geen ruimte meer zou zijn voor bijvoorbeeld nieuwe ontwikkelingen. Volgens van der Burgt komen er veel vrijwilligers en stagiairs en heeft Veld en Beek blijkbaar iets te bieden. Er zijn in totaal 40-50 vrijwilligers die onregelmatig helpen, eens per jaar of bij incidenten zoals het vangen van koeien in de natuurgebieden. Maar er zijn ook ongeveer 5 vrijwilligers en stagiairs die één of meerdere dagen in de week, dus structureel komen helpen omdat ze het leuk vinden. In de participatieladder meewerken wordt Veld en Beek daarom toegewezen aan niveau 3.

Vrijwilliger: Klant werkt in vast verband mee (structureel), omdat hij/zij dat de leuk vindt en/of omdat hij/zij snapt dat de werkzaamheden toch door iemand gedaan moeten worden.

Boer vraagt voor bepaalde, regelmatig terugkerende taken hulp van klanten en stelt hen verantwoordelijk voor de uitvoering ervan.

M

EEDENKEN

De ondernemers van Veld en Beek vergaderen regelmatig, ongeveer om de 6 weken, met het bestuur van de vereniging en geven elkaar advies. Het advies van de ondernemers voor het bestuur is hierbij belangrijker dan het advies van het bestuur voor de ondernemers. Via de vereniging wil men werken aan de betrokkenheid van de leden. Het bestuur moet organiseren, dat de leden hun ideeën over verdere ontwikkelingen kunnen delen. Daarnaast is er de ALV. Er worden dingen besproken als de jaarrekening, maar ook nieuwe ideeën. Het eerste keer kwamen er 60 leden, dan 30, dan 20, steeds minder. Wieringa vermoedt, dat er maar een beperkt aantal mensen geïnteresseerd is in de vergaderingen en dat velen het genoeg vinden dat een keer gezien te hebben. In de participatieladder meedenken wordt Veld en Beek daarom toegewezen aan niveau 2.

Gesprekspartner: klant denkt incidenteel mee, gevraagd of ongevraagd en heeft geen inspraak.

Boer is geheel zelf verantwoordelijk voor alle beslissingen op het hele bedrijf, maar vraagt wel om meningen en adviezen van klanten.

| 13

S

AMEN ZAKEN DOEN

De vereniging is eigenaar van de koeien. Dat wordt gefinancierd door een lening. Leden van de vereniging ku e rij illig ee re teloze le i g of s he ki g erstrekke a € of ee eel oud er a o ede te financieren aan de veestapel. Op dit moment wordt het deels door leden en niet-leden gefinancierd, maar er wordt ernaar gestreefd om de veestapel helemaal door leden te laten financieren. Hier willen ze zich komend jaar (2015) voor inzetten. Er zijn nu 350 koedelen uitgezet, 10 koedelen samen financieren 1 koe. Lang niet elk lid heeft een koedeel, maar dat hoeft ook niet en het moet beslist een vrijwillige bijdrage blijven. De koedelen dienen aan de ene kant voor meer betrokkenheid van de leden, maar het is ook simpelweg goedkoper voor de boerderij, want het zijn renteloze leningen. Daar staat tegenover, dat door het gekozen systeem producten tot 6 weken voorgefinancierd worden door de boerderij (mid februari wordt afgeboekt voor januari). Schenkingen komen niet vaak voor en ook geen grote bedragen, van der Burgt vindt het echter fantastisch dat blijkbaar toch een aantal leden de boerderij graag met een paar honderd euro willen ondersteunen.

In de participatieladder samen zaken doen wordt Veld en Beek daarom toegewezen aan niveau 4. Investeerder: Klant leent geld uit of schenkt geld

aan het bedrijf al dan niet renteloos of risico- dragend met de bedoeling het bedrijf ontwikke- lingsgang te bieden. Afspraken over financiële resultate , risi o s e ter ij e zij optio eel.

Boer vraagt klant om geld te steken in een bepaalde ontwikkeling die zich gaat

terugverdienen en waarover rente zal worden betaald (optioneel).

V

ERBINDING EN BETROKKENHEID

Volge s Wieri ga zeide de lede a Veld e Beek al o ze koeie , og oordat de koeie eige do are a de o su e te ere igi g. )e zelf oelde zi h ook al lid a de oerderij og oordat het stre g genomen zo was (ze waren klanten).

Voor van der Burgt is etrokke heid oor ee groot deel ee ar ge oel, aar ij oorkeur ook iets ee gedaa ordt, aar het hoeft iet .

M

OGELIJKHEDEN

B

OERDERIJ BEGINNEN

Voor Veld en Beek betekent de rechtstreekse verkoop aan de burger niet alleen een hogere marge dan leveren aan de industrie, maar maakte het oprichten van de boerderij in 1999 überhaupt eerst mogelijk. Later in 2012 was het door het oprichten van de vereniging (dankzij de bestaande, grote, vaste klantenkring) mogelijk het quotum te omgaan en te blijven boeren. Daarnaast was het door cofinanciering van de veestapel door de leden voor Jan Wieringa gemakkelijker om een lening te krijgen om eigen grond aan te kopen.

U

ITWISSELING EN FEEDBACK

Daarnaast is het voor leden van Veld en Beek via sociale media of persoonlijk contact (bellen, mailen, open dag, vrijwilligerswerk) mogelijk om direct feedback te geven aan de boeren. Zo werden de metalen doppen van de 1-liter zuivelflessen vervangen door herbruikbare plastic doppen. Ook hebben burgers herhaaldelijk gevraagd of de kalveren bij de moederkoe lopen. Dit is om verschillende uitdagingen en redenen lang niet gedaan, maar nu er duidelijk vraag naar is, willen de boeren van Veld en Beek hierover in gesprek gaan. De kalveren lopen sinds 2015 een periode bij de oederkoe of a ders ij ee ta te .

R

ISICODELING

Een beperkte mate wordt een risico gedeeld met leden, namelijk als er iets mis gaat in het productieproces van de verse zuivel. Het is beter uit te leggen aan een voorbeeld: Het is voorgekomen, dat het maken van de volle yoghurt misging en het vloeibaar werd. Er werd dan drinkyoghurt met een smaak van gemaakt. Iedereen had dus in plaats van één liter volle yoghurt één liter drinkyoghurt, bij voorafgaande notificatie. De leden dragen

14 |

dus een deel van de lasten bij een dergelijk probleem en kan de boer alsnog zijn product kwijt. Echter, in hoeverre het genoemde voorbeeld echt als probleem gezien werd door de leden, is onbekend.

A

NDERE MOGELIJKHEDEN

De boerderij heeft wel een SKAL licentie en is Demeter gecertificeerd, maar niet alle producten zijn volgens de regels biologisch10. Maar omdat het voedsel niet via de markt gaat en het bedrijf open toegankelijk is voor zijn leden wordt dit ook niet als nodig ervaren.

Volgens Wieringa is het door de stijgende raag aar de produ te a Veld e Beek de lekkerste elk uit Wage i ge e o streke aldus ee lid u ogelijk o et 8 koeie te zitte . Bego e is hij et 8

In document De verbinding tussen boer en burger in alternatieve voedselnetwerken, mogelijkheden en uitdagingen (pagina 105-108)