In de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen wordt een dwarsdoorsnede gegeven van de uitgaven voor het plegen van onderhoud in de verschillende programma’s en producten in 2012. Deze uitgaven zijn vanuit een vooraf vastgesteld beleid (begroting 2012) gerealiseerd.
4.4.1 Inleiding
De gemeente Deventer heeft in 2012 vanuit haar verschillende programma’s diverse prestaties en ambities gerealiseerd waarbij kapitaalgoederen zijn ingezet. Om onderwijs te geven zijn schoolgebouwen nodig. Straten, wegen, bruggen en pleinen zijn onontbeerlijk voor de economische ontwikkeling van Deventer en straatverlichting en de inrichting en onderhoud van het openbaar groen leveren een belangrijke bijdrage aan het gevoel van veiligheid. Allemaal voorbeelden van kapitaalgoederen die van groot belang zijn bij het realiseren van de prestaties en ambities.
Vanuit de zorg voor een structureel goed, veilig, efficiënt, duurzaam en milieubewust leef-, werk-, woon- en verblijfmilieu voor de inwoner wordt jaarlijks veel geld geïnvesteerd in het onderhoud van kapitaalgoederen.
Beheer en onderhoud zorgen ervoor dat de geplande levensduur van de verschillenden kapitaalgoederen wordt gehaald en er geen kapitaalsvernietiging plaatsvindt.
In de begroting 2012 is het operationele en financiële beleidskader weergegeven voor het onderhoud en beheer van de kapitaalgoederen. Deze paragraaf geeft inzicht in de realisatie van het beleid en de financiële consequenties over het jaar 2012.
4.4.2 Beleidsrealisatie
Openbare ruimte
De kwaliteitstoestand van de openbare ruimte heeft in Deventer veel aandacht van de inwoners en het bestuur. Dat is niet verwonderlijk aangezien de kwaliteitstoestand van deze ruimte de leefbaarheid en het veiligheidsgevoel van de gebruikers sterk beïnvloedt.
In 2012 is het onderhoud van de kapitaalgoederen in de openbare ruimte uitgevoerd conform de nota Kwaliteit Beheer Openbare Ruimte Deventer (KBORD - 2003). Het kwaliteitsniveau van het onderhoud komt langzaam op het gewenste niveau binnen het vastgestelde budget. Dit wordt mede mogelijk gemaakt doordat bepaalde achterstanden in onderhoud worden meegenomen bij de ontwikkelingsprojecten (bijvoorbeeld: Keizerslanden, Borgele, Rivierenwijk en Boreelgebied) en doordat het effect van de, in fases beschikbaar komende, extra middelen vanuit het collegeprogramma 2005-2010 zich begint af te tekenen.
In 2012 is voor de volledige openbare ruimte in Deventer gemiddeld het kwaliteitsniveau ‘sober’ gerealiseerd voor het aspect heel.
Deventer monitort de leefbaarheidsbeleving van de inwoners 2-jaarlijks. Vanuit de Monitor Openbare Ruimte (MOR) kan worden afgeleid dat de maatschappelijke effecten in 2012 zijn gehaald. De leefbaarheid, de objectieve en subjectieve veiligheid en de kwaliteit (aanzien en aantrekkelijkheid) van de openbare leef-, werk-, woon- en verblijfomgeving zijn grotendeels gelijk gebleven voor de gemeente Deventer.
Uit de verschillende staten van onderhoud kan per deelgebied in de openbare ruimte het volgende beeld van het gerealiseerde beleid worden gegeven;
Straten, wegen en pleinen
In 2012 is de tweede jaarschijf van het MJOP 2011-2014 uitgevoerd.
Gemeente Deventer – Jaarverslag 2012 124 De gebiedsgerichte aanpak heeft zich het afgelopen jaar gericht op de aanpalende gebieden van de herstructureringswijken Keizerslanden en Rivierenwijk.
Voor grote delen van het areaal is de kwaliteit van het onderhoud op het niveau ‘sober’.
De stratenreiniging vond in 2012 plaats volgens de beheerkwaliteit uit de nota KBORD-2003. Met de uitvoering hiervan is eind 2012 het kwaliteitsniveau ‘sober-plus’ gerealiseerd.
