• No results found

4.2 Data en methodologie

4.3.3 Mogelijke oorzaken

4.3.3.2 Issues bij de Big 4-accountantsorganisaties 1 Deloitte

4.3.3.2.5 korte samenvatting

Zoals hierboven kan worden gelezen zijn de Big 4-accountantsorganisaties vaak in opspraak geraakt. Denk aan de opspraak rondom Ahold, ICT-bedrijf Landis, Ballast Nedam en Ecocern. Deze opspraken heb- ben tot veel kritiek op de Big 4-accountantsorganisaties geleid.

Dit heeft er mogelijk toe geleid dat de belegger al verwachtte dat het AFM-rapport van 2014 kri- tiek op de Big 4-accountantsorganisaties zou uiten, dit vanwege al die opspraken rondom de Big 4-ac- countantsorganisaties.

Indien de informatie door de belegger verwacht wordt, dan zal de belegger volgens de efficiënte markthypothese niet zijn gedrag aanpassen. Een belegger past alleen zijn gedrag alleen aan wanneer de informatie nieuw en onverwacht is (Miskin et al.,2013).

Dit is een mogelijke verklaring voor de reden waarom er geen significant negatieve relatie tussen het AFM-rapport en de klanten van de Big 4-accountantsorganisaties bestaat.

47 | P a g i n a 6 Conclusie

Toen het publicatierapport van de AFM werd gerapporteerd, ontstond er in Nederland veel ophef over de kwaliteit van de Big 4-accountantorganisaties. AFM had namelijk veel kritiek op de Big 4-accountants- organisaties geuit (AFM, 2014). Hierbij vroeg men zich af of de reputatie van de Big 4-accountantsorgani- satie onder vuur kwam te liggen.

Daarom is er in dit onderzoek nagegaan of het AFM-rapport de reputatie van de Big 4-accounts- organisaties heeft beschadigd. Uit een vergelijkbaar onderzoek over DoT-rapport is naar voren gekomen dat de kritiek die op de accountantsorganisatie werd geuit de reputatie van de accountantsorganisatie had beschadigd (Firth, 1990). De auteurs Chaney en Philipich (2002) en Krishnamurthy, Zhou en Zhou (2006) hebben aangetoond aan de hand van de analyse, dat de reputatie van Arthur Andersen (de Big 5) was beschadigd, toen het rondom Enrons gebeurtenis in opspraak raakte. Dit is volgens de auteurs Watts en Zimmerman (1983) ook logisch. Een externe accountant is namelijk verantwoordelijk voor een be- trouwbaar beeld van de financiële jaarrekening. Als dit niet het geval is, kan de reputatie van de accoun- tantsorganisatie worden beschadigd en zullen de beleggers hierop ongewenst reageren.

Echter, er was in dit onderzoek ook te verwachten dat het AFM-rapport de Big 4-accountantsor- ganisaties had beschadigd, maar dit was niet het geval. Uit het empirisch onderzoek kwam naar voren dat er geen significant negatieve relatie tussen het AFM-rapport en de Big 4-accountantorganisaties be- stond.

Dit was volkomen onverwacht, omdat men er vanuit ging dat, zodra de beleggers de kwaliteit van de externe accountants in twijfel trokken, dit een negatieve impact zou hebben (Scmalensee, 1978).

In dit artikel is men dieper ingegaan op de vraag waarom het AFM-rapport niet de reputatie van de Big 4-accountantsorganisaties heeft beschadigd. Een van de mogelijke oorzaken was dat het AFM niet vertrouwelijk op de beleggers overkwam, omdat de leden van AFM functies vervulden die in conflict wa- ren met de onafhankelijkheid (FD, 2015b). Een andere mogelijke oorzaak is dat het AFM-rapport niet als nieuwe informatie door de beleggers werd gezien. Er was al namelijk veel kritiek op de Big 4 accoun- tantsorganisaties geuit. Doordat de kritiek van de AFM door de beleggers werd verwacht, leidde dit niet tot verandering in het gedrag van de beleggers. Volgens de efficiënte markthypothese verandert het ge- drag van de beleggers alleen wanneer de informatie nieuw en onverwacht is (Miskin et al.,2013).

