• No results found

Nijmegenaren hebben zowel een beperktere als een eenzijdigere blik op het gebied dan de bewoners. Zij bekijken het vooral op beeldaspecten en die dan vanuit één functie, recreatie. Vaak is ook het contrast met de drukke stad genoemd

Recreatie, wat wordt gewenst of gemist?

Nog meer dan de bewoners storen zij zich aan het drukke auto- en motorverkeer op de rivierdijk in de weekenden.

- het is er moeilijk wandelen, de dijk is eigenlijk ongeschikt (druk verkeer, winderig), er zijn te weinig landweggetjes en mogelijkheden om door de velden te wandelen (zijn vaak afgesloten stukken grond); het aantal looppaden is klein en je wordt gehinderd door hekken

- wandelroutes zijn minder goed aangegeven - te weinig openbaar vervoer erheen

- mogelijkheden voor jacht Historisch karakter

- dat je fijn kunt wandelen door de Millingerwaard en een tijdloos gevoel krijgt - de Millingerwaard met de weer oprukkende natuur van vroeger

- de ‘natuurlijke’ omgeving, met weinig inbreng van de mens, grond al jaren met dezelfde functie, weinig veranderd

- wegen en velden zijn er nog klein en bochtig in plaats van groot en recht

- pal naast de stad een authentiek agrarisch polderlandschap met de grilligheid van het water

- ‘echte’ winterlandschappen

- sfeer van authentiek Hollands rivierengebied Natuurlijkheid

- de tegenstelling binnendijks – buitendijks

- het landschap maakt een organische indruk, d.w.z. met kleinschalige en aan de omgeving aangepaste patronen, bijv. de dijken, in plaats van dat er een grootschalig, rechtlijnig patroon (snelwegen e.d.) door de mens op is gestempeld - relatief geringe bewoning, dus je bent echt buiten in het groen (ook al is dat

menselijk groen, namelijk weiland)

- alleen de rivier, verder is alles kunstmatig aangelegd, de suggestie dat dit natuur is is verlakkerij door ‘fund raisers’ zoals de Vereniging voor Natuurmonumenten, wat niet wegneemt dat het wel mooi kan zijn

- de natuurlijke groei van het landschap met weinig ingrepen van de mens

- landbouw is cultuur, maar de agrarische functie past van oudsher bij dit landschap

- alles niet te strak en te recht

- dat cultuur en natuur harmonieus samengaan en in elkaar overgaan; de samenhang en de balans tussen een kunstmatige en een natuurlijke omgeving; landelijkheid in combinatie met natuur(ontwikkeling)

- ondanks dat het cultuurgebied is, met polders en dijken, ademt het de sfeer van het rivierengebied, met zijn plassen, planten en vele vogels

Ruimtelijkheid Behalve de rivier

- de mogelijkheid tot rust te komen en geestelijk ruimte te krijgen - organische onregelmatigheid in plaats van rechtlijnigheid

- de openheid en ver kunnen kijken, waardoor niet alleen het landschap op de grond maar ook de Hollandse luchten deel van het landschap zijn

- de heuvelrug in de verte en de weidsheid van het akker- en weideland - steeds andere vergezichten

- de binnendijkse plassen - kleinschaligheid

- de diversiteit aan landschappen

Bij de veranderingen is alleen de dijkverhoging genoemd. Dit komt dan weer terug bij de verbeteringen èn bij de verslechteringen –vaker bij het laatste.

Verbeteringen

- de Millingerwaard met zijn natuurontwikkeling - de dijken, veiliger

- omdat het uiterwaardengebied vrijer is gelaten veel meer vogels en is het landschap ruiger

- natuurbeheer gericht op variatie in het landschap - herstel van het oude gemaal

Verslechteringen

Verreweg het meest genoemd is de verkeersdrukte op zondagen op de dijk. Daarnaast:

- dijken zijn lelijke rechte lijnen geworden; de dijk had op sommige plaatsen mooier aangelegd kunnen worden; de natuurlijkheid van de dijk is veel minder - dijkhuizen zijn als stadshuizen opgeknapt

