Albers e.a., TBS&H 2019/no.3
W. Albers, T. Beekhuis, C.M. Taylor Parkins-Ozepius, ‘Geef mij toegang tot uw
smartphone!: Een zoektocht naar de wettelijke grondslag van de gedwongen biometrische ontgrendeling van de smartphone’, Tijdschrift voor Bijzonder Strafrecht & Handhaving, Boom Juridisch, 2019/no. 3, p. 3.
Apple Press Release 2013
Apple Announces iPhone 5s – ‘The Most Forward Thinking Smartphone in the World’, 10 september 2013.
Bemelmans, Wolters Kluwer 2018
J.H.B. Bemelmans, Totdat het tegendeel is bewezen: De onschuldpresumptie in
rechtshistorisch, theoretisch, internationaalrechtelijk en Nederlands strafprocesrechtelijk perspectief, Deventer: Wolters Kluwer, 2018, p. 7.
Bood, NJB 2018/1880
A. Bood, ‘Geef ze een vinger…: gedwongen ontgrendeling van een smartphone en het nemo tenetur-beginsel’, NJB 2018/1880, p. 1.
Cleiren, Gouda Quint 2000
C.P.M. Cleiren, ‘Strafvordering in het Algemeen’ in Commentaar op het Wetboek van
Strafvordering, Arnhem: Gouda Quint, titel 1.
Corstens, Wolters Kluwer 2011
G.J.M. Corstens, Het Nederlands Strafprocesrecht, Deventer: Wolters Kluwer 2011, p.708.
Embregts 2003
M.C.D. Embregts, Uitsluitsel over bewijsuitsluiting, Deventer: Wolters Kluwer 2003, p. 50.
European Court of Human Rights 2019
European Court of Human Rights, ‘Guide on Article 8 of the European Convention on Human Rights- Right to respect for private and family life’, 31 december 2019, p.11-12.
Hassan & Stark, The Globe and Mail 2015
A. Hassan & J. Stark, ‘Phones are more private than houses – so shouldn’t be easier to search’, The Globe and Mail 6 januari 2015.
Hogan, Journal of Civil Liberties, 1997
G. Hogan, ‘Saunders v. UK: European Court of Human Rights’, Journal of Civil Liberties, 1997, vol. 2, p. 73 en 75.
Jong, Wolters Kluwer 2017
T. De Jong, Procedurele waarborgen in materiële EVRM-rechten, Deventer: Wolters Kluwer 2017, p. 146.
Jörg e.a., Wolters Kluwer 2012
N. Jörg, C. Kelk, A.H. Klip, Strafrecht met mate: karakter en plaats van het strafrecht, Deventer: Wolters Kluwer, 2012, twaalfde druk, p. 28.
Kelk, Studieboek materieel strafrecht, 2013
C. Kelk, Studieboek materieel strafrecht, Deventer: Wolters Kluwer 2013, vijfde druk, p. 95.
Koops, Boom Lemma 2012
B.J. Koops, Het decryptiebevel en het nemo-teneturbeginsel; Nopen ontwikkelingen sinds
2000 tot invoering van een ontsleutelplicht voor verdachten?, Meppel: Boom Lemma, 2012,
p. 168.
Ligthart, Delikt en Delinkwent 2019
S.L.T.J. Ligthart, ‘Het recht regen zelfincriminatie ex artikel 6 EVRM: doorwerking van het nemo tenetur-beginsel in enkele gedachte-experimenten volgens de benadering van het EHRM en van de Hoge Raad’, DD 2019/16, p. 220, 226-227.
Nieuwenhuis, Nederlands Tijdschrift voor de Mensenrechten 2014
A.J. Nieuwenhuis, ‘Pressing social need: op zoek naar het dringende karakter van de maatschappelijke behoefte’, NTM-NJCM 2014/02, p.22.
Ölçer, Wolf Legal Publishers 2008
F.P. Ölçer, Eerlijk proces en bijzondere opsporing, Nijmegen: Wolf Legal Publishers, 2008, p. 284 en 292.
Peters, Smartphone.nl, 2019
F. Peters, ‘Gezichtsherkenning op IOS en Android: zo werkt het en zo veilig is het,
Rapport Commissie-Koops 2018
Commissie modernisering opsporingsonderzoek in het digitale tijdperk, Regulering van
opsporingsbevoegdheden in een digitale omgeving, 2018, p. 104-105.
Rechtspraak Nederland, NJCM- Bulletin 2007
De Reikwijdte van het nemo teneturbeginsel buiten de verklaringsvrijheid, Hoge Raad 19 september 2006, LJN AV1141, NJ 2007, m.nt. L. Stevens, NJCM-Bulletin jrg. 32 (2007) nr. 5, p. 629-631.
Rechtspraak Raad van Europa, NJCM- Bulletin 2007
Relatieve ondergrens artikel 3 EVRM en verruiming nemo tenetur-beginsel, Europees Hof voor de Rechten van de Mens 11 juli 2006 (Grote Kamer), m.nt. P.H. van Kempen, NJCM-
Bulletin jrg. 32 (2007), nr. 3.
Redactie, Computerrecht 2019/81
Redactie, ‘Gedwongen ontgrendeling smartphone niet in strijd met nemo-tenetur beginsel’,
Computerrecht 2019/81, 20 februari 2019.
