Inventarisatie standaardsoftware KICH webportaal (Quick-scan) De verwachting is dat bepaalde functionaliteit die we via het webportaal willen gaan

aanbieden kan worden geboden door gebruik te maken van een aantal standaard softwarecomponenten. Deze software componenten zullen standaard functionaliteit moeten bieden die direct kan worden ingezet en daarnaast het ontwikkelen van niet direct beschikbare functionaliteit voor het KICH webportaal vereenvoudigen.

Als basis voor het KICH webportaal verwachten we een aantal standaardcomponenten nodig te hebben: een content management systeem, een portaalplatform en een web-enabled GIS-component of mapserver waarmee we geografische informatie via het portaal kunnen ontsluiten.

In het huidige stadium van het ontwikkeltraject is nog niet helder welke de informatiebehoeften en afgeleide functionele eisen zijn die gewenst zijn in het KICH webportaal. Een analyse van de standaardcomponenten op basis van functionaliteit is daarom op dit moment nog niet zinvol. Wel is het mogelijk om de componenten te beoordelen op technische aspecten en op bijvoorbeeld de integratiemogelijkheden met andere componenten. Op deze manier is het mogelijk om bepaalde oplossingen op voorhand uit te sluiten en om te komen tot een beperkte set van voor KICH toepasbare combinaties van standaardcomponenten als basis voor de applicatiearchitectuur.

Op het moment dat duidelijk is wat de functionele en technische eisen zijn die gesteld worden, kan op basis daarvan een definitief besluit genomen worden.

1.5.1 Contentmanagement

Een content management systeem biedt standaardoplossingen voor het opslaan, beheren, autoriseren en ontsluiten van allerlei soorten content. Een aantal bedrijven specialiseert zich in content management oplossingen en biedt in die oplossingen over het algemeen een open structuur met goede mogelijkheden om te integreren met de grotere op de markt zijnde databases, applicatieservers en portaalomgevingen. Hieronder is een korte beschrijving gegeven van een aantal content management componenten die in het kader van het KICH webportaal gebruikt zouden kunnen worden. Deze zijn geselecteerd omdat het ofwel marktleidende producten zijn, ofwel omdat ze in de ‘wereld van de cultuurhistorie’ al op andere plaatsen worden ingezet. Tridion

Een Nederlands product, dat onder andere veel wordt gebruikt door Nederlandse overheidsinstellingen. Zo maakt onder andere het RDMZ gebruik van Tridion. Er zijn in dit kader centraal licenties voor Tridion afgekocht. Onderzocht moet worden of we van die licenties gebruik kunnen maken binnen het KICH webportaal.

Technisch gezien is het product gebaseerd op XML en draait het op de meest gangbare J2EE gebaseerde applicatieservers.

LiveLink

Livelink is een Duits content management systeem. Het wordt o.a. gebruikt bij het ROB, waar men bijvoorbeeld ook alle documentaire informatie tracht onder te brengen in dit systeem. Livelink gebruikt XML voor data-uitwisseling en integreert met veelgebruikte RDBMS oplossingen. Toch lijkt LiveLink minder dan andere content management oplossingen gericht te zijn op integratie met bestaande applicatieserver- en portaalplatforms.

Microsoft Content Management Server

MS-CMS is de content management oplossing van Microsoft. Het past volledig in de lijn van de Microsoft DotNet producten en draait alleen op het Microsoft platform. Het lijkt alleen een kandidaat te zijn indien gekozen wordt voor een volledig Microsoft (en DotNet) gebaseerde ontwikkel- en productieomgeving. WUR, waarvan ook Alterra onderdeel uitmaakt heeft gekozen voor MS Content Management Server als platform voor corporate inter- en intranet sites.

Documentum

Documentum is een marktleider op het gebied van content management systemen. Documentum biedt standaard koppelingen met de meest relevante leveranciers van applicatieserver- en portal software (o.a. IBM, Oracle, BEA).

1.5.2 Portaal platforms

Portal platforms bieden mogelijkheden tot het (via het web) integreren van functionaliteit uit verschillende applicaties en databronnen op verschillende locaties in een portaal. Daarnaast biedt een portaalomgeving tot autorisatie (single sign-on) en personalisatie, zodat gebruikers een op hun profiel afgestemde ‘view’ op het portaal krijgen aangeboden. Afhankelijk van leverancier en van de gekozen ‘edition’ worden is de invulling van functionaliteit en extra mogelijkheden verschillend.

