4. Onderzoek
5.3. Mogelijkheden voor vervolgonderzoek
Voor dit onderzoek zijn de grootste beursgenoteerde bouwondernemingen onderzocht. Hier is geen rekening gehouden met subcategorieën vanwege de tijdsduur. Om nauwkeurigere conclusies te kunnen trekken zou de subcategorieën onderzocht kunnen worden. Bouwondernemingen kunnen bijvoorbeeld ingedeeld worden in woningbouw, grond- weg en waterbouw, installatiebedrijven. In een vervolgonderzoek kan er gekeken worden naar verschillen in de corporate governance codes die de kwantiteit en kwaliteit van risicoverslaggeving kunnen beïnvloeden en of er een relatie is met het aantal wijzigingen van de code in relatie tot de onderzochte variabelen. Daarnaast kan de kwaliteit van risicoverslaggeving onderzocht worden op basis van andere verklarende variabelen. Er kan bijvoorbeeld diepgaand onderzoek worden uitgevoerd naar de toename van de kwaliteit.
Een andere mogelijkheid is het onderzoeken van de leesbaarheid van de risicoparagraaf. Uit dit onderzoek blijkt dat V.S. ondernemingen ruim vier maal zoveel woorden gebruiken om tot een hogere kwaliteit te komen dan Europese ondernemingen. Het onderzoeken van de impact van leesbaarheid zou een interessant vervolg zijn.
Referenties
Abma, R. (2007). Naar een meer inzichtelijke risicoparagraaf. Controllersmagazine, september 2007: 34 – 37.
Abraham, S., Cox, P. (2007). Analysing the determinants of narrative risk information in U.K. FTSE 100 annual reports. British Accounting Review 39: 227 – 248.
Akkermans D., Van Ees, H., Hermes, N., Hooghiemstra, R., Van der Laan, G., Postma, T., Van Witteloostuijn, A. (2007). Corporate governance in the Netherlands: an overview of the application of the Tabaksblat Code in 2004. Corporate Governance – An International Review 15: 1106 – 1118.
Ashbaugh-Skaife, H., Collins, D. W., Kinney Jr., W. R. (2007) The discovery and reporting of internal control deficiencies prior to SOX-mandated audits. Journal of Accounting and Economics 44: 166 – 192.
Atradius (2012). Market monitor: focus op prestaties en verwachtingen voor de bouwsector. Verkregen via:
http://www.atradius.nl/images/stories/market_monitor/MM_Feb_2012_NL.pdfop 11 april
2012.
Ballast Nedam (2010). Ballast Nedam jaarverslag 2010. Verkregen via: http://www.ballast-nedam.nl/op 16 februari 2012.
Beretta, S., Bozzolan, S. (2004). A framework for the analysis of firm risk communication. The international Journal of Accounting 39: 265 – 288.
Beretta, S., Bozzolan, S. (2008). Quantity vs Quality: the case of forward looking disclosure. Journal of Accounting, Auditing and Finance 3: 333 – 375.
Botosan, C. A. (1997). Disclosure level and the cost of equity capital. The Accounting Review 72: 323 – 349.
Canadian Institute of Chartered Accountants (2008). Building a better MD&A: risk disclosure. Verkregen via: http://www.cica.ca/focus-on-practice-areas/reporting-and-capital-markets/performance-reporting-resource-centre/index.aspx op 2 april 2012. Deloitte (2009). European powers of construction 2009. Verkregen via:
http://www.deloitte.com/view/en_GX/global/services/Audit/global-ifrs-offerings-
services/ifrs-implementation-services/ifrs-elearning/c01b57360dc95210VgnVCM200000bb42f00aRCRD.htmop 12 maart 2012.
Deloitte (2011a). European powers of constructions 2010. Verkregen via:
http://www.grupo-sanjose.com/pdf/Deloitte%20EPoC_European_Powers_of_Construction_2010.pdfop 12
maart 2012.
Deloitte (2011b). European M&A construction monitor. Verkregen via:
http://www.deloitte.com/view/en_BE/be/industries/realestate/086e09ea44f95310VgnVCM
Denis, D.K. (2001). Twenty-five years of corporate governance research … and counting. Review of Financial Economics 10: 191 – 212.
Deumes, R. (2008). Corporate risk reporting: a content analysis of narrative risk disclosures in prospectuses. Journal of Business Communication 45: 120 – 157.
Deumes, R., Knechel, W.R. (2008). Economic incentives for voluntary reporting on internal risk management and control systems. Auditing: A Journal of Theory and Practice 27: 35 – 66. Dinant, J. (2010). De verslaglegging van risico’s in het jaarverslag van beursgenoteerde
ondernemingen. Tijdschrift voor jaarrekeningenrecht 5: november 2010.
Dobler, M. (2005). How informative is risk reporting? (Working paper). Munich Business Research. Droogsma, J. (2009). Risicomanagementsystemen in de praktijk – Kwaliteitsbepalende factoren,
stand van zaken en ontwikkelpunten. Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie juli/augustus: 262-273.
