Lesplan 1
Docent: Marloes van Bruxvoort Datum: 14 november 2019 Tijd: 6e uur (13:30 – 14:20) Klas: 4hmw2 Aantal lln: 26
Lesonderwerp Genderfluïditeit
Beginsituatie Leerlingen staat open tegenover homoseksualiteit, maar er is niet bekend hoe hun houding is ten opzichte het
bredere seksualiteitsspectrum
Leskern Kennis laten maken met diversiteit
Leerdoelen 1. Jullie kunnen aangeven wat bedoeld wordt met genderfluïditeit
2. Jullie kunnen in eigen woorden uitleggen waar de personages uit de documentaire tegen aanlopen.
Docentdoelen Documentaire kijken, reacties van leerlingen peilen
Boek (+blz) n.v.t.
Tijd Lesfase (Ebbens &
Ettekoven, 2015, p. 49-83)
Leerdoel Wat ik doe en zeg Wat zij doen (werkvorm) Leeractiviteit (SLO,
2019)
13:30 1 - Laat lln rustig binnenkomen.
Tassen/telefoons weg. Geef aan dat ze geen spullen op tafel hoeven te hebben vandaag.
Binnenkomen, gesprekken afronden en spullen pakken.
13:33 1 1 Bespreken planning van vandaag.
Lesdoelen bespreken.
Luisteren
13:35 1 1 Open, klassikale vraag naar wat leerlingen weten
van gender. Wat denken ze dat dit betekent en hebben ze er de laatste tijd wat over
gezien/gehoord.
Geven aan wat ze weten en of leggen uit of ze hiermee in aanraking zijn gekomen afgelopen tijd.
Benoemen, beschrijven, uitleggen.
13:38 2 1 - 2 Legt kort uit waar documentaire over gaat, maar
wijdt er niet te veel over uit.
Luisteren
13:40 4 1 - 2 Zet documentaire op. Kijken documentaire Interpreteren
13:40 4 Kijk zelf mee, maar check ook hoe leerlingen
reageren en of ze nog actief meekijken.
14:18 3 1 - 2 Kort nabespreken eerste reacties Proberen eerste reacties weer te
geven in eigen woorden.
Uitleggen, beoordelen, samenvatten, toelichten.
Lesplan 2
Docent: Marloes van Bruxvoort Datum: 20 november 2019 Tijd: 6e uur (13:30 – 14:20) Klas: 4hmw2 Aantal lln: 26
Lesonderwerp Genderfluïditeit/meningenlijn (deel 1) + start onderzoeksvaardigheden (deel 2)
Beginsituatie Deel 1: Leerlingen staat open tegenover homoseksualiteit, maar er is niet bekend hoe hun houding is ten
opzichte het bredere seksualiteitsspectrum.
Deel 2: Leerlingen hebben nog nooit onderzoeksvaardigheden gehad en hebben hier ook niet veel beeld bij/interesse in.
Leskern Kennis laten maken met diversiteit en hun gevoel en mening hierover in kaart brengen.
Start maken met onderzoeksvaardigheden.
Leerdoelen 1. Jullie kunnen door middel van jullie positie op een lijn je mening geven over de documentaire
Genderbende
2. Jullie kunnen door middel van jullie positie op een lijn aangeven hoe je je voelde bij de documentaire Genderbende
3. Jullie hebben kennisgemaakt met seksuele diversiteit kijken met een open blik naar andere groepen in de samenleving (attitude)
4. Je kunt een definitie geven van onderzoek
5. Je kan verschillende soorten sociaalwetenschappelijk onderzoek onderscheiden en voorbeelden van onderzoeken geven
Docentdoelen Een open gesprek voeren over genderfluïditeit, leerlingen laten nadenken over diversiteit en hun eigen positie
hierin.
Boek (+blz) N.v.t.
Tijd Lesfase (Ebbens & Ettekoven, 2015, p. 49-83)
Leerdoel Wat ik doe en zeg Wat zij doen (werkvorm) Leeractiviteit (SLO, 2019)
13:30 1 - Laat lln rustig binnenkomen.
Tassen/telefoons weg.
Binnenkomen, gesprekken afronden en spullen pakken.
13:33 1 1 - 3 Bespreken planning van vandaag.
Lesdoelen.
Luisteren
13:35 2 1 Terugblik vorige les documentaire
Uitleg werkvorm meningenlijn, check of iedereen het heeft begrepen.
Luisteren en checken of ze het hebben begrepen
Checken, herinneren
13:40 3 Geeft aan dat alle leerlingen nu moeten gaan staan
en hun tafel aan de kant moeten doen.