48 | P a g i n a 6 Litaratuurlijst

abcNEWS (2011a). Steve Jobs Death: Apple's Future Without Its Visionary. Geraadpleeg op 6 oktober 2011 van (http://abcnews.go.com/Technology/steve-jobs-death-apples-future-visionary- innovator-iphone/story?id=14678425)

abcNEWS (2011b). Apple Stock (AAPL) Dips After Steve Jobs' Death. Geraadpleegd op 6 oktober 2011 van (http://abcnews.go.com/Business/steve-jobs-death-apple-stock-aapl-

dips/story?id=14680622)

AFM (2014a). AFM toont aan dat accountant eigen spelregels negeert. Geraadpleegd op 27 september 2014 van (https://fd.nl/frontpage/ondernemen/895626/afm-toont-aan-dat- accountant -eigen-spelregels-negeert)

AFM (2014b). Uitkomsten onderzoek kwaliteit wettelijke controles Big 4-

accountantsorganisaties. Geraadpleegd op 25 september 2014 van (https://www.afm.nl/nl- nl/nieuws/2014/sep/rapport-controles-big4).

(AFM, 2013). AFM legt boetes op aan KPMG voor onvoldoende kwaliteitsbeleid en onjuiste interne procedures ten aanzien van de opdrachtgerichte kwaliteitsbeoordeling in 2008 en 2009. Geraadpleegd op 3 juli 2013 van (http://www.afm.nl/nl/nieuws/2013/juni/boetes- kpmg.aspx)

(AFM, 2012). AFM legt boete op aan Deloitte Accountants voor niet naleven zorgplicht. Geraadpleegd op 23 februari 2012 van (http://www.afm.nl/nl/nieuws/2012/feb/boete-deloitte.aspx)

AFM (2010a). Rapport algemene bevindingen kwaliteit accountantscontrole en kwaliteitsbewaking. Geraadpleegd op 1 september 2010 van

(http://www.afm.nl/nl/jaarverslag/jaarverslagen/jaarverslag-2011/afm-themas-2011/thema- 2011/kwaliteit-fin-inf-kapitaalmarkten/toezicht-accountantsorganisaties.aspx).

AFM (2010b). De verslaglegging van risico’s in het jaarverslag van beursgenoteerd ondernemingen. Geraadpleegd op 5 november 2010 van

(http://www.afm.nl/~/media/Files/publicatie/afm-schrijft/2011/artikel-jd-verslaglegging- risicos.ashx)

AFM (2006). Maakt de AFM het verschil? Geraadpleegd in 2006 van

49 | P a g i n a Arens, A.A., Elder, R.J., Beasley, M.S. (2014). Audit responsibility and objectives. Auditing and

assurance services. Harlow, England: Pearson Education Limited

Autore, D.M., Billingsley, R.S. & Schneller, M.I. (2009). Information uncertainty and auditor reputation. Journal of Banking & Finance 33, 183-192

BALVERSR,. ; B. MCDONALDA;N DR . MILLER" Underpricing of New Issues and the Choice of

Auditor as a Signal of Investment Banker Reputation." The Accounting Review 63 (1988): 605-22. BEATTYR, . "Auditor Reputation and the Pricing of Initial Public Offerings." The Accounting

Review 64 (1989): 693-709.

Berk, J. and DeMarzo, P.(2011). Invester Behaviour and Capital Market Efficiency. Corporate Finance. Harlow, England: Pearson Education Limited

Carlton, J. (1997). Apple: The inside story of Intrigue, Egomania, and Business Blunders. Random House Inc. New York, NY, USA ©1997

Carpenter, C.G. and R. Strawser, 1971, Displacement of auditor when clients go public, Journal of Accountancy 131, 55-58.

CLARKSON,P ., ANDD . SIMUNIC".T he Association Between Audit Quality, Retained Ownership, and Firm Risk in U.S. vs. Canadian IPO Markets." Journal of Accounting and Economics 17 (1994): 207-28.

CNN (2010). Apple iPad release date: April 3. Geraadpleegd op 5 maart 2010 van

(http://money.cnn.com/2010/03/05/news/companies/apple_ipad_release_date/) DailyMail. Steve Jobs doomed himself by shunning conventional medicine until too late, claims

Harvard expert. Geraadpleegd op 14 oktober 2011 van

(http://www.dailymail.co.uk/news/article-2049019/Steve-Jobs-dead-Apple-CEO-shunned- conventional-cancer-medicine.html?ito=feeds-newsxml).

DATARS, G. FELTHAMAN, D.J HUGHES". The Role of Audits and Audit Quality in Valuing New Issues." Journal of Accounting and Economics 14 (1991): 3-49.