EIB (2012). Verwachtingen bouwproductie en werkgelegenheid 2012. Verkregen via:
http://www.vastgoedjournaal.nl/uploads/EIB%20Verwachtingen%20bouwproductie%20201 2.pdfop 9 maart 2012.
Emanuels J., Van Leeuwen, O. en Wallage, P. (2004). Internal Control volgens Sarbanes-Oxley: Overzicht en praktische betekenis. Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie, juli/augustus: 348 – 355.
Emanuels, J. (2005). Interne beheersing: in control of in de krant (beschouwing over een crisis). Oratie Rijksuniversiteit Groningen. Groningen.
ENR (2012). The Top 400 Contractors. Verkregen via:
http://enr.construction.com/toplists/contractors/001-100.aspop 30 juli 2012. Ernst & Young (2010). Business risk report 2010. Verkregen via:
http://www.ey.com/GL/en/Services/Advisory/Business-Risk-Report-2010---Business-risks-across-sectors op 25 april 2012.
European Association Of Securities Dealers & European Corporate Governance Network (2002). Comparative Study of Corporate Governance Codes Relevant to the European Union and its Member States.
Graham, J.R., Harvey, C.R., Rajpogal, S. (2005). The economic implications of corporate financial reporting. Journal of Accounting and Economics 40: 3 – 73.
Groot, de J.I. (2010a). Helder verslagleggen over bedrijfsrisico’s. Controllersmagazine. Januari/februari 2010.
Groot, de J.I. (2010b). Op weg naar een raamwerk voor risicoverslaglegging. Tijdschrift voor jaarrekeningenrecht. 1/2 april 2010.
Healy, P., Palepu, K. (2001). Information asymmetry, corporate disclosure, and the capital markets: a review of the empirical disclosure literature. Journal of Accounting and Economics 31: 405 – 440.
ICAEW (2011). Reporting business risks: meeting expectations. Verkregen via:
http://www.icaew.com/en/technical/financial-reporting/information-for-better-markets/ifbm-reports/reporting-business-risks-meeting-expectationsop 9 mei 2012. ING (2012). Kwartaalbericht bouw: krimp slaat weer toe in bouw. Verkregen via:
http://www.ing.nl/Images/ING%20- %20krimp%20slaat%20weer%20toe%20in%20bouw%20-%20Januari%202012_tcm7-101758.pdfop 15 mei 2012.
Jensen, M., Meckling, W. (1976) Theory of the firm: managerial behavior, agency costs and ownership structure. Journal of Financial Economics 17: 41 – 68.
Jensen, M.C., (2010). The modern industrial revolution, Exit, and the failure of internal control systems. Journal of Applied Corporate Finance 22: 43 – 48.
Kajüter, P. (2003). Risk Reporting in Germany: Evidence from a Longitudinal Study. Working Paper, Department of Auditing and Control Düsseldorf University, November 2003.
Lajili, K., Zéghal, D. (2005). A content analysis of risk management disclosures in Canadian annual reports. Canadian Journal of Administrative Sciences 22: 125 – 142.
La Porta R., Lopez-de-Silanes, F., Shleifer, A., Vishny, R.W. (1998). Law and finance. Journal of Political Economy 106: 1113 – 1155.
Li, F. (2006). Do stock market investors understand the risk sentiment of corporate annual reports? (Working paper). University of Michigan: Ann Arbor.
Linsley, P.M., Shrives, P.J. (2006). Risk reporting: a study of risk disclosures in the annual reports of U.K. companies. British Accounting Review 38: 387 – 404.
Meek, G.K., Roberts, C.B., Gray, S.J. (1995). Factors influencing voluntary report disclosures by U.S., U.K. and Continental European multinational corporations. Journal of International
Business Studies 26: 555-572.
NIVRA (2010). Onderzoek naar de risicoparagraaf in jaarverslagen 2009 van Nederlandse beursfondsen. Verkregen via:http://www.iia.nl/SiteFiles/readfile.pdf op 2 mei 2012. NVB (2010). Thermometer bedrijfsruimten. Verkregen via:
http://nvb-ontwikkelaars.nl/Publicaties/NVB_Thermometers/Thermometer_Bedrijfsruimtenop 12 mei
2012.
Paape, L., Swagerman, D., Prinsenberg, M., Scheffe, J., Star, J., Brecher, M. (2009).
Risicomanagement in tijden van crisis (en voor en na). Koninklijk NIVRA Amsterdam, PricewaterhouseCoopers Amsterdam, Nyenrode Breukelen, Rijksuniversiteit Groningen. RS drukkerij BV, Den Haag.
Parmar, B.L., Freeman, R.E., Harrison, J. S., Wicks, A.C., Purnell, L., De Colle, S. (2010). Stakeholder theory: the state of art. The Academy of Management Annals 4: 403 – 445.
PWC (2006). Risicomanagement: de praktijk in Nederland. Verkregen via:
http://www.vrisico.nl/pwc_RM_survey.pdfop 13 februari 2012. PWC (2012). Branchedocument bouw 2012. Verkregen via:
http://www.pwc.nl/nl/publicaties/branchedocument-bouw-2012.jhtmlop 7 mei 2012.