Gaan staan en tafels aan de kant Uitvoeren
13:43 3 Oefenstelling: ik vind MAW een leuk vak (eens tot
oneens)
Leerlingen kiezen een plek op de lijn en beargumenteren
vervolgens waarom ze hier staan.
Interpreteren,
classificeren, beoordelen, toelichten/uitleggen.
13:45 4-5 1 - 3 Ik leg de volgende stellingen voor: geef aan in
hoeverre jij:
… dit normaal of niet-normaal vindt … dit accepteert of niet accepteert
… vindt dat de samenleving zich meer moet aanpassen aan genderfluïditeit
Leerlingen kiezen een plek op de lijn en beargumenteren
vervolgens waarom ze hier staan. Als iemand zijn plek helder heeft toegelicht mag hij/zij iemand
Herinneren, interpreteren, classificeren, beoordelen, toelichten/uitleggen. Aanwijzen, vergelijken, bekritiseren.
… jij zelf meer rekening gaat houden met genderfluïditeit
... hierover meer bent gaan nadenken
… je hier meer een open blik van hebt gekregen
anders kiezen die zijn plek moet toelichten.
14:00 6 Afronden van dit deel van de les. Aangeven dat ik blij
ben met hun inzet. Tafels en stoelen weer op hun plek.
Leerlingen zetten spullen weer terug.
Reorganiseren
14:05 1 4 - 5 We gaan nog een kleine start maken met
onderzoeksvaardigheden, zodat we hier de volgende les mee verder kunnen. Uitleg leerdoelen deel 2.
Luisteren
14:07 2 - 3 4 - 5 Wat is onderzoek? Waarom doen we onderzoek?
Waarom spreken we bij sociaalwetenschappelijk onderzoek van kansen?
Soorten onderzoek à steeds vragen stellen aan de klas.
Luisteren, meedenken, vragen beantwoorden, voorbeelden geven. Beschrijven, benoemen, herinneren, interpreteren, samenvatten.
14:13 4-5 5 Opdracht: voorbeeld onderzoek bij soort onderzoek? Leerlingen denken na en
benoemen onderzoeksvragen in de criminologie, sociologie, communicatiewetenschappen en economie. Herkennen, interpreteren, toepassen, vergelijken, benoemen, afleiden. 14:18 6 Afsluiting
Lesplan 3
Docent: Marloes van Bruxvoort Datum: 21 november 2019 Tijd: 6e uur (13:30 – 14:20) Klas: 4hmw2 Aantal lln: 26
Lesonderwerp Vluchtelingencrisis/oorlog in Syrië + onderzoeksvaardigheden
Beginsituatie Leerlingen weten weinig over de vluchtelingencrisis of over oorlog in Syrië en kunnen zich niet goed
verplaatsen in de situatie van een vluchteling. Ze hebben soms een scherpe, duidelijke mening over vluchtelingen in Nederland, die ze niet kunnen onderbouwen.
Leskern Laten inleven in anderen door het verhaal vanuit hun perspectief te horen.
Leerdoelen 1. Je kent de verschillende soorten onderzoek
- Je weet welke soort vraag bij welk soort onderzoek hoort.
- Je kunt aan de hand van een onderzoeksvraag benoemen om wat voor soort onderzoek het gaat. 2. Leerlingen kunnen zich inleven in vluchtelingen en begrijpen de complexheid van de keuzes die ze
moeten maken (attitude).
Docentdoelen Leerlingen individueel keuzes laten maken, laten nadenken over de situatie en hun onderbuikgevoel
aanwakkeren.
Boek (+blz) Reader H3: Onderzoeksvaardigheden
Media, spullen, hulp Powerpoints, opdracht uitgedeeld op a4tjes, computers, koptelefoons, serious game, Socrative +
Tijd Lesfase (Ebbens & Ettekoven, 2015, p. 49-83)
Leerdoel Wat ik doe en zeg Wat zij doen (werkvorm) Leeractiviteit (SLO, 2019)
13:25 1 - Laat lln rustig binnenkomen.
Tassen/telefoons weg, zoek een plekje achter een computer.
Binnenkomen, gesprekken afronden en spullen pakken.
13:30 1 1 Bespreken planning van vandaag.
Terugblik op vorige les en lesdoelen bespreken deze les.
Luisteren, aangeven of ze nog vragen hebben omtrent vorige les
Checken, vaststellen
13:33 2 1 Soorten onderzoek en soorten
onderzoeksvragen: uitleg aan de hand van het redeneerschema
Leerlingen luisteren en beantwoorden tussendoor vragen
Benoemen, samenvatten, uitleggen
13:43 3 1 Opdracht: welke type onderzoek hoort bij
deze onderzoeksvraag?
Leerlingen koppelen een soort onderzoek aan vier gegeven onderzoeksvragen op het scherm.
