De gezondheidszorg is voortdurend in ontwikkeling. Ziekten waaraan iemand vroeger nog overleed, zijn inmiddels te genezen. Of je kunt er langer mee doorleven. Innovatie en technologische ontwikkelingen kunnen voor iedereen inzichtelijk maken of je drager bent van een erfelijke ziekte of kans hebt op hart- en vaatziekten. Dit kan bijdragen aan een prettig leven. Tegelijkertijd roept het ook de vraag op of we alles wat kan ook moeten doen. Wat ons betreft staat jouw vrijheid voorop, zodat jij je eigen keuzes kunt maken. Die vrijheid stopt waar een ander mens schade wordt aangedaan. Vanuit die overtuiging moet elke keer weer de afweging worden gemaakt: wat staan we in Nederland toe en wat niet?
■ Medisch-wetenschappelijk onderzoek naar voortplantingstechnieken en het voorkomen van ernstige genetische afwijkingen, moet de ruimte krijgen. Het kweken en selecteren van embryo‘s voor medisch-wetenschappelijk onderzoek kan menselijk leed voorkomen. Door meer te weten te komen over de ontwikkeling van embryo’s bij bijvoorbeeld ouders met ernstige genetische aandoeningen of verminderde vruchtbaarheid, kunnen de gezondheid en het welzijn van toekomstige kinderen worden verbeterd. Daarom steunen wij medisch-wetenschappelijk onderzoek waarin wordt gekeken hoe de gezondheid en het welzijn kunnen worden bevorderd. Wij zijn tegen het selecteren van embryo’s op niet-medische gronden.
■ Stamcelonderzoek en biomedisch onderzoek kunnen de gezondheid en het welzijn verbeteren. Dit soort onderzoek draagt bij aan de ontwikkeling van nieuwe behandelingen die mensen kunnen genezen of levensbedreigende ziekten kunnen voorkomen. Ook deze onderzoeken verdienen de ruimte en moeten waar mogelijk worden gestimuleerd.
■ We willen dat Nederland een leidende rol gaat spelen bij klinisch geneesmiddelenonderzoek met vrouwen en patiënten met meerdere ziekten om hen een betere behandeling te kunnen bieden. Nu weten we vaak nog niet of een behandeling aanslaat bij vrouwen of oudere mensen met meerdere chronische ziekten. Terwijl die informatie wel belangrijk is om mensen sneller en beter te kunnen helpen. Daarom willen we de informatie over de effectiviteit van een geneesmiddel of behandeling sneller beschikbaar maken, door patiënten vaker deel te laten nemen aan medisch-wetenschappelijk onderzoek. Daar waar nodig willen we knellende regels wegnemen.
■ Maatschappelijke keuzes in de gezondheidszorg over de vraag welke zeer kostbare behandelingen met slechts beperkte effectiviteit wel of niet vergoed worden en wat sociaal rechtvaardig is, zijn noodzakelijk. De politiek moet het debat over die keuzes met alle betrokkenen, waaronder patiënten, zorgaanbieders, zorgverzekeraars en farmaceuten, voeren. Op die manier kunnen we ervoor zorgen dat de gezondheidszorg in Nederland goed en betaalbaar blijft voor iedereen.
■ Iedereen moet de mogelijkheid hebben om zelf te kiezen voor een waardig levenseinde. De mogelijkheden hiervoor binnen de euthanasiewet worden steeds meer gebruikt. Wij steunen dat. Toch zijn er mensen die nu geen hulp kunnen krijgen bij het door hen gewenste levenseinde. Wij steunen uitbreiding van de mogelijkheden om voor iedereen een oplossing te vinden die recht doet aan de individuele wensen. Ook voor mensen met een voltooid leven zonder medische oorzaak. Wij vinden dat het pad naar een persoonlijk einde met behulp van een specialist, zoals een stervenshulpverlener, zorgvuldig moet plaatsvinden. Kwetsbare mensen moeten vanzelfsprekend worden beschermd.
