Leefsituatie van cocaïnedetailhandelaren

Om de respondenten slechts te zien als cocaïnedetailhandelaar doet voor de meeste eigenlijk weinig recht aan hun werkelijke situatie. De cocaïne-detailhandel is voor de respondenten slechts één manier om geld te

ver-93 Cocaïnehandel: loopbaantrajecten, motieven en leefsituatie

dienen, evenals andere werkzaamheden die ze op enig moment verrich-ten. Anders gezegd: niet voor iedereen in de respondentengroep is de handel in cocaïne de enige inkomstenbron. De beste omschrijving van deze groep respondenten is waarschijnlijk die van hosselaars of ritse-laars; mensen die geneigd om wat op hun pad komt en winstgevend belooft te zijn, hoe klein dan ook, aan te pakken. Zoals we hebben gezien zijn dat in de aanloop naar hun deelname aan de cocaïnehandel vaak al andere druggerelateerde bezigheden. Deze mengeling van inkomsten-bronnen geldt in het verleden, maar ook vaak voor de periode rond het interview.

De mate waarin deze respondenten harddrugs (basecocaïne al dan niet in combinatie met heroïne) gebruiken verschilt. Een van de responden-ten rekent voor dat een gemiddelde basecoke-heroïnegebruiker momen-teel €25 tot €50 per dag nodig heeft voor de aankoop van ‘wit’ (cocaïne) en ‘bruin’(heroïne)59. Maandelijks betekent dat daarmee voor de eigen drugsconsumptie ten minste een bedrag €750 nodig is. De meeste zelf-gebruikende cocaïnehandelaren doen echter in de regel niet zodanig goede zaken met cocaïneverkoop, dat ze hun maandelijkse financiën rond kunnen krijgen; zelfs als daar een uitkering van de sociale dienst nog bij wordt opgeteld, blijven er geldzorgen60.

Als gevolg van hun eigen druggebruik en relatief geringe inkomsten zijn de leef- en woonomstandigheden van deze groep detailhandelaren vaak weinig florissant te noemen. Zo is er zelfs een aantal dat niet over vaste, eigen woonruimte kan beschikken. Deze respondenten leiden rond de periode van het interview een min of meer zwervend bestaan in de stad 61. Onder hen zijn er die daarom gebruik maken van nachtopvang of een tij-delijk onderdak bij een familielid. Eén respondent bivakkeert zelfs nood-gedwongen in een tent ten tijde van ons gesprek. Daarnaast zijn er de beter gesitueerden die een kamer of etage huren.

Op dit moment zou ik zeggen dat ik een aan lager wal geraakte dealer ben. Ik ben dakloos en mijn uitkering is mede als gevolg daarvan stopgezet. Ik leef bij vrienden en familie en van wat ik met kleine hossel bij elkaar kan scharrelen. (R08)

94 Hoofdstuk 6

59 Het basen of roken van cocaïne heeft een ander uitwerking op de gebruiker dan het snui-ven ervan. Zo geeft het trekken van een base een flash die slechts tien tot vijftien minu-ten duurt, terwijl het snuiven van een lijntje cocaïne een veel gelijkmatiger uitwerking heeft. Het chinezen van cocaïne (de rook opzuigen vanaf verwarmd aluminium folie) zit wat effect betreft in tussen snuiven en basen.

60 Soms ook zijn het grote schulden uit het verleden die beetje bij beetje worden afbetaald via een regeling met de Sociale Dienst, hetgeen de financiële situatie vaak nog uitzicht-lozer maakt.

61 Het merendeel van de detailhandelaren heeft een verblijf in Rotterdam-Zuid (21). Daarnaast komt de groep detailhandelaren uit Noord, het Centrum of uit een van de Rotterdamse randgemeenten. Eén respondent is afkomstig uit Amsterdam, maar hij is dagelijks in Rotterdam te vinden in verband met zijn activiteiten voor de cocaïnedetail-handel.

Niet met alle zelf harddrug gebruikende dealers gaat het financieel slecht. Sommigen lukt het in elk geval om rond te komen.

Zoals wij verkopen en met ons geld omgaan, zullen we er niet rijk van worden we verdienen wel goed maar, het is niet ons streven. We kunnen er goed van leven. Het helpt ons dus door het dagelijkse bestaan. Maar als je in dit circuit rijk wilt worden moet je uitermate gewetensvol en spaar-zaam zijn en dat zijn we niet. (…) Natuurlijk is het voor ons wel eens moeilijk om uit de snoeptrommel te blijven maar zelfbeheersing is nu een-maal het eerste vereiste als je gaat dealen. (R19)

Twee respondenten zeggen met de cocaïnehandel een bijzonder goed belegde boterham te hebben. Het betreft niet-gebruikende detailhande-laren, die waar het de cocaïnehandelactiviteiten betreft zo langzamer-hand meer de status hebben van cocaïne tussenlangzamer-handelaar dan van detail-handelaar.

Er gaat bizar veel geld in om. Ik heb nu €450 op zak, maar jij wilt niet weten hoeveel het is als ik aan het einde van deze dag thuis kom. Ik moet de ronde nog maken (…). Ik kan er goed van leven. We leven echt in luxe. (…) Ik hoop dat ik over vijf jaar kan rentenieren. Er komt natuurlijk een moment dat je verzadigd bent. Ik heb nu eigenlijk alles waar ik het voor deed, maar toch heb je nog niet genoeg. Dat is mensen eigen. Hebben, hebben, hebben! (R37)

Voor degenen die wel een goede boterham hebben aan de handel geldt echter dat het ogenschijnlijk eenvoudig verdiende geld ook weer net zo makkelijk wordt uitgegeven. ‘Sparen voor later’ blijkt - ook bij goede ver-diensten – blijkt dan toch al snel weer een meer theoretische mogelijk-heid.

Als je geld wilt verdienen in de dopehandel dan moet je zelf niet gebrui-ken, want als je €500 verdient dan rook je er ten minste €250 weer van op. En, het geld wat je dan nog over hebt dat gaat op aan het feit dat je geen zin hebt in de normale dagelijkse routine en dus eten uit een res-taurant laat komen en meer van die gekkigheid. Nee, de eerste regel in de dopehandel luidt niet voor niets: ‘don’t get high on your own supply’. (R03)

Hoewel de cocaïnedetailhandelaren die hier aan het woord komen in veel opzichten het ideaal van de succesvolle ‘vrije jongens’ lijken na te streven, is de praktijk van de meeste respondenten dat ze er slecht in sla-gen deze leefwijze te laten samenvallen met enig financieel succes. Tot slot: het opklimmen vanuit de detailhandelpositie naar een structu-reel hoger niveau van cocaïnehandel lijkt niet eenvoudig voor de respon-denten binnen de groep verslaafde detailhandelaren die hier aan het

95 Cocaïnehandel: loopbaantrajecten, motieven en leefsituatie

woord is. Er zijn van deze groep slechts enkele respondenten die dit lijkt te lukken en dat zijn dan - zoals in het voorgaande aangegeven - de men-sen die zeggen geen harddruggebruiker (meer) te zijn.

6.4 Trajecten naar de cocaïnetussenhandel en cocaïne-import/export