De interviews in dit onderzoek zijn uitgevoerd als expertinterviews en hebben plaatsgevonden op basis van voortschrijdend inzicht. De verslaglegging is uiteenlopend per project (soms narratief, of vraag-antwoord structuur).
De expertinterviews bestaan enerzijds uit interviews met beleidsambtenaren en anderzijds met deelnemers aan Power2Nijmegen. Bij de interviews met de beleidsambtenaren zijn de vragenlijsten 2.1 tot en met 2.3 gebruikt. Bij de interviews met de beleidsambtenaren is doorgevraagd naar specifieke aspecten van de projecten. In sommige gevallen zijn aanvullende vragen ter verheldering gesteld per project.
De vragenlijst bij 2.3 kent een andere opzet dan de andere vragenlijsten. Dit heeft ermee te maken dat dit interview in samenwerking met een andere student is uitgevoerd. Dit gebeurde in het kader van zijn scriptie. Zijn interviewvragen waren semi-gestructureerd en zijn interview had daardoor een ongestructureerder karakter. Desaltniettemin had het meerwaarde om bij zijn interview in het kader van dit onderzoek ook vragen te stellen. De antwoorden op de vragen die voor dit onderzoek gebruikt zijn, zijn dikgedrukt in de lijst.
Vragenlijst 2.4 betreft de expertinterviews met de deelnemers aan Power2Nijmegen. Deze interviews werden gaandeweg scherper gesteld en er kwamen een aantal aanvullende vragen bij. Deze aanvullende vragen ontstonden naar aanleiding van de laatste vraag en zijn daardoor in verdere interviews opgenomen in de vragenlijst. Deze aanvullende vragen staan in vragenlijst 2.4 in grijs genoteerd.
2.1
Vergelijkbare energietransitieprocessen
Aanleiding1) In welke context is dit project tot stand gekomen – hebben factoren op nationaal/ Europees niveau een rol gespeeld bij de totstandkoming van dit project?
2) Wat is de motivatie/ aanleiding geweest om te starten met dit project? 3) Wie was de initiator van dit project?
4) Hoe heeft de besluitvorming plaatsgevonden? Stakeholders
5) Welke partijen zijn benaderd bij het proces van het energieplan van uw gemeente?
6) Waarom lag de focus op deze partijen? Welke partijen werden niet meegenomen en waarom niet?
Proces
7) Voor welke opzet is gekozen om het proces vorm te geven? (verschillende bijeenkomsten, workshops, deelnemersessies etc.)
8) Had het project de vorm van een open planproces of waren de doelstellingen op voorhand bepaald?
9) Welke stappen zijn er genomen gedurende het proces? 10) Wat was de rol van de gemeente bij dit proces?
11) Door wie werd het proces begeleid en hoe werden de deelnemende partijen gefaciliteerd? 12) Welke zaken liepen goed gedurende het proces?
13) Welke problemen hebben zich voorgedaan gedurende het proces en hoe is daarmee omgegaan? Resultaten
14) Zijn er aansprekende voorbeelden van duurzame energietoepassingen uit voortgekomen die ook interessant zijn voor andere gemeenten/ bedrijven?
Terugblik
15) Welke leerpunten kunnen er uit het proces getrokken worden, zijn er verbeterpunten gesignaleerd?(Andere vorm van procesbegeleiding, andere instrumenten etc.)
2.2
Vergelijkbare interactieve processen
Aanleiding en motief1) Waarom is dit project interactief vormgegeven?
2) Wat waren het motief en de aanleiding om te starten met het project? 3) Hoe is het centrale doel bepaald en door wie?
Actoren
4) Welke actoren waren betrokken bij dit project en waarom? (Vond hierop een selectie plaats en zoja, op basis waarvan werd geselecteerd?) Wat werd van hen verwacht?
5) Welk gewicht werd in welk stadium toegekend aan de visies en ideeën van de betrokkenen? 6) In hoeverre werden deze visies en ideeën meegenomen in het beleid? En op welke wijze werd
tussen de vele visies en ideeën geselecteerd? 7) Hoe werd legitimiteit en draagvlak gewaarborgd? Proces
8) Wat was de voornaamste insteek? (zette men vooral in op bijvoorbeeld energie, milieu, ruimtelijke ordening etc.)
9) Waarover waren de actoren het eens en oneens gedurende het proces?
