Zoals in de inleiding al is vermeld heb ik, deels in dezelfde tijd als waarin ik dit onderzoek deed, een roman geschreven waarin het thema seksueel misbruik in de orthodox protestantse kring wordt belicht.
De roman Mantel der liefde kan gelezen worden als aanvulling op dit onderzoeksrapport.
In dit onderzoeksrapport wordt informatie weergegeven op basis van (wetenschappelijke) literatuur en op basis van antwoorden van respondenten. Dit rapport is daarmee vanuit de
onderzoekstechnische invalshoek beschreven. De roman geeft de belevingskant van een slachtoffer weer.
De inhoud van de roman is derhalve dienend bij één van de aanbevelingen van dit onderzoek namelijk het vergroten van inzicht en kennis ten aanzien van seksueel misbruik in de orthodox protestantse kring. Hierbij is het ook van belang kennis te nemen van de concrete belevingswereld van slachtoffers.
In de conclusies van dit onderzoek wordt onder andere genoemd dat slachtoffers van seksueel misbruik in de orthodox protestantse kring vaak kampen met een dubbel trauma. In Mantel der
liefde wordt daarop ingezoomd en inzicht in gegeven.
Mantel der liefde wordt uitgegeven door uitgeverij Brevier en is vanaf 30 mei 2013 verkrijgbaar in de
boekhandel. Zie voor meer informatie de bijlage; dit is het persbericht dat door de uitgever is opgesteld. Meer informatie is ook te vinden op www.henriekegroenwold.nl
Bronnenlijst Boeken:
Aarde, Treksa van (1991). Ik doe het licht aan. Utrecht: SWP
Allender, Dan B (1995). Voor het leven getekend? Driebergen: Navigator.
Baarda, de Goede en Meer –Middelburg van der (2007). Basisboek interviewen. Groningen: Noordhoff
Baars, José M. (2006). De onschuld voorbij. Kampen: Kok.
Baars, José M. (2013) Licht onder de zwaren. Kampen: Brevier.
Boekhout, John (2006). Verantwoord Bijbelgebruik. Amsterdam: Buijten en Schipperheijn.
Borst, Hans (2006). Incest brak haar geluk. Heerenveen: Groen.
Bruggen, Jakob van (2009). Het kompas van het christendom. Kampen: Kok.
Demasure, Karlijn (2005). Als de draad gebroken is. Kampen: Kok.
Dijk, Els J. van (2011). De hunkerende generatie. Apeldoorn: de Banier.
Ganzevoort, Ruard en Veerman, Alexander L. (2000) Geschonden lichaam, Zoetermeer: Boekencentrum.
Hoek, J, (1989). Incest wat gaat ons dat aan? Den Haag: Boekencentrum.
Imbens, Annie en Jonker, Ineke (1991). Godsdienst en incest. Amsterdam: An Dekker.
Jonker-Pool, G (1994). Geschonden grenzen. Goes: Oosterbaan & Le Cointre.
Lasonder Jane en Stoorvogel Henk (2013). Jane, Utrecht: Kok.
Machree, Judith (1998). Ik zal een Vader voor je zijn. Amsterdam: Buijten en Schipperheijn.
Meastrigt, Gabrielle van (2000), Als douchen niet meer helpt. Vaasen: Medema.
Meeusen, Ivonne (2013). Helen van seksueel misbruik. De trauma voorbij. Breda: Droomvallei.
Miller, Alice (1981). Gij zult niet merken. Utrecht: Het wereldvenster.
Molenmaker, Roel (1994). Goed mijn zuster, spreken zal ik. Kampen: Kok.
Nijenhuis, Siny te (2000). Luister mij vrij. Gooi en Sticht: Utrecht.
Shouls, Johan (2012). Up to date gereformeerd. Kampen: Brevier.
Thans Marianne (2007). Uit betrouwbare bronnen. Zoetermeer: Meinema.
Verhagen P.J. en Megen, H.J.G.M. (2012). Handboek psychiatrie, religie en spiritualiteit, Utrecht: de Tijdstroom.
Wijngaards, J. (1971). De Boeken van het Oude Testament deel Deuteronomium. Roermond: J.J. Room&Zonen.
Zee, van der, Inez (1997) Ik kom van ver. Barneveld: De Vuurbaak.
Boek dat nog verschijnt:
Groenwold, Henrieke (2013). Mantel der liefde. Kampen: Brevier
Onderzoeksrapporten:
Bos, David (2010). De aard, de daad en het Woord, Den Haag: SCP.