Dividend (2014). How Does Apple Stock React to Product Releases? Geraadpleegd op 15 oktober 2014 van (http://www.dividend.com/how-to-invest/how-does-apple-stock-react-to-product- releases/)

50 | P a g i n a Elsevierfiscaal (2013). Curatoren Econcern klagen PwC aan. Geraadpleegd op 12 december 2013 van

(http://www.elsevierfiscaal.nl/fiscaal-actueel/nieuws/nieuws/3178/curatoren-econcern-klagen- pwc-aan).

Engadget (2010).The Apple Tablet: a complete history, supposedly. Geraadpleegd op 26 juni 2010 van (http://www.engadget.com/2010/01/26/the-apple-tablet-a-complete-history- supposedly/)

Finance Yahoo (2014). Here's how Apple performed after each iPhone launch. Geraadpleegd op 6 augustus 2014 van (http://finance.yahoo.com/blogs/talking-numbers/here-s-how-apple- performed-after-each-iphone-launch-185039320.html)

(fd, 2015a). Lessen uit de crisis bij de AFM. Geraadpleegd op 12 januari 2015 van

(http://fd.nl/frontpage/economie-politiek/1088263/lessen-uit-de-crisis-bij-de-afm) (Fd, 2015b). 'Bestuurscrisis door interne wrevel'. Geraadpleegd op 12 januari 2015 van

(http://fd.nl/frontpage/economie-politiek/1088150/bestuurscrisis-door-interne-wrevel) (FD, 2015c ). Curator stelt oud-bestuurders Innoconcepts aansprakelijk voor tekort. Geraadpleegd op

13 maart 2015 van (http://fd.nl/ondernemen/1096386/uitvindersbedrijf-innoconcepts-hing- van-dubieuze-transacties-aan-elkaar)

(FD, 2015e). AEX sluit op hoogste niveau sinds juni 2008. Geraadpleegd op 19 januari 2015 van (http://fd.nl/frontpage/beurs/1089123/aex-sluit-op-hoogste-niveau-sinds-juni- 2008) FD (2014a). Rekenkamer pleit voor strengere accountant. Geraadpleegd op 31 oktober 2014 van

(https://fd.nl/frontpage/ondernemen/900763/rekenkamer-pleit-voor-strengere-accountant) FD (2014b). AFM: nog één kans accountants. Geraadpleegd op 26 september 2011 van

(http://fd.nl/Print/krant/Pagina/Voorpagina/895340/afm-nog-een-kans-accountants) FD (2014c). Controlewerk accountants nog vaak ondermaats. Geraagpleegd op 25 september 2014

van (http://fd.nl/frontpage/economie-politiek/895059/controlewerk-accountants-nog-vaak- ondermaats)

51 | P a g i n a (FD, 2014d). Nieuwe tegenvaller voor KPMG. Geraadpleegd op 31 oktober 2014 van

(https://fd.nl/frontpage/ondernemen/900751/nieuwe-tegenvaller-voor-kpmg)

(FD, 2014e). AFM dient klacht in tegen KPMG-accountant. Geraadpleegd op 25 maart 2014 van (https://fd.nl/ondernemen/1098023/afm-dient-klacht-in-tegen-kpmg-accountant) (FD, 2014g). Weinig kans dat beleggers veel geld terugzien. Geraadpleegd op 16 oktober 2014 van

(https://fd.nl/frontpage/ondernemen/898683/weinig-kans-dat-beleggers-veel-geld-terugzien) (FD, 2014h). Beursblik: SNS Securities verhoogt koersdoel Brill. Geraadpleegd op 15 december 2014 van

(http://fd.nl/frontpage/beurs/1085027/beursblik-sns-securities- verhoogt-koersdoel-brill) (FD, 2014i). Verhuishuis. Geraadpleegd op 11 oktober 2014 van (http://fd.nl/frontpage/Print/Bij

lage/FD_Uitzicht/898009/verhuishuis)

(FD, 2014j). Jan Niessen meldt 12,26%-belang in Ordina. Geraadpleegd op 11 september 2014 van (http://fd.nl/frontpage/economie-politiek/891137/jan-niessen-meldt-12-26-belang-in-ordina) (FD, 2014k). AEX zakt in laatste uren weg en sluit met verlies van 0,99%. Geraadpleegd op 25 september

2014 van (http://fd.nl/frontpage/beurs/895002/aex-zakt-in-laatste-uren-weg-en-sluit-met-ver lies-van-0)

(Fd, 2014m). 2014 overtrof zwartste scenario voor Imtech-beleggers. Geraadpleegd op 30 december 2014 van (http://fd.nl/frontpage/beurs/1084780/2014-overtrof-zwartste-scenario-voor- imtech- beleggers)