10) Hoe vrijblijvend/ verplichtend waren de maatregelen? Werden er randvoorwaarden of sancties gesteld?
11) Was er sprake van een gelijke machtsbalans? En zo nee, wat was het machtsmiddel? 12) Hoe werd omgegaan met tegenstrijdige belangen?
13) In hoeverre was er sprake van een wederzijdse afhankelijkheid tussen de actoren? En in welk stadium was hiervan sprake?
Evaluatie
14) Hoe is het proces verlopen? Wat waren succes- en faalfactoren? 15) Welke lessen zijn er uit de genomen aanpak getrokken?
16) Wat hebben deze lessen betekend voor het toekomstig interactief gemeentelijk beleid? 17) Is er een evaluatie geweest naar aanleiding van het gevoerd beleid?
2.3
Power2Nijmegen – beleidsambtenaar
1) Wat is je functie?
2) Hoe wordt er mee om gegaan als er een lijn wordt opgegaan die de gemeente niet heeft uitgezet? 3) Denk je dat de rol van de gemeente door dit proces kleiner wordt?
4) Waarom is gekozen om bedrijven te betrekken en niet individuele burgers?
5) Heeft er een selectie plaatsgevonden wie wel en wie niet mee doet en zo ja, wat was die selectie? 6) Wat denk je dat de overwegingen zijn van de partijen die erbij betrokken zijn?
7) In hoeverre speelt duurzaamheid een rol?
8) In andere gemeentes zie je dat er coöperaties worden opgericht die zich bezig houden met duurzame energie. Ben je niet bang dat je dat hierdoor in de weg staat?
9) P2N richt zich op hele scala aan mensen?
10) In hoeverre betrek je coöperaties erbij?
11) Op basis van welke leerpunten van cocreatie beleid uit het verleden is gekozen om het proces op deze manier in te steken?
12) Is er op basis van leerpunten uit het verleden waarop besloten is om niet burgers direct te betrekken?
13) Wat ervaar je als negatieve aspecten van het co-creatie proces? Welke problemen kom je tegen? 14) Hoe ga je om met de verschillende belangen? Maak je het expliciet?
15) Hoe open staan jullie voor de uitkomst van het proces?
16) Als je wil faseren, zou je dan concluderen dat de mensen in elke fase een andere vorm van inspraak hebben?
17) Als burgers betrokken worden, in welke fase is dat dan?
18) Hoe concreet verwacht je dat het plan wordt dat er uit gaat komen?
19) Wat is volgens jou de rol van de gemeente bij niet-formele burgerinitiatieven? 20) Hoe beoordeel je als gemeente welke initiatieven je wel of niet moet ondersteunen?
21) 'Binnen' gemeentehuis lukte mij minder dan 'buiten'. Kun je dat begrijpen? En wat betekent dat dan voor je beleid? Kan dat beter buiten, dan binnen plaatsvinden?
2.4
Power2Nijmegen – deelnemers
Inleidend
1) Wat was voor u het motief om deel te nemen aan dit proces?
2) Wat is uw mening over proces van co-creatie/ interactieve beleidsvorming? Proces Power2Nijmegen
3) Heeft u al eerder een interactief proces met de gemeente meegemaakt? Zoja, wat vond u hiervan?
4) Wat vindt u ervan dat de gemeente een dergelijk proces faciliteert?
5) Hoe verhoudt bij dergelijke processen zich het regulatieve ten opzichte van het interactieve? 6) Zou u een rol willen spelen bij de uitvoering van Power2Nijmegen na september? Zoja,
welke? Hoe ziet u een dergelijke rol voor u?
7) Denkt u dat het proces oplevert wat de initiator (gemeente Nijmegen) ervan verwacht? Rol van actoren
8) Welke verwachtingen heeft u van het proces? 9) Welke rol ziet u voor uzelf weggelegd?
10) Wat verwacht u van uw collega actoren bij dit proces? 11) Wat verwacht u van de gemeente bij het proces? Uw bijdrage
12) Wat vindt u redelijk dat u aan tijd kwijt bent voor dit proces? 13) Welke input wilt u leveren?
14) Wat verwacht u dat er met uw input gedaan wordt?
15) Mist u iets bij dit proces? Zou het volgens u beter kunnen, en zoja, hoe dan?
o Wat vindt u van de tijdspanne van het proces?
o Wat vindt u van de selectie van de deelnemers? Hadden burgers betrokken moeten