Ruffert, M. (2011). The european debt crisis and european union law. Common Market Law Review 48: 1777 – 1806.
Solomon, J.F., Solomon, A., Norton, S.D., Joseph, N.L. (2000). A conceptual framework for corporate risk disclosure emerging from the agenda for corporate governance reform. British
Accounting Review 32: 447 – 478.
The Institute of Internal Auditors (2008). 2008 ERM Benchmarking survey p. 27. Verkregen via:
www.theiia.org/download.cfm?file=68594op 6 maart 2012.
Tweede Kamer (2009). Enquête bouwnijverheid. Verkregen via:
http://www.bianet.nl/downloads/22_16000.pdf op 15 februari 2012.
Weenink, A., Heidema, S., Bakker, M. (2008). De kloof overbruggen bij risicomanagement. Verkregen via:
http://www.cpigovernance.nl/downloads/23_GB%202%202008%20%20de%20kloof%20ov
erbruggen%20Carrot%20en%20stick%20goed.pdfop 2 november 2012.
Zahra, S.A., Priem, R.L., Rasheed, A.A. (2005). The antecedents and consequences of top management fraud. Journal Of Management 31: 803 – 828.
Boeken:
Baarda, D.B., Goede, De M.P.M. (2001). Basisboek Methoden en Technieken: Handleiding voor het opzetten en uitvoeren van onderzoek. Wolters-Noordhoff. Groningen/Houten.
Baarda, D.B., Goede, De M.P.M., Van Dijkum, C. J. (2007). Basisboek Statistiek met SPSS: Handleiding voor het verwerken en analyseren van en rapporteren over
(onderzoeks)gegevens. Wolters-Noordhoff. Groningen/Houten.
Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission (COSO) (2004). Enterprise Risk Management – Integrated Framework.
Cools, K. (2005). Controle is goed, vertrouwen nog beter: Over bestuurders en corporate governance. Gorcum & Comp. Assen.
Choi, F. D. S., Meek, G. K. (2008). International Accounting. Prentice Hall. New Jersey.
Doupnik, T. S., Perera, H. B. (2008). International Accounting. Mc-Graw Hill/Irwin. Columbus. Huizingh, K. R. E. (2008). Inleiding SPSS 16 voor Windows. Sdu Uitgevers. Den Haag.
Krippendorff, K. (1980). Content analysis: an introduction to its methodology. Newsbury Park. Sage Publications. London.
Majoor, G.C.M., Heideman, T., Van Kollenburg, J.C.E., Merkus, W.F., Moleveld, W.P. (2007). Elementaire theorie accountantscontrole: algemene beginselen. Wolters-Noordhoff. Groningen/Houten.
Myers, R. H. (1990). Classical and Modern Regression with Applications. PWS-Kent Publishing Company.
Power, M. (2004). The risk management of everything: rethinking the politics of uncertainty. Demos. Londen.
Scott, W.R. (2009). Financial Accounting Theory. Prentice Hall. New Jersey.
Vocht, De A.G.A. (2011). Basishandboek SPSS 19: IBM SPSS Statistics 19. Bijleveld Press. Utrecht. Wichers Hoeth, A. W., & Fleuren, K. G. A. (2001). De bouw moet om: op weg naar feilloos bouwen.
Stichting Bouwresearch. Rotterdam. Internet:
Accountancynieuws. Verkregen via: http://www.accountancynieuws.nl/actueel/branche/pwc-jaarverslagen-te-eenzijdig-gericht-op.109097.lynkxop 3 april 2012.
CBS Statline. Geraadpleegd via:http://statline.cbs.nl/statweb/op 1 mei 2012.
Deloitte. Verkregen via: http://www.accountancynieuws.nl/actueel/accountancymarkt/deloitte-risicorapportage-in-jaarverslag.107452.lynkxop 1 mei 2012.
ECGI. Overzicht corporate governance codes. Verkregen via:
http://www.ecgi.org/codes/all_codes.phpop 8 mei 2012.
EIB (2009). Een conjunctuurindicator voor de bouwnijverheid. Verkregen via:
http://www.eib.nl/index/nieuws__137/op 19 april 2012.
Financial Reporting Council (2009). Review of the Combined Code: final report. Verkregen via:
www.frc.org.uk. op 19 april 2012. Monitoring Commissie. Verkregen via:
http://www.commissiecorporategovernance.nl/news/item/Monitoring_Commissie_doet_vo
orstellen_voor_aanpassing_Code_Tabaksblat/146?mid= op 2 mei 2012.
NRC. Kredietcrisis in vijf stappen. Verkregen via:
http://vorige.nrc.nl/nieuwsthema/kredietcrisis/article1987320.eceop 15 mei 2012. Wet- en regelgeving:
De Nederlandse Corporate Governance Code (2008). Verkregen via:
http://www.commissiecorporategovernance.nl/Corporate_Governance_Codeop 15 februari
2012.