Onderscheiden,
beoordelen, toelichten,
13:52 4 1 - 2 Opdracht uitdelen bij Verhaal van een
Vluchteling
Leerlingen beantwoorden de vragen omtrent onderzoeksvaardigheden en het thema vluchtelingen, starten daarna de computer op en de serious game.
Uitvoeren, toelichten,
13:55 4 – 5 2 Loopt rond om vragen te beantwoorden
en mee te kijken
Maken de serious game waarin ze keuzes moeten maken in de rol van iemand in de oorlog in Syrië
Classificeren, interpreteren,
14:10 4-5 2 Vervolgopdracht voor leerlingen die vroeg klaar zijn: filmpjes Amnesty of nog een keer met ander personage.
Kiezen voor een volgend personage of scannen de code van Amnesty om nog meer te zien/horen over kinderen in deze situatie.
Aanwijzen, uitvoeren, samenvatten.
14:15 6 2 Socrative vragen invullen als je klaar bent
(staat ook in de schriftelijke opdracht)
Leerlingen vullen vragen in over de les, ze evalueren op de werkvorm en inhoud
Beoordelen, uitleggen, toelichten, bekritiseren.
Lesplan 4
Docent: Marloes van Bruxvoort Datum: 27 november 2019 Tijd: 6e uur (13:30 – 14:20) Klas: 4hmw2 Aantal lln: 26
Lesonderwerp Confirmation bias
Beginsituatie Leerlingen hebben geen zicht op hun eigen confirmation bias en weten niet wat een filterbubbel is. Ze hebben
een houding waardoor ze denken dat anderen dit wel overkomt maar hen niet.
Leskern Doorprikken van filterbubbel door inzicht in tegengestelde meningen.
Leerdoelen 1. Je weet wat confirmation bias is
2. Je weet wat verificatie en falsificatie betekenen
3. Je kunt benoemen wat falsificatie heeft betekend voor de vooruitgang van de wetenschap
4. Leerlingen krijgen inzicht in tegengestelde meningen, waardoor hun filterbubbel wordt doorgeprikt en hun blik verruimt (attitude).
Docentdoelen Abstracte begrippen zo concreet mogelijk uitleggen.
Boek (+blz) Reader H3 Onderzoeksvaardigheden.
Tijd Lesfase (Ebbens & Ettekoven, 2015, p. 49-83)
Leerdoel Wat ik doe en zeg Wat zij doen (werkvorm) Leeractiviteit (SLO, 2019)
13:30 1 - Laat lln rustig binnenkomen.
Tassen/telefoons weg.
Binnenkomen, gesprekken afronden en spullen pakken.
13:35 1 1 Bespreekt planning van vandaag.
Terugblik vorige les en lesdoelen deze les.
Luisteren, aangeven of ze nog vragen hebben omtrent vorige les
Checken, vaststellen.
13:40 2 1 Terugpakken op eerder filmpje over flat earth
conferentie.
Klassikale instructie: confirmation bias. Eerst richten op taal, waar lijkt dit woord op?
(conformisme hebben we het over gehad, weet iemand de Engelse vertaling van confirmation?) Bias kennen ze niet.
Leerlingen geven aan wat ze hier nog over weten en wat ze hiervan vinden. Leerlingen geven aan wat ze weten en denken over het woord confirmation.
Herinneren, interpreteren
Herinneren, identificeren uitleggen, benoemen, afleiden.
3 3 Karl Popper: leren betwijfelen, wanneer is iets
waar?
Leerlingen denken na over de vraag wanneer iets waar is en proberen deze aan elkaar te beantwoorden
Uitleggen, samenvatten, toelichten, vergelijken, bekritiseren.
13:45 2 - 3 2 Uitleg verificatie en falsificatie aan de hand van
witte en zwarte zwanen. Laat leerlingen de definities vormgeven aan de hand van vragen.
Leerlingen beantwoorden vragen en vormen zo de definities van de begrippen
Afleiden, beoordelen, vaststellen.
14:00 2 - 3 4 Uitleg filterbubbel (Eli Pariser) aan de hand van voorbeeld Egypte à vraag: waar halen zij vooral hun informatie vandaan?
Leerlingen bedenken en geven aan waar zij hun informatie vandaan halen.
Uitleggen, beschrijven, opsommen
14:05 4 - 5 4 Opdracht: stap uit je filterbubbel. Uitleg dat ik
verwacht dat ze het individueel en serieus maken. Deelt de opdracht op papier uit
Leerlingen scannen code, maken de eerste vragen en scannen de code, geven hun meningen over stellingen en horen tegengestelde argumenten. Beantwoorden vervolgens de andere vragen.
Uitvoeren, benoemen, interpreteren,
vergelijken, uitleggen, beoordelen, vaststellen.