Ten aanzien van portal platforms geldt dat alle grote leveranciers van applicatieserver platforms (o.a. IBM, Oracle, Microsoft, BEA) bij dat specifieke platform een portal oplossing aanbieden. Daarnaast bestaan er ook leveranciers die zich beperken tot het leveren van portaal software die op een of meerdere van de gevestigde applicatieserver omgevingen draait.

Oracle Portal

Door keuze van deze portaal omgeving conformeert men zich sterk aan het Oracle platform. Oracle Portal is onlosmakelijk verbonden met het Oracle applicatieserver platform Oracle iAS en met het Oracle RDBMS als onderliggende repository. Oracle Portal is een standaardcomponent van de Oracle applicationserver (iAS). De content management functionaliteit van Oracle Portal is beperkt. Wel leveren een aantal leveranciers van Content Management oplossingen een integratie met Oracle iAS en Oracle Portal.

IBM Websphere Portal

Het enterprise portal platform van IBM. Dit product draait op de IBM Websphere applicationserver (de applicatieserver software is integraal onderdeel van dit product). NB: IBM biedt geen platformonafhankelijk content management systeem. De

content management oplossing van IBM werkt alleen op een DB2 RDBMS. BEA Weblogic Portal

Dit product is ontwikkeld door BEA als portal platform op de BEA Weblogic applicationserver. Een licentie van BEA Weblogic portal bevat ook de licentie voor de WebLogic applicationserver software. De software kan overigens gedraaid worden op een grote variëteit van operating systems en webserver platforms en heeft een interface naar de belangrijkste RDBMS-platforms

Microsoft SharePoint Portal Server

De Microsoft portaal ontwikkel- en productieomgeving, gebaseerd op het DotNet platform. Dit platform is alleen een kandidaat indien gekozen wordt voor een volledige Microsoft en DotNet gebaseerde ontwikkel- en productieomgeving (eventueel in combinatie met de Microsoft Content Management Server).

BroadVision One-To-One Portal

BroadVision One-To-One is een portaalomgeving die draait op een aantal J2EE applicationserver platforms (IBM, BEA, Sun) in combinatie met de meest gangbare operating systems, RDBMS-en en webservers. Dit betekent dat naast de Portal software ook de onderliggende applicationserver software moet worden aangeschaft.

1.5.3 Mapservers

Om geografische informatie interactief te kunnen ontsluiten via een webportaal, is inzet van een mapserver noodzakelijk. Een mapserver verzorgt de presentatie van kaarten in de webapplicatie en verwerkt gebruikerscommando’s op die kaart (zoals in- en uitzoomen, pannen, uitvoeren van selecties etc.).

Alle leveranciers van geografische software leveren een mapserver component. Daarnaast zijn er nog een aantal open-source mapservers beschikbaar.

ESRI – ArcIMS (4.01)

ArcIMS draait zowel op een J2EE platform als op het Microsoft platform. Er zijn een aantal kant en klare componenten en wizards aanwezig om standaardapplicaties te genereren op basis van HTML/Javascript of op basis van een Java-applet. Het zelf ontwikkelen van functionaliteit kan via een verscheidenheid aan ontwikkelomgevingen (Java/JSP, ASP, Coldfusion etc.) en daarvoor is een uitgebreid objectmodel beschikbaar.

Installatie, configuratie en beheer van de omgeving is relatief eenvoudig. MapInfo – MapXtreme (4.5)

MapInfo draait zowel in een J2EE gebaseerde omgeving als op het Microsoft (IIS) platform. Er zijn geen hulpmiddelen beschikbaar om standaard interfaces te

genereren. Functionaliteit moet zelf ontwikkeld worden, eventueel aan de hand van voorbeelden. Dit ontwikkelen kan zowel in een Java omgeving als in een Microsoft ASP gebaseerde omgeving. De mogelijkheden zijn uitgebreid. Installatie, configuratie en beheer zijn relatief eenvoudig.