Bijlagen
Bijlage 1: Top 50 Europese beursgenoteerde bouwondernemingen
Bijlage 2: Steekproef selectie
Nr. Onderneming Land
1 Vinci SA Frankrijk
2 Bouygues SA Frankrijk
3 Hochtief AG Duitsland
4 Actividades de Construcción, ACS SA * Spanje
5 Eiffage SA * Frankrijk
6 Skanska AB Zweden
7 Strabag SE Oostenrijk
8 Balfour Beatty Plc Verenigd Koninkrijk
9 Ferrovial SA *** Spanje
10 Fomento de Construccions, FCC SA * Spanje 11 Bilfinger Berger SE Duitsland 12 Koninklijke BAM Groep NV Nederland
13 Acciona SA * Spanje
14 Carillion PLC Verenigd Koninkrijk
15 NCC AB Zweden
16 Obrascón Huarte Lain SA * Spanje 17 Sacyr Vallehermoso SA * Spanje
18 Peab AB Zweden
19 Yit Oyj Finland
20 Enka Insaat Ve Sanayi AS *** Turkije
21 Taylor Wimpey Plc Verenigd Koninkrijk
22 Porr Group Oostenrijk
23 Heijmans NV Nederland
24 Barratt Developments Plc ** Verenigd Koninkrijk 25 Morgan Sindall Plc Verenigd Koninkrijk 26 Kier Group Plc ** Verenigd Koninkrijk
27 Interserve Plc Verenigd Koninkrijk
28 Impregilo Spa * Italië
29 Astaldi Spa Italië
30 Mota Engil Sgps SA Portugal
31 Veidekke Asa Noorwegen
32 Lemminkainen Oyj Finland
33 Persimmon Plc Verenigd Koninkrijk
34 Ellaktor SA Griekenland
35 Implenia AG *** Zwitserland
36 Galliford Try Plc ** Verenigd Koninkrijk 37 Teixeira Duarte Engenharia e Construcoes SA * Portugal
38 Ballast Nedam NV Nederland
39 Keller Group Plc Verenigd Koninkrijk 40 Costain Group Plc Verenigd Koninkrijk
41 Bauer Aktiengesellschaft Duitsland
42 Mt Hojgaard Denemarken
43 Interior Services Group Plc ** Verenigd Koninkrijk 44 Polimex Mostostal SA *** Polen
45 JM AB Zweden
46 Trevi Group * Italië
48 Bellway Plc ** Verenigd Koninkrijk 49 Grupo Empresarial San Jose SA * Spanje
50 J&P- Avax SA Griekenland
* = Geen Engelstalig jaarverslag 2011 bekend ** = Gebroken boekjaar
Bijlage 3: Wisselkoersen
Tabel: Wisselkoers buitenlandse valuta naar Euro (€ 1)
GBP2 SEK3 NOK4 DKK5
31-12-2009 1,1281 0,0974 0,1206 0,1349
31-12-2010 1,1654 0,1113 0,1285 0,1339
31-12-2011 1,1978 0,1118 0,1291 0,1345
Bron:http://nl.exchange-rates.org/
Tabel: Wisselkoersverlies bouw
Koersverlies GBP SEK NOK DKK Totaal(in € miljoen) 2009 € 3.499,9 € 327,6 € 221,8 € 5,1 € 4.054,4
2010 € 5.217,9 € 1.304,6 € 315,7 -€ 3,2 € 6.834,9
2011 € 6.701,2 € 1.488,3 € 368,1 € 2,1 € 8.559,6
Tabel: Wisselkoersverlies overig
Koersverlies GBP USD Totaal(in € miljoen) 2009 - € 981,0 € 1.734,3 € 753,3
2010 € 1.471,4 € 2.726,5 € 4.197,9
2011 € 2.925,4 € 4.335,2 € 7.261,6
2GBP = Britse Pond
3SEK = Zweedse Kroon
4NOK = Noorse Kroon
Bijlage 4: Top 10 Europese ondernemingen
6Top 10 Europese ondernemingen Omzet
2008 2009 2010 2011 1 Unilever € 40.253 € 39.823 € 44.262 € 46.467 2 Nestlé € 69.288 € 71.259 € 67.410 € 67.840 3 Siemens € 77.327 € 76.651 € 75.798 € 73.515 4 L'Oreal € 17.542 € 17.462 € 19.495 € 20.343 5 Shell * € 329.305 € 193.964 € 282.415 € 373.866 6 Vodafone ** € 37.247 € 46.271 € 51.828 € 54.958 7 ABB * € 25.082 € 22.169 € 23.592 € 29.316 8 Santander € 33.489 € 39.381 € 42.049 € 44.262 9 Danone € 15.220 € 14.982 € 17.010 € 19.318 10 Daimler € 98.469 € 78.924 € 97.761 € 106.540 Totaal € 743.222 € 600.886 € 721.620 € 836.424
Top 10 Europese ondernemingen Aantal medewerkers
