Voordat de stap kan worden gemaakt naar het volgende hoofdstuk en de beleidsmakers van verschillende gemeenten kunnen worden benaderd, zal een overzicht moeten worden gemaakt van de informatie die is vergaard in de voor-
7.5 Kris-kras relaties
Tot slot is het belangrijk de kris-kras relaties te noemen zoals die zijn bepaald in hoofdstuk vier aan de hand van de forensen-, migratie- en voorzieningenstromen in de regio. Deze zijn nogmaals weergeven in afbeelding 7.6. Kris-kras relaties bestaan tussen Oirschot en Best; Laar- beek en Gemert-Bakel; Asten, Someren en Deurne; Geldrop-Mierlo en Heeze-Leende; en tussen Reusel-De Mierden, Bladel, Eersel, Veldho-
Kerntype Gemeenten in ... Kenmerken
Stadsgewest Eindhoven Stadsgewest Helmond Stadsgewest Weert
Forensen-, migratie- en voorzieningenstromen Demografische veranderingen Specifieke kenmerken
Stad Eindhoven Helmond* Weert Veel grote stromen gericht op deze gemeenten Pas laat bevolkingskrimp Al snel huishoudenskrimp
Beperkte veranderingen wat betreft leeftijds- en huishoudenssamenstelling
Hoge wegen- en woningendichtheid
Bovenlokale voorzieningen op het gebied van zorg, educatie, winkelen, horeca en recreatie Groen binnen de bebouwde kom
Binnenperiferie Best Son en Breugel Nuenen c.a. Geldrop-Mierlo Waalre Veldhoven Valkenswaard
Laarbeek Cranendonck* Relatief grote stromen naar de stad
Onderdeel van arbeids-, woon- en verzorgings- gebied van de stad
Pas laat bevolkings- en huishoudenskrimp Beperkte veranderingen wat betreft leeftijds- en huishoudenssamenstelling
Weinig voorzieningen voor speciaal voortgezet onderwijs, recreatie en horeca Weinig historische architectuur
Sterke welstand en samenstelling van de bevolking
Goede publieke ruimte
Buit
enperif
erie
Minst landelijk Heeze-Leende Asten Relatief kleine stromen naar de stad Geen onderdeel van arbeids-, woon- en verzorgingsgebied van de stad
Al snel bevokings- en huishoudenskrimp Sterke vergrijzing en ontgroening
Lage wegen- en woningdichtheid Veel groen buiten de bebouwde kom Veel sportterrein
Veel historische architectuur Veel campings, particuliere vakantiewoningen, bungalowparken en groepsaccommodaties
Sterke welstand en samenstelling van de bevolking
Hoge sociale veiligheid Redelijk landelijk Oirschot
Eersel Bergeijk
Someren Deurne
Meest landelijk Bladel Reusel-De M.
Gemert-Bakel
Kern Gemeente met centrumfunctie
* Tevens deel van buitenperiferie stadsgewest Eindhoven
Afbeelding 7.1 Vier centra met invloed in de regio Zuidoost-Brabant
Centrum
Kerntype Gemeenten in ... Kenmerken
Stadsgewest Eindhoven Stadsgewest Helmond Stadsgewest Weert
Forensen-, migratie- en voorzieningenstromen Demografische veranderingen Specifieke kenmerken
Stad Eindhoven Helmond* Weert Veel grote stromen gericht op deze gemeenten Pas laat bevolkingskrimp Al snel huishoudenskrimp
Beperkte veranderingen wat betreft leeftijds- en huishoudenssamenstelling
Hoge wegen- en woningendichtheid
Bovenlokale voorzieningen op het gebied van zorg, educatie, winkelen, horeca en recreatie Groen binnen de bebouwde kom
Binnenperiferie Best Son en Breugel Nuenen c.a. Geldrop-Mierlo Waalre Veldhoven Valkenswaard
Laarbeek Cranendonck* Relatief grote stromen naar de stad
Onderdeel van arbeids-, woon- en verzorgings- gebied van de stad
Pas laat bevolkings- en huishoudenskrimp Beperkte veranderingen wat betreft leeftijds- en huishoudenssamenstelling
Weinig voorzieningen voor speciaal voortgezet onderwijs, recreatie en horeca Weinig historische architectuur
Sterke welstand en samenstelling van de bevolking
Goede publieke ruimte
Buit
enperif
erie
Minst landelijk Heeze-Leende Asten Relatief kleine stromen naar de stad Geen onderdeel van arbeids-, woon- en verzorgingsgebied van de stad
Al snel bevokings- en huishoudenskrimp Sterke vergrijzing en ontgroening
Lage wegen- en woningdichtheid Veel groen buiten de bebouwde kom Veel sportterrein
Veel historische architectuur Veel campings, particuliere vakantiewoningen, bungalowparken en groepsaccommodaties
Sterke welstand en samenstelling van de bevolking
Hoge sociale veiligheid Redelijk landelijk Oirschot
Eersel Bergeijk
Someren Deurne
Meest landelijk Bladel Reusel-De M.