(FD, 2014n). Straks voorkomt de auto dat de fietser op je motorkap belandt. Geraadpleegd op 25 sep tember 2014 van (http://fd.nl/frontpage/economie-politiek/895079/straks-voorkomt-de-auto- dat-de-fietser-op-je-motorkap-belandt)

(FD, 2014o). Adviesverlaging voor Unilever. Geraadpleegd op 25 september 2014 van

(http://fd.nl/frontpage/Print/krant/Pagina/Beursplein/894977/adviesverlaging-voor-unilever) (FD, 2014p). Unilever en Britten: geld voor armen. Geraadpleegd op 23 september 2014 van

(http://fd.nl/frontpage/Print/krant/Pagina/In_het_nieuws/894156/unilever-en-britten-geld- voor-armen)

(FD, 2014r). FINANCIËLE AGENDA. Geraadpleegd op 23 oktober 2014 van (http://fd.nl/front page/Print/krant/Pagina/Beurspro/899621/financiele-agenda)

52 | P a g i n a FD (2006). Accountants onder toezicht van de AFM. Geraadpleegd op 27 oktober 2006 van

(https://fd.nl/frontpage/Archief/456476/accountants-onder-toezicht-van-afm)

Groenboek (2010). Beleid inzake controle van financiële overzichten: lessen uit de crisis. Geraadpleegd op 13 oktober 2010 van

(https://www.accountant.nl/globalassets/accountant.nl/wetgevingsdocumenten- eu/ec_groenboek_controle_20101013.pdf)

Hillary, G. en C. Lennox (2005). The Credibility of Self-Regulation: Evidence from the Accounting Profession’s Peer Review Program. Journal of Accounting and Economics, 40 (2005) 211–229 Jong, E.A. de (2003), ’Derdenaansprakelijkheid van de accountant voor zijn goedkeurende verklaring,

Ondernemingsrecht, nr. 16, p. 600 e.v

Krishnamurthy, S., Zhou, J. & Zhou, N. (2006). Auditor reputation, Auditor Independence, and the Stock-Market impact of Andersen’s Indictment on Its Client Firms. Contemporary Accounting Researce, Vol. 23 No.2, pp 465-90

Logue, D., 1973. On the pricing of unseasoned equity issues: 1965-1969, Journal of Financial and Quanti tative Analysis 8, 91-103.

Michealy, R. en Wayne, H.S. (1995). Does the Choice of Auditor Convey Quality in an Initial Public Of fering? Financial Management, Vol. 24, No. 4 (Winter, 1995), pp. 15-30

Mishkin, F.S., Matthews, K. and Giuliodori, M. (2013). The stock market, the theory of rational

expactations and the efficient market hypothesis. The economics of money, baking & financial markets. Harlow, England: Pearson Education Limited

NBA (2014b). AFM: controlekwaliteit big four onvoldoende verbeterd. Geraadpleegd op 25 september 2014 van (https://www.nba.nl/Actueel/Nieuws/Nieuwsarchief/AFM- controlekwaliteit-big-four-onvoldoende-verbeterdAFM-controlekwaliteit-big-four- onvoldoende-verbeterd/)

NBA (2013), Accountant, wat heb je te vertellen? Geraadpleegd in november 2013 van

(https://www.nba.nl/Documents/Onderzoeksrapporten/NBA-Studierapport-Accountant-in-AVA- nov13.pdf)

53 | P a g i n a NRC (2014a), ‘Het is tijd om het oude KPMG te begraven’. Geraadpleegd op 25 september 2014 van

(http://www.nrc.nl/handelsblad/van/2014/september/25/het-is-tijd-om-het-oude-kpmg-te- begraven-1424589)

( NRC, 2014d). KPMG onderzoekt eigen rol bij omkoping SBM. Geraadpleegd op 7 februari 2014 van (http://www.nrc.nl/handelsblad/van/2014/februari/07/kpmg-onderzoekt-eigen-rol-bij- omkoping-sbm-1342974)

(NRC, 2014e). Mogelijk fraude bij bouw hoofdkantoor KPMG - OM doet onderzoek. Geraadpleegd op 17 april 2014 van (http://www.nrc.nl/nieuws/2014/04/17/kpmg-onderzocht-door- om-en-fiod-ver denking-van-valsheid-in-geschrifte/)

( NRC, 2013a). Accountant KPMG overtrad de regels bij Vestia. Geraadpleegd op 19 augustus 2013 van ( http://www.nrc.nl/nieuws/2013/08/19/accountant-kpmg-overtrad-de-regels-bij-vestia/#)

