De nieuwsconsumptie van jongeren is versnipperd: gedurende de dag komt nieuws van verschillende merken en in verschillende vormen ‘tot hen’. Toch is deze versnippering beperkt, want ze krijgt vooral vorm binnen de beperkte kaders van het digitale algoritme dat ze dagelijks met hun klikgedrag voeden. Jongeren (h)erkennen zelf ook deze
filterbubbel binnen hun nieuwsconsumptie. Met name social media versterken dit besef.
Dit zijn voor veel jongeren (samen met de Apple of Google nieuwsfeed op hun
smartphone) de plekken waar ze het meest worden verleid om op nieuws te klikken, maar dit zijn ook platforms die het beste gedijen bij het in stand houden van een filterbubbel.
“NU.nl speelt eigenlijk de hoofdrol in mijn nieuwsvoorziening. En Facebook dan als aanvulling daarop. Maar dat is misschien nog wel erger dan vertrouwen in nu.nl omdat dat natuurlijk helemaal is afgestemd op mijn eigen bubbel.” - Addict, alleenstaand.
Omgang met de bubbel
Hoewel het besef van bubbelvorming groot is, betekent dit niet dat jongeren massaal hun best doen om uit die bubbel te komen. Uit de bubbel stappen wordt wel als ‘goed’ gezien, maar lang niet iedereen handelt in lijn met deze gedachte. De omgang met de filterbubbel verschilt sterk per persoon. We herkennen drie dominantie houdingen. Deze vertonen geen duidelijk raakvlak met specifieke nieuwstypen of de leefsituaties van jongeren.
1. Enkele - sterk op verdieping gefocuste - jongeren proberen actief uit hun bubbel te stappen. Zij gaan actief op zoek naar alternatieve perspectieven en hebben plezier in het vergelijken van verschillende meningen en invalshoeken. Ze bezoeken ook nieuwsplatforms met een mening die haaks staat op hun eigen mening.
“Ik ben zelf vrij rechts. De Young Turks is heel links en progressief. Voor mij belangrijk ook die kant van het verhaal in beeld te hebben. En zij onderbouwen het goed. Ik begrijp dan waarom zij er zo over denken, ondanks dat ik het anders zie.” - Fan, Alleenstaand
2. Veel jongeren lukt het niet om in de waan van de dag actief uit hun bubbel te stappen, zij kennen hoogstens eens per week een moment waarop ze zichzelf motiveren om ook nieuwsbronnen te raadplegen die normaal niet in hun vaste routine (bubbel) zitten.
o Deze groep is minder gericht het verrijken van hun eigen standpunten dan bovenstaande groep, maar is wel geïnteresseerd in hoe ‘anderen’ ergens over denken.
“Rondom de Zwarte Piet-discussie lees ik zo’n beetje alles. Ik weet hoe ik erover denk, maar ik wil graag ook lezen of men op rechts al een beetje tot zelfinzicht is gekomen na al die jaren, dus ik lees ook weleens het AD of bij hoge uitzondering De Telegraaf. Of ik kijk PowNed om even uit mijn linkse bubbel te stappen - al word ik hier vaak wel misselijk van.” - Fan, alleenstaand.
3. Tot slot is er een groep die geen moeite doet om uit haar bubbel te stappen. Zij vinden het juist prettig om omringt te zijn door verhalen en opvattingen die vertrouwd zijn.
Deze groep ervaart de enorme hoeveelheid (digitale) informatie vaak als bedreigend en heeft niet het gevoel iets te missen wanneer ze zich daarvan afwenden.
“Ik zit gigantisch in een nieuwsbubbel. Ik ben me er bewust van en ik voel me er niet door beperkt. Op Facebook weet je het natuurlijk, er is niks buiten jouw bubbel. Het houdt mij niet tegen om daar alsnog mijn nieuws vandaan te halen en ik heb ook niet het gevoel dat ik iets misloop eigenlijk.” - Addict, Alleenstaand
Betrouwbaarheid en de bubbel
Zoals we eerder zagen is het voor jongeren uitdagend om te bepalen welk nieuws écht betrouwbaar is. Hiervoor leunen ze o.a. sterk op de ‘bekende nieuwsmerken’. Tijd is schaars, daarom lezen ze bij voorkeur iets waar ze direct op durven vertrouwen. De snelle keuze voor de reeds bekende afzender zorgt echter dat de filterbubbel in stand blijft. Toch kiezen veel jongeren liever voor een bubbel waar ze vertrouwen in hebben, dan voor verschillende perspectieven en daarmee het risico iets te lezen waarvan ze geen idee hebben of het
‘ergens op slaat’.
DPG Media - Kansen & bedreigingen
Help jongeren die hiernaar op zoek zijn met perspectieven van buiten hun bubbel.
Bied ze een laagdrempelige mogelijkheid om zich in een ander perspectief te verplaatsen. Nodig bijvoorbeeld binnen nieuwsmerken regelmatig gastcolumnisten uit om andere perspectieven tegenover het gangbare perspectief te plaatsen.
2.2.5 BETAALBEREIDHEID
Jongeren consumeren volop nieuws. Zelden betalen ze hiervoor. Wat verklaart dit? We zoomen eerst uit op digitale abonnementen (non-nieuws) waar ze wel voor betalen. Welke onderliggende factoren spelen hierbij een rol?
Digitale abonnementen - succesfactoren
Jongeren hebben een (relatief) grote betaalbereidheid t.a.v. digitale content. Nu
concentreert die zich vooral op muziek (Spotify) en video (Netflix). Deze streamingplatforms zijn aantrekkelijk omdat:
• het aanbod omvangrijk/volledig is;
• het aanbod (deels) uniek is;
• het aanbod wordt gepersonaliseerd (weinig zoekwerk);
• alle content beschikbaar is op verschillende devices (die aan elkaar gelinkt zijn);
• de digitale omgeving overzichtelijk en makkelijk te navigeren is;
• de platformen (na betaling) reclamevrij zijn.
DPG Media - Kansen & bedreigingen
Deze aspecten zijn grotendeels ook te realiseren binnen een nieuwsplatform. Topics biedt hiervoor een geschikt startpunt, maar is in zijn huidige vorm nog niet de oplossing.
Nieuwsabonnementen – barrières & triggers
Barrières
• Bijblijven kan gratis en heel gemakkelijk, via bijvoorbeeld nu.nl, NOS of gratis content van kranten (zoals AD). Een betaald nieuwsplatform kan hierop onvoldoende
meerwaarde bieden.
• Persoonlijk relevante, verdiepende content is exclusiever, maar ook dit weten jongeren nu vaak al gratis te vinden. Ze omzeilen bijvoorbeeld de paywalls door hun cookies te verversen, of maken gebruik van een gedeelde inlog met familie.
• Jongeren hebben snel het gevoel te betalen voor overbodige content: ze kunnen en willen niet alles consumeren dat een nieuwsplatform te bieden heeft.
• Jongeren zijn gevoelsmatig gewend om vrij te kiezen uit alle regionale, nationale en internationale nieuwsmerken (hoewel ze hierin in de realiteit beperkt worden door filterbubbels en paywalls). Een digitaal platform kan deze volledigheid onmogelijk bieden.
“Ik had een maand een proefabonnment op Blendle. Eigenlijk heel fijn, zij selecteren op jouw interesse. Maar het waren zowel kranten als tijdschriften, en die tijdschriften
interesseerden me eigenlijk niet. Je kreeg 10 artikelen en als er een paar matige bij zaten had je gewoon pech. Ik las dus heel veel niet, en dat abonnement was het niet waard. Je betaalt tenslotte wel voor alles.” - Addict, alleenstaand
Triggers
• Deelabonnementen - Wanneer jongeren samen (met vrienden of familie) een abonnement delen, verlaagt dit het gevoel dat ze voor overbodige content betalen:
iemand anders gebruikt het account tenslotte ook.
• Communitymanagement - Een levendige, goed gemodereerde community op een (special interest) nieuwsplatform kan de betrouwbaarheid en diepgang van de content een impuls geven. Ook draagt lidmaatschap van de community bij aan de band met het platform en vergroot de bereidheid tot (incidentele) betaling.
o Interessant: lezergestuurde onderzoeksjournalistiek waar bij de community meebeslist over de thema’s waar de redactie mee aan de slag gaat.
• Special interest op maat - Veel jongeren hebben één of meerdere hobby’s of specifieke interesses. Hierover willen ze alles weten. Nu moeten ze zelf actief op zoek naar die informatie. Indien een nieuwsplatform hen dit in een aantrekkelijke en volledige vorm aanreikt is dat aantrekkelijk.