- veel bomen weg door dijkverzwaring

- eentonige wijken aan de randen van de dorpen Schoonheid

- het organische, natuurlijke karakter

- de sfeer van het authentieke Hollandse rivierengebied - natuurontwikkeling bij de afgetiggelde kleiputten - de afwisseling in uitzichten

- overzicht vanaf de dijken

- prachtige vergezichten, èn op de heuvelrug èn over de rivier èn over de polder - de openheid en vergezichten met de heuvelrug op de achtergrond

- de rust, pal naast een drukke stad

- de verschillende landschappen, polder, rivier, heuvels

- het cultuur-natuur-karakter, landelijkheid in combinatie met natuur; dat cultuur en natuur harmonieus samengaan en in elkaar overgaan

- de Ooij als geheel, de variatie en de hoeveelheid; voldoende groot - ‘echte’ winterlandschappen

- boten op de rivier

- zichtbare geologie; uitzicht op de stuwwal - de inrichting is afwisselend

- ondergelopen uiterwaarden

- geen ontsierende zaken die vloeken met het landschap Opmerkingen

- ik heb me vooral bezig gehouden met de natuur, niet met de woonplaatsen, daar kom ik heel weinig

- er staat niets in de enquête over de afspraak door rijkswaterstaat, de zogenaamde baggerlobby

- landbouw graag meer integreren met de natuur - graag meer agrarisch natuurbeheer

- Staatsbosbeheer gedraagt zich arrogant bij de uitvoering van Plan Ooievaar - Nijmegen moet niet teveel integreren met de Ooijpolder, zoals dat wel gebeurt

met Wychen en Beuningen

- vooral geen campings in het gebied

- het behouden van het evenwicht tussen natuur en leefwereld is in wankel evenwicht

Groesbeek

(gebied 5)

Groesbeek (gebied 5)

Dit is een nog relatief geïsoleerd gebied, enerzijds heuvelachtig, anderzijds weids en vlak. Omdat het een grenssituatie is, is het er nog erg rustig. In de beleving is dit gebied veel uitgebreider dan zoals aangegeven op het kaartje. In elk geval horen de bossen erbij. Het gebied heeft veel kwaliteiten, historisch, natuurlijk, zowel biotisch als abiotisch (water, heuvels) en ruimtelijk. Het meest bedreigd wordt eigenlijk het centrum van Groesbeek, niet het buitengebied. Dit betreft de nieuwbouw en het verkeer

Recreatie, wat wordt gemist of gewenst?

Met de bossen erbij wordt er nauwelijks iets gemist.

- voorzieningen zijn hier overbodig, er is voldoende aanwezig - auto(sluip)verkeer door het bos verbieden

- geen mountainbikers en motorcrossers in het bos

Zoals ook in de andere gebieden worden hier nòg meer wandel- en fietspaden door akkers en weilanden gewenst, of in het algemeen onverharde veldwegen.

Historisch karakter

Bij de karakteristieke kenmerken hoort de grenssituatie met Duitsland: - de aansluiting met het Reichswald

Er zijn relatief nog weinig vernieuwingen.

- weinig sporen van het ingrijpen van mensenhanden, zoals hekken, afrasteringen, verharde wegen, hoogbouw

- historische wegen en paden, de ligging van oude veldwegen

Het historisch karakter wordt niet alleen bepaald door gebouwde elementen maar ook door de natuur en de geomorfologische situatie:

- niet gecultiveerde bossen, zoals het 100 jaar geleden was - het is een stuwwallen landschap

Natuurlijkheid

- veel plaatsen waar flora en fauna zich goed kunnen ontwikkelen - veel vrijheid [voor de natuur], ongedwongen natuur

- de vele stroompjes, beekjes, poelen, plassen, en sloten - overal kronkelende wegen en landweggetjes en waterloopjes - natuurlijk ‘hekwerk’, veel grensbegroeiing op de weiden - nat en droog

- de stuwwallen, het glooiende landschap, de hoogteverschillen - verschillende grondsoorten, met bijbehorende vegetatie - behoud van oude natuurinvloeden