(NRC, 2013b). De controleur verliest vertrouwen. Geraadpleegd 20 augustus 2013 van

(http://www.nrc.nl/handelsblad/van/2013/augustus/20/de-controleur-verliest-vertrouwen- 1285964)

(NRC, 2013d). Ernst & Young schikt waarschijnlijk voor vijftig miljoen in Landis-zaak. Geraadpleegd op 9 juli 2013 van (http://www.nrc.nl/nieuws/2013/07/09/ernst-young-schikt-waarschijnlijk- voor-vijftig-miljoen-in-landis-zaak/)

(NRC, 2013c). ‘Vervolging KPMG vanwege omkoping door Ballast Nedam’. Geraadpleegd op 25

november 2013 van (http://www.nrc.nl/nieuws/2013/11/25/strafrechtelijke-vervolging-kpmg- vanwege-rol-bij-omkopingen-door-ballast-nedam/)

(NRC, 2013i). Ook fraude-inval bij Ernst & Young. Geraadpleegd op 15 juli 2013 van

(http://www.nrc.nl/handelsblad/van/2013/juli/15/ook-fraude-inval-bij-ernst-young- 1272680)

(NRC, 2012). Imtech vervalste jaarrekening van dochterbedrijf. Geraadpleegd van 10 december 2012 van (http://www.nrc.nl/nieuws/2012/12/10/imtech-vervalste-jaarrekening-van- dochterbedrijf/) ( NRC, 2004). Toezicht accountant was niet feilloos. Geraadpleegd op 21 februari 2004 van

(http://www.nrc.nl/handelsblad/van/2004/februari/21/toezicht-accountant-was-niet-feilloos- 7674877)

54 | P a g i n a (NRC, 2003a). Ahold is de Enron van Europa. Geraadpleegd op 4 maart 2003 van

http://www.nrc.nl/handelsblad/van/2003/maart/04/ahold-is-de-enron-van-europa- 7629086)

(NRC, 2003b). Top Ahold weg om boekhoudschandaal. Geraadpleegd op 24 februari 2003 van http://vo rige.nrc.nl/dossiers/ahold/nieuwsarchief_tm_2003/article1610286.ece).

(NRC, 2003c). Ahold wist al weken van `Argentinië'. Geraadpleegd op 13 maart 2012 van

(http://www.nrc.nl/handelsblad/van/2003/maart/13/ahold-wist-al-weken-van-argentinie- 7630300)

NRC, 1998. Berisping Deloitte in zaak-Vie d'Or. Geraadpleegd op 23 oktober 1998 van

(http://www.nrc.nl/handelsblad/van/1998/oktober/23/berisping-deloitte-in-zaak-vie-dor- 74198091)

(NRC, 1994). Accountant Vie d'Or wist van misstanden. Geraadpleegd op 9 februari 1994 van (http://www.nrc.nl/handelsblad/van/1994/februari/09/accountant-vie-dor-wist-van-misstan den)

(NRCQ, 2014) Wat te doen aan de schandalen met accountants? Geraadpleegd op 14 mei 2014 van `( http://www.nrcq.nl/2014/05/14/accountants-maken-er-een-zooitje-van, 14 mei 2014) (SFGATE, 2014). Apple's Jobs has cancerous tumor removed / He'll take a month off to recuperate.

Geraadpleegd op 6 januari 2014 van http://www.sfgate.com/news/article/Apple-s-Jobs-has- cancerous-tumor-removed-He-ll-2736823.php

Schipper, K., and R. Thompson. 1983. The impact of merger-related regulations on the shareholders of acquiring firms. Journal of Accounting Research 21 (1): 184–221. Sutton, M.H. ( 1997). Auditor independence: The challenge of Fact and Appearance. Amerikan

Accounting association accounting Horizons. Vol. 11 No. 1, pp. 86-91

(veb, 2012). AFM eist zwaarste sanctie tegen voormalig accountant Van der Moolen. Geraadpleegd op 17 december 2012 van (https://www.veb.net/artikel/04312/afm-eist-zwaarste-sanctie- tegen-voormalig-accountant-van-der-moolen)

WATTS, R.L. AND ZIMMERMAN, J.L. "Agency Problems, Auditing, and the Theory of the Firm: Some Evidence."Journal of Law and Economics, Vol. 26 (1983), pp. 613-633.

55 | P a g i n a Wta (2015a), Hoofdstuk 1. Definities en reikwijdte. Geraadpleegd op 20 juni 2015 van