4 - 5 1-4 Vervolgopdracht: vergelijk je antwoorden met je
buurman of buurvrouw
Leerlingen gaan het gesprek aan over hun mening en in hoeverre die overeenkomt of verschilt met hun buur.
Vergelijken, uitleggen, bekritiseren, toelichten, beoordelen.
Lesplan 5
Docent: Marloes van Bruxvoort Datum: 28 november 2019 Tijd: 6e uur (13:30 – 14:20) Klas: 4hmw2 Aantal lln: 26
Lesonderwerp Voetstappenspel abortuswetgeving
Beginsituatie Leerlingen hebben nu kennisgemaakt met diversiteit en verhalen vanuit minderheidsgroepen gehoord. Nu
moeten ze zelf aantonen dat ze zich kunnen verplaatsen in andere perspectieven.
Leskern Reflecteren op eigen mening door letterlijk in de voetstappen van een ander te gaan staan.
Leerdoelen 1. Je hebt meer kennis over de verschillende standpunten in een gegeven maatschappelijke discussie
2. Je kunt deze discussie bekijken vanuit iemand anders zijn perspectief 3. Je kunt reflecteren op je eigen vooronderstellingen
Docentdoelen Structuur bieden terwijl leerlingen in een veilige omgeving kunnen oefenen met perspectiefwisseling.
Boek (+blz) n.v.t.
Media, spullen, hulp Powerpoint, voetstappen leerling, extra voetstappen, Michelle achterin
Tijd Lesfase (Ebbens &
Ettekoven, 2015, p. 49-83)
Leerdoel Wat ik doe en zeg Wat zij doen (werkvorm) Leeractiviteit (SLO, 2019)
13:25 1 - Laat lln rustig binnenkomen.
Tassen/telefoons weg.
Binnenkomen, gesprekken afronden en spullen pakken.
13:30 1 1 Bespreken planning van vandaag.
terugblik vorige les en toelichting lesdoelen deze les.
Luisteren, aangeven of ze nog vragen hebben omtrent vorige les
Checken, vaststellen.
13:33 2 1 Uitleg werkvorm kort
Toelichting spelregels
Luisteren, geven aan of ze het begrijpen
Checken
13:35 2 1 Introductie op onderwerp. Geef definitie van het
begrip en status van abortuswetgeving. Discussie laait weer op tegenwoordig en jongeren hebben hier steeds meer een (conservatieve) mening in à stelling: “Het is terecht dat het debat rondom abortus weer oplaait, want abortus zou verboden moeten zijn”.
Luisteren Herinneren,
interpreteren, afleiden
13:40 3 Check of leerlingen het hebben begrepen en loop
rond terwijl ze voetstap invullen. Stel vragen aan leerlingen die het moeilijk vinden om ze op weg te helpen.
Schrijven hun mening over de stelling op een voetstap
Interpreteren, afleiden, vergelijken, afwegen, beoordelen
13:45 3 1 - 2 Ik verzamel alle voetstappen en leg een deel ervan
op de grond. Vul deze aan met eigen ingevulde voetstappen.
Zetten tafels aan de kant en komen in het midden staan
Uitvoeren
13:48 4 - 5 2 Leidt het klassengesprek en zorgt ervoor dat er
verschillende leerlingen aan de beurt komen.
Gaan op een andere voetstap staan en reageren vanuit dit perspectief op de stelling
Uitvoeren, gebruiken, interpreteren, uitleggen, produceren
14:10 3 – 5 3 Zorg ervoor dat leerlingen hun eigen voetstap weer voor zich hebben en vraag of ze deze zouden aanpassen na het klassengesprek dat we hebben gevoerd.
Geven aan of ze hun eigen geformuleerde stelling nog zouden veranderen.
Beoordelen, vergelijken, bekritiseren, vaststellen, toelichten/uitleggen.
14:15 6 1 - 3 Zorgt ervoor dat het klassengesprek wordt afgerond
en iedereen heeft gezegd wat ie wilde zeggen. Check of dit zo is.
Zetten tafels terug en gaan weer zitten.
Uitvoeren
14:17 6 Afsluiting à vraag aan leerlingen wat ze hiervan
vonden.
Reageren op werkvorm Bekritiseren,
beoordelen, vaststellen
Lesfasen (Ebbens & Ettekoven, 2015, p. 49-83):
Lesfase 1: Oriënteren op doel, voorkennis diagnosticeren/activeren Lesfase 2: Informeren over begrippen
Lesfase 3: Nagaan of belangrijkste begrippen/vaardigheden zijn overgekomen Lesfase 4 en 5: Verwerking instrueren en begeleiden
Lesfase 6: Afronden. Leeractiviteiten (SLO, 2019).