Openbare verlichting
In 2012 is het onderhoud van de openbare verlichting uitgevoerd volgens de overeenkomst met de onderhoudsaannemer. Deze overeenkomst is er op gericht dat altijd minimaal 97% van de verlichting brandt.
Uit de Monitor Openbare Ruimte komt de openbare verlichting positief naar voren. Wij hebben als gemeente Deventer gemiddeld een oud lichtmastenbestand. Desondanks hebben we een relatief energiezuinige verlichting.
In het afgelopen jaar is het groot onderhoud aan de lichtmasten volgens de tweede jaarschijf van het MJOP 2011-2014 uitgevoerd. Het beheer, onderhoud en instandhouding van de openbare verlichting is daarbij gerealiseerd op kwaliteitsniveau ‘sober’.
Civieltechnische kunstwerken en havengebonden constructies
In 2009 is besloten RGI-middelen (Reserve gemeentebrede investeringen, uit opbrengst verkoop Essent aandelen) toe te kennen aan de 2e fase van de renovatie van het sluizencomplex en het vervangen van de vallen van de Hanzebruggen. In 2012 zijn de projecten gerealiseerd met uitzondering van het vervangen van de mechanische installatie van de Hanzebrug. Met de restmiddelen is de voorhaven geschikt gemaakt voor salonboten conform het masterplan IJsselfront.
Met de subsidies en de lopende projecten zijn nagenoeg alle substantiële achterstanden in het groot onderhoud bij de civieltechnische kunstwerken ingelopen.
In 2012 is daarnaast regulier onderhoud uitgevoerd aan kleinere civiele bruggen en kunstwerken.
Voor het onderhoud is de tweede jaarschijf van het MJOP 2011-2014 uitgevoerd. De jaarschijf is geheel gerealiseerd. Het onderhoud heeft het kwaliteitsniveau ‘sober’.
Groen, natuur en recreatie
Het groenonderhoud, alsmede de inrichting van het groen in projecten, vindt plaats op basis van het in 2007 vastgestelde groenbeleidsplan. Op basis hiervan wordt getracht om een groot deel van het areaal met de beschikbare middelen op het kwaliteitsniveau ‘sober’ te onderhouden. In Borgele maakt dit beleid onderdeel uit van het MJOP. Het voorgaande heeft tot consequentie gehad dat nagenoeg al het groot onderhoudsbudget is besteed aan deze grote herstructurering. Hierdoor is er in andere gebieden geen groot groenonderhoud uitgevoerd, tenzij het ging om een technische noodzaak zoals in het Oostrik en Colmschate.
Er is geconstateerd dat op termijn enkele laanboomverjongingsprojecten moeten worden uitgevoerd.
Het groenonderhoud is in 2012 uitgevoerd door het Deventer Groenbedrijf.
Openbare speelgelegenheden
De speelplekken zijn in 2012 regulier onderhouden. Er zijn toestellen vervanging, twee speelplekken zijn opnieuw ingericht en is een natuurspeelplaats in het Zandweteringspark gerealiseerd.
Verder zijn in 2012 de openbare speelgelegenheden beheerd op het vastgestelde gemiddelde onderhoudskwaliteitsniveau ‘sober’ en voldoet het beheer van de speelvoorzieningen aan het attractiebesluit.
Begraafplaatsen
Het reguliere onderhoud aan de begraafplaatsen is in 2012 volgens het vastgestelde onderhoudsniveau uitgevoerd door het Deventer Groenbedrijf, de Stichting Oude begraafplaatsen en Yarden. Om een professionele en zekere bedrijfsvoering te borgen, is het administratieve begraafplaatsenbeheer uitbesteed aan een externe partij.
Gemeente Deventer – Jaarverslag 2012 125 Riolering en water
Het beleid en de uitvoering voor onderhoud aan riolering en waterbeheervoorzieningen heeft over 2012 plaatsgevonden conform het gemeentelijke rioleringsplan (GRP) 2010-2015. In het GRP zijn doelen opgenomen die moeten waarborgen dat het rioolstelsel van Deventer voldoet aan de ‘basisinspanning’ zoals geformuleerd in het rapport CUWVO VI (= Commissie Uitvoering Wet Verontreiniging Oppervlaktewater). In 2012 is de vervanging van de riolering Sluiswijk en de Industrieweg afgerond.