Gemert-Bakel
Kern Gemeente met centrumfunctie
* Tevens deel van buitenperiferie stadsgewest Eindhoven
Tabel 7.1 Gemeenten uit Zuidoost-Brabant gecategoriseerd naar de mate van stedelijkheid dan wel landelijkheid
Afbeelding 7.2 Stadsgewest Eindhoven
Stad Eindhoven
Binnenperiferie van Eindhoven Buitenperiferie van Eindhoven Buitenperiferie van Eindhoven, maar sterker behorend tot ander stadsgewest
Afbeelding 7.3 Stadsgewest Helmond
Stad Helmond
Binnenperiferie van Helmond Buitenperiferie van Helmond
Afbeelding 7.2 Stadsgewest Eindhoven
Stad Helmond
Binnenperiferie van Helmond Minst landelijke gemeente Redelijk landelijke gemeente Meest landelijke gemeente
Afbeelding 7.5 Typen landelijkheid in stadsgewest Helmond Afbeelding 7.4 Typen landelijkheid in stadsgewest Eindhoven
Stad Eindhoven
Binnenperiferie van Eindhoven Minst landelijke gemeente Redelijk landelijke gemeente Meest landelijke gemeente
ven, Waalre, Bergeijk en Valkenswaard. Son en Breugel, Nuenen c.a. en Cranendonck lijken geen duidelijk relatie te hebben met één van hun buurgemeenten in de regio Zuidoost-Brabant.
7.7 Conclusie
De regio Zuidoost-Brabant is zojuist in een aantal stappen in beeld ge- bracht. Het belangrijkste centrum in de regio is de gemeente Eindho- ven. Zij vormt de kern van haar eigen stadsgewest en onderscheidt zich qua kenmerken overduidelijk van de overige gemeenten in de regio. Vervolgens is ook Helmond een belangrijk centrum en kern van haar ei- gen stadsgewest. Zij onderscheidt zich zowel van Eindhoven als van de overige gemeenten in behoorlijke mate. Beide centra vertonen de ken- merken van een stad. Dagelijkse verkeersstromen zijn gericht op deze gemeenten en de krimp is relatief klein. Verder zijn er veel bovenlokale voorzieningen te vinden in beide steden, is de wegen- en woningdicht- heid hoog en bevindt het groen zich binnen de bebouwde kom.
Binnen stadsgewest Eindhoven bevindt zich een subcentrum, te weten de gemeente Bladel. Zij heeft vooral een centrumpositie voor Reusel- De Mierden. Daarnaast vormt Weert een belangrijk centrum. Zij ligt buiten de regio, maar heeft een grotere invloed op Cranendonck dan Eindhoven of Helmond. Cranendonck wordt daarom bekeken als zijnde onderdeel van stadsgewest Weert.
Beide stadsgewesten bestaan uit de genoemde steden en vervolgens een binnen- en buitenperiferie. De binnenperiferie van Eindhoven be- staat uit zeven gemeenten; die van Helmond bestaat enkel uit Laar- beek. De gemeenten in deze binnenperiferie worden gekenmerkt door veel dagelijks verkeer naar het centrum van het stadsgewest en be- perkte demografische krimp. Voorzieningen voor speciaal voortgezet onderwijs, recreatie en horeca zijn zelden aanwezig in deze gemeen-
trum van het stadsgewest. Verder is er weinig historische architectuur aanwezig, maar is de publieke ruimte van goede kwaliteit en is er spra- ke van een goede welstand en samenstelling van de bevolking.
De gemeenten in de buitenperiferie van beide stadsgewesten zijn in meer of mindere mate landelijk. In de buitenperiferie van stadsgewest Eindhoven is Heeze-Leende duidelijk het minst landelijk, terwijl Bla- del en Reusel-De Mierden een geisoleerde en zeer landelijke catego- rie vormen. In stadsgewest Helmond kan Asten worden gezien als het minst landelijk en Gemert-Bakel als zeer landelijk. In meer of mindere mate voldoen elk van deze gemeenten aan de eigenschappen van ge- meenten in de buitenperiferie van een stadsgewest. Zij kenmerken zich door relatief weinig dagelijks verkeer naar het centrum van het stads- gewest en worden verwacht flink te gaan krimpen de komende jaren. Verder is er een klimaat van rust en ruimte geschikt voor leefbaar en groen wonen en de toeristische sector.
Al met al is een behoorlijk gedetailleerd beeld ontstaan van de regio Zuidoost-Brabant. Dit beeld zal nog op één manier moeten worden aangevuld, namelijk door het voor te leggen aan enkele beleidsmakers in de regio en hen te vragen om feedback. Het volgende hoofdstuk zal deze laatste deelvraag uitwerken.
Afbeelding 7.6 Kris-kras relaties in de regio Zuidoost-Brabant
Kris-kras relaties tussen Reu- sel-De Mierden, Bladel, Eersel, Veldhoven, Bergeijk, Waalre en Valkenswaard.
Kris-kras relaties tussen Ge- mert-Bakel en Heeze-Leende Kris-kras relaties tussen Asten, Someren en Deurne
Kris-kras relaties tussen Oir- schot en Best
Kris-kras relaties tussen Laar- beek en Gemert-Bakel