1 Zoekstrategie literatuur m.b.t. de Nederlandse context
Om literatuur te vinden die relevant is voor deze studie, zijn, conform het onderzoeksvoorstel, de volgende stappen gezet:
•
Zoeken in relevante databases met behulp van een aantal (combinaties van) zoektermen. Er is gezocht in Google Scholar en Web of Science.•
Zoeken naar relevante titels in de referenties van geraadpleegde artikelen (‘sneeuwbalmethode’) en citatie-zoeken.1.1 In en exclusiecriteria
Allereerst screenen we het document op de volgende in- en exclusiecriteria:
a. Context: in de Nederlandse of internationale (met de Nederlandse context vergelijkbare) onderwijscontext.
b. Periode: De studies zijn voor dit systematische literatuuronderzoek relevant wanneer zij betrekking hebben op interventies die in de periode van 2012-2021 zijn onderzocht.
c. Taal: Nederlands of Engels.
1.2 Selectie en analyse
Op basis van de vastgestelde searchstrings zijn er een aantal hits gevonden. Gelet op de geldigheid/validiteit van de deelthema’s zijn er een aantal aandachtspunten waarmee tijdens de analysefase rekening is gehouden.
In eerste instantie is er gebruikgemaakt van de eerder genoemde inclusie- en exclusiecriteria (selectie op titel).
De tweede selectie (selectie op abstract) geschiedt op basis van de (interne) validiteit, waarbij er o.a. gekeken is naar de opzet, studiekeuze, volledigheid en waarde van het onderzoek. Omdat een groot aantal factoren is gevonden en we vooral geïnteresseerd waren in welke factoren echt bepalend zijn in de Nederlandse context is ervoor gekozen om alleen die factoren te beschrijven die uit minimaal twee van de drie databronnen naar voren kwamen. Door het hanteren van een strengere selectie is het aantal hits afgezwakt. Het definitieve aantal via de zoektermen geïncludeerde studies is 52.
1.3 Zoekstrings
Bij het zoeken naar literatuur zijn de volgende zoektermen gebruikt:
Hoofdthema Zoekstring
Passend onderwijs (Nederland*) AND (passend onderwijs*) AND (jeugdzorg* OR jeugdhulp* OR wijkteams* OR jeugdbescherming* OR jeugdreclassering* OR (jeugd)gezondheidszorg) AND (beleid* OR rand-voorwaarden* OR effect* OR effectiviteit* OR werkzame elementen*) AND (samenwerking* OR netwerk* OR aansluiting* OR verbinding*)
Tailored education (tailored education*) AND (youth service* OR youth assistance* OR care team* OR youth protec-tion* OR juvenile rehabilitaprotec-tion* OR neighborhood teams*) AND (policy* OR condiprotec-tion* OR effect*
OR efficacy* OR factors* OR active elements*) AND (cooperation* OR collaboration* OR network*
OR partner* OR alliance*)
Vve (Nederland*) AND (vroegschoolse educatie* OR voorschoolse educatie* OR vve*) AND (jeugdzorg*
OR jeugdhulp* OR wijkteams* OR jeugdbescherming* OR jeugdreclassering* OR (jeugd)gezond-heidszorg) AND (beleid* OR randvoorwaarden* OR effect* OR effectiviteit* OR werkzame elemen-ten*) AND (samenwerking* OR netwerk* OR aansluiting* OR verbinding*)
Pre-school
education (pre-school education* OR preschool*) AND (youth service* OR youth assistance* OR care team*
OR youth protection* OR juvenile rehabilitation* OR neighborhood teams* OR (youth) health care*) AND (policy* OR condition* OR effect* OR efficacy* OR factors* OR active elements*) AND (cooperation* OR collaboration* OR network* OR partner* OR alliance*)
Basisonderwijs (Nederland*) AND (basisonderwijs*) AND (jeugdzorg* OR jeugdhulp* OR wijkteams* OR jeugd-bescherming* OR jeugdreclassering* OR (jeugd)gezondheidszorg) AND (beleid* OR randvoor-waarden* OR effect* OR effectiviteit* OR werkzame elementen*) AND (samenwerking* OR netwerk* OR aansluiting* OR verbinding*)
Primary school
education (primary school education*) AND (youth service* OR youth assistance* OR care team* OR youth protection* OR juvenile rehabilitation* OR neighborhood teams* OR (youth) health care*) AND (policy* OR condition* OR effect* OR efficacy* OR factors* OR active elements*) AND (cooperation*
OR collaboration* OR network* OR partner* OR alliance*) Voortgezet
onderwijs (Nederland*) AND (voorgezet onderwijs* OR middelbaar onderwijs*) AND (jeugdzorg* OR jeugd-hulp* OR wijkteams* OR jeugdbescherming* OR jeugdreclassering* OR (jeugdgezondheidszorg) AND (beleid* OR randvoorwaarden* OR effect* OR effectiviteit* OR werkzame elementen*) AND (samenwerking* OR netwerk* OR aansluiting* OR verbinding*)
Secondary
education (secondary education*) AND (youth service* OR youth assistance* OR care team* OR youth protec-tion* OR juvenile rehabilitaprotec-tion* OR neighborhood teams* OR (youth) health care*) AND (policy*
OR condition* OR effect* OR efficacy* OR factors* OR active elements*) AND (cooperation* OR collaboration* OR network* OR partner* OR alliance*)
Middelbaar beroeps onderwijs (Mbo)
(Nederland*) AND (middelbaar beroepsonderwijs* OR mbo*) AND (jeugdzorg* OR jeugdhulp*
OR wijkteams* OR jeugdbescherming* OR jeugdreclassering* OR jeugdgezondheidszorg) AND (beleid* OR randvoorwaarden* OR effect* OR effectiviteit* OR werkzame elementen*) AND (samenwerking* OR netwerk* OR aansluiting* OR verbinding*)
(Post-secondary) vocational-education
(post-secondary vocational education* OR vocational education*) AND (youth service* OR youth assistance* OR care team* OR youth protection* OR juvenile rehabilitation* OR neighborhood teams* OR (youth) health care*) AND (policy* OR condition* OR effect* OR efficacy* OR factors* OR active elements*) AND (cooperation* OR collaboration* OR network* OR partner* OR alliance*) Integrale aanpak
sociaal domein jeugd
(Nederland*) AND (sociaal domein* OR sociaal beleid*) AND (integraal* OR integrale* OR inter-sectoraal* OR intersectorale* OR transinter-sectoraal* OR transsectorale*) AND (beleid* OR rand-voorwaarden* OR effect* OR effectiviteit* OR werkzame elementen*) AND (samenwerking* OR netwerk* OR aansluiting* OR verbinding*)
Integrated approach social policy
(education policy*) AND (youth service*) AND (integral* OR integrative* OR integrated*) AND (condition* OR effect* OR efficacy* OR factors* OR active elements*)
Overzicht selectieproces geraadpleegde artikelen m.b.t. de Nederlandse context
Hoofdthema Hits Selectie op titel Selectie
op abstract Gebruikt in rapport Passend onderwijs
Google Scholar
(Nederlandstalige publicaties)
274 45 15 12
Web of Science
(Engelstalige publicaties)
64 5 1 0
Totaal: 338 50 16 12
Vve
Google Scholar 104 32 18 12
Web of Science 22 2 0 0
Totaal: 126 34 18 12
Basisonderwijs
Google Scholar 234 48 24 14
Web of Science 54 4 0 0
Totaal: 288 52 24 14
Voortgezet onderwijs
Google Scholar 122 28 10 4
Web of Science 115 9 2 0
Totaal: 237 37 12 4
Mbo
Google Scholar 90 35 12 7
Web of Science 35 3 0 0
Totaal: 125 38 12 7
Integrale samenwerking (sociaal domein breed)
Google Scholar 35 10 7 3
Web of Science 19 2 1 0
Totaal: 54 12 4 3
1.4 Snowballing en citatiezoeken
In aanvulling op de systematische literatuurstudie is naar extra artikelen gezocht via de sneeuwbalmetho-de(snowballing) en citatiezoeken. Dit had als doel om de gevonden literatuur aan te vullen en om meer gericht publicaties te zoeken over aspecten van de kwaliteit van werk die niet in de systematische literatuurstudie naar voren kwamen. De sneeuwbalmethode is gehanteerd om de gevonden studies aan te vullen met eerder onder-zoek waarnaar in de gevonden publicaties verwezen wordt. Van citatieonder-zoeken is gebruikgemaakt door voor empirische artikelen die specifiek ingaan op de relatie tussen onderwijs en jeugdhulp, na te gaan in welke andere artikelen deze worden aangehaald. Daarbij zijn dezelfde criteria gehanteerd als bij de selectie van artikelen uit de systematische literatuurstudie, maar daarbij werd soms een uitzondering gemaakt wanneer een artikel eerder dan 2012 werd gepubliceerd. Wanneer het artikel bruikbaar bleek, is ook hierop de strategie van citatiezoeken toegepast.
2 Zoekstrategie internationale studies
In de analyse van de geselecteerde publicaties bleek dat het maar bij een relatief klein deel daadwerkelijk om empirische studies gaat. In het Web of Science is daarom via een aanvullende quick search gezocht naar review-studies over onderzoek naar ‘collaboration’ in het ‘health’ of ‘social’ domein, primair over de periode 2012-2021.
Er is zowel naar reviews over interprofessionele als over interorganisationele samenwerking gezocht. Inspectie van titels en abstracts leverde uiteindelijk 19 bruikbare reviews op. Dit zijn allen scoping reviews en geen van de reviews omvat meta-analyses. De tijdschriften waarin deze studies zijn gepubliceerd: Journal of Interprofessional Care (6x), International Journal of Integrated Care (2x), International Journal of Public Sector management, BMC Health Services Research, International Journal of health Planning and management, Journal of Public Health, American Journal of Preventive Medicine, Academic Medicine, Advances in Nursing Science, Administration and Policy in Mental Health and Mental Health Services Research, Journal of Clinical Psychology en in de Cochrane Database of Systematic Reviews.
Van de geselecteerde wetenschappelijke reviews hebben er vier specifiek betrekking op samenwerking binnen de eerste lijn (Carron et al. 2021; Rawlinson et al. 2021; Sorensen et al. 2018; Supper et al. 2015) en een review betreft samenwerking rond jeugdhulp (Nooteboom et al. 2020). De overige reviews zijn gericht op interdisciplinaire of interprofessionele samenwerking (Moirano etal. 2020; Pedersen 2020; Schot et al. 2020; Adamson et al. 2018;
Reeves et al. 2017), interorganisationele of intersectorale samenwerking (Custumato 2021; Fanousse et al. 2021;
Dow et al. 2013; Christensen et al. 2019) in het algemeen of meerdere vormen van samenwerking (McDonald et al. 2009), meetinstrumenten over interprofessionele samenwerking (Peltonen et al. 2020), samenwerking bij implementatie bij binnen de zorg (Ogbulu et al. 2015), en bij klinische en populatiegerichte preventie (Zenzano et al. 2011) en effectiviteit van interprofessioneel samenwerken (Carron et al. 2021). Er was geen internationaal review te vinden specifiek gericht op de samenwerking tussen onderwijs en jeugdhulp.