Gebouwen
Gemeentelijke huisvesting
Het technisch beheer en het onderhoud van panden voor huisvesting van het gemeentelijke apparaat en panden die worden aangehouden vanuit cultuurhistorisch perspectief, wordt uitgevoerd door een externe partner. Over 2012 hebben zich geen uitzonderlijke situaties voorgedaan. Het (groot) onderhoud aan panden voor huisvesting van het gemeentelijk apparaat heeft een sterke relatie met de projecten tijdelijke huisvesting en nieuwbouw. Onderhoud aan af te stoten panden wordt beperkt tot het minimaal noodzakelijke. Onderhoud aan tijdelijke panden is meegenomen in de budgetten en investeringen van het project tijdelijke huisvesting.
Welzijn en culturele huisvesting
Voor de welzijns- en culturele gebouwen zijn meerjarige onderhoudsplanningen opgesteld. Uitgangspunt van deze plannen is dat sober en doelmatig onderhoud wordt gepleegd, zodanig dat de gebouwen in stand worden gehouden en veilig en storingsvrij zijn te gebruiken. Voor de monumentale panden wordt het onderhoud gepland door de Monumentenwacht (inspectiefrequentie eenmaal in de twee jaar). Dit heeft als voordeel dat tijdens de inspecties voor de onderhoudsplanningen kleine reparaties direct kunnen worden meegenomen. In 2012 is vastgesteld dat het jaarlijkse reguliere onderhoud ‘sober’, doelmatig en binnen dit budget is uitgevoerd.
In afwachting van de bundeling van vastgoed is het groot onderhoud niet volgens planning uitgevoerd.
Sporthuisvesting
Het onderhoud van sportaccommodaties is volgens de meerjarenplanningen uitgevoerd. Beheer, onderhoud en instandhouding van de sporthuisvesting wordt door de gebruikers beleefd op kwaliteitsniveau ‘basis’.
Onderwijshuisvesting
De financiële beleidskaders van de onderwijshuisvesting zijn vastgelegd in het Integraal Huisvestingsplan onderwijs 2008-2013 (IHP). Het onderhoud van de onderwijshuisvesting is opgenomen en geprogrammeerd in een meerjaren onderhoudsplanning (MJOP). Schoolbesturen bepalen zelf de jaarlijkse vraag naar onderhoud en dienen die in bij de gemeente. Deze aanvragen worden vervolgens getoetst aan de verordening voorzieningen huisvesting onderwijs en leiden tot goedkeuringsbedragen op het programma onderhoudsvoorzieningen van het jaar daarop volgend.
Het masterplan onderwijshuisvesting (IHP) is in 2008 door het college vastgesteld. Eind 2011 is een geactualiseerde versie van het IHP in het college behandeld. Het college heeft ervoor gekozen het ambitieniveau van het IHP 2008-2012 te handhaven.
Gebouwen voor derden
De gemeente heeft, naast gebouwen voor de gemeentelijke huisvesting en voor welzijn- en culturele instellingen, circa 55 gebouwen in het bezit voor derden. Het merendeel van deze panden is verhuurd. De gemeente is als eigenaar en verhuurder verantwoordelijk voor het onderhoud aan betreffende panden. De kwaliteitsnorm voor het onderhoud is vastgesteld op minimaal instandhouding met handhaving van huidige functie en representativiteit.
Gemeente Deventer – Jaarverslag 2012 126
4.4.3 Financiële verantwoording
Openbare ruimte
Het onderhoud in de openbare ruimte over 2012 is financieel als volgt verlopen;
Categorie
Civieltechnische kunstwerken 3 38 1.327 901 sober
Openbare verlichting
Openbare speelgelegenheden 3 30 1.038 1.042 sober
Totaal 29.374 29.790
De uitgaven voor onderhoud in de openbare ruimte vertonen in 2012 zowel in totaal als per onderdeel geen grote afwijking (< 10%) ten opzicht van de begroting. De afwijking bij de civieltechnische kunstwerken (product 38) is > 10% en wordt hieronder toegelicht.
