4.9.1 Inleiding
De gemeente heeft in 2012 veel geld en energie geïnvesteerd in zowel de ruimtelijk fysieke projecten energie, waterbeheer, ICT en onderwijshuisvesting als in projecten op het gebied van maatschappelijk welzijn, veiligheid, milieu en de publieke dienstverlening. Een illustratie van de ambitie die Deventer heeft om te zorgen voor een structureel goed, veilig, efficiënt, duurzaam en milieubewust leef-, woon-, werk- en verblijfmilieu voor haar inwoners en passanten. Het realiseren van betreffende voorzieningen en een structureel voortbestaan daarvan, leggen beslag op schaarse middelen op de middellange en lange planningshorizon. Om tegemoet te komen aan de wensen van de inwoner en het bestuur zijn keuzes gemaakt. Keuzes die vanwege een veelheid aan economische, politieke en maatschappelijke belangen en een complex aan regelgevingen vaak moeilijk zijn te maken.
In de begroting 2012-2015 is, mede op basis van de ‘spelregels gemeentelijke investeringsplanning’, een meerjarig overzicht van uit te voeren investeringsprojecten opgesteld. In meerjarenperspectief is financiële dekking beschikbaar voor alle investeringsprojecten. Door faseringsverschillen van de investeringsprojecten kan op bepaalde momenten een nadelig saldo in de Reserve Gemeentelijke Investeringen (RGI) ontstaan. Om te voldoen aan de regels van het BBV (negatieve reserves zijn niet toegestaan) kan tijdelijk een beroep worden gedaan op een bestemmingsreserve bijvoorbeeld de vermogensreserve. Als de economie en de grondexploitatie aantrekken, zal de bestemmingsreserve weer worden gevoed met de omvang van de onttrokken middelen. In 2012 is voor dit doel niet aan de bestemmingsreserve onttrokken.
In deze paragraaf wordt per programma en product een integraal beeld gepresenteerd van de gerealiseerde investeringsuitgaven in 2012. Tevens worden de significante afwijkingen tussen de begrote en gerealiseerde bedragen kort toegelicht.
4.9.2 Wat zijn investeringen en wat niet?
Onder investeren wordt verstaan het vastleggen van vermogen in een object waarvan het nut zich over meerdere jaren uitstrekt.
Conform het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) worden investeringen onderscheiden in:
investeringen met economisch nut;
investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut.
Investeringen hebben economisch nut indien ze verhandelbaar zijn (er een markt voor is) en/of indien ze bijdragen aan het genereren van middelen. Investeringen in water, wegen en pleinen kunnen worden gezien als investeringen in de openbare ruimte met een meerjarig maatschappelijk nut. Inhoudelijk wordt het verschil tussen deze twee soorten investeringen nader toegelicht in de richtlijn activeren en afschrijven (2008).
Een ruimere definitie die binnen de gemeente Deventer gehanteerd wordt luidt als volgt;
“Het gaat om investeringen met economisch of maatschappelijk nut in de fysiekruimtelijke, de economische of sociale pijler waarop afgeschreven kan worden, dan wel investeringen waarop niet mag worden afgeschreven maar die wel een fysieke drager hebben, zoals monumentenrestauratie of locatieontwikkeling.”
De financiële spelregels van de gemeente Deventer hebben twee investeringsstromen:
Gemeente Deventer – Jaarverslag 2012 166 Figuur 1. Investeringsstromingen
De twee investeringstromingen vormen samen de investeringsvolume van de gemeente Deventer.
Autonome investeringen
Autonome investeringen komen voort uit nieuw beleid (producten en diensten) of uitbreiding van bestaand beleid. Deze behoefte aan een nieuw/verbeterd product of nieuwe/verbeterde dienstverlening vertaalt zich in uitbreiding- of herontwikkelingsinvesteringen. Daarnaast kunnen autonome investeringen voortkomen vanuit een locatie ontwikkeling (grondexploitatie) of uit het raads- en collegeprogramma. De voorjaarsnota is het geijkte instrument om de autonome investeringen te presenteren en in een meerjaren perspectief toe te lichten. In het hoofdstuk gemeentelijke investeringsplanning van dit jaarverslag zijn de geprioriteerde investeringsprojecten en de voorportaal investeringsprojecten opgenomen.
Going concern investeringen
De going concern investeringen vinden hun oorsprong in de reguliere bedrijfsvoering. Vanuit de behoefte of noodzaak om een bepaald product of dienst te blijven leveren, is het van belang dat een vervanging- of een overige investering wordt gepleegd. Going concern investeringen worden getriggerd vanuit de bestaande dienstverlening.
Hierna worden zowel de autonome- als de going concern investeringen, die (deels) in 2012 zijn gerealiseerd gepresenteerd en nader toegelicht.
4.9.3 Welke investeringen zijn in 2012 gerealiseerd?
Autonome investeringen Categorie
(bedragen x € 1.000)
Progr. Product Begroting na wijziging
Verkeersplan Keizerslanden 3 23 2.097 1.892
Kunstgras korfbalveld Rielerenk
Gemeente Deventer – Jaarverslag 2012 167 Categorie
(bedragen x € 1.000)
Progr. Product Begroting na wijziging
As binnenstad-Colmschate 5 26 3.599 2.415
Siemelinksweg 5 26 1.210 220
Nieuwbouw kindcentrum Rivierenwijk 9 211 70 229
1e inrichting Evangelische en Islamitische
Toelichting van afwijkingen die groter zijn dan 10 procent
Hieronder worden kort de significante afwijkingen (> 10%) nader toegelicht;
Het project Baarlerhoek (product 28) schuift voor een groot deel (€ 652.000) door naar 2013. Het budget is daarvoor overgeheveld.