Intergraph GeoMedia Webmap (Professional 5.0)

Dit is een mapserver die alleen draait op het Microsoft / IIS server platform. Deze mapserver is gebaseerd op een applet die via scripting (VBscript of Javascript) kan worden aangestuurd. Installatie, configuratie en beheer zijn relatief lastig. Toegepast licentiebeheer is niet geschikt voor webapplicaties.

Manifold System (5.00 Professional Edition)

Deze mapserver valt met name op door de lage prijs. Hij draait alleen op het Microsoft / IIS server platform. Ontwikkeling van functionaliteit is mogelijk met VBscript en ASP. Ten aanzien van installatie, configuratie en beheer zitten er veel haken en ogen aan gebruik van dit product.

Autodesk Mapguide

Mapguide draait zowel op een J2EE platform als op het Microsoft platform. Het product biedt veel standaardfunctionaliteit die zonder veel programmeerinspanningen beschikbaar is. Zelf functionaliteit ontwikkelen is mogelijk door gebruik van VB-script, Java-script of Coldfusion. Installatie, configuratie en beheer is over het algemeen eenvoudig.

Mapserver (3.6.4)

Dit is een open-source product en dus gratis beschikbaar. Het betekent wel dat men bij problemen grotendeels op zichzelf is aangewezen. Het product draait zowel op een J2EE platform als op het Microsoft platform. De functionaliteit is beperkt. Eenvoudige functionaliteit is vrij eenvoudig te realiseren, maar zelf ontwikkelen en configureren is vrij complex en vereist veel programmeerkennis.

1.5.4 Conclusies

De noodzaak voor het gebruik van een content management systeem als onderdeel van het KICH webportaal applicatie-infrastructuur is erg afhankelijk van de noodzaak om grote hoeveelheden content centraal te beheren. Omdat dit erg afhankelijk is van de gewenste informatiebehoefte en de wijze waarop het beheer van de content belegd wordt (centraal of decentraal bij de aanleverende organisaties) kan hierover in dit stadium van het project nog geen definitieve uitspraak gedaan worden. Uitgaande van het KICH uitgangspunt van ‘beheer bij de bron’ lijkt het overigens logischer om beheer van content niet een onderdeel van het webportaal te laten zijn, maar bij de aanleverende organisaties te beleggen. Daarmee zou een content management systeem voor het webportaal zelf overbodig kunnen zijn en alleen aansluiting op content management systemen van externe organisaties een vereiste zijn.

De noodzaak tot aanschaf van portaalsoftware en de eventuele selectie van een product zal sterk afhangen van de mate waarin zulke software voldoet aan de eisen die voor KICH gesteld worden ten aanzien van functionaliteit en integratiemogelijkheden. Een geselecteerd product zal een aantal standaardfunctionalteiten moeten aanbieden en het ontwikkelen van andere functionaliteiten moeten vereenvoudigen. De geboden integratiemogelijkheden moeten aansluiten bij de eisen die gesteld worden vanuit KICH. De kosten voor aanschaf en onderhoud op de standaardsoftware zullen uiteindelijk moeten opwegen tegen de besparingen die het oplevert ten aanzien van maatwerk-, onderhouds- en beheerswerkzaamheden.

Opvallend is dat ten aanzien van content management en portal platforms de meeste onderzochte componenten zijn gericht op het J2EE platform en geen standaard integratie bieden met het Microsoft/DotNet serverplatform. Het lijkt daarom voor de hand te liggen om te kiezen voor ofwel een oplossing die volledig met Microsoft producten wordt ontwikkeld, ofwel een combinatie van de andere content management en portaal componenten met een J2EE gebaseerde applicatieserver (b.v. IBM Websphere, BEA WebLogic of Oracle iAS).

Ten aanzien van mapserver componenten is er een onderscheid in producten die min of meer platform onafhankelijk (J2EE en Microsoft) zijn en producten die alleen op het Microsoft IIS server platform draaien. Er zijn grote prijsverschillen, waarbij er wel een duidelijke relatie is tussen het marktsegment en de functionele en technische mogelijkheden en gebruikers/ontwikkelaars vriendelijkheid van het product.

In het technisch ontwerp (hoofdstuk 4) is uitgebreid onderzoek gedaan naar portaal- en contentmanagmentsoftware. Verschillende leveranciers zijn gevraagd een request for information (RFI) in te vullen en een demonstratie van de software te verzorgen.