Civieltechnische kunstwerken
De kleinere onderhoudskosten zijn als volgt te verklaren. Voor het onderhoud en beheer vanuit het project Ruimte voor de rivier is een bedrag van € 291.000 overgeheveld naar 2013. Daarnaast vindt in 2013 nog een verrekening met het Waterschap plaats voor baggeren ten bedrage van € 155.000.
Gebouwen
De begrote bedragen versus de realisatie in 2011 voor het onderhoud van de gemeentelijke gebouwen ziet er als volgt uit;
Categorie
(bedragen x € 1.000)
Progr. Product Begroting na wijziging
De uitgaven voor onderhoud aan gebouwen vertonen over 2012 zowel in totaal als per onderdeel geen grote afwijking ten opzicht van de begroting. Hieronder volgt een toelichting voor de producten met een significante afwijking.
Brandweer
De kleinere onderhoudskosten bij de brandweer (product 500) zijn veroorzaakt door scherpe inkoop en een hoge mate van zelfwerkzaamheid vanuit de beroepsploegen.
Gemeente Deventer – Jaarverslag 2012 127 Gemeentelijke huisvesting
De onderhoudskosten gemeentelijke huisvesting zijn dit jaar lager uitgevallen dan geprognosticeerd (ad. € 130.000). Dit is grotendeels veroorzaakt doordat het onderhoud (€ 100.000) aan de gebouwen aan de Hanzeweg en Kolkmansweg doorschuift naar 2013. Het restant van € 30.000 is ontstaan door minder uitgaven aan het grootonderhoud van diverse panden.
Welzijn- en culturele gebouwen
In 2012 is voor het onderhoud aan welzijn- en culturele gebouwen € 128.000 minder uitgegeven dan geprognosticeerd. In afwachting van de bundeling Vastgoed zijn voor alle panden die eigendom zijn van de gemeente, nieuwe meerjaren onderhoudsplannen opgesteld. In afwachting van de nieuwe werkwijze is het groot onderhoud aan deze panden opgeschort, tenzij het niet anders kon. Dit leidde tot een onderbesteding van € 128.000.
Voorziening groot onderhoud gebouwen
Voor het groot onderhoud aan gebouwen in eigen bezit, voor het merendeel in exploitatie bij derden, is een voorziening aangelegd. Deze voorziening had in 2012 het volgende verloop;
Voorziening (bedragen x € 1.000)
Stand per 01/01/2012
Vermeerdering Vermindering Stand per 31/12/2012
Groot onderhoud gebouwen voor derden 263 152 76 339
Totaal 263 152 76 339
De gemeente is als eigenaar en verhuurder verantwoordelijk voor het onderhoud aan de betreffende panden.
Jaarlijks wordt 20% van de huuropbrengsten gestort in de voorziening groot onderhoud (2012: € 152.000). Met deze middelen wordt geborgd dat het onderhoud tegen de vastgestelde kwaliteitsnorm wordt uitgevoerd. Over 2012 is voor € 76.000 aan onderhoud uitgevoerd.
Overige kapitaalgoederen
Het onderhoud aan overige kapitaalgoederen, in dit geval ICT apparatuur, is over 2012 financieel als volgt verlopen;
Categorie
(bedragen x € 1.000)
Progr. Product Begroting na wijziging
Realisatie 2012
Gerealiseerd kwaliteitsniveau
Materieel Brandweer 2 500/501 209 193 basis
Wmo hulpmiddelen 8 203 508 359 basis
Overige (ICT) 11 994 339 207 basis
Totaal 1.056 759
Wmo middelen
De lagere onderhoudsuitgaven voor de Wmo hulpmiddelen (ad. € 149.000) is veroorzaakt door minder aanvragen en daardoor minder verstrekte voorzieningen. Vooral aan scootmobielen is minder uitgegeven dan begroot (€ 100.000). Daarnaast is de werkelijke levensduur van deze middelen langer dan verwacht.
Overige (ICT)
Door uitstel van investeringen (lagere kapitaallasten 2012), mede als gevolg van ontwikkelingen op het gebied van DOWR, zijn de totale lasten in 2012 ad. € 132.000 lager uitgevallen dan geprognosticeerd.
Gemeente Deventer – Jaarverslag 2012 128