2008 2009 2010 2011 1 Unilever 174.000 168.000 165.000 169.000 2 Nestlé 283.000 278.000 281.000 328.000 3 Siemens 346.000 333.000 336.000 360.000 4 L'Oreal 67.662 64.643 66.619 68.886 5 Shell 102.000 101.000 97.000 90.000 6 Vodafone 72.375 79.097 84.990 83.862 7 ABB 120.000 116.000 116.500 133.600 8 Santander 170.961 169.460 178.869 193.349 9 Danone 80.143 80.976 100.995 101.885 10 Daimler 273.216 256.407 260.100 271.370 Totaal 1.689.357 1.646.583 1.687.073 1.799.952
Tabel: Aanpassing omzet op basis van valuta einde boekjaar naar Euro (€ 1)
6http://www.haygroup.com/BestCompaniesForLeadership/research-and-findings/europe.aspx * USD ** GBP 31-12-2008 0,7184 1,0499 31-12-2009 0,6972 1,1281 31-12-2010 0,7468 1,1654 31-12-2011 0,7717 1,1978
Bijlage 5: Dataverzameling
Kwantiteit Kwaliteit Omzet (LN) 2009 2010 2011 2009 2010 2011 2009 2010 2011 1 Vinci SA Frankrijk 5001 4309 5179 48 49 49 24,203 24,231 24,333 2 Bouygues SA Frankrijk 4951 7433 8430 50 50 50 24,169 24,164 24,211 3 Hochtief AG Duitsland 4334 4679 5101 40 50 47 23,747 23,727 23,871 4 Skanska AB Zweden 1919 1856 1924 38 42 42 23,306 23,274 23,331 5 Strabag SE Oostenrijk 1781 1837 1848 34 34 37 23,290 23,271 23,385
6 Balfour Beatty Plc Verenigd Koninkrijk 2286 3623 3288 35 40 38 23,180 23,232 23,305 7 Bilfinger Berger Se Duitsland 3485 3879 4495 42 46 46 22,722 22,804 22,828 8 Koninklijke BAM groep NV Nederland 3525 3728 4432 45 45 45 22,842 22,753 22,793 9 Carillion PLC Verenigd Koninkrijk 489 555 679 23 26 30 22,542 22,514 22,523
10 NCC AB Zweden 1540 1554 1627 23 26 32 22,420 22,368 22,494
11 Peab AB Zweden 468 467 471 16 22 22 21,946 22,111 22,306
12 Yit Oyj Finland 2135 2475 2659 38 39 37 21,972 22,055 22,233
13 Taylor Wimpey Plc Verenigd Koninkrijk 1332 1357 1443 30 27 41 21,798 21,446 21,496
14 Porr Group Oostenrijk 2096 2342 2426 38 33 38 21,622 21,520 21,517
15 Heijmans NV Nederland 2234 2499 2734 36 40 40 21,848 21,709 21,582
16 Morgan Sindall Plc Verenigd Koninkrijk 1129 1276 1542 34 34 33 21,638 21,619 21,704 17 Interserve Plc Verenigd Koninkrijk 1060 1040 1290 35 36 39 21,748 21,716 21,745
18 Astaldi Spa Italië 594 914 997 23 31 34 21,349 21,439 21,541
19 Mota Engil Sgps SA Portugal 1687 1864 1882 27 33 33 21,554 21,477 21,501
20 Veidekke Asa Noorwegen 898 1216 1029 16 16 24 21,375 21,428 21,551
21 Lemminkainen Oyj Finland 703 1933 1911 25 36 40 21,398 21,361 21,545
22 Persimmon Plc Verenigd Koninkrijk 436 480 520 28 30 33 21,195 21,327 21,332
23 Ellaktor SA Griekenland 571 583 462 12 24 24 21,542 21,285 20,909
24 Ballast Nedam NV Nederland 3060 3547 3654 36 39 48 21,048 21,030 21,047 25 Keller Group Plc Verenigd Koninkrijk 381 653 759 26 28 28 20,880 20,943 21,047 26 Costain Group Plc Verenigd Koninkrijk 2395 1175 1018 29 25 29 20,903 20,898 20,890 27 Bauer Aktiengesellschaft Duitsland 3617 3723 4097 31 49 49 20,815 20,847 20,921
28 Mt Hojgaard Denemarken 492 494 776 21 18 28 20,927 20,831 20,948
29 JM AB Zweden 2259 2297 1547 31 28 28 20,658 20,680 21,017
30 Grupo Soares Da Costa Portugal 1941 966 770 30 27 27 20,666 20,611 20,588 31 J&P- Avax SA Griekenland 649 777 774 7 13 13 20,667 20,489 20,359
Controlegroep
Kwantiteit Kwaliteit Omzet (LN) 2009 2010 2011 2009 2010 2011 2009 2010 2011
1 Fluor Verenigde Staten 7616 8300 9165 47 47 47 16,545 16,561 16,708
2 KBR Verenigde Staten 8617 7086 7154 45 45 45 15,949 15,836 15,782
3 Tutor Perini Verenigde Staten 6873 7157 6390 48 48 48 15,094 14,686 14,869 4 The Shaw Group Verenigde Staten 10627 10747 10255 45 45 45 15,440 15,467 15,338