Deetman, Wim, Daijer, Nel, Kabfleisch Pieter, Merckelbach, Harald, Montiero, Marit, De Vries, Gerard (2011). Seksueel misbruik van minderjarigen in de rooms-katholieke kerk. Amsterdam: Balans.
Deetman, Wim (2013). Seksueel misbruik van en geweld tegen meisjes in de rooms-katholieke
kerk. Amsterdam: Balans.
Oomen, Barbara, Guijt Joost, Meijvogel, Iris, Ploeg, Mattias, Rijke(2009). Recht op verschil? Middelburg: Rooseveld Academy
Nagtegaal, M.H., Mulder, J, (2010). Procesevaluatie van de prétherapie voor
zedendelinquenten in PI Breda. Den Haag: WODC
Samson (commissie) (2012). Omringd door zorg, toch niet veilig. Amsterdam: Boom
Wolters, Joanne (2007). Uit een isolement? Enschede: Master Public Administration, Universiteit Twente.
Cursusmateriaal waar naar is verwezen:
Vermeulen-Bakker, Maria, Drewes-Wentink, Erica (2009). Van ouder op kind- werkboek. Nieuwegein en Amersfoort: Eleos en SGJ
Chandoe-van Berkum, Carla (2011). Seksualiteit: goed voorbereid- werkboek voor ouders. Amersfoort: SGJ
Internetbronnen waar naar is verwezen:
meldpunt misbruik Rooms Katholieke Kerk: www.meldpuntmisbruikrkk.nl
Dienstverleningscentrum t.b.v. de Gereformeerde Gemeente in Nederland: www.koc.nl
Begeleiding post refo’s: www.zayit.nl
Meldpunt misbruik NGK/GKV/CGK www.meldpuntmisbruik.nl
Christelijk reformatorische jongerencommunity, wekelijks bezocht in december 2012 en in januari, februari, maart, april 2013
www.refoweb.nl
ledenaantal Gereformeerd Vrijgemaakte Kerk, geraadpleegd op 27-4-2013 www.gkv.nl
Woordenboek van Dale, geraadpleegd op 27-4-2013 www.vandale.nl
Synoniemen voor het woord spreken, binnen gehaald op 27-4-2013 www.synoniemen.net
Over de schrijfster van het boek Helen van seksueel misbruik: www.helenvanseksueelmisbruik.nl
Over het boek Mantel der liefde: www.henriekegroenwold.nl
Definitie huiselijk geweld, op 20-4-2013 binnengehaald van:
http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/huiselijk-geweld/wat-huiselijk-geweld-is
Definitie seksueel misbruik commissie Samson, binnengehaald op 2-5-2013 van: https://www.onderzoek-seksueel-kindermisbruik.nl/documenten/definitie/
Verschil tussen daders en plegers meldpunt misbruik RKK, binnengehaald op 27-4-2012: http://www.meldpuntmisbruikrkk.nl/S/Melding/Paginas/Seksueel-misbruik.aspx
MOVISIE (2009) Factsheet huiselijk geweld. Binnen gehaald op 1-12-2012 2012 van http://www.seksueelgeweld.info/doc/WEBsheet%20SG%20nov%202009.pdf
Verschil tussen daders en plegers (website is in beheer van MOVISIE) binnengehaald op 27-4- 2012 van:
http://www.seksueelgeweld.info/ik_zoek_hulp/hulpverlening_aan_plegers
Westert, Jan, oktober 2012 Naar samen scholen met de Bijbel (Positionpaper ten behoeve van
toekomstagenda gereformeerd onderwijs) binnengehaald op 27-4-2013 van:
http://www.lvgs.nl/download.asp?key=E33M1&document=positionpaper_toekomst_g ereformeerd_onderwijs-okt2012.doc
Krantenartikelen waar naar verwezen is (online geraadpleegd of via de krantenbank):
Reformatorisch Dagblad:
- Bakker, Michiel, 15-2-2012 Slachtoffer van incest: voor mijn innerlijke pijn was geen plek. - Bakker, Michiel, 23-2-2012 Moeder en kinderen jarenlang slachtoffers huiselijk geweld - Hoek, P.C. 18-2-2012 Rapport huiselijk geweld noopt tot bezinning, maar schiet ook tekort - Hoofdredactie, 15-2-2012 Commentaar: Huiselijk geweld aanpakken
- Kranendonk, W.B. 18-2-2012 Ds. Silfhout: Misbruik niet bedekken met de mantel der liefde - Ploeg, Linda van der, 23-2-2012 Gods Woord bezit wonderlijke helende kracht
- Berge, Henk van der, 16-3-2012 Afscheid van tussenpaus ND hoofdredacteur Bergwerff - Een verslaggever, 25-11-2011 Jongere heeft opvoeder nodig die volwassen is
Nederlands Dagblad:
- Redactie kerk en religie, 18-2-2013 Reformatorische kerke n werken aan meldpunt misbruik
Trouw:
- Beek, Marije van 14-2-2012, Wat zag mijn vader in mij? Religie en filosofie, p. 6 - Beek, Marije van 15-2-2012 Maak je geen illusies dat onderzoek misbruik uitbant. p. 6 - Redactie religie en filosofie, 15-2-2-12 Behoudende kerk bang om seksueel geweld aan te kaarten - Redactie religie en filosofie 15-2-2012 Huiselijke agressie bij refo's onderzocht p.9
Stentor:
- Ebeltjes, Frans 13-4-2013 Waarden en normen in het ruggenmerg - ANP, 3-5-2013 Stroom geweldmeldingen RK kerk sinds Deetman
Televisieprogramma waar naar is verwezen:
Bijlage
Persbericht
Wat? Presentatie van de roman Mantel der liefde
Waar? Boekhandel Goedhart, Assendorperstraat 79, Zwolle
Wanneer? Donderdag 30 mei, 19:30 uur
Wie? Henrieke Groenwold, Hilde Bakker, Wim Visser, Tjerk de
Reus
Waarom? Mantel der liefde gaat over godsdienstige manipulatie en
seksueel misbruik in orthodox-protestantse kringen.
__________________________________________________________________________________ Op donderdag 30 mei wordt om 19.30 uur bij boekhandel Goedhart te Zwolle het boek Mantel der
liefde gepresenteerd. Dit boek heeft als thema godsdienstige manipulatie en seksueel misbruik in
orthodox-protestantse kring. Het laat zien hoe Hanna, de hoofdpersoon, hierdoor als kind beschadigd wordt en hoe zij er als volwassene pas na jaren in slaagt zich aan de manipulaties en de verstikkende ‘mantel der liefde’ te ontworstelen.
De mantel der liefde was de naam van het rapport over huiselijk geweld binnen orthodox-protestantse
kring dat MOVISIE in 2012 publiceerde. In het Reformatorisch Dagblad werd het rapport door opinieleiders objectief genoemd. Er werd voor gepleit de handschoen op te pakken. ‘Werkelijk onrecht kun je niet met de mantel der liefde bedekken.’ (RD 18 feb. 2012) Een jaar later meende een columnist in hetzelfde Reformatorisch Dagblad dat er weinig is veranderd en werd opnieuw opgeroepen een halt aan het misbruik toe te roepen (RD 7 en 14 feb. 2013).
Maar noch een rapport met data, noch een opiniërend artikel in een krant zijn zo goed in staat te laten zien hoe kwalijk seksueel misbruik onder een religieuze dekmantel is, als de verhalen van slachtoffers. Aan die slachtoffers geeft Henrieke Groenwold in Mantel der liefde een stem. Alle personen in het boek zijn fictief, maar de gebeurtenissen zijn helaas werkelijkheid voor veel slachtoffers. Met enorm invoelingsvermogen wordt de worsteling tussen eigenwaarde en loyaliteit, weten en twijfel, schuld en angst beschreven. Dit boek kan slachtoffers helpen hun gevoelens te verwoorden en laat alle anderen als het ware meevoelen in welke emotionele draaikolk een misbruikt kind terechtkomt.
Henrieke Groenwold (1979) studeerde Godsdienst en Pastoraal Werk, waarbij ze onderzoek deed naar het spreken over seksueel misbruik in de orthodox-protestantse kring. In het dagelijks leven is ze werkzaam als kerkelijk jeugdwerker. Daarnaast begeleidt ze kinderen met aan autisme verwante problematiek.
Programma:
19:30 Inloop met koffie
20:00 Welkom door Pieter Rouwendal van Brevier uitgeverij
20:10 Mini interview met de auteur door Tjerk de Reus, literatuurcriticus
20:20 Reactie op het boek door Hilde Bakker van MOVISIE, mede auteur van het rapport De
mantel der liefde
20:30 Reactie op het boek door Wim Visser, die in zijn tijd als ouderling van een reformatorische gemeente meerdere slachtoffers begeleid heeft.
20:50 Henrieke Groenwold leest een fragment voor uit Mantel der liefde
21:00 Gelegenheid de auteur of anderen te spreken, het boek aan te schaffen en wat fris te drinken.
OPGAVE GEWENST VIA INFO@BREVIERUITGEVERIJ.NL