Vlinderdas model met ongevalspad
10 Lijst van afkortingen en begrippen
Arbeidsongeval
Een ongeval dat tijdens het werk plaatsvindt – zie ook bijlage 14.
BIK
Bedrijfsindeling Kamer van koophandel. Sectorcode op basis van de inschrijving van de Kamer van Koophandel gebruikt door de Inspectie SZW.
Blootstelling
De tijdsduur of het tijdspercentage gedurende welke werknemers een activiteit verrichten waarbij ze zijn blootgesteld aan een bepaalde gevaarlijke
omstandigheid. Voorbeeld:
− aantal uren per jaar dat wordt gewerkt op een ladder = aantal uren blootstelling aan een potentiële val van een ladder; of
− percentage van de tijd dat een ladder wordt gebruikt zonder antisliptreden = tijdspercentage dat een populatie gebruikers is blootgesteld aan het werken op ladders zonder antisliptreden.
Bow-tie
Het complete model bestaat uit een geheel van gebeurtenissen die samen een logische structuur vormen die met een zekere mate van waarschijnlijkheid van oorzaken naar ongevallen leidt. Dit model heet een bow-tie (vlinderdas).
Domino effect
Deze term wordt gebruikt om te verwijzen naar het ongevalsverhaal van een slachtoffer dat door meer dan een bow-tie gaat in Storybuilder voordat het uitkomt bij het uiteindelijke letsel . Tussen 1998-2009 zijn er 349
ongevalsverhalen geregistreerd met een domino effect uit een totaal van 33.799 verhalen (1,5%). De meeste hiervan gingen door twee bow-ties; vier
ongevalsverhalen gaan door 3 bow-ties.
ESAW
European Statistics on Accidents at Work. Een project, uitgevoerd in opdracht van de Europese Commissie, met als doel om vergelijkbare gegevens over arbeidsongevallen in de Europese Unie te verzamelen en op te nemen in een databank.
Expert mode
Storybuilder kent twee manieren om data in te voeren. In expert mode worden data ingevoerd in grafische bow-tie diagrammen via klikken op boxen.
Daarnaast kunnen de data worden geanalyseerd, eveneens door het klikken op boxen.
Gevaar
Een gevaar is iets dat potentieel schade kan berokkenen.
GISAI
Geïntegreerd InformatieSysteem ArbeidsInspectie, het geïntegreerde informatiesysteem van de Nederlandse Arbeidsinspectie.
I-NET
Data management systeem van de Inspectie SZW, dat de opvolger is van GISAI. Vanaf 2004 zijn alle door de Inspectie SZW onderzochte arbeidsongevallen in dit systeem opgenomen. Het I-NET-nummer is in Storybuilder gekoppeld aan een ongevalspad.
LITE mode
Storybuilder kent twee manieren om data in te voeren. In lite mode worden data ingevoerd in grafische bow-tie diagrammen via eenvoudige checklijsten. Er zijn 36 checklijsten, voor de 36 bow-ties. Het uitvoeren van analyses is niet mogelijk in Lite mode.
Ongeval
Zie bijlage 14.
Ongevalspad
Een ongevalspad is een gedefinieerde route door een structuur van
gebeurtenissen in chronologische volgorde; deze structuur is een bow tie. Alle ongevalspaden lopen door de centrale gebeurtenis van een bow-tie. Alle ongevalspaden hebben een uniek nummer (GISAI of I-NET) gevolgd door een streepje (-), de naam van het dossier (zaak.id) en een code voor eventuele additionele slachtoffers. Op deze manier is hun oorsprong altijd traceerbaar. Een ongeval kan een pad hebben dat wordt uitgesplitst in subpaden, als er meer dan één slachtoffer is bij het ongeval en de effecten en/of gevolgen verschillen. De additionele slachtsoffers zijn als ‘children’gekoppeld aan het pas van de ‘parent’.
ORCA
ORCA staat voor Occupational Risk Calculator, en is een instrument waarmee bedrijven gevaarlijke situaties op de werkplek kwantitatief in kaart kunnen
brengen. Zie ook http://www.rivm.nl en onderwerp ORCA
Rapporteerbaar arbeidsongeval
Een rapporteerbaar arbeidsongeval is een onvoorziene en ongewilde gebeurtenis die plaatsvindt tijdens het uitvoeren van een betaalde beroepsactiviteit, zonder opzettelijke bedoeling om schade, letsel of de dood te veroorzaken, maar die toch resulteert in onmiddellijke schade aan de gezondheid en uiteindelijk in zwaar fysiek of mentaal letsel of zelfs de dood. Schade aan de gezondheid die binnen 24 uur na het ongeval leidt tot opname in het ziekenhuis voor observatie of behandeling, wordt beschouwd als ernstig letsel, evenals letsel dat
redelijkerwijs als blijvend kan worden beschouwd. Werkgevers zijn wettelijk verplicht om ernstige arbeidsongevallen binnen 24 uur te melden bij de Arbeidsinspectie (Arbowet, artikel 9, lid 1).
RAW
Register Accidents at Work: de Deense instantie voor arbeidsomgevingen waar rapporteerbare arbeidsongevallen worden gemeld die hebben geleid tot ten minste een dag arbeidsverzuim.
Risico
Een risico is de waarschijnlijkheid dat een gevaar bepaalde schade aan iets of iemand zal toebrengen.
SBI
Standaard bedrijfsindeling. Sectorcode van de bedrijven op basis van de inschrijving van de Kamer van Koophandel gebruikt door Inspectie SZW.
Scenario
Een scenario is een chronologische reeks gebeurtenissen waarmee een ongeval wordt beschreven, de gebeurtenissen die het ongeval hebben veroorzaakt en de gebeurtenissen die tot de uitkomst ervan leiden.
Slachtofferbestand
Bestand dat alle informatie van slachtoffer en bedrijf bevat, zoals nationaliteit, leeftijd, geslacht en bedrijfsgrootte. Deze informatie is niet aanwezig in
Storybuilder en wordt gebruikt om sectoranalyses te maken met behulp van het progamma Storyfilter.
Storyfilter
Programma dat niet openbaar is, en de slachtoffer- en bedrijfsgegevens uit Storybuilder koppelt aan de gegevens uit de database van de Inspectie SZW. Door deze koppeling kunnen met Storyfilter verschillende analyses gemaakt worden, zoals de frequentie van ongevallen in een bepaalde sector.
Superfile
Database van het programma dat de 36 bow-ties bevat met alle
scenariomodellen en alle ongevalspaden. Het wordt ook wel het Storybuilder moeder database bestand genoemd.
WORM
Workgroup Occupational Risk Model. Het internationale onderzoeksteam dat het risicomodel ORCA heeft ontwikkeld.