5 Jacobs Verenigde Staten 6812 6845 7761 41 41 42 15,894 15,818 15,896
6 McDermott International Verenigde Staten 8900 7407 8430 53 53 53 14,643 14,401 14,793
7 URS Verenigde Staten 9687 10290 10397 52 53 53 15,679 15,740 15,812
8 Granite Construction Verenigde Staten 2534 3591 4452 33 36 36 14,130 14,091 14,254 9 Willbros Group Verenigde Staten 7167 11110 8704 47 49 47 13,625 13,641 14,036 10 Hill International Verenigde Staten 3078 4023 6694 46 46 48 12,591 12,729 12,866
Bijlage 6: Voorwaarden hypothese 1
- Kolmogorov-Smirnov testhypothese 1
Smirnov test- Correlatie tussen de variabelen
Tabel 4: Correlatie 2009
Kwaliteit09 Kwantiteit09 ln Omzet 2009
Kwaliteit09 Pearson Correlation 1 ,834** ,623** Sig. (2-tailed) ,000 ,000 N 31 31 31 Kwantiteit09 Pearson Correlation ,834** 1 ,588** Sig. (2-tailed) ,000 ,001 N 31 31 31 ln Omzet 2009 Pearson Correlation ,623** ,588** 1 Sig. (2-tailed) ,000 ,001 N 31 31 31
**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).
Tabel 5: Correlatie 2010
Kwaliteit10 Kwantiteit10 ln Omzet 2010
Kwaliteit10 Pearson Correlation 1 ,815** ,628** Sig. (2-tailed) ,000 ,000 N 31 31 31 Kwantiteit10 Pearson Correlation ,815** 1 ,638** Sig. (2-tailed) ,000 ,000 N 31 31 31 ln Omzet 2010 Pearson Correlation ,628** ,638** 1 Sig. (2-tailed) ,000 ,000 N 31 31 31
**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).
Tabel 6: Correlatie 2011
Kwaliteit11 Kwantiteit11 ln Omzet 2011
Kwaliteit11 Pearson Correlation 1 ,790** ,594** Sig. (2-tailed) ,000 ,001 N 31 31 31 Kwantiteit11 Pearson Correlation ,790** 1 ,664** Sig. (2-tailed) ,000 ,000 N 31 31 31 ln Omzet 2011 Pearson Correlation ,594** ,664** 1 Sig. (2-tailed) ,001 ,000 N 31 31 31
Bijlage 7: Uitkomsten hypothese 1
- Hypothese 1aTabel 9: Model Summary
Model R R Square Adjusted R Square
Std. Error of the Estimate 1 ,850a ,722 ,702 6,956 a. Predictors: (Constant), ln Omzet 2009, Kwantiteit09
Tabel 10: ANOVAa
Model Sum of Squares df Mean Square F Sig.
1
Regression 3516,488 2 1758,244 36,336 ,000b
Residual 1354,866 28 48,388 Total 4871,355 30
a. Dependent Variable: Kwaliteit09
b. Predictors: (Constant), ln Omzet 2009, Kwantiteit09
Tabel 11: Coefficientsa
Model Unstandardized Coefficients Standardized Coefficients t Sig. B Std. Error Beta 1 (Constant) -29,351 31,684 -,926 ,362 Kwantiteit09 ,007 ,001 ,715 5,799 ,000 ln Omzet 2009 2,464 1,501 ,202 1,642 ,112 a. Dependent Variable: Kwaliteit09
-
Hypothese 1bTabel 12: Model Summary
Model R R Square Adjusted R Square
Std. Error of the Estimate 1 ,827a ,684 ,662 7,102 a. Predictors: (Constant), ln Omzet 2010, Kwantiteit10
Tabel 13: ANOVAa
Model Sum of Squares df Mean Square F Sig.
1
Regression 3060,532 2 1530,266 30,339 ,000b
Residual 1412,307 28 50,440 Total 4472,839 30
b. Predictors: (Constant), ln Omzet 2010, Kwantiteit10
Tabel 14: Coefficientsa
Model Unstandardized Coefficients Standardized Coefficients t Sig. B Std. Error Beta 1 (Constant) -16,373 33,398 -,490 ,628 Kwantiteit10 ,005 ,001 ,699 5,067 ,000 ln Omzet 2010 2,095 1,586 ,182 1,321 ,197 a. Dependent Variable: Kwaliteit10
-
Hypothese 1cTabel 15: Model Summary
Model R R Square Adjusted R Square
Std. Error of the Estimate 1 ,795a ,632 ,606 6,951 a. Predictors: (Constant), ln Omzet 2011, Kwantiteit11
Tabel 16: ANOVAa
Model Sum of Squares df Mean Square F Sig.