Snowden, Vice 2016
E. Snowden, ‘State of Surveillance’, Vice: HBO, aflevering 13, seizoen 4, 2016.
Stevens, Delikt en Delinkwent 2007/54
L. Stevens, ‘Het nemo tenetur-beginsel als containerbegrip?’, DD 2007/54, p. 684, 689, 694.
Techredactie, Het Algemeen Dagblad, 2020
Techredactie, ‘Gezichtsherkenning, vingerafdruk of pin: wat is de beste manier om je smartphone te beveiligen?’, Het Algemeen Dagblad, 17 februari 2020.
Toor, van, NJB 2013/385
D.A.G. van Toor, ‘Het decryptiebevel en het nemo-tenturbeginsel’, NJB 2013/385, p. 478.
Toor, van, Staat en Recht 2017/nr. 32
D.A.G. van Toor, ‘Het schuldige geheugen?: Een onderzoek naar het gebruik van hersenonderzoek als opsporingsmethode in het licht van eisen van instrumentaliteit en rechtsbescherming’, Staat en Recht nr. 32, 22 februari 2017, paragraaf 7.2.4.
Toor, van, Strafblad 2013
D.A.G. van Toor, ‘Over het nemo-teneturbeginsel en het decryptiebevel: is een
meewerkingsverplichting bij het ontsleutelen van bestanden, gerechtvaardigd?’, Strafblad september 2013, p. 320.
Jurisprudentielijst
Europese Hof voor de Rechten van de Mens
EHRM 26 april 1979, 6538/74, Sunday Times t. Verenigd Koninkrijk. EHRM 9 oktober 1979, ECLI:NL:XX:1979:AC1044, Airey t. Ierland. EHRM 25 maart 1983, 7136/75, Silver e.a. t. Het Verenigd Koninkrijk. EHRM 2 augustus 1984, 8691/79, Malone t. Verenigd Koninkrijk.
EHRM 26 maart 1985, ECLI:NL:XX:1985:AC8813, X & Y t. Nederland. EHRM 28 maart 1990. 10890/84, Groppera-radio AG e.a. t. Zwitserland. EHRM 24 april 1990, 11801/85, Kruslin t. Frankrijk.
EHRM 25 februari 1993, NJ 1994, Funke t. Frankrijk. EHRM 15 november 1996, 17862/91, Cantoni t. Frankrijk.
EHRM 17 december 1996, ECLI:NL:XX:1996:ZB6862, Saunders t. Verenigd Koninkrijk. EHRM 25 maart 1998, 13/1997/797/1000, Kopp t. Zwitserland.
EHRM 12 mei 2000, 35394/97 Khan t. Verenigd Koninkrijk. EHRM 10 januari 2000, 54934/00 Weber en Saravia t. Duitsland.
EHRM 19 december 2000, 29522/95, 30056/96; 30574/96, I.L.J. e.a. t. Verenigd Koninkrijk. EHRM 25 december 2001, 44787/98 P.G. en J.H. t. Verenigd Koninkrijk.
EHRM 28 november 2002, 58442/00, Lavents t. Letland. EHRM 8 november 2005, 4251/02, Saliba t. Malta.
EHRM 11 juli 2006 ECLI:NL:XX:2006:AY9133, Jalloh t. Duitsland. EHRM 10 maart 2009, ECLI:NL:XX:2009:BJ2228, Bykov t. Rusland. EHRM 2 september 2010, 35623/05 Uzun t. Duitsland.
EHRM 4 november 2010, nr. 18757/06 Bannikova t. Rusland.
EHRM 15 januari 2015, ECLI:NL:XX:2015:112, Dragojevic t. Kroatië. EHRM 4 december 2015, 47143/06, Roman Zakharov t. Rusland.
EHRM 31 mei 2018, ECLI:CE:ECHR:2018:0531JUD003323412, Nashiri t. Roemenië.
Hoge Raad
HR 21 december 2010, NJ 2011/425. Hoge Raad 12 juli 2013, NJ 2013/435. Hoge Raad 24 april 2015, NJ 2015/265.
Parket bij de Hoge Raad, 25 oktober 2016, ECLI:NL:PHR:2016:1048. Hoge Raad, 4 april 2017, ECLI:NL:HR:2017:584.
Rechtbank
Rechtbank Noord-Holland (zittingsplaats Haarlem) 14 december 2018, ECLI:NL:RBNHO:2018:11578.
Rechtbank Rotterdam 14 december 2018, ECLI:NL:RBROT: 2018:10283. Rechtbank Noord-Holland (zittingsplaats Haarlem) 28 februari 2019, ECLI:NL:RBNHO:2019:1568.
Rechtbank Den Haag 12 maart 2018, ECLI:NL:RBDHA:2018:2983.
United States District Court
United States District Court, Northern District Court of California, 10 januari 2019, case no. 4-19-70053 KAW.
Parlementaire stukken en regelgeving
Kamerstukken II 1999/2000, 26983, 3. Kamerstukken II 2007/08, 31436, 3.
Kamerstukken II 2007/08, 31436, 3H (MvT).
Lijst van afkortingen
EVRM Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens EHRM Europees Hof voor de Rechten van de Mens
ECRM Europese Commissie voor de Rechten van de Mens
Sv Het Wetboek van Strafvordering
PW Politiewet