De afrekening van de afmeervoorziening aan de Pothoofdkade (product 38) zal in 2013 plaatsvinden. Om deze reden zijn nog niet alle kosten in 2012 afgewikkeld. Het gaat om € 283.000.
Voor het product betaald parkeren (23) zal de afrekening van handhelds en het parkeerverwijssysteem (PRIS) in 2013 worden afgewikkeld. De rijwielstalling Op de Keizer is in zijn geheel doorgeschoven naar 2013.
De realisatie van zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen is doorgeschoven naar 2013. Het budget ad. € 300.000 is daarvoor overgeheveld.
In 2012 zijn er bij product 3 volkshuisvesting in totaal 2 woonwagens aangeschaft (Diezestraat/Snipperlingsdijk en Keizerspad). Het restant bedrag voor realisatie van een 2e wagen aan het Keizerspad zal in 2013 worden gerealiseerd.
Het project ontwikkeling Stationsomgeving (product 26) is vanwege uitloop van de ontwerpfase vertraagd en loopt daardoor door in 2013. Het budget van € 179.000 is overgeheveld.
Het project As binnenstad Colmschate (Amstellaan) loopt voor € 1.184.000 door in 2013. Door faillissement van de aannemer ontstaat onderuitputting op het krediet.
Het project Siemelinksweg is afgerond. Het resterende krediet ad. € 990.000 heeft betrekking op de vooruitbetaling van provinciale gelden als mogelijke inzet voor het bedrijvenpark A1 voor zover dit valt onder de Poort van Salland Oost. Budget wordt overgeheveld.
Gemeente Deventer – Jaarverslag 2012 168
Zowel het project Zandbeltbrug als de tunnel Rivierenwijk (wielerbaan) lopen door in 2013 (zie najaarsrapportage 2012). Het restant budget wordt overgeheveld voor in totaal circa € 300.000 naar 2013.
Bij het product 211 huisvesting onderwijs is de ingeschatte fasering van het voorbereidingskrediet niet conform planning verlopen. Dit heeft tot gevolg dat dit voor een bedrag van € 108.000 doorschuift naar 2013. De overschrijding ad. € 159.000 van de geprognosticeerde kosten voor nieuwbouw van het kindcentrum Rivierenwijk is eveneens een gevolg van afwijkingen in de fasering van de voorbereidingskosten.
De voorbereiding van de nieuwbouw Leeuwenkuil is vertraagd doordat de aanschaf van het vastgoed (Viking Filmtheater) in afwijking van de planning in 2013 plaats zal vinden. De geprognosticeerde kosten, circa. € 3 miljoen, zullen daardoor in 2013 worden gemaakt en verantwoord.
Voor product 231 stadsarchief en atheneumbibliotheek zijn de kosten voor rolkasten ruim € 60.000 lager uitgevallen dan geprognosticeerd.
Going concern investeringen Categorie
(bedragen x € 1.000)
Programma Product Begroting 2012 na wijziging
Toelichting van afwijkingen die groter zijn dan 10 procent
De gerealiseerde going concern investeringen vertonen in 2012 ten opzichte van de begroting de volgende afwijkingen;
De onderschrijding van de kosten bij de brandweer met € 582.000 komt doordat een aantal investeringen is ondergebracht in regionale inkooptrajecten. Deze hebben een langere doorlooptijd. Het gaat onder andere om de aankoop van ademluchtapparatuur. De realisatie wordt verwacht in de periode maart-mei 2013. Daarnaast is een deel van de revitalisering niet in 2012 uitgevoerd terwijl de kosten wel in 2012 waren geprognosticeerd. Realisatie zal in 2013 plaatsvinden.
De kosten voor onderhoud aan de Brinkgreverweg (product 20) is in 2012 waren € 90.000 lager dan verwacht. Het project is afgesloten.
De gepresenteerde overschrijding van € 341.000 voor de GRP werkzaamheden aan riolen is niet juist. Bij de behandeling van de begroting 2013 is besloten de bezuinigingstaakstelling bij vertraging van de investeringen op het product 32 rioleringen gefaseerd in te voeren. Deze besluitvorming heeft niet geleid tot een verhoging van de begroting 2012 van € 340.000 terwijl dat wel had gemoeten. Op basis van dit gegeven is het resultaat nihil.
In 2012 is voor de renovatie van de Prins Bernhardsluis een foutief bedrag begroot. Het werkelijke restant van dit project is € 528.000. De verwachting is dat dit bedrag in 2013 wordt besteed. Het budget wordt overgeheveld.
De herinrichting van sportpark Zandweerd (product 241) loopt door in 2013 in verband met langere doorlooptijd om overeenstemming te krijgen met de verenigingen. Het restant budget ad. € 489.000 wordt overgeheveld.
Gemeente Deventer – Jaarverslag 2012 169
De verbouwingskosten voor de tijdelijke huisvesting van het ambtelijk apparaat is deels gerealiseerd in 2012. Het restant ad. € 667.000 blijft beschikbaar voor realisatie in 2013 en wordt overgeheveld.
Dit zelfde geldt voor de geprognosticeerde kosten bij het project nieuwbouw Stadhuiskwartier gepland voor 2012. Het restant van € 1.467.000 blijft in 2013 beschikbaar voor de realisatie van het project en wordt overgeheveld.
Gemeente Deventer – Jaarverslag 2012 170