1
Regression 2326,652 2 1163,326 24,078 ,000b
Residual 1352,832 28 48,315 Total 3679,484 30
a. Dependent Variable: Kwaliteit11
b. Predictors: (Constant), ln Omzet 2011, Kwantiteit11
Tabel 17: Coefficientsa
Model Unstandardized Coefficients Standardized Coefficients t Sig. B Std. Error Beta 1 (Constant) 5,575 32,947 ,169 ,867 Kwantiteit11 ,004 ,001 ,707 4,615 ,000 ln Omzet 2011 1,271 1,560 ,125 ,815 ,422 a. Dependent Variable: Kwaliteit11
Bijlage 8: Toetsen controle variabele voor lineaire regressieanalyse
H1a:Model Summary
Model R R Square Adjusted R Square
Std. Error of the Estimate 1 ,621a ,385 ,364 8,055 a. Predictors: (Constant), ln Omzet 2009
ANOVAa
Model Sum of Squares df Mean Square F Sig.
1
Regression 1178,075 1 1178,075 18,157 ,000b
Residual 1881,603 29 64,883 Total 3059,677 30
a. Dependent Variable: Kwaliteit09 b. Predictors: (Constant), ln Omzet 2009
Coefficientsa
Model Unstandardized Coefficients Standardized Coefficients
t Sig.
B Std. Error Beta
1 (Constant) -100,807 30,861 -3,267 ,003 ln Omzet 2009 5,989 1,405 ,621 4,261 ,000 a. Dependent Variable: Kwaliteit09
H1b:
Model Summary
Model R R Square Adjusted R Square
Std. Error of the Estimate 1 ,641a ,410 ,390 7,916 a. Predictors: (Constant), ln Omzet 2010
ANOVAa
Model Sum of Squares df Mean Square F Sig.
1
Regression 1264,222 1 1264,222 20,174 ,000b
Residual 1817,326 29 62,666 Total 3081,548 30
b. Predictors: (Constant), ln Omzet 2010
Coefficientsa
Model Unstandardized Coefficients Standardized Coefficients
t Sig.
B Std. Error Beta
1 (Constant) -100,514 29,853 -3,367 ,002 ln Omzet 2010 6,113 1,361 ,641 4,492 ,000 a. Dependent Variable: Kwaliteit10
H1c:
Model Summary
Model R R Square Adjusted R Square
Std. Error of the Estimate 1 ,578a ,334 ,311 7,583 a. Predictors: (Constant), ln Omzet 2011
ANOVAa
Model Sum of Squares df Mean Square F Sig.
1
Regression 837,869 1 837,869 14,572 ,001b
Residual 1667,486 29 57,500 Total 2505,355 30
a. Dependent Variable: Kwaliteit11 b. Predictors: (Constant), ln Omzet 2011
Coefficientsa
Model Unstandardized Coefficients Standardized Coefficients
t Sig.
B Std. Error Beta
1 (Constant) -71,158 28,003 -2,541 ,017 ln Omzet 2011 4,861 1,274 ,578 3,817 ,001 a. Dependent Variable: Kwaliteit11
Bijlage 9: Risico-inschatting op basis van interviews
Risico
Accountant Controller
Risk
Manager Score
Regulation and compliance 2 1 1
1
Access to credit 4 4 3
4
Slow recovery/double-dip recession 3 3 2
3
Managing talent 2 2 3
2
Radical greening 2 2 0
1
Emerging markets 2 1 3
2
Cost-cutting 3 2 1
2
Non-traditional entrants 1 1 2
1
Social acceptance risk 3 2 1
2
Executing alliances and transactions 1 1 1
1
Renterisico 2 3 2
2
Bijlage 10: Controlegroep
Omzet(in € miljoen)
Controle groep – VS 2009 2010 2011 2012
1 Fluor Corporation, Irving, Texas 16.040 15.333 15.571 18.043
2 KBR, Houston, Texas 8.320 8.440 7.542 7.146
3 Tutor Perini Corporation, Sylmar, California 5.660 3.592 2.389 2.868
4 The Shaw Group Incorporation, Baton Rouge, Louisiana 5.028 5.073 5.216 4.582
5 Jacobs, Pasadena, California 8.084 7.996 7.405 8.011
6 McDermott International Incorporation, Houston, Texas 2.226 2.288 1.795 2.658
7 URS Corporation, San Francisco, California 7.246 6.449 6.854 7.366
8 Granite Construction Incorporation, Watsonville, California 1.921 1.369 1.317 1.551
9 Willbros Group Incorporation, Houston, Texas 1.243 827 840 1.246
Bijlage 11: Voorwaarden hypothese 2
- Kolmogorov-Smirnov toets- Sphericiteitstest: Mauchly’s Test
Als uit de Mauchly’s test voor sphericiteit een significante waarde komt, moet er een alternatieve methode worden gebruikt om de resultaten te interpreteren.
Uit de Mauchly’s test blijkt dat voor uitkomst is niet significant.
Uit de Mauchly’s test blijkt dat voor
de uitkomst is wel significant. Indien de Epsilon bij de uitkomst groter is dan 0,7 kan de Greenhouse-Geisser resultaten gebrui
de ongelijke varianties en geeft na ‘sphericity assumed’ de meest betrouwbare resultaten.
Measure: MEASURE_1
Within Subjects Effect Mauchly's W
Verschil ,849
Tests the null hypothesis that the error covariance matrix of the orthonormalized transformed dependent variables is proportional to an identity matrix.
a. Design: Intercept + Dummy Within Subjects Design: Verschil
b. May be used to adjust the degrees of freedom for the averaged tests of significance. Corrected tests are displayed in the Tests of Within-Subjects Effects table.
Voorwaarden hypothese 2
Smirnov toets met controlegroep
Sphericiteitstest: Mauchly’s Test
uit de Mauchly’s test voor sphericiteit een significante waarde komt, moet er een alternatieve worden gebruikt om de resultaten te interpreteren.
e Mauchly’s test blijkt dat voor kwantiteit ‘sphericity assumed’ gebruikt kan worden
Uit de Mauchly’s test blijkt dat voor kwaliteit een alternatieve methode gebruikt moet worden, want significant. Indien de Epsilon bij de uitkomst groter is dan 0,7 kan de Geisser resultaten gebruikt worden. Greenhouse-Geisser corrigeert de uitkomsten voor de ongelijke varianties en geeft na ‘sphericity assumed’ de meest betrouwbare resultaten.
Mauchly's Test of Sphericity - kwaliteit
Approx. Chi-Square
df Sig. Epsilon
Greenhouse-Geisser
6,205 2 ,045 ,869
Tests the null hypothesis that the error covariance matrix of the orthonormalized transformed dependent variables is
b. May be used to adjust the degrees of freedom for the averaged tests of significance. Corrected tests are displayed in the
uit de Mauchly’s test voor sphericiteit een significante waarde komt, moet er een alternatieve ‘sphericity assumed’ gebruikt kan worden, want de een alternatieve methode gebruikt moet worden, want significant. Indien de Epsilon bij de uitkomst groter is dan 0,7 kan de Geisser corrigeert de uitkomsten voor de ongelijke varianties en geeft na ‘sphericity assumed’ de meest betrouwbare resultaten.
Epsilonb
Huynh-Feldt Lower-bound ,929 ,500 Tests the null hypothesis that the error covariance matrix of the orthonormalized transformed dependent variables is
Mauchly's Test of Sphericity - kwantiteit
Measure: MEASURE_1
Within Subjects Effect Mauchly's W Approx. Chi-Square
df Sig. Epsilonb
Greenhouse-Geisser Huynh-Feldt Lower-bound Ontwikkeling ,860 5,724 2 ,057 ,877 ,939 ,500 Tests the null hypothesis that the error covariance matrix of the orthonormalized transformed dependent variables is
proportional to an identity matrix. a. Design: Intercept + Dummy
Within Subjects Design: Ontwikkeling
b. May be used to adjust the degrees of freedom for the averaged tests of significance. Corrected tests are displayed in the Tests of Within-Subjects Effects table.
Bijlage 12: Uitkomsten hypothese 2
- Hypothese 2aTabel 18: Tests of Within-Subjects Effects
Measure: MEASURE_1
Source Type III Sum
of Squares
df Mean Square
F Sig. Partial Eta Squared Ontwikkeling Sphericity Assumed 148,448 2 74,224 7,277 ,001 ,157 Greenhouse-Geisser 148,448 1,738 85,406 7,277 ,002 ,157 Huynh-Feldt 148,448 1,859 79,860 7,277 ,002 ,157 Lower-bound 148,448 1,000 148,448 7,277 ,010 ,157 Ontwikkeling * Dummy Sphericity Assumed 87,862 2 43,931 4,307 ,017 ,099 Greenhouse-Geisser 87,862 1,738 50,550 4,307 ,022 ,099 Huynh-Feldt 87,862 1,859 47,267 4,307 ,019 ,099 Lower-bound 87,862 1,000 87,862 4,307 ,045 ,099 Error(Ontwikkeling) Sphericity Assumed 795,585 78 10,200 Greenhouse-Geisser 795,585 67,787 11,736 Huynh-Feldt 795,585 72,495 10,974 Lower-bound 795,585 39,000 20,400
Tabel 19: Pairwise Comparisons - VS
Measure: MEASURE_1
(I) ontwikkeling (J) ontwikkeling Mean Difference (I-J)
Std. Error Sig.b 95% Confidence Interval for Differenceb
Lower Bound Upper Bound
1 2 -,600 ,340 ,334 -1,597 ,397 3 -,700 ,335 ,199 -1,683 ,283 2 1 ,600 ,340 ,334 -,397 1,597 3 -,100 ,314 1,000 -1,022 ,822 3 1 ,700 ,335 ,199 -,283 1,683 2 ,100 ,314 1,000 -,822 1,022
Based on estimated marginal means a. Groep of Controlegroep = VS
Tabel 20: Pairwise Comparisons - Europa
Measure: MEASURE_1