Ruimtelijkheid

De ruimtebeleving wordt vooral bepaald door de vergezichten en het heuvelachtige. - door de heuvels het vrije uitzicht

- de hoogteverschillen geven verrassende vergezichten

- ver van je af kunnen kijken naar de rand van een bos; het zicht rondom, je niet opgesloten voelen

- uitzichten, op het Reichswald, op Klein Amerika en de St. Jansberg - zacht glooiende weiden met bossen aan de horizon

- een matige bebouwingsdichtheid - geen horizonvervuiling

- een meetbare schaal, het verrassingselement, door de hellingen met struiken en houtwallen

- een gevoel van vrijheid, bepaald door hoe ver je ongestoord kunt kijken

- uren kunnen wandelen zonder iemand tegen te komen, kunnen dwalen door de bossen

Zintuiglijke indrukken

Deze worden zowel bepaald door de landbouw als door de natuur, vooral de bossen. Beide geven een sterke seizoensbeleving, die als geheel daarmee extra sterk is.

- de geur van bos in de herfst: vochtig en modderig - de geur van rottend hout in het bos, zwaar en zoetig - het verkleuren van de loofbomen

- de geuren van landbouwbedrijven zijn elk seizoen verschillend - weinig verkeersgeluiden; weinig industrie

Verbeteringen

- opknap Galgenhei

- meer kruiden in akkerranden en bermen - de afwatering

- de kwaliteit van de wegen

- woningbouw en landbouw en natuur zijn op elkaar afgestemd - mooiere nieuwbouwwijken, met meer groen

- aandacht voor natuurlijk landschapsbeheer, bijv. de natuurlijke loop van beken - sloten en beken worden in oude staat teruggebracht

- afwisselende natuurstukken Verslechteringen

Er waren veel klachten over het centrum van Groesbeek.

- het centrum van Groesbeek wordt volgebouwd met panden die hier niet passen, met name het gemeentehuis is te groot en te hoog

- centrumplannen van Groesbeek verpesten het pittoreske ervan

- de dorpskern is verslechterd, een lelijk gemeentehuis, teveel beton, te hoge gebouwen

- teveel oude gebouwen verdwenen, het centrum wordt te modern gerestaureerd en verbouwd

- lelijke nieuwbouw in het centrum

- voor fietsers en voetgangers is de situatie in en naar het centrum verslechterd door rotondes, meer auto’s, geen voetpad, geen gescheiden verkeer

In het buitengebied:

- meer drukte en overlast in de bossen, door motorcrossers en crossfietsers - de golfbaan

- het buitengebied was agrarischer, kleinschaliger, gevarieerder qua flora en fauna, rustiger

- verzuring door de industrie tast het bos aan Schoonheid

- open groene grenzen met Duitsland (fietsroutes) - de hoogteverschillen en glooiingen in het landschap - de ruimtelijke blik en toch af en toe besloten - de meetbare schaal van het landschap

- ruige bossen, waar de natuur zijn gang kan gaan, met diergeluiden - de weilanden, met weggetjes ertussen

- veel soorten bloemen

- veel groen in de dorpskern; groenvoorzieningen in de woonwijken, geïntegreerd in de omgeving

- de indeling van het landschap, authentiek, klassiek - de verschillende bebossing

- groene grensafscheiding van de akkers

- ruimte voor mens, dier, bloemen, planten, bomen, beken - de kleinschaligheid

- de afwisseling van woonwijken

- de manier waarop de bebouwing is ingepast in het landschap

- de combinatie bos – dorp – weiden is een eenheid, waarbij het dorp nog dorps is Opmerkingen

- de elementen waaruit het landschap wordt opgebouwd moeten passen in de cultuurhistorie van het landschap, zijn ze gebiedseigen

- graag herstel van de beek, nu veel wateroverlast in het centrum bij veel regen - laat het dorp een dorp blijven

- bossen en heide vallen buiten het omlijnde gebied maar maken het wonen hier heel aantrekkelijk

- oude panden zoveel mogelijk laten bestaan

- positief is de compactheid van het dorp, waardoor het buitengebied groot blijft - er is behoud van oude natuurinvloeden