■ Het aantal succesvolle orgaantransplantaties moet in Nederland omhoog door zo veel mogelijk orgaandonoren te vinden. Daarom besteden we onder andere veel aandacht aan een goede begeleiding van betrokkenen voorafgaand en na het overlijden van hun naaste. Ook maken we werk van brede beschikbaarheid van nieuwe technieken, zoals de perfusiekamer waarmee organen langer en in betere conditie kunnen worden bewaard.
■ In Nederland moet het mogelijk blijven om binnen de huidige wettelijke kaders een abortus te ondergaan. Er is een goede balans in Nederland tussen de keuzevrijheid van de vrouw en de bescherming van het ongeboren leven. De moeilijke keuze voor abortus maakt de vrouw zelf. Daar heeft zij haar eigen redenen voor. Wij oordelen daar niet over.
Jeugdzorg
Het overgrote deel van de kinderen in Nederland krijgt een goede en liefdevolle opvoeding. Ouders en verzorgers zijn altijd de eerstverantwoordelijken voor de opvoeding van hun kinderen. De overheid bemoeit zich in principe niet met de opvoeding en zorg voor kinderen. Als kinderen niet meer in een veilige omgeving kunnen opgroeien en het belang van het kind aantoonbaar wordt geschaad, treedt de overheid op. Daar waar mogelijk moet een oplossing worden gezocht binnen het gezin. Het kind staat centraal. Hiervoor moet integraal gewerkt worden, gestimuleerd door een uitkomstenbekostiging.
■ Om problemen bij kinderen zo vroeg mogelijk te kunnen signaleren, willen wij een stevige
verbinding tussen de jeugdhulp, de jeugdgezondheidszorg en het onderwijs. Dit kan door de jeugdarts slim in te zetten en samenwerking tussen de verschillende domeinen te stimuleren. Door problemen of achterstanden bij kinderen vroeg te signaleren, kunnen kinderen zonder zorgen opgroeien en kunnen we zware zorg op latere leeftijd zo veel mogelijk voorkomen.
■ Op consultatiebureaus moet een betere screening komen op hechtingsproblematiek in gezinnen. Zulke problematiek leidt vaker tot kindermishandeling, problemen tijdens het opgroeien of persoonlijkheidsproblematiek op latere leeftijd. Kinderen met hechtingsproblematiek kunnen vaak geen band opbouwen met anderen, waardoor als zij later zelf kinderen krijgen dit weer leidt tot kinderen met hechtingsproblematiek. Door op tijd in te grijpen, tijdens de eerste vier levensjaren, kunnen we problemen sneller aanpakken.
■ Wij vinden het onrechtvaardig om in het geval van kindermishandeling het kind uit zijn vertrouwde omgeving weg te halen en de dader niet aan te pakken. Voor een kind is het heel belangrijk dat het kan opgroeien in een vertrouwde, veilige omgeving. Bij kindermishandeling moet daarom de dader uit huis worden geplaatst in plaats van het kind. Wij willen kinderen alleen uit huis plaatsen als er vanwege hun eigen veiligheid geen andere mogelijkheid is. Om te voorkomen dat de situatie uit de hand loopt, willen wij dat vaker een tijdelijk huisverbod wordt opgelegd. Zo kan in alle rust worden bekeken hoe de veiligheid van het kind kan worden geborgd.
■ Kindermishandeling en –misbruik kunnen effectief worden bestreden door een meldplicht voor alle professionals in te stellen. Hulpverleners moeten vermoedens van kindermishandeling daarom altijd melden bij Veilig Thuis. Hulpverleners zijn dusdanig opgeleid dat zij een goed onderscheid kunnen maken tussen echte kindermishandeling en bijvoorbeeld blauwe plekken die tijdens het spelen zijn ontstaan. De hulpverleners zijn nog steeds vrij om het kind en de ouders zelf te blijven behandelen, maar moeten de vermoedens van mishandeling wel melden. Daarnaast moet het makkelijker worden om deze gevoelige informatie veilig te delen met andere betrokken hulpverleners, zodat zij op de hoogte zijn van de vermoedens of